1. LECTIO IV EXERCITIA VECTURA ET URBS
Iunge verba et prōnōmina:
Nōbis necesse est • • Ego
Vīs • • Is
Iīs necesse est • • (Nōs)
Māvultis • • Tū
Mālō • • (Eae)
Vult • • Vōs
Complē verbō mālle et velle singulāriter.
mālle velle
Ego ................................... ...................................
Tū ................................... ...................................
Is / Ea ................................... ...................................
Complē verbō mālle et velle plūrāliter.
mālle velle
Nōs ................................... ...................................
Vōs ................................... ...................................
Iī / Eae ................................... ...................................
30
4.1.
4.2.
4.3.
2. LECTIO IV EXERCITIA VECTURA ET URBS
Complē verbō necesse est.
Ego ....................................................................
Tū ....................................................................
Is / Ea ....................................................................
Nōs ....................................................................
Vōs ....................................................................
Iī / Eae ....................................................................
Complē textum fōrmā verbī aptā.
Currus ................................... ................................... nōn ...................................(ego, necesse
esse), (ego, mālle) ................................... nāve aut equō īre. Marītus meus et ego
(nōlle) ................................... currum, nōs nāve īmus cum ferīmur. Currus amīcae
meae ................................... ................................... (necesse esse) ad labōrandum. Ea
(velle) ................................... emere ūnum parvum quia commodus est ad cōnsistendum in
urbe, sed ea (mālle) ................................... currum magnum itineribus longīs.
31
4.4.
4.5.
3. LECTIO IV EXERCITIA VECTURA ET URBS
Complē sententiās vocābulīs tabulae.
1. Mālō ................................... calamō.
2. Iūliae necesse est ................................... in ātrium.
3. Vīsne ...................................?
4. Discipulī Diodōrī mālunt ................................... grammaticae.
5. Vobis necesse nōn est ................................... ad linguam Latīnam discendam.
6. Caecilia vult ................................... in caupōnā.
7. Mālō ................................... quia commodior et tūtior est quam nāvis.
8. Paulō necesse sunt ....................................
9. Dēlia nōn vult ................................... ad prandium.
Scrībe sententiam verbīs mālle, necesse esse et velle.
Mālle + īnfīnītīvus
................................................................................................................................................................
Mālle + nōmen
................................................................................................................................................................
necesse esse + īnfīnītīvus
................................................................................................................................................................
32
4.6.
4.7.
īre • legere • aqua, aquae • studēre • scrībere • cēnāre • currus, currūs • index,
indicēs vocābulōrum • calceī novī
4. LECTIO IV EXERCITIA VECTURA ET URBS
necesse esse + nōmen
................................................................................................................................................................
velle + īnfīnītīvus
................................................................................................................................................................
velle + nōmen
................................................................................................................................................................
Complē fōrmīs magis quam / (-ior, -ius) quam / (-ior, -ius) + abl., minus quam, tam
quam.
1. Currus ................................... commodus ................................... equus est. (sup.)
2. Currus ................................... (commodus) ................................... equus est. (sup.)
3. Currus ................................... (commodus) ................................... (equus) est. (sup.)
4. Iter tacere equō ................................... celere ................................... pedibus est. (sup.)
5. Iter facere equō ................................... (celere) ................................... pedibus est. (sup.)
6. Nāvis ................................... perīculōsa ................................... equus est. (sup.)
7. Nāvis ................................... (perīculōsa) ................................... equus est. (sup.)
8. Nāvis ................................... (perīculōsa) ................................... (equus) est. (sup.)
9. Equus ................................... tūtus ................................... nāvis est. (sup.)
10. Equus ................................... (tūtus) ................................... nāvis est. (sup.)
11. Equus ................................... (tūtus) ................................... (nāvis) est. (sup.)
12. Nāvis ................................... tūta ................................... equus est. (min.)
13. Equō īre ................................... idōneum ................................... pedibus est. (aeq.)
33
4.8.
5. LECTIO IV EXERCITIA VECTURA ET URBS
14. Nāvis ................................... iūcunda ................................... lectīca est. (sup.)
15. Nāvis ................................... (iūcundus) ................................... lectīca est. (sup.)
16. Nāvis ................................... (iūcundus) ................................... (lectīca) est. (sup.)
17. Pedibus īre ................................... sānum ................................... currū est. (sup.)
18. Pedibus īre ................................... (sānus) ................................... currū est. (sup.)
19. Nāvis ................................... (magnī pretiī) ................................... lectīca est. (sup.)
20. Nāvis ................................... (magnī pretiī) ................................... (lectīca) est. (sup.)
21. Equus ................................... iūcundus ................................... lectīca est. (aeq.)
Complē sententiās vocābulīs tabulae.
1. Duōs frātrēs habeō. Titus 16 annōs et Sextus 15 annōs habet. Titus ...................................
quam Sextus est.
2. Transitus Pompēiae malus est, Rōmae malus, valdē malus est. Itaque transitus
Rōmae ................................... quam Pompēiae est.
3. Rōmae trecentī civēs sunt et in oppidō meō centum civēs sunt;
Rōma ................................... quam oppidum meum est.
4. Magistra mea linguae Gallicae bona est, sed magister meus linguae Latīnae valdē bonus
est. Ergō, magister meus ................................... quam magistra est.
5. Haec māla mala sunt, ................................... quam māla hesterna sunt.
34
4.9.
melior • meliōrēs • pēior • pēiōra • māior • māiōrēs • minor • minōrēs
6. LECTIO IV EXERCITIA VECTURA ET URBS
Cōnstrue compārātīvum:
1. Magis malus ➡ ...................................
2. Magis magnī ➡ ...................................
3. Magis bonī ➡ ...................................
4. Magis parvae ➡ ...................................
5. Magis mala ➡ ...................................
Complē verbō īre.
1. Frātrēs meī et ego omnibus dominicīs in theātrum ....................................
2. (Ego) in officīnam pedibus ................................... .
3. Quō ................................... (Tū)?
4. Amīcī meī in lūdum prope domum meam ................................... .
5. Horātia cum parentibus suīs aestāte ................................... .
6. Quomodō ................................... (Tū) domum?
7. Vōs equō usque ad angulum viae ..................................., et illinc
pedibus ................................... quia via valdē angusta est.
8. ................................... (Vōs) dominicā diē nāve in Graeciam?
9. Dux meus adamussim in castra equō ................................... .
10. Meī amīcī in caupōnam malam ..................................., ego in alteram caupōnam
meliōrem ................................... .
35
4.10.
4.11.
7. LECTIO IV EXERCITIA VECTURA ET URBS
Corrige errōrēs:
1. Paulus in lūdō equō it.
................................................................................................................................................................
2. Sorōrēs meae librum legunt mālunt.
................................................................................................................................................................
3. Mihi necesse est alia epistula scrībere ad amīcum meum.
................................................................................................................................................................
4. Prope domum meam taberna sunt.
................................................................................................................................................................
5. Claudia tam alta est quae Dēlia.
................................................................................................................................................................
6. Iter facere nāve magis melior quam equō est.
................................................................................................................................................................
7. Pater meus māvīs legere librum.
................................................................................................................................................................
8. Claudia et Syra in mercātum pedibus it.
................................................................................................................................................................
36
4.12.
9. LECTIO IV EXERCITIA VECTURA ET URBS
clāmor, clāmōrēs ____________________ dōnum, dōna __________________________
Scrībe cāsum aut cāsūs (Nōminātīvus, accūsātīvus, genetīvus et ablātīvus) et
genus (singulāris, plūrālis) cuiusque vocābulī:
tribūnō __________________________ libīdinis __________________________
facinoribus __________________________ praemia __________________________
precēs __________________________ membrōrum _______________________
facta __________________________ negōtiīs _______________________
tellūrēs __________________________ decora _______________________
comitum __________________________ vulgōs _______________________
animam __________________________ sinuum __________________________
furōris __________________________ spīritī __________________________
virginēs __________________________ fronte __________________________
Lege textum et respondē:
Dē cēterīs Rōmānōrum vehiculīs
Multa et varia vehiculōrum genera praeter raedās et carrucās apud Rōmānōs cōnstant;
bovēs vel taurī ad graviōrēs currūs iunguntur, ad leviōrēs equī. Cum onera ferre volunt
plaustrum est aptissimum, plerumque duābus rotīs, rārō quattuor. Hoc vehiculum ad
rūstica opera idōneum est; adhibētur etiam ad graviōra pondera, velut arēnam, lapidēs,
asserēs, tigna. Cēterum quia nūllus currus ā sōlis ortū usque ad occāsum per urbem iter
facere potest, intrā moenia per viās urbis plaustrīs matēriem ferre possunt.
Singulāre quoddam plaustrī genus arcera vocātur. Hic currus et lectulī eandem
commoditātem praehebit. Aegrī et senēs hōc currū vehuntur.
Aptum autem vehiculum et saepe exornātum, pertorritum est, et ipsum ā Galliā
importātum. Pertorritīs nobilissimī virī ūtuntur in itineribus, victōrēs ducēs in triumphīs.
Birotum vehiculum cisium est, binī vel ternī equī unctī trahunt. Tectō opertum, hōc
modō neque imbrēs neque sōlis radiī hominēs laedere possunt. Cisiāriī vocantur hominēs
quī aurīgae publicī sunt et hominēs Rōmā in suburbānum agrum vehunt.
38
4.16.
4.16.
10. LECTIO IV EXERCITIA VECTURA ET URBS
Cisiō simile, sed fīrmius ac robustiōre mātērie essedum est. Esseda inter sē differunt
magnitūdine magis quam fōrmā. Maiōra esseda essedārius agit, minōra dominus ipse.
Essedī similis covinus est. Carpentī origō vetustissima est; sed prīscum illud
Italicārum gentium vehiculum in lautum currum mutāvit, aptam vectūram nobilibus
mātrōnīs. Fere eādem speciē ac carpentī, sed pondere maiōre pilentum est, vehiculum
quattuor rotārum. In antīquīs temporibus Vestālēs hōc currū tantum portābantur. Mutātī
morēs illīus currūs ūsum inter mātrōnās vulgāverunt.
Vērum an fālsum:
1. Plaustrum tantum est vehiculum aptum ad leviōra pondera.
2. Aegrī et senēs arceram ducunt.
3. Vehiculum quī nobilissimī virī ūtuntur est cisium.
4. Cisium, essedum et covinus similēs sunt.
5. Pilentum in antīquīs temporibus matrōnās portābat.
39
