Toplumsal Araştırma ve Eğitim Merkezi (TAREM) tarafından sahası Kasım-Aralık 2007'de gerçekleştirilen "İşçiler ve Kitle İletişim Araçları" başlıklı araştırmanın sunumudur. Araştırma 10 ilde 1001 işçiyle yüz yüze görüşülerek gerçekleştirilmiştir.

1. İşçiler ve Kitle İletişim Araçları

7. Örneklemin Dağılımı : sendikalı /sigortalı /sigortasız (n=1001) 583

8. Örneklemin Dağılımı : İşkolu (n=1001)

9. Örneklemin Dağılımı : İller

10. Örneklemin Dağılımı : Yaş

11. Örneklemin Dağılımı : Cinsiyet N=1001, (%)

13. Araştırmaya katılan işçilerin eğitim durumları (%) (n=1001),%

14. İşçilerin Aylık Ortalama Hane Gelirleri

15. Araştırmaya katılan işçilerin ev sahipliği durumu; (n=1001)

16. Bilinen Yabancı Diller (n=1001)

18. Kitle İletişim Araçlarına Güven (1= Kesinlikle güvenilir bulmuyorum, 5=kesinlikle güvenilir buluyorum demektir) 5’li ölçek

19. 24 yaş ve altındaki daha genç işçilerin iletişim araçlarına olan güveni diğer yaş gruplarına göre daha yüksek... 5’li ölçek Kitle İletişim Araçlarına Güven (1= Kesinlikle güvenilir bulmuyorum, 5=kesinlikle güvenilir buluyorum demektir)

21. İzlenen Televizyon Kanalları Kanal D ATV Show TV NTV CNN Türk İşçilerce en çok izlenen televizyon kanalları Kanal D, ATV ve Show TV. Haber kanalları izlenirliği toplum geneline göre işçilerde daha yüksek... AGB Ölçümleri, Kasım 2007, (n=977), %

22. Eğitim Düzeyine Göre İzlenen Televizyon Kanalları Üniversite mezunu işçiler arasında NTV, CNN Türk gibi haber kanallarının daha çok izlendiği görülüyor. (n=1001), %

23. En Sık İzlenen Televizyon Kanalı İşçilerin en sık izlediği 3 TV kanalı arasına Kanal D ve ATV’ye ek olarak NTV giriyor... AGB Ölçümleri, Kasım 2007, (n=1001), %

24. TV’de izlenen program türlerinin dağılımı; *RTÜK TV İzleme Eğilimleri, (n=1001), % 15,4 18,2 40,5 14,4 37,3 42,2 32,1 14,4 40,8 54,8 30 40,4 74,8 RTÜK* TAREM Araştırması Haber programları 80 Açık oturumlar 53,1 Spor programları 49,5 Yerli diziler 48,1 Belgeselller 43,1 Yabancı filmler 34,9 Yarışma programları 29,9 Komedi programları 22,1 Yerli filmler 18,6 Yabancı diziler 11,8 Dini programlar 11,4 Magazin programları 9,6 Ekonomi/Finans programları 9,6

25. TV deki açık oturumlar, haber programları ve belgeseller sendikalı işçilerin daha fazla ilgisini çekiyor. % TV’de izlenen program türlerinin dağılımı;

26. Muhalif yayın politikasıyla öne çıkan TV kanallarının genel olarak izlenme oranı bir hayli düşük. Bu kanalların bilinme/ tanınma sorunu da var. Bilinirliği en yüksek muhalif kanal Ulusal Kanal. Ama onun da “bilinip de izlenmeme “ gibi bir sıkıntısı var. N=1001,% Muhalif TV Kanallarının İzlenirliği

27. Sendikalı işçiler muhalif kanalları daha çok izliyorlar... Muhalif TV Kanallarının İzlenirliği N= Biliyorum ve İzliyorum cevabı verenler (%)

28. Genç yaş gruplarının bu kanalları bilme ve izleme oranları düşmekte, Cem ve Su TV izlenirliği 35-44 yaş grubunda ortalamaya göre çok yüksek... N= Biliyorum ve İzliyorum cevabı verenler (%) Muhalif TV Kanallarının İzlenirliği

29. Seçim döneminde işçilerin yarıya yakınının televizyon izleme sıklığında herhangi bir değişiklik olmadığı görülüyor. İşçilerin yaklaşık %42’si bu dönemde normalden daha çok televizyon izlediğini ifade ediyor. Seçim Dönemi TV Kanallarının İzlenirliği N=1001,%

30. Her 2 işçiden 1’i seçim döneminde televizyonlarda yayınlanan programların siyasi partileri yeterince tanıtmadığı görüşünde. % 50,3 Bu kesimin önemli bölümü de televizyon yayınlarındaki tanıtımların YETERSİZ olduğunu düşünüyor Seçim Dönemi TV Kanallarının İzlenirliği N=1001,%

31. İşçilerin yaklaşık yarısı televizyonların yayın politikalarının genel olarak işçilerin politik eğilimlerinin şekillenmesine ya da belirlenmesine etkili olduğunu düşünüyor... Etkisi yok Etkisi var TV Yayın Politikalarının Politik Eğilimlere Etkisi - Genel N=1001,%

32. Kişisel Politik tercihlerin belirlenmesi aşamasında TV yayınlarının etkisi genel kanıya göre biraz daha artıyor.... Etkisi yok Etkisi var N=1001,% TV Yayın Politikalarının Politik Eğilimlere Etkisi - Kişisel

33. İşçilerin oldukça büyük bir bölümü televizyon kanallarında işçilere ve onların dünyasına yönelik programlara yeterince yer vermediğini düşünüyor. N=1001,% TV’lerin İşçi Sorunlarıyla İlgilenme Derecesi

35. Araştırmaya katılan işçiler arasında gazete okuma oranı bir hayli yüksek. Neredeyse her 10 işçiden 9’u gazete okumakta. Bu oran 15 yaş üzeri Türkiye kentsel alan nüfusunun gazete okuma oranından daha yüksek. (n=1001) * Kentsel alan Türiye nüfusu içinde 15 yaşından büyük her 10 kişiden yaklaşık 7’si gazete okuyor. Gazete Okuma Oranı

36. Yaş Gruplarına Göre Gazete Okuma Oranları 25 yaş altı ve 45 yaş üzeri işçiler arasında gazete okuma oranı diğer yaş gruplarına göre bir parça daha düşük. 25 ile 44 yaş arasında kalanlarda ise bu oran neredeyse % 90’a ulaşmakta... (n=1001), %

37. Gazete Okuma Sıklığı Gazete okuyan işçilerin yarısından çoğu hemen hergün gazete okuyorlar. Haftada 1 ve daha az okunma oranı oldukça az... (n=885), %

38. Gazetenin Temin Biçimi Okunan gazeteyi temin biçimi çokca onu satın almak şeklinde oluyor. Okudukları gazeteyi hergün satın alan işçilerin oranı hafta sonu artarak % 40’ın üzerine çıkıyor. İşyerindeki gazeteyi okuyanların oranı beklenildiği gibi hafta içi daha yüksek... (n=885), %

39. Gazetelerde En Çok Okunan Bölümler Gazetelerin en çok okunan bölümü haber, en az okunan bölümü ise kültür/sanatla birlikte magazin haberleri. Magazin sayfalarının en az okunan sayfalar olduğuna sevinirken kültür/sanat haberlerinin de az okunanlar arasında olmasına üzülüyor olmamız lazım herhalde... (n=885), %

40. Gazetelerde En Çok Okunan Bölümler Gazatelerin en çok okunan bölümleri işçilerin sendikalı, sendikasız ya da sigortasız olmalarına göre önemli farklılıklar içermiyor. Bunun tek bir istisnası var: Sendikalı işçiler gazetelerin köşe yazarlarını bir hayli önemsiyorlar ve daha çok okuyorlar. (n=885), %

41. Gazetelerde En Çok Okunan Bölümler Üniversite mezunu işçiler gazetelerin güncel olaylar, köşe yazıları ve kültür/ sanat haberleri bölümlerini daha düşük eğitimli işçilere nazaran daha çok okumaktalar. Üniversite mezunu işçiler spor sayfalarına daha az ilgi duyuyorlar...    (n=885), %

42. Gazete İşçinin Güncel Olaylar Hakkındaki Fikrini Değiştirebilir mi? İşçilerin % 50’den fazlası bir gazetenin güncel olaylar hakındaki fikirlerini değiştirebileceğini düşünmüyor. Yüzde %35’e yakın bir kesim ise böyle bir değişiklik olabileceğine inanıyor. Geriye kalan % 10’un ise bu konuya ilişkin fikri yok (n=885), %

43. N=1001, % Gazete İşçinin Güncel Olaylar Hakkındaki Fikrini Değiştirebilir mi? Sendikalı işçiler diğer işçilere kıyasla gazetelerin kendi fikirleri üzerlerindeki etkilerinin daha düşük olduğunu söylüyorlar (%60,5)... Etkisi yok

44. Okunulan Gazeteler Araştırma kapsamında görüşülen işçilerin en çok okuduğu gazeteler Hürriyet, Milliyet, Sabah ve Posta... Gazetelerin genel tirajları ile karşılaştırıldığında Cumhuriyet, Radikal, Gündem, Evrensel ve Birgün gazetelerinin tercih oranları işçiler arasında yükselmektedir... N=1001, % 575 235 485 638 72 38 ? 5 218 636 6 113

45. Dünya Görüşüne En Yakın Gazete İşçilerin dünya görüşüne en yakın buldukları gazetelerin başında Cumhuriyet gazetesi geliyor, gazetenin köklü ve uzun yıllara dayanan geçmişinin araştırmaya katılan işçiler nezdinde bir özdeşlik duygusu yarattığı görülüyor... N=1001, %

46. Araştırmaya katılan işçilerin büyük çoğunluğu piyasadaki gazetelerin işçi sorunlarıyla yeterince ilgilenmediğini düşünüyorlar. Aksi görüşte olanlar Evrensel, Cumhuriyet, Radikal ve Gündem’in işçi sorunlarına en çok yer veren gazeteler olduğunu düşünüyorlar... n=534 (%) İşçi Sorunlarıyla En Fazla İlgilenen Gazeteler n=109 (%)

47. Gazetelerde Yayınlanan Siyasi Propaganda Mesajları 2 seçim geçirilen 2007 yılında gazetelere verilen siyasi parti propaganda mesajlarının ilgiyle izlendiği ancak siyasi tercihlerde etkisinin düşük olduğu görülüyor... Etki var İlgi var, etki yok

49. n=1001 (%) Bilgisayar Sahipliği Görüşülen işçilerin yarısının evlerinde bilgisayar var: kadın ve 18-24 yaş grubu işçilerin bilgisayar sahipliği daha yüksek...

50. n=1001 (%) Bilgisayar Sahipliği Eğitim seviyesi yükseldikçe ve gelir arttıkça bilgisayar sahipliği artıyor...

51. İnternet Kullanımı Araştırma kapsamında görüşülen her 5 işçiden 3 tanesi evde, işyerinde ya da internet kafelerde internete bağlanıyor... n= 1001 (%)

52. (%) İnternet Kullanımı İşçiler arasında İnternet en çok “haber almak” ve “iletişim kurmak” için kullanılıyor. Araştırma yapanlar ve genel bilgi edinmek amaçlı kullananların oranı da yüksek... İnternet kullananlara sorulmuştur; n= 607 (%) 6,6 4,9 11,2 İş aramak 13,7 13,5 14,3 Finansal hizmet /banka hizmetleri 9,6 15,7 30,4 Ders / eğitim 21,6 25,2 11,8 Oyun oynamak 25,1 25,4 24,2 Müzik download etmek 31,7 32,1 30,4 Gezinti yapmak 33,8 36,0 28,0 Genel bilgi edinmek 36,8 36,4 37,9 Araştırma yapmak 40,3 39,6 42,2 Chat arkadaşlar ile sohbet 44,4 40,4 55,3 E-mail alma / gönderme 57,4 56,6 59,6 Haberleri okumak TOPLAM ERKEK KADIN

53. İnternet kullanan sendikalı işçilere sorulmuştur, n=303 (%) Üye Olunan Sendikanın Web Sitesi Bilinirliği Sendikalı olan ve internet kullanan her 3 işçiden 2 tanesi üye oldukları sendikaların web sitesini biliyor ve ziyaret ediyor. Bu siteler çoğunlukla (%71) haftada bir veya daha sık ziyaret ediliyor... Ziyaret edenlere sorulmuştur, n=194 (%)

54. Web Sitesi Bilinirliği Bianet, Sendika.org ve Sol.org web sitelerini bilmeyenlerin oranı %70’tir. Ancak sendikalı olanların bu siteleri bilme oranları yükselmektedir... n= 709; toplam cevap sayısı 709 (%)

56. n=1001 (%) Siyasi Parti Tercihleri %14 oranında son seçimde oy kullanmayan işçi var. Araştırmamıza katılan işçilerin politik tercihler örneklem yapısına göre Türkiye genelinden farklılaşıyor... 0,7 0,8 1,2 1,3 1,6 1,8 2,0 5,5 9,1 15,5 26,0 33,8 TOP LAM 0,7 0,5 İşçi Partisi (İP) 0,4 2,1 Genç Parti (GP) 1,0 1,6 ÖDP 1,3 1,1 Saadet Partisi (SP) 1,6 1,6 Emek Partisi (EMEP) 2,1 1,1 Demokrat Parti (ANAP+DYP) 1,6 3,2 Türkiye Komünist Partisi (TKP) 4,6 9,0 Cevap yok 10,5 4,3 Milliyetçi Hareket Partisi(MHP) 17,4 8,5 Bağımsız Aday 26,5 23,9 Adalet ve Kalkınma Partisi(AKP) 31,4 42,6 Cumhuriyet Halk Partisi (CHP+DSP) ER KEK KADIN

57. İşçiler arasında parti ideolojisine yakın hissetmek en önemli politik tercih sebebi. Parti adayına yakın hissetmek, partinin din ve ordu ile kurduğu ilişki düşük oranlı da olsa parti tercihinde etkili... n= 1001 (%) Siyasi Parti Tercih Nedenleri CHP,AKP,MHP 1,3 2,3 4,7 5,9 6,4 11,4 13,3 13,3 17,0 23,9 53,7 TOPLAM 11,8 10,1 İşsizliğe çare olacağına inanıyorum 18,0 13,3 Bugüne kadar yapılmış hizmetler 24,0 23,4 İstikrar 56,9 42,0 Parti ideolojisine kendimi yakın hissetmem 1,2 1,6 Partiden/Adaydan aldığım maddi yardım 2,1 3,2 Partinin/Adayın reklam kampanyalarının etkisi 5,2 3,2 Partinin/Adayın orduya bakışı 4,6 10,6 Çevremdekilerin seçimleri 6,5 5,9 Partinin/Adayın dine bakışı 12,7 15,4 Ekonomik durum 14,5 9,0 Parti adayına kendimi yakın hissetmem ERKEK KADIN

58. Seçim Propaganda Araçlarının Etkinliği - Önem Endeksi 100 Görsel ve basılı yayın organları ile partiirtibat ofisleri ortalamanın üzernde etkisi olan propaganda araçları. Afiş-bayrak, radyo ve el ilanlarının politik propoganda malzemesi olarak etkisi daha az... n=1001 (%), 7’li ölçekte sıralama