12. Η σιδηροδρομική γραμμή Αθηνών – Κηφισιάς
εγκαινιάστηκε το 1885 από τον τότε
πρωθυπουργό της Ελλάδας ΧαρίλαοΤρικούπη.
Το ατμοκίνητο τρένο αποκαλούνταν «το θηρίο»
λόγω του έντονου θορύβου της μηχανής και των
πυκνών καπνών που αναδύονταν.
Η γραμμή, από Πλατεία Αττικής μέχρι Κηφισιά,
είχε διακλάδωση στο Ν. Ηράκλειο για το Λαύριο.
Το «θηρίο» στο σταθμό της Κηφισιάς.
Ο σταθμός εγκαινιάστηκε στις 4/2/1885
13.
14. Το 1889 ξεκίνησαν τα έργα διάνοιξης της σήραγγας
Θησείου – Ομόνοιας και 6 χρόνια αργότερα
εγκαινιάστηκε ο σταθμός της Ομόνοιας
που ήταν επίγειος
16. 1912: Στρατιώτες και πολίτες περιμένουν τον ηλεκτρικό στο Μοναστηράκι.
Η ηλεκτροκίνηση -που εγκαινιάστηκε το 1904- ήταν κάτι νέο και αρχικά
προκαλούσε φόβο στους Αθηναίους.
17. Το 1928 ξεκινούν οι εργασίες για την επέκταση της γραμμής του
ηλεκτρικού με την κατασκευή της σήραγγας Ομόνοια – Αττική.
20. Ο σταθμός του ηλεκτρικού Ν.Ιωνίας
εγκαινιάστηκε στις 14/3/1956.
Κατασκευάστηκε στη θέση του
παλαιότερου σταθμού των
Σιδηροδρόμων Αττικής.
Το 2003 ανακαινίστηκε εν όψει των
Ολυμπιακών αγώνων του 2004.
32. Οδός Α.Παναγούλη -
Εργοστάσιο «Τρία Άλφα».
Κατάληψη πεζοδρομίου
από παράνομα παρκαρισμένα Ι.Χ.
Κίνδυνος για τους πεζούς
που είναι αναγκασμένοι να
βαδίζουν στον αυτοκινητόδρομο
δίπλα στα κινούμενα τροχοφόρα.
33. Ιδρύθηκε το 1927 από τουςΤσαλίκογλου και Σινιόσογλου που ήταν από
τη Μουταλάσκη της Καππαδοκίας.Το παλιό εργοστάσιο
αναπαλαιώθηκε και στη θέση του έχουν ανεγερθεί τα κτίρια που
στέγασαν την Ολυμπιακή Επιτροπή «Αθήνα 2004».
34. Το νεότερο (ορθογώνιο) κτήριο της υφαντουργίας «Αθηνά»
δίπλα στο παλιό υφαντήριο του 1938 με την οδοντωτή στέγη
35. Δημοτικό πάρκινγκ – Καμινάδα εργοστασίουΑνατολικήςΤαπητουργίας
(Από το εργοστάσιο αυτό σήμερα σώζονται μόνο η καμινάδα και τα αναπαλαιωμένα κτήρια της οδού Π.Ιωακείμ που
στεγάζουν το Κ.Ε.Π. Ν.Ιωνίας , τα μουσεία λαογραφικό-ιστορικό-ταπητουργίας και το δημοτικό συνεδριακό κέντρο.)
Οι διάσπαρτες καμινάδες
ορθώνονται περήφανα
μέσα από την πυκνή δόμηση,
αδιάψευστοι μάρτυρες
του βιομηχανικού παρελθόντος
της περιοχής …
36. Μια καλή ευκαιρία για να μάθουμε την ιστορία
της πόλης μας ήταν η επίσκεψή μας στην
Ένωση Σπάρτης, όπου οι κ. Σαπουντζάκης
και Χριστοδούλου μας ξενάγησαν στη
φωτογραφική έκθεση :
«Η Αττική υποδέχεται τους πρόσφυγες του ’22
στη Νέα Ιωνία».
37.
38.
39. Οι μικρασιάτες πρόσφυγες
εγκαταστάθηκαν στην περιοχή
Ποδαράδες το 1923.
Η περιοχή ήταν σχεδόν
ακατοίκητη, με κτήματα από
αμπέλια και ελαιώνες, ενώ
διασχίζονταν από τον ποταμό
Περισσό ή Ποδονίφτη.
Η φωτογραφία είναι
από το 1924.
42. Η βιομηχανική περιοχή του Περισσού.
Όλα τα εργοστάσια χτίστηκαν κατά μήκος
του ρέματος του Περισσού που διέθετε
άφθονο νερό, ενώ τις μεταφορές των
εμπορευμάτων διευκόλυνε
η σιδηροδρομική σύνδεση με Αθήνα
και Πειραιά.
43. Το εργοστάσιο της Βαμβακουργίας στα Πευκάκια (φωτ. 1960)
Το κτήριο έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο και σήμερα στεγάζει
καταστήματα και ένα σούπερ μάρκετ.
44. Ελληνική Μεταξουργία, Περισσός
Η Ελληνική
Μεταξουργία
στον Περισσό
έχει γκρεμιστεί και
στη θέση της σήμερα
βρίσκεται το κτήριο
που στεγάζει τα
γραφεία του Κ.Κ.Ε.
45. Οι πρόσφυγες αποτέλεσαν φθηνά εργατικά χέρια για τα εργοστάσια
κλωστοϋφαντουργίας που ήδη λειτουργούσαν στην περιοχή. Πολλοί από
αυτούς γνώριζαν από την πατρίδα τους, τη Μ. Ασία, την τέχνη της
υφαντουργίας και της ταπητουργίας. Έτσι, άλλοι προσλήφθηκαν κατά
εκατοντάδες σε εργοστάσια και άλλοι, με ισχυρή θέληση και πενιχρούς πόρους,
δημιούργησαν μικρές υφαντουργικές επιχειρήσεις που με το πέρασμα του
χρόνου επεκτάθηκαν, με αποτέλεσμα στα μέσα της δεκαετίας του '50 η Ν. Ιωνία
να θεωρείται η βιομηχανικότερη πόλη της Ελλάδας.
48. Παράλληλα με τα εργοστάσια
λειτουργούσαν πολλές οικοτεχνίες.
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι
δεν υπήρχε κανένα σπίτι στη Ν. Ιωνία
χωρίς αργαλειό.
Αργαλειοί στο μουσείο ταπητουργίας
του ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ.
49. «Τα βιομηχανικά κτήρια της Ν.Ιωνίας αποτελούν
τα σημαντικότερα τεκμήρια της πολιτιστικής
κληρονομιάς της σημερινής πόλης και
αναδεικνύουν την ιστορική, κοινωνική
και οικονομική της ταυτότητα.
Αποτελούν παράλληλα τεκμήρια της ιστορίας
και της μνήμης των προσφύγων, που με τον
καθημερινό τους μόχθο και αγώνα δημιούργησαν
μία νέα πατρίδα και συνέβαλαν στην ανάπτυξη
της ταπητουργίας και της κλωστοϋφαντουργίας
στον ελληνικό χώρο.»
« Σήμερα, που οι πόλεις απειλούνται από τις
επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης και από την
ομοιομορφία των εικόνων και των πολιτισμών τους
και δεδομένου ότι η ιδεολογία «εκσυγχρονισμού»
και «ανάπτυξης» μέσω κατεδαφίσεων ανήκει στο
παρελθόν, η Ν.Ιωνία έχει μια τελευταία ευκαιρία
να διατηρήσει τα τελευταία υλικά στοιχεία
που συγκροτούν την ιστορική της μνήμη και
την ιδιαίτερη ταυτότητά της και να εξασφαλίσει
κάποιους χώρους στην πόλη, με χαμηλότερη
δόμηση και υψηλότερη ποιότητα ζωής. »
Από το βιβλίο «Η βιομηχανική κληρονομιά
της Ν.Ιωνίας»
50. Στις 5 και 6 Μαρτίου πραγματοποιήσαμε διήμερη εκπαιδευτική επίσκεψη σε Γαλαξίδι-Άμφισσα.
Το περιβαλλοντικό πρόγραμμα του Κ.Π.Ε. Άμφισσας που παρακολουθήσαμε είχε θέμα:
« Πόλη και οικοσύστημα – Φύση, παράδοση και πολιτισμός στο Γαλαξίδι»
51. Στολίδι της Φωκίδας, η πάλαι ποτέ ξακουστή ναυτική πολιτεία του Γαλαξιδίου διατηρεί
το παραδοσιακό χρώμα της, την ατμόσφαιρα του παρελθόντος και το άρωμα μιας άλλης εποχής.
Το όμορφο λιμάνι, τα ωραία σπίτια, τα αρχοντικά και τα καπετανόσπιτα -μάρτυρες της αίγλης
παλιών εποχών- καθώς και τα γραφικά στενά συνθέτουν ένα ξεχωριστό οικιστικό σύνολο,
ένα ταξιδιωτικό προορισμό που χαρακτηρίζεται από την ήπια τουριστική ανάπτυξη.
Με τους εκπαιδευτικούς του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Άμφισσας περπατήσαμε στα
δρομάκια του οικισμού και επισκεφθήκαμε το Ναυτικό μουσείο και παλιές εκκλησίες.
54. Πίνακες ιστιοφόρων, ακρόπρωρα, όργανα ναυσιπλοΐας, έγγραφα
και ημερολόγια πλοίων και μια αρχαιολογική συλλογή δίνουν την
ευκαιρία στους επισκέπτες να πραγματοποιήσουν ένα νοερό ταξίδι
στο παρελθόν της πόλης.
57. Στην παλιά εκκλησία της Αγ. Παρασκευής το φως του ήλιου μπαίνει από ένα μικρό άνοιγμα
στην οροφή και συναντά μια συγκεκριμένη ώρα της ημέρας ένα ζωδιακό κύκλο,
ζωγαφισμένο στο πλακόστρωτο δάπεδο του ναού, δημιουργώντας έτσι ένα ενδιαφέρον
ηλιακό ρολόι.
58.
59. Πείραμα για το φαινόμενο του θερμοκηπίου
Προετοιμασία για την παρουσίαση των εργασιών των ομάδων
65. Το 1922 ο Γιώργος Γουναρίδης
ήρθε από το Ικόνιο της Μ. Ασίας
στη Ν.Ιωνία και άνοιξε ένα
μαγαζάκι 18 τ.μ. όπου άρχισε
να ψήνει και να πουλά ξηρούς
καρπούς.
Η αγάπη της οικογένειας για τη
δουλειά, η κοινωνικότητα του
παππού Ιορδάνη,
οι εξαιρετικές πρώτες ύλες,
αλλά και το καβούρδισμα που
μέχρι σήμερα γίνεται στο
εργαστήριο της επιχείρησης
έκαναν το μαγαζί γνωστό
σε όλη την πόλη.
66.
67.
68. Σήμερα,
κάποιες γενιές αργότερα,
οι ξηροί καρποί του
Ιορδάνη συνεχίζουν
να μπαίνουν στα σπίτια
όχι μόνο της Νέας Ιωνίας,
αλλά και ολόκληρης της
Αθήνας.
74. « Περάσαμε κάβους πολλούς πολλά νησιά τη θάλασσα
που φέρνει την άλλη θάλασσα, γλάρους και φώκιες.
Δυστυχισμένες γυναίκες κάποτε με ολολυγμούς
κλαίγανε τα χαμένα τους παιδιά
κι άλλες αγριεμένες γύρευαν το Μεγαλέξαντρο
και δόξες βυθισμένες στα βάθη της Ασίας.
Αράξαμε σ’ ακρογιαλιές γεμάτες αρώματα νυχτερινά
με κελαηδίσματα πουλιών, νερά που αφήνανε στα χέρια
τη μνήμη μιας μεγάλης ευτυχίας… »
Γ. Σεφέρης
75. “Όποιος την ιστορία του την ίδια
δε γνωρίζει,
το πως και το γιατί
εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια,
στης αμάθειας το σκοτάδι μένει
και ζει μονάχα
από τη μια μέρα στην άλλη.”
(Γ. Β. Γκαίτε)
76. Ενδεικτική βιβλιογραφία (έντυπη)
Η βιομηχανική κληρονομιά της Νέας Ιωνίας -
- Ε. Μαΐστρου, Ο. Βογιατζόγλου, Ε. Καραθανάση, Μ. Καλιοτζίδου
Νέα Ιωνία 1923 – 2003 , 80 χρόνια - Λεύκωμα του ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ
Τα Ελληνικά κλωστοϋφαντουργεία – Κ. Δεμίρη, Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυμα ΕΤΒΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΙΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ 1869-1969, λεύκωμα του 1969, ΕΗΣ
Περιοδικό «Λυχνάρι» του Ιωνικού Συνδέσμου
Ιστοσελίδα της περιβαλλοντικής ομάδας του 2ου ΓΕΛ Ν.Ιωνίας
www.po2gel.info