ŞŞ

1. Dünya’yı Kaplayan Örtü: BİTKİLER

2. BİTKİ ÖRTÜLERİ

3. BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN DAĞILIŞINI
ETKİLEYEN FAKTÖRLER
• 1. İKLİM:
• ( Sıcaklık – Yağış – Nem )
• Yağışlı bölgelerde gür bitki toplulukları görülürken
kurak bölgelerde bitki örtüsü seyrektir.
• Çöllerde çok kurakçıl ve seyrek bazı otlara ve
çalılara rastlanır.
• Kutup noktalarına ve dağların yüksek kesimlerine
doğru gidildikçe sıcaklık azaldığı, için bitki örtüleri
önce cılızlaşır sonra tamamen ortadan kalkar.

4. Enleme Göre Yatay Bitki Örtüsü
Kuşakları
0º
10º
20º
30º
45º
55º
65º
75º
90º
Yağmur
Ormanları
Savanlar
Çöller
Bozkır ve Maki
Yayvan Yapraklı
Orman
Tayga
Tundra

5. • 2. YERŞEKİLLERİ:
• (Dağların uzanışı- Yükselti- Bakı- Eğim)
• Yükseltiye bağlı olarak sıcaklık ve yağış
değiştiği için bitki örtüsü de değişir.
• Nemli rüzgarlara karşı olan yamaçlar fazla
yağış alır.
• Engebeli yerlerde, sıcaklık ve yağış kısa
mesafelerde bile büyük farklılıklar gösterebilir.
BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN DAĞILIŞINI
ETKİLEYEN FAKTÖRLER

6. Yükseltiye Göre Bitki Örtüsü Kuşakları
ÖRNEK:
İKLİM
KUŞAĞI
YÜKSELTİ BİTKİ ÖRTÜSÜ
EKVATORAL
BÖLGE:
0 - 1000 m Yağmur Ormanları ( Sürekli Yeşil )
1000 - 2000 m Tropikal Dağ Ormanları
2000 - 3500 m İğne Yapraklı Ormanlar
3500 - 5000 m Alpin Çayır
5000 + Daimi Karlar
AKDENİZ
BÖLGESİ:
0 - 500 m
Makiler ve/veya kızılçam( Sürekli
Yeşil-Sert ve iğne yapraklı )
500 - 1500 m Kızılçam Ormanları(iğne yapraklı)
1500 - 2000 m İğne Yapraklı Ormanlar(Karaçam vb)
3500+ Daimi Karlar

7. • 3. TOPRAK:
• Bitkilerin kökleriyle tutunduğu ve beslendiği
yer topraktır.
• Toprağın dokusu ( sık veya gevşek oluşu ),
ve toprağın yapısı ( killi, taşlı, kumlu vb
oluşu) bitki hayatı bakımından önemlidir.
BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN DAĞILIŞINI
ETKİLEYEN FAKTÖRLER

8. • 4. BİYOLOJİK FAKTÖRLER:
• Tarih boyunca insanlar aşağıdaki nedenlerle
bitki örtüsünü tahrip etmişlerdir:
• Savaşlar,
• Tarım alanları açmak,
• Yakacak ihtiyacı,
• Hayvan otlatma,
• Yerleşim alanı açma
• Orman yangınları
• vb
BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN DAĞILIŞINI
ETKİLEYEN FAKTÖRLER

9. BİTKİ FORMASYONLARI
AĞAÇ FORMASYONU:
Yağış, Sıcaklık ve Toprak
şartlarının elverişli olduğu
her yerde ağaç yetişir.
Ağaçlardan oluşan bitki
topluluğuna da Orman
denir.
1. EKVATORAL YAĞMUR
ORMANLARI
2. MUSON ORMANLARI
3. ORTA KUŞAK KARIŞIK
ORMANLARI(Okyanusal)
4. TAYGA ORMANLARI(Sert
karasal)
ÇALI FORMASYONU:
Doğal oluşumlu veya
ormanların tahribi
sonucunda oluşan kısa
boylu ağaçcıkların
oluşturduğu bitki
topluluğudur.
1. MAKİ
2. GARİG
3. PSÖDOMAKİ
(Akdeniz İklimi)
OT FORMASYONU:
İklim, Toprak ve
Yerşekilleri şartlarının
ağaç yetişmesine
elverişli olmadığı
yerlerde, yağışlı
dönemlerde büyüyen
otlardan oluşan bitki
topluluğudur.
1. SAVAN (Tropikal)
2. STEP ( BOZKIR
;ılıman yarı kurak
karasal)
3. ÇAYIR(Ilıman yarı
nemli karasal)
4. TUNDRA

10. Yağış Haritası

11. İKLİM TİPLERİ VE BİTKİ
TOPLULUKLARI

12. Büyük İklim Tipleri Haritası

13. A) SICAK İKLİMLER
1- EKVATORAL İKLİM
2- SAVAN(TROPİKAL) İKLİMİ
3- MUSON İKLİMİ
4- ÇÖL İKLİMİ

14. 1-A) EKVATORAL İKLİM
• Her mevsim sıcak ve
bol yağışlı.
• Düzenli sıcaklık ve
yağış rejimi.
• 0-10o
K ve G enlemleri
arasında.
• Not: Yıllık sıcaklık
farkının en az olduğu
iklim.

15. • Ekvatoral iklim bölgesinin doğal bitki
örtüsüdür.
• Bu ormanların görüldüğü yerler her
mevsimi bol yağışlı olup yıllık yağış 2000
mm nin üzerindedir.
• Bitkiler yıl boyunca yeşildir. Ağaçların
boyu 60 m yi bulur.
EKVATORAL YAĞMUR ORMANLARI

16. EKVATORAL YAĞMUR
ORMANLARI

17. EKVATORAL İKLİM VE YAĞMUR
ORMANLARI

18. 2-A) SAVAN(TROPİKAL) İKLİMİ
• Her mevsim sıcak
• Yaz mevsimi bol
yağışlı(düzensiz yağış
rejimi)
• 10-20o
K ve G
enlemleri arası.
0
100
200
300
400
O Ş MN M H T A E E K A
0
10
20
30
YAĞIŞ SICAKLIK

19. SAVAN BİTKİ ÖRTÜSÜ
Savan Otları-Galeri ve Park Ormanları

20. SAVAN
• Tropikal iklim bölgelerinde görülen uzun
boylu ot topluluklarıdır. Bu ot
topluluğunun içinde kurakçıl nitelikte tek
tek ağaçlara da rastlanır.
• Savanların görüldüğü yerlerde Yazlar
yağışlı kışlar kurak geçer. Yıllık yağış
1500 mm civarındadır.
• Savanlar yaz yağışlarıyla yeşerir, kış
mevsimi kurak olduğu için sararır.

22. SAVAN İKLİMİ HARİTASI

23. 3-A) MUSON İKLİMİ
• G-GD Asya’da etkili
• Kışın; 10-15, yazın;
20-25o
C ortalama
sıcaklık.
• Yaz mevsimi bol
yağışlı(düzensiz yağış
rejimi) Sebep: Yaz
musonları.

24. • Muson iklim bölgesin yer alırlar.
• Bu ormanların görüldüğü yerlerde yıllık
yağış miktarı 2000 mm yi geçer.
• Yağışların %85’i yazın görüldüğünden
yaz aylarında yeşillenen bu ormanlar
kışın yaprağını döker.
• Çok gür ormanlar olmasına karşın, tür
bakımından Ekvatoral Yağmur ormanları
kadar zengin değildir.
• Muson ormanlarının en tipik ağacı TEAK’
tır.
MUSON ORMANLARI

25. MUSON ORMANLARI

26. TEAK
AĞACI
MUSON ORMANLARI

27. MUSON İKLİMİ HARİTASI

28. 4-A) ÇÖL İKLİMİ
• Dönenceler üzerinde 30o
enlemleri civarında
görülürler.Sebep:Dinamik
Yüksek Basınç
• Orta Asya’da.Sebep: Nemli
havanın Himalaya dağları
yüzünden içeriye
ulaşamaması.
• Günlük sıcaklık farkı çok
yüksek.Sebep: Nem oranın
azlığı.
• Yıllık yağış yok denecek kadar
az ve zamansız(epizodik).
DÖNENCELER ÜZERİNDE

29. ÇÖL BİTKİLERİ
• Kum örtüleri ya da kayalıklardan oluşan bu
bölgelerde yıllık yağış miktarı 200 mm nin
altındadır.
• Çok seyrek olarak dağılmış olan kurakçıl
Otlar, Çalılar ve Kaktüsler en yaygın bitki
türleridir.
• ( Ayrıca Vahalarda, Hurma ve Palmiye
ağaçlarına da rastlanır.)

30. ÇÖL ORTAMI

31. ÇÖL BİTKİLERİ
KAKTÜSLER

32. ÇÖL İKLİMİ

33. B)ORTA KUŞAK(ILIMAN)
İKLİMLERİ
1-B) ILIMAN OKYANUSAL İKLİM
2-B) AKDENİZ İKLİMİ
3-B) STEP(ILIMAN KARASAL) İKLİM
4-B) KARASAL İKLİM(SERT KARASAL)

34. 1-B) ILIMAN OKYANUSAL İKLİM
• 40-60o
enlemleri
arası, orta kuşakta
kıtaların batısında
görülür. Sebep:
Nemli batı
rüzgarları ve sıcak
okyanus akıntıları. 0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A
0
10
20
30
YAĞIŞ SICAKLIK

35. 1-B) ILIMAN OKYANUSAL İKLİM
• Kışlar ılık yazlar serin,
her mevsim bol yağışlı.
• Yıllık sıcaklık farkı
az.Sebep: Nem oranının
fazlalığı
• Bitki: Karma(karışık)
ormanlar.
• Not: Ülkemizdeki
minyatürü Karadeniz
iklimidir.
0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A
0
10
20
30
YAĞIŞ SICAKLIK

36. ORTA KUŞAĞIN KARIŞIK ORMANLARI
• Okyanusal iklim bölgelerinde görülen bu
ormanlar Geniş ve İğne yapraklı ağaçlardan
oluşur.
• Bu ormanların görüldüğü yerler her mevsim
yağışlı olup yıllık yağış miktarı 1000 mm nin
üzerindedir.
• Bu ormanları oluşturan ağaçlar türce çok
zengin olmadıkları gibi, boyları da Ekvatoral
Yağmur ve Muson Ormanı ağaçları kadar
uzun değildir.

38. OKYANUSAL İKLİM VE KARIŞIK
ORMANLARIN DAĞILIŞI

39. 2-B) AKDENİZ İKLİMİ
• Yazları sıcak ve
kurak, kışları ılık ve
yağışlı.
• Ortaya çıkış sebebi;
matematik
konum_enlem. Çünkü
orta kuşakta batı ve
kutup rüzgarlarının
kış mevsimindeki
çarpışma sahasında
bulunuyor.
0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A
0
10
20
30
YAĞIŞ SICAKLIK

40. 2-B) AKDENİZ İKLİMİ
• 30-40o
enlemleri arası
kıtaların batısında ve
Akdeniz havzasında
görülür.(Libya, Mısır
ve Lübnan
hariç.Sebep: Arazisi
düz olduğundan
gerisinden gelen çöl
iklimi etkisi altında
kalması)
0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A
0
10
20
30
YAĞIŞ SICAKLIK

41. Akdeniz İklimi’nin Bitki Örtüsü
Maki Bitki Topluluğu ve Kızılçam Ormanları

43. MAKİ
• Bodur ağaçlardan ve çalılardan; ( Zeytin,
Defne, Kocayemiş, Mersin, Keçiboynuzu,
Zakkum, Kermez Meşesi, Erguvan vb.)
oluşan makiler, Akdeniz İklim bölgesindeki
Kızılçam ormanlarının tahribi sonucunda
ortaya çıkarlar.
• Daima yeşil yapraklı olurlar.
• Yaz kuraklığına dayanıklı oldukları halde
soğuğa karşı dayanıklı değillerdir.

44. Kaliforniya
Orta Şili Kap Land
Avustralya
Akdeniz Havzası

45. 3-B) STEP(ILIMAN YARI KURAK
KARASAL) İKLİMİ
• Kışlar soğuk(0- -5oC)
• Yazlar sıcak ve
kurak(20-25oC)
• Yağış miktarı az olup
en fazla ilkbahar
mevsiminde
(konveksiyonel)
• Denizden uzak
karaların iç
kesimlerinde

46. STEP İKLİMİNİN BİTKİ ÖRTÜSÜ
BOZKIRLAR
İlkbaharda Bozkırlar Yaz mevsiminde bozkırlar

47. BOZKIR ( Step )
• Orta kuşağın yarı kurak iklim bölgelerinde
görülen seyrek ve cılız ot topluluğudur.
• Bu otlar, köklerini derinlere indirmiş kurakçıl
bitkilerdir.
• Yıllık yağış miktarı 250 – 400 mm civarındaki
yerlerde görülür.
• İlkbahar yağışlarına bağlı olarak yeşeren bu otlar
yaz kuraklığından dolayı sararır.
• Başlıca türleri; Kekik, Yavşan otu, Geven, Yumak,
Çoban Yastığı, Ada çayı ve Sığır Kuyruğu’ dur.

49. STEP(ILIMAN KARASAL) İKLİMİ

50. 4-B) SERT KARASAL İKLİM
• Kışlar çok soğuk-sert,
yazlar serin(ort. 20o
C yi
geçmez)
• Yağış miktarı fazla değil ve
en çok yaz mevsiminde
düşer.(konveksiyonel)
• Kutba yakın karaların iç
kısımlarında(Sibirya-
Kanada)görülür.
• Bitki: İğne yapraklı Tayga
ormanları

51. TAYGA ORMANLARI
• Sert karasal iklimin nemli alanlarında
( 60º Enlemi Çevresi) görülen bu
ormanlar, sıcaklığın düşük olmasından
dolayı İğne Yapraklı ağaçlardan oluşur.
• Bu ormanların yetiştiği alanlarda Yazlar
yağışlı, kışlar kurak geçer.
• Yıllık yağış 500 mm civarındadır.

54. C) SOĞUK İKLİMLER
1-TUNDRA İKLİMİ
2-KUTUP İKLİMİ

55. 1-C) Tundra İklimi
• Kutup daireleri
civarında
görülür(kutup altı
iklimi)
• Tüm ayların ortalama
• sıcaklığı =<10o
C
• Yağış miktarı çok az.

56. •Tundra ( Kutup altı ) iklim
bölgesinde görülen soğuğa dayanıklı
otsu bitki topluluğudur.
Kısa ve serin yaz döneminde
yeşerirler.
Tundra alanlarında yıllık
yağış miktarı 200-250 mm
civarındadır.
Sıcaklık yetersiz olduğundan
ağaç görülmez.

58. 3-C) Kutup İklimi
• Kutup noktaları
civarı(80-90o
K ve G
enlemleri)
• Tüm ayların sıcaklık
ortalaması =< 0o
C
• Yağış yok denecek
kadar az(soğuk çöller)
• Bitki: Yok

59. Kutup İklimi

60. Kutup İklimi

61. Büyük İklim Tipleri Haritası

62. ÇAYIRLAR

63. ÇAYIR
• Orta kuşak Karasal İkliminin yarı nemli
bölgelerinde veya yüksek dağlarda
görülen, yaz boyunca yeşil kalan otlardır.
• Steplerden daha gürdür.
• Yazlar serin ve nemli olduğu için otlar yeşil
kalır.
• Orman üst sınırından sonra yetişen
çayırlara Dağ çayırları ( Alpin Çayır) da
denilmektedir.

66. Yağış Haritası

67. ETKİNLİK:
Aşağıdaki yağış ve sıcaklık grafiklerini
inceleyerek hangi iklime ait olduğunu bulunuz
ve bitki örtüsünü belirtiniz?
0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A
0
10
20
30
YAĞIŞ SICAKLIK Akdeniz İklimidir.
Yazlar sıcak ve kurak , kışlar
Ilık ve bol yağışlıdır.
Kızılçam ormanları ve Maki.

68. Aşağıdaki yağış ve sıcaklık grafiklerini
inceleyerek hangi iklime ait olduğunu bulunuz
ve bitki örtüsünü belirtiniz?
0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A
0
10
20
30
YAĞIŞ SICAKLIK
Tropikal İklim
Her mevsim sıcak geçer.
Yazlar yağışlı, kışlar
kuraktır.
Savanlar ve Seyrek Ağaç
toplulukları.

69. 0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A
-40
-30
-20
-10
0
10
20
YAĞIŞ SICAKLIK
Aşağıdaki yağış ve sıcaklık grafiklerini
inceleyerek hangi iklime ait olduğunu bulunuz
ve bitki örtüsünü belirtiniz?
Tundra İklimidir.
Yazlar çok kısa ve serindir.
Kışlar çok soğuk ve uzundur.
En yağışlı mevsim yazdır.
Yıllık yağış 250 mm
civarındadır.
Tundra adı verilen Otsu
bitkiler ve çalılar.

70. Aşağıdaki yağış ve sıcaklık grafiklerini
inceleyerek hangi iklime ait olduğunu bulunuz
ve bitki örtüsünü belirtiniz?
0
100
200
300
400
O Ş M N M H T A E E K A
0
10
20
30
YAĞIŞ SICAKLIK Okyanusal İklim
Yazlar serin kışlar ılıktır.
Her mevsim bol yağışlıdır.
Yıllık sıcaklık farkı azdır
Karışık Ormanlar

71. Yükselti arttıkça bitki örtüsü
kuşaklarında neden değişme görülür?
Geniş Yapraklı Ormanlar
Karışık Ormanlar
İğne Yapraklı
Ormanlar
Dağ
Çayırları