Marktdag 4 3-14 verzonden

BIM Marktdag
Hoe wisselen we informatie
uit en wat kunnen we
verbeteren
4 maart 2014

Programma
RWS Objecttypenbibliotheek en CMDB
13.00 uur

Hester van der Voort

Toelichting RWS programma BIM
13.10 uur

Welkom

Herman Winkels

BIM producten

Hans de Knegt

– wat vraagt RWS van opdrachtnemers
13.35 uur

Objecttypenbibliotheek (OTL)

Mick Baggen

14.10 uur

Toepassen van een bedrijfsobjecttypenbibliotheek

Renzo van Rijswijk

14.45 uur

Pauze

15.00 uur

Over inrichting van de CMDB bij SAA A1/A6 en de
eerste levering van gegevens aan RWS

Bas van Loenen

16.00 uur

Samenvatting van discussie, suggesties

Hans de Knegt

Hoe kunnen we BIM-producten veranderen om de aansluiting
opdrachtnemer/opdrachtgever te verbeteren

16.45 uur

2

Netwerkborrel

Rijkswaterstaat
Grote projecten en onderhoud - Programma BIM

2

Hans de Knegt
Projectmanager BIM
Rijkswaterstaat

BIM producten
wat vraagt RWS van opdrachtnemers

3

Rijkswaterstaat

3

Programma
• Doelen marktdag
• RWS vertaling van BIM
– Wat is BIM?
– Doelen
– Verdienmodel
– Producten
– Planning
• Tussenstand
• Vragen
Rijkswaterstaat

Doelen marktdag
Aansluiting OG-ON verbeteren
• De wereld bij opdrachtgever Rijkswaterstaat
– Focus op techniek:
• CMDB
• Objecttypenbibliotheek en
• COINS
• De wereld bij opdrachtnemers: Strukton
• De werelden bij elkaar
– Praktijkcasus SAAone (Volker InfraDesign/RWS)
Rijkswaterstaat

Wat is BIM
• Concreet:
– bouwwerkinformatiemodel
– ‘digitale maquette’
• Concept:
– samenwerking in de bouw
– het bouwwerk centraal
• RWS-vertaling:
– verbetering informatievoorziening ON/OG/Beheerder
– informatie eenmalig inwinnen, meervoudig gebruiken
Rijkswaterstaat

Verdienmodel BIM
• Vermindering kosten door informatieverlies
– RWS
verkenning/planuitwerking/contractvoorbereiding
– Opdrachtnemer
realisatie – onderhoud
– RWS
beheer

Rijkswaterstaat

Verspillingen

Rijkswaterstaat

Modeloverdracht i.p.v. papieren overdracht

Rijkswaterstaat

Overdracht verbeteren
• Contracteren
– Informatieleveringsspecificatie
• Structureren
– V-con
- internationale ontwikkeling IFC for infra
model
– CB-NL
- conceptenbibliotheek Nederland
– COINS
– Objecttypenbibliotheek Rijkswaterstaat
• Uniformeren van ketenproces
– VISI methodiek voor inrichting keten OG-ON

Rijkswaterstaat

Overdracht informatie OG en ON

Rijkswaterstaat

1. Objecttypenbibliotheek/BIM-container
“Door de opdrachtgever zullen de gegevens verzameld

worden een bouwwerkinformatiemodel (BIM).
In dit BIM wordt de informatie
in een samenhangend model vastgelegd conform de
Rijkswaterstaat objecttypenbibliotheek”
(Rijkswaterstaat ILS)

RWS levert aan ON de objecttypenbibliotheek (OTL)=>aparte presentatie
Doorontwikkeling:
• Levering BIM-container
– bestaand areaal
– functies/eisen en geometrie
nieuw areaal
Rijkswaterstaat

2. COINS
“De informatiepakketten dienen geleverd te
worden in een BIM-formaat overeenkomstig
de COINS-systematiek” (Rijkswaterstaat ILS)

• Open BIM standaard
• Voor- en door de sector opgesteld
• Uitwisseling van Bouwwerkinformatie
• COINS bouwwerkinformatiemodel
– voorgeschreven format
– functies, ruimten, objecten, prestaties
• Gebruik van bibliotheken
zoals de RWS-objecttypenbibliotheek
Rijkswaterstaat

2. COINS container

Rijkswaterstaat

3. CMDB
“De opdrachtnemer dient een eigen CMDB in te richten conform de objecttypenbibliotheek,
welke door opdrachtgever beschikbaar wordt gesteld. In de CMDB dient ieder object, dat
onderdeel is van de infrastructuur RWS, op te worden genomen als configuratie-item.”
(Rijkswaterstaat ILS)

• ON richt CMDB in tbv assetmanagement
– Objecten conform objecttypenbibliotheek
– Documenten en 2D/3D-bestanden
• RWS ondersteunt ON met kennis van OTL
• ON vult CMDB
– Kerngis/NWB-data of
– geleverde COINS-container
• ON geeft RWS toegang tot CMDB
– actueel
• ON exporteert en verstuurt COINS container
– 4 x per jaar
Rijkswaterstaat

4. BIM database & tools
• Software-ondersteuning project RWS
(Opdrachtgever)
– BIM data import
– BIM data opslag
– BIM data validatie
– BIM data export
• CBIS en Geoweb

Rijkswaterstaat

Waar staan we nu?
• RWS structureert en verplicht
– gebruik CMDB en model
• OG en ON werken nog in 2 modellen/werelden
– V-con
– CB-NL
– COINS
– BIR speerpunt Systems Engineering
• Past de structuur van de OTL bij de wereld van
de ON?
• Missen we nog noodzakelijke stappen om de
werelden beter op elkaar aan te sluiten?
Rijkswaterstaat

Systeemoverzicht

Rijkswaterstaat

Mick Baggen
Adviseur Systems Engineering en BIM
Rijkswaterstaat

Objecttypenbibliotheek (OTL)

22

Rijkswaterstaat

22

Inhoud
•
•
•
•
•

23

Opening
Wat is (een) BIM?
Wat is een Objecttypenbibliotheek?
Uitgangspunten OTL
Vragen

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Wat is (een) BIM?
• Een bouwwerkinformatiemodel (BIM) is:
– Een digitale beschrijving van een (bestaand of in de toekomst
mogelijk bestaand) concreet aanwijsbaar bouwwerk in de gebouwde
omgeving relevant voor de hele levenscyclus en toeleverketen van dat
bouwwerk

• Lees voor bouwwerk ook infrastructuur
• Een BIM wordt opgeslagen in een
BIM database

24

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Wat is een OTL?
•

Een objecttypenbibliotheek (OTL) is:

•

Een digitale beschrijving van generieke, herbruikbare concepten (typen of
soorten), die betrekking hebben op:
– fysieke gebouwde (verbouwde, aangepaste) objecten en in de wereld om
ons heen (onze omgeving), en
– de gebruiksruimten en –gebieden, die door deze objecten worden
gerealiseerd;
– gedurende de hele levenscyclus (concept, ontwerp, realisatie, gebruik,
onderhoud, sloop).
– Focus: as required (ontwerp, realisatie), as built (gebruik, onderhoud)

•

Informatie over een concreet aanwijsbaar
object in een BIM database dient te voldoen
aan de beschrijving van een concept in de
objecttypenbibliotheek

25

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Uitgangspunt: classificatie
•

26

Objecten, eigenschappen enz. in het BIM en/of CMDB worden
geclassificeerd als concepten (typen) in de OTL;

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Uitgangspunt: ondersteuning RWS
• De OTL dient ter ondersteuning van
–

RWS doelstellingen

–

uitgedrukt in relatie tot netwerkgebruik

–

RWS bedrijfsprocessen
– Asset Management (= aanleg én onderhoud)
– Management van netwerkgebruik

–
–

Voor alle drie de netwerken
over de gehele levenscyclus

• De OTL is gericht op eenmalig inwinnen en meervoudig
gebruik van informatie

27

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

RWS Bedrijfsprocessen

28

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Uitgangspunt: scope (1)
• In de OTL komen alleen concepten voor die reeds
bestaan in normatieve externe bronnen
• Met uitzondering van die concepten die nodig zijn om de
inhoud consistent en compleet te maken

29

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Scope objecten
Infrasystemen
- tbv verplaatsing van personen en goederen
- weginfrasystemen
- vaarweginfrasystemen
- tbv verplaatsing van materie en energie
- watersystemen
- kabel- en leidingnetwerken
- bouwwerken, geen gebouw zijnde
(kruisingsconstructies/overige kunstwerken)
Gebouwen (verkeerscentrale/dienstgebouwen)
- bouwwerken
Gebieden
- functionele gebieden
- registratieve gebieden
30

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Uitgangspunt: van 2D naar 2D
• Objecten in de OTL zijn gedefinieerd als 3D entiteiten
• Afwijking t.o.v. regulier GIS/gebruik
• Een object kan 0 of meerdere representaties hebben
– Geometrische representatie
• 0D (punt)
• 1D (lijn)
• 2D (vlak)
• 2,5D (vlak in ruimte)
• 3D (volume)
– Niet-geometrische representatie
• eigenschappen
• relaties met andere objecten
31

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Uitgangspunt: scheiding in ruimte en fysiek object
•

Maak onderscheid tussen verkeerskundige indeling en fysieke
objecten;

•

View: Netwerkruimte
– Meerdere niveaus: wegment/wegvak/wegstrook (weginfra)
– Ieder niveau vormt een topologisch netwerk t.b.v. verkeer;
– Verkeerskundige prestaties (capaciteit, Profiel van Vrije Ruimte,
beschikbaarheid, veiligheid etc) gekoppeld aan verkeersruimten;

•

View: Fysieke objecten (assets, areaal)
– Vormen begrenzing van verkeersruimtes;
– Vervullen functies, die leiden tot beschikbare verkeersruimtes;

32

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Verkeersruimte view
Meerdere niveaus

33

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Fysieke view
Assets
Areaal

34

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Verkeersruimten en fysieke objecten

35

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Uitgangspunt: kruisingen en kunstwerken
•

Kruisingen zijn locaties, waar twee of meer netwerklinks
(weg/spoorweg/vaarweg/water/natuur/kabels/leidingen/
terreinverdieping enz.) elkaar kruisen zonder uitwisseling van
verkeer
Dit kan gelijkvloers (overweg) of ongelijkvloers

•

Een kunstwerk is een functievervuller die de kruising van deze
netwerklinks mogelijk maakt
Gevolg:
een kunstwerk is een fysiek object dat niet aan een enkel netwerk of
netwerklink kan worden toegedeeld

36

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Kruisingen en kunstwerken

37

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Uitgangspunt: informatiesoorten
• Informatiebehoefte verdelen in
– gestructureerde informatie
– informatie in de vorm van documenten
• Documenten die zijn opgesteld door ON worden
– gekoppeld aan een object in het CMDB
– geclassificeerd volgens de documenttypen in de OTL
– voorzien van de metadata in de ILS

38

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Gestructureerde informatiebehoefte dekt nu af
– Netwerkruimte (basisgegevens)
• INSPIRE netwerken (TN, HY, US)
• WION
• NWB-W(egen), NWB-V(aarwegen), BPS
– Fysieke objecten (basisgegevens)
• Algemeen
– BGT/IMGEO
– DTB, Kerngis, BKN
– statische configuratie o.b.v. Systems Engineering (aanleg)
– statische configuratie o.b.v. NEN 2767-4 (onderhoud)
• Verhardingen (Winfrabase)
• Kunstwerken (DISK)
39

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Gestructureerde informatiebehoefte dekt op termijn af
– Fysieke objecten (basisgegevens)
• wegkant- en vaarwegkantgebonden systemen
(expertdesk)
• objectgebonden installaties (tunnel, beweegbare brug,
sluis)
– Fysieke objecten (toestand- en inspectiegegevens)
• inspectiegegevens algemeen (Ultimo)
• inspectiegegevens kunstwerken (DISK)
• inspectiegegevens verhardingen (Winfrabase)

40

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Uitgangspunt: views
De OTL ondersteunt meerdere gezichtspunten (views) op
de inhoud
– een bepaalde view is van toepassing binnen een bepaalde
transactie
– een of meer views worden van toepassing verklaard binnen
een specifiek contract door middel van de
informatieleveringsspecificatie (ILS)
– een partij hoeft niet de complete inhoud van de OTL te
leveren!
– Voorbeelden:
• assetmanagement
• realisatie DBFM (of D&C)
• verkeersmanagement
41

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Uitgangspunt: identificatie en naamgeving
Iedere verkeersruimte en ieder fysiek object kan uniek worden
geïdentificeerd door:
– Een naam, die uniek is in een bepaald gebied
• bijv. knooppunt Oudenrijn, A12, kunstwerk KW103
– Coördinaten in bijv. het RDNAP stelsel
– Coördinaten in een lineaire referentiestelsel
• wegnummering (incl. DVK letter)
• hectometrering in lengterichting van weg
• BPS-banen en stroken (verhard, onverhard, excl. lengtemarkering)
in dwarsrichting van weg
– In combinatie met een typeaanduiding conform de OTB

42

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Uitgangspunten: semantische ordening
De OTL kent een semantische ordening
–Concepten, eigenschappen en relaties
–Definities
–Taxonomie
•ieder concept is een subtype van een ander concept
•overerving van eigenschappen en relaties
•voor de gebruiker is alleen het eindresultaat van de overerving
zichtbaar
–Decompositie (samenstelling)
•decompositie vindt plaats op basis van SE principes;
•een object is samengesteld uit andere objecten, dan en slechts dan indien
–de afzonderlijke elementen met hun eigenschappen en gedrag, en
–de onderlinge relaties tussen die afzonderlijke elementen
noodzakelijk en toereikend zijn om de eigenschappen en gedrag van
het geheel te verklaren
Let op: de decompositie in de NEN 2767-4 voldoet niet aan deze regels en is uitsluitend bedoeld voor het
optellen van conditiescores

43

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

OTL - publicatieomgeving (website)

44

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Uitgangspunt: relatie met CB-NL
Een OTL vormt een onderdeel van een hiërarchie
van bibliotheken
– Internationaal/Europees
– Nationaal - CB-NL (www.cb-nl.nl)
– Organisatie (Rijkswaterstaat)
• er is slechts één RWS-OTL (centraal beheer)
• OTL is een extensie van de CB-NL
• OTL maakt ook gebruik van bibliotheken met ´added value´
(bijv. publ. van CROW, CUR, SBR)
• OTL (evt. aangevuld met concepten uit een project-specifiek OTL)
vormt de basis voor informatieuitwisseling in de contracten
• CB-NL wordt niet rechtstreeks voorgeschreven in een contract
– Project
• binnen RWS is het mogelijk om projectspecifieke OTL’s in te richten
• een project-OTL vormt een extensie van de RWS OTL
45

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

OTL - hiërarchie

46

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

47

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Vragen

48

Rijkswaterstaat
BIM Marktdag

Renzo van Rijswijk
Manager R&D
Strukton Civiel

Toepassen van
een bedrijfsobjecttypenbibliotheek

49

Rijkswaterstaat

49

Efficiënter bij Strukton

Renzo van Rijswijk, Manager R&D

Agenda
•

Aanleiding

•

Definities Uitwerkingniveaus

•

Bibliotheek

•

Voorbeeld

•

Vragen/uitdagingen

Aanleiding – intern
Strukton WIL
• éénduidige projectstructuur (SBS/WBS/…)
• lerende organisatie zijn
• standaardisatie in objecten, activiteiten, werkpakketten, …
• relevante informatie aan elkaar doorgeven/verrijken
• efficiënter

informatie

BIM
huidig

tijd
studie

ontwerp

realisatie

beheer & onderhoud

Aanleiding - extern
• Projecten worden groter en
complexer
• Huidige Objectbibliotheken
• In ontwikkeling NL integrale
bibliotheek CB-NL (BIR)

BID

• SAA2, SAA3 voorgeschreven
toepassen

NEN2767-4

Uitgangspunten
• Risicogestuurd > NIVEAUS!
• Bewust definities
• SBS = WAT?
• WBS = HOE?
• Werkpakket = WIE?
• Civiele projecten = 90% is
verzameling bekende
onderdelen
• SBS>>>>WBS>>>
>>>Planning>Calculatie
1.
2.
3.
4.
5.

Systeem =
Samenstel van objecten die tezamen het fysieke eindresultaat vormen van het projectsysteem
Object =
Samenstel van elementen die tezamen het fysieke eindresultaat vormen van het object
Element =
Samenstel van componenten die tezamen het fysieke eindresultaat vormen van het element
Component =
(Mogelijk samenstel van) fysieke afzonderlijke herkenbare onderdelen
Artikel

Agenda
•

Aanleiding

•

Definities Uitwerkingniveaus

•

Bibliotheek

•

Voorbeeld

•

Vragen

Bibliotheek
• Is in ontwikkeling!!!

Objecteigenschappen

• Tekening/Berekening/Rapport/Model

Bibliotheek
• Ieder zijn eigen standpunt
• Objecten, objecttypen en ruimten
• Basisspecs, standaarden ook niet
altijd consequent en vanuit OG

Voorbeeld
• Objectenboom volgens OG

Voorbeeld
• Objecten
• Objecttypen
• Verzamelingen

Vragen/Uitdagingen
•

We moeten nu de data ontrafelen.
•
Waarom? Voor hoelang nog?
•
Blijven versturen PDF en ter informatie (juridisch)?
•
Kleinere OG’s?

OG info
OBJECTEN

OBJECTTYPEN

VERZAMELINGEN

RUIMTEN

Vragen/Uitdagingen
•

Hoe straks aansluiten op CB-NL? Harmonisatie…

•

Definities zijn belangrijk (object, objecttype, activiteit, werkpakket, ruimte
ed)

•

Wat zit er in de OTL? Maak dat publiek zsm

•

Balans theorie <> praktijk

•

Standaard definities van objecteigenschappen zijn ook belangrijk
(breedte brug, lengte tunnel)

•

Views definiëren (constructieve view, bouwkundige view, installatie
technische view, gebiedsindelingen, ruimtelijke indelingen en allerlei
combinaties) is niet hetzelfde als objectenboom, maar wel nodig!

Bas van Loenen
Projectingenieur BIM
Volker InfraDesign

Inrichting van
de CMDB bij SAA A1/A6 en de
eerste levering van gegevens aan RWS

74

Rijkswaterstaat

74

Hans de Knegt
Projectmanager BIM
Rijkswaterstaat

Samenvatting

75

Rijkswaterstaat

75

Marktdag 4 3-14 verzonden

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Similaire à Marktdag 4 3-14 verzonden

Similaire à Marktdag 4 3-14 verzonden (20)

Marktdag 4 3-14 verzonden

Notes de l'éditeur