Children’s Voices for Human Rights Newsletter – Issue no.74

kÅj cÇikfS¡fhd FHªijfË‹ Fuš - 74 - 2016
FHªijfË‹ Fuš
Children's Voices for Human Rights
Source : https://c1.staticflickr.com/3/2801/4492229459_7931ba8f34_b.jpg

òâabjhU fšÉ¡ bfhŸifia
neh¡»...
h£o‹ fšÉ Ãiyik F¿¤J muR«
MáÇa®fS« Fok¡fS« ciuahlent©oa jUz¤âš xU òâa fšÉ¡
bfhŸifia cUth¡Ftj‰fhd Ka‰áfŸ
bjhl§»íŸsd. 1960M« M©LfË‹ ïil¡
f£l¤âÈUªJ nk‰bfhŸs¥g£l bfhŸif
Ka‰áfŸ, j‰nghija fšÉ¢ NHÈš V‰gl¡Toa
jh¡f§fŸ M»at‰¿‹ ã‹dÂÆš ïij Muha
nt©oíŸsJ.
ïªj¡ f£LiuÆš eh§fŸ KjÈš, bfhŸif
cUth¡f¤â‰fhd Mu«g eilKiwfŸ F¿¤J
MuhŒ»nwh«. K¡»a m«r§fË‹ bjhl®¢á,
bjhl®¢áÆ‹ik F¿¤J Éthâ¡»nwh«.
j‰nghija bfhŸifÆš Ó®âU¤j« brŒtj‰fhd
Ka‰áfS¡fhf áy eilKiw¥ gÇªJiufis
K‹it¡»nwh«.
bfhŸif¡fhd eilKiwfŸ
ehL ÉLjiy milªjâÈUªJ njáa¡ fšÉ¡
bfhŸif _‹W Kiw cUth¡f¥g£L âU¤j«
brŒa¥g£LŸsJ. Kjš njáa¡ bfhŸif 1968M«
M©oš V‰f¥g£lJ. m‹W ÃyÉa fšÉ
ÃiyikfŸ, ãu¢ridfŸ F¿¤j ÉÇthd MŒÉ‹
mo¥gilÆš, ïªâa fšÉ Miza« (nfh¤jhÇ
Miza«, 1964-66) jdJ ‘fšÉí« njáa
ts®¢áí«' v‹w m¿¡ifÆ‹ _y« mË¤j
gÇªJiufis vL¤J¡bfh©L mªj¡ bfhŸif
cUth¡f¥g£lJ. mªj ÉÇthd m¿¡ifia¤
jahÇ¡f 20 g‹dh£L tšYe®fŸ cjÉdh®fŸ. 19
elto¡if mik¥òfS«, brašgh£L¡ FG¡fS«,
21 Jiz¡ FG¡fS« g§fË¤jd. fšÉahs®fŸ,
MŒths®fËilna Rkh® 9 MÆu« ne®fhzšfŸ
el¤j¥g£ld, mt®fËlÄUªJ 2,400 kD¡fŸ
bgw¥g£ld. nfh¤jhÇ Miza¤â‹ gÇªJiufŸ
m u á a š É t h j ¤ â ‰ F c £ g L ¤ j ¥ g £ l d .
mjdo¥gilÆš ïWâahd bfhŸif m¿É¥ò
jahÇ¡f¥g£lJ. Miza¤â‹ gÇªJiufŸ
ÉÇthdjhfî« MHkhdjhfî« ïUªjd
v‹wnghâY«, 1968M« M©o‹ fšÉ¡ bfhŸif
xU mo¥gil¡ f£lik¥ghf, fšÉ¡fhd xU njáa
mik¥ig V‰gL¤JtJ bjhl®ghdjhf k£Lnk
ïUªjJ. nfh¤jhÇ Miza¤â‹ m¿¡ifia
F¿¥ãl¤j¡f mo¤js« ïUªjnghâY«Tl,
F¿¥ã£l tu«ò¡F c£g£ljhfnt mªj¡ fšÉ¡
bfhŸif ïUªJÉ£lj‰F¡ fhuz« m¥nghJ
fšÉkhÃymuR¡Fc£g£ljhfk£LnkïUªjJ.
k¤âa muál« ïUªJ tu¡Toa bfhŸif
Mnyhridfis khÃy muRfŸ bghU£gL¤j-
Éšiy. 1976M« M©ošjh‹ fšÉ, 42tJ
murik¥ò rhrd r£l¤ âU¤j¤â‹ _ykhf, bghJ¥
g£oaY¡F kh‰w¥g£lJ. ï›thW bghJ¥
g£oaY¡F kh‰w¥g£l ãwF« Tl bfhŸifÆ‹
x£Lbkh¤j brayh¡f« v‹gJ Äf gyådkhfnt
ïUªJ tªjJ. bfhŸifia brašgL¤j¤
bjhl§»a 5 M©LfS¡F¥ ãwF mj‹
brayh¡f« F¿¤j xU MŒî nk‰bfhŸs¥gl
nt©L«, mâš V‰g£l K‹nd‰w§fŸ F¿¤J
murh§f¤J¡F¤ bjÇÉ¡f¥gl nt©L«, “vâ®fhy
ts®¢á¡fhd tÊfh£lšfis” cUth¡f cjt
nt©L« v‹W bfhŸif m¿¡ifÆnyna
Tw¥g£LŸsJ. vÅD« mªj¡ fhy¡ f£l¤âš
m¥go¥g£l MŒî vJî« nk‰bfhŸs¥glÉšiy.
bkh¤j¤âš, nfh¤jhÇ Miza¤â‹ gÇªJiuÆ‹
mo¥gilÆš cUth¡f¥g£lJ v‹wnghâY«,
1968M« M©o‹ fšÉ¡ bfhŸif 15 M©Lfshf
b r a š g L ¤ j ¥ g l î Ä š i y , M Œ î ¡ F
c£gL¤j¥glîÄšiy.
1985 Mf°£ khj« ehlhSk‹w k¡fsitÆš,
“fšÉ¢ rthš - xU bfhŸif¤ bjhiyneh¡F”
- àUjŒfhª¤ âth‹, m®¢rdh bkAªjhny
xU òâa fšÉ¡ bfhŸifia j‰nghJ ïªâa muR jahÇ¤J¡bfh©oU¡»wJ.
fšÉ¡fhd xU bfhŸifia cUth¡Ftâš flªj fhy Ka‰áfŸ, bjhl®¢áfŸ,
bjhl®gWªJ nghd Ãfœ¢áfŸ g‰¿a xU myrš ïJ. m¤Jl‹ j‰nghija
bfhŸif Ó®âU¤j¤J¡fhd Ka‰áfS¡F eilKiw rh®ªj áy gÇªJiufS«
K‹it¡f¥gL»‹wd.
xU òâa fšÉ¡ bfhŸifia j‰nghJ ïªâa muR jahÇ¤J¡bfh©oU¡»wJ.
fšÉ¡fhd xU bfhŸifia cUth¡Ftâš flªj fhy Ka‰áfŸ, bjhl®¢áfŸ,
bjhl®gWªJ nghd Ãfœ¢áfŸ g‰¿a xU myrš ïJ. m¤Jl‹ j‰nghija
bfhŸif Ó®âU¤j¤J¡fhd Ka‰áfS¡F eilKiw rh®ªj áy gÇªJiufS«
K‹it¡f¥gL»‹wd.
2kÅj cÇikfS¡fhd FHªijfË‹ Fuš 74

v‹w m¿¡if¤ jh¡fš brŒa¥g£lJ. m¿¡ifÆ‹
K ‹ D i u Æ š , “ ï ª j M t z « ï W â a h d
m¿¡ifašy, ïj‹ neh¡f« òâa fšÉ¡
bfhŸifia cUth¡f cjÉL« tifÆš xU
njáa msÉyhd Éthj¤â‰fhd mo¥gilia
tH§FtnjahF«,”v‹WTw¥g£oUªjJ.
“njr nritÆY« K‹nd‰w¤âY«
<LghLŸs, e‰g©òfS« âw‹fS«
bfh©l ïs« M©fisí«
bg©fisí« njáa fšÉ Kiw
cUth¡f nt©L«. m¥nghJjh‹
njr¤â‹ ts®¢áia K‹bdL¤J¢
brštâš, xU bghJthd
Foikíz®ití« g©gh£ilí«
cUth¡Ftâš, njáa xUik¥gh£il
tY¥gL¤Jtâš fšÉ jdJ K¡»a¥
g§»id Ãiwnt‰w Koí«,”
mªj 117 g¡f m¿¡ifÆš, bjhl¡f¥ gŸËÆÈUªJ
KJÃiy¥ g£l« tiuÆš ïªâahÉš fšÉ xU
“be¿a‰w FH¥gkhfnt” ïU¡»wJ v‹W
Tw¥g£oUªjJ. gšntW bfhŸif MnyhridfŸ
g £ o a È l ¥ g £ o U ª j d . ã ‹ d Â M t z «
jahÇ¥gj‰fhd mªj elto¡if, k¤âÆÈUªJ
ïa¡f¥g£l, mâfhu t®¡f« rh®ªj elto¡ifna
MF«. nfh¤jhÇ Miza« el¤âaij¥nghy
t š Y e ® F G ¡ f i s m i k ¥ g J , É Ç t h d
Éthj§fis el¤JtJ ngh‹w mQFKiwfŸ
vJî« nk‰bfhŸs¥glÉšiy. ïªj m¿¡ifjh‹
ÉÇthd fšÉ¡ bfhŸif¡fhd tÊfh£lšfis
tH§»aJ. “njáa fšÉ¡ bfhŸif - 1986”
jahÇ¥gj‰fhd mo¤js¤ijí« mJ tH§»aJ.
ehlhSk‹w¤âš mªj¡ bfhŸif 1986 nk khj«
V‰f¥g£lJ. mj‰fhd ÉÇthd braš â£l« 1986
Mf°£khj«V‰f¥g£lJ.
1986M« M©o‹ bfhŸifÆY«, 5 M©LfS¡F¥
ãwF MŒî el¤Jtj‰fhd Éâ cŸsJ.
eh‹fh©L fhy¤â‰FŸ, 1990š, k¤âa muR njáa
fšÉ¡ bfhŸif MŒî¡ FG (NPERC) x‹iw
mik¤jJ. M¢rh®ah uhk_®¤â jiyikÆyhd
mªj tšYe®fŸ FG 1986M« M©L¡
bfhŸifia MŒî¡F vL¤J¡ bfh©lJ. mâš,
âU¤j§fŸ brŒtj‰fhd jdJ gÇªJiufisí«
mË¤jJ. M¢rh®ah uhk_®¤â FGÉ‹ m¿¡if
1991M« M©oš k¤âa fšÉ Mnyhrid
thÇa¤jhš (CABE) ÃaÄ¡f¥g£l, #dh®¤j‹
bu£o jiyikÆyhd FGÉdhš gÇÓÈ¡f¥g£lJ.
bgU«ghY« khÃy§fË‹ fšÉ mik¢r®fis¡
bfh©ljhf mik¡f¥g£oUªj mªj¡ FG,
uhk_®¤â FGÉ‹ bgU«ghyhd K¡»a¥
gÇªJiufis¤jŸSgobrŒjJ.
ïªâahÉ‹ fšÉ¡ fs¤âš 1992M« M©oÈUªJ
fÂrkhd msî¡F¥ gšntW brašghLfŸ
nk‰bfhŸs¥g£L tªjd. kht£l bjhl¡f¡ fšÉ¤
â£l« (DPEP), mij¤ bjhl®ªJ r®t Î¡õh
mãah‹ (SSA), uhZ£ßa k¤aÄ¡ Î¡õh mãah‹
(RMSA), uhZ£ßa c¢rjh® Î¡õh mãah‹ (RUSA)
murik¥ò rhrd¤â‹ 84tJ r£l¤ âU¤j« (2002),
FHªijfË‹ ïytr, f£lha¡ fšÉ cÇik¢ r£l«
( 2 0 0 9 ) , 1 9 9 0 M « M © L f Ë š f š É ¤
â£l§fS¡fhd btËeh£L cjÉfis V‰gJ
v‹w Koî, fšÉ¡fhd br° tÇ _ykhf
cŸeh£oš TLjyhf fšÉ¡fhd Ãâ âu£L«
V ‰ g h L , M á Ç a ® g Æ ‰ á ¤ â £ l § f i s
kh‰¿aik¤jš, fšÉÆ‹ mid¤J k£l§fËY«
muR k‰W« jÅah® fšÉ ÃWtd§fis
ÉÇîgL¤Jjš ngh‹w ÉÇthd â£l§fŸ
bjhl§f¥g£ld.
flªj 20 M©Lfhykhf ïªâahÉ‹ fšÉ Kiw
bgUksî¡F xU cWâa‰w ÃiyÆnyna ïUªJ
tªâU¡»wJ. 1986M« M©o‹ njáa fšÉ¡
bfhŸifí«, 1992š cUthd âU¤j¥g£l
tÊKiwfS« bfhŸifÆ‹ brayh¡f« F¿¤J 5
M©LfS¡F¥ ã‹ MŒî nk‰bfhŸs nt©L«
vd T¿d. Mdhš, m¥go¥g£l MŒî vJî«
nk‰bfhŸs¥glÉšiy. fšÉaik¥ãš áy
K‹nd‰w§fis¢ brŒtj‰fhf m›t¥nghJ
n k ‰ b f h Ÿ s ¥ g £ l e l t o ¡ i f f Ÿ m t r u
vâ®Éidfshf¤jh‹ ïUªjdnta‹¿ xU
Kiwahd, fšÉ Ãiy F¿¤j MŒÉ‹ mo¥gilÆš
mikaÉšiy. fšÉ¡ bfhŸifÆ‹ vªj m«r«
g y d Ë ¤ j J , v J g y d Ë ¡ f É š i y , V ‹
gydË¡fÉšiy, murik¥ò rhrd y£áa§fS¡F
V‰g bfhŸifßâahf vL¡f¥gl nt©oa

elto¡iffŸ Ãâahjhu§fS¡fhf¥ gaDŸs
KiwÆš â£lÄLjš, gaDŸs KiwÆš xJ¡ÑL
brŒjš, eilKiw¥gL¤j¡Toa braš â£l§fŸ
v‹wxUÉÇthdMtz«vJî«»ilahJ.
k¤âa kÅj ts nk«gh£L mik¢rf¤jhš
ã‹g‰w¥g£l 1992M« M©o‹ âU¤j¥g£l
b f h Ÿ i f ¡ F ¿ ¥ ò f S ¡ f h d e i l K i w
ÉÇthdjhfî«, mtrukhf jahÇ¡f¥g£ljhfî«
ïUªjJ. MÆD«, 2005M« M©o‹ njáa ghl¤
â£l¡ bfhŸifia cUth¡f nk‰bfhŸs¥g£l
eilKiwfËÈUªJ f‰W¡bfhŸtj‰F Ãiwant
ïU¡»wJ. tšYe®fshY«, fšÉahs®fshY«,
MŒths®fshY« jahÇ¡f¥g£l 21 Ãiy
m¿¡iffŸ ÉÇthd KiwÆY« MHkhfî«
Ãiyikfis MuhŒªjd. òâa njáa ghl¤ â£l¡
f£lik¥ig cUth¡f cjîtjhf ïUªjd.
nfh¤jhÇ Miza¤â‰F¥ ãwF bfhŸif¤
â £ l ¤ i j c U t h ¡ F t j ‰ f h d K a ‰ á Æ š
tšYe®fŸ miH¡f¥g£lJ ïJnt Kjš
KiwahF«. ï›thW bt›ntW js§fis¢ nr®ªj
tšYe®fis <LgL¤âaJ, Éthj¤â‰fhd
ÉÇthd jftšfis¤ âu£oaJ, òÇjšfis¥
g»®ªJ bfh©lJ ngh‹w eilKiwfŸ vJî«
j ‰ n g h i j a f š É ¡ b f h Ÿ i f K a ‰ á Æ š
nk‰bfhŸs¥glÉšiy.
bjhl®¢áfS« bjhluhkš nghditfS«
f š É ¡ f h d n j á a ¡ b f h Ÿ i f f Ÿ m i t
c U t h ¡ f ¥ g £ l m u á a š , b g h U s h j h u ¥
ã ‹ d Â f s h š t o t i k ¡ f ¥ g £ L Ÿ s d .
mjdo¥gilÆš F¿¥ghd bfhŸif ïy¡FfŸ
tF¡f¥g£LŸsd. 1968š, fšÉ khÃy¥ g£oaÈš
ïUªjnghJ, k¤âa murhš bfh©Ltu¥g£l
njáa¡ fšÉ¡ bfhŸifÆ‹ ãujhd neh¡fkhdJ
njáa ïy¡Ffis miltj‰F cjt¡Toajhf
n j á a m s É y h d x U f š É K i w i a
cUth¡FtjhF«.
“njr nritÆY« K‹nd‰w¤âY« <LghLŸs,
e ‰ g © ò f S « â w ‹ f S « b f h © l ï s «
M©fisí« bg©fisí« njáa fšÉ Kiw
cUth¡f nt©L«. m¥nghJjh‹ njr¤â‹
ts®¢áia K‹bdL¤J¢ brštâš, xU
bghJthd Foikíz®ití« g©gh£ilí«
c U t h ¡ F t â š , n j á a x U i k ¥ g h £ i l
tY¥gL¤Jtâš fšÉ jdJ K¡»a¥ g§»id
Ãiwnt‰w Koí«,” v‹W mªj¡ bfhŸifÆš (g¤â
3) Tw¥g£LŸsJ. bghUshjhu, bjhÊšE£g
n k « g h £ i l t s ® ¤ b j L ¥ g j ‰ f h d k Å j
ts§fis¡ f£lik¥gnj 1986M« M©L¡
bfhŸifÆ‹neh¡fkhfïUªjJ.
“ïªâa¢ áªjid KiwÆš kÅjuhÆU¥gJ xU
M¡f¥ó®tkhd brh¤jhF«. ghJfh¡f¥gl
n t © o a , E £ g k h f î « f t d k h f î «
braÿ¡f¤JlD« ts®¡f¥gl nt©oa kâ¥ò
Ä¡f tskhF«.,” v‹W mªj¡ bfhŸifÆš
Tw¥g£LŸsJ. ïªj neh¡f§fis miltj‰F
e å d f š É a ¿ î b g ‰ w ï i s P ® f Ÿ
cŸË£nlhU¡fhd gšntW tÊKiwfËš
bjhÊšrh® gÆ‰áfS¡F mªj¡ bfhŸif
K ¡ » a ¤ J t « m Ë ¤ j J . e L Ã i y ¥ g Ÿ Ë
k£l¤âÈUªnj bjhÊšrh® gÆ‰áfŸ mË¡f¥gl
nt©Lbkd mªj¡ bfhŸif gÇªJiu¤jJ.
bjhÊšE£g«, fÂÅ, Ã®thfÉaš fšÉ¤
â£l§fS¡F mªj¡ bfhŸif C¡fkË¤jJ.
ò¤jh¡f«, MuhŒ¢á, nk«ghL M»at‰W¡F«
mid¤J k£l§fËY« âw‹ k‰W« ga‹gh£L¤
j‹ikia ts®¥gj‰F«, mj‰fhd eådkakh¡fš
k‰W« bjhÊšJiw bjhl®òfis¥ ga‹gL¤-
Jtj‰F« m¡bfhŸifÆš K¡»a¤Jt«
mË¡f¥g£lJ. k¡fŸ bjhifia¡ f£L¥gL¤j
m¡bfhŸif tÈíW¤âaJ. k¡fŸ bjhif
m â f Ç ¥ g h š t s § f S « , b j h Ê š E £ g
K‹nd‰w§fS« midtU¡F« »il¥gJ
ghâ¡f¥gL»wJ v‹w bghUshjhu¡ nfh£ghL
mj‹ã‹dÂÆšïUªjJ.
1968M« M©L¡ bfhŸifÆš 14 taJ tiuÆš
ï y t r , f £ l h a ¡ f š É t H § f š F ¿ ¤ J
tÈíW¤j¥g£lJ. mâš, 6 taJ¡F¡ Ñœ¥g£l
F H ª i j ¥ g U t « F ¿ ¤ J « , É s ¡ f Ä ‹ ¿ ,
nr®¡f¥g£oUªjJ. xU tifÆš 14 taJ tiuÆš
xnu khâÇahd fšÉ tH§FtJ F¿¤J _‹W
bfhŸif Mtz§fËYnk tÈíW¤j¥g£L
tªJŸsJ. mªj ïy¡if miltj‰fhd fhy
tu«ig Ã®zÆ¥gJ k£Lnk mªj _‹W
Mtz§fS« khWg£ld. bghJ¥gŸË Kiw
F ¿ ¤ J « _ ‹ W M t z § f Ë Y « c W â
m Ë ¡ f ¥ g £ l J . n f h ¤ j h Ç M i z a ¤ â ‹
gÇªJiu¥go mJ brašgL¤j¥gL« v‹W
F¿¥ãl¥g£lJ. MÆD«, ïªj Ú©l fhy¡
b f h Ÿ i f c W â b k h Ê f Ÿ ï u © L n k V ‹
brašgL¤j¥glÉšiy v‹gJ F¿¤J v›Éj
MŒî«nk‰bfhŸs¥glÉšiy.

njáa tUthÆš 6 rjåj« fšÉ¡fhf xJ¡f¥gL«
v‹w 1968M« M©L¡ bfhŸif m¿É¥ò 1992M«
M©L m¿¡ifÆš Û©L« nr®¡f¥g£lJ. mâš
ïªj¤ bjhif 6 rjåj¤â‰F nkš ïU¡F« vd
cWâaË¡f¥g£lJ. Mdhš, m¤Jl‹ ï‹bdhU
Éâ nr®¡f¥g£L, ïjdhš muá‹ Ãâahjhu§fS¡F
V‰gl¡Toa Rik r_f¤âÈUªJ Ãâ âu£Ltj‹
_y« <Lf£l¥gL« v‹W Tw¥g£lJ. fšÉ¡fhd
Ãâahjhu§fŸ nghJkhd msÉ‰F ïšiy
v‹gij V‰W¡bfh©l mªj¡ bfhŸif m¿¡if,
mªjªj t£lhu¤âš e‹bfhilfŸ âu£Ltj‹
_ y k h f î « , b r y É d § f i s ¡ F i w ¡ » w
e l t o ¡ i f f Ë ‹ _ y k h f î « m ª j ¥
g‰wwh¡Fiwia <Lf£lyh« v‹W Mnyhrid
T¿aJ. fšÉ thŒ¥òfis ÉÇîgL¤Jtj‰fhf
kÈthd gŸËfŸ, ÉLâfŸ M»at‰iw
K‹bkhÊªj mªj m¿¡if MáÇa®fŸ cŸË£l
kÅj ts¤âš bryÉd§fis¡ fLikahf
b t £ L t j ‹ _ y « x £ L b k h ¤ j b r y i t ¡
Fiw¥gj‰F«tÊfh£oaJ.
fšÉ¡fhd Éthj§fËš bghUshjhu« Mâ¡f«
brY¤JtJ ÔÉukilªjJ. bkh¤j cŸeh£L
c‰g¤ânahL ïizªjjjhf fšÉ¡fhd
KjäLfS« tUthŒfS« K‹it¡f¥g£ld.
fšÉ¤JiwÆ‹ bkh¤j bryÉš 85 rjåj« Kjš
90 rjåj« tiu MáÇa®fË‹ Câa§fS¡F¢
b r š » ‹ w d . k ‰ w n j i t f S ¡ F ¥ g z «
ï U ¥ g â š i y v ‹ W « â U « g ¤ â U « g ¢
brhšy¥g£lJ. ïJ MáÇa®fË‹ Ka‰áfis
Vsd« brŒtjhfî«, neh¡f¤âš C¡fÄH¡f¢
brŒtjhfî«kh¿aJ.
bfhŸifÆš tÈíW¤j¥g£l k‰bwhU K¡»a
m«r« rkkhd fšÉ thŒ¥òfis V‰gL¤JtjhF«.
mj‰fhf »uhk¥gFâfËY« ïju ã‹dilªj
gFâfËY« fšÉ¡fhd trâfis mâfkhf
V‰gL¤j tÈíW¤j¥g£lJ. r_f Úâia
cWâ¥gL¤jî« r_f kh‰w¤ij ÉiuîgL¤jî«
bg© FHªijfS¡fhd fšÉ K‹ÅW¤j¥g£lJ.
1986M« M©L¡ bfhŸifÆš fšÉ¡fhd njáa
Kiw K‹it¡f¥g£lnghJ mâš mid¤J¡
FHªijfS¡F« “x¥Õ£lsÉš jukhd” fšÉia
tH§Ftj‰F K‹DÇik mË¡f¥g£lJ.
mid¤J¡ FHªijfisí« cŸsl¡Fjš, rkkhd
thŒ¥ò v‹w bfhŸif m¿É¥òfËš mªj¢
brh‰fS¡fhd F¿¥ghd m®¤j§fnsh mt‰¿‹
jh¡f§fnsh És¡f¥glÉšiy. ïªj¡ FH¥g¤â‹
ãuâgÈ¥ghf bghJ¥gŸË Kiw v‹w áªjid
enthjah gŸËfshfî«, jFâ mo¥gilÆyhd
khzt® nr®¡ifahfî«, âwikíŸst®fS¡fhd
khWg£l gÆ‰á thŒ¥òfshfî« K‹it¡f¥g£ld.
ïâš áy ViH¡ FHªijfS¡F brh‰gkhd fšÉ
cjÉÃâí«nr®¤J¡bfhŸs¥g£lJ.
ehL KGtJ« mid¤J¡
FHªijfS« Fiwªjg£r f‰wš âw‹
msîfis¥ bgw nt©L« v‹W
tÈíW¤âa mnjntisÆš, FHªijia
ikakhf¡ bfh©l mQFKiw njit
v‹W« mJ gÇªJiu¤jJ. mj‹_y«,
x›bthU FHªijí« jÅ¥g£l,
khWg£l ïašòfŸ fU¤âš
bfhŸs¥gLtJ mtáa« v‹W
tÈíW¤j¥g£lJ.
MáÇa®fË‹ Ãiy, Ãakd«, gÆ‰á M»ait
K¡»akhdjhf¡ fUj¥g£ld. xU bfsutkhd
Ãiy, âU¥âfukhd bghUshjhu« k‰W« gÂ
ÃiyikfŸ, Ãahakhd cÇikfŸ, Ãahakhd
Ã ® t h f « , f š É ¢ R j ª â u « M » a i t
tÈíW¤j¥g£lJ. 1992M« M©L¡ bfhŸifÆš
MáÇa®fË‹ bfsut«, Ãiy M»ait
m§ÑfÇ¡f¥g£ld. C¡f¤bjhif mË¥ò,
C¡f¤bjhif kW¥ò M»a V‰ghLfŸ _y«
MáÇa®fË‹ bghW¥ig tÈíW¤J»w TLjš
m « r § f S « n r ® ¡ f ¥ g £ l d . b f h Ÿ i f
m¿É¥òfis¤ bjhl®ªJ tªj ï¤jifa â£l«
mo¥gilahd bfhŸif neh¡f¤â‰nf Kuzhf
k h W g £ l C â a K i w f S ¡ F « , g Â
ÃiyikfS¡F« ï£L¢ br‹wJ. “jdJ
MáÇa®fË‹ Ãiyia Û¿ vªj xU rKjhaK«
K‹nd¿Él KoahJ” v‹w m¿É¥ò ï›thwhf
btW« gf£L th®¤ijfshfî« ft®¢áfukhd
n f h õ k h f î « k h ¿ ¥ n g h d J . M á Ç a ® f Ÿ
brŒa¡Toa x›bth‹iwí« f£L¥gL¤Jtj‰F«,
ï ¥ g o ¤ j h ‹ b r Œ a n t © L « v d
MizÆLtj‰Fkhd Ka‰áfŸ mâfÇ¤J
t U » ‹ w d . Ã ® t h f ¤ â Y « f š É Æ Y «
bjhÊšE£g§fis¥ ga‹gL¤JtJ v‹gJ
MáÇa®fË‹ MSikia ts®¥gjhfnth

mt®fis brGik¥gL¤Jtjhfnth ïšiy.
k h w h f , m t ® f i s ¡ f © f h Â ¥ g J ,
f£L¥gL¤JtJ, tÊfh£LtJ, bkh¤j¤âš
mt®fis bray‰wt®fshf kh‰WtJ v‹gjhfnt
ïU¡»wJ.
1968M« M©L¡ bfhŸifÆš ò¤jf§fS¡F
K¡»a¤Jt« bfhL¡f¥g£lJ. ò¤jf§fis
mo¡fo kh‰whkš, Fiwªj ÉiyÆš ca®ªj
ju¤âš nk«g£l ò¤jf§fŸ »il¡f¢ brŒtj‹
njit tÈíW¤j¥g£lJ. Mdhš, ïJ xUnghJ«
cz®î¥ó®tkhf¥ ã‹g‰w¥glÉšiy. ò¤jf§fŸ
ghl¥ ò¤jf§fshf kh¿d. m›t¥nghJ
r®¢ir¡FÇaitahfî« kh¿d. nj®î Kiw v‹gJ
rh‹¿jœ jU»w V‰ghlhf mšyhkš khzt®fË‹
rhjid k£l§fis nk«gL¤J»w bjhl®¢áahd
eilKiwahf mªj¡ bfhŸifÆš K‹it¡f¥
g£lJ. ïJ 1986, 1992 M»a M©LfË‹
bfhŸiffËY« cWâ¥gL¤j¥g£lJ. nj®î
KiwfËš Ó®âU¤j« njit v‹W mªj¡
bfhŸiffŸ T¿d. fšÉa¿î rh®ªj, fšÉa¿î
rhuhj ïU fs§fËYnk bjhl®¢áahd, ÉÇthd
k â ¥ Õ £ L K i w f i s n k ‰ b f h Ÿ s ¥
gÇªJiu¡f¥g£lJ.
1986M« M©LfËš xU K¡»akhd kh‰w«
(k¤âa - khÃy muRfË‹) bghJ¥ bghW¥ig¡
f £ l i k ¥ g J , n j á a m s É y h d Ã W t d
mik¥òfis tY¥gL¤JtJ, njáa msÉyhd
ghl¤ â£l¡ f£lik¥ig V‰gL¤JtJ, mâš
ïªâahÉ‹ ÉLjiy¥ nghuh£l ïa¡f«,
murik¥ò rhrd y£áa§fŸ, ïa‰ifahd
milahs§fis ts®¤jš, g©gh£L kuòfŸ,
rk¤Jt kuòfŸ, #dehaf«, kj¢rh®ã‹ik, ghÈd
rk¤Jt«, R‰W¢NHš ghJfh¥ò, r_f¤ jilfis
Éy¡Fjš, m¿Éaš f©nzh£l«, bjhÊšrh®
be¿fŸ M»ait cŸË£l bghJthd m«r§fŸ
cŸsl¡FtJ M»ait tÈíW¤j¥g£ld.
ïjdo¥gilÆš ehL KGtJ« ghl¤ â£l§fis
xnu khâÇahf¤ ju¥gL¤Jtj‰F Ka‰áfŸ
nk‰bfhŸs¥g£ld. ehL KGtJ« mid¤J¡
FHªijfS« Fiwªjg£r f‰wš âw‹ msîfis¥
bgw nt©L« v‹W tÈíW¤âa mnjntisÆš,
FHªijia ikakhf¡ bfh©l mQFKiw njit
v‹W« mJ gÇªJiu¤jJ. mj‹_y«, x›bthU
FHªijí« jÅ¥g£l, khWg£l ïašòfŸ fU¤âš
bfhŸs¥gLtJmtáa«v‹WtÈíW¤j¥g£lJ.
gÇÓyidí« ÉisîfS«
j‰nghJ gÇÓÈ¡f¥g£L tU« òâa bfhŸif¤
jahÇ¥ò¡fhd neh¡f§fŸ btË¥gilahf¥
g»®ªJbfhŸs¥glÉšiy. ïj‰fhd fyªjhŒî
eilKiwfŸ F¿¤J k¤âa kÅj ts nk«gh£L
mik¢rf¤â‹ tiy¤js¤âš btËÆl¥
g£LŸsJ. mâš “ïªâahit xU m¿î¤Jiw
tšyurhf kh‰Wtnj ïj‹ neh¡f«; mj‰fhf
khzt®fŸ njitahd âw‹fnshL« m¿nthL«
jah®gL¤j¥gLth®fŸ. m¿Éaš, bjhÊšE£g«,
fšÉ, bjhÊš M»at‰¿š cŸs nghjhikfŸ
mf‰w¥gL«,” v‹W Tw¥g£LŸsJ. ï›thwhf,
fšÉ¡ bfhŸiffËš btË¥gL¤j¥g£LŸs
neh¡f§fŸ bgUksî¡F muáaš, bghUshjhu
Ã®¥gªj§fŸ rh®ªjjhfî«, mªjªj neu¤â‹
f £ l h a ¤ n j i t f S ¡ F c £ g £ l j h f î «
kh‰w¥g£LŸsd. braÿ¡f njit¥gL« NHš,
mâš fšÉÆ‹ g§fË¥ò v‹w ã‹dÂÆš ïªj
kh‰w§fŸ òÇªJbfhŸs¤ j¡fitjh‹. Mdhš,
vij¢ rhâ¥gJ fšÉÆ‹ y£áakhf murik¥ò
rhrd¤â‹ K‹it¡f¥g£oU¡»wnjh mªj
ïy¡Ffis¡ifÉ£LÉl¡TlhJ.
1 9 6 8 M « M © L ¡ b f h Ÿ i f K i w a h f ¢
brašgL¤j¥glÉšiy v‹W 1986M« M©L¡
bfhŸifÆš f©l¿a¥g£lJ. mnjneu¤âš,
fšÉ¡fhd thŒ¥ò, ju«, ga‹ghL, Ãâ V‰ghL
M»a ãu¢ridfŸ FÉªJnghŒ Äf¥ bgÇa
m s É ‰ F ¤ â u © L Ÿ s d v ‹ W « m â š
F¿¥ãl¥g£LŸsJ. ïªj¡ fU¤JfS¡fhd
Mjhu§fnsh, kâ¥ÕLfnsh ju¥glÉšiy. ïªj
ïu©L bfhŸif Mtz§fS« Äf khWg£l
KiwÆš jahÇ¡f¥g£ld. Kjš Mtz«, ÉÇthd
fšÉ rh®ªj MuhŒ¢á rh®ªj Ka‰áfË‹
mo¥gilÆš jahÇ¡f¥g£lJ. ïu©lhtJ
Mtz«, bgU«ghY« mâfhu t®¡f« rh®ªj
muáaš Ka‰áahnt ïUªjJ. mjdhš mj‹
n e h ¡ f § f Ÿ F W » a j h f ï U ª j d .
bfhŸifÆÈUªJ tF¡f¥g£l elto¡if¢
brašghLfŸ, gÇªJiufS¡F V‰g mikaÉšiy.
cjhuzkhf, ehL KGtJ« fšÉ¤ ju« v‹gJ
Óuhd KiwÆš ju¥gL¤j¥g£ljhf ïU¡f
nt©L«. ehL KGtJ« mj‰fhd trâfS«
NHšfS« brašgh£L KiwfS« cUth¡f¥gl
nt©L« v‹W Tw¥g£lJ. Mdhš, ïJ
eilKiw¡F tuÉšiy. ï›thwhf, fšÉ¡fhd
â£l§fS« mâfhu t®¡f¤â‹ f£L¥gh£o‰F

kh‰w¥g£ld. njr¤â‹ jiyefÇY«, khÃy§fË‹
jiyefu§fËY« ika¥gL¤j¥g£l mâfhu¤â‰F
c£g£ljhf¡ fšÉ kh‰w¥g£lJ. F¿¥ghf, kht£l
Mu«g¡ fšÉ¤ â£l« (DPEP), r®t Î¡õh mãah‹
(SSA) M»a â£l§fŸ bjhl§f¥g£l ãwF ïªj
Ãiy V‰g£lJ. kht£l fšÉ¥ gÆ‰á ÃWtd§fŸ
j § f S i l a b r h ª j b r a š â £ l § f Ÿ ,
ju¥gL¤j¥g£l Ãâ V‰ghLfŸ, Ãâ xJ¡ÑLfŸ, Ãâ
t H § f š f Ÿ , m ¿ ¡ i f a Ë ¡ F « K i w f Ÿ
n g h ‹ w t ‰ ¿ ‹ K u © g h L f S ¡ F Ÿ
á¡»¡bfh©ld.
bkh¤j¤âš, nfh¤jhÇ
Miza¤â‹ gÇªJiuÆ‹ mo¥gilÆš
cUth¡f¥g£lJ v‹wnghâY«,
1968M« M©o‹ fšÉ¡ bfhŸif
15 M©Lfshf
brašgL¤j¥glîÄšiy,
MŒî¡F c£gL¤j¥glîÄšiy.
ïªj ÃWtd§fŸ vj‰fhf mik¡f¥g£lnjh mJ
ã‹D¡F¤ jŸs¥g£lJ. mâfhu¡ FÉ¥ig
kh‰Wtj‰fhf nk‰bfhŸs¥g£l Ka‰áfŸ
cWâ¥gh£Ll‹ mikaÉšiy. mªj fšÉ¥ gÆ‰á
ÃWtd§fŸ ÛJ«, gŸËia xU brašjskhf
vL¤J¡bfhŸtâY«, mj‹ MáÇa®fŸ ÛJ«
e « ã ¡ i f a ‰ w j h f n t m ª j K a ‰ á f Ÿ
nk‰bfhŸs¥g£ld. 1992M« M©o‹ bfhŸif
Mtz§fËš gŸËfŸ, fšÿÇfŸ (j‹dh£á¡
f š ÿ Ç f Ÿ c £ g l ) , g š f i y ¡ f H f § f Ÿ
M»at‰W¡fhd gšntW cŸf£lik¥òfËš
K j ä L b r Œ t j ‰ f h d c W â ¥ g h L f Ÿ
K‹it¡f¥g£ld. Mdhš, nghJkhd Ãâ
xJ¡ÑLfŸ brŒa¥glhj ÃiyÆš, Câa§fŸ
mâfÇ¤j NHÈš, fhÈÆl§fS¡F - F¿¥ghf,
fšÉ rh®ªj gÂÆl§fS¡F - x¥gªj Kiw
Ãakd§fis¢brŒtj‰Fï£L¢br‹wJ.
ï§»UªJ v§nf ngh»nwh«?
k¤âa kÅj ts nk«gh£L¤ Jiw mik¢rf¤â‹
mâfhu¥ó®t tiy¤js¤âš òâa fšÉ¡
bfhŸifia cUth¡Ftâš ÉÇthd fyªjhŒî
eilKiwfŸ nk‰bfhŸs¥g£oU¥gjhf¤
bjÇÉ¡f¥g£LŸsJ. gŸË¡ fšÉ v‹gj‹ Ñœ 13
MŒî¥ bghUŸfS«, ca®fšÉ v‹w jiy¥ãš 20
MŒî¡ bfhŸiffS«, ïªj¡ fyªjhŒîfS¡fhd
É Ç t h d É t h j ¥ b g h U Ÿ f s h f ¡
F¿¥ãl¥g£LŸsd. ïj‰fhf, ïiza tÊ mik¥ò
x‹W V‰gL¤j¥g£lJ. mj‹ _y« 2015 et«g®
3M« njâ th¡»š Rkh® 29,000 kD¡fŸ
bgw¥g£ld. M©L KG¡f Rkh® 2,75,000
fyªjhŒî¡ T£l§fŸ el¤j¥gL»‹wd. mt‰¿š
Cuh£áfŸ, efuh£á mik¥òfŸ, t£lhu, kht£l,
k h Ã y , n j á a m s É y h d m i k ¥ ò f Ÿ
<LgL¤j¥gL»‹wd. ï¤jifa ÉÇthd
fyªjhŒî eilKiwÆ‹ gydhf, v©z‰w
fU¤JfS«, Ô®îfS«, bfhŸif thŒ¥òfS«
cUthfnt©L«.
njáa fšÉ¤â£l« k‰W« Ã®thf¥ gšfiy¡fHf«
(NUEPA) ïj‰F¤ njitahd Ã®thfßâahd
cjÉfis tH§» tU»wJ. mik¢rf¤â‹
b f h Ÿ i f ¥ ã Ç î f Ë È U ª J m D ¥ g ¥ g L «
g Ç ª J i u f i s í « , k D ¡ f i s í « ï ª j ¥
gšfiy¡fHf« bg‰W¡ bfhŸ»wJ. gÇÓyid
brŒtâš cjîkhW«, áy fyªjhŒîfis
nk‰bfhŸSkhW« njáa fšÉ MuhŒ¢á k‰W«
gÆ‰á k‹wK« (NCERP) nf£L¡bfhŸs¥g£LŸsJ.
M d h š , ï ª j ¥ g â î f Ÿ m i d ¤ J «
tif¥gL¤j¥g£ljhfnth xU§»iz¡f¥
g£lljhfnth nr®¡f¥gl¡Toa F¿¥ghd
bfhŸif MnyhridfnshL xU mQFKiw
Mtzkhf¤ bjhF¡f¥g£ljhfnth et«g® khj¤
b j h l ¡ f « t i u Æ š v › É j m ¿ F ¿ í «
bj‹glÉšiy.
o.v°.M®. R¥ãukÂa‹ jiyikÆš xU bfhŸif
K‹tiuî¡ FGit mik¢rf« V‰gL¤âíŸsJ.
mâš bgU«ghY« XŒî bg‰w mâfhÇfŸjh‹
ïU¡»wh®fŸ. ïªj¡ FG “bgw¥g£LŸs
Mtz§fŸ, gÇªJiufŸ, MnyhridfŸ
M»at‰iw¥ gÇÓÈ¡F«, xU njáa fšÉ¡
b f h Ÿ i f K ‹ t i u i t í « , e l t o ¡ i f ¤
â £ l ¤ i j í « j a h Ç ¡ F « , ” v ‹ W
vâ®gh®¡f¥gL»wJ. 2015 or«g® 31¡FŸ ï¡FG
jdJ m¿¡ifia¤ jh¡fš brŒí« v‹W
vâ®gh®¡f¥g£lJ. ïJtiuÆš, fyªjhŒî
eilKiwfŸ btË¥gilahf elªJ tªJŸsd.
mnjnghš, ïªj¡ bfhŸif K‹tiuî F¿¤J«
btË¥gilahf¡ fU¤JfŸ nf£f¥gl nt©L«,
gšntW Jiwfisí« nr®ªj tšYe®fSl‹

f y ª j h n y h á ¡ f ¥ g l n t © L « v ‹ W
vâ®gh®¡f¥gL»wJ.
2015M« M©o‹ òâa fšÉ¡ bfhŸif
K a ‰ á f Ë ‹ Ñ œ n k ‰ b f h Ÿ s ¥ g £ l
fyªjhŒîfS¡fhd cŸsl¡f§fŸ ãujhdkhf
ïªj mik¥ã‹ brašâwid nk«gL¤JtJ,
e«gf¤j‹ikia cWâ¥gL¤JtJ, cyf¢ rªij
Ãytu§fSl‹ khzt®fis¥ bghU¤JtJ
ju¤ij ca®¤JtJ v‹w brašâ£l§fis¡
bfh©oUªjd.
ïitbašyh« njit¥gLgitjh‹ v‹whY«Tl
r_f Úâ, rk Úâ, mo¥gil cÇikfŸ ghJfh¥ò
M » a m u r i k ¥ ò r h r d y £ á a § f i s
K‹bdL¤J¢ brštj‰fhf¡ fšÉ Kiwia
Ó ® â U ¤ J t J v ‹ g â š n g h â a f t d «
b r Y ¤ j ¥ g l É š i y . g Ÿ Ë ¡ f š É i a ¥
bghW¤jtiuÆš eÈî‰w ãÇÉdiu (g£oaš
rhâÆd®, g£oaš gH§FoÆd®, bg© FHªijfŸ,
áWgh‹ikÆd®, áw¥ò¤ njitfŸ cŸs
FHªijfŸ) cŸsl¡FtnjhL«, ca®fšÉia¥
bghW¤jtiuÆš t£lhu, ghÈd, r_f¥
ghFghLfismf‰WtnjhL«r«gªj¥g£lJïJ.
ïªj cŸsl¡f§fË‹ ikakhd m¡fiw v‹gJ
fšÉ¡fhd thŒ¥òfisí« g§nf‰òfisí«
c W â ¥ g L ¤ J t J j h ‹ f £ l i k ¥ ò r h ® ª J
ÉÇîgL¤J«nghJ jhdhfnt mJ g§nf‰ig
cWâ¥gL¤âÉL« v‹gjhf¡ fUj¥gL»wJ.
gšntW r_f¥ ãÇÉdiu xJ¡»it¤âU¡»w
bghUshjhu, r_f, g©gh£L¤ jilfŸ fU¤âš
bfhŸs¥glÉšiy. “cŸq® Ãytu§fS¡F«
cyf Ãytu§fS¡F«” ïilna mDrÇ¤J¥
nghtj‹ Éisthf V‰gL« gj‰w¤ij¤
jÂ¥gj‰F òâa fšÉ¡ bfhŸif cjt nt©L«.
ï š i y n a š , c Ÿ q ® Ã y t u § f i s ¥
òw¡fÂ¤JÉ£L, ekJ fšÉ Kiw cyf¢
rªij¡F¢ rhjfkhf kh‰w¥g£LÉL« v‹»w
mgha« ïU¡»wJ. mJ V‰fdnt cŸs
rk¤Jtk‰wÃiyikfi
s nkY« mâfÇ¥gâš nghŒ Koí«. nkY« fšÉ¡
b f h Ÿ i f ¡ f h d c Ÿ s l ¡ f § f Ÿ
É t h â ¡ f ¥ g l ¡ T o a f £ l i k ¥ i g í «
nfh£ghLfisí« neh¡»¢ brštjhf, braš
â£l§fS¡F tÊfh£Ltjhf ïU¡f nt©L«.
k h w h f , j ‰ n g h J c U t h ¡ f ¥ g £ o U ¡ » w
c Ÿ s l ¡ f § f Ÿ á y b r a š g h L f i s í «
elto¡iffisí« K‹it¥gjhf ïU¥gJnghš
bjÇ»wJ.
òâa bfhŸif¡fhd m¡fiwfŸ
Kªija ïu©L bfhŸiffË‹ cWâ¥ghLfŸ,
mij¤ bjhl®ªJ cUthd (btË Ãâ V‰ghLfŸ,
ïy¡F Ã®zÆ¡f¥g£l MjuîfŸ cŸË£l)
gšntW â£l§fŸ M»at‰¿‹ ã‹dÂÆš, eh‹
ïÅ khWg£L¢ brŒa nt©oaJ v‹d, bjhl®ªJ
nk‰bfhŸs nt©oa gÂfŸ v‹d, Ko¡f¥glhj
gÂfŸ v‹d, njit¥gL»w kh‰W mQFKiwfŸ
v‹d v‹w nfŸÉfis eh« vG¥ãahf
nt©oíŸsJ.
bghUshjhu jhuskakh¡fš elto¡iffis¤
bjhl®ªJ rKjha¤â‹ ÉÇî, ïašò, gšntW
ãÇîfË‹ v©Â¡if M»ait bgUksî¡F
mâfÇ¤JŸsd. ngh£oí« vâ®gh®¥ò« v§F«
Mâ¡f« brY¤J»‹wd. ïjdhš r»¥ã‹ikí«
mâfÇ¤JŸsJ. ts Mjhu§fis cldo¤
njitfS¡fhf cŸeh£L kakh¡f nt©L«,
btË¥gilahd neh¡f§fS¡F c£gL¤j
nt©L«, brašâwndhL ga‹gL¤j nt©L«
v‹wÃ®¥gªj§fS«mâfÇ¤JŸsd.
xU rKjha¤ij kh‰Wtj‰F«, murik¥ò
rhrd¤â‹ Rjªâukhd midtiuí« cŸsl¡»a
cz®îfS¡nf‰g rKjha¤ij¡ f£lik¥gj‰F«
njit¥gL»w bghWik gyådkilªJŸsJ.
cldoahd, FW»a fhy¤ njitfËš k£Lnk
ftd« brY¤j nt©L« v‹»w kd¥ngh¡if¤
jÉ®¤J, nk‰F¿¥ã£l Ãiyikfis fz¡»š
vL¤J¡bfhŸ»w, ïªj ÃiyikfS¡F vâuhd
kh‰Wfis K‹it¡»w xU fšÉ¡ bfhŸifÆ‹
_y« eh£o‹ vâ®fhy¤ij¡ f£LtJ m¿th®ªj
brayhfïU¡F«.
brašghLfis¤ bjhl§Ftj‰F K‹ghf
eilKiwfisí« j‰nghija Ãytu§fisí«
ftdkhf¥ gÇÓÈ¥gJ gaDŸsjhf ïU¡F«.
j ‰ n g h J e i l b g ‰ W t U « f y ª j h Œ î
e i l K i w f Ë ‹ b j h l ® ¢ á a h f î « ï ª j ¥
gÇÓyidia nk‰bfhŸs Koí«. rk Úâ¡fhd
m«r§fis¢ nr®¡F« tifÆY« ÉÊ¥òz®îfis
cWâ¥gL¤J« tifÆY«, rkkhd thŒ¥òfis
ts®¤âL« tifÆY« ÄFªj ftd¤njhL ïªj¥
gÇÓyidfŸnk‰bfhŸs¥gLtJmtáa«.

ntiy thŒ¥ò gÆ‰á cŸË£l flªj fhy
mDgt§fËÈUªJ go¥ãidfŸ f‰W¡bfhŸtJ«
mtáa«. flªj fhy¤âš bjhÊšE£g¤â‰F«,
ntiy thŒ¥ò¥ gÆ‰áfS¡F«, njr¤â‹
f£Lkhd¤â‰fhd Mjhu ts§fshf kÅj®fis¥
ga‹gL¤Jtj‰F«, kâ¥ò rh®ªj fšÉ¡F«, fšÉ¡
fs¤âš bjhÊšE£g« k‰W« fÂÅfis¡
b f h © L t U t j ‰ F « , F W ¡ F t Ê f i s ¡
ifahStj‰F«K¡»a¤Jt«mË¡f¥g£lJ.
Mdhš, eh« ÉU«ò« âirÆš fšÉia¡ bfh©L
brštâš ïªj mQFKiwfŸ bt‰¿fukhf
mikaÉšiy. ntiy thŒ¥ò¥ gÆ‰á¡fhd
j‰nghija Ka‰áfŸ xU FW»a tu«ò¡F c£g£l
tifÆnyna gydË¤JŸsd. mj‰F¡ fhuz«,
mjid eh£o‹ bghUshjhu¢ NHnyhL ïiz¡f
KoahjJjh‹. rªijíldhd bjhl®òfŸ
ï š y h â U ¥ g J « , m j ‹ r t h š f i s v â ®
bfhŸtj‰fhd mQFKiwfŸ ïšiyba‹gJ«
fšÉiaí«, gÆ‰á Kiwfisí« tYt‰wjhf,
gad‰wjhf kh‰¿íŸsd. rªij mik¥nghL
bjhl®ò bfhŸs¡Toa bjhÊšrh® mDgt§fŸ
khzt®fS¡F¡ »il¥gâšiy. kh¿ tU»w
ntiy ÃiyikfŸ F¿¤j Phd«, fšÉ¥ gÂÆš
<Lg£LŸnshU¡F« nghJkhd msî¡F ïšiy.
FW»a fšÉ¤ â£l§fŸ, ÃiyikfS¡F V‰g
mDrÇ¤J¡ bfhŸs¡Toa be»œî¤j‹ikia
R U ¡ » É L » ‹ w d . m n j n e u ¤ â š , n t i y
thŒ¥òfS¡F mšyJ vªjbthU bghUshjhu
thŒ¥òfS¡F«JizbrŒtjhfïšiy.
rthšfŸ
xU Äf ÉÇthd msî¡F ïisP®fŸ ïU¡»w
xU f£l¤ij eh« milªâU¡»nwh«. mt®fŸ
Vuhskhd MirfnshL« vâ®gh®¥òfnshL«
ïU¡»wh®fŸ. ïit fšÉ rh®ªj ãu¢ridfshf,
mnjneu¤âš bghUshjhu«, r_f« rh®ªj
ãu¢ridfshfî« ïU¡»‹wd. ï¢NHÈš òâa
fšÉ¡ bfhŸifÆš ftd« brY¤j nt©oa áy
rthšfŸcŸsd.mittUkhW:
(1) thŒ¥òfËš rk¤Jt«, mij neh¡»a ghij
M » a t ‰ ¿ š x U b g h J ¡ f U ¤ i j
c U t h ¡ F j š ; ï ª j y £ á a ¤ i j
miltj‰fhf¤ njitahd f£lik¥òfis
V‰gL¤Jjš, âw‹fis¡ f£lik¤jš.
ïit mid¤ijí« ekJ khWg£l
b g h U s h j h u « , r _ f « , g © g h L
M»at‰nwhLbghU¤Jjš.
(2) M á Ç a ® f i s k â ¡ » w , M j Ç ¡ » w ,
C¡FÉ¡»w xU Ãahakhd, Mjuthd
mik¥ò cUth¡f¥gl nt©L«. mâfhu¡
F É ¥ ò , m s î ¡ F Û ¿ a Ã ® t h f « ,
xL¡FKiw rh®ªj f©fhÂ¥ò ngh‹w
kd¥ngh¡FfËÈUªJ Ã®thf§fŸ ÉLgl
nt©L«.
(3) g Ÿ Ë Ã ® t h f « M á Ç a ® f Ë l «
x¥gil¡f¥gL»w fšÉ mik¥òfŸ
V‰gL¤j¥gl nt©L«. mâš MáÇa®fŸ
i k a k h ¡ f ¥ g l n t © L « . j § f s J
bghW¥òfis Ãiwnt‰W»w mâfhu§fŸ
mt®fS¡FtH§f¥glnt©L«.
(4) mâfhu¥ gutš, j‹dh£á, T£L¥ bghW¥ò
M » a t ‰ W ¡ f h d e i l K i w r h ® ª j
V‰ghLfŸ f£lik¡f¥gl nt©L«,
e«ã¡if ts®¡f¥gl nt©L«. ju«,
rhjid v‹bwšyh« V‰gL¤j¥g£LŸs
f‰ãj§fŸ F¿¤J«, m¤Jl‹ ïizªj
msî¡F Û¿a ngh£o¢ NHš, vâ®gh®¥ò
M»ait F¿¤J« nfŸÉfŸ vG¥g¥gLtJ
mtáa«.
(5) všyh¡ FHªijfshY« f‰f Koí« v‹w
e « ã ¡ i f M á Ç a ® f Ë l K « ,
F H ª i j f Ë l K « , k ‰ w t ® f Ë l K «
cUth¡f¥gl nt©L«. mijbah£o,
áw¥ò¡ FHªijfŸ, kªjkhdt®fŸ vd¡
Tw¥gL« FHªijfŸ g‰¿a jtwhd
fU¤JfŸifÉl¥glnt©L«.
(6) òâa fšÉ¡ bfhŸif bjhl®ghf gšntW
vâ®gh®¥òfS« m¢r§fS« ÉU¥g§fS«
vGªJŸsd. j‰nghJ nk‰bfhŸs¥g£LŸs
Ka‰á bghJthd fšÉ mik¥ig
MjÇ¥gjhf, mj‰fhd Ãâahjhu§fS¡F
c W â a Ë ¥ g j h f m i k í « v ‹ W
vâ®gh®¥nghkhf. Ã®thf§fË‹ ÉU¥ò
btW¥òfS¡nf‰g tisªJ bfhL¥gjhf
ïšyhkš FHªijfŸ, bg‰nwh® M»nahÇ‹
n j i t f i s í « , v â ® g h ® ¥ ò f i s í «
Ãiwnt‰W« tifÆš MáÇa®fS« gŸË
m i k ¥ ò f S « c U t h » l K i w a h d
Ó®âU¤j§fS¡fhd â£lt£lkhd
elto¡iffŸnk‰bfhŸs¥glnt©L«.
Mjhu«: vfdhÄ¡ m©£ bghÈofš å¡È,
et«g® 28, 2015.

¡»akhd r£l§fËš âU¤j§fŸ
brŒa¥gL»w Kiw ïWâÆš ekJKFHªijfË‹ thœÉY« xU #dehaf
eh£oš Fok¡fsh»a ekJ thœÉY« Mœªj
jh¡f§fis V‰gL¤j¡Toa tifÆš cÇikfËš
if it¥gjhf Koí«. Vbd‹whš, muR mik¥ò
vij¢ brŒa nt©L« vd muáayik¥ò rhrd«
gÂ¤âU¡»wnjhmijïªjmuRbrŒaÉšiy.
F‰w§fËš <LgL« FHªijfis bgÇat®fS¡fhd
Úâ mik¥ò¡F«, áiw mik¥ò¡F« kh‰Wtjhš
F‰w§fË‹ v©Â¡if¡ FiwªJÉlÉšiy
v‹gij gy MŒîfŸ fh£L»‹wd. khwhf, ïªj¡
FHªijfŸ ïW»¥nghd F‰wthËfnshL ïU¡f
nt©oa Ãiyikahš, vâ®kiw ÉisîfŸjh‹
mâfÇ¡F«.
flªj áy khj§fËš xU ftiyaË¡F« ngh¡fhf
á y K ¡ » a r £ l § f Ë š â U ¤ j § f Ÿ
brŒa¥g£LŸsd; áy r£l§fËš âU¤j§fŸ
brŒtj‰fhd Ka‰áfŸ elªJŸsd. ïªj¢
r£l§fŸ cUth¡f¥g£lnj cÇikfis¥
ghJfh¥gj‰fhf¤jh‹. Mdhš, ïªj¤ âU¤j§fŸ
m ª j n e h ¡ f ¤ i j n a m o g l ¢ b r Œ t j h f
ïU¡»‹wd. mJ ïWâÆš ekJ FHªijfË‹
thœÉY« xU #dehaf eh£oš Fok¡fsh»a ekJ
thœÉY« Mœªj jh¡f§fis V‰gL¤j¡Toa
tifÆš cÇikfËš if it¥gjhf Koí«.
Vbd‹whš, muR mik¥ò vij¢ brŒa nt©L«
vd muáayik¥ò rhrd« gÂ¤âU¡»wnjh mij
ïªjmuRbrŒaÉšiy.
ï â š , Ä f m © i k Æ š v L ¡ f ¥ g £ l , e «
midtU¡F« Mœªj ftiyia V‰gL¤J»w xU
elto¡ifjh‹ AÇahdh khÃy muR bfh©L
tªJŸs 2015M« M©o‹ AÇahdh cŸsh£á
r£l¤â‰fhd âU¤j«. mjid c¢rÚâk‹wK«
m§ÑfÇ¤JŸsJ. ïªj¤ âU¤j« fšÉiaí«
Rfhjhu¤ijí« nk«gL¤Jtj‰fhf v‹W
Tw¥gL»wJ. cŸsh£á¤ nj®jšfËš ngh£oÆL«
nt£ghs®fŸ go¤jt®fshf ïU¡f nt©L«
(bghJ¥ ãÇîfËš fšÉ¤ jFâ 10M« tF¥ò,
jÈ¤JfS¡F 8M« tF¥ò, jÈ¤ bg©fS¡F
5M« tF¥ò), mt®fŸ j§fŸ åLfËš fÊ¥giw
f£oÆU¡f nt©L« v‹W r£l¤ âU¤j¤âš
Tw¥g£LŸsJ. r£l¤ij rÇahd KiwÆš
gÇÓÈ¤jj‹ mo¥gilÆšjh‹ Úâk‹w« jdJ
m§Ñfhu¤ij tH§»ÆU¡F« v‹W bghJthf
vâ®gh®¡fyh«. MÆD«, ekJ #dehaf¤â‹ xU
mghafukhd khWjš f£l¤âš eh« ïU¡»nwhnkh
v‹w ftiy V‰gL»wJ. VbdÅš, eh«
v¢rÇ¡ifahf ïšiyba‹whš cŸsh£á¤
n j ® j Y ¡ f h d ï ª j ¢ r £ l ¤ â U ¤ j ¤ â š
K‹it¡f¥gL« fhuz§fŸ ehis ekJ
#dehaf¤â‹ mL¤j ïu©L f£lik¥òfS¡F«
( k h Ã y r £ l k ‹ w § f Ÿ , e h l h S k ‹ w « )
ÉÇîgL¤j¥gl¡TL«.
ïWâahf, ïªâahÉš bgÇJ«
f©LbfhŸs¥glhj ãu¢ridah»a
FHªij¤ bjhÊyhs® Kiw g‰¿¥
gh®¥ngh«. eh£oš Rkh® 43 y£r«
FHªijfŸ ntiy brŒa nt©oa
f£lha¤â‰F cŸsh»ÆU¡»wh®fŸ
taJ tªnjh® midtU¡F« th¡FÇik v‹w
ãu¢rid F¿¤J ïªâa murik¥ò rhrd tiuî¡
FGÉš ÉÇthd Éthj§fŸ el¤j¥g£L
ïWâahf, eåd íf¤â‹ #dehaf¤â‰FÇa
tYthd thŒ¥ig ïªâa k¡fS¡F tH§f
nt©L« vd Koî brŒa¥g£lJ. taJ tªj ïªâa
F o k ¡ f Ë š v t b u h U t U « n j ® j È š
th¡fË¡fnth, nt£ghsuhf¥ ngh£oÆlnth
mtuJ fšÉ, ghÈd«, bghUshjhu Ãiy, kj«
ngh‹wit FW¡nf tu¡ TlhJ v‹w rÇahd Koî
vL¡f¥g£lJ.
khÃy muRfS« k¤âa muR« üW rjåj
fšÉa¿î, üW rjåj Rfhjhu« M»at‰iw
cWâ¥gL¤J»w y£áa¤njhL brašg£lhf
nt©L« v‹gâš kh‰W¡ fU¤âšiy. Mdhš,
k¤âa khÃy muRfŸ ïªj y£áa§fis
Ãiwnt‰w¤ jt¿ É£ld v‹gj‰fhf, mij
rÇ¥gL¤Jtj‰fhf, Fok¡fË‹ muáaš Fuiy¤
jL¤JÉl¡TlhJ.
e« jiyKiwfË‹ K‹DŸs
bgU« nfŸÉfŸ - gh®fh njth

f‰wš âwid¥ ghâ¡F« KoîfŸ
eh« T®ªJ ftÅ¡f nt©oa k‰bwhU r£l¤
â U ¤ j « j h ‹ f š É c Ç i k ¢ r £ l ¤ â š
brŒa¥g£LŸs âU¤jkhF«. ïªj¢ r£l«
brašgL¤j¥gLtâš fyitahd jh¡f§fŸ
V‰g£LŸsd v‹gJ c©ikna. bfhŸiffis
cUth¡Fnth® Mœªj ftiyíl‹ gÇÓÈ¡f
nt©oa jh¡f§fŸ mit. MÆD«, r£l«
eilKiw¡F tªj ãwF x£Lbkh¤j khzt®
nr®¡if É»j« (GER) ehL KGtJ« mâfÇ¤J
tªâU¥gijkW¡fKoahJ.
F‰w§fËš <LgL« FHªijfis
bgÇat®fS¡fhd Úâ mik¥ò¡F«,
áiw mik¥ò¡F« kh‰Wtjhš
F‰w§fË‹ v©Â¡if¡
FiwªJÉlÉšiy v‹gij gy
MŒîfŸ fh£L»‹wd.
bjhl¡f¥ gŸË msÉš (Kjš tF¥ãš ïUªJ
v£lh« tF¥ò tiuÆš) khzt® nr®¡if
ghuh£l¤j¡f tifÆš 95 rjåjkhf ca®ªjJ.
bg© FHªijfŸ nr®¡f¥gLtJ e«gKoahj
msî¡F 100.6 rjåjkhf mâfÇ¤jJ (2013-14).
g£oaš rhâfis¢ nr®ªj FHªijfis¥
bghW¤jtiuÆš ïJ nkY« c‰rhfkË¥gjhf
ïU¡»wJ. 2013-14M« M©oš jÈ¤ r_f§fis¢
nr®ªj bg© k‰W« M© FHªijfË‹
x£Lbkh¤j nr®¡if É»j« 102.8 rjåjkhf
mâfÇ¤jJ. ghu«gÇakhf xJ¡f¥g£oUªj
r_f§fËš ï¤jifa kh‰w« V‰gL»wJ v‹whš,
mj‰F ïªj¢ r£l« xU fhuzkhf ïU¡»w
ÃiyÆš, Ã¢rakhf mJ bfh©lhl¥gl
nt©oaJjh‹.
fšÉ cÇik¢ r£l¤âš cŸs, rk¤Jt m«rkh»a
“FHªijfis xnu tF¥ãš ÃW¤â it¡f¡
TlhJ” v‹w bfhŸif khzt® nr®¡if É»j«
ïªj msÉ‰F mâfÇ¤âU¥gj‰F xU K¡»a¡
f h u z k h F « . M d h š , m ª j ¡ b f h Ÿ i f
rÇahdJjhdh v‹W áy tšYe®fS« mâfhu
t ® ¡ f ¤ â d U « á y m u á a š f £ á f i s ¢
nr®ªnjhU«, murh§f¤ij¢ rh®ªnjhU« nfŸÉ
v G ¥ ò » ‹ w d ® . v £ l h « t F ¥ ò t i u Æ š
FHªijfS¡F¤ nj®îfŸ F¿¤j csÉaš rh®ªj,
cz®¢á¢ á¡fšfŸ V‰gl¡TlhJ v‹gJjh‹
ïªj¡ bfhŸifÆ‹ ã‹dÂÆš cŸs áªjid.
Mdhš, ïªj¡ bfhŸifÆ‹ fhuzkhf¡
FHªijfË‹ f‰wš âw‹ rÇtilªJŸsJ v‹W«,
bjhl¡f tF¥òfËnyna f‰f nt©L« v‹w Rik
j É ® ¡ f K o a h j g o 9 M « t F ¥ ã È U ª J
F H ª i j f Ë ‹ n k š V ‰ w ¥ g L » w J v ‹ W ,
ï¡bfhŸif ifÉl¥gl nt©L« vd thâLnth®
TW»‹wd®.
ïªj¡ fU¤âš ïUªJjh‹ âšÈ muR« uh#°jh‹
muR« fšÉ cÇik¢ r£l¤âš âU¤j« bfh©L
tªjd. Mdhš, FHªijfis xnu tF¥ãš ÃW¤â
it¡f¡TlhJ v‹w bfhŸifnahL nr®ªjjhf
bjhl®¢áahd, ÉÇthd kâ¥Õ£L eilKiw (CCE)
_ykhf FHªijfË‹ f‰wš âw‹ kâ¥ãl¥gl
nt©L« v‹W« r£l¤âš Tw¥g£LŸsJ. mjid
ït®fŸ ftd¤âš vL¤J¡bfhŸsÉšiy. CCE
eilKiwÆ‹go MáÇa®fŸ x›bthU khztÇ‹
K‹nd‰w¤ijí« ftÅ¤J tunt©L«.
khztÇ‹ âwD¡F¥ bghU¤jkhf¥ ghl§fis
m i k ¡ f n t © L « . c j É n j i t ¥ g L «
khzt®fS¡F f‰wÈš kh‰W thŒ¥òfŸ »il¡f¢
brŒant©L«.
nkY« gy khÃy muRfS«, k¤âa muR« ïnj r£l¤
âU¤j¤ij nk‰bfhŸSkhdhš, 5 taânyna
FHªijfŸ nj®î v‹w kd¢ Rikiaí«, nj®¢á
b g w ¤ j t ¿ d h š x n u t F ¥ ã š Ã W ¤ â
it¡f¥gLtjhš kd cis¢riyií« Û©L«
vâ®bfhŸs nt©oÆU¡F«. ïªj¢ r£l¤ âU¤j«
ViH¡ FL«g§fËÈUªJ tU« FHªijfis¤
jh‹ Äfî« jh¡F« v‹W fšÉ cÇik¡fhf
thjhLnth® R£o¡fh£L»‹wd®. mªj¡
F H ª i j f Ë š g y ® g Ÿ Ë ¥ g o ¥ ã È U ª J
ïilÆnyna Éy»¡ bfhŸs neÇL«. Mf, fšÉ
cÇik¢ r£l¤jhš khzt® nr®¡if É»j¤âš
V‰g£l K‹nd‰w« ã‹D¡F¥ nghŒÉL«
v‹gnjhL, CCE eilKiwí«, fšÉ cÇik¢
r£lK« fwhuhf¢ brašgL¤j¥gL« v‹W muR
cWâ¥gL¤j K‹tuhj ÃiyÆš ï¤jifa
FL«g§fis¢ nr®ªj FHªijfŸ j§fsJ gŸË
thŒ¥ò kW¡f¥g£lt®fshf AÇahdh ngh‹w
khÃy§fËš cŸsh£á¤ nj®jšfËš mt®fŸ
v â ® f h y ¤ â š n g h £ o Æ L » w t h Œ ¥ i g í «
ïH¡»wh®fŸ.

ïs« F‰wthËfË‹ kWthœî
cz®¢á tr¥g£l ÃiyÆš el¤j¥gL»w
_‹whtJ thj«, áwh® Úâ¢r£l (FHªijfŸ
ftÅ¥ò k‰W« ghJfh¥ò) âU¤j K‹tiuî -2015
v‹gjhF«. F¿¥ã£l áy F‰w¢ brašfËš
<LgL»w áwh®fis, bgÇat®fS¡fhd F‰wÉaš
r£l§fS¡F c£gL¤Jtj‰fhd taJ tu«ig 18
v‹gâÈUªJ 16 vd Fiw¥gj‰F ïªj¢ r£l
K‹tiuî tÊ brŒ»wJ. bfh^ukhd Ã®gah
r«gt¤â‰F¥ ãwF, u¤j¤â‰F u¤j« v‹w
cz®nthL, rKjha¤âš xU ãÇÉd® ïij
MjÇ¡»wh®fŸ.
jtwhd jftšfË‹ mo¥gilÆš »s¥ã Él¥gL«
Éthj§fË‹ fhuzkhf ruhrÇ Fok¡fŸ, F‰w¢
brašfËš <LgL« áwh®fŸ v›Éj¤ j©lidí«
ïšyhkš j¥ã¤J ÉL»wh®fŸ v‹W e«ò»wh®fŸ.
c©ik v‹dbt‹whš, áwh®fË‹ taJ,
clšÃiy, cz®î Ãiy M»at‰¿‹ mo¥gilÆš
Érhuiz¡F« j©lid¡Fkhd kh‰W V‰ghLfŸ
áwh®ÚâKiwÆšïU¡»‹wd.
F ‰ w § f Ë š < L g L « F H ª i j f i s
bgÇat®fS¡fhd Úâ mik¥ò¡F«, áiw
m i k ¥ ò ¡ F « k h ‰ W t j h š F ‰ w § f Ë ‹
v©Â¡if¡ FiwªJÉlÉšiy v‹gij gy
MŒîfŸ fh£L»‹wd. khwhf, ïªj¡ FHªijfŸ
ïW»¥nghd F‰wthËfnshL ïU¡f nt©oa
Ã i y i k a h š , v â ® k i w É i s î f Ÿ j h ‹
mâfÇ¡F«. 20M« taJfË‹ ïil¡ f£l«
tiuÆš kÅj _is KG ts®¢áailtâšiy
v‹W tšYe®fŸ fUJ»wh®fŸ. c©ikÆš,
bgÇat®fS¡fhd taâ‹ bjhl¡f ÃiyÆYŸs
ï i s P ® f Ÿ v Ë â š Ã ® ¥ g ª j § f S ¡ F
c£gl¡Toat®fshf, cWâa‰w cz®¢á¥ó®t
ÃiyÆš brašgl¡Toat®fshf ïU¡»wh®fŸ
v‹W«tšYe®fŸR£o¡fh£L»wh®fŸ.
cyf msÉš, bgU«ghyhd K‹nd¿a ehLfËš
ï ¤ j i f a M Œ î f Ÿ f z ¡ » š
vL¤J¡bfhŸs¥g£L mj‰nf‰g áwh® Úâ
m i k ¥ ã š k h ‰ w § f Ÿ b r Œ a ¥ g £ L Ÿ s d .
cjhuzkhf, mbkÇ¡fhÉ‹ fbd¡of£ khÃy¤âš
m©ikÆš, áwh® v‹gj‰fhd taJ tu«ig
ca®¤Jtj‰fhd Ka‰á bjhl§»íŸsJ.
FHªijfis¥ bgÇnah®fS¡fhd F‰wÉaš
r£l§fË‹ Ñœ bfh©LtUtj‰F gâyhf, áwh®
Úâ¢ r£l§fËš Ó®âU¤j§fŸ brŒtj‹ _y«,
mt®fŸ F‰w¢ brašfS¡fhf Û©L« ifJ
b r Œ a ¥ g L » w r « g t § f Ë ‹ É » j «
FiwªâU¡»wJ. mj‹ Éisthf x£Lbkh¤j
F‰w§fË‹v©Â¡ifí«FiwªJŸsJ.
r£l¤ âU¤j« eilKiw¡F tU»wnghJ ÉË«ò
ÃiyÆYŸs r_f§fis¢ nr®ªj FHªijfŸjh‹
bgÇJ« ghâ¡f¥gLth®fŸ v‹W njáa F‰w
Mtz§fŸ ÃWtd« (NCRB) mË¤JŸs jftšfŸ
bjÇÉ¡»‹wd (áwh® Úâ KiwÆ‹ Ñœ
Érhuiz¡F¡ bfh©Ltu¥gL« FHªijfËš
Rkh® 55 rjåj¤âd® Fiwªj tUkhdKŸs
FL«g§fis¢nr®ªjt®fnsaht®).
r£l§fŸ cUth¡f¥g£lnj
cÇikfis¥ ghJfh¥gj‰fhf¤jh‹.
Mdhš, ïªj¤ âU¤j§fŸ mªj
neh¡f¤ijna mogl¢ brŒtjhf
ïU¡»‹wd. mJ ïWâÆš ekJ
FHªijfË‹ thœÉY« xU #dehaf
eh£oš Fok¡fsh»a ekJ thœÉY«
Mœªj jh¡f§fis V‰gL¤j¡Toa
tifÆš cÇikfËš if it¥gjhf
Koí«. Vbd‹whš, muR mik¥ò vij¢
brŒa nt©L« vd muáayik¥ò
rhrd« gÂ¤âU¡»wnjh mij
ïªj muR brŒaÉšiy.
áwh® ïšy§fËš k‰w áWt®fnshL ïU¡»w
ïs« F‰wthËfS¡F vâuhf, mªj¢ áWt®fË‹
bg‰nwh®fŸ tH¡F¤ bjhL¡»w ÃiyÆš, mªj¢
á w h ® f Ÿ b g Ç a t ® f S ¡ f h d á i w f Ë š
mil¡f¥gLth®fshdhš, mjdhš mt®fSila
gu°gucwîfËšMœªjjh¡f§fŸV‰gl¡TL«.
áwh® Úâ¢ r£l«-2000‹ Ñœ V‰gL¤j¥gl nt©oa
(FHªij ey« k‰W« nj®î¡ FG¡fŸ, áwh® Úâ
thÇa§fŸ, áw¥ò áwh® fhtš ãÇî cŸË£l)
gšntW mik¥òfË‹ _ykhf FHªijfË‹
kWthœî¡fhf nk«gL¤j¥g£l NHšfis¢

brašgL¤j¤ jt¿a (mj‹ _y« F‰w§fË‹
v©Â¡if¥ bgUFtj‰F Vnjh xU tifÆš
fhuzkh»ÆU¡»w) mnj khÃy¤âšjh‹ ï¥nghJ
Ãiyikia rÇ¥gL¤Jtj‰fhf mJ nkY«
nkhrkh¡f¥gL»wJv‹gJnto¡ifjh‹.
ntiy brŒí« áWt®fŸ
ïWâahf, ïªâahÉš bgÇJ« f©LbfhŸs¥glhj
ãu¢ridah»a FHªij¤ bjhÊyhs® Kiw g‰¿¥
gh®¥ngh«. eh£oš Rkh® 43 y£r« FHªijfŸ
n t i y b r Œ a n t © o a f £ l h a ¤ â ‰ F
cŸsh»ÆU¡»wh®fŸ v‹W Tw¥gL»wJ.
FHªij¤ bjhÊyhs® (jL¥ò k‰W« Kiw¥gL¤jš)
r£l¤ âU¤j K‹tiuÉš, FHªijfŸ ntiyfËš
<LgL¤j¥gLtij¤ jL¥gj‰fhd ÉâfŸ
tY¥gL¤j¥g£oU¥gjhf¡ Tw¥gL»wJ. Mdhš
c©ikÆnynamªjÉâfŸmij¤jL¡Fkh?
j‰nghija r£l ÉâfË‹go mghafukhd
ntiyfËš 14 taJ¡F¡ Fiwªj FHªijfis
< L g L ¤ j ¤ j i l É â ¡ f ¥ g £ o U ¡ » w J .
mghafukhdit v‹W tiuaW¡f¥g£LŸs
bjhÊšfË‹ v©Â¡if ï¥nghJ 83. Mdhš
ïjid 3 vd RU¡Ftj‰F muR c¤njá¤JŸsJ.
FL«g§fshš el¤j¥gL« bjhÊšfŸ v‹w bgaÇš
#Çif¤ bjhÊš, tisaš, #K¡fhs«, br§fš
NisfŸ, itu« g£il Ô£Ljš M»a bjhÊšfËš
FHªijfŸ ntiy th§f¥gLtJ mDkâ¡f¥gL«.
xU thj¤â‰fhf¢ brhštjhdhš, FL«g¤ bjhÊš
v‹w bgaÇš J¥òuî¥ gÂÆšTl FHªijfŸ
<LgL¤j¥glyh«.
c©ik v‹dbt‹whš, ï¤jifa gy bjhÊšfŸ
FHªijfË‹ á¿a E£gkhd Éušfis e«ãna
brašgL»‹wd. mj‹_y«, bfh¤joik Kiw
mšyJ Äf¡ Fiwªj TÈ Kiw bjhl®ªJ
eilKiw¥gL¤j¥gL»wJ. eh£o‹ r_f¥
bghUshjhu Ãiyikfis kdâš bfh©Ljh‹
ïªj¤ âU¤j§fŸ bfh©Ltu¥gL»‹wd v‹gJ
murh§f¤â‹ thj«. gŸË¡Tl neu« nghf ïju
neu§fËš FHªijfŸ j§fSila ghu«gÇa¤
b j h Ê š f i s ¡ f ‰ W ¡ b f h Ÿ s t h Œ ¥ ò
V‰gL¤j¥gL»wJv‹W«muRT¿¡bfhŸ»wJ.
j ‰ n g h J Ÿ s e i l K i w f i s ¤ b j h l ® ª J
j ¡ f i t ¥ g j ‰ F É U « ò » w t ® f s h š
K‹it¡f¥gL»w nghÈ¤jdkhd thj§fŸ ïit
v‹W cldoahf cj¿Él KoahJjh‹. VbdÅš,
ï ª â a h É ‹ V i H ¡ F H ª i j f i s ¥
bghW¤jtiuÆš gŸË¥ go¥ò« ntiyí«
c © i k Æ n y n a m t ® f s J e l ¥ ò
thœ¡ifahf¤jh‹ ïU¡»wJ. Mdhš, _‹W kÂ
neu¤â‰F nkš ntiy brŒa¡Toa FHªijfŸ
gŸËfËÈUªJ ÉyFtJ v‹gJ 70 rjåj«
msÉ‰F Ãfœ»wJ v‹W kâ¥ãl¥g£LŸsJ.
ntiy¡fhf FHªijfis¡ fl¤â¢ bršy¡
Toat®fŸ “khkh” v‹W« “m¤ij” v‹W«
r ® t r h j h u z k h f T w ¥ g L » w e h £ o š ,
c©ikÆnyna FHªijfŸ mt®fSila FL«g¤
b j h Ê š f i s ¤ j h ‹ b r Œ » w h ® f Ÿ v ‹ W
it¤J¡bfh©lhY«Tl, c©ikahfnt mt®fŸ
v›tsî neu« ntiy brŒ»wh®fŸ v‹gij¡
f©fhÂ¥gj‰F murh§f¤âl« v‹d V‰ghL
ïU¡»wJ?
kWgoí« v‹d ÃfG« v‹whš, gŸËfËš ïUªJ
FL«g¤ bjhÊY¡fhf KjÈš Éyf neÇL»wt®fŸ
bgU«ghY« bg© FHªijfshf¤jh‹ ïU¥gh®fŸ.
mL¤J, eÈî‰w, ÉË«ò ÃiyÆYŸs r_f§fis¢
nr®ªj FHªijfŸjh‹ gŸË¥ go¥ig¥ ghâÆš
ÃW¤j neÇL«. nto¡if v‹dbt‹whš,
mt®fis¥ ghJfh¥gj‰fhf¤jh‹ ïªj¢ r£lnk
bfh©Ltu¥g£lJ. ïªj¢ r£l¤ âU¤j§fŸ
FHªij¤ bjhÊyhs® Kiwia xÊ¥gj‰F cjthJ
v‹gJ k£Lkšy, fšÉ cÇik¢ r£l¤â‹ Ñœ ekJ
FHªijfS¡F cŸs cÇikfisí« j£o¥
g¿¤JÉL«. brhšy¥nghdhš, áy FHªijfŸ áwh®
gUt¤ânyna F‰w¢ brašfËš <LgL»w
NHiyí« ïªj¢ r£l¤ âU¤j§fŸ f¢ájkhf
V‰gL¤J«.
m u r h § f « j ‹ Å ¢ i r a h f ï ¥ g o ¥ g £ l
elto¡iffis vL¤J¡bfh©oU¡f, mj‰fhd
Éiyfis ekJ FHªijfŸ bfhL¤jhf nt©L«
v ‹ w Ã i y i k i a n t o ¡ i f ¥ g h ® ¤ J ¡
bfh©oU¡»w jiyKiwahf¤jh‹ eh« ïU¡f¥
ngh»nwhkh? FHªijfS¡F e‹ik brŒtJ v‹w
ngh®itÆš ïitbašyh« bjhlu mDkâ¡f¥
ngh»nwhkh?
(f£Liuahs® uhé› fhªâ rkfhy MŒîfŸ ÃWtd
ïizïa¡Fe®)
Mjhu«: â ïªJ, 21 or«g® 2015

Ut Ãiy khW»wnghJ clÈš ïU¡f¡Toa
xU giHa fha« Û©L« tÈ jUtJnghy,gâšÈ efÇ‹ bfhLikahd gÅ¡fhy«
tU»wnghbjšyh« or«g® 16 Ãidî¡F tU»wJ.
Ã®gah v‹w bgaÇš mªj¡ fh£LÄuh©o¤jdkhd
ghÈaš bfhLik ÃidîTu¥gL«nghbjšyh«,
b g © f S ¡ F v â u h d t ‹ b f h L i k f i s
cldoahf¤ jL¤J ÃW¤j nt©L« v‹w
rKjha¤â‹ cWâ¥ghL tY¥bgW« v‹W
vâ®gh®¡f¥gL»wJ. mªj vâ®gh®¥òl‹jh‹
ïJF¿¤j m¡fiwíŸs MÆu¡fz¡fhd
M‹kh¡fŸ bjU¡fËš ïw§» mt®fsJ
ntjidfis muR ftd¤âš bfhŸs nt©L«
v‹W« jÅkÅj ghJfh¥ig cWâ¥gL¤j nt©L«
v‹W«tÈíW¤âdh®fŸ.
MÆD«, jiyefu¤â‹ bjU¡fŸ ï‹dK«
ghJfh¥ghdjhf khwÉšiy. mj‹ _l¥g£l
tshf§fŸ v¥go ïU¡»‹wJ v‹gJ ntW fij.
eh‹F taJ neAh (bga® kh‰w¥g£LŸsJ) jdJ
brhªj å£oÈUªJ áy mofŸ bjhiyÉš ghÈaš
m¤JÛwY¡F cŸsh¡f¥g£lnghJ M© âÄÇ‹
Ä U f ¤ j d « k h D l b e ¿ f b s š y h «
R¡Füwh¡f¥g£lJ.
x U F ¥ i g ¡ F ‹ ¿ ‹ Û J u ¤ j « t Ê a
Ã‹Wbfh©oUªj mªj¢ áWÄahš m¥nghJ
“ m ¥ g h ” v ‹ w t h ® ¤ i j i a ¡ T l b r h š y
KoaÉšiy. jd¡F v‹d ne®ªjJ v‹gij mªj¡
FHªijahš v¥go¢ brhšy Koí«? mtSila
jh¤jhjh‹ elªjJ v‹d v‹gij És¡»dh®.
“mt‹ ïtSila f‹d§fisí« cjLfisí«
»Ê¤J u¤j« tu¢ brŒjh‹. fšyhš ïtSila
jiyÆš mo¤jh‹. ïtSila fG¤ij beÇ¡fî«
Ka‰á brŒjh‹,” v‹wh® mt®. áy behofŸ
bksdkhf ïUªJÉ£L, “mt‹ ïtis
bfL¡fî«brŒjh‹,”v‹W«mt®T¿dh®.
2015 m¡nlhg® 9M« njâ khiyÆš ïªj ng£o
elªjJ. mªj¢ áWÄ r¥j®#§ kU¤JtkidÆš
ÔÉu á»¢ir¥ ãÇÉš ïU¡»whŸ. ïnj
k U ¤ J t k i d Æ š j h ‹ Ã ® g a h V u h s k h d
cŸfha§fnshL nghuho kuzkilªjhŸ.
neAhÉ‹ ãw¥òW¥ãš V‰g£oUªj fha§fŸ Äf¡
fLikahdit. »ÊªJnghd âR¡fis¢ rÇ¥gL¤j
2 kÂ neu§fS¡F nkš MdJ v‹W kU¤Jt®fŸ
bjÇÉ¤jh®fŸ. áWÚU« kyK« btËnaWtj‰F
kh‰W¥ ghijfŸ V‰gL¤j¥gl nt©oÆUªjJ.
clšßâahf neAh Óuiltj‰F FiwªjJ 3
khj§fŸMF«v‹WkU¤Jt®fŸTW»wh®fŸ.
tl nk‰F âšÈÆ‹ nfr›òu« gFâÆš ïuÆš
j©lths§fS¡F mU»š mikªJŸs Foir¥
gFâ x‹¿š neAhÉ‹ FL«g« thœ»wJ.
neAhÉ‹ å£L¡F¢ bršY« ghij beL»Y«
ábk‹£ gyiffS« j©Ù®¡ FHhŒfS«
FW¡F« beL¡Fkhf¡ fÊîÚ® fyªJ FÉªJ
»l¡»‹wd. å£o‹ miw xU Vov« T©L
msî¡F¤jh‹ ïU¡»wJ. mâš neAhÉ‹ 5 taJ
m¡fhŸ mikâahf c£fh®ªâU¡f, 8 khj j«ã
Éisaho¡bfh©oU¡»wh‹. “å£L¡FŸns
nghJkhd ïl« ïšyhjjhš eh§fŸ bgU«ghY«
uÆš j©lths« g¡f¤âšjh‹ c£fh®ªâU¥ngh«.
m t Ÿ t H ¡ f « n g h y m G ¡ F ¤ j i u Æ š
Éisaho¡bfh©oUªjhŸ,” v‹W neAhÉ‹
g h £ o u h « $ T ¿ d h ® . ï i j ¢ b r h š È
Ko¤jîlndna f£L¥gL¤j Koahj msî¡F
fj¿mGjMu«ã¤jh®.
å£oY« ïšyhkš nghd
ghJfh¥ò - mÄ¤ gu¤th{
eh£o‹ jiyefÇš jiy¥ò¢ brŒâfshf ïl«bgW« ga§fu¡ fijfŸ ghÈd«
rh®ªj ÉÊ¥òz®îfŸ V‰gL¤j¥gl nt©oaj‹ mtáa¤ijí« FHªijfS¡F xU
ghJfh¥ghd NHiy cUth¡f nt©oa njitiaí« tÈíW¤J»‹wd. òâa
r£l§fŸ tªJŸs nghâY«, ghJfh¥g‰w ÃiyikfËš thœªJbfh©oU¡»w
gšyhÆu¡fz¡fhd FHªijfis¥ bghW¤jtiuÆš â£lt£lkhd elto¡if
v‹gJï‹D«fhdš Úuhfnt ïU¡»wJ.
eh£o‹ jiyefÇš jiy¥ò¢ brŒâfshf ïl«bgW« ga§fu¡ fijfŸ ghÈd«
rh®ªj ÉÊ¥òz®îfŸ V‰gL¤j¥gl nt©oaj‹ mtáa¤ijí« FHªijfS¡F xU
ghJfh¥ghd NHiy cUth¡f nt©oa njitiaí« tÈíW¤J»‹wd. òâa
r£l§fŸ tªJŸs nghâY«, ghJfh¥g‰w ÃiyikfËš thœªJbfh©oU¡»w
gšyhÆu¡fz¡fhd FHªijfis¥ bghW¤jtiuÆš â£lt£lkhd elto¡if
v‹gJï‹D«fhdš Úuhfnt ïU¡»wJ.

F¥ig nk£oš ïUªJ clbyšyh« u¤jkhf
neAhit xU bg© bfh©L tªjnghJ j‹dhš
ng¤âia milahs« fhz¡Tl KoaÉšiy
v‹wh® uh«$. Úâ¤ Ô®¥òfŸ g‰¿a òÅj v©z«
vJî« mtÇl« ïšiy. neAhit C£o ts®¤j¡
iffshš k£Lnk Úâ tH§f Koí« v‹gJ
mtUila v©z«. “mt‹ k£L« v‹ ifÆš
»il¤âUªjhš mtid¤ J©LJ©lhf
bt£oÆU¥ng‹. ehnd mtid¡ FÊ njh©o¥
òij¤âU¥ng‹.”
m t ® f S ¡ F x n u M W j š - ï ¥ g o ¥ g £ l
ÃiyikfËš mij MWjš brhšy Koí« v‹whš
- F‰w« rh£l¥g£lt®fŸ fhtšJiwÆduhš
kU¤Jtkid¡F¡ bfh©Ltu¥g£L tÇirahf
ÃW¤j¥g £lh®fŸ v‹gJ« , F‰wthËia
cldoahf neAhthš milahs« fh£l KoªjJ
v‹gJ«jh‹. “uhFš m©zhjh‹ v‹id¡
fha¥gL¤âa MŸ,” v‹W neAhthš brhšy
KoªjJ. ï¥go¥g£l xU Mis m©zh v‹W
m¥ghÉ¤jdkhf neAh brhštJjh‹ bfhLik.
neAhî¡F¥ ão¤jkhd bgh«ik ï¥nghJ«
å£L¡FŸ bjh§»¡ bfh©oU¡f, f£Lkhd¤
bjhÊyhËahd m¥gh kndh{ kU¤Jtkid¡F¥
òâabgh«ikfisth§»¡bfh©Lngh»wh®.
F‰w« rh£l¥g£l eg®, F‰w« elªj ïl¤âš
åáÆUªj ãnsL x‹iwí«, jdJ å£oÈUªJ
u ¤ j ¡ f i w g o ª j j d J r £ i l i a í «
vL¤J¡bfhL¤jjhf¤ bjÇÉ¡»wh® »õ‹.
âdK« F¿¥ã£l neu¤âš kJ Fo¥gj‰fhf mªj
ï‹bdhU g¡f¤âš, K‹ò âšÈ
Kjyik¢ruhf êyh Ô£á¤ ïUªjnghJ,
x›bthU t‹òz®¢á Étfhu« tU»w
neu¤âY« mtUila ïšy¤â‹
K‹ghf¡ f©ld¥ nghuh£l¤ij
el¤âatU«, “v§fS¡F brašglhj
Kjyik¢r® njitÆšiy” v‹W
KH¡fÄ£ltUkhd ï‹iwa
Kjyik¢r® bf{Çthš ï¥nghJ jdJ
FuÈ‹ bjhÅia kh‰¿¡bfh©lh®.
ïl¤â‰F tU»w mªj MŸ neAhî¡F¥ gyfhuK«
g¤J %ghŒ gzK« jUtjhf Mir fh£o miH¤J¢
br‹¿U¡»wh‹. “bjhl®ªJ Érhuiz elªJ
tU»wJ. ïªj¡ bfhLikahd F‰w¢ braÈš ntW
áyU« r«gªj¥g£oU¡fyh« v‹W nghä°
Ãid¡»wJ,” v‹»wh® »õ‹. elªj bfhLikia
n e A h b f h Š r « T l P h g f ¤ â š
i t ¤ â U ¡ f ¡ T l h J v ‹ W F L « g ¤ â d ®
ÉU«ò»wh®fŸ. “neAhî¡F xU ešy vâ®fhy«
mika nt©L« v‹gJ k£Lnk v§fŸ vâ®gh®¥ò.
mtSila go¥ò¡F« vâ®fhy¤âš mtS¡F
V‰gl¡Toa clš ãu¢ridfS¡F« nt©oa
cjÉfis âšÈ Kjyik¢r® brŒa nt©L« v‹W
nf£L¡bfhŸ»nw‹,”v‹wh®»õ‹.
ehnsLfËš “âšÈÆ‹ mtkhd«” v‹w jiy¥ãš
tªj m¡nlhg® 9M« njâ brŒâia thrf®fŸ
kw¥gj‰F K‹ mnjngh‹w Ãfœî Û©L« elªjJ.
ïªj Kiw ïªj¡ bfhLik elªjJ ïu©liu taJ
FHªij¡F. mtSila bga® Foah. nk‰F
âšÈÆ‹ Ãnyhâ gFâia¢ nr®ªj FHªij mJ.
j ‹ i d b e U § » ¡ b f h © o U ª j M g ¤ i j
m ¿ a h j t s h f å £ L ¡ F b t Ë n a m t Ÿ
Éisaho¡bfh©oUªjhŸ. ïªj taâš mtis¡
f t ® ª â U ¡ f ¡ T o a b j š y h « R ‰ ¿ Y «
elªJbfh©oUªj uh« äyh bfh©lh£l§fS«
Éisah£LfS«jh‹. “kŠrŸ Ãw Mil
m Â ª J b f h © L v ‹ f © K ‹ d h š j h ‹
É i s a h o ¡ b f h © o U ª j h Ÿ . u h « ä y h
b f h © l h £ l ¤ i j n t o ¡ i f ¥ g h ® ¤ J ¡
bfh©oUªjhŸ. ghš ò£oia it¤JÉ£L tuyh«
v‹W å£L¡FŸ nghŒÉ£L âU«ã tªjnghJ
thrÈš mtis¡ fhzÉšiy,” v‹W TW»wh®
gh£o#ftâ.
fhzhkš nghd Foahit¤ njL»w ntiy ïuî
11.30 kÂ¡F¤ bjhl§»aJ. bfLthŒ¥ghf _‹W
k Â n e u « f Ê ¤ J f h t š J i w Æ d U «
FL«g¤âdU«, xU »nyhÛ£l® bjhiyÉYŸs
f®k óÄ ó§fhÉš mtis¡ f©Lão¤jnghJ
všyh« KoªâUªjJ. Ãidî jt¿ ÑnH »lªj
mtSila clÈÈUªJ Vuhskhf u¤j«
tÊªJbfh©oUªjJ. F«gyhf¤ j‹id ghÈaš
bfhLik¡F c£gL¤âat®fis mtshš
m©z‹kh®fŸ v‹W k£Lnk ÃidîgL¤j
K o » w J . ï ª j t H ¡ F ¤ b j h l ® g h f
ão¤Jit¡f¥g£LŸs ïUtU« áwh®fŸ. xUt‹

ÿ¢á (16), ï‹bdhUt‹ rndh{ (17). ïªj ïUtU«
j§fSila FL«g§fSl‹ mU»YŸs á¿a
miwfËš tá¡»‹wd®. mªj¡ FHªijÆ‹
cwÉdU¡F ÿ¢áia¤ bjÇí«. 9M« tF¥ò
k h z t d h d ÿ ¢ á Æ ‹ å L 5 0 Û £ l ®
jŸËÆU¡»wJ. rndh{ jdJ jhílD« _‹W
rnfhju®fSlD« k‰bwhU á¿a miwÆš
t á ¡ » w h ‹ . ï ª j ¢ á W Ä Æ ‹ å £ L ¡ F ¥
ã‹dhšjh‹ ït®fSila åL ïU¡»wJ. ï¥go
x‹gJ miwfŸ x‹gJ åLfshf cŸsd.
m¤jid¡F« xnubahU FËayiwjh‹. ïu©L
M©LfS¡F K‹dhš rndh{ gŸËÆÈUªJ
Éy»É£lh‹.
elªjJ v‹d v‹gij tÇir¥gL¤â¢ brhšY«
fhtšJiwÆd®, mªj ïu©L áwh®fS« xU
Ä‹bt£L neu¤âš mªj¡ FHªijia fl¤â¢
br‹wjhf¡ T¿d®. “Ä‹bt£L KoªjãwF ÿ¢á
j‹Dila m«khî¡fhf¡ fh¤âUªjh‹, ãwF
v§fnshL âU«ã tªjh‹,” v‹W g¡f¤J
å£oYŸs 16 taJ áWt‹ bjÇÉ¤jh‹.
FHªijia¡ fl¤â rndhÍl« x¥gil¤JÉ£L
ãwF uh« äyh bfh©lh£l¤âš fyªJbfhŸs
ÿ¢á âU«ã tªJÉ£lh‹ v‹gij ïJ
fh£L»wJ. jdJ jhia å£oš É£LÉ£L ãwF
rndh#&l‹mt‹nr®ªâU¡fnt©L«.
ïâš Äfî« mâ®¢á jU« brŒâ v‹dbt‹whš,
neAhit¤ njo¢ br‹w M£fSl‹ ïªj ïu©L
áwh®fS« nr®ªJbfh©lh®fŸ v‹gJjh‹. ÿ¢á
tH¡f«nghš gŸË¡Tl« br‹WÉl rndh{ mªj¥
gFâÆnyna R‰¿¡bfh©oUªâU¡»wh‹. ÿ¢á
jdJ go¥ãš gyådkhdtdhfnt ïUªjh‹
v‹W« 9M« tF¥ãš ïu©L Kiw
jt¿É£lh‹ v‹W« mtDila
g Ÿ Ë e © g ® f Ë š x U t ‹
b j Ç É ¤ j h ‹ . m t D ¡ F Õ o
òif¡»w gH¡f« c©L. ó§fhÉš
Ú©l neu« ïU¥gJ« mtDila
gH¡f«. mªj¥ ó§fhÉšjh‹,
mtidÉl taâš _¤jt®fshš
ï u © l i u t a J á W Ä
t‹òz®î¡F c£gL¤j¥g£lhŸ.
mtndhL v¥nghJ« nr®ªJ
R‰Wgt‹ rndh{. mL¤j áy kÂ
n e u § f Ë š f h t š J i w Æ d ®
rªnjf¤â‹ ngÇš Rkh® 250
ng®fis ão¤Jit¤jd®. ïuÉš elªj xU
nrhjid elto¡ifÆš c©ik¡ F‰wthËfS«
á ¡ » d ® . É r h u i z Æ ‹ n g h J É l h k š
Ã®¥gªâ¤jij¤ bjhl®ªJ ïUtU« F‰w¤ij
x ¥ ò ¡ b f h © l d ® v ‹ W f h t š J i w Æ d ®
TW»‹wd®. Mdhš, Ã®¥gªj¤â‹ ngÇš
bgw¥gL« x¥òjš th¡F_y« Úâk‹w¤âš
Mjhukhf vL¤J¡bfhŸs¥ gLtâšiy.
r£l¥goahd ntW ÉrhuizfËš jh‹ ïUtU«
F‰whËfsh ïšiyah v‹gij Úâk‹w« Koî
brŒí«.
xnu thu¤âš elªj ïªj ïu©L r«gt§fŸ
nghjhJ v‹gJnghy, jiyefÇ‹ ï‹bdhU
gFâÆY« ïnjngh‹w r«gt« elªnj¿aJ. »H¡F
âšÈÆ‹ Mdª¤ ãAh® gFâÆš Fonghijíl‹
tªj xUtÅ‹ fhk¥gá¡F xU 5 taJ áWÄ
vËâš ïiuahdhŸ. F‰wthË mªj¢ áWÄia
mtSila å£oš ïu©lhtJ kho¡F¡ bfh©L
br‹wh‹. m§F _‹W ng® mtis t‹òz®î¡
bfhLik¡F¥ gyKiw c£gL¤âd®. åLjh‹
FHªij¡F¥ ghJfh¥ghd ïl« v‹W bghJthf
e«g¥gL»wJ. ïªj¢ áWÄ¡F¡ bfhLik
ïiH¡f¥g£lnjhmtSilaå£onynajh‹.
ïJî«Tl jd¡F v‹d ne®ªjJ v‹W rÇahf
ÉtÇ¡f¤ bjÇahj msî¡F¢ á‹dŠáW taâš
cŸs xU áWÄÆ‹ fijjh‹. m¥go¥g£l xU
á W Ä j h ‹ g y t i f a h d F ‰ w § f Ë Y «
<Lgl¡Toat®fshš jh¡f¥g£oU¡»whŸ. Äf
vËâš j§fŸ ãoÆš á¡f¡Toa FHªijia¡
F¿it¤J¡ fl¤J»w msÉ‰F¡ F‰wthËfŸ
kÅjnea«m‰W¥nghdt®fshfïU¡»wh®fŸ.
http://ichef-1.bbci.co.uk/news/624/cpsprodpb/1695B/production/_86270529_86270528.jpg

xU áW MWjš:
F‰wthËfis âšÈ fhtšJiwÆd® ifJ
b r Œ J É £ l d ® . M d h š , f i j ï ¤ J l ‹
KoªJÉ£ljh?
jiyef® âšÈ v§nf nghŒ¡bfh©oU¡»wJ -
mšyJ ïªj ehL v§nf nghŒ¡bfh©oU¡»wJ
v‹gij áªâ¡f nt©oa jUz« tªJÉ£lJ.
ga§fu ÃfœîfŸ Ãiwªj xU thu fhy¤ij¤
j§fshš nj®ªbjL¡f¥g£lt®fS«, r£l¤ij
mkyh¡F»w ïl¤âš ïU¥gt®fS« âU«ã¥
gh®¥gh®fŸ v‹W«, cÇa nfŸÉfis vG¥òth®fŸ
v‹W« rKjha« vâ®gh®¡»wJ. kÅj®fŸ ï¥go
Äf¤ jhœthd Ãiy¡F¡ ÑÊw§»¤ j§fŸ fhk
bt¿ia¤ jÂ¤J¡bfhŸtj‰fhf v‹d
nt©LkhdhY« brŒth®fŸ v‹gJ ï¤jifa
vâ®gh®¥òfŸÛJe«ã¡ifïH¡f¢brŒ»wJ.
Mdhš, thœ¡if cÆnuh£l¤Jl‹ ïU¡»w
tiuÆš e«ã¡if¡ Ñ‰W« bjhlunt brŒâwJ.
ï¤jifa F‰w§fŸ Û©L« ÃfH¡ TlhJ v‹w
cWâíl‹ fs¥ gÂfËš <LgL»wt®fŸ
ïU¡fnt brŒ»wh®fŸ. ï¥go¥g£l F‰w§fŸ
Û©L« ÃfG« v‹gJ mt®fS¡F e‹whfnt
bjÇí«. âšÈÆš ï¤jifa r«gt« el¡»wnghJ
cldoahf mJ midtuJ ftd¤J¡F« tU»wJ.
m j ‰ F ¡ f h u z « É Ê ¥ ò l ‹ b r a š g L «
Clf§fS«, j§fsJ bghW¥òfis cz®ªJ
brašgL« áy fhtšJiw mâfhÇfS«jh‹.
e h £ o ‹ ã w g F â f Ë Y « , ï n j n g h ‹ w
t¡»u§fSll‹, ïnjngh‹w F‰w¢brašfŸ
el¡»‹wd. Mdhš, mtkhd«, fâa‰w Ãiyik,
r_f ïÊîfŸ ngh‹w fhuz§fshš mªj¢
r«gt§fŸ_okiw¡f¥gL»‹wd.
2012 or«g® 16‹ Ã®gah fij v¥nghJnk
ÃidîTu¥gL«. mªj¢ r«gt« btËíyf¤â‰F¤
bjÇa tªjãwF k¡fË‹ Mntr« T£lhf
btË¥g£lJ. k¡fŸ bjU¡fSfF tªJ cldo Úâ
Éiuthf tH§f¥gl nt©L« v‹W tÈíW¤âd®.
âšÈ fhtšJiw kªjkhf¢ brašgL»wJ v‹gJ
k£Lkšyhkš, ãu¢ridÆ‹ j‹ikfis
òÇªJbfhŸs kW¡»wJ v‹W« F‰w« rh£l¥g£lJ.
ï¥go¥g£l F‰w¢ brašfis v‹W T¿a m‹iwa
âšÈ Kjyik¢r® êyh Ô£á¤ fL« Ék®rd¤â‰F
cŸshdh®. fLikahd r£l§fŸ bfh©L tu¥gl
nt©L« v‹W tÈíW¤j¥g£lJ. m‹iwa k¤âa
MS§f£áahd fh§»u° cÇa brašâwndhL
elto¡iffis nk‰bfhŸsÉšiy v‹W
Ék®á¡f¥g£lJ. mj‹ãwF, _‹W M©LfŸ
fÊ¤J áy r£l¥ó®t Míj§fnshL eh« Ã‰»nwh«.
Úâgâ n#.v°.t®kh FG mË¤j gÇªJiufË‹
mo¥gilÆš fLikahd r£l§fis ehlhSk‹w«
bfh©L tªâU¡»‹wd. muR Ã®thf« mªj¢
http://www.tehelka.com/wp-content/uploads/2015/10/Toddler-rape-victim.jpg

r£l§fis brašgL¤j¡ bjhl§»É£lJ.
ï¤jifa tH¡Ffis ÉrhÇ¥gj‰bfd Éiuî
Úâk‹w§fis Úâ¤Jiw V‰gL¤âíŸsJ. Kªija
M£áahs®fŸ brŒa¤ jt¿aij¡ fLikahf¢
rhoat®fS¡F ï¥nghJ brašgl nt©oa
muáašflikV‰g£oU¡»wJ.
M d h š , Ã i y i k Æ š á W k h ‰ w k h t J
V‰g£oU¡»wjh? neAh, Foah cŸË£l gy
FHªijfŸ mDgÉ¤j Jau§fŸ Ãiyikia xU
kWgÇÓyid¡F c£gL¤j nt©oa njitia
cz®¤J»‹wd. “mbkÇ¡fhthdhY« rÇ,
y©ldhdhY« rÇ, ghÈaš t‹òz®î¡ F‰w§fŸ
v§F« el¡f¤jh‹ brŒ»‹wd,” v‹W TW»wh®
fhtšJiw áw¥ò Miza® (r£l« xG§F) Ôg¡
Ä°uh. âšÈÆš m©ik¡fhykhf elªJtU«
t‹òz®î¡ F‰w§fŸ F¿¤J¡ nf£f¥g£lj‰F
mt® T¿a gâš ïJ. ïj‰F âšÈ khÃy
MS§f£áahd M« M¤Ä f£á vâ®¥ò¤
bjÇÉ¤jnghJ mt® clnd ïªj¥ ãu¢ridia
muáayh¡FtJ jÉ®¡f¥gl nt©L« v‹W T¿
eGÉdh®.
âšÈÆ‹ r£l« xG§if f©fhÂ¤J¡
f£L¥gL¤J»w mâfhu« k¤âa muál«jh‹
cŸsJ. Mdhš, mJnth jÅik¥g£L¥ nghdjhf,
ï¤jifa ãu¢ridfËÈUªJ j‹id btFöu«
Éy¡» it¤J¡bfh©ljhf ïU¡»wJ.
FHªijfS¡F vâuhd t‹Kiwfis¤ jL¤J
ÃW¤Jtj‰fhd muáaš cWâ ï‹iwa k¤âa
M£áahs®fËl« ïU¥gjhf¤ bjÇaÉšiy. _¤j
gh#f jiyt®fŸ ahU« ïJF¿¤J fU¤J¢
brhšy¤ jahuhf ïšiy. Mdhš, âšÈ khÃy gh#f
jiyt® rÔZ cgh¤ahŒ ãujk® enuªâu nkho ÛJ«,
Jiz Ãiy MSe®ÛJ« Kjyik¢r® bf{Çthš
it¡»w Ék®rd§fŸ njita‰wit v‹»wh®.
“KjÈš mt® jdJ å£il xG§fhf it¡f£L«.
mj‹ãwF ãujk® ÛJ« fhtšJiw ÛJ« F‰w«
rh£l£L«. mtUila m¿É¥òfŸ všyhnk btW«
muáaš ehlf§fŸjh‹,” v‹»wh® mt®. ãwF V‹
ït®fŸ Kªija fh§»u° muir, mJ ïnjnghš
brašg£lnghJ, jh¡»dh®fŸ? ïâš ahiu¥
bghW¥gh¡FtJ? nj®jÈ‹nghJ, òâa muR ïªj¥
ãu¢ridÆš m¡fiw fh£LtJnghy bjÇªjJ.
“bg©fS¡F vâuhd t‹KiwfŸ nghJ« nghJ«;
ïJ nkho muá‹ neu« neu«.” - ïJ gh#f vG¥ãa
nfhõ§fËš x‹W. Mdhš ïªâa msÉš
k£Lkšy, xU á¿a ãunjrkh»a âšÈÆšTl
ï ª j ¥ ã u ¢ r i d ¡ F n k h o m u r h š Ô ® î
fhzKoaÉšiy. áWÄ FoahÉ‹ m¤ij
ãujkiu¥ gh®¤J ïªj¡ nfŸÉia K‹it¡f
ÉU«ã»wh®: “bg© FHªijia¥ ghJfh¥ngh«
v‹W brhš»Ö®fns, vj‰fhf ghJfh¥gJ?
å£L¡FŸnsna it¤âU¥gj‰fhfth? mšyJ
b g © F H ª i j i a a h ® n t © L k h d h Y «
khdg§f¥gL¤jyh«, t‹òz®î brŒayh«,
ïiuah¡fyh«v‹gj‰fhfth?”
br‹w M©o‹ m¡nlhg® Ãytu¥go mj‰F
Kªija 9 khj§fËš âdrÇ ruhrÇahf 6
t‹òz®î tH¡FfS«, 14 khdg§f tH¡FfS«
gâth»d. 2012 #]‹ khj¤âÈUªJ eilKiw¡F
tªJŸs 'POCSO' (ghÈaš F‰w§fËÈUªJ
FHªijfis¥ ghJfh¥gj‰fhd r£l«) r£l¤â‹
Ñœ eh£o‹ jiyefÇš k£L« 1,492 FHªijfS¡F
v â u h d g h È a š m ¤ J Û w š t H ¡ F f Ÿ
gâth»ÆU¥gJ mâ®¢áaË¡»wJ. r£l«
brašgl¤ bjhl§»a ãwF 244 tH¡FfËš k£Lnk
(20% msî¡F¤jh‹) F‰wthËfŸ vd¤
Ô®¥gË¡f¥g£L j©lid mË¡f¥g£lJ.
mJk£Lkšy, njáa F‰w¥ gâîfŸ ÃWtd
jftÈ‹go, jiyef® âšÈÆš flªj ïu©L
M©LfËš t‹òz®¢á tH¡FfŸ 200 rjåj«
mâfÇ¤JŸsd.
fs¥ gÂfËš <Lg£LŸnsh® gšntW Ô®îfis
K‹it¡»wh®fŸ. “F‰wthËfis¤ j©o¡»w
V‰ghLfŸ mâfÇ¡f nt©L«, ” v‹»wh® âšÈ
kfË® Miza¤ jiyt® °thâ khÈthš. “br‹w
M©L (2014) gâî brŒa¥g£l bg©fS¡F
vâuhd 38,000 F‰w¢ brašfËš, 11,000 tH¡FfËš
k£Lnk F‰w¥g¤âÇif jh¡fš brŒa¥g£lJ.
2014š 9 tH¡FfËš k£Lnk F‰wthËfŸ vd
Ô®¥gË¡f¥g£L j©lid m¿É¡f¥g£lJ, ” v‹W
mt® bjÇÉ¡»wh®. F‰w¢ brašfŸ bjhl®ghd
Érhuiz, F‰w¥ g¤âÇif jh¡fš, Mjhu«
âu£Ljš M»a eilKiwfis âšÈ fhtšJiw
ntf¥gL¤j nt©L« v‹»wh® mt®. nkY«,
“ï¤jifa tH¡FfŸ Úâk‹w Érhuiz¡
f£l¤ij mil»wnghJ, Úâ KiwikÆnyna
mte«ã¡if V‰g£LÉL»wJ. eh£fŸ bršy¢
b r š y t H ¡ F f Ÿ g y å d k i l » ‹ w d .
ÉLÉ¡f¥gLnth® v©Â¡if mâfÇ¡»wJ,”
v‹W«mt®TW»wh®.

ï‹bdhU g¡f¤âš, K‹ò âšÈ Kjyik¢ruhf
êyh Ô£á¤ ïUªjnghJ, x›bthU t‹òz®¢á
Étfhu« tU»w neu¤âY« mtUila ïšy¤â‹
K‹ghf¡ f©ld¥ nghuh£l¤ij el¤âatU«,
“ v § f S ¡ F b r a š g l h j K j y i k ¢ r ®
njitÆšiy” v‹W KH¡fÄ£ltUkhd ï‹iwa
Kjyik¢r® bf{Çthš ï¥nghJ jdJ FuÈ‹
bjhÅia kh‰¿¡bfh©L É£lh®. jd¡F ïâš
bghW¥ò ïšiy v‹gJnghš eGt Kaš»w mt®,
“eh‹ x‹W« êyh mšy. t‹òz®¢á¡ F‰w§fŸ
bjhlUkhdhš ãujkiu Ã«kâahf¤ ö§f
Élkh£nl‹,”v‹»wh®mt®.
xU f£l¤âš mt®, jkJ xU mik¢ruit¡
T£l¤â‰F¥ ãwF, ghÈaš F‰w§fËš <LgLnth®
15 taJ¡F nk‰g£nlhuhf ïUªjhš mt®fisí«
bgÇat®fshf¡ fUâ tH¡F¤ bjhL¥gJ F¿¤J
jkJ muR gÇÓÈ¤J tU»wJ v‹W T¿dh®.
Ã Y i t Æ š c Ÿ s t ‹ ò z ® ¢ á t H ¡ F f Ÿ
mid¤ijí« Éiuî Úâk‹w¤J¡F kh‰WtJ
F¿¤J« mtUila mik¢ruit Éthâ¤jJ.
mL¤jL¤J elªj t‹òz®¢á¡ F‰w§fshš
ÃiyFiyªJ nghdjhš bf{Çthš muR, efu¤âš
vªj¥ gFâínk ïU£lhf ïU¡fhJ v‹gij
c W â ¥ g L ¤ J t j ‰ f h f , b j U É s ¡ F f Ÿ
bghU¤Jtj‰F K‹DÇik mË¡f¥g£lJ.
f©fhÂ¥ò nfkuh¡fŸ bghU¤j¥gL« v‹W«
m¿É¡f¥g£lJ.
ï J x U n k n y h £ l k h d g h J f h ¥ ò
elto¡ifahf¤jh‹ ïU¡f Koí«. ghÈd¥
ãu¢ridfŸ F¿¤J« bg©fS¡fhd ãu¢ridfŸ
F ¿ ¤ J « b f { Ç t h š m u R á ª â ¤ j j h f ¤
bjÇaÉšiy. 'bkhAšyh rgh'T£l§fËš
ïJF¿¤j Étu§fis âšÈ munrh r£l k‹w
cW¥ãd®fnsh Mu«ã¡fnt ïšiy. M£á
mâfhu¤â‰F tUtj‰F K‹ghf M« M¤Ä f£á
k¡fË‹ ftd¤ij <®¡F« tifÆY« muáaš
ÉÊ¥òz®it V‰gL¤J« tifÆY« bt‰¿fukhd
KiwÆš åâ ehlf§fis el¤âÆU¡»wJ. gz
å¡f«, muá‹ braÈ‹ik ngh‹w gšntW
ãu¢ridfis mªj ehlf§fŸ _y« k¡fËilna
b f h © L b r ‹ ¿ U ¡ » w J . “ ï J n g h ‹ w
ÉÊ¥òz®it ï¤jifa ãu¢ridfËY«
V‰gL¤Jtj‰F åâ ehlf§fis¥ ga‹gL¤j M«
M¤Ä f£á ï¥nghJ jahuhf ïU¡»wjh,” v‹W
nf£»wh® #Äah ef® gFâÆš FoÆU¡F« K‹Ó®
mfkJ. “ïJ xU x£Lbkh¤jkhd ãu¢rid.
fhtšJiw rh®ªj ãu¢ridfis k£L« vG¥ã
mt® (bf{Çthš) j¥ã¤JÉl KoahJ,” v‹»wh®
K‹Ó®.
Ã®gah bfhLik¡F¥ ãwF, x£Lbkh¤j âšÈ
efunk Rtbuh£ofshY« És«gu¥ gyiffshY«
Ãu«ã tÊªjJ. r£l¥ó®t elto¡if F¿¤j
jftšfS«, cjÉ¡F¤ bjhl®ò bfhŸs nt©oa
bjhiyngá v©fS« mªj És«gu§fËš ïl«
bg‰wd. k¡fËilna xU ÉÊ¥òz®it V‰gL¤j
mªj És«gu§fŸ ga‹g£ld. ï‹iw¡F
m¥go¥g£lKa‰áfŸvijínkfhnzh«.
“t‹òz®î¤ jiyefu«” v‹W âšÈia
b j h i y ¡ f h £ á f S « , g ¤ â Ç i f f S «
á¤jÇ¡»‹wd. Mdhš, t‹òz®î¡ F‰w¤â‹
ãoÆš ehL KGtJnk á¡»ÆU¥ij¥ òŸË
É t u § f Ÿ f h £ L » ‹ w d . f l ª j ï u © L
M©LfËš (2014-2015) ehbsh‹W¡F ruhrÇahf
96 t‹òz®î¡ F‰w§fŸ g‰¿a brŒâfŸ tªjd.
mt‰¿š 95 rjåj tH¡FfËš fhtšJiwÆd®
F‰w¥ g¤âÇif jh¡fš brŒJŸsd®. t‹òz®î¡
F‰w§fËš KjÈl« ão¤âU¥gJ k¤âa ãunjr
khÃy«. mj‰F mL¤j ïl¤âš tUtJ uh#°jh‹.
mij¤ bjhl®ªJ c¤ju ãunjr«, kAhuhZouh,
âšÈ M»a khÃy§fŸ tU»‹wd. TFŸ tiy¤
jy¤â‰FŸ br‹W njodhš nrh®tila¢ brŒí«
jftšfŸ»il¡»‹wd.
âšÈÆš xU áWÄ¡F ne®ªj t‹òz®î¡
bfhLik K‹bd¥nghJ« elªâuhj x‹W vd
Ú§fŸ Ãid¤jhš mJ jtW. 2015 br¥l«g® -
m¡nlhg® khj§fËš f®ehlf«, kAhuhZouh M»a
khÃy§fËY« ïnj ngh‹w bfhLikfŸ
ÃfœªJŸsd. flªj Mf°£ khj« #h®f©£
ca®Úâk‹w«, xU jªij t‹òz®î¡ F‰w¤J¡F
cŸsh¡f¥g£l jdJ áW taJ kfis¤
ö¡»¡bfh©L kU¤Jt á»¢ir¡fhf âdK« 4
»nyhÛ£l® br‹W tUtJ g‰¿a brŒâfË‹
ã‹dÂÆš, mªj¢ brŒâia xU tH¡fhf jhnd
K‹tªJ vL¤J¡bfh©L, mªj¢ áWÄ¡F ešy
á»¢ir mË¡fî«, xU y£r« %ghŒ ÃâíjÉ
tH§fî« MizÆ£lJ. mâfkhd el¡»wjh,
Fiwthf el¡»wjh v‹w òŸËÉtu§fshš
ï¤jifa F‰w§fË‹ bfh^u« FiwªJÉl¥
nghtâšiy.

ïªj¡ F‰w§fŸ F¿¥ã£l bg©fŸ Ûjhd <®¥ã‹
fhuzkhfnth mšyJ gÊ th§Ftj‰fhfnthjh‹
e l ¡ » ‹ w d v ‹ W v ¥ n g h J n k b r h š È ¡
bfh©oU¡f KoahJ. ‘f¥ gŠrha¤JfŸ' vd¥gL«
f £ l ¥ g Š r h a ¤ J f Ë š É r h u i z ¡ F
c £ g L ¤ j ¥ g L « b g © f i s ¡ F « g y h f
t‹òz®¢á¡F c£gL¤j <Éu¡fÄ‹¿ Koî
b r Œ a ¥ g L » w J . g h â ¡ f ¥ g L « b g © f Ÿ ,
F‰wthËfisna âUkz« brŒJbfhŸSkhW
m¿îW¤j¥gL»wJ. F‰w¤â‰F¡ fhuz«
bg©fŸjh‹ v‹W Ô®¥gË¡f¥gL»wJ. r_f
mQFKiwfŸ ï¥goÆU¡»wnghJ ï¤jifa
F‰w§fŸ mâfÇ¥gâš Éa¥bgh‹WÄšiy. ïªj
ÃiyÆš, xU áWÄ vËjhf ïiuah¡f¥gL»wnghJ
kdrh£át‰¿¥ngh»wJ.
rhâ, kj« v‹w mo¥gilfËš t‹òz®¢á¡
F‰wthËfis ekJ r_f« vªj msÉ‰F¡
f©LbfhŸshkš ÉL»wJ v‹gJ g‰¿ mbkÇ¡f¥
g¤âÇifahsU«, ïu©L Kiw òÈ£[® ÉUJ
b g ‰ w t U k h d Ã ¡ n f h y ° » ¿ ° l h ~ ¥
btË¢r¤â‰F¡ bfh©L tU»wh®. jÈ¤
r_f¤ij¢ nr®ªj 13 taJ ã¤âah v‹w áWÄia
t‹òz®î¡F c£gL¤âa xU Mâ¡f rhâ F«gš,
mij åonah glkhf xË¥gâî brŒjJ. mjid
btËna R‰W¡F Él¥nghtjhfî«, mªj¢
áWÄÆ‹ rnfhjuid¡ bfh‹WÉl¥ nghtjhfî«
Äu£oaJ. ã‹d®, mªj åonah gâî xU cŸq®
fil¡FÉ‰f¥g£lJ.
ï ª j t H ¡ i f f h t š J i w Æ d ® v L ¤ J ¡
bfhŸsÉšiy. Mdhš, cŸq®¥ bgÇa kÅj®fŸ
vL¤J¡bfh©lh®fŸ. v¥go bjÇíkh? mªj¢
áWÄ ïÅnkš gŸË¡F¢ bršy¡ TlhJ v‹W
jil Éâ¤jh®fŸ. “mtis xUt‹ bfL¡»wh‹
v‹whš mtD¡F mtis¥ ão¤âU¡»wJ
v‹Wjh‹ m®¤j«,” v‹W »uhk¤ij¢ nr®ªj xU
MŸ brh‹dij¡ nf£L mªj btËeh£L¥
g¤âÇifahs® mâ®¢áailªjh®. ï¤jifa
ãu¢ridfŸ tU»wnghJ brhšy¥gL»w Ô®î
v‹dbt‹whš, ghâ¡f¥g£l áWÄ, jd¡F
t‹bfhLik ïiH¤jtidna âUkz«
brŒJbfhŸs nt©L« v‹gJjh‹. á‹dŠáW
F H ª i j f S ¡ F ï n j n g h ‹ w b f h L i k
ïiH¡f¥g£lhš v‹d Ô®î brhšth®fnsh!
k ‰ b w h U n f Ÿ É i a í « ï J K ‹ D ¡ F ¡
bfh©LtU»wJ. ghÈd rk¤Jt« rh®ªj
É Ê ¥ ò z ® i t V ‰ g L ¤ J « m ¡ f i w f Ÿ
tw©LÉL»‹wd. r£l V‰ghLfis¥ bghW¤j
tiuÆš njitahd fLikahd r£l§fŸ
ïU¡fnt brŒ»‹wd. áwh® Úâ¢ r£l¤âš âU¤j«
brŒa¥g£oU¡»wJ. murh§f« kh‰w¥g£oU¡»wJ.
Mdhš, ï¥nghJ«, Fiwªjg£r« muR k£l¤âš -
ÉÊ¥òz®î v‹gJ k£L« bjhiyöu¡ fdthfnt
ïU¡»wJ. âšÈ khÃy muir¡ fLikahf
Ék®á¤j fhtšJiw Miza® ã.v°.ghÌ
gŸËfËš Úânghjid¡ fšÉfis òF¤JkhW
k h Ã y ¡ f š É ¤ J i w m i k ¢ r ® k Â Z
á n r h o a h É ‰ F n t © L n f h Ÿ É L ¤ j h ® .
mik¢rÇlÄUªJvªjgâY«tuÉšiy.
“ghÈd rk¤Jt ÉÊ¥òz®î¡F Äf¥ bgÇa msÉš
K¡»a¤Jt« mË¡f¥gl nt©oa njit
ïU¡»wJ. mJ ghÈaš fšÉíl‹ ïizªj,
Kiwahf tF¡f¥g£l â£lkhf ïU¡f nt©L«,”
v‹W x¥ò¡bfhŸ»wh® khÈthš. “ïJngh‹w xU
Äf¥ bgÇa ãu¢ridÆš r«gªj¥g£l midtUnk
- fhtšJiw, ehlhSk‹w -r£lk‹w cW¥ãd®fŸ,
rKjha« vd c£fh®ªJ Éthâ¤J xU Kiwahd
â£l¤ij cUth¡» mjid¢ brašgL¤j
nt©L«; thuhthu« mj‹ brayh¡f¤ij MŒî
brŒa nt©L«,” v‹»wh® mt®. k‰bwhU òw«
ghÈaš t‹bfhLik¡ F‰w§fËš <LgLnthU¡F
M©ikia Ú¡Fjš, bghJk¡fË‹ ftÅ¥ò¡F
É£LÉLjš ngh‹w nfhÇ¡iffS«, x›bthU
r « g t ¤ â ‹ n g h J « K ‹ D ¡ F t U » ‹ w d .
bfhLik¡F c£gL¤j¥g£l xU FHªijÆ‹
g¡f¤J å£L¡fhu®, “rîâ mnuãahÉY«, ntW áy
ehLfËY« ïU¥gJ ngh‹w r£l« ï§nfí« tu
nt©L«. F‰wthËfË‹ jiyfis bt£oÉl
nt©L«,” v‹W nfhg¤njhL brhš»wh®. Mdhš,
ï¤jifa elto¡iffshš vâ®fhy t‹òz®î¡
F‰wthËfis jL¤JÉl Koíkh v‹gJ
nfŸÉ¡F¿jh‹.
x£Lbkh¤j rKjhakhf eh« njhšÉailªJ
É£nlh« v‹W neAhÉ‹ gh£oí« jhahU«
f U J » w h ® f Ÿ . “ r K j h a ¤ â ‹ k h © ò f Ÿ
behW§»É£ld. ï‹W eh« xU mghafukhd
rKjha¤âš thœªJbfh©oU¡»nwh«. ahuhtJ
bghW¥ng‰f¤ jahuhf ïU¡»wh®fsh,” v‹w
bgÇabjhU nfŸÉia mt®fŸ e« K‹nd
it¡»wh®fŸ.
Mjhu«: bjAšfh, 31 m¡nlhg® 2016

012š Ã®gahî¡F Ãfœªj mªj¡ bfh^ukhd
t‹òz®¢á¡ bfhLikia¤ bjhl®ªJ elªj
2bjhl®¢áahd nghuh£l§fŸ jiyefiu¡
FY¡»d. _‹W M©LfŸ flªj ã‹, k¤âÆš
M£ákh‰w« V‰g£l ã‹ò, âšÈ thœ bg©fŸ mªj
t‹bfhLik Ãfœ¢áiaí« mj‰F¥ ãªija
ngh¡Ffisí« mirnghL»wh®fŸ. 2012M«
M©o‹ mªj¡ fLikahd gÅ¡fhy¤âšjh‹ xU
bfh^ukhd t‹òz®¢á¥ g‰¿a brŒâ âšÈ
khefu¤âš guÉaJ. bjhl¡f¤âš mªj¢ brŒâ
mt® brh‹dh®, ït® brh‹dh® v‹W nfŸÉ¥g£l
xU jftyhf¤jh‹ g»®ªJ¡bfhŸs¥g£lJ.
MÆD«, mªj¢ r«gt« bjhl®ghd ïu©L
m«r§fŸ ÉiuÉnyna bgU«ghyhd âšÈ
k¡fis bgU« mâ®î¡F cŸsh¡»d. x‹W,
F‰w¤Jl‹ ïizªj <Éu¡fk‰w brašfŸ;
ïu©L, F‰w¤â‰F ïy¡fhdt® xU eL¤ju t®¡f
ïªJ¡FL«g¤ij¢nr®ªjt®v‹gJ.
“ Ã ® g a h î ¡ F m ª j n r h f « Ã f œ ª J
bfh©oUªjnghJ eh‹ v§fŸ gŸË¡Tl¤âš
ïUªnj‹. eh§fŸ všnyhUnk bgU« mâ®¢á¡F
cŸshndh«. âšÈÆš ï¥go xU r«gt« v‹gij
ahUnk vâ®gh®¡fÉšiy,” v‹»wh® âšÈÆ‹ xU
òwef®¥ gFâÆš cŸs kAhuh#h Mf®[‹ fšÿÇ
khzÉahd20taJZnuahá§.
“gŸË¥ go¥ò¡F¥ ãwF v‹Dila nkš go¥ig¤
bjhlu â£lÄ£oUªnj‹. KjÈš eh‹ nahá¤j C®
âšÈjh‹. Mdhš, v‹Dila bg‰nwh®fŸ
gaªjh®fŸ. v‹dhš jÅahf, g¤âukhf thH¡Toa
efukhf âšÈia mt®fshš Ãid¡f KoaÉšiy.
âšÈ efÇš mâf msî el¡F« F‰w¢ brašfŸ
fhuzkhf ïªj efu« xU ghJfh¥g‰w ïlkhf
kh¿É£lJ v‹W mt®fŸ v‹ndhL thâ£lh®fŸ,”
v‹»wh®mt®.
‘Ã®gah tH¡F' v‹W všnyhU¡F« bjÇa tªJŸs
mªj¢ r«gt« mL¤jL¤j M©LfËš fh§»u°
f£á vâ®bfhŸs ne®ªj njhšÉfS¡F xU
K¡»a¡ fhuzkhf mikªjJ. gšyhÆu¡
fz¡fhd M©fS« bg©fS«, t®¡f
ntWghLfŸ flªJ efu ika¤âš FÉªJ, mªj¡
Ã®gahî¡F¥ ã‹ Ãfœªj kh‰w«
v‹d? -Ô¥â $uh«
http://www.tehelka.com/wp-content/uploads/2015/12/nirbhaya.jpg

F‰w¤jhš ghâ¡f¥g£ltU¡F Úâ nfhÇ
nghuhoanghJ m‹iwa fh§»u° muR cÇa
gâyË¡f Koahkš jLkh¿aJ. “ghâ¡f¥g£lt®
Ûnj gÊnghl m‹iwa âšÈ Kjyik¢r® Ka‹wh®.
mJ vd¡F mâ®¢áahf ïUªjJ,” v‹»wh®
brsÄah khJ®. Ãfœ¢áfŸ V‰ghL brŒJ
bfhL¡F« ÃWtd¤âš gÂòÇí« 25 taJ
brsÄah, “t‹òz®¢á¡ F‰wthËfŸ ÛJ
elto¡if vL¥gijÉl mªj¡ F‰w¤jhš
ghâ¡f¥g£lt® V‹ ïuî neu¤âš btËna tu
nt©L« v‹gJjh‹ Kjyik¢rÇ‹ ftiyahf
ïUªjJ,”v‹»wh®.
ãu¢ridfŸ vG«nghJ muR¤
ju¥ãÈUªJ tU« mtru
vâ®ÉidfŸ, j§fsJ cÇikfisí«
ïuîfisí« Û£gj‰F KaY«
bg©fË‹ FušfS¡F¤
jilahf kh¿íŸsd.
âšÈÆš fh§»u° muR gLnjhšÉ milªjJ,
nfhghntr¤âš bfhªjË¡F« vËa k¡fË‹
cz®it¥ ãuâgÈ¥gjhf mªj M« M¤Ä f£á
â š È k ¡ f Ë i l n a b r š t h ¡ F ¥ b g ‰ w J
M»at‰iw És¡f nt©oaâšiy. 2013M«
M©oY« ã‹d® 2014M« M©oY« mªj¡ f£á
ešybgU«gh‹iknahLbt‰¿bg‰wJ.
“ m ª j ¡ F ‰ w ¢ b r a š e l ª j n g h J e h n l
bfhªjË¤jJ,” v‹»wh® FnshÇa° g¥Ë¡ °Tš
ÃWtd¤âš MáÇauhf¥ gÂòÇí« 25 taJ ghaš
õ®kh. “mnjneu¤âš ï¥go¥g£l F‰w§fŸ ehL
KGtJ« âdªnjhW« elªJbfh©Ljh‹
ïU¡»‹wd. Mdhš, ïªj¢ r«gt¤â‰F¤jh‹
ï›tsî És«gu btË¢r« »il¤jJ,” v‹W«
mt®TW»wh®.
gŠrh¥ khÃy¤â‹ xU á¿a efu¤âÈUªJ tªjt®
råjh. jÈ¤ r_f¤ij¢ nr®ªjtuhd ït® âšÈÆš
xU fšÿÇÆ‹ J¥òuî¤ bjhÊyhË. âdK« fhiy
6 kÂ¡nf ntiy¡F¥ òw¥g£L ÉLth®. ifÆš xU
FHªijíl‹ fšÿÇ¡F 30 ÃÄl neu« elªnj
brš»wh®. “ïªj efu« vd¡F¥ gH»É£lJ.
Mdhš, vd¡F« gakhf¤jh‹ ïU¡»wJ. Ã®gah
xU Äf¥ bgÇa r«gt«. Mdhš eh‹ Ã®gah
nghuh£l¤âš fyªJbfhŸsÉšiy. Vbd‹whš,
eh‹ ntiyÆš ïUªjhf nt©oÆUªjJ,”
v‹»wh® råjh. efu¤â‹ ghJfh¥ò F¿¤J
nf£lhš mt® ò‹dif¡»wh®. “v‹Dila
ghJfh¥ig¥ g‰¿¡ ftiy¥glî« vd¡F
neuÄšiy. v‹ FL«g¤ij v¥go fh¥gh‰WtJ
v‹gJ k£Lnk vdJ ftiy. gyKiw eh‹
J‹òW¤jšfis¢ rªâ¤âU¡»nw‹. MdhY«,
eh‹ brhštij nghä°fhu®fŸ fhJ bfhL¤J¡
nf£gh®fŸ v‹w e«ã¡if vd¡F ïšiy,”
v‹»wh®mt®.
Ã ® g a h ï a ¡ f ¤ â ‹ c l d o ¤ j h ¡ f k h f
bg©fS¡F ghJfh¥ghd efukhf âšÈ ïU¥gij
cWâ¥gL¤j nt©L« v‹w nfhÇ¡if vGªjJ.
Ã®gah bfhLik¡F¥ ãwF eilbg‰w or«g® 16
ïa¡f¤âš xUkdjhf K‹it¡f¥g£l nfhÇ¡if
bg©fŸ ghÈašßâahf jh¡f¥gLnth« v‹w
m ¢ r Ä ‹ ¿ ¥ g a z « b r Œ a ¡ T o a , b g h J
ïl§fS¡F tu¡Toa, bghJ¥ ngh¡Ftu¤ij¥
ga‹gL¤j¡Toa ïlkhf âšÈ âfH nt©L«
v‹gjhF«.
e f u ¤ â š t h G « b g © f Ÿ g h J f h ¥ g h f
cz®tj‰fhf gh#f, fh§»u°, M« M¤Ä cŸË£l
f£áfŸ j§fsJ nj®jš m¿¡iffËš gšntW
â £ l § f i s K ‹ i t ¤ j d . g h # f É ‹
'bjhiyneh¡F Mtz«', kfË® áw¥ò¡ fhtš
Ãiya§fŸ mik¡f¥gL« v‹W«, bg©fS¡bfd
xU jÅ miH¥ò ika« V‰gL¤j¥gL« v‹W«
cWâaË¤jJ. M« M¤Ä f£á jdJ m¿¡ifÆš
2013M« M©o‹ Úâgâ t®kh FG m¿¡ifÆš
cŸs gÇªJiufŸ mid¤J« brašgL¤j¥gL«
v‹W cWâaË¤jJ. m¤Jl‹ cŸf£lik¥ò
t r â f S « , f © f h Â ¥ ò V ‰ g h L f S «
tY¥gL¤j¥gL«v‹W«m¡f£áT¿aJ.
fh§»u° f£áÆ‹ nj®jš m¿¡ifÆš, âšÈÆ‹
vâ®fhy¤ njitfis Ãiwnt‰W« tifÆš
bg©fS¡bfd áw¥ò uÆš Él¥gL« v‹W
Tw¥g£lJ. “bg©fis¥ ãÇ¤J it¥gJ«,
f © f h Â ¥ ò V ‰ g h L f S « v ¥ g o g h È a š
t‹KiwfS¡fhd vâ® elto¡ifahf Koí«,”
v‹W nf£»wh® F®fhî‹ gFâia¢ rh®ªj ÕãX
C Ê a u h d n u h Ï ¤ b r ‹ F ¥ j h . Ã ® g a h
r«gt¤â‰F¥ ãwF bg©fË‹ elkh£l¤ij¡

f£L¥gL¤j nt©L« v‹w t‰òW¤jš K‹D¡F
tªjJ. mij¤ bjhl®ªJ gy fšÿÇfËY«,
gšfiy¡fHf§fËY« cŸs ÉLâfËš bg©
khzÉfS¡F bfLãofŸ Éâ¡f¥g£ld. khiy 6
kÂ¡F nkš efu« bg©fS¡F¥ ghJfh¥ghf
ïšiy v‹W T¿¡bfh©L bg©fŸ btËna
br‹W tUtj‰fhd neu¡ f£L¥gh£il¥ gy
fšÿÇfS«, gšfiy¡fHf§fS« bjhl®ªJ
eilKiw¥gL¤â tU»‹wd. cjhuzkhf,
âšÈÆ‹ I.ã. kfË® fšÿÇ ÉLâÆš btËna
bršY« bg©fŸ âU«ã tUtj‰fhd neu« ïuî
9.30 vd kh‰w¥g£lJ. K‹ò ïJ 10.30 vd ïUªJ
tªjJ. “ïj‰F eh§fŸ vâ®¥ò¤ bjÇÉ¡f
Ka‹wnghJ, v§fË‹ ghJfh¥ig cWâ¥gL¤j
ïJjh‹ áwªj tÊ v‹W fšÿÇ Ã®thf«
T¿É£lJ,” v‹»wh® ï¡fšÿÇia¢ nr®ªj xU
khzÉ.
fšÿÇ Ã®thf§fË‹ ï¤jifa mQFKiwfis
vâ®¤J âšÈÆš cŸs bg© khzt®fŸ
“ó£Lfis cil¥ngh«” (ãŠ{uh nlh£) v‹w
ã u ¢ r h u ï a ¡ f ¤ i j ¤ b j h l § » í Ÿ s d ® .
“ÉLâfË‹ ÉâfŸ v¥nghJnk bg©fS¡F
v â u h d j h f n t ï U ª J t U » ‹ w d v ‹ w
ÉÊ¥òz®it ïªj¥ ãu¢rhu ïa¡f¤â‹ _y«
vL¤J¢ bršy Koí« v‹W eh‹ fUJ»nw‹,”
v‹»wh® FL«g¥ bghW¥òfis¡ ftÅ¤J¡
bfh©oU¡F« 37 taJ rhŠ#]¡jh õ®kh.
“M©fË‹ mâfhu¤â‰FŸ bg©fË‹ ïl§fŸ
fl¤j¥g£L É£ld. mªj ïl§fis Û£gj‰fhd
Ka‰áfis¥ bg©fŸ bjhl§f nt©L« v‹W
Ãid¡»nw‹. MÆD«, 2012¡F¥ ãwF xU kh‰w«
ÃfœªâU¡»wJ v‹ng‹. PhÆ‰W¡»HikfËš
rhiyfËš fh®fŸ XLtij¤ jÉ®¥gj‰fhd
ïa¡f¤âš bg©fŸ ïU¥gij¡ fhz Ko»wJ,”
v‹»wh®mt®.
Îšgh g£nf, rÛuh fh‹, Îšgh uhdnl _tU«
nr®ªJ vGâíŸs 'xŒ yhŒ£l®? Ék‹ m©£ Ç°¡
M‹ K«ig °£ß£°' (V‹ btËna R‰W»whŒ?
bg©fS« K«ig bjU¡fËš mgha§fS«) v‹w
ò¤jf¤âš ï›thW vGâíŸsd®: “bghJ btËÆš
t‹Kiw F¿¤j ekJ òÇjiy eh« âU¤âaik¡f
nt©oíŸsJ. bg©fS¡F vâuhd Äf nkhrkhd
t‹Kiwahf tªâU¥gJ ghÈaš jh¡Fjš
k£Lkšy, khwhf, mt®fŸ bghJ ïl§fS¡F
tUtj‰fhd cÇikfŸ kW¡f¥gLtnjahF«. eh«
K‹it¡f nt©oa nfhÇ¡if bghJ btËÆš
bg©fŸ g§nf‰»w cÇik nfŸÉfS¡F
m¥gh‰g£ljhf ïU¡f nt©L« v‹gnj. bghJ
btËfËš ghÈaš t‹Kiw ÃfH¡TL« v‹gJ
cŸË£l mgha§fis¢ rªâ¡f¤ JÂtbj‹gJ,
b g © f Ë ‹ É U ¥ g § f i s n a h m t ® f s J
ãuâÃâ¤Jt§fisnah ã‹D¡F¤ jŸË
mt®fË‹ g©ò v‹gjhf K‹D¡F¡ bfh©L
tu¥gL»w ghÈaš rh®ªj xU f£lik¥ig
mir¡f¡ Toajhf ïU¡F«.”bghJ btËfËš
b g © f Ë ‹ t U i f ¡ F K £ L ¡ f £ i l a h f
ïUªJtU« Mzhâ¡f¡ f£lik¥òfis
cil¥gj‰F ï£L¢brštjhf ïU¡»wJ v‹gnj
2012 or«g® 16 nghuh£l§fË‹ moehjkhF«. ïªj¢
brŒâia K‹bdL¤J¢ bršY« tifÆšjh‹
“ó£Lfis cil¥ngh«” cŸË£l gy ãu¢rhu
ïa¡f§fŸjiyefÇšeilbg‰WtU»‹wd.
“t‹òz®¢á¡ F‰wthËfŸ ÛJ
elto¡if vL¥gijÉl mªj¡
F‰w¤jhš ghâ¡f¥g£lt® V‹ ïuî
neu¤âš btËna tu nt©L«
v‹gJjh‹ Kjyik¢rÇ‹
ftiyahf ïUªjJ,”
2014 et«gÇš âšÈÆš eilbg‰w 'm‹ã‹ K¤j«'
nghuh£l« 'fyh¢rhu¡ fhtš' elto¡iffis¡
nfŸÉ¡F c£gL¤âaJ. ã¥utÇÆš elªj 'fhjy®
âd nghuh£l«' mªj ehËš bghJ ïl§fËš
ahnuD« n#hoahf¡ fhz¥g£lhš mt®fS¡F¡
f£lha¤ âUkz« brŒJ it¡f¥gL« v‹W
Äu£oa ïªJ kfh rgh mik¥ò¡F rthš ÉL¤jJ.
ïnjnghš, khj ÉlhŒ, Ã®thz« k‰W«
bg©fS¡F vâuhd ïju gy r_f mNiafŸ
F¿¤J¡ nfŸÉfŸ vG¥ò« ãu¢rhu ïa¡f§fŸ
âšÈÆšelªJtU»‹wd.
ï¤jifa ïa¡f§fŸ C¡fkË¥gjhf cŸsd.
ï¤jifa ãu¢ridfŸ vG«nghJ muR¤
ju¥ãÈUªJ tU« mtru vâ®ÉidfŸ, j§fsJ
cÇikfisí« ïuîfisí« Û£gj‰F KaY«
bg©fË‹FušfS¡F¤jilahfkh¿íŸsd.
Mjhu«: bjAšfh, 12 or«g® 2015

c©ika¿í« FGÉš ïl«bg‰w eg®fŸ :
· V. ïªâuh (ïiz mik¥ghs®, jÄœehL
FHªijcÇikfŸghJfh¥òT£lik¥ò)
· R. KUf¥g‹ (â£l xU§»iz¥ghs®,
ïisP®fS¡fhd r_f ÉÊ¥òz®î
ika«)
· K.A. nk¤ô° (ika¡FG cW¥ãd®,
jÄœehL FHªij cÇikfŸ ghJfh¥ò
T£lik¥ò)
· jÄœkhw‹,tH¡f¿P®
· y È j h , k h t £ l k Å j c Ç i k ¢
brašgh£lhs® (ïisP®fS¡fhd r_f
ÉÊ¥òz®îika«)
· P. jÄHuá, xU§»iz¥ghs®, kÅj cÇik
nk«ghLk‰W«MuhŒ¢ámik¥ò
c©ika¿í« FG rªâ¤j eg®fŸ
· u h n # ° t Ç ( 2 6 ) f / b g m ® # ] z ‹ ,
fÇaghisa«
· m®#&d‹,fÇaghisa«
· á¤uh nfh£l¡F¥g« kfË® fhtš Ãiya
MŒths®
· mãuhÄ (bga® kh‰w¥g£LŸsJ) (5taJ)
R¥òy£RÄÆ‹ïisakfŸ
· nuQfh(40taJ)f/bg.y£Rkz‹
· gh°fu‹ (uhâfhÉ‹m¡fhfzt®)
r«gt¤â‹ ã‹dÂ :
fhŠáòu« kht£l« kJuhªjf«, nkh¢Niu¢
nr®ªjt® y£Rkz‹ (ny£). ïtUila kfŸ uhâfh
(bga® kh‰w¥g£LŸsJ) (13 taJ) kJuhªjf« muR
gŸËÆš 8M« tF¥ò go¤J tªJŸsh®. nfhil
ÉLKiw¡fhf flªj 08-04-2015 m‹W
ÉG¥òu¤âYŸs jdJ á¤â R¥òy£rÄ å£o‰F
br‹WŸsh®. 10-04-2015 m‹W khiy Rkh® 4
kÂ¡F uhâfh, mãuhÄ (5 taJ), k‰W« r§Ñjh
(g¡f¤J å£oš tá¡F« FHªij - 10taJ)
M»nah® bjhiy¡fh£á gh®¤J¡bfh©oU¡F«
nghJ É#aFkh®, át¡Fkh®, kÂf©l‹ nkY«
xUt® M»a eh‹F ng® å£o‹ K‹òw« ntÈ¡fhf
f £ l ¥ g g £ o U ª j b j ‹ i d X i y i a ¥
ãÇ¤J¡bfh©L å£o‰F cŸns EiHªJŸsd®.
x U t ‹ k £ L « b t Ë Æ š f h t Y ¡ F
Ã‹¿U¡»‹wh‹. k‰w _tU« å£o‰FŸ br‹W
m§nf o.É gh®¤J¡bfh©oUªj uhâfhit
gytªjkhf cŸ miw¡F ïG¤J¢br‹W ghÈaš
t‹KiwÆš<Lg£LŸsd®.
r¤j« btËna nf£LÉlhkš ïU¡f bjhiy¡
fh£áÆ‹ r¤j¤ij mâfÇ¤JŸsd®. m¥nghJ
mãuhÄ k‰W« r§Ñjh M»nah® K‹ miwÆš
ïUªâU¡»‹wd®. á¿J neu¤âš g¡f¤J å£oš
ïUªj uhn#°tÇ (R¥òy£RÄÆ‹ fztÇ‹ j«ã
kidÉ) jdJ x‹wiu taJ FHªij njÉ,
R¥òy£RÄÆ‹ å£o‹ K‹ò j©Ù® bjh£oÆš
Éisaho¡ bfh©oUªjij¡ f©L FHªijia¤
ö¡Ftj‰fhfm§FtªâU¡»wh®.
jdJ FHªijÆl« ngá¡bfh©nl å£o‹ K‹ò
tU«nghJ m§F 16 taJ kâ¡f¤j¡f xUt‹ Ã‹W
bfh©oUªjijí« å£o‹ cŸnsÆUªJ _‹W
ng® btËna Xo tUtijí« f©L r¤j«
ÉG¥òu« kht£l¤âš 13 taJ áWÄ
eh‹F eg®fshš ghÈaš t‹òz®É‰F
c£gL¤j¥g£lij¡ F¿¤j c©ika¿í« FGÉ‹ MŒt¿¡if
ÉG¥òu« kht£l«, ku¡fhz«, fÇaghisa¤âš 13 taJ áWÄ eh‹F ng® bfh©l
F«gyhš ghÈaš t‹òz®î brŒa¥g£l brŒâ ehnsLfËš btËtªjij¤
bjhl®ªJ jÄœehL FHªij cÇikfŸ ghJfh¥ò T£lik¥ò, ïisP®fS¡fhd
r_f ÉÊ¥òz®î ika« - â©otz«, kÅj cÇik nk«ghL k‰W« MuhŒ¢á
mik¥ò - – br‹id M»a mik¥òfŸ xU§»izªJ 22-04-2015, 23-04-2015 k‰W« 18-
06-2015 M»a njâfËš ÉG¥òu« ku¡fhz« - fÇa«ghisa«, kJuhªjf« M»a
ïl§fËšfsMŒîel¤âaJ.mj‹m¿¡ifã‹tUkhW.
ÉG¥òu« kht£l«, ku¡fhz«, fÇaghisa¤âš 13 taJ áWÄ eh‹F ng® bfh©l
F«gyhš ghÈaš t‹òz®î brŒa¥g£l brŒâ ehnsLfËš btËtªjij¤
bjhl®ªJ jÄœehL FHªij cÇikfŸ ghJfh¥ò T£lik¥ò, ïisP®fS¡fhd
r_f ÉÊ¥òz®î ika« - â©otz«, kÅj cÇik nk«ghL k‰W« MuhŒ¢á
mik¥ò - – br‹id M»a mik¥òfŸ xU§»izªJ 22-04-2015, 23-04-2015 k‰W« 18-
06-2015 M»a njâfËš ÉG¥òu« ku¡fhz« - fÇa«ghisa«, kJuhªjf« M»a
ïl§fËšfsMŒîel¤âaJ.mj‹m¿¡ifã‹tUkhW.

ngh£LŸsh®. mªj eh‹F ngU« V‰fdnt
xiyia¥ ãÇ¤j tÊahf¤ j¥ã¤J xoíŸsd®.
mj‰FŸ uhn#°tÇÆ‹ r¤j« nf£L mU»š
ïUªj C® k¡fŸ, Xoa eg®fis¤ Ju¤â¥
ão¤JŸsd®. ã‹ò C® k¡fns nfh£lF¥g«
fhtš Ãiya¤â‰F¤ jftš bfhL¤JŸsd®.
nfh£lF¥g« fhtšÃiya fhty®fŸ khiy Rkh®
6 . 3 0 k Â ¡ F r « g t ï l ¤ â ‰ F t ª J
F‰wthËfis¡ ifJ brŒJŸsd®. ã‹ò
g h â ¡ f ¥ g £ l b g © ò J ¢ n r Ç Í ¥ k ®
kU¤Jtkid¡F gÇnrhjid¡fhf miH¤J¢
bršy¥g£LŸsh®. m‹W ïunt uhâfhÉ‹
m«khÉ‰F jftš bjÇÉ¡f¥g£LŸsJ. mL¤j
ehŸ fhiy uhâfh kU¤Jt¥ gÇnrhjid¡F¥ ãwF
kJuhªjf¤âYŸs jdJ brhªj å£o‰F
bg‰nwhUl‹ mD¥ã it¡f¥g£LŸsh®. fhtš
Jiw ghÈaš F‰w§fËÈUªJ FHªijfis¥
ghJfh¡F« r£l« 2012‹ r£l¥ ãÇî 6 ‹ Ñœ F‰w
v©.5/2015š Kjš jftš m¿¡if¥ gâî
brŒJŸsJ.
13 tajhd áWÄ uhâfh ghÈaš t‹bfhLik¡F
MshdJ bjhl®ghd ï›tH¡»š rh£áahf
cŸs âUkâ.uhn#°tÇ (26) f/bg m®#]d‹
v‹gt® flªj 22.04.2015 m‹W kâa« Rkh® 01.15
kÂasÉš c©ika¿í« FGÉl« mË¤j
th¡F_y«:
âUkâ.uhn#°tÇ(26) f/bg m®#]z‹,
ghy»UZz KjÈah® bjU, fÇ¥ghisa« »uhk«,
ku¡fhz« t£l«, ÉG¥òu«
kht£l«: eh‹ nk‰f©l
K f t Ç Æ š Ã u ª j u k h f
tá¤J tU»‹nw‹. vd¡F
âUkzkh» 6 M©LfŸ
M»‹wd. v‹ fzt® bga®
m®#]z‹(28), vd¡F
uhFš(05), njÉ(02) M»a
ï u © L F H ª i j f Ÿ
cŸsd®. v‹ fzt® nfhÊ
g©iz, nfhÆš, Tiu åL,
bfh£lif ngh‹wt‰¿£F
Ñ ‰ W b f h £ l i f
f£Ltj‰fhd TÈ ntiy
brŒJ tU»wh®. v‹Dila
f z t Ç ‹ m © z ‹
Mdªj‹ mtuJ kidÉ
Rgy£RÄ FL«gK«, v§fŸ FL«gK« mUfUnf
FoÆUªJ tU»‹nwh«. Mdªj‹ btËôÇš
ntiybrŒJtU»wh®.
R¥òy£RÄ fhiyÆš ntiy¡F¥nghdhš tUtj‰F
ïuî 7 kÂahF«. mt®fS¡F trªjãÇah(08),
mãuhÄ(05), kÂf©l‹(02) M»a _‹W
FHªijfŸ cŸsd®. trªjãÇah _‹wh« tF¥ò
go¡»‹whŸ. k‰w ãŸisfŸ áW FHªijfŸ gŸË
brštâšiy. ït®fSl‹ vdJ ïU FHªijfŸ
vd eh‹F ngU« ï§F ÉisahLth®fŸ. mªj¥
ãŸisfis eh‹jh‹ gh®¤J¡bfhŸnt‹. r«gt«
el¡fwJ¡F 5 eh£fŸ K‹òjh‹ R¥òy£RÄÆ‹
m¡fh kfŸ uhâfh(13) kJuhªjf« mUnf cŸs òö®
»uhk¤âÈUªJ ÉLKiw¡fhf ï§F tªâUªjhŸ.
flªj 11.04.2015 m‹W eh‹ å£oš rh«gh® òËia
R¤j« brŒJ¡ bfh©oUªnj‹. m‹W khiy Rkh®
4.30 kÂÆU¡F«. v‹Dila FHªij njÉia¤
njo¡bfh©LRgy£RÄå£o‰F¢br‹nw‹.
m§F å£o‰F ã‹g¡f« it¤JŸs j©ÙÇš v‹
FHªij Éisaho¡bfh©L ïUªjJ. Ú©l neu«
j©ÙÇš Éisahodhš mtS¡F clš
ÃiyrÇÆšyhkš M»ÉL« v‹w nfhg¤âš eh‹,
å£Ly jhnd ïU¡fh§f, ïªj òŸisa¡Tl
gh®¡fhkh m¥go v‹d oÉia ï›tsî r¤jkh
t¢R£L gh®¤J£L ïU¡fh§f v‹W ntfkhf r¤j«
ngh£L¡bfh©nl FHªijia¤ ö¡»nd‹.
m¥nghJ å£o‹ cŸns ïUªJ eh‹F gr§f bjU
g¡fkhf f£o it¤âUªj j£oia ãÇ¤J¥
r«gt« elªj Foir

ngh£LÉ£L Xoaij¥ gh®¤J eh‹ r¤j« ngh£nl‹.
mt®fŸ Xoa bfhŠr neu¤âš m¥bg© uhâfh
btËna tªjhŸ. v‹d elªjJ v‹W nf£lj‰F
vJî« brhšyhkš mGJbfh©nl ïUªjhŸ.
v‹Ål« mtŸ vJî« brhšyÉšiy. v§fS¡F«,
mt®fS¡F« rÇahd ng¢Rth®¤ij ïšiy
v‹gjhšehD«mâf«t‰òW¤â¡nf£fÉšiy.
å£L¡FŸs v‹d elªjJ v‹W vd¡F¤
bjÇahJ. eh‹ g¡f¤âš ïUªjhY« o.É. r¤jkh
ïUªjjhš vd¡F vJînk nf£fÉšiy. eh‹ v‹
kfis njo¡bfh©L nghfÉšiy v‹whš vd¡F
ïJ Tl bjÇªâU¡fhJ. mj‹ãwF C®
eh£lhik¡fhuÇl« elªjij¢ brh‹nd‹. ïu©L
gr§f ï§nf rhuha« É‰gt®fË‹ å£L¥ gr§r,
k‰w ïu©L ngU« bfhšÈnkL gr§f v‹gij¢
brh‹nd‹. khiy Rkh® 6.00 kÂ¡F ku¡fhz«
nghÈrh®, mDkªij br¡ngh°£ nghärh®,
nfh£l¡F¥g« nghäR cŸË£l Ãiwang®, eh‹F
é¥ãš tªjh®fŸ. kiwªâUªj eh‹F ngiuí«
nghärh® ão¤jd®. nghärh® xUt® v‹id
rh£áahf¥ ngh£oU¥gij¡ T¿dh®. ïuî 7.00
kÂ¡Fjh‹ ntiy KoªJ R¥òy£RÄ âU«ãdh®.
elªjij mt®fËl« brh‹nd‹. mt®fŸ
cldoahf uhâfhit Í¥k® kU¤Jtkid¡F
miH¤J¢ brštjhf T¿dh®fŸ. mj‹ãwF Í¥k®
kU¤JtkidÆš ïUªJ uhâfh neuoahf
m t ® f s J C U ¡ F ¢ b r ‹ W É £ l j h f ¤
bjÇªJbfh©nl‹.
m®#]d‹, fÇaghisa« :
v‹ bga® m®#]d‹. vd¡F _‹W m¡fh, ïu©L
m©z‹fŸ. ehD« v‹ m©z‹fŸ (Mdªj‹,
KUf‹) ïu©L ng®fS« g¡f¤J g¡f¤J å£Ly
FoÆU¡»nwh«. v‹ m©z‹ MdªjÅ‹
kidÉjh‹ R¥òy£RÄ. v§fS¡F« mt®fS¡F«
bfhŠrehshf ng¢Rth®¤ij »ilahJ. mjdhš
mt®fŸ å£oš el¡F« Éõa« vJî« v§fS¡F¤
bjÇahJ. r«gt« elªj m‹W eh‹ ï§F ïšiy.
mjdhš vd¡F vJî« bjÇahJ. v‹
kidÉ¡F¤jh‹všyh«bjÇí«.
r«gt« bjhl®ghf »uhk¤âYŸs xUt®
FGÉdÇl« jhdhfnt K‹ tªJ mË¤j
th¡F_y«: eh‹ br‹idÆšjh‹ ãwªJ
ts®ªnj‹. áWtaJ Kjš br‹idÆš gšntW
T È n t i y f Ÿ b r Œ J t h œ ª J t ª n j ‹ .
âUkz¤â‰F ãwF Ég¤bjh‹¿š fhš
ghâ¡f¥g£lâš br‹idÆš ntiy¡F¢
bršyKoaÉšiy. mjdhš ï§F khÄah®
å£nlhL tªJ É£nl‹. ï§F v§fŸ gFâÆš
ntY v‹gt® rhuha« É‰W tU»wh®. ïtUila
kf‹fŸjh‹ É#aFkh® k‰W« át¡Fkh®.
R¥òy£RÄÆ‹ m¡fh kfŸjh‹ ï¥nghJ
ghâ¡f¥g£l bg©. ït®fŸ brhªj C® kJuhªjf«
g¡f« cŸsJ. ÉLKiw¡fhf tªâUªj uhâfh
btËÆš v§F« nghŒ eh‹ gh®¤jâšiy. v§fŸ
å£o‰F vâ® åLjh‹. r«gt¤â‹nghJ eh‹ ï§F
ïšiy.mj‹ãwFeh‹nfŸÉg£lJjh‹.
ïªj¥ bgh©Qjh‹ ngh‹ brŠá ïªj¥ gr§fs¡
T¥ã£ljh brh‹dh§f. vd¡F v‹dnth ïJ
rÇah¥ gly. mªj¥ bgh©nz T¥ã£lh Tl, Xnu
CU, g¡f¤J åL, brhªj¡fhu§f ntw.. mªj¥
gr§f nghÆU¡f¡ TlhJ. Mdhš ïJ ï¥go
el¡fy rh®. rhuha« É¡Fw ntYnthl bgÇa
i g a ‹ É # a F k h U « ï ª j ¥ b g h © Q «
fhjÈ¢rjhfî«, ïªj É#aFkh® mtndhl
e©g®fŸ kÂf©l‹ ï‹D« bu©LngU Tl
c£fh®ªJ všnyhU« x©zh nr®ªJ fŸS
Fo¢áU¡fhD§f. m§f ïªj¥ bgh©z¥g¤â
Vnjh ng¢R tªJ, m¥nghJ É#aFkh® KoŠrh Ú§f
ntzh nghŒ¥ghU§f vd k‰w _‹W ngiu
ö©oÉ£LŸsh‹. ïjdhš elªjJjh‹ ïJ.
kÂf©l‹jh‹ ïªj¥ bg©iz KjÈš
bfL¤jh‹ v‹W mªj¥ igaD¡nf ïªj¥
bg©iz âUkz« brŒJ it¥gJ v‹W
ngádh®fŸ. Mdhš mJ v‹dh¢R vd¤
bjÇaÉšiy. m¥òw« nghä° tªjJ. ïJy
É#aFkhU¡F¥ gâyhjh‹ mtndhl j«ã
át¡Fkhiunghä°ão¢áU¡fh§fv‹WT¿dh®.
t H ¡ F g â î b r Œ J , ò y ‹ É r h u i z
brŒJtU»‹w nfh£l¡F¥g« kfË® fhtš
Ãiya MŒths® âU. á¤uh mt®fis fs
MŒî¡ FGÉd® 23.04.2015 m‹W neÇš
rªâ¤jnghJ mt® T¿aJ : v§fS¡F òJ¢nrÇ
Í¥k® kU¤JtkidÆš ïUªJjh‹ jftš tªjJ.
kU¤Jtkid¡F¢ br‹W mªj¥ bg©iz¥
gh®¤njh«. kU¤Jt® áy gÇnrhjidfŸ
brŒâUªjh®fŸ. ehD« ÉrhÇ¤nj‹ Mdhš
bjËthf mªj¥ bg© TwÉšiy. v¤jid Kiw
ÉrhÇ¤jhY« ehY ngU« tªjh§f v‹id
bfL¤J£lh§f v‹»‹w th®¤ijia¤jh‹

Û©L« Û©L« mªj¥ bg© T¿dh®. eh‹F nguhš
ghÈaš t‹bfhLik¡F c£gL¤j¥g£oUªjhš
mªj¥bg©zhš vGªJ el¡fnt KoahJ. Mdhš
ïªj¥ bg© Äfî« rhjhuzkhf, ïašghf
ïUªjhŸ.
clš ßâahf v›Éj ghâ¥ò« ïšiy. ïjid
bjÇªJbfhŸs kU¤Jt®fŸ m¥bg©iz á¿J
ö u ¤ â È U ª j n k i # Û J Ÿ s b g h U i s
vL¤JtUkhW el¡f it¤J¥ gh®¤jd®. ãwiu¥
nghynt rhjhuzkhf ntfkhf elªJ br‹W
bghUis vL¤JtªjhŸ. nkY« kU¤Jt®fË‹
K j š f £ l g Ç n r h j i d Æ š g h È a š c w î
T¿dh®. bjhl®ªJ mtnu Ú§fŸ CÇš
bghJk¡fËl« ÉrhÇ¤J gh®¤Ô®fsh, ïJy
ghâ¡f¥g£lJ mªj¥ gr§fjh‹. Çkh©o‰F é¥ãš
eh§fŸ miH¤J¢ br‹wnghJ mªj¥ gr§fËl«
bfhŠr« bfhŠrkhf ngá c©ikÆnyna v‹d
elªjJ v‹gij¡ nf£nlh«. mªj¥ bg©jh‹
bršnghÅš ngá j§fis tubrh‹dhŸ v‹W
T¿dh®fŸ v‹wh®. m¥nghJ FG rh®ãš
m¥gobaÅš mªj¥ iga‹fË‹ bršngáia
elªjj‰fhd v›Éj milahsK« ïšiy F¿¥ghf
cl‰fha§fnsh, ef¡ Ñwšfnsh, clYW¥ãš
fha§fnsh vJî« ïšiy. m‹W v¡°nu vL¡f
KoaÉšiy v‹gjhš j§f it¤âUªJ kWehŸ
v ¡ ° n u v L ¤ J m t ® f i s m D ¥ ã
it¤JÉ£lh®fŸ. ï‹D« XU thu¤âš
KGikahdkU¤Jtm¿¡iftªJÉL«v‹wh®.
kU¤Jt gÇnrhjidÆš vJî« Mjhu« ïšiy
v‹gjhšjh‹ m‹nw o°rh®{ brŒJÉ£lh®fsh
v‹W FGrh®ãš nfŸÉ vG¥ãanghJ, mt®
cldoahf, ïuî it¤âUªJ kWehŸ v¡°nu
vL¤jãwFjh‹ o°rh®{ brŒjh®fŸ v‹W
th§» ÇáÉL fhš gh®¡f Koªjjh? vªj v©Âš
ïUªJ mªj¥ bg© T¥ã£lhuh« v‹W nf£lnghJ
MŒthsuhš vªj gâY« mË¡fKoaÉšiy
mikâahf ïUªjh®. nkY«, mªj¥ iga‹fË‹
x¥òjš th¡F_y¤âš ïªj¤ jftiy¥ gâî
brŒJŸç®fsh v‹W nf£f¥g£lnghJ, MŒths®
mt®fŸ mJ v¥go rh® mj m¥gona th¡F_ykh
fh£lKoí«. tH¡fkh nghä° vGJw khâÇjh‹
gr§fsh nghdkhâÇ vGâíŸnsh« v‹wh®. nkY«
F‰w« elªjij neÇš gh®¤j mãuhÄ (ghâ¡f¥g£l áWÄÆ‹ j§if) elªj r«gt¤ij c©ika¿í« FGÉl« ÉtÇ¡»wh®.

mt§f m«kh kJuhªjf« g¡f¤âš òö®D xU
»uhk¤ây ïU¡fh§fsh«, ngh‹ g©Â
brhšyD« be«g® bfhL«kh v‹whš ngh‹ ïšiy
v‹»whŸ ïªj¥ bg©. m¥òw« ntw v¥gonah
fZl¥g£L f©Lòo¢á ngándh«. tªjh§f,
mt§fgh£L¡F kU¤JtkidÆÈUªJ bg©iz
miH¢á»£L nghÆ£lh§f v‹wh®. m¥nghJ
Û©L« FG rh®ãš mt§f m«kh, k‰W«
á¤â»£lna ngh‹ ïšiy. m¥g ïªj¥ bg©
a h n u h l n g h Å š ï U ª J m ª j g r § f s ¡
T¥ãlKoí« ïj Ú§f bfhŠr« gh®¤âU¡fyh«
v‹nwh«. m¥nghJ MŒths® mt®fŸ ehD« mij
nahá¤nj‹. Mdhš nu¥ elªj khâÇ cWâah
b r h š y K o a y . x U n t i s X u š b r ¡ °
elªâU¡fyh«. MdhY« ghâ¡f¥g£ljhf xU
bg© òfh® bfhL¤jjhš eh§f gh¡nrh r£l¤âš
tH¡F gâî brŒJ Érhuiz nk‰bfh©L
tU»‹nwh«. j‰nghJ ÉG¥òu« k»sh nfh®£oš
nf° cŸsJ. ïj‰FŸ F‰wthËfŸ #hÛ‹ nf£L
kD ngh£LŸsd®. eh§fŸ kW¤JŸnsh« v‹W
T¿dh®.
mãuhÄ (5taJ) R¥òy£RÄÆ‹ ïisakfŸ :
ehD« r§Ñjh m¡fh, uhâfh m¡fh všnyhU«
å£L¡FŸs oÉ gh®¤J£oUªnjh«. m¥ngh ehY
m©zD§f v§f å£L¡F¥ ã‹dho f£oÆUªj
ntÈa¥ ã¢á£L å£L¡FŸs tªjh§f. xU
m©z‹ btËant Ã‹D£lh‹. k¤jt§f
å£L¡FŸs tªJ oÉ rî©lh t¢R£L uhâfh
m¡fhnthl thÆy kUªJ C¤âdh§f. m¥òw«
m¡fhit cŸns ö¡»£L¥ nghÆ m¡fhnthl
oui[ fH£o£lh§f. mªj©zh§fS« ng‹il
fH£odh§f. m¥òw« tªj tÊahnt Xo£lh§f.
uhâfhm¡fh ntwoui[¥ngh£L£Ltªjh§f.
nuQfh (40 taJ) f/bg.y£Rkz‹ :
v‹ bga® nuQfh. v‹ fzt® bga® y£Rkz‹.
mt® eh‹F M©LfS¡F K‹ò ïwªJÉ£lh®.
eh§f t‹Åa® r_f¤ij¢ nr®ªjt§f. vd¡F
ïu©L kfŸfŸ. _¤j¥ bg©Â‰F âUkz«
M»É£lJ. vdJ ïu©lhtJ bg©jh‹ uhâfh.
j‰nghJ ï§FŸs muR gŸËÆš 9M« tF¥ò
go¡»whŸ. eh‹ fHÅÆš TÈ¡F ntiy
brŒ»nw‹. vd¡F xU m¡fh (KÅa«kh) k‰W«
xU j§if (R¥òy£RÄ) ïU¡»wh®fŸ. v‹ j§if
R¥òy£RÄ ku¡fhz¤âYŸs fÇghisa¤âš
ïU¡»wh®. v‹ j§ifÆ‹ fzt® btËôÇš
ntiy brŒ»wh®. mtS¡F _‹W FHªijfŸ
cŸsd®. _¤j bg© trªj¥ãÇah 3M« tF¥ò
go¡»whŸ. uhâfh gŸËÆš ÉLKiw É£ljhš v‹
j§if fÇghisa¤âYŸs mtsJ å£o‰F
miH¤J¢br‹whŸ. m§F ÉahH¡»Hika‹W
(09-04-2015) trªj¥Çah go¡F« gŸËÆš
M © L É H h b f h © l h L » w h ® f Ÿ , m i j ¥
gh®¡f¥nghf nt©L« v‹W brhšÈ v‹ bg©
m‹W m§nfna j§»É£lhŸ. mL¤jehŸjh‹
ïªj r«gt« elªJŸsJ. r«gt« elªj m‹W ïuî
v‹ j§ifÆ‹ fzt® v‹ _¤j kUkfD¡F ngh‹
_y« elªj Éra¤ij¡ T¿dh®. eh§fŸ
mL¤jehŸ M°g¤âÇ¡F¥ nghÆ£nlh«.
mL¤jehŸ lh¡l® br¡f¥ g©Âaîl‹ v‹
kfis¡T£o£L å£L¡F tªJ£nlh«. tU«nghJ
lh¡l® âdK« rh¥ãl¢brhšÈ áy kh¤âiufis¡
bfhL¤J mD¥ãdh®. eh‹ âdK« ntiy¡F¥
nghdhjh‹ rh¥ghL. ïªj¥ ãu¢rid elªjnghJ
všyh bryití« v‹Dila _¤j kh¥ãŸisjh‹
gh®¤J¡»£lh®.
gh°fu‹ (uhâfhÉ‹ m¡fh fzt®) :
v‹ bga® gh°fu‹. eh‹ kJuhªjf¤âš x®¡[h¥
it¤âU¡»nw‹. fÇaghisa¤âš v‹ á‹d
m¤ij (R¥òy£RÄ) FoÆU¡F« bjUî¡F¥
g¡f¤âšjh‹ rhuha« fh¢á É¡fwh§f. m§f
rhuha« fh¢á É‰F« gr§fjh‹ ïªj ntiya
brŠ»U¡fhD§f. °Tš äî É£ljhy eh§f
uhâfhit fÇaghisa¤âYŸs mt§f á¤â
å£o‰FmD¥ãit¤njh«.
btŸË¡»Hika‹W ïªj rhuha« fh¢áw
F«giy¢ nr®ªj ehY gr§f uhâfh ïUªj
å£L¡FŸs nghÆU¡fh§f. m¥ngh m§nf v‹
á‹d m¤ijÆ‹ ïu©lhtJ bg© mãuhÄ,
g¡f¤Jå£L¥ bg© r§Ñjh k‰W« uhâfh M»nah®
oÉ gh®¤J¡bfh©oUªâU¡»wh®fŸ. nghd ehY
ngÇšxU¤j‹k£L«btËÆšÃ‹WŸsh‹.
k‰w _tU« å£L¡FŸ br‹W oÉ rî©il
mâf¥gL¤â oÉ gh®¤J¡bfh©oUªj uhâfhit
cŸ %«¡F¤ ö¡»£L¥nghÆ bfL¤âU¡fh§f.
m¥ngh m§F v‹ á‹d m¤ijÆ‹ Xut¤â
uhn#°tÇ m§F tªJ r¤j« ngh£LŸsh®.
mªjr¤j¤ij¡ nf£L m§»Uªj ehštU«
XoíŸsd®. C® k¡fns mt§fs¥ão¢R nghäRy

x¥gl¢áU¡fh§f. eh§f r«gt« elªj mL¤jehŸ
fhiy 11 kÂ¡F nfh£lF¥g« nghä° °nlrD¡F¥
nghndh«. m§F uhâfhit òJ¢nrÇ Í¥kÇš
nr®¤JŸsjhf¡T¿dh®fŸ.
eh§fŸ 12 kÂ¡bfšyh« M°g¤âÇ¡F¥
nghÆ£nlh«. m‹W khiyna gh¥ghit o°rh®¢
g©Â£lh§f. eh§f å£L¡F¡ T£o£L
t ª J £ n l h « . m J ¡ f ¥ ò w « m o ¡ f o
T¥ãL«nghbjšyh« nfh£lF¥g« nghä°
°nlrD¡F¥ nghÆ£oU¡nfh«. ÉG¥òu« k»sh
nfh®£L¡F« xUKiw nghŒ£L tªnjh«. j¥ò
g©Âd gr§fŸs ïu©L ngU gz¡fhu gr§f.
k¤j bu©L ngU mt§f T£lhËfŸ. V‰fdnt
ïªj¥ gr§f m§nf Ãiwa ng®»£l ïªjkhâÇ
elªâU¡»wjhfî« nghd tUõ« Tl xU tarhd
gh£o¡»£l j¥gh el¡f Ka‰á brŒjjhfî«
nfŸÉ¥g£nl‹. ï¥nghmây ïu©L gr§f
#hÛÅšbtËnatªJ£lh§f.
f©l¿ªjitfŸ :
1. ïU áWt®fŸ c£gl eh‹F ïisP®fŸ nr®ªJ
áWÄ uhâfhit ghÈaš t‹bfhLik
brŒJŸsd®. eh‹F ngÇš xUt® muáaš
k ‰ W « r _ f ß â a h f b r š t h ¡ F i l a
FL«g¤ij¢ nr®ªjt® MF«. ïjdhš
ït®fis gif¤J¡ bfh©L »uhk¤ij¢
nr®ªjt®fŸ ghâ¥ò‰nwhU¡F Mjuthf
rh£áakË¡fja§F»‹wd®.
F¿¥ghf ghâ¥ò‰w áWÄÆ‹ á¤â uhn#°tÇ
r«gt¤â‹nghJ mU»ÈUªJŸsh®, ïtiu¥
gh®¤JÉ£L jh‹ nk‰go eh‹F ngU«
å£oÈUªJ j¥ã¤J XoíŸsd®. Mdhš v‹d
elªjJ v‹gJ jd¡F¤ bjÇahJ v‹W«, jh‹
gh®¡fÉšiy v‹W« FGÉdÇl« TW»‹wh®.
nkY« xUt® j§fŸ bgaiu btËÆš ahÇlK«
b r h š y b t © l h « v ‹ W « T ¿ j f t š
mË¡»‹wh®. ï¢NHÈš ghâ¥ò‰w áWÄ ntW
Ciu¢ nr®ªjt® v‹gjhY« ïtU¡F nghâa
MjuÉšiyv‹gijFGf©l¿ªjJ.
2. uhâfhÉ‹ jhah® k‰W« á¤â M»nahÇl«
bršngá vJî« ïšiy v‹gij FGÉd®
neuoahf cWâbrŒJbfh©l ÃiyÆš,
MŒths® mt®fËl« uhâfh ahUila
bršnghÅš ïUªJ, ïªj ehštÇš ahiu
miH¤âU¥gh®, v¥nghJ miH¤âU¥gh®,
btËôiu¢ nr®ªj áWÄ uhâfhÉ‰F ïªj
Ciu¢ nr®ªj ït®fË‹ bršngá v© v¥go
»il¤jJ v‹gJ F¿¤J j§fŸ ÉrhuizÆš
f©l¿a Koªjjh v‹W nf£lnghJ bršngh‹
bjhl®ghf vJî« ÉrhÇ¡fÉšiy v‹W
MŒths® T¿dh®. xU F‰w« bjhl®ghd
mo¥gilahd rªnjf¤ij¡ Tl ÉrhÇ¡fhkhš,
ï›tH¡»‹ Érhuiz mâfhÇahf cŸs
MŒthsÇ‹ ngh¡F F‰wthË¡F rhjfkhf
cŸsJv‹gijbtË¥gL¤JtjhfntcŸsJ.
3. nkY«, Érhuiz brŒj fhtš MŒths®
mt®fS«, áWÄ uhâfhjh‹ bjhiyngá _y«
eh‹F ngiuí« å£o‰F miH¤jh®, mt®fŸ
FL«g« rÇÆšyhj FL«g«, áWÄÆ‹ m¡fhî«
ï J n g h ‹ w r « g t ¤ â š j h ‹ â U k z «
brŒJbfh©lh®, kU¤Jt gÇnrhjidÆ‹
nghJ bg© btF rhjhuzkhf¤jh‹ ïUªjhŸ,
ïâš ghâ¡f¥g£lJ ïªj¥ iga‹fŸjh‹
v‹W ïªj¥ ghÈaš t‹bfhLikÆid Äf
rhjhuz xU r«gtkhf fh£Ltj‰F«,
ÉU¥g¤Jl‹ eilbg‰wJ vd ÃUã¡fî«,
ghÈaš t‹òz®î el¡fÉšiy, Xuš br¡°
nt©Lkhdhš elªâU¡fyh« v‹W«
TW»‹wh®. ïtÇ‹ ï¥ngh¡F ghâ¥ò‰w
áWÄÆ‹ Ûnj Fiw brhštjhf miktJl‹,
ghÈaš t‹bfhLik Ãfœ¤ânahU¡F
Mjuthd kdÃiyÆš cŸsh® v‹gijí«
m¿aKo»‹wJ.
4. r«gt¤â‹nghJ mU»š ïUªj áWÄ mãuhÄ
TW«nghJ, _‹W ng® uhâfhÉ‹ if k‰W«
fhšfis ão¤J¡bfh©L uhâfhÉ‰F
kUªâid C‰¿íŸsd® v‹gijí«, mt®fŸ
j§fsJ cilfis fH£oíŸsd® v‹gijí«,
ãwF å£oÈUªj k‰bwhU miwÆš uhâfhit
jÅahf ïG¤J¢ br‹wd® v‹gijí«,
mt®fŸ XoaãwF uhâfh ntW cil kh‰¿¡
bfh©lh® v‹gijí«, mGjh® v‹gijí«
bjËthf¡ T¿íŸsh®. Mdhš nghärh® ïªj¡
FHªijÆ‹ th¡F_y¤ij vL¡fÉšiy,
rh£áahfnr®¡fî«K‹tuÉšiy.
5. F‰wÄiH¤j eh‹F ngiuí« »uhk¤âd® ão¤J
nghärhÇl« x¥gil¤JŸsd®. Mdhš nghärh®
ghâ¥ò‰w áWÄÆ‹ Ûnj F‰w« f©Lão¡»‹w

Children’s Voices for Human Rights Newsletter – Issue no.74

Children’s Voices for Human Rights Newsletter – Issue no.74

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Tendances

Tendances (20)

En vedette

En vedette (12)

Children’s Voices for Human Rights Newsletter – Issue no.74