avaliación final do Contrato programa, Ler e Pensar, que se realizou no IES de Ames durante o curso 2012-13

1. 2013
IES
DE
AMES
LER E PENSAR
MEMORIA DO CONTRATO-PROGRAMA (2012-13)

2. 1
Táboa de contido
DESCRICIÓN DAS MEDIDAS DO PROGRAMA......................................2
1ª ACCIÓN: COMPETENCIAS E HÁBITOS .............................................3
MODIFICACIÓNS DA ACTIVIDADE: .....................................................3
TEMPORALIZACIÓN:.............................................................................3
AVALIACIÓN DA ACTIVIDADE..............................................................4
PROPOSTAS DE MELLORA: ..............................................................13
2ª ACCIÓN: APRENDER A APRENDER................................................13
MODIFICACIÓNS DA ACTIVIDADE: ...................................................13
TEMPORALIZACIÓN:...........................................................................14
AVALIACIÓN DA ACTIVIDADE............................................................15
PROPOSTAS DE MELLORA ...............................................................16
3ª ACCIÓN: COMPRENDER PARA APRENDER ..................................16
MODIFICACIÓNS NA ACTIVIDADE ....................................................16
TEMPORALIZACIÓN............................................................................17
AVALIACIÓN DA ACTIVIDADE............................................................18
PROPOSTAS DE MELLORA ...............................................................22
Descrición dos gastos realizados ............................................................23
Profesorado participante..........................................................................24

3. 2
DESCRICIÓN DAS MEDIDAS DO PROGRAMA.
A. 1ª ACCIÓN: COMPETENCIAS E HÁBITOS
-Reforzar a competencia lectora a través dun programa de
lectoescritura diversificado en función das competencias do alumnado.
-Seguimento e corrección de traballos en función da autonomía do
alumando e en colaboración coas familias.
B. 2ª ACCIÓN: APRENDER A APRENDER
-Fomento dos traballos de investigación colaborativos a través dun
tema común con múltiples diversificacións.
-Mellorar a competencia oral mediante exposicións públicas e
presentación con posters científicos.
C. 3ª ACCIÓN: COMPRENDER PARA APRENDER
-Fomentar a investigación autónoma a través dos traballos de
investigación individuais
-Mellorar a oralidade preparando a participación en foros de debate.
-Introducir o interese pola innovación científica a partir de proxectos de
colaboración con Universidades a través da aplicación de novas
tecnoloxías.
-Fomentar a participación do alumnado en diferentes olimpiadas e
convocatorias autónomicas e nacionales: Olimpiada de Bioloxía, de
Química, Canguro matemático, Liga de debates…

4. 3
1ª ACCIÓN: COMPETENCIAS E HÁBITOS
ÁMBITO: 1º DE ESO
MODIFICACIÓNS DA ACTIVIDADE:
Dado a redución significativa no presuposto de gastos, algunhas das
características do programa tiveron que eliminarse.
A dedicación á corrección de traballos escritos limitouse a unha ou
dúas sesións, e foi levada a cabo polo profesorado acompañante.
O traballo en grupo adquiriu unha característica mais grupal e
menor presenza das actividades individuais.
Os agrupamentos flexibles do alumnado, aínda que se mantiveron
reducíronse a 3 en función das súas competencias respecto de:
a. Autonomía
b. Competencia en lectura comprensiva e en expresión
escrita
d. Dificultades de concentración
TEMPORALIZACIÓN:
A temporalización proposta inicialmente no programa cumpriuse
No primeiro trimestre realizáronse as seguintes accións:
- Avaliación inicial e clasificación do alumnado por niveis

5. 4
- Comunicación ás familias
- Elaboración e proposta de materiais (polas materias implicadas na
actividade)
- Criterios de control, cualificación e avaliación
Decidiuse, en cambio deixar para o inicio do curso entrante a
preparación das xornadas finais
No segundo trimestre:
- Iniciouse a actividade de lecto-escritura (elixiuse como tema
central as obras básicas da literatura universal, dada a presenza
de material no Centro o que permitiu racionalizar o gasto
- Supervisión quincenal do diario de lecturas
- Actividade de Escritura colaborativa.
Terceiro trimestre
- Avaliación da actividade (Maio-Xuño)
- Enquisas a profesorado, alumnado sobre os resultados da
actividade.
- Propostas de mellora para o próximo curso.
AVALIACIÓN DA ACTIVIDADE
DATOS
Das enquisas do alumnado:

6. 5
A separación por grupos de competencias deu lugar a agrupamentos
específicos que se distribuíron dentro de cada grupo do seguinte xeito:
cursos 1ºA 1ºB 1ºC 1ºD 1ºE 1ºF
Total
alumnos
21 22 23 24 21 24
g. autónomo 9 16 16 17 11 12
g. dirixido 7 4 5 5 8 7
G. persoal. 5 2 2 2 3 5
Realizouse unha enquisa ao alumnado propoñendo a medida daqueles
indicadores que permitiran cualificar a consecución dos obxectivos
propostos polo programa, ademais da valoración do propio alumnado
sobre a actividade. Así divídese en 4 apartados: Implicación do
alumnado, implicación do profesorado, implicación das familias,
aspectos técnicos da actividade (obxectivos, materiais, metodoloxía,
lecturas). Tamén se pediu ao alumnado que escollera algunha
modificación para mellorar a actividade.
Pedíuselle ao alumnado que valorara os ítems nunha escala de 1 a 10
tomando o 10 como a escala máis alta de aceptación e 1 coma a máis
baixa.
A continuación podemos ver os resultados nas gráficas comparativas.

7. 6
Nivel de asistencia
A asistencia á actividade polo alumnado é alta en todos os
agrupamentos, aínda que foi interrompida por diferentes actividades
escolares o que implicou a perda de horas nalgúns grupos.
Motivación do alumnado
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1

8. 7
Parece claro que a relación coa actividade é desigual, porén hai que
resaltar que a motivación foi máis forte entre o alumnado do grupo
dirixido, que eran os que tiñan maiores dificultades nas competencias
básicas.
Atención á diversidade
En todos os agrupamentos o alumnado recoñeceu o esforzo por atender
á diversidade de carencias e necesidades que presentaba o alumnado.
Implicación do profesorado.
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1

9. 8
Horarios
Duración da actividade
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1

10. 9
En xeral pódese concluír que a actividade foi ben acollida pola gran
maioría do alumnado participante, tanto no que se refire aos logros coma
aos materiais empregados e á dedicación do profesorado.
A valoración sobre os obxectivos acadados pola actividade é alta, en
calquera dos obxectivos principais perseguidos pola actividade.
.
mellora da lectura
alta
media
baixa
mellora na escritura
alta
media
baixa
lecturas elixidas
alta
media
baixa
materiais de traballo
alta
media
baixa
método de traballo
alta
media
baixa

11. 10
Valoración das familias
A modificación máis demandada polo alumnado foi a introdución da
competencia oral no proxecto ( (49%).
0,00%
20,00%
40,00%
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1

12. 11
Valoración da actividade polo profesorado implicado
O profesorado ao que se lle pediu a súa valoración da actividade, foi,
nun primeiro momento directamente implicado e que pertence ao Centro
Educativo. Tamén se recolleu a opinión daquelas nais que estiveron
dirixindo as actividades dalgún dos grupos dirixidos.
PROFESORADO
Total enquisas 9/ entregadas 8
Implicación alumnado alta 8
media
baixa
implicación profesorado alta 5
media 3
baixa
obxectivos alta 9
media 1
baixa
logro de obxectivos alto 6
medio 2
baixo
materiais lectura 90%
materiais 90%
didáctica 70%

13. 12
Entre as dificultades mais salientables está a capacidade de
coordinación entre o profesorado e o tempo dedicado a actividade, por
escaso para a consecución de obxectivos.
Resultados contrastables: é de resaltar a actividade de escritura
cooperativa ao redor dun texto e dirixidos pola profesora Susa de Lopo,
que deu como resultado a publicación dunha obra ao abeiro deste
programa:

14. 13
PROPOSTAS DE MELLORA:
De entre as propostas de mellora que deberán considerarse para unha
nova edición do programa cabe destacar fundamentalmente as
seguintes:
Introducir outras competencias, como a oral ou a lectura de imaxes. Este
aspecto é coincidente nas valoracións de alumnado, profesorado e
familias.
Introducir a actividade dentro do programa normal das materias, de
forma que a actividade se leve a cabo na aula normal, sen división de
grupos e dentro dun proxecto integrado.
2ª ACCIÓN: APRENDER A APRENDER
ÁMBITO: 2º DE ESO
MODIFICACIÓNS DA ACTIVIDADE:
Non houbo modificacións significativas da actividade, salvo na
consecución de obxectivos temporais, ao ter que producirse o peche dos
traballos, despois da avaliación final do curso ordinario.
Unha das dificultades que se deben resaltar foi a dificultade para atopar
bibliografía suficiente para a realización dos traballos sobre “O home no
seu mundo”.

15. 14
TEMPORALIZACIÓN:
No primeiro trimestre realizáronse as seguintes accións:
Traballo de redacción: aspectos de presentación, organización,
expresión e composición.
- Avaliación inicial e clasificación do alumnado por niveis
- Elaboración e proposta de materiais de traballo para o alumnado
- Elaboración das carpetas de traballo
- Criterios de control, cualificación e avaliación
- Establecemento dos procedementos para a preparación dos
traballos.
Decidiuse, en cambio deixar para o remate da actividade a preparación
das xornadas finais
No segundo trimestre:
- Iniciouse a actividade de investigación con grupos moi reducidos
- Supervisión semanal da marcha dos traballos por parte do profesor
coordinador
- Incorporación paulatina ao traballo de investigación por parte do
alumnado que acada os niveis adecuados no traballo de redacción,
no que se refire a presentación e composición.
Terceiro trimestre
- Tres niveis de corrección dos traballos: primeiro, no entorno
doméstico; segundo, na clase por algún compañeiro; e a última

16. 15
corrección polo profesor. Este procedemento só se puido aplicar
cos primeiros traballos presentados.
- Avaliación da actividade (Xuño. )
- Valoración do profesorado implicado na coordinación dos
traballos.
AVALIACIÓN DA ACTIVIDADE
Resultados:
Presentáronse un total de cento vinte traballos, dos que
alcanzaron unha cualificación de sobresaínte un total de
dezaoito.
Poderán visualizarse no blog: www.antropoque.blogspot.com
Valoración do traballo polo profesorado implicado:
Alto grao de interese por parte do alumnado máis cualificado na
elaboración do traballo.
Superación de dificultades na procura de información na rede:
escaseza de información facilmente accesible, nalgúns casos;
noutros, dificultade de selección pola abundancia de páxinas de
escasa calidade ou de nulo interese.
Notable mellora na selección de información e na organización dos
materiais recolleitos.
Resultados moi bos na mellora do traballo de redacción, nos casos
nos que se realizaron os tres niveis previstos de corrección
Alta implicación do alumnado na corrección dos traballos dos
compañeiros, e boa aceptación das correccións dos outros.

17. 16
PROPOSTAS DE MELLORA
Entre as propostas suxeridas polo profesorado para unha posible
continuidade do programa están:
a) Realizar unha corrección na temporalización, sinalando como
data para a realización do último borrador o final do segundo
trimestre, de xeito que no terceiro poidan facerse as derradeiras
correccións.
b) Establecer con precisión o grupo de alumnos máis cualificados
para un seguimento máis puntual dos seus traballos e para que
asuman tarefas de apoio e traballo cooperativo cos seus
compañeiros.
c) Buscar temas nos que poidan implicarse outras materias, para
darlle un sentido transversal ao traballo.
3ª ACCIÓN: COMPRENDER PARA APRENDER
ÁMBITO: 4º DE ESO, 1º e 2º DE BACHARELATO
MODIFICACIÓNS NA ACTIVIDADE
Non houbo modificacións significativas da actividade, salvo a
incorporación dunha nova modalidade de traballo de investigación,
a cargo do departamento de Tecnoloxía, coa incorporación de
proxectos en coordinación coa Universidade. Neste caso, coa
Universidade de Tecnoloxía de Vigo.

18. 17
TEMPORALIZACIÓN
No primeiro trimestre realizáronse as seguintes accións:
-Preparación das conferencias do VII Ciclo de Conferencias de
formación complementaria: a Voltas co Corpo
- Formación dos grupos de traballo e inicio das tarefas de
titorización.
- Elaboración e proposta de materiais de traballo para o alumnado
http://www.edu.xunta.es/centros/iesames/aulavirtual/course/view.p
hp?id=102
- Establecemento dos procedementos para a preparación dos
traballos.
- Elaboración do calendario de realización das actividades.
No segundo trimestre:
-Desenvolvemento das conferencias. Gravación e recompilación
do material das mesmas.
- Iniciouse a actividade de investigación e preparación de
Olimpíadas
- Supervisión semanal da marcha dos traballos por parte do
profesor coordinador
-Presentación á Liga de Debate e Olimpíadas
Terceiro trimestre

19. 18
- Elaboración das actas das conferencias para a súa publicación
- Presentación e correción dos traballos
- Impresión e presentación a convocatorias
- Valoración do profesorado implicado na coordinación dos
traballos.
AVALIACIÓN DA ACTIVIDADE
Canto a actividade do VII Ciclo de formación complementaria, a
asistencia rondou os 70 asistentes nas diferentes sesións entre
alumnado, profesorado e pais/nais e outros veciños da localidade.
Involucráronse directamente nas sesións 12 profesores e 140
alumnos que realizaron as presentacións das conferencias e a
reprografía necesaria para a súa difusión.
Podemos ver os resultados do Ciclo (carteis, concursos,
conferencias....) no blog creado para a actividade en:
http://www.avoltascon.blogspot.com.es/

20. 19
A implantación paulatina deste método de traballo vai facéndose
unha constante no centro, de forma que se incorporan cada vez
máis alumnos a actividades relacionadas coa investigación e a
excelencia.
A participación en Certames consolidase:
Jóvenes Investigadores: 3 traballos
Certame San Viator: 3 traballos
premios «Historia de la Cinematografía» y «Alfabetización
Audiovisual» (2 traballos)
Podemos ver mostras deste tipo de traballos en:

21. 20
https://sites.google.com/site/petroglifosdeames/
http://www.calameo.com/read/00079240961390d6bc3c1?authid=y
EY6MWmZwVbA
http://www.calameo.com/read/000792409fab7d84e10d6

22. 21
Incorporación de novas direccións no traballo de investigación e
innovación co proxecto de Tecnoloxía para a produción dunha
maqueta con impresión 3D.
Mais información sobre o proxecto en:
http://www.edu.xunta.es/centros/iesames/node/464
Participación na Liga de Debate comarcal

23. 22
Participación nas Olimpíadas de Matemáticas, Bioloxía e Química.
Todas estas actividades involucraron uns 40 alumnos
directamente e uns 70 como asistentes as actividades, o que
supón un 10% do alumnado de 1º 2º de Bach.
PROPOSTAS DE MELLORA
Fomentar a participación do máximos número de alumnos nas
Conferencias de formación complementaria incorporando novas
estratexias de compromiso e novos papeis para o alumnado.
Dar a coñecer a actividade na contorna do Centro e noutros centros
educativos.
Incorporar ao alumnado de 4ª ESO ás dinámicas de investigación
autónoma
Dar visibilidade aos traballos do alumnado a través da presentación
pública dos mesmos e a publicación en canles oficiais.
Promocionar as visitas de estudios relacionadas cos traballos de
investigación.
Canalizar os traballos do alumnado cara o servizo á comunidade, en
consonancia coa metodoloxía do “aprendizaxe servizo”.

24. 23
Descrición dos gastos realizados
Gasto realizado
Gastos de transporte do alumnado de
acompañamento
------------------
Consumos (auga, luz, calefacción) ------------------
Material bibliográfico (inventariable) 1264.80
Material informático 919,90
Material funxible 2100.51
Outros (a especificar): 714.79

25. 24
Profesorado participante
Nome e
Apelidos
función que desenvolve actuación/s na/s
que participou
Susa de Lopo profesora Actuación 1
Aida Fraiz profesora Actuación 1
Sonia profesora Actuación 1
Chus Boo profesora Actuación 1
Xoan Xil profesor Actuación 1
Esteban Lestón profesor Actuación 1
Antonio San
Miguel
profesor Actuación 1
Anxo Sampedro Profesor /coordinador /
conferenciante
Actuación 1
Actuación 2
Actuación 3
Pilar Tobar Profesora /
conferenciante
Actuación 1
Actuación3
Margarita Olivar Profesora /
conferenciante
Actuación 1
Actuación3
Eva Garea Profesora / Coordinadora/
conferenciante
Actuación 1
Actuación 3
Juan Berdullas Preparación Olimpiada
Matemática
Actuación 3
Juan Yürss Preparación Olimpiada
Bioloxía / Conferenciante
Actuación 3
Mercedes Neira Preparación Olimpiada
Química
Actuación 3
Antonio Vázquez Profesor Actuación 3

26. 25
José Berriochoa conferenciante Actuación 3
Rosa Martinez conferenciante Actuación 3
Federico Bouza conferenciante Actuación 3
Fernando Sainz conferenciante Actuación 3
Sonia Roher conferenciante Actuación 3
Renata Otero profesora /
conferenciante
Actuación 1
Actuación 3