2. Ψηφιακή Βιβλιοθήκη (Digital
Library)
τοείδος εκείνο βιβλιοθήκης που περιέχει
συλλογές ψηφιακών δεδομένων, το
περιεχόμενο των οποίων καθίσταται
επιγραμμικά (online) διαθέσιμο, σε
παγκόσμια κλίμακα.
3. ψηφιακές βιβλιοθήκες
αποτελούνται από τεκμήρια (βιβλία, φωτογραφίες,
βίντεο, μουσική κλπ.) που βρίσκονται σε
ψηφιοποιημένη μορφή
δεν είναι απλά μια ψηφιακή εκδοχή της
παραδοσιακής βιβλιοθήκης.
διαθέτουν νέου τύπου οργάνωση και
χρησιμοποιούν την τεχνολογία του Διαδικτύου
προκειμένου να παρέχουν πρόσβαση στο κοινό σε
μια ευρεία γκάμα υπηρεσιών πληροφόρησης,
αποτελούνται δε από διάφορες ηλεκτρονικές πηγές
και διαθέτουν τεχνικές δυνατότητες για τη
δημιουργία, έρευνα και χρήση της πληροφορίας
4.
5. Amazoogle
ανάμεσα στους χρήστες των βιβλιοθηκών
άρχισε να καλλιεργείται η προσδοκία για την
παροχή από τις βιβλιοθήκες υπηρεσιών
παρομοίων με αυτές του ηλεκτρονικού
βιβλιοπωλείου Amazon και της μηχανής
αναζήτησης Google
έτσι, οι βιβλιοθήκες άρχισαν να διαθέτουν το
πλήρες κείμενο των συλλογών τους στο
Διαδίκτυο και να επιτρέπουν στα
προγράμματα αναζήτησης να παραπέμπουν
στο ψηφιακό τους υλικό.
6. Ψηφιακές βιβλιοθήκες
ότι η δημιουργία ψηφιακών βιβλιοθηκών είναι
ένα ακόμα βήμα στην τάση αποϋλοποίησης
που βρίσκει εφαρμογές σε πολλούς τομείς της
οικονομίας και του πολιτισμού.
H δημιουργία ψηφιακών βιβλιοθηκών
αναμένεται να ενταθεί στα προσεχή χρόνια,
καθώς έχουν οικουμενικό χαρακτήρα,
αποτελούν μέσο «εκδημοκρατισμού» και
ανοικτής διάδοσης της γνώσης και του
πολιτισμού.
8. Ψηφιοποίηση του
περιεχομένου των βιβλιοθηκών
Η διαδικασία της ψηφιοποίησης θεωρείται ως
αναπαραγωγή, υπό την έννοια του δικαίου της
πνευματικής ιδιοκτησίας και, επομένως, για να
λάβει χώρα, πρέπει να το έχει επιτρέψει ο
δημιουργός ή δικαιούχος του έργου (άρθρο 3
§ 1 στοιχ. α΄ ν. 2121/1993)
Η ψηφιοποίηση συνιστά, επίσης, διασκευή ή
μετατροπή και, επομένως, εμπίπτει στο
δικαίωμα του δικαιούχου να επιτρέπει ή να
απαγορεύει τη διασκευή, προσαρμογή ή άλλη
μετατροπή, κατ’ άρθρο 3 § 1 στοιχ. γ΄ ν.
2121/1993.
9. Εξαιρέσεις (άρθρα 18 επ.)
δεν μπορεί να εφαρμοστεί η εξαίρεση του
άρθρου 19 ν. 2121/1993, το οποίο προβλέπει
ότι επιτρέπεται, χωρίς την άδεια του
δημιουργού και χωρίς αμοιβή, η παράθεση
σύντομων αποσπασμάτων από έργο άλλου
νομίμως δημοσιευμένου για την υποστήριξη
της γνώμης εκείνου που παραθέτει ή την
κριτική της γνώμης του άλλου
Επίσης, δεν είναι εφαρμοστέα η διάταξη του
άρθρου 22 ν. 2121/1993
10. Επιγραμμική διάθεση του περιεχομένου
των ψηφιακών βιβλιοθηκών
Η πράξη αυτή θίγει το δικαίωμα του
δημιουργού να καθιστά προσιτό στο κοινό
του έργου του, κατά τρόπο ώστε
οποιοσδήποτε να έχει πρόσβαση στα έργα
αυτά, όπου και όταν επιλέγει ο ίδιος
(άρθρο 3 § 1 στοιχ. η΄ ν. 2121/1993).
το δικαίωμα αυτό δεν αναλώνεται από
οποιαδήποτε πράξη παρουσίασης στο
κοινό
11. Το ηθικό δικαίωμα
ο δημιουργός έχει την εξουσία δημοσίευσης, την
εξουσία αναγνώρισης της πατρότητας του
δημιουργού πάνω στο έργο και την εξουσία
διατήρησης της ακεραιότητας του έργου
Μικρή είναι η σημασία που έχουν στο περιβάλλον
των ψηφιακών βιβλιοθηκών η εξουσία
υπαναχώρησης ή μετάνοιας και η εξουσία
προσπέλασης στο έργο
η εξουσία διατήρησης της ακεραιότητας του έργου
μπορεί να προσβάλλεται με τη χρήση
υπερσυνδέσμων (links), με τους οποίους γίνεται
παραπομπή σε άλλες ιστοσελίδες ή με πλαίσια
(frames),
12. Βάσεις δεδομένων για τη διαχείριση των
ψηφιακών βιβλιοθηκών
Οι βάσεις δεδομένων των βιβλιοθηκών,
προστατεύονται από το ν. 2121/1993 με το
δικαίωμα του δημιουργού ή με το δικαίωμα
ειδικής φύσης (sui generis).
13. Ορφανά έργα και εξαντλημένα έργα
Ως ορφανά νοούνται τα έργα των οποίων οι
δικαιούχοι δεν μπορούν να προσδιορισθούν ή δεν
μπορούν να ευρεθούν, στην περίπτωση που είναι
γνωστοί και δεν είναι έτσι δυνατόν να τους ζητηθεί
η άδεια για την ψηφιοποίηση και δημοσιοποίηση
των έργων τους στο Διαδίκτυο, ακόμα και με τη
διενέργεια της πλέον επιμελούς έρευνας.
Δημιουργείται ανασφάλεια στους χρήστες των
έργων και ανυπέρβλητα εμπόδια στις ψηφιακές
βιβλιοθήκες, καθώς απαιτείται μια μακρά
διαδικασία για την ανεύρεση των δικαιούχων, ενώ
το σχετικό κόστος είναι ιδιαίτερα υψηλό.
14. ΟΔΗΓΙΑ 2012/28/ΕΕ σχετικά με ορισμένες
επιτρεπόμενες χρήσεις ορφανών έργων
Ένα έργο ή ένα φωνογράφημα θεωρείται
ορφανό εάν κανένας από τους κατόχους
δικαιωμάτων του εν λόγω έργου ή του
φωνογραφήματος δεν ταυτοποιηθεί ή,
ακόμα και αν ένας ή περισσότεροι εξ
αυτών έχουν ταυτοποιηθεί, κανείς δεν
εντοπιστεί παρά τη διενέργεια επιμελούς
αναζήτησης των κατόχων των
δικαιωμάτων που έχουν καταγραφεί
σύμφωνα με το άρθρο 3
15. Επιμελής αναζήτηση
Προκειμένου να εξακριβωθεί αν ένα έργο ή ένα
φωνογράφημα είναι ορφανό, οι οργανισμοί
που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος
1 διασφαλίζουν τη διενέργεια καλόπιστης
επιμελούς αναζήτησης για κάθε έργο ή
οποιοδήποτε άλλο προστατευόμενο
αντικείμενο, προσφεύγοντας στις κατάλληλες
πηγές για την κατηγορία των σχετικών έργων
και άλλου προστατευόμενου αντικειμένου. Η
επιμελής αναζήτηση διεξάγεται πριν από τη
χρήση του έργου ή φωνογραφήματος.
16. Λήξη του καθεστώτος έργων
ως ορφανών
Τακράτη μέλη διασφαλίζουν ότι ο κάτοχος
των δικαιωμάτων ενός έργου ή
φωνογραφήματος που θεωρείται ορφανό
έχει, ανά πάσα στιγμή, τη δυνατότητα να
θέσει τέλος στο καθεστώς του έργου ως
ορφανού σε ό, τι αφορά τα δικαιώματά
του.
17. Επιτρεπόμενες χρήσεις
ορφανών έργων
Τα κράτη μέλη προβλέπουν εξαίρεση ή περιορισμό
στο δικαίωμα αναπαραγωγής και στο δικαίωμα
διάθεσης στο κοινό που προβλέπουν τα άρθρα 2 και
3 της οδηγίας 2001/29/ΕΚ αντιστοίχως για να
διασφαλίζουν ότι επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται
ορφανά έργα με τους κατωτέρω τρόπους:
α) θέτοντας το ορφανό έργο στη διάθεση του κοινού,
κατά την έννοια του άρθρου 3 της οδηγίας
2001/29/ΕΚ·
β) μέσω αναπαραγωγής, κατά την έννοια του
άρθρου 2 της οδηγίας 2001/29/ΕΚ, για σκοπούς
ψηφιοποίησης, διάθεσης στο κοινό, ευρετηρίασης,
καταλογογράφησης, συντήρησης ή
αποκατάστασης.