2. Layihə metodu hər zaman hansısa
bir problemin həllinə yönəlir.Bir
yandan bu problemin həlli zamanı
ən səmərəli yollar axtarılır. İkinci
bir tərəfdən də burada inteqrativ
biliklərdən istifadə etmək lazım
olur.
Şagirdlər layihə hazırlayan zaman
ilk öncə özlərini bir tədqiqatçı kimi
aparılar.
Layihə metodikasının dərs prosesində
istifadəsi.
3. Layihə hazırlanarkən şagirdlərdə: Idrakın
inkişafı
müstəqil fikir
yürütmə
bacarığıtənqidi
təfəkkürün
inkişafı
yaradıcılıq
vərdişlərin
formalaşması
öz bilik və
bacarığlarının
informasiya
məkanında
müəyyənləşdirməsinə
nail olur
5. ünsiyyət və əməkdaşlıq edir,
vətəndaş kimi formalaşıb qlobal
problemlərlə tanış olur,
layihə icrası zamanı yeni bilik qurucusu olub
özlərini qiymətləndirmə imkanı əldə edir və
sadalanan bütün hallarda İKT -dən geniş istifadə
etməyi öyrənirlər
6. Layihə – teoretik problemin həllinə
yönəlibsə onun həlli olmalıdır, praktik
məsələdirsə-onda onun həlli yolları
müəyyənləşməli və həyata
keçirilməlidir.
Layihə metodunun əsasında
şagirdlərin tənqidi təfəkürün
üninkişafı , müstəqil şəkildə fikir
yürütmək və öz fikirlərin müdafiə
etmək bacarıqları durur .
7. Müddətinə görə
Qısa,orta, uzun Sadə, Orta, mürəkkəb
Formasına görə
Texniki,sosial,təşkilatı
Təşkilatı
cəhətdən
iqtisadi qarışıq
8. Ölkədaxili və beynəlxalq
layihələrdə iştirak şagirdlərə
yaşıdları ilə ünsiyyət və
əməkdaşlıq etməyə çox böyük
imkanlar yaradır.
Eyni layihəni müxtəlif
region şagirdləri
işləyərkən son nəticəni
internet vasitəsi ilə
təşkilatların saytlarında
yerləşdirdikdə problemin
həllinə yaşıdlarının fərqli
yanaşması ilə tanış
olurlar.
9. Hər hansı bir mövzuda layihə işlədikdə şagirdlər
aşağıdakıları nəzərə almalıdırlar.
Problemin qoyulmasını;
Onların həlli üçün hipotezlərinin yürüdülməsini;
Araşdırma yolarını müzakirə etməyi;
Məlumatların toplanılmasnıı;
Alınmış məlumatın təhlilini;
Yekun tərtibatın aparılmasını;
Yekun vurmağı,korrektə etməyi,nəticə çıxarmaqı.
11. Tədqiqat mütdətində sorgular aparılır,
qoyulan problemlə bağlı bukletlər hazırlanır.
Sonda mütləq nəticə əldə olunur.
Layihələr ərzində qoyulan suallara
konkret cavab vermək üçün mütləq
araşdırmalar aparılmalıdir.Burada
şagird informasiyanı toplayarkən
digər yoldaşlarının köməyindən
istifadə edir.
12. Oyun tərkibli layihələr hazırlanarkən aşağıdakılar nəzərə alınmalıdır. Məsələn
M.F. Axundovun “Hekayəti Molla İbrahimxəlil Kimyagər” – redaksiya
heyatının təşkili. Hər şagird təyin olunmuş rolunu yerinə
yetirir:rəssam,ədəbyyatşunas,tənqitçi,jurnalist.
Rəssamlar tərtibat üçün eskizlər hazırlayırlar,ədəbiyyatşunaslar hansısa
bir parçanı təhlil edirlər,tənqitçilər hansısa bir çatışmamazlıqları aşkar
etməyə çalışırlar,jurnalistlər sosioloji sorğular keçirirlər, müsahibə
götürdülər.
Bir parça seçilir
Personajları
müzakirə edirlər,
geyimləri fikirləşirlər
Deklomasiyalar
üzərində işləyirlər,
Mimika ilə,
jestlərlə,
dioloqlar
üzərində işlər aparılır.
Həmçinin oyun
tərkibli layihədə
bədii əsərlərdən
fraqmentlər də
saymaq olar.
13. Layihə zamanı lazımı informasiya
toplanılır.Layihədə iştirak edənlər bu
məlumatla tanış olur,analiz edir və faktları
yekunlaşdırırlar.
Layihənin quruluşu:layihənin məqsədi,onun
aktualığı , məlumat mənbələri
Nəticə aşağıdakı şəkildə təqdim oluna bilər:
məqalə, referat, təqdimat,telekonfrans, nəşr.
Nümunə
“ Hacı Zeynalabdin Tağıyev”.Şagirdlər
Hacı Zeynalabdin Tağıyevın həyatı
haqqında məlumat toplayıb,
məqalələri oxuyub,film
izləmişlər,onun xeyriyəçi kimi
fəlliyyəti araşdırılmışdır.
Nəticədə Hacı Zeynalabdin Tağıyevin
bloqu yaratmışlar.
3.Məlumat xarakterli layihə
14. “Hər zaman yaşayan insanlar” – şagirdlər
Azərbaycanın bütövlüyü uğrunda vuruşan insanlar
haqqıda araşdırmalar aparirlar.Onlar bu layihəni 6
ay ərzində davam etdirirlər. Bu layihə çərçivəsində
şagirdlər şəhərin və kəndlərin digər məktəblərinin
şagirdlərinidə bu layihəyə qoşulmağı təklif etdilər.
Beləliklə, bu cür layihələrdə 20 - dən çox
komanda iştirak edə bilər.Sorğular aparılır,qəzetlər ,
paylayıcı materialar hazırlanır.Nəticədə təqdimat
telemost şəkilində həyata keçirilir.
S. Vurğunun “Azərbaycan” şeiri- şagirdlər
Azərbaycanın tərənüm olduğu bölgələr
haqqında məlumatlar toplayır, bir neçə
bolgəyə səyyahət etmək üçün marşrutlar
teyin edib bu bölgələrdə olurlar,hər
bölgənin özünə məxsusluğunu müəyyən
edirlər , film çəkirlər.
15. 5. PRAKTIK
Riyaziyyat.
1. Həndəsi fiqurlardan bir şəkil yarat
(nəticədə hansısa bir fikurdan
şəkil düzəlir və istifadə olunan
materialların sahəsi hesablanır)
1 qrup - dənizin coğrafiyasını, öyrənilmə tarixini müəyyənləşdiri;
2 qrup – dənizin əhatəsində olan rayonların iqlimi ilə digər rayonların iqlimini müqaisə
edir;
3 qrup – Xəzər dənizinin suyunun tərkibin öyrənir;
4 qrup – Xəzərin ekoloji problemlərini araşdırır;
5 qrup – Xəzərin flora və faunasını öyrənir;
Alınmış nəticələri müzakirə edib dioqram tərtib edirlər,referat və təqdimat hazırlayırlar.
Məsələn riyazziyyat fənnindən bu tipli
layihə hazırlanarkən şagirdlərə belə
bir tapşırıq verilə bilər:
16. Layihələrin fəalliyətinə görə növlərinin
Bir tədris fənni çərçivəsində (ədəbiyyat, təbiət elimləri,
dil (linqvistik), tarixi, coğrafi, musiqi, idman) istifadə
olunur.
17. Layihələrin fəalliyətinə görə növlərinin
Layihə “Danışan daşlar”
Cografiya
Azərbaycan dili
Azərbaycan tarixi
Fənlərarası layihələr - bir və ya bir neçə fənlər üzrə
biliklər istifadə olunur.
19. Layihə texnologiyalarından effektiv istifadə üçun
nəzəri yox,
ilk növbədə praktik hazırlıq gərəkdir.
Ona görə də sizə aşağıdakı layihəni nümunə olaraq
təqdim edirəm.
