Μελέτη Περιβάλλοντος, Φυσική Ε΄ Δημοτικού , Νεογιλά , μόνιμα δόντια, εσωτερικό δοντιών, τερηδόνα, φροντίδα δοντιών

1. Γνωρίζω τα δόντια μου

2. Η σημασία των δοντιών
Συγκεκριμένα:
 Τα χρησιμοποιούμε καθημερινά, για να φάμε. Τα δόντια μας είναι αυτά
που ασχολούνται με τη μάσηση της τροφής κι διευκολύνουν στην
πέψη της, δηλαδή στη χώνεψή της.
Μπορούμε να φανταστούμε πώς θα ήταν η ζωή μας χωρίς δόντια;
 Ακόμη, χρησιμοποιώντας τα, μπορούμε να πούμε στους άλλους γι’
αυτά που έχουμε στο μυαλό μας κι έτσι αυτοί γνωρίζουν πάντα πώς
είμαστε. Μας βοηθούν στην ομιλία.
 Επίσης, για να καταλάβει ένας άλλος άνθρωπος το πώς νιώθουμε,
δεν είναι απαραίτητο να μιλήσουμε πάντα. Μπορεί να το καταλάβει και
από τις εκφράσεις του προσώπου μας.
Συναισθήματα όπως η χαρά αποτυπώνονται στο χαμόγελό μας.
Τα δόντια είναι πολύ σημαντικά για τον άνθρωπο και την υγεία του οργανισμού
του. Χάρη σ’ αυτά μασάμε, μιλάμε, χαμογελάμε.
Τα σύμφωνα Τ Δ Θ
λέγονται «οδοντικά».
Ξέρεις γιατί;
Διότι, για να τα προφέρουμε,
απαιτείται
η στενή συνεργασία
της γλώσσας με τα δόντια.
Π.χ. Τις λέξεις: θάλασσα,
δέντρο, τουλίπα,
δεν μπορούμε να τις
προφέρουμε χωρίς
τη βοήθεια των δοντιών μας.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

3. Ματιά στην εγκυκλοπαίδεια…
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

4. Η ονομασία των δοντιών μας
Κοπτήρες: Βρίσκονται στο μπροστινό μέρος της οδοντοστοιχίας και
ονομάζονται έτσι, επειδή χρησιμεύουν για να κόβουν την τροφή.
Οι κοπτήρες είναι χαρακτηριστικά δόντια των φυτοφάγων ζώων.
Κυνόδοντες: Βρίσκονται δίπλα από τους κοπτήρες. Έχουν πάρει το
όνομά τους από την αρχαία λέξη "κύων", που σημαίνει "σκύλος",
επειδή αυτού του είδους τα δόντια κυριαρχούν στο στόμα του σκύλου
(αλλά και των άλλων σαρκοφάγων ζώων).
Γομφίοι: Στην καθημερινή γλώσσα ονομάζονται και "τραπεζίτες", επειδή
στο πάνω μέρος τους έχουν φαρδιά και επίπεδη επιφάνεια, σαν τράπεζα
(τραπέζι).
Οι τελευταίοι γομφίοι ονομάζονται και φρονιμίτες, επειδή φυτρώνουν μετά
το 20 έτος της ηλικίας μας, τότε δηλαδή που αρχίζουμε και μεγαλώνουμε,
άρα γινόμαστε και πιο... φρόνιμοι!
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

5. Νεογιλοί Τομείς ή Κοπτήρες:
Αυτά είναι τα μπροστινά μας δόντια και είναι
συνολικά
8 δόντια ( 4 στην άνω γνάθο και 4 στην κάτω).
Έχουν πλατιά κοπτική επιφάνεια και μια και
μοναδική ρίζα.
Είναι συνήθως τα πρώτα δόντια που εμφανίζονται από 6 - 9
μηνών (κεντρικός τομέας) μέχρι 12 - 13 μηνών (πλάγιος
τομέας) και χρησιμοποιούνται για να κόβουν το φαγητό πχ να
δαγκώσουν ένα μήλο.
Νεογιλοί Κυνόδοντες:
Είναι μπροστινά δόντια και πιο τριγωνικά σε σχήμα
από τους τομείς. Συνολικά έχουμε 4 κυνόδοντες στο
στόμα.
Όπως οι κοπτήρες, έτσι και οι κυνόδοντες έχουν μόνο
μία ρίζα.
Εμφανίζονται από 16 μέχρι 20-22 μηνών.
Στα ζώα, όπως στα σκυλιά, οι κυνόδοντες είναι πιο μεγάλοι και
χρησιμοποιούνται για να σκίζουν την τροφή. Στους
ανθρώπους είναι μικρότερα σε μέγεθος και χρησιμοποιούνται
όπως οι τομείς για να κόβουν την τροφή.
Τα νεογιλά δόντια αρχίζουν να
ανατέλλουν όταν τα μωρά είναι
6- 9 μηνών.
Συνολικά υπάρχουν 20 νεογιλά δόντια
και η ανατολή τους ολοκληρώνεται στην
ηλικία των 2 με 2 ½ χρόνων.
Νεογιλά Δόντια
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

6. Νεογιλοί Γομφίοι ή τραπεζίτες :
Είναι τα μεγάλα πίσω δόντια.
Συνολικά έχουμε 8 νεογιλούς
γομφίους, που χρησιμοποιούνται
για να συνθλίβουν την τροφή σε
μικρότερες ποσότητες, έτσι ώστε
μπορούμε να τις καταπιούμε.
Αυτή η λειτουργία ονομάζεται
μάσηση.
Εμφανίζονται σε ηλικία 1-2 ½ χρονών.
Είναι εύκολο να τα ξεχωρίσουμε από τα
υπόλοιπα δόντια, γιατί είναι μεγαλύτερα,
έχουν εξογκώματα και ανώμαλες
επιφάνειες που βοηθούν στη μάσηση.
Επίσης έχουν περισσότερες ρίζες οι
οποίες είναι και πλατιές.
Κάτω από τα νεογιλά δόντια, σχηματίζονται και
μεγαλώνουν άλλα δόντια, τα μόνιμα, τα οποία θα
διώξουν τα νεογιλά και θα πάρουν τη θέση τους.
Κεντρικοί κοπτήρες
Κεντρικοί κοπτήρες
Πλάγιοι κοπτήρες
Πλάγιοι κοπτήρες
Κυνόδοντες
Κυνόδοντες
Πρώτος γομφίος
Πρώτος γομφίος
Δεύτερος γομφίος
Δεύτερος γομφίος
Εμφανίζονται Πέφτουν
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

7. Τα δόντια των ενήλικων ή αλλιώς
μόνιμα δόντια ξεκινούν την
εμφάνιση τους στη ηλικία των 6
χρόνων. Είναι μεγαλύτερα από τα
νεογιλά δόντια.
Καθώς οι γνάθοι αναπτύσσονται
υπάρχει μεγαλύτερος χώρος για
την ανατολή των μόνιμων δοντιών.
Υπάρχουν συνολικά 32 μόνιμα
δόντια.
3) Προγόμφιοι: Είναι τα δόντια που ανατέλλουν στη θέση των
1ων και 2ων νεογιλών γομφίων. Συνολικά έχουμε 8 μόνιμους
προγομφίους.
Οι τέσσερις πρώτοι προγόμφιοι ανατέλλουν πρώτοι και έπειτα ακολουθούν
οι τέσσερις δεύτεροι προγόμφιοι. Στη νεογιλή οδοντοφυΐα δεν υπάρχουν
προγόμφιοι παρά μόνον γομφίοι.
4) Γομφίοι ή τραπεζίτες: Αυτά είναι μεγάλα πίσω δόντια που
χρησιμοποιούνται για να συνθλίβουν την τροφή πριν την
καταπιούμε, μια λειτουργία γνωστή ως μάσηση.
Έχουν περισσότερες ρίζες από τα προηγούμενα δόντια και επίσης έχουν
ανώμαλες και ακανόνιστες μασητικές επιφάνειες με βοθρία και αύλακες.
Συνολικά έχουμε 12 γομφίους, 3 σε κάθε πλευρά γνωστοί ως
1ος , 2ος και 3ος γομφίος.
1) Τομείς ή κοπτήρες: Είναι μπροστινά δόντια και συνολικά
υπάρχουν 8 τομείς στο στόμα (4 πάνω και 4 κάτω)
2) Κυνόδοντες: Είναι και αυτά μπροστινά δόντια . Έχουν πιο
τριγωνικό σχήμα από τους τομείς . Συνολικά έχουμε 4
μόνιμους κυνόδοντες ( 2 πάνω και 2 κάτω).
Μόνιμα δόντια
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

8. Ο Πρώτος Γομφίος: Οι πρώτοι γομφίοι εμφανίζονται στην
ηλικία των 6 με 8 χρόνων.
Ο Δεύτερος Γομφίος: Οι δεύτεροι γομφίοι έχουν ίδιο μέγεθος
με τους πρώτους γομφίους και εμφανίζονται στην ηλικία
των 12 χρόνων.
O Τρίτος Γομφίος: Είναι τα τελευταία μόνιμα δόντια και
εμφανίζονται στην ηλικία των 18-21 χρόνων.
Ονομάζονται επίσης και φρονιμίτες. Συνολικά έχουμε
4 φρονιμίτες στο στόμα και μερικές φορές προκαλούν
προβλήματα εάν δεν υπάρχει αρκετός χώρος για να ανατείλουν.
Κατά τη περίοδο της εφηβείας πρέπει να έχουμε γύρω στα
28 μόνιμα δόντια μέσα στο στόμα.
Στο τέλος της εφηβικής περιόδου, εμφανίζονται τα τελευταία
μόνιμα δόντια , οι φρονιμίτες ή αλλιώς οι τρίτοι γομφίοι και τα
συνολικά μόνιμα δόντια που έχει ο άνθρωπος είναι 32.
Kοπτήρες
Κυνόδοντες
Προγόμφιοι
Γομφίοι
Δεύτεροι Γομφίοι
Τρίτοι Γομφίοι
Μόνιμα δόντια
Τρίτοι Γομφίοι
Δεύτεροι Γομφίοι
Γομφίοι
Προγόμφιοι
Κυνόδοντες
Kοπτήρες
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

9. Τα δόντια μας είναι τα πιο σκληρά μέρη του σώματος.
Αυτό οφείλεται στην ΑΔΑΜΑΝΤΙΝΗ
(πήρε το όνομα της από το διαμάντι που είναι ένας
από τους πιο σκληρούς λίθους που υπάρχουν στη
φύση).
Η αδαμαντίνη , γνωστή και σαν σμάλτο του δοντιού,
είναι μια σκληρή, λευκή, πυκνή, ανόργανη ουσία που
καλύπτει τη στεφάνη του δοντιού και αποτελείται από
ένα άλας, που περιέχει ασβέστιο.
Πρόκειται για το εξωτερικό περίβλημα κάθε δοντιού
που καλύπτει τη ΜΥΛΗ.
Μύλη λέγεται το μέρος του δοντιού που βρίσκεται
πάνω από τα ούλα.
Το μέρος του δοντιού που βρίσκεται μέσα στα ούλα
λέγεται ΡΙΖΑ.
Η ρίζα καλύπτεται από την ΟΣΤΕΪΝΗ.
Η οστεΐνη είναι μία μεμβράνη (ένα κάλυμμα) που
κρατάει το δόντι στη θέση του.
Το εσωτερικό των δοντιών
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

10. Κάτω από την αδαμαντίνη βρίσκεται η
ΟΔΟΝΤΙΝΗ, η οποία προστατεύει τον
ΠΟΛΦΟ.
Ο Πολφός είναι το κεντρικό μέρος του δοντιού
και μέσα σ΄ αυτόν βρίσκονται τα ΑΙΜΟΦΟΡΑ
ΑΓΓΕΙΑ και τα ΝΕΥΡΑ
Τα αιμοφόρα αγγεία στέλνουν αίμα στα
δόντια ,το οποίο περιέχει θρεπτικά συστατικά
και οξυγόνο, και τα κρατάνε ζωντανά.
Τα νεύρα είναι αυτά που στέλνουν μήνυμα στον
εγκέφαλο και τον ενημερώνουν όταν κάτι δεν πάει
καλά.
Πονάει!!!
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

11. Γιατί πλένουμε τα δόντια μας;
Όχι μόνο για να έχουμε ένα καθαρό στόμα και να απομακρύνουμε τα
υπολείμματα των τροφών , αλλά γιατί έτσι μειώνουμε τα μικρόβια στο στόμα
μας, που σχηματίζουν την οδοντική πλάκα.
Η οδοντική πλάκα στα δόντια θεωρείται ως η κύρια αιτία της τερηδόνας.
Η πλάκα αυτή είναι ένα λεπτό στρώμα από μικρόβια που
αναπτύσσεται γύρω από την γραμμή των ούλων, στην επιφάνεια των
δοντιών και στα αυλάκια και σχισμές της μασητικής επιφάνειάς τους. Οδοντική πλάκα
Αν δεν απομακρύνεται με
το βούρτσισμα
καθημερινά, εξελίσσεται
σε πέτρα.
Η καταστροφή των δοντιών προκαλείται συγκεκριμένα,
από τα βακτήρια της οδοντικής πλάκας.
Οι μικροοργανισμοί αυτοί τρέφονται με σάκχαρα, που
παραμένουν ανάμεσα στα δόντια μας μετά από κάθε γεύμα,
και αποβάλλουν οξέα.
Τα οξέα καταστρέφουν την αδαμαντίνη και στη συνέχεια
την οδοντίνη και έτσι προκαλείται τερηδόνα.
βακτήρια
οξέα
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

12. Τροφές που προκαλούν τερηδόνα
Ποια τρόφιμα είναι αυτά;
 Τα τρόφιμα που περιέχουν ζάχαρη, όπως μπισκότα, σοκολάτες, καραμέλες
και γλυκά είναι οι κύριες πηγές ενέργειας που βοηθούν τα βακτήρια να
προκαλέσουν τερηδόνα.
 Επίσης, τροφές με υδατάνθρακες, όπως κράκερς, ψωμί, δημητριακά ή
πατατάκια, μπορεί να παράγουν σάκχαρα στο στόμα
κάτω από την επίδραση των ενζύμων του σάλιου.
Άρα, όλα τα ζαχαρούχα και αμυλούχα τρόφιμα και ποτά, όπως σταφίδες, κέικ,
μέλι, αναψυκτικά, χυμοί κ.λ.π. είναι οι μεγαλύτεροι τροφοδότες της πλάκας
και των μικροβίων που είναι η αιτία της τερηδόνας.
• Η αδαμαντίνη των δοντιών, αν και είναι ο πιο σκληρός ιστός
του ανθρώπινου σώματος, γίνεται πολύ ευάλωτη, όταν το περιβάλλον του
στόματος γίνεται πολύ όξινο (pH οξύτητα, κάτω από 5,5 - 6,0)
Τα σάκχαρα λοιπόν, που περιέχονται στα τρόφιμα που καταναλώνουμε,
δίνουν την τροφή και ενέργεια στα βακτήρια, ώστε να αναπτυχθούν
και να παράγουν οξέα.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

13. Τερηδόνα Η τερηδόνα λοιπόν, είναι ασθένεια των δοντιών.
Αν δεν θεραπευθεί έγκαιρα, εξελίσσεται και οδηγεί στην
πλήρη καταστροφή του δοντιού με συνέπεια την εξαγωγή
του.
Η τερηδόνα δεν προκαλεί κάποια κοιλότητα αμέσως.
Αρχικά διαλύει την αδαμαντίνη και στη συνέχεια
επεκτείνεται στην (πιο μαλακή) οδοντίνη, την οποία
διαλύει πολύ ευκολότερα και σε μεγαλύτερη έκταση.
Όταν η οδοντίνη διαλυθεί σημαντικά, τα εξωτερικά
τοιχώματα της αδαμαντίνης, σπάζουν κι έτσι εμφανίζεται
μια μεγαλύτερη κοιλότητα στο δόντι. Αυτό είναι ήδη ένα
προχωρημένο στάδιο, που πιθανότατα θα συνοδεύεται
από πόνο.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

14. Ουλίτιδα - Περιοδοντίτιδα
Ουλίτιδα είναι η πάθηση που προσβάλει τα ούλα και το
φατνιακό οστούν δηλαδή το κόκκαλο στο οποίο
στηρίζονται τα δόντια.
Στην ουλίτιδα, που είναι πρώιμο στάδιο της
περιοδοντίτιδας, τα ούλα είναι συνήθως ερυθρά,
πρησμένα και ματώνουν εύκολα.
Ουλίτιδα που δεν έχει θεραπευτεί εξελίσσεται σε μη
αναστρέψιμη βλάβη την περιοδοντίτιδα.
Στην περιοδοντίτιδα το φατνιακό οστούν και οι υπόλοιποι
γύρω από τα δόντια ιστοί καταστρέφονται με αποτέλεσμα
τα δόντια να κουνιούνται και τελικά να πέφτουν ή να
απαιτούν εξαγωγή.
Το δόντι πέφτει!
Τα οξέα καταστρέφουν και τα ούλα.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

15. Φροντίζω τα δόντια μου

16. Τι μας λένε οι ειδικοί;
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

17. Κάνουν καλό στα δόντια…
 Το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα (τυρί, γιαούρτι) αποτελούν
τις κυριότερες πηγές ασβεστίου, φωσφόρου και βιταμίνης D.
(Η βιταμίνη D βοηθά στην εναπόθεση των μετάλλων αυτών στο σκελετό και στα δόντια)
Το σάλιο είναι ένας φυσικός τρόπος καθαρισμού του
στόματος από τα οξέα. Επιπλέον περιέχει ασβέστιο που
ενισχύει τα δόντια.
 Το νερό και τα υγρά, ιδιαίτερα όσα δεν περιέχουν ζάχαρη, ανθρακικό και καφεΐνη,
(π. χ. το χαμομήλι), ξεπλένουν και ενυδατώνουν τα ούλα και απομακρύνουν υπολείμματα
τροφών που 'τρυπώνουν' ανάμεσα στα δόντια.
 Τα ψάρια, τα θαλασσινά και το πράσινο τσάι, είναι τροφές που περιέχουν
φθόριο. Το φθόριο, κάνει πιο ανθεκτική την αδαμαντίνη και εμποδίζει τη διάβρωση
από τα οξέα.
 Τα ψάρια (σαρδέλες, τόνος, σολομός) είναι επίσης, πηγές φωσφόρου και
βιταμίνης D, που αποτελούν δομικό στοιχείο των δοντιών μας.
 Τα εσπεριδοειδή (πορτοκάλια, μανταρίνια κ.α.) οι φράουλες, τα ακτινίδια,
το μπρόκολο, οι πιπεριές περιέχουν βιταμίνη C, απαραίτητη για την υγεία των ούλων.
• Τα ούλα παρέχουν στήριξη στα δόντια μέσω ινών κολλαγόνου, που για να παρασκευαστεί από τον οργανισμό μας,
χρειάζεται τη βιταμίνη C.
• Μετά την κατανάλωση χυμών εσπεριδοειδών, επειδή είναι αρκετά όξινα, καλό είναι να βουρτσίζουμε τα δόντια μας.
Το βούρτσισμα όμως πρέπει να γίνεται μισή ώρα αργότερα, για να μη φθείρουμε το ευάλωτο από τα οξέα σμάλτο.
 Τα ωμά φυλλώδη λαχανικά (σέλινο, μαρούλι, ρόκα κ.α.) είναι καλά για τα δόντια, καθώς
λόγω των ινών που περιέχουν, απαιτούν καλό μάσημα, γεγονός που ενεργοποιεί την
παραγωγή του σάλιου.
 Τα ωμά φρούτα επίσης και ειδικά τα αχλάδια κινητοποιούν την παραγωγή σάλιου και δρουν
αποτελεσματικά στην εξουδετέρωση των οξέων
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

18. Η οδοντόκρεμα
Σχεδόν όλες οι σύγχρονες οδοντόκρεμες περιέχουν φθόριο, που θεωρείται πλέον
σαν ένα απολύτως απαραίτητο συστατικό για την υγεία των δοντιών.
Το φθόριο ενισχύει την αδαμαντίνη (σμάλτο των δοντιών) κάνοντάς τη πιο σκληρή και ανθεκτική
ενάντια στα οξέα που παράγονται από τα μικρόβια μέσα στο στόμα μας. Επιπλέον, έχει και μια ήπια
αντιμικροβιακή δράση ενάντια στα μικρόβια αυτά.
Η περιεκτικότητα των
τροφίμων σε φθόριο
(ιχνοστοιχείο) είναι σε
γενικές γραμμές μικρή.
Τα τρόφιμα με τις
υψηλότερες συγκεντρώσεις
φθορίου είναι τα
δημητριακά, τα ψάρια, τα
θαλασσινά και το τσάι.
 Από 2 μέχρι 6 ετών μπορούν να χρησιμοποιούν οδοντόκρεμα με
τουλάχιστον 1000 ppm φθορίου.
Η ποσότητα της οδοντόκρεμας πρέπει να είναι μεγέθους μικρού μπιζελιού.
 Μετά τα 6 έτη μπορούν να χρησιμοποιούνται και κοινές
οδοντόκρεμες χωρίς πρόβλημα (1450 -1500ppm F) .
 Στα βρέφη χρησιμοποιούμε απλώς βρεμένη οδοντόβουρτσα.
 Προοδευτικά και μέχρι την ηλικία των 2 χρονών, λόγω της
πιθανότητας κατάποσης της οδοντόκρεμας από τα παιδιά, πρέπει να
χρησιμοποιούνται εξειδικευμένες παιδικές οδοντόκρεμες με μειωμένη
ποσότητα φθορίου (250-500 ppm).
Η ποσότητα της οδοντόκρεμας πρέπει να είναι ελάχιστη, δηλαδή ένα ίχνος στην οδοντόβουρτσα.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

19. Το στοματικό διάλυμα
Οι στοματικές πλύσεις μετά το βούρτσισμα με φθοριούχο διάλυμα
είναι για παιδιά πάνω από 6-7 χρονών
Τα παιδιά κάτω των 6 - 7 χρόνων απαγορεύεται να χρησιμοποιούν
τέτοια διαλύματα, διότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος να τα
καταπιούν!
Αν ο παιδοδοντίατρος κρίνει ότι υπάρχει προδιάθεση στην ανάπτυξη τερηδόνας
χορηγεί προληπτικά φθοριούχες ταμπλέτες.
Η Φθορίωση στον Οδοντίατρο
Ο οδοντίατρος χρησιμοποιεί φθόριο σε μορφή gel και το τοποθετεί σε
ειδικά δισκάρια μιας χρήσης, τα οποία εφαρμόζονται στην άνω και
κάτω γνάθο και παραμένουν στο στόμα για 1- 4 λεπτά.
Υπάρχουν ειδικά gel με γεύση φρούτων για να είναι ευχάριστα στα
παιδιά.
Για τοπική φθορίωση χρησιμοποιείται βερνίκι φθορίου,
που επαλείφεται στα δόντια.
Υπάρχουν και τα φθοριούχα διαλύματα
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

20. Πότε πρέπει να πλένουμε τα δόντια μας;
Επειδή κάθε 6 - 8 ώρες τα μικρόβια κολλάνε ξανά
στα δόντια μας, γι αυτό καλό είναι να τα πλένουμε
3 φορές την ημέρα μετά τα κύρια γεύματα.
Έχει τεράστια σημασία το πώς πλένουμε τα δόντια.
Κάθε δόντι χρειάζεται βούρτσισμα 10 φορές προς
3 διαφορετικές κατευθύνσεις, γι αυτό μέχρι 7 ετών το
βούρτσισμα πρέπει να γίνεται από τη μαμά.
Το βράδυ καμιά φορά νυστάζουμε και δεν πλένουμε δόντια.
Και όμως το βραδινό βούρτσισμα είναι πολύ σημαντικό.
Μην το ξεχνάς!
Πρέπει λοιπόν, να φροντίζουμε τα δόντια και τα ούλα μας,
ώστε να παραμένουν υγιή.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

21. Πώς πλένουμε σωστά τα δόντια μας …
•Στη συνέχεια και τα
μπροστινά κάτω δόντια
•Τοποθετούμε την
οδοντόβουρτσα κατά
μήκος των ούλων
σχηματίζοντας γωνία 45
μοιρών με τα δόντια
μας.
• Μετακινούμε την
οδοντόβουρτσα απαλά
με κυκλικές κινήσεις
μπρος - πίσω,
επαναλαμβάνοντας για
όλα τα δόντια.
•Βουρτσίζουμε με τον ίδιο
τρόπο τις εσωτερικές
επιφάνειες των δοντιών.
•Ύστερα βουρτσίζουμε την
επίπεδη επιφάνεια κάθε
δοντιού.
•Χρησιμοποιούμε την
άκρη της οδοντόβουρτσας
για να βουρτσίσουμε
πίσω από τα μπροστινά
μας δόντια.
•Δεν παραλείπουμε να
βουρτσίσουμε και τη
γλώσσα μας.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

22. Το Οδοντικό νήμα
Κάνουμε καμπύλη στο νήμα, γύρω από το κάθε δόντι σε σχήμα «C» και απαλά το
μετακινούμε πάνω και κάτω στο κάθε δόντι και κάτω από τα ούλα. Ξετυλίγουμε καινούριο
κομμάτι νήματος, ενώ μετακινούμαστε από δόντι σε δόντι.
Τραβάμε περίπου 60 εκ. νήμα και χαλαρά το
τυλίγουμε γύρω από τα μεσαία δάχτυλα του
κάθε χεριού μας, αφήνοντας 1 εκ. νήματος
ανάμεσα τους.
Με τους αντίχειρες και το δείχτη μας κρατάμε το
νήμα τεντωμένο και το αφήνουμε να γλιστρήσει
απαλά ανάμεσα στα δόντια μας, ενώ είμαστε
προσεκτικοί να μην το κατεβάσουμε απότομα στα
ούλα.
Οι επιφάνειες μεταξύ των δοντιών καθαρίζονται
καλύτερα με το οδοντικό νήμα, το οποίο θα πρέπει να
χρησιμοποιείται κάθε βράδυ μετά το βούρτσισμα.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

23. Η οδοντόβουρτσα χαλάει…
Κάθε πότε πρέπει να γίνεται όμως, η αλλαγή της
οδοντόβουρτσας;
•Αλλαγή πρέπει να γίνεται όποτε παρατηρηθεί ότι οι
τρίχες της οδοντόβουρτσας έχουν αλλοιωθεί και
δεν διατηρούνται όλες στο ίδιο επίπεδο.
Συνήθως αυτό παρατηρείται στους 2 – 3 μήνες.
•Πάντα πρέπει να χρησιμοποιούνται οδοντόβουρτσες
μέτριας ή μαλακής σκληρότητας.
Έχουμε φυσικά τη δική μας προσωπική οδοντόβουρτσα.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

24. Η επίσκεψη στον Οδοντίατρο
Η τερηδόνα που δεν αντιμετωπίζεται ενέχει τον κίνδυνο
μεγαλύτερης μόλυνσης η οποία μπορεί να έχει ως
αποτέλεσμα την απονεύρωση του δοντιού.
Οι φλεγμονές είναι επικίνδυνες όχι μόνο για τη στοματική
υγεία του παιδιού αλλά και για τα μόνιμα δόντια που θα
βγάλει στην πορεία.
Τέλος, αν η τερηδόνα προχωρήσει τόσο, ώστε να χρειαστεί
εξαγωγή του δοντιού, αυτός ο κενός χώρος, που τείνει να
καλυφθεί από γειτονικά δόντια, θα αναγκάσει τα μόνιμα
να βγουν στραβά.
Τα ορθοδοντικά προβλήματα, που δημιουργούνται στα
δόντια, αντιμετωπίζονται από ορθοδοντικό.
Ο πιο συνηθισμένος τρόπος είναι τα γνωστά «σιδεράκια».
Γιατί χρειάζεται να σφραγιστούν τα νεογιλά δόντια,
εφόσον είναι προσωρινά και θα αλλάξουν;
Τα σφραγίσματα χωρίζονται
σε δυο κατηγορίες :
τα λευκά (σύνθετης ρητίνης) και τα
μαύρα (αμαλγάματος).
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ
ΣΥΧΝΗ ΑΠΟΡΙΑ:

25. Τραυματισμός μπροστινών δοντιών
 Όταν σπάσει ένα δόντι:
Πρέπει να επανεμφυτευθεί στο φατνίο μέσα σε 30 λεπτά της ώρας και το αργότερο σε
δύο ώρες.
Ξεπλύνουμε το δόντι μόνο με νερό, το ακουμπάμε στη θέση του και το κρατάμε σταθερό
δαγκώνοντας μια γάζα. Επειδή κάθε λεπτό που περνάει, νεκρώνονται κύτταρα της ρίζας,
σπεύδουμε στον οδοντίατρο.
Αν δεν μπαίνει στο φατνίο, μέχρι να φτάσουμε στον οδοντίατρο, καλό είναι να κρατάμε
το δόντι μέσα σε φυσιολογικό ορό ή γάλα. Πρέπει να πιάνουμε το δόντι από τη στεφάνη
(θήκη) και να μην το αφήσουμε να στεγνώσει.
σπασμένο μπροστινό δόντι
εκγομφωμένο
(ξεριζωμένο) δόντι
Ένα από τα πιο συνηθισμένα ατυχήματα, που συμβαίνουν σε παιδιά νηπιακής
και παιδικής ηλικίας, είναι ο τραυματισμός των μπροστινών δοντιών.
Όποιο κι αν είναι το ‘σπάσιμο’ στο νεογιλό ή στο μόνιμο δόντι του παιδιού, μπορεί ν’
αποκατασταθεί απόλυτα στο χρώμα και στο σχήμα που είχε προηγουμένως, με
προϋπόθεση, την όσο το δυνατόν άμεση και έγκαιρη επέμβαση του ειδικού
παιδοδοντιάτρου.
 Όταν ξεριζωθεί ένα δόντι:
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ

26. Συνοψίζοντας:
Πώς αποφεύγω την τερηδόνα και έχω γερά δόντια;
 Αν επισκέπτομαι οδοντίατρο για τον τακτικό έλεγχο των δοντιών μου,
μια φορά το εξάμηνο.
 Αν βουρτσίζω σωστά τα δόντια μου τουλάχιστον δύο φορές την
ημέρα ή ακόμα καλύτερα μετά από κάθε φορά που τρώω.
 Αν χρησιμοποιώ οδοντικό νήμα καθημερινά για τον
καθαρισμό μεταξύ των δοντιών
 Αν η διατροφή μου δεν παρέχει αρκετή ζάχαρη για να τραφούν
τα βακτήρια της οδοντικής πλάκας που παράγουν τα οξέα.
Αυτό σημαίνει λιγότερα: γλυκά, σοκολάτες, παγωτά , καραμέλες, μπισκότα,
κρουασάν, αναψυκτικά
Προτιμώ να τρώω: ψάρια, άπαχο κρέας, λαδερά, φρούτα, λαχανικά
Επίσης, πίνω γάλα και τρώω γαλακτοκομικά προϊόντα, γιατί περιέχουν
ασβέστιο, φώσφορο και βιταμίνη D, που είναι απαραίτητα στον
οργανισμό μου και κάνουν καλό στα οστά και τα δόντια μου.
ΣΤΑΥΡΟΥ ΗΛΙΑΝΑ