Formulazio inorganikoa: oxoazidoak, ioi poliatomikoak eta oxigatzak

1. X=Cl,Br,I (1,3,5,7)
HXO: Azido hipo----oso
HXO2: Azido ----oso
HXO3: Azido ----iko
HXO4: Azido per----iko
X=S,Se,Te (2,4,6)
H2XO2: Azido hipo ----oso
H2XO3: Azido ----oso
H2XO4: Azido ----iko
X=N (1,3,5)
HXO : Azido hipo----oso
HXO2: Azido ----oso
HXO3: Azido ----iko
X=C,Si (2,4)
H2XO2: Azido ----oso
H2XO3: Azido ----iko
OXOAZIDOAK: HaXbOc (Anhidrido+H2O)
AZIDO (Di-/Tri-/Tetra-) OXO (di-)Ez metal-IKOA (bal)
HIDROGENO (Di-/Tri-/Tetra-) OXO (di-)Ez metal-ATOA (bal)
STOCK I - II
Ez metalak
balentzia
bikoitiakH2
Ez metalak
balentzia
bakoitiakH
Ez metal
atomo bat
BETI! X
OHIKO IZENAK

2. P,AS,Sb,B: Meta,Piro,Orto
X=P,As,Sb
HXO: Azido metahipo----oso
HXO2: Azido meta----oso
HXO3: Azido meta----iko
H4X2O3: Azido pirohipo ----oso
H4X2O5: Azido piro----oso
H4X2O7: Azido piro----iko
H3XO2: Azido (orto)hipo ----oso
H3XO3: Azido (orto)----oso
H3XO4: Azido (orto)----iko
AZIDO (Di-/Tri-/Tetra-) OXO (di-)Ez metal-IKOA (bal)
HIDROGENO (Di-/Tri-/Tetra-) OXO (di-)Ez metal-ATOA (bal)
STOCK I - II
(1,3,5)
+H2O
+2H2O
+3H2O
OHIKO IZENAK

3. BEREZIAK
DIAZIDOAK (bi azido-ur molekula bat)
Azido Disulfurikoa: 2x H2SO4 - H2O= H2S2O7
Azido Dikromikoa: 2x H2CrO4 –H2O= H2Cr2O7
KROMO Cr(6)
Azido Kromiko: H2CrO4
MANGANESO Mn(6,7)
(Mn’k Ez dauka ez hipo-oso ez –oso)
Azido Manganiko:Mn(6): H2MnO4
Azido permanganiko:Mn(7):HMnO4
BORO B(3)
Azido (orto)borikoa: H3BO3 (Ez Meta Ez Piro!)

4. Izendatu
H3(orto) H4piro H2X2AZIDO Di-xxxx-iko)
HaXbOc
1
1.Ur molekulak kendu Anhidridoa aurkitu.
2.Anhidridotik ez metalaren balentzia atera.
3.Izendatu.
Adibidez:
H2SO3 – H2OSO2S2O4
Sufrearen Balentzia: 4 (2,4,6)
Ohikoa: Azido sulfuroso
STOCK I: Azido trioxo sulfuriko (IV)
STOCK II: Hidrogeno trioxo sulfato(IV)
Des-sinplifikatu

5. Izendatu
H3(orto) H4piro H2X2AZIDO Di-xxxx-iko)
•Formulatik ez metalaren balentzia atera molekula
neutroa dela aplikatuz.
1a+xb-2c=0  x?
•Ondoren izena eman
HaXbOc
+1 +x -2
HaXbOc
2
Adibidez: H2SO3
H2SO3
1 x -2
2+x-6=0x=4
Ohikoa: Azido sulfuroso
STOCK I: Azido trioxo sulfuriko (IV)
STOCK II: Hidrogeno trioxo sulfato(IV)

6. FORMULATU
OHIKO IZENA: azido (hipo- per-) Ez-metala (-oso, -iko)
Anhidrido+H2O
X=P,As,Sb
X≠P,As,Sb
Xen balentzia
(Orto)Anhidrido+3H2O Meta+H2O, Piro+2H2O
X balentzia bakoitiak
(Cl,Br,I,N,P,As,Sb(meta))
X balentzia bikoitiak
(S,Se,Te,C,Si)
HXO HXO2 HXO3 HXO4
HX H2X
H2XO2 H2XO3 H2XO4
P,As,Sb PIRO: H4X2 P,As,Sb (ORTO): H3X
H4X2O3 H4X2O5 H4X2O7
H3XO2 H3XO3 H3XO4
Hipo-oso iko Per-iko
oso
Hipo-oso iko
oso
Hipo-oso iko
oso
Hipo-oso iko
oso
1
BURUZ (BESTE AUKERA BAT!)
2
Balentzia
txikienetik
hasita,
gora! iko
oso

7. FORMULATU
STOCK IZENA(I): AZIDO (di,tri,…)OXO (di)EZ METALA-IKO(balentzia)
STOCK IZENA(II): HIDROGENO (di,tri,…)OXO (di)EZ METALA-ATO(balentzia)
Falta zaigun datu bakarra, hidrogeno kopurua da eta kalkula
dezakegu neutroa dela aplikatuz
+1 +x -2
HaXbOc
a+bx-2c=0 a=??
neutroa
3
Ad: AZIDO tetraoxo sulfuriko(VI)
a+6-2.4=0 a=2
H2SO4
(dib=1)
Ad: hidrogeno tetraoxo fosfato(V)
1.a+5.1-2.4=0 a=3
H3PO4
(dib=1)

8. Azido oxoazidoa-Hidrogeno atomoak
negatiboki kargatuta geratuko da
IOI POLIATOMIKOAK: XbOc
a- (Oxoazido-H)
Kargaxb-2c=-a
FORMULATU
Stock: (di/tri/tetra..)OXO (di) Ez-Metala-ATO (balentzia) ioia
Karga kalkulatu: bx-2c=-a
XbOc
a-
x -2
IDATZI!
Ohikoa: (meta-piro-orto)(hipo/per)Ez-Metala (ito/ato)) ioia
1 Anhidrido+XH20=>Oxoazidoa-H’ak
2 Oxoazidoa buruz-H’ak
XbOc
a-
x -2

9. Azido oxoazidoa-Hidrogeno atomoak
negatiboki kargatuta geratuko da
IOI POLIATOMIKOAK: XbOc
a- (Oxoazido-H)
KARGA xb-2c=-a
IZENDATU
XbOc
a-
1
STOCK (di/tri/tetra…)OXO (di)Ez-Metal-ATO(balentzia) IOIA
balentzia kalkulatu: xb-2c=-a
OHIKOA X≠P,As,Sb (hipo/per) Ez-Metala (ito/ato) Ioia
X=P,As,Sb
a=1
a=4
a=3
META(hipo/per) Ez-Metala (ito/ato) Ioia
PIRO(hipo/per) Ez-Metala (ito/ato) Ioia
(ORTO)(hipo/per) Ez-Metala (ito/ato) Ioia
oso iko
XbOc
a-
x -2
X=…

10. IOI MONOATOMIKOAK: KATIOIAK
Mm+ STOCK: Metala (balentzia) IOIA
OHIKOA: IOI Metal(-oso/-iko)
(Balentzia=m)
IOI MONOATOMIKOAK: ANIOIAK
Xx- Balentzia=-x EzMetal-URO IOIA
Adibidez:
Fe2+: Burdina(II) ioia
Ioi Ferroso
Beruna (II) ioia : Pb2+
Ioi estanniko : Sn4+
Adibidez:
S2-:Sulfuro ioia Kloruro ioia : Cl-
Izendatu Formulatu
Izendatu Formulatu

11. OXIGATZAK: MaXbOc (Metala+Ioi poliatomikoa)
FORMULATU
Stock:
Metala (balentzia)(di/tri/tetra..)OXO (di) Ez-Metala-ATO (balentzia)
a kalkulatu: bx-2c=-a  FORMULA IDATZI!
Ohikoa:
Metala(balentzia) (meta-piro-orto)(hipo/per)Ez-Metala (ito/ato)
1 Anhidrido+XH20=>Oxoazidoa-H’akIoia+MetalaOxigatza
2 Oxoazidoa buruz-H’akIoia + Metala Oxigatza
Mm+ + XbOc
a- Ma(XbOc)m
Ma(XbOc)m
x -2
m Ioiaren karga falta zait!

12. OXIGATZAK: MaXbOc (Metala+Ioi poliatomikoa)
IZENDATU
Stock:
Metala (balentzia)(di/tri/tetra..)OXO (di) Ez-Metala-ATO (balentzia)
Mm+ + XbOc
a- Ma(XbOc)m
a kalkulatu: bx-2c=-a  IDATZI!
Ma(XbOc)m
x -2
m
Ohikoa:
Metala(balentzia) (meta-piro-orto)(hipo/per)Ez-Metala (ito/ato)
a=4
a=1 a=3
P,As,Sb
Stock: Potasio tetraoxo sulfato(VI)
x-2.4=-2 x=4
K2SO4
Ohikoa: Potasio sulfato
Au4(P2O3)3
Urrea(III) trioxo difosfato(I)
2x-2.3=-4 x=1
Urrea(III) pirohipofosfito