BIOLOGIA BATX 2

1. Antonie van
Leuwenhoek
(1632-1723)
argi
mikroskopioaren
asmatzailea
d

2. Leeuwenhoek-en
mikroskopioa.
Errealitatean bi lupa
konbinatuak ziren, eta 300
handipen inguru lortzen ziren.
Honi esker
espermatozoideak,
eritrozitoak, bakterioak,
protozooak etab. ikusi
zituen.

4. Begiratu behar den objektua
hemen kokatzen zen
Begiratu behar zen
objektua, hemen
kokatzen zen
Lentea

5. Robert Hooke fisikari ingelesa
(1635-1702)
1665ean, kortxo-xafla fin bat
mikroskopioz behatzen ari
zela, aberasketako gelaskak
bezalako zatiak ikusi zituen.
Hooke izan zen egitura
biologikoa deskribatzeko zelula
hitza erabili zuen lehena.

7. Walther
Flemming
Ramon y
Cajal

8. TEORIA ZELULARRA
• Unitate estrukturala: organismo bizidun guztiak zelula batez
edo gehiagoz osatuta daude.
• Unitate funtzionala: organismo bizidun baten erreakzio
kimikoak zelula barruan gertatzen dira.
• Unitate genetikoa: zelula oro lehendik dagoen beste batetik
sortzen da. Zelula bakoitzak osatzen duen organismoaren
informazio hereditarioa darama, zelula amarengandik jaso
duelako.

9.  Ez du mintz nuklearrik, ezta
benetako kromosomarik. DNA
zitoplasman.
 Txikiagoak dira.
 Organulu gutxi ditu
zitoplasman, erribosoma txikiak
batez ere.
 Pareta zelularra, mintz
zelularraren inguruan.
 Arnasketa zelularra eta
fotosintesia mintzaren tolestura
batzuetan egiten da.
 Organismo zelulabakarrak
eratzen dituzte.
 Bakterioak eta
zianobakterioak horrelako
zelulak dituzte.
 Zelula primitiboenak dira.

 Nukleoa eta kromosomak
ditu.
 Askoz handiagoak dira.
 Organulu asko ditu eta
erribosoma handiagoak.
 Zenbaitetan ez dago paretarik
(animalia zelulak).
 Benetako mitokondrioak ditu.
 Zelula fotosintetikoak
kloroplastoak ditu.
 Organismo zelulabakarrak eta
zelulanitzak eratzen dituzte.
 Gainerako izaki bizidunek
dituzte: animaliek, landareek,
onddoek, protistoek...
 Duela 2.000 milioi urte inguru
PROKARIOTIKOA EUKARIOTIKOA

11. (DNA
zirkularra)

12. Zelula eukariotikoa
Mintza NukleoaZitoplasma
Glikokaliza
edo estalkia
Horma
zelularra
Hialoplasma
edo zitosola
Organuluak
Nukleo
Interfasiko eta
mitotikoa
Mintza dutenak:
Erretikulu endoplasmatikoa
Golgi-ren aparatua
Lisosomak
Peroxisomak
Bakuoloak
Mitokondrioak
Kloroplastoak
Mintzik gabeak:
Erribosomak
Zitoeskeletoa
Zentrosoma
Zilioak
Flageloak

22. MINTZAREN JARIAKORTASUNA
Tenperaturaren arabera mintzen lipidoak bi egoera edo fasetan aurki
daitezke: SOL (jariakorragoa) eta GEL (solido baten antza,
zurrunagoa). Fasearen trantsizio-tenperaturan (TC) egoeraren
aldaketa gertatzen da:
GEL SOL
Tc baino txikiagotan mintzak GEL egoera du.
Tc baino handiagotan mintzak SOL egoera du.
Kate laburreko gantz azido asegabeek jaitsi egiten dute Tc-a.
Kate luzeko gantz azido aseek igo egiten dute Tc-a.
Tc baino tenperatura handiagotan kolesterolak jariakortasuna
gutxitzen du, Tc baino txikiagotan, berriz, jariakortasuna
handitzen du.
GEL SOL
Elur-oreinaren hankak

24. Garraio
pasiboa
Difusioa
Osmosia
Garraio
aktiboa
1. Arrunta edo bakuna:
Oxigenoa, karbono dioxidoa, lipidoak...
2. Erraztua:
a) kanal-itxurako proteinen bitartez
b) permeasa edo proteina garraiatzaileen bidez
Besikulen
bidezko
garraioa
Kogarraioa
Primarioa
Exozitosia
Endozitosia
Pinozitosia
Fagozitosia

33. TRANSZITOSIA

35. DESMOSOMAK

37. GAP- LOTURAK