2. Οι Φιλικοί και ο Αλέξανδρος Υψηλάντης
επιθυμούσαν η έναρξη της επανάστασης να συνδεθεί με
μια μεγάλη εκκλησιαστική εορτή για να τονωθεί το
φρόνημα των υπόδουλων Ελλήνων
Η 25η Μαρτίου καθιερώθηκε ως επέτειος του εθνικού ξεσηκωμού
στις 15 Μαρτίου 1838 από τον βασιλιά Όθωνα
3.
Η ιστορία του 1821 δεν έχει μόνο
λαμπρές στιγμές, υπάρχουν και
μελανές σελίδες
Σελίδες με αντιθέσεις και αντιφάσεις
που συχνά επιλέγουμε να
παραβλέπουμε
5. “Αθανασία”
ΜΟΥΣΙΚΗ/ΣΤΙΧΟΙ: Μάνος
Χατζιδάκις/Νίκος Γκάτσος
Τι ζητάς Αθανασία στο μπαλκόνι μου
μπροστά
δε μου δίνεις σημασία κι η καρδιά μου πώς
βαστά
Σ’ αγαπήσανε στον κόσμο βασιλιάδες,
ποιητές
κι ένα κλωναράκι δυόσμο δεν τούς χάρισες
ποτές
Είσαι σκληρή σαν του θανάτου τη γροθιά
μα ήρθαν καιροί που σε πιστέψανε βαθιά
Κάθε γενιά δική της θέλει να γενείς
Ομορφονιά, που δεν σε κέρδισε κανείς
Τι ζητάς Αθανασία στο μπαλκόνι μου
μπροστά
ποια παράξενη θυσία η ζωή να σου χρωστά
Ήρθαν διψασμένοι Κροίσοι, ταπεινοί
προσκυνητές
κι απ’ του κήπου σου τη βρύση δεν τους
πότισες ποτές
6.
Οι απαρχές του ελληνικού εθνικού
κινήματος εντοπίζονται στην ώριμη
φάση του νεοελληνικού
Διαφωτισμού
7.
Άνθιμος Γαζής
Οι Έλληνες διαφωτιστές πίστευαν ότι η
απελευθέρωση του Έθνους θα πραγματοποιούνταν
μόνο με την ανάπτυξη της παιδείας των υπόδουλων
Ελλήνων
Ευγένιος Βούλγαρης Αδαμάντιος Κοραής
8. «Η παιδεία είναι αυτή που θα φέρει την ελευθερία
ενώ η έλλειψή της είναι η αιτία όλων των κακών»
Αδαμάντιος Κοραής
10.
Ο Ρήγας Φεραίος τραγουδά το
«Θούριο»
« Οι έλληνες πολεμούσαν έχοντας στα χείλη τους τις τρομερές
στροφές του Ρήγα »
Φρανσουά Πουκεβίλ
11. Ως πότε παλληκάρια, θα ζούμε στα
στενά, μονάχοι σαν λιοντάρια, στες
ράχες στα βουνά;
Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή,
παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και
φυλακή.
Σπηλιές να κατοικούμε, να βλέπουμε
κλαδιά, να φεύγωμ’ απ’ τον κόσμο, για
την πικρή σκλαβιά;
Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή,
παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και
φυλακή.
Να χάνωμεν αδέλφια, πατρίδα και
γονείς, τους φίλους, τα παιδιά μας, κι
όλους τους συγγενείς;
Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή,
παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και
φυλακή
Θούριος - 1975
Στίχοι/ Μουσική:
Ρήγας Φερραίος/Χρήστος Λεοντή
12.
Το δύσκολο έργο της οργάνωσης της ελληνικής
επανάστασης ανέλαβαν μετά το θάνατο του Ρήγα
τρείς πατριώτες με την ίδρυση της Φιλικής
Εταιρείας
Αθανάσιος Τσακάλωφ
Εμμανουήλ Ξάνθος
Νικόλαος Σκουφάς
Οδησσός 1814
13.
Το Έμβλημα της Φιλικής Εταιρείας
Οι Φιλικοί πίστευαν ότι η απελευθέρωση του γένους
θα έρθει αν οι Έλληνες οργανωθούν μόνοι τους χωρίς
να προσμένουν την παρέμβαση του Τσάρου ή του
Ναπολέοντα
“…δια να
ενεργήσωσι
μόνοι των ό,τι
ματαίως από
πολλού χρόνου
ήλπιζον από την
φιλανθρωπίαν
των χριστιανών
βασιλέων”
Εμμανουήλ Ξάνθος
14.
Ο μυστικός χαρακτήρας της Φιλικής
Εταιρείας δεν άφησε να έχουμε τα
τεκμήρια που θα μας επέτρεπαν να
ξέρουμε πως έκρινε η ηγεσία της ότι
έφτασε η ώρα της Επανάστασης
Η απόφαση
16.
Οι συγκυρίες ήταν
ευνοϊκές
Υπήρχαν ένοπλα
σώματα Ελλήνων
(κλέφτες)
Τα ελληνικά
εμπορικά
σκάφη
ήταν εφοδιασμένα
με κανόνια
Τα ορεινά εδάφη
διευκόλυναν τον
κλεφτοπόλεμο
17.
Η Επανάσταση θα εκδηλωνόταν
ταυτόχρονα σχεδόν από τη
Μολδοβλαχία μέχρι την
Πελοπόννησο και από τη Σερβία
μέχρι την Κωνσταντινούπολη
Το σχέδιο της Φιλικής
Εταιρείας
19.
Ο Αλέξανδρος
Υψηλάντης
εξέδωσε το
ιδεολογικό
µανιφέστο του
αγώνα
"Λευτεριά ή
Θάνατος"
ακούστηκε σ’ όλες
τις υπόδουλες
περιοχές
«Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος» :
24 Φεβρουαρίου 1821
20. Τα κακοτράχαλα τα βουνά
με το σουράβλι και το ζουρνά
πάνω στην πέτρα την αγιασμένη
χορεύουν τώρα τρεις αντρειωμένοι.
Ο Νικηφόρος κι ο Διγενής
κι ο γιος της Άννας της Κομνηνής.
Δική τους είναι μια φλούδα γης
μα εσύ Χριστέ μου τους ευλογείς
για να γλιτώσουν αυτή τη φλούδα
απ’ το τσακάλι και την αρκούδα.
Δες πώς χορεύει ο Νικηταράς
κι αηδόνι γίνεται ο ταμπουράς.
Από την Ήπειρο στο Μοριά
κι απ’ το σκοτάδι στη λευτεριά
το πανηγύρι κρατάει χρόνια
στα μαρμαρένια του χάρου αλώνια.
Κριτής κι αφέντης είν’ ο Θεός
και δραγουμάνος του ο λαός
Τσάμικος
ΜΟΥΣΙΚΗ/ΣΤΙΧΟΙ:
Μάνος Χατζιδάκις/Νίκος
Γκάτσος
21.
Το κίνημα του Υψηλάντη που
ξεδιπλώθηκε τον Μάρτη του ’21 στην
Μολδοβλαχία ήταν για το λαό η
λύτρωση.
Για τους Κοτζαμπάσηδες όμως, τι
ήταν;
1η Αντίθεση:
Λαός και Κοτζαμπάσηδες
23.
Εγώ ραγιάς δε γένομαι, Τούρκους
δεν προσκυνάω,
δεν προσκυνώ τους άρχοντες και
τους κοτζαμπασήδες,
μον' καρτερώ την άνοιξη να' ρθούν
τα χελιδόνια,
να βγούν οι βλάχες στα βουνά, να
βγουν οι βλαχοπούλες
Ο λαός έβαζε απέναντί του
Τούρκους και κοτζαμπάσηδες
24. Δυστυχώς πολλοί από
αυτούς τους άρχοντες
θεωρούν ότι έχουν
αποκλειστικά το δικαίωμα
να κυβερνούν τους
Έλληνες :
«Όταν δεν
εξουσιάζουμε εμείς,
όταν δε διευθύνουμε
τις υποθέσεις του
έθνους όπως θέλουμε,
ενώ εμείς είμαστε το
έθνος, τότε ας καεί το
σύμπαν» Απομνημονεύματα
25. «Όταν οι κοτζαμπάσηδες μιλάνε για
ελευθερίες δεν είναι για να καλυτερέψει
η θέση του λαού, αλλά για να μπουν οι
ίδιοι στη θέση των Τούρκων»
Φρανσουά Πουκεβίλ
32. Ωρέ, λάμπειν ο ή , ο ήλιος στα βουνά, λάμπει
και στα λαγκάδια
ν έτσι λάμπει, ωρέ λάμπει κι η κλεφτουριά
των Κολοκοτρωναίων
πο’ χουν τ’ ασή , ωρέ τ’ ασήμια τα πολλά, τις
ασημένιες πάλες
ν αυτοί δεν κα , ωρέ δεν καταδέχονται τη γη
να την πατήσουν
καβάλα παν, ωρέ παν στην εκκλησιά, καβάλα
προσκυνάνε
καβάλα παι , ωρέ παίρν’ αντίδωρο απ’ του
παπά το χέρι
ν αυτοί δεν κα , ωρέ δεν καταδέχονται τη γη
να την πατήσουν
Των Κολοκοτρωναίων
Παραδοσιακό
33.
2η Αντίθεση:
Ο εμφύλιος σπαραγμός
Από τη μια ο άδολος πατριωτισμός
και από την άλλη η αρχομανία. Από
τη μια η αυτοθυσία και από την
άλλη ο τυφλός εγωισμός.
34.
Αντίπαλα Στρατόπεδα
Από τη μια πλευρά:
Όσοι διέθεταν εξουσία
προεπαναστατικά δηλ.
πρόκριτοι, ιεράρχες,
Φαναριώτες,
επεδίωκαν να τη
διατηρήσουν
Από την άλλη πλευρά:
Όσοι αναδείχθηκαν
στα πεδία των μαχών
δηλ. οπλαρχηγοί,
Φιλικοί θεωρούσαν
αυτονόητη τη
συμμετοχή τους στα
κοινά
35.
Τοπικιστικές
αντιθέσεις
Διαφωνίες για τη
διαχείριση των
χρημάτων του
δανείου από την
Αγγλία
Προσωπικές
αντιπαλότητες και
φιλοδοξίες
Αιτίες της
Σύγκρουσης :
36.
Η Επανάσταση θα
στερηθεί έμπειρους
και ικανούς
οπλαρχηγούς:
ο Κολοκοτρώνης
φυλακίστηκε
ο Οδυσσέας
Ανδρούτσος
δολοφονήθηκε
Οι συνέπειες
Η φυλακή του Κολοκοτρώνη
37.
Οι Έλληνες
αλληλοσκοτώνονταν και
οι Τούρκοι
αντεπιτίθενται:
ο τουρκικός στόλος
κατέστρεψε την Κάσο και
τα Ψαρά
Ο Ιμπραήμ και τα
αιγυπτιακά
στρατεύματα
αποβιβάστηκαν στην
Πελοπόννησο
Οι συνέπειες
Η καταστροφή των Ψαρών
Πίνακας λαϊκού ζωγράφου
40.
Η Επιλογή των Ηρώων
Οι Μεσολογγίτες
υπερνικώντας
όλους τους
πειρασμούς,
επιλέγουν την
ηρωική τους
έξοδο,
επιλέγουν το
θάνατο από μια
υπόδουλη ζωή
42.
Το σχέδιο της εξόδου, είτε
προδόθηκε, είτε δεν εφαρμόστηκε
σωστά
Η σφαγή που
ακολούθησε
ήταν τρομερή.
Η εντολή ήταν
μαχαίρι για
όλους τούς
άνδρες άνω
των δέκα ετών
και ερήμωση
της πόλης των
γκιαούρηδων
43.
3ηΑντίθεση:
Η φιλαυτία ορισμένων
«Πατριωτών»
Οι «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι»
συγκλονίζουν την ανθρωπότητα με
τη Θυσία τους. Την ίδια στιγμή
υπάρχουν «πατριώτες» που
ενδιαφέρονται μόνο για το
προσωπικό τους συμφέρον
45. “Η Γυναίκα της Ζάκυθος”
Στο έργο ο Σολωμός
παρουσιάζει το
νεοελληνικό έθνος, εν
τη γενέσει του, ως
βαθιά διασπασμένο
και αντιφατικό
Τόπος της αφήγησης
είναι η Ζάκυνθος και
χρόνος το 1826
47. H ανώνυμη γυναίκα της Ζακύνθου για την
οποία μιλά με φρίκη και λύπηση ο ποιητής
48. …Και κάποιες γυναίκες
Μισολογγίτισσες
επερπατούσαν
τριγύρω γυρεύοντας για
τους άνδρες τους, για τα
παιδιά τους, για τ' αδέλφια
τους που επολεμούσανε…
…Και δεν τους έλεγε κανένας
το όχι, γιατί οι ρώτησες
των γυναικών ήτανε τες
περσότερες φορές
συντροφευμένες από τες
κανονιές του Μισολογγιού
και η γη έτρεμε αποκάτου
από τα πόδια μας….
49.
50.
4η Αντίθεση:
Ο ρόλος των Ευρωπαίων
Κατά την διάρκεια της επανάστασης στις
ευρωπαϊκές κοινωνίες αναδύθηκε ένα
μεγάλο κύμα φιλελληνισμού. Ωστόσο, στις
αποφάσεις των Μεγάλων Ευρωπαϊκών
Δυνάμεων υπερίσχυε ο στυγνός
υπολογισμός και η αρπαχτική διάθεση
51. Φιλελεύθερες &
ριζοσπαστικές ιδέες
γαλλικής επανάστασης
Θαυμασμός αρχαίου
ελληνικού
πολιτισμού
Αποτροπιασμός για
βαρβαρότητες
Οθωμανών
Συγκίνηση για τον άνισο
Αγώνα ενός λαού που διεκδικεί
την εθνική του αποκατάσταση
Οι κυριότεροι παράγοντες που τροφοδότησαν
το κίνημα του φιλελληνισμού
52.
Οι φιλέλληνες
συνεισφέρουν στον αγώνα
Έρανος υπέρ των Ελλήνων
στη Γαλλία το 1826 Πρόγραμμα από έργο που ανέβηκε
σε θέατρο του Εδιμβούργου, στη
Σκοτία, με τίτλο« Η πολιορκία του
Μεσολογγίου». 3 Ιουλίου1828.
53.
Φιλέλληνες αγωνίζονται
μαζί με τους Έλληνες
Σανταρόζα
Σκοτώθηκε πολεμώντας
ηρωικά κατά την
αιγυπτιακή απόβαση στη
Σφακτηρία 1825
Φρανκ Άμπνεϋ Άστιγξ
Τραυματίστηκε θανάσιμα στον
αριστερό βραχίονα σε σύγκρουση
στο Αιτωλικό στις 11 Μαΐου του
1827
Πέθανε στο πλευρό των
Ελλήνων επαναστατών
στο Μεσολόγγι
Λόρδος Βύρων
54.
Οι Μεγάλες Δυνάμεις
καταδικάζουν την Επανάσταση
Οι Μεγάλες
Δυνάμεις μέσα στο
πλαίσιο που είχε
διαμορφώσει η Ιερά
Συμμαχία στο
Συνέδριο της
Βιέννης, επιθυμούν
τη διατήρηση με
κάθε τρόπο του status
quo της περιοχής
55.
ΤΟ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΟ
ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ
ΔΥΝΑΜΕΩΝ
Τα καθάρματα οι
Εγγλέζοι μυριστήκαν
πετιμέζι και
γλυκάνισο, θέλουν το
Μοριά να φάνε δεν
τους φτάνει που
κρατάνε την Επτάνησο
Τι σκοπούς έχουν οι
Ρώσοι κι έχουν σχέδια
καταστρώσει στο
υπόγειο; Ν’ αρμενίζουνε
μια μέρα με τη ρωσική
παντιέρα στη Μεσόγειο
59.
Ο Τζορτζ Κάνινγκ
έγινε υπουργός
Εξωτερικών της
Αγγλίας το 1822. Η
διπλωματία του
οδήγησε το 1826
στην υπογραφή του
πρωτοκόλλου της
Πετρούπολης.
Το 1826 οι Μεγάλες Δυνάμεις
αποφασίζουν να λύσουν το
Ελληνικό Ζήτημα
60.
Ιουλιανή Συνθήκη
Τον Ιούλιο του 1827
η Αγγλία, Ρωσία και
Γαλλία αποφασίζουν
ότι οι δυο εμπόλεμες
πλευρές θα κάνουν
ανακωχή και θα
αρχίσουν
διαπραγματεύσεις για
αυτονομία της
Ελλάδας
61.
Ναυμαχία Ναβαρίνου
Η Ναυμαχία του
Ναβαρίνου συνέβαλλε
καθοριστικά στην
ανεξαρτησία της
Ελλάδας. Η
ανεξαρτησία, όμως,
ήταν υπό την
εγγύηση των
Μεγάλων Δυνάμεων
που
αυτοαναγορεύονται
σε Προστάτιδες
Δυνάμεις
62.
3 Φεβρουαρίου
1830 η Ελλάδα
αναγνωρίζεται
ως ανεξάρτητο
κράτος
Πρωτόκολλο του
Λονδίνου
Ο χάρτης του νέου κράτους
63.
5η Αντίθεση:
Το πολίτευμα του νέου
κράτους
Η Α΄ εθνοσυνέλευση των ελλήνων
υιοθέτησε ως πολίτευμα την Αβασίλευτη
Δημοκρατία. Το Πρωτόκολλο του Λονδίνου
επέβαλε η Ελληνική Κυβέρνηση να είναι
μοναρχική και κληρονομική
64.
Ο Όθων εισέρχεται στο Ναύπλιο, συνοδευόμενος
από Βαυαρούς αξιωματικούς. Ο λαός τον
υποδέχεται με άκρατο ενθουσιασμό
Ο Βασιλιάς των
Ελλήνων
Ο ελληνικός λαός πληροφορείται
την εκλογή του Όθωνος ως
Βασιλέως της Ελλάδος
65.
Απόλυτη Μοναρχία
Στη σφραγίδα του
ελληνικού κράτους
από την περίοδο
που ο Όθωνας
κυβερνούσε
απολυταρχικά
(1833–1843)
διαβάζουμε:
«Όθωνας με το
έλεος του Θεού
βασιλιάς της
Ελλάδας»
66.
Δυνάμεις της
φρουράς των
Αθηνών και
πολίτες, με
αρχηγούς το
συνταγματάρχη
Δημ. Καλλέργη
& το
Μακρυγιάννη
συγκεντρώθηκαν
έξω από
Ανάκτορα και
απαίτησαν την
παραχώρηση
Συντάγματος
3 Σεπτεμβρίου 1843
67.
«Αι μεταβολαί της
Τρίτης Σεπτεμβρίου»
To 1856
δημοσιεύθηκε η
γελοιογραφία αυτή
που δείχνει τον
ελληνικό λαό να έχει
εξαπατηθεί από τη
συνταγματική
μεταβολή του 1843.
Κοιτώντας τη
βλέπουμε ένα
χαρούμενο Έλληνα
που ονειρεύεται το
σύνταγμα. Αν τη
γυρίσουμε ανάποδα
τον βλέπουμε να
κλαίει για τον
εμπαιγμό
Ο Έλληνας χαρούμενος,
ονειρεύεται Σύνταγμα
Ο ελληνικός λαός θρηνεί
για τη χαμένη ευκαιρία
68. Δεν είναι και
ώριμοι για να
το έχουν!!
Να έχουν Σύνταγμα ή να μην
έχουν;;;
Αποφασίζουμε να μην το
έχουν!!!
Αφού δεν είχαν γιατί να
έχουν ;
69.
‘Έξωση, του Όθωνα
Σκίτσο του 1862
από γερμανική
εφημερίδα: Ο
Όθωνας με
φουστανέλα
φτάνει στο
λιμάνι, όπου τον
περιμένει η
Αμαλία, για να
φύγουν
70.
Ο νέος βασιλικός
οίκος του
Γεωργίου Α΄ Θα
κυβερνήσει την
Ελλάδα για τα
επόμενα 111
χρόνια
Γεώργιος Α΄ της
Ελλάδας
71. Φίλοι κι αδέλφια, μανάδες, γέροι και
παιδιά
στα παραθύρια βγειτε και θωρείτε
ποιοι περπατούν στα σκοτεινά και
σεργιανούνε στα στενά
φίλοι κι αδέλφια, μανάδες, γέροι και
παιδιά.
Γράφουν σημάδια, μηνύματα στο βασιλιά
σα δε φωνάξεις έβγα να το γράψεις
να μη σ’ ακούσουν τα σκυλιά βγάλε φωνή
χωρίς μιλιά
σημάδια και μηνύματα στο βασιλιά
Ήταν στρατιώτες, καπεταναίοι και λαϊκοί,
όρκο σταυρώσαν πάνω στο σπαθί τους
η λευτεριά να μην χαθεί, όρκο σταυρώσαν
στο σπαθί
καπεταναίοι, στρατιώτες, λαϊκοί.
Κι όπου φοβάται φωνή ν’ ακούει απ’ το λαό
σ’ έρημο τόπο ζει και βασιλεύει,
κάστρο φυλάει ερημικό, έχει το φόβο
φυλαχτό
όπου φωνή φοβάται ν’ ακούει απ’ το λαό
Φίλοι κι αδέλφια
Στίχοι/Μουσική:
Καμπανέλλης /Ξαρχάκος
72.
Τιμή και δόξα στην Επανάσταση του ’21. Τιμή και δόξα
στους επαναστάτες, σε εκείνους που ανάμεσά τους δεν
υπήρξε «κανένας φρόνιμος», όπως το λέει ο Κολοκοτρώνης
Τιμή και δόξα στην «επαναστάτισσα Ελλάδα» που ύμνησε ο
Πούσκιν και λάτρεψε ο Μπάυρον
τιμή και δόξα στον επαναστατημένο λαό που δεν αρνήθηκε
το ευκταίο στο όνομα του «εφικτού»
τιμή και δόξα στους «αγωνιστές» που δεν
διαπραγματεύτηκαν τον ξεσηκωμό τους με τους ξένους
Ζήτω το 1821
Αντρέας Κάλβος
