11. ન ણ કીય આયોજન કરવ શાં જરરી છે ?
• પોિ ન જીવનન ધ્યેય નક્કી કરવ
• બીજ ાં પોિ ની આજની આવક કેટલી છે ?
• ત્રીજ ાં પોિે કેટલાં જોખમ લઈ શકશે ?
12. • આવક-જાવકને કુંન્ટ્રોલ કરે છે.
• આવક-જાવકને સમતોલ રાખે છે.
• બચત વધારવા અને સુંપત્તિ ઉભી કરવામાું મદદરપ થાય છે.
• ટેક્ષ બચાવવામાું મદદરપ થાય છે.
• રોકાણો પર વધમાું વધ વળતર મેળવવામાું મદદરપ થાય છે.
• વૃદ્ધાવસ્થા સખરપ જશે એની ખાત્રી આપે છે.
• આકસ્મીક પ્રસુંગોને પહોંચી વળવા પોતાને અને કટુંબીજનોને મદદરપ
થાય છે.
• નવી ઇચ્છાઓ અને આકાુંક્ષાઓ ઉભી કરે છે.
અંગિ ન ણ કીય આયોજનથી થિ ફ યદ -
13. જીવનન અંગિ ધ્યેય હ ાંસલ કરવ ન પગથીય -
1. િમ ર જીવનન ન ણ કીય ધ્યેય નક્કી કરો.
2. િમ રી હ લની ન ણ કીય પકરક્સ્થશિનો ચોક્કસ
અંદ જ ક ઢો
3. ન ણ કીય તટનો અંદ જ ક ઢો
4. િમ રાં અંગિ ન ણ કીય આયોજન િૈય ર કરો.
5. િમ ર ન ણ કીય આયોજનને અમલમ ાં મકો.
6. સમય ાંિરે આયોજનને ચક સિ રહો.
14. ઘરન સભ્યોની સ થે બેસીને કટાંબન હ લન
િેમજ ભશવષ્યન ધ્યેય ક્ય છે િેનાં એક લીસ્ટ
બન વો. દરેક ધ્યેયને સમય અને ન ણ ન સાંદભષમ ાં
સ્પષ્ટ કરો. (quantify). શક્ય હોય િો સવષ
સાંમશિથી ધ્યેય મ ટે અગ્રિ ક્રમ નક્કી કરો. ક્યો
ધ્યેય સૌથી પહેલ હ ાંસલ કરવો જોઈએ, િેમ ાં
કેટલો સમય અને ન ણ જોઈશે િેનો અંદ જ બ ાંધો.
1. િમ ર જીવનન ન ણ કીય ધ્યેય –
15. સૌ પ્રથમ િો િમ રી વિષમ ન ન ણ કીય પકરક્સ્થશિને સમજો.
િમ ર ઘરન દરેક સભ્ય સકહિ કલ આવકની શવગિ િૈય ર
કરો. ત્ય ર બ દ િમ રી પરનો લોનનો બોજ (ઘર, ક ર, ટીવી,
વોશીંગમશીન, ફોન વગેરેની ખરીદી મ ટે લીધેલી લોન),
ફરજીય િ બચિની શવગિ (જેમકે જીવનવીમ પોલીસી, રીકરીંગ
એક ઊન્ટ્સ, પોસ્ટની બચિ વગેરે), ઘરખચષ (પોિ ન ઘરનો
િેમજ ઘરન કોઈ સભ્યો બહ ર હોય િો િેનો ખચષ વગેરે). આ
શવગિો િૈય ર થયેથી િમને િમ રી ન ણ કીય પકરક્સ્થશિનો
પ કો અંદ જ આવશે.
2. િમ રી હ લની ન ણ કીય પકરક્સ્થશિનો અંદ જ -
16. િમ રી કલ આવક અને ન ણ ની કલ જરરીય િન
અંદ જ િૈય ર થિ ાં જ િમને ન ણ કીય િફ વિનો
અંદ જ આવશે. જો ન ણ વધિ (સરપ્લસ) રહેિ હોય
િો બીજા ધ્યેય િરફ સ થે સ થે આગળ વધવ ની
સ્પષ્ટિ થશે અથવ ભશવષ્ય મ ટેની બચિનો મ ગષ
શવચ રવ ની િક મળશે. જો વધ રે ન ણ કીય તટ હશે િો
વધ ર ની આવક ઉભી કરવ મ ટે પ્રયત્ન કરવ ની કદશ
સઝશે.
3. ન ણ કીય તટનો અંદ જ મેળવો –
17. િમ રાં અંગિ ન ણ કીય આયોજન િૈય ર કરો – હવે
િમ રી પ સે અંગિ ન ણ કીય પકરક્સ્થશિનાં સ્પષ્ટ
ચચત્ર િૈય ર થઈ ગયાં. હવે ક્ય ાં ? કેટલો ? ખચષ
કરવો, બચિ મ ટે ક્ય પ્રક રની સ્કીમો અપન વવી
(જીવનવીમો, પીપીએફ, ફીતસડ ડીપોઝીટ, રીકરીંગ
ખ િ ઓ વગેરે). દરેક મ ટે ચોક્કસ રકમ અને
સમયગ ળો પણ નક્કી થઈ શકશે. આ બધ અંદ જ
િમ ર ભશવષ્યન ધ્યેયને સસાંગિ હોવ જોઈએ.
4. િમ રાં અંગિ ન ણ કીય આયોજન
િૈય ર કરો –
18. ફતિ ક ગળ પર અંદ જ બ ાંધવ થી કોઈ
પકરણ મ નહી આવે, મ ટે હવે િૈય ર કરેલ
આયોજનને અમલમ ાં મકો. આમ ાં અગત્યનાં એ
છે કે જે પધ્ધશિએ અમલ કરવ નાં નક્કી કરો
િેને વળગી રહો.
5. િમ ર ન ણ કીય આયોજનને અમલમ ાં
મકો –
19. ન ણ કીય આયોજન, એક વખિ નક્કી કરી લેવ ની
કક્રય નથી. િેને જ્ય રે અમલમ ાં મકો છો ત્ય રે
સમય ાંિરે િમે નક્કી કરેલ મ ગષ પર જ જઈ રહ્ય છો
કે કેમ િે ચક સિ રહેવાં પડે. ઓછ મ ાં ઓછાં શત્રમ શસક
ચક સણી કરવી જોઈએ. કોઈ આકક્સ્મક પ્રસાંગો ફરી
અયોજન કરવ નાં પણ થ ય. આમ ન ણ કીણ આયોજન
એ એક વખિની પ્રકક્રય નથી. કોઈવ ર જરર જણ ય
ત્ય રે કોઈ શનષ્ણ િની મદદ પણ લો.
6. સમય ાંિરે આયોજનને ચક સિ રહો –