1. Mga Samahang Pandaigdigan: WTO
at APEC

2. 1. Naiisa-isa ang mga pandaigdigang samahang
pang-ekonomiya;
2. Nailalahad ang bawat layunin ng mga
samahang ito;
3. Naipapaliwanag ang mga ugnayan ng mga
bansang kasapi sa samahan;

3. 4. Nasusuri ang papel na ginagampanan ng mga
samahang pandaigdigan sa kalakarang pang-
ekonomiya ng bawat bansa;
5. Napahahalagahan ang pagtutulungang
panlipunan at pang-ekonomiya ng mga ito; at
6. Nakapagbibigay ng mga karagdagang
kaalaman tungkol sa paksa.

4. - ay tangingsamahang pandaigdigang
nangangasiwa sa mga patakaran ng
kalakalan sa pagitan ng mga bansa.
- ito ay isang samahang internasyonal
at multilateral na nagtatakda ng mga
patakaran para sa sistemang pangkalakalang
pandaigdigan (global trading system).

5. - ito rin ang nagreresolba sa mga
pagtatalo sa pagitan ng mga kasaping
estado (member-states).
- ang himpilan ng WTO ay
matatagpuan sa Geneva, Switzerland.
- ang lahat ng kasaping bansa ay
nararapat magpatupad ng tinatawag na
most favored nation.

6. Bretton Woods Conference
- pagpupulong na isinagawa ng U.S.
noong 1944.
- dito iminungkahi ang pagtatatag ng
International Trade Organization (ITO) upang
maisaayos ang mga patakaran at pamantayan
tungkol sa kalakalan sa pamamagitan ng mga
bansa.

7. - ang charter ay sinang-ayunan ng
United Nations Conference on Trade and
Employment sa Havana, Cuba noong 1948.
 General Agreement on Tariffs and Trade
(GATT)
- isang salik ng ITO.
- sa ilalim nito nagkaroon ng pitong ulit
na pag-uusap bago nabuo ang WTO sa
ikawalong pagpupulon o Uruguay Round.

8. - nitatag ang WTO sa pamamagitan ng
paglalagda sa Marrakech Agreement sa
Marrakech, Morocco noong Abril 15, 1944.
- noong Enero 1, 1995, pormal na
sinimulan ang organisasyon.

9. - 153 ang kasapi - 76 na bansa mula sa
orihinal na pagkakatatag at 77 na bansang sumapi
sa sumunod na 10 taon.
- Kyrgyzstan ang pinakamabilis na
nakalahok sa WTO. Ang aplikasyon nito ay tumagal
lamang ng 2 taon at 10 buwan samantalang ang
China ay inabot ng halos 15 taon at 5 buwan bago
naging kasapi ng WTO, ang pinakamatagal sa
talaan.
- may 30 bansang nananatiling tagamasid.

10.  Dapat pangasiwaan ng WTO ang lahat ng mga
kasunduan tungkol sa kalakalan.
 Ang WTO ay nakaantabay rin sa mga
patakarang pangkalakalan ng mga bansa at
nakahandang magkaloob ng tulong-teknikal at
pagsasanay para sa mga papaunlad na bansa.
 Ang WTO ay namamagitan sa mga pagtatalo
ng mga kasaping bansa kaugnay sa mga
patakaran.

11.  Nararapat na ang sistemang pangkalakalan
ay walang bahid ng diskriminasyon.
 Mas kaaya-aya kung magiging malaya ang
sistemang kalakalan.
 Ang sistemang pangkalakalan ay nararapat
maging mas kompetetibo.

12.  Nararapat matiyak ang kalalabasan ng
sistemang pangkalakalan, partikular kung tiyak
ang mga dayuhang kompanya at pamahalaan
na hindi daragdagan ang mga hadlang pang-
ekonomiko at mananatiling bukas ang
pamilihan.
 Ito ay nararapat na mas katanggap-tanggap
sa mga bansang hindi gaanong maunlad.

13. Ministerial Conference
- ang pinakamataas sa lupong nagpapasya
sa WTO na nagpupulong tuwing dalawang
taon at kung saan ang lahat ng mga kasapi ng
organisasyon ay nagsasama-sama.

14. - ay samahang nagsisilbing forum para
sa lahat ng usaping pang-ekonomiya ng mga
bansang matatagpuan sa rehiyon ng Asia-
Pacific.
- ang APEC ay tanging pangkat ng
mga pamahalaan na kumikilos batay sa mga
non-binding commitment,bukas sa pag-uusap,
at pantay-pantay na paggalang sa mga
pananaw ng mga kasaping bansa.

15. - ito ay walang kasunduang ipinipilit
sa mga kalahok na siyang kaibahan sa WTO at
iba pang lupong pangkalakalang multilateral.
- ito ay may 21 kasapi na tinaguriang
mga member economy.
- ito ay nagtataglay ng halos 48% ng
kabuuang populasyon ng daigdig, 56% ng
kabuuang gross domestic product ng daigdig, at
48% ng kabuuang kalakalan sa daigdig.

16. - ang APEC ay nagsimula bilang isang
mungkahi noong mga huling bahagi ng dekada
1980 mula sa mga Hapones, paktikular kay
Hajime Tamura, ang pinuno ng Ministry of
Trade and Industry.
- noong Enero 1989,nanawagan ang
punong ministro ng Australia ba si Bob Hawke
para sa mas epektibong kooperasyong pang-
ekonomiya sa rehiyong Asia-Pacific.

17. - ito ay humantong sa kauna-unahang
pagpupulong sa Canberra, Australia noong
Nobyembre 1989.
- ang kauna-unahang APEC Leader’s
Meetin ay naganap noong 1993 nang
anyayahan ni Pangulong Bill Clinton ng U.S
ang mga member economies sa Blake Island,
Washington.
- ang himpilan ng APEC ay
matatagpuan sa Singapore.

18.  Liberalisasyon ng pakikipagkalakalan at
pamumuhunan.
 Pagpapabilis at pagpapadali ng pagnenegosyo
 Pagtutulungang pang-ekonomiya

19.  Isulong ang kaunlarang pang-ekonomiya at
katiwasayan sa rehiyong Asia-Pacific,
gayundin upang palakasin ang mga pamayanan
dito.
 Layunin nitong ibaba ang mga taripa at iba
pang maaaring maging balakid sa kalakalan.

20.  Hangarin din nitong magkaroon ng mga
epektibong lokal na ekonomiya at maitaas ang
halaga ng mga produktong iniluluwas.
 Bogor Goals

21. - kabilang sa mga orihinal na kasapi (noong
Nobyembre 1989) ay Australia, Brunei, Canada,
Indonesia, Japan, South Korea, Malaysia, New
Zealang, Pilipinas, Singapore, Thailand, at United
States.
- noong Nobyembre 1991, lumahok ang
China, Hong Kong (China), at Chinese Taipei
(Taiwan); noong Nobyembre 1993, ang Mexico at
Papua New Guinea; noong Nobyembre 1994, ang
Chile; at noong Nobyembre 1998, ang Peru, Russia,
ta Vietnam.

22. Ang APEC ay may 2 lupon na may mahalagang
papel
Committee for Trade and Investment (CTI)
- ay nangangasiwa sa mga usaping may
kinalaman sa liberalisasyon ng kalakalan sa
liberalisasyon ng kalakalan at pagpapabilis ng
komersiyo.
Economic Council (EC)
- ito ang lupon na tumutulong sa pagsusuir
ng takbo ng ekonomiya at iba pang
mahahalagang isyu

23. 12 Pangkat o Working Group sa Loob ng
Estruktura nito.
Ito ay ang Agricultural Technical Cooperation,
Emergency Preparedness, Health, Small and
Medium Enterprises, Industrial Science and
Technology, Human Resources Conservation,
Telecommunications and Information, Fisheries,
Transportation, at Tourism.