1. PAMANA NG
MGA KASTILA
SA MGA
PILIPINO

2. RELIHIYONG
KRISTYANISM
O

4. PAGKAI
N

5. WHEAT

16. BEEF

17. MUTTON

18. MUTTON

19. MUTTON

20. MUTTON

21. MUTTON

22. MUTTON

23. MUTTON

24. MUTTON

25. MUTTON

26. MUTTON

27. PANANAMIT

28. LALAKE
(NOON)

29. MUTTON

30. NAGING

31. MUTTON

32. BABAE
(NOON)

33. MUTTON

34. NAGING

35. MUTTON

36. PAMILYA

37. MUTTON

39. APELYIDONG
AT PANGALANG
KASTILA

40. ALPABETONG
LATIN AT
WIKANG
ESPANYOL

42. PAGPAPANATILI
NG WIKANG
PILIPINO

44. ARTE Y REGLAS DE LA
LENGUA TAGALA
- sinulat ni Fr. Francisco
Blancas de San Jose, isang
paring Dominikano
- ang kauna-unahang
aklat tungkol sa
gramatikong Tagalog

45. PAGLIMBANG
(PRINTING)

46. PAGLILIMBAG
XYLOGRPAHIC PRINTING
- ang paglilimbag gamit
ang engraved wood blocks
- makikita sa University
of Sto. Tomas

48. TOMAS PINPIN
- “Prinsipe ng Palimbagang Tagalog”
- sumulat ng librong ”LIBRONG PAG-
AARALAN NANG MANGA TAGALOG NANG
UCIANG CASTILA”
- ”LIBRONG PAG-AARALAN NANG MANGA
TAGALOG NANG UCIANG CASTILA”, ang kauna-
unahang librong Tagalog na nalimbag sa
Pilipinas.

49. MGA IBA PANG MANLILIMBAG
- Diego Talaghay
- Nicolas Dela Cruz
- Laureano Atlas
- Domingo Loag
- Cipriano Bagay
- Simon Pinpin

51. DOCTRINA CRISTIANA
- ang kauna-
unahang libro na
nalimbag sa Pilipinas
noong 1593.

52. EDUKASYON

53. EDUKASYON
- ang mga Kastila ang
nagpakilalia ng sistema
ng edukasyon sa Pilipinas
gaya ng sa Europa

54. EDUKASYON
- ang mga Kastila ang nagpakilalia ng
sistema ng edukasyon sa Pilipinas gaya ng
sa Europa
- ang mga unang paaralan sa bansa ay
mga paaralang parokyal na pinapatakbo ng
mga pari.

55. EDUKASYON
- ang mga Kastila ang nagpakilalia ng
sistema ng edukasyon sa Pilipinas gaya ng sa
Europa
- ang mga unang paaralan sa bansa ay
mga paaralang parokyal na pinapatakbo ng
mga pari.
- mga pari rin ang mga nagsisilbing guro

56. EDUKASYON
- ang mga Kastila ang nagpakilalia ng
sistema ng edukasyon sa Pilipinas gaya ng sa
Europa
- ang mga unang paaralan sa bansa ay
mga paaralang parokyal na pinapatakbo ng
mga pari.
- mga pari rin ang mga nagsisilbing guro
- SUBJECTS: Doktrinang Kristyano, 3R’s
(reading, writing and aritmethic), music at iba’t
ibang sining

57. LALAKE
- unang paaralan para sa mga lalake
ay itinayo ng mga Heswitas noong 1589
- College of Manila na naging College
of San Ignacio
- 1595, itinayo ang College of San
Ildefonso sa Cebu (naging University of
San Ildefonso)
- College of San Jose(1601) sa Manila

58. LALAKE
- unang paaralan para sa mga lalake ay
itinayo ng mga Heswitas noong 1589
- College of Manila na naging College of
San Ignacio
- 1595, itinayo ang College of San
Ildefonso sa Cebu (naging University of San
Ildefonso)
- College of San Jose(1601) sa Manila
-pagkatapos magCollege, papasok na
ang mga lalake para sa University

59. ATENEO DE MANILA
UNIVERSITY
- tinatawag dati na ESCUELA PIA
(Charity School)
- dating paaralan para sa mga lalake
- ipinatayo ng mga paring Heswitas
noong 1859
- isa na ngayon sa mga pinakatanyag
na paaralan sa buong bansa

62. DOMINIKANO
- ipinatayo ang College of Our Lady of
the Rosary noong 1611
- naging College of Santo Tomas
- naging University of Sto. Tomas
- ito ang itinuturing na pinakamalaking
Catholic University sa buong mundo
- isa na ngayon sga pinakatanyag na
paaralan sa buong bansa

65. UNIBERSIDAD
- University of San
Ignacio
- University of Sto.
Tomas
- University of San Felipe

66. BABAE
- may 2 uri ng paaralan para sa mga
babae
- Colegio, paaralan para sa mga
babae
- Beatrio, school at nunnery
(pagmamadre)

67. PAARALAN (Babae)
- College of Santa Potenciana (1594)
- College of Santa Isabel (1632)
- Beaterio de la Compaña de Jesus (1694)
- Beaterio de Santa Catalina (1696)
- Beaterio de San Sebastian (1719)
- College of Sta. Rosa (1750)
- La Concordia College (1869)
- Assumption Convent School (1892)

68. PUBLIC SCHOOL
- natatag dahil sa Educational
Decree of 1863
- hiwalay ang paaralan para sa
mga babae at lalaki
- wala pang co-education noon
- exclusive school ang umiiral
noon

69. PAARALANG BOKASYONAL
- tinuruan ang mga Pilipino hindi ng
relihiyon
- pati na rin pagtatanim
-paglilimbag,pagkakarpintero,
paggawa ng bahay na bato at pagtutubog
- Schools of Commerce, Agriculture,
Arts and Trades, Fine Arts and Nautical
Academy

70. PAMAMAHAYAG
(JOURNALISM)

72. DEL SUPERIOR GOVIERNO
1811 - 1813
- kauna-unahang
pahayagan o
dyaryo sa Pilipinas

74. LA ESPERANZA - 1846
- kauna-unahang
pang-araw – araw
na pahayagan o
dyaryo sa Pilipinas

76. LA ILLUSTRACIO FILIPINA -
1859
- kauna-unahang
pahayagan o dyaryo
na may larawan sa
Pilipinas

77. EL CATOLICO FILIPINA
- kauna-unahang
pangrelihiyong
pahayagan o
dyaryo sa Pilipinas

78. LA OPINION - 1887
- kauna-unahang
pampulitikang
pahayagan o
dyaryo sa Pilipinas

79. EL HOGAR - 1893
- kauna-unahang
pambabaeng
pahayagan o dyaryo
sa Pilipinas

80. EL ILOKANO - 1889
- kauna-unahang
pahayagan o dyaryo sa
Pilipinas na
bernakular o
katutubong wika

81. PANITIKAN
(LITERATURA)

82. PANITIKAN
– anumang babasahin
na nagpapahayag ng
damdamin o saloobin
ng tao

83. - tungkol sa
relihiyon ang mga
babasahin upang
mapalaganap ang
Kristiyanismo

84. - tungkol sa relihiyon ang
mga babasahin upang
mapalaganap ang
Kristiyanismo
- aklat ng mga dasal,
doktrina, novena,
talambuhay ng mga santo
atbp.

85. - naging tanyag din ang
mga sumusunod na uri ng
panitikan

86. - naging tanyag din ang
mga sumusunod na uri ng
panitikan
- AWIT, kwento ng
kabayanihan at
pakikipaglaban

87. - naging tanyag din ang
mga sumusunod na uri ng
panitikan
- AWIT, kwento o tula ng
kabayanihan at
pakikipaglaban
- CORIDO, kwento o tula
na maalamat at tungkol sa
relihyon

88. - naging tanyag din ang
mga sumusunod na kwento
- Siete Infantes de Lara
- Ibong Adarna
- Bernardo Carpio
- sumikat din ang
PASYON, ang buhay at
paghihirap ni Hesukristo

91. PASYON
- tungkol sa buhay ni
Hesukristo
- sinulat ni Gaspar Aquino
de Belen ang unang pasyon na
nakasalin sa Tagalog noong
1704

94. FLORANTE AT LAURA
- pinakapopular na
kuwentong epiko sa Pilipinas
- EPIKO, kwento ng
kabayanihan
- sinulat ni Francisco
Baltazar/ Francisco Balagtas

96. URBANA AT FELIZA
- tungkol sa tamang pag-
uugali ng mga kababaihan
- sinulat ni Father Modesto
de Castro, isang paring Tagalog

97. TEATRO

98. DUPLO
- patulang pagtatalo
sa pasiyam/ika-siyam
na araw ng pagluluksa
ng mga bihasa sa
tulaan

99. KARAGATAN
- patulang pagtatalo
sa pasiyam/ika-siyam na
araw ng pagluluksa ng
mga hindi bihasa sa
tulaan

100. COMEDIA
- unang drama sa
Cebu na sinulat ni
Vicente Puche

101. CENACULO
- pagpapakita ng
buhay at paghihirap ni
Hesukristo
- itinatanghal
tuwing Mahal na Araw

103. MORO - MORO
- pagpapakita ng
labanan ng mga
Kristyano at Muslim
- itinatanghal tuwing
may kapistahan

105. ZARZUELA
- dula ng komedya
sa paraang inaawit

107. MUSIKA

108. - polka, rigodon,
cariñosa, surtido
(Spain)
- pandango,
jarabe, kuratsa
(Mexico)

109. - Sampaguita ni
Dolores Paterno
- Bella Filipina ni T.
Masaguer
- Ang Pambansang
Awit ni Julian Felipe

110. - violin, flute, piano,
harp, guitar at iba
pang instrumentong
pangmusika ay
natutunang patugtugin
ng mga Pilipino

111. - natatag ang
mga banda
musiko sa buong
kapuluan

112. FR. GERONIMO DE AGUILAR
- unang guro sa musika
BAMBOO ORGAN
- matatagpuan sa Las Piñas
Church
- Binuo ni FR. DIEGO CIERRA

114. ARKITEKTURA

119. PAGPIPINTA

120. DAMIAN DOMINGO
- “Ama ng Pagpipinta sa
Pilipinas”
- nagtayo ng paaralan sa
pagpipinta sa Maynila –
Academy of Fine Arts

121. JUAN LUNA
- nagpinta ng Spoliarium
at Parisian Life
- kilalang pintor sa
Pilipinas at Europa

125. FELIX RESURECCION HIDALGO
- nagpinta ng Virgenes
Christianes
- kilalang pintor sa
Pilipinas at Europa

128. PAGLILILOK

129. MARIANO MADRIÑAN
- nililok ang Mater
Dolorosa

131. AGHAM O
SIYENSIYA

132. FR. BLAS DE LA MADRE DE DIOS
- nagsulat tungkol sa
mga halaman sa Pilipinas
FR. MANUEL BLANCO
- “Prince of Botanists”
- nagsulat ng Flora de
Filipinas

133. DR. JOSE RIZAL
- nakatuklas ng 3 uri ng hayop
DR. T. H. DE TAVERA
DR. LEON MA. GUERRERO
FR. CASTRO DE ELERA
- professor ng zoology sa UST

134. ANACLETO DEL ROSARIO
- “Prince of Philippine
Chemists”
- unang Pilipinong direktor ng
Manila Laboratory
ANTONIO LUNA
MARIANO V. DEL ROSARIO

135. FR. FEDERICO FAURA
- Heswitang imbentor ng
“Faura Barometer”
- unang direktor ng Manila
Observatory, ang
pinakamatandang observatory sa
Asia

137. LAHING
KASTILA

138. PENINSULARES
- parehong Kastila ang
magulang at ipinanganak sa
Spain
INSULARES
- parehong Kastila ang
magulang at ipinanganak sa
Pilipinas

139. CREOLES
- Binubuo ng dalawa o higit pang
lahi at ipinanganak sa Pilipinas
Hal: Mestizo / Mestiza
INDIO
- parehong Pilipino ang magulang
at ipinanganak sa Pilipinas

140. - namana ng mga Pilipino na
nahaluan ng dugong Espanyol ang
mga ugaling ito
- makadiyos
- delicadeza, kababaang - loob
- malambing
- magalang
- loyal sa pamilya
- magandang asal

142. MARGIE MORAN

145. ILAN SA MGA PILIPINONG MAY
DUGONG ESPANYOL
- GEN. MARTIN DELGADO
- FELIPE G. CALDERON
- GEN. MAXIMO HIZON
- DR. T. H. PARDO DE TAVERA
- CAYETANO ARELLANO
- MANUEL L. QUEZON
- MANUEL A. ROXAS

146. HOSPITAL
AT
AMPUNAN

147. JUAN CLEMENTE
- ipinatayo ang unang hospital sa
Pilipinas
HOSPITAL DE SAN JUAN DE DIOS AT
SAN LAZARO HOSPITAL
- dalawa sa pinakamatatandang
hospital sa Pilipinas
HOSPICIO DE SAN JOSE
- unang regular na ampunan

148. KAPISTAHAN
AT HOLIDAYS

149. FIESTA
- ang bawat bayan ay may
patron - ipinagdiriwang ang
araw ng kapistahan ng patron
sa pamamagitan ng
masasayang musika, sayawan,
fireworks, prusisyon at moro –
moro o zarzuela

150. HOLIDAYS
• Jan. 1 – Bagong Taon
• Jan. 6 – Epiphany / Tatlong Hari
• Mahal na Araw
• Nov. 1 – All Saints’ Day
• Nov. 30 – St. Andrew’s Day
• Dec. 8 – Immaculate Conception
• Dec. 25 – Araw ng Pasko
• Kaarawan ng Santo Papa, Hari/Reyna ng
Spain at Governor General

151. MAHAL NA ARAW
- nagsisimula ng Ash
Wednesday at nagtatapos sa
Easter Sunday
- ipinagbabawal ang
kasiyahan
- nagbabasa ng pasion o
nanonood ng cenaculo

153. KAPASKUHAN
- nagsisimula ng Dec. 16
at nagtatapos ng Jan. 6
- pinakamasayang
panahon
- pinakamahaba ang
Pasko sa Pilipinas

155. SUGAL

156. SABONG
- nagsasabong na ang
mga Pilipino bago pa man
dumating ang mga Kastila
bilang isang libangan
- ginawang sugal ng mga
Kastila ang sabong

159. KARERA NG KABAYO
- paboritong libangan o
pampalipas – oras ng mga
mayayaman
- nagpatayo ng
hippodrome o race track sa
Sta. Ana, Manila

160. PAMBANSANG LOTERYA
- kagaya ng lotto ngayon
CARILLO
- cardboard puppet show

161. IBA PANG LIBANGAN
- Bullfight
- Birthday anniversaries
- Binyag
- Kasal
- Siyaman
- Piknik sa tabing ilog

162. IBA PANG LIBANGAN
- Pagpasyal sa mga
magagandang tanawin
- Pagpunta sa mga banal na
lugar: Antipolo, Pakil atbp
- Harana
- Santacruzan / Flores de Mayo

163. IBA PANG LIBANGAN
- Duplo at karagatan
- Debate
- Pagkukuwento ng mga alamat
at kwentong katatakutan
- Paglalaro ng baraha: juego de
prenda, pangguigi, manilla at
tres siete

164. IBA PANG LIBANGAN
- swimming
- Boat racing
- Patintero
- Juego de anillo
- Sipa
- Pagpapalipad ng saranggola

165. PILIPINAS

167. - binigyan ng mga Kastila ang
pagkakakilala ang ating bansa –
PHILIPPINES/PILIPINAS pati ang mga
mamamayan nito – FILIPINOS/MGA
PILIPINO
- sa loob ng 333 taon, napag-isa nito
ang isang bansang hiwa-hiwalay at
walang pagkakaisa upang tapusin ang
kanilang pananakop sa ating Inang Bayan
at pang-aapi sa ating mga Pilipino

168. MARAMING SALAMAT PO!
Inihanda ni:
JARED RAM A. JUEZAN
Teacher I, Araling Panlipunan I

169. PINAGKUNAN
Zaide, Sonia M. THE PHILIPPINES: A Unique
Nation, Second Edition, All-Nations Publishing
Co. Inc, Quezon City, 2006, pp. 123 – 139
www. yahoo.com
Sept. 12-13, 2011