4. Mga Ibong
Mandaragit
Ito ay isang Nobelang
Pangsosyopolitika.
Pagbabago at pag-aangat ng
lipunan.
Katayuan ng pamumuhay at
kabuhayan ng mga Pilipino.
Naisalin ito sa Wikang Ingles at
Ruso.
5. Pagbabago sa Sistemang piyudal
Kalagayan ng mga mamamayan sa
pagdating ng industriyalisasyon
Pagnanais ng tao na lumaya sa
makapangyarihang puwersang
panlipunan.
Nagsasalaysay at tumatalakay ng
mga suliranin ng mga mamamayan,
ng buhay ng madla't lipunan at ng
kanilang kapaligiran
Mga Ibong
Mandaragit
7. Mando Plaridel- ang pangunahing
tauhan ng nobela na sinundan ng mga
mambabasa nito. Bawat galaw at
kaisipan niya ay inilalahad sa bawat
kabanata.
Don Segundo Montero- ang antagonista
sa nobela na dahilan ng paghihiganti ni
Mando. Ang karakter na ito ay epektibo
upang humubog sa isang Mandong
matalino, matapang at hindi nag paaapi.
8. Pastor- ang magbubuklod sa
nakaraan at kasalukuyan ni Mando. Ito
ang kahalagahan ni Pastor sa nobela.
Mapapansin na ang dating katiwala ay
nagpapahalaga sa kanyang mga kasama.
Matigas ang kanyang paninindigan sa
katotohanan at kabutihan ang dapat
manaig at hindi ang kawalang hustisya at
kasamaan
9. Puri at Dolly- mapapansin sa dalawa
ang dalawang mukha ng mga Pilipina.
Isang Maria Clara na mahinhin ngunit
mas matapang pa sa barako katulad ni
Puri at si Dolly naman ay isang Maria
Clarang nangingibabaw ang tawag ng
laman at pagiging marupok sa pag-ibig.
10. • Nagsimula ang unang
kabanata sa paglubog ng araw sa
kagubatan
• Kabundukan (bahay ni Tata
Matias)
• Dagat Pasipiko
11. • Tao laban sa tao
Si Mando laban sa mga tao sa
kanyang paligid lalong –lalo na
si Don Segundo.
• Tao laban sa lipunan
• -Dahil ang lipunan mismo ang
naging pangunahing kalaban
ni Mando o Andoy. Nagsimula
ang unang kabanata sa paglubog ng
12. • Nagsimula ang unang
kabanata sa paglubog ng araw
sa kagubatan. Narating ni
Mando Plaridel at ng dalawang
pa niyang kasama - ang
bahay-kubo ni Tata Matyas na
nasa bulubundukin ng Sierra
Madre.
13. Nasisid ni Andoy ang kayamanan ni
Simoun sa tulong ng dalawa
pang mga gerilya, sina Karyo at
Martin. Si Karyo ay namatay
nang makagat ng pating.
Tinangka ni Martin na patayin si
Andoy upang masolo ang
kayamanan ngunit siya ang
napatay ni Andoy.
•
14. Nataga ni Martin sa pisngi si Andoy
at ang pilat na ito ang nagtago sa
tunay niyang pagkatao. Siya ay
nagpabalatkayong si Mando
Plaridel.
•
15. . Nakilala ni Don Segundo si
Mando at nagkapalitan sila ng
masasakit na salita. Dito
ipinagtapat ni Mando sa siya ay
si Andoy na dating alila roon .
Noong una ay ayaw maniwala ni
Dolly ngunit nang ulitin iyon ni
Mando ay buong hinagpis na
tumangis si Dolly.
•
16. Sa tulong ng pahayagang Kampilan
at ng himpilan ng radyong
ipinatayo ni Mando, patuloy na
tinuligsa ni Mando ang mga
masasamang pinuno ng
pamahalaan.
•
17. • Nalaman ni Mando na si Don
Segundo pala ay puno ng mga
smugglers. Hindi nagtigil si Mando
hanggang sa maipabilanggo niya si
Don Segundo.
18. • A. Uring Pampanitikan
• Binubuo ng mahigit kumulang
pitumpung kabanata ang
nobela ni Amado V. Hernandez
na tumatalakay sa lagay
panlipunan at pulitika ng isang
bansa.
19. • B. Istilo ng Paglalahad
• Inilahad ang kuwento ng
nobela batay sa
pagkakasunud-sunod ng mga
pangyayari sa buhay at
paglalakbay ni Mando at ng iba
pang tauhan.
20. • C. Mga Tayutay
• “Gusto mong sugpuin ang apoy, eh,
binubusan (binubuhusan) mo ng petrolyo.”
• . “Kailangan pa ng isang Bonifacio at ng
kanyang Katipunan upang palayain ang
Pilipinas.”
• “Kalahating siglo na ito, ngunit ang mga
pangyayaring dinadaliri’y walang pinag-ibhan
sa mga nakikita natin ngayon, baka sakaling
higit na makapal ngayon ang Mga Ibong
Mandaragit.”
21. Istilo ng Awtor
• Mapapansin na ang istilo
ng awtor sa pagsusulat ay
sadyang inahalintulad ng
kay Rizal upang manaig sa
mga mambabasa na ito ay
kasunod na kabanata ng
mga nobela ng
pambansang bayani.
22. Galaw ng mga Pangyayari
• Ang mga pangyayari ay
sunud-sunod na inilahad
batay na rin sa takbo ng
mga karanasan ni Mando..
23. Bisang Pampanitikan
• a. Bisa sa Isip
• Maisasaisip ng mambabasa
ang kalagayan ng mga
Pilipino bago pa man sila
ipanganak. Ang mga Pilipino
noon ay di lubusang malaya
sa kabila ng pagtatapos ng
pananakop ng mga dayuhan.
24. b. Bisa sa Damdamin
• Ang mga kaganapan sa
kuwento ay isa sa mga
nagpaigting ng damdamin
ng kahit sino man na
huwag agad na maniwala
sa mga taong nasa iyong
kapaligiran..
25. • c. Bisa sa Kaasalan
• matutong tumayo sa kanyang
paa upang makipagtalastasan
at makipaglaban hindi lang sa
mga sarili ngunit higit sa
nakakarami.
28. Sa Mga Kuko ng Liwanag
Ito ay isang kathambuhay o
nobela.
Unang lumitaw bilang isang
serye sa magasing
liwayway(1966-67)
29. Sa Mga Kuko ng Liwanag
Nagantimpalaang pelikulang
Pilipino (Sa mga Kuko ng Liwanag o
Claws of Light)
May salin sa Nihonggo ni
Motoe Terami-Wada
30. Sa Mga Kuko ng Liwanag
• Si Julio, isang mahirap na mangingisda.
Isang araw umalis si Ligaya ang kanyang
kasintahan na kasama ang isang babaeng
may pangalang Ginang Cruz na
pinangakuang makakapag-aral at
makapaghanapbuhay sa Maynila si
Ligaya. Kaya't sinundan ni Julio sa Maynila
ang kanyang nobyang si Ligaya.
31. Sa Mga Kuko ng Liwanag
• Noong nasa Maynila na, naging
biktima si Julio ng mga mapanlamang
na mga tao sa lungsod. Nakaranas si
Julio ng mga pang-aabuso habang
nagtatrabaho sa isang lugar ng
konstruksiyon at pagbebenta ng
sariling katawan para lang kumita ng
malaking pera.
32. Sa Mga Kuko ng Liwanag
• Unti-unting nawawalan ng pag-asa si
Julio na matagpuan pa si Ligaya.
Ngunit nagbago ang lahat ng muli
niyang makita si Ligaya at malaman
mula sa kasintahan na naging biktima
ito ng prostitusyon at
pinagmamalupitan ng intyek na
kinakasama.
33. Sa Mga Kuko ng Liwanag
• Nagbalak na tumakas ang dalawa ngunit gaya
ng sabi ni Ligaya kaya siyang patayin ng
kinakasama pag ito ay nahuling tumatakas.
Dumaan ang gabi at sa pag gising ni Julio ay
patay na si Ligaya. Ginantihan ni Julio si Ligaya
at pinaslang ang kinakasama nitong intyek
subalit maraming nakasaksi at pinagmalupitan
si Julio hanggang sa ito ay mawalan din ng
hininga.
34. 1. PAKSA
Ang kahirapan ng
buhay ng mga
probinsiyano sa Maynila
at ang
pagkamaaalalahanin ng
isang probinsiyano sa
kanyang kauri.
36. 3. TAUHAN
Si Julio na isang probinsyanong
lumuwas ng Maynila upang
magtrabaho,
Si Pol na kaibigan ni Julio
Si Ligaya na kaibigan rin ni Julio
na matagal na niyang hindi
nakikita
Si Ah Tek na kasintahan ni
Ligaya.
37. TUNGGALIAN
Tao laban sa lipunan,
sapagkat si Julio at si
Ligaya ay mga
probinsyano at dahil
doon ay tinatrato silang
maliit at hamak lamang
ng mga taga- Maynila.
38. 4. BANGHAY
• A. PANIMULA
Si Julio ay napadpad sa Maynila
mula sa probinsya. Siya ay
namasukan sa isang construction
site. Hindi sapat ang kanyang kita
gayundin ng kanyang mga
kasamahan pagkat maliit lang ang
sweldo roon. Si Julio ay nakitira sa
kanyang kasamahan rin sa trabaho.
39. • B. SAGLIT NA KAKINTALAN
• Noong malapit nang matapos
ang gusaling iyon, nagbawas na
ng mga trabahador ang
nagpagawa ng gusali. Isa sa
mga tinanggal at nabawas si
Julio bilang construction
worker. Dahil doon ay umalis
rin si Julio doon sa tinitirahan
niyang bahay.
40. • Naisip niya ang kanyang kaibigang si
Pol. Dahil doon ay hinanap niya ito at
doon rin siya nakitira sa kaibigan niya.
Dahil rin kay Pol ay nakahanap ng
regular na trabaho si Julio at kumikita
na siya ng maayos.
Isang gabi habang naglalakad si Julio ay
parang naaninag niya ang kanyang
kababayang si Ligaya, ngunit hindi niya
sigurado kung si Ligaya nga iyon
sapagkat nakita niya lang ito sa isang
parang paupahan.
41. • C. PAPATAAS NA AKSYON
Noong hinahanap ni Julio ang nanakaw
niyang wallet ay nakita niyaa si Linda, ang
kanyang kababata at kaibigan sa
probinsiya. Niyaya niya itong kumain sa
isang restawran at naikwento ni Ligaya na
nagging biktima siya ng prostitusyon sa
Maynila. Ngayon ay may nakilala siyang
isang Intsik na nagngangalang Ah Tek.
Niyaya ni Julio si Ligaya na tumakas na sa
Maynila at umuwi na ng probinsiya.
Napagplanuhan nilang magkita sina Ligaya
at Julio mula alas dose hanggang alas tres.
42. • D. KASUKDULAN
Hindi sumulpot si Ligaya sa
napagplanuhan nila ni Julio.
Nabalitaan niya sa kanyang
kaibigang si Pol na namatay
pala si Ligaya sapagkat
nahulog ito mula sa taas ng
kanyang tinutuluyan.
43. • E. PABABANG AKSYON
Labis na naghinagpis si Julio
nang malamang patay nap ala
si Ligaya. Tahimik lamang siya
hanggang mailibing si Ligaya.
Natapos ang kwento na
napatay ni Julio ang
kasintahang Intsik ni Ligaya na
si Ah Tek.
44. •
F. WAKAS
Natapos ang kwento na
napatay ni Julio ang
kasintahang Intsik ni Ligaya na
si Ah Tek.
53. KINAKATAWAN NAMAN NG
MGA TAUHAN TULAD NI JULIO AT
LIGAYA ANG PAGBABAKASAKALI NG
MGA PILIPINO SA MAYNILA (O IBA
PANG ITINUTURING NA MAS MAUNLAD
NA LUGAR) AT KANILANG PAGKABIGO
AT PAGIGING BIKTIMA SA
PAGSASAMANTALA
62. Bisang Pampanitikan
• a. Bisa sa Isip
• Maisasaisip ng mambabasa
na hindi dapat maging
gahaman sa pera dahil ito
ang ugat ng kasamaan.
63. b. Bisa sa Damdamin
• Naging malungkot ang
katapusan ng kuwento.
Namatay si Ligaya at
pinatay ni Julio sa Ah Tek.
64. • c. Bisa sa Kaasalan
• Nararapat na
magkaroon tayo ng
pantay-pantay na
pakikitungo sa mga
taong nakapaligid sa
atin. Huwag rin tayong
mapang-api sa ating
kapwa.
sapagkat isa siyang pinuno ng mga Pilipinong manggagawa at sa kaniyang mga pagpuna at pagsusuri sa mga kawalan ng katarungang naganap sa Pilipinas noong kaniyang kapanahunan
Piyudal-isang sistema ng pamamalakad ng lupain na kung saan ang lupang pag-aari ay ipinasasaka sa mga nasasakupang tauhan na may katungkulang maglingkod at maging matapat sa panginoong may-ari.
Piyudal-isang sistema ng pamamalakad ng lupain na kung saan ang lupang pag-aari ay ipinasasaka sa mga nasasakupang tauhan na may katungkulang maglingkod at maging matapat sa panginoong may-ari.
Binago ng tadhana ang dalawang tauhan matapos dumanas ng pighati at karangyaan. Si Mando ay napilitang maglayas dahil sa lupit na dinanas sa kamay ng mga Montero kaya sumanib sa mga guerilya. Ngunit kinalaunan ay yumaman at ginamit ang pagkakataon upang palayain ang bansa.
2. Epektibo rin ang karakter upang mas makilala ang mga di makatwirang pagpapalakad sa isang lupain hanggang sa iligal na gawain katulad ng pagbebenta ng kontabandong armas. Ngunit hindi rin maiiwasan na mapanigan ang katwiran ng isang Don Montero dahil naman na siya’y isang negosyante at pinoprotektahan lamang ang puhunan at kita. Oras na bumagsak ang negosyo ng isang katulad niya, babagsak din ang mga industriya nakakabit dito katulad ng suplay ng pagkain pati na rin ang mga mangagawa nito. Ito ang mistulang pagkakamali ng pagtingin ng iba kay Segundo Montero.
Dito makikita ang naging bunga ng pananakop sa Pilipinas. Ang mga babae na dating kasangkapan ay naging matapang at natutong humawak ng patalim para ipagtanggol ang sarili sa mga mananakop. At kinalaunan pa’y naging “liberated” dahil pinaikli ng mga kulturang Amerikano ang bawat saya ng mga Pilipina.
May mga kabanata lamang na hindi kasunod ng naunang kabanata. Dito ipinapakita ang pagbalanse ng istorya at mga tauhan na nagbibigay-sigla sa mambabasa upang buklatin pa ang susunod na kabanata hanggang sa matapos ang nobela.
Maiisip ng mambabasa na ang akdang “Mga Ibong Mandaragit” ay tila isang prediksyon sa hinaharap. Ang mga pangyayari sa Asyenda Montero ay tulad ng mga nangyayari sa mga lupain ngayon. Ang mga pagpatay sa mga magsasaka na ang tanging hiling lang ay makamtan ang lupa kung saan nila inialay ang dugo’t pawis ay naganap din sa Hacienda Luisita sa Tarlac na pag-aari ng pamilya Cojuangco.
May mga kabanata lamang na hindi kasunod ng naunang kabanata. Dito ipinapakita ang pagbalanse ng istorya at mga tauhan na nagbibigay-sigla sa mambabasa upang buklatin pa ang susunod na kabanata hanggang sa matapos ang nobela.
Ang naging bunga ng pagbabasa ng “Mga Ibong Mandaragit” ay “vigilance” at pagpanig sa makatarungan at pagkakapantay-pantay ng lipunan.
Bukod sa pagiging isang manunulat, si Edgardo ay isa ring mahusay na “Screenwriter.” Ilan sa kanyang mga likha tulad ng Laro sa Baga at Mga Uod at Rosas ay nagkamit na ng mga papuri. Ang mga ito ay nakilala sa buong mundo at naisalin na sa iba’t-ibang wika.
May mga kabanata lamang na hindi kasunod ng naunang kabanata. Dito ipinapakita ang pagbalanse ng istorya at mga tauhan na nagbibigay-sigla sa mambabasa upang buklatin pa ang susunod na kabanata hanggang sa matapos ang nobela.
May mga kabanata lamang na hindi kasunod ng naunang kabanata. Dito ipinapakita ang pagbalanse ng istorya at mga tauhan na nagbibigay-sigla sa mambabasa upang buklatin pa ang susunod na kabanata hanggang sa matapos ang nobela.
May mga kabanata lamang na hindi kasunod ng naunang kabanata. Dito ipinapakita ang pagbalanse ng istorya at mga tauhan na nagbibigay-sigla sa mambabasa upang buklatin pa ang susunod na kabanata hanggang sa matapos ang nobela.
May mga kabanata lamang na hindi kasunod ng naunang kabanata. Dito ipinapakita ang pagbalanse ng istorya at mga tauhan na nagbibigay-sigla sa mambabasa upang buklatin pa ang susunod na kabanata hanggang sa matapos ang nobela.
May mga kabanata lamang na hindi kasunod ng naunang kabanata. Dito ipinapakita ang pagbalanse ng istorya at mga tauhan na nagbibigay-sigla sa mambabasa upang buklatin pa ang susunod na kabanata hanggang sa matapos ang nobela.
May mga kabanata lamang na hindi kasunod ng naunang kabanata. Dito ipinapakita ang pagbalanse ng istorya at mga tauhan na nagbibigay-sigla sa mambabasa upang buklatin pa ang susunod na kabanata hanggang sa matapos ang nobela.
May mga kabanata lamang na hindi kasunod ng naunang kabanata. Dito ipinapakita ang pagbalanse ng istorya at mga tauhan na nagbibigay-sigla sa mambabasa upang buklatin pa ang susunod na kabanata hanggang sa matapos ang nobela.