KAKAPUSAN - ARALING PANLIPUNAN 10

3. LAHAT NG BANSA SA DAIGDIG AY
NAHAHARAP SA ISANG SULIRANIN NA MAY
KINALAMAN SA KALAGAYAN NG MGA
PINAGKUKUNANG-YAMAN AT ANG
KAKAYAHAN NG MGA ITO NA
MATUGUNANANG DUMARAMNG
PANGAGANGAILANGAN AT HILIG NG TAO.
ANG SULIRANIN NG KAKAPUSAN AY ANG
KATOTOHANANG HINDI KAYANG
MATUSTUSAN NG ANUMANG BANSA ANG
LAHAT NG MGA PANGANGAILANGAN NG
BUONG EKONOMIYA

4. ANG KAKAPUSAN AY KONDISYON KUNG
SAAN ANG LIMITADONG PINAGKUKUNANG
YAMAN AY HINDI SAPAT SA WALANG
HANGGANG KAGUSTUHAN AT
PANGANGAILANGAN. ITO AY ISANG
KALAGAYAN NA KAAKIBAT NG BUHAY NG
TAO NA NAGLALARAWAN NG
PAGTUTUNGGALIAN SA PAGGAMIT NG
YAMAN NG BANSA UPANG MATUGUNAN
ANG MGA PANGANGAILANGAN. DAHILAN
ITO NG PAGHAHANAP NG IBAT-IBANG
PARAAN UPANG MATAMO ANG LUBOS
NAKAPAKINABANGGAN SA PAGGAMIT NG
MGA YAMAN NG BANSA.

6. •ABSOLUTE- ang kakapusan kapag
nahihirapan ang kalikasan at tao na paramihin
at pag-ibayuhin ang kapakinabangan ng
pinagkukunang-yaman
•RELATIVE- ang kakapusan kapag ang
pinagkukunang-yaman ay hindi makasapat sa
walang hanggang pangangailangan at
kagustuhan ng tao.

7. • MAAKSAYANG PAGGAMIT NG
PINAGKUKUNANG-YAMAN.
• NON-RENEWABILITY NG ILANG
PINAGKUKUNANG-YAMAN.
• KAWALANG HANGGAN NG
PANGANGAILANGAN NG TAO.

9. ANG KAKULANGAN AY ISANG
KALAGAYAN NA PANANDALIAN
LAMANG. SINASABI NA ANG
KALAGAYANG ITO AY MAARARING
GAWA O LIKHA NG TAO. ITO ANG
NAGAGANAP KUNG MAY
PANSAMANTALANG PAGKUKULANG
NG SUPPLY NG ISANG PRODUKTO.
ANG PAGKAKAROON NG
ARTIPISYAL NA KAKULANGAN AY
MADALAS NA NANGYAYARI SA
ISANG EKONOMIYA.

10. KAKAPUSAN
(SCARCITY)
-PAGKALIMITADO NG
PINAGKUKUNANG
YAMAN
-MAY HANGGAN AT
KADALASAN AY
MATAGAL
HAL: KAKAPUSAN SA
NICKEL, CHROMITE,
NATURAL GAS, ETC.
KAKULANGAN
(SHORTAGE)
-PANSAMANTALANG
PAGKAUBOS
-MAIKLING PANAHON
HAL: KULANG ANG
BIGAS DAHIL SA
PESTE, BAGYO, EL
NIÑO, ETC.

11. • Nagtatakda sa hangganan ng lahat ng kumbinasyon ng kalakal at
paglilingkod na maaring maprodyus kung matalinong ginagamit
ang lahat ng pinagkukunang-yaman ng isang lipunan.
• Modelo na nagpapakita ng estratehiya sa paggamit ng mga salik
upang makalikha ng produkto.
• Ginagamit upang ilarawan ang konsepto ng kakapusan.

12. OPTION PAGKAIN TELA
A 0 1000
B 100 950
C 200 850
D 300 650
E 400 400
F 500 0
ITO ANG HALIMBAWA NG PPF:

13. • Ang pinakamataas na produksyon ng ekonomiya ay ang
hangganan ng PPF; dito efficient ang produksyon.
• Ang nakakaranas ng limitasyon sa pinagkukunang-yaman at
patuloy na paglaki ng umaasang populasyon ay palatandaan na
may umiiral ang Kakapusan.
• Ang kakapusan ay isang Suliraning Panlipunan kapag hindi
nakakamit ng tao ang kanyang layunin.
• Limitasyon ng pinagkukunang yaman ay maari itong magdulot
ng malawakang kahirapan, pagkakasakit ng mamamayan, sigalot,
away, kompetisyon, at iba pa.

14. • Nag-iiba ang paguugali (behavior) ng tao
kapag hindi niya nakakamit ang kanyang
mga pangangailangan. Ang pag-uugali ng tao
ay nagiging hindi katanggap-tanggap.
Natututo siyang magdamot, mandaya at
manlinlang sa kapwa. Nagiging bunga ng
kakapusan ang kaguluhan at pagtaas ng
presyo ng mga bilihin (inflation).

15. UPANG MAPAMAHALAAN ANG
KAKAPUSAN AY KAYLANGAN NG
MATALINONG PAGPAPASYA.
KAYLANGAN DIN NG:
• ANGKOP AT MAKABAONG TEKNOLOHIYA
• PAGSASANAY SA MANGGAGAWA
• TULONG NG PAMAHALAAN (PROGRAMA AT
POLISIYA)
• PAG-AALAGA SA KAPALIGIRAN