Tema 9

2. 1.1. EUA, primeira potencia mundial.
- Causas de por que EE.UU. saiu
beneficiada da I Guerra Mundial
- EE.UU. primeira potencia económica e
financieira mundial
- EE.UU. subministra préstamos de guerra
- O dólar convírtese na moeda de
referencia mundial
- Importancia da banca
estadounidense e da bolsa de Nova
York
A prosperidade americana.
- Novas fontes de enerxía
- Novos medios de comunicación
(radio, telégrafo, cinematógrafo)
- Taylorismo
- Desarrollo da sociedade de consumo
- Consumo de masas mediante a
publicidade
1.2. O “american way of life”.
- Modelo de vida americano
- Bases:
1. Consumo individual
2. Desenvolvemento dos medios de
comunicación
3. Espectáculos de masas
4. Modelo para todo o mundo
5. Época do gansterismo
1.3. As dificultades europeas.
- A reconstrución da economía e
inflación
- Pagamento dos empréstitos de
guerra
- Problema alemá das reparacións
(hiperinflación)
- Absolución do Plan Dawes
- Acordos de Locarno

3. Cadea de montaxe da
empresa Ford (taylorismo)

4. 2.1. O crac bolsista de 1929.
Causas do afundimento da Bolsa.
- Sobreprodución
- A especulación bolsista (burbulla
especulativa)
1. Compra de créditos e accións
O Xoves Negro.
- 24 de Outubro de 1929
2.2. A Gran Depresión.
- Crise bancaria
- Recesión económica xeneralizada
- Diminúe o consumo
- Parados, miseria
- Extensión ao resto do mundo
2.3. A loita contra a crise.
O New Deal americano.
- Presidente Franklin D. Roosvelt
1. Económico: intervención do Estado
na economía mediante empresas
públicas, destruír stocks agrícolas e
control sobre os bancos
2. Social: medidas para loitar contra o
paro, mediante obras públicas,
redución da xornada laboral
As propostas europeas.
- Conferencia Internacional
- Intervención do Estado para a
recuperación económica (influenza
das teorías de Keynes)
- Control dos prezos
- Aumento dos salarios
- Realización de ofertas públicas de
emprego
- Diminución da xornada laboral
- Medidas proteccionistas

5. 3.1. Italia na posguerra.
- Secuelas humanas e económicas
- Consecuencias dos acordos de paz: o
irredentismo (nacionalismo)
- Inestabilidade política
- Tensión social
- Grandes folgas no Norte de Italia
- Movementos no campo, ocupación de terras
polos campesiños
- Medo á revolución social
3.2. O ascenso do fascismo.
- Benito Mussolini e os Fasci de combate (camisa
negra)
- PNF (Partido Nacional Fascista) defende:
1. Un Estado forte que garantice a paz social e a
propiedade privada
2. Política exterior expansionista
3. Nacionalismo
- Apoios:
1. A pequena burguesía
2. Grandes propietarios agrícolas e industriais
3. A Igrexa católica
4. O propio monarca
- Fracasa nas eleccións de 1922 (Diferenza dos
nazis)
- Obtención do poder mediante unha gran
manifestación (Marcha sobre Roma)
3.3. A ditadura fascista.
1º fase:
- Restrición das liberdades e persecución dos seus
adversarios
2º fase:
- Réxime autoritario (totalitario):
1. Exaltación do Estado por encima dos dereitos
do individuo. Goberno das élites.
2. Rexeitamento do liberalismo e a democracia
3. Anticomunismo
4. Estado autoritario (totalitario)
5. O Partido controla o Estado
6. Nacionalismo agresivo que aspira á expansión
territorial, racismo e persecución das minorías
7. Lexitimación da violencia e culto ao militarismo
8. Culto ao líder carismático
9. Obedencia cega
- Intervencionismo do Estado na economía,
buscando unha política económica autárquica
- Control dos sindicatos mediante o sistema de
Corporacións
- Eliminación do Parlamento e creación da
Cámara dos Fasci, elixida por Mussolini
- Política expansionista manifestada por invasión
de Etiopía

6. Discurso de Mussolini

7. 4.1. A República de Weimar.
- Abdicación de Guillerme II e proclamación
da República de Weimar
- Constitución moi democrática
- Sistema político baseado na coalición de tres
partidos:
1. Partido Socialdemócrata
(socialdemócratas)
2. Partido de Centro (católicos)
3. Partido Democrático (liberais)
- Circunstancias difíciles debido á derrota
militar, ás condicións de paz e ás
reparacións económicas
- Crise económica, miseria e paro
- Hiperinflación
- Ocupación francesa do Ruhr (1923)
- Ataques ao sistema por dous lados
1. Pola esquerda: movemento espartaquista
ou comunista
2. Pola dereita: atacados polos grupos de
extrema dereita (Putsch de Múnic)
4.2. Hitler e o Partido nazi.
- Adolf Hitler
- 1920, creación do Partido Nacionalista dos
Traballadores de Alemaña (NSDAP) ou
Partido nazi
- Escribe en prisión “A miña Loita” (Mein
Kampf)
- Desprecio pola democracia parlamentaria,
liberal
- Odio ao comunismo
- Antisentimentalismo, oido aos xudeus
- Superioridade da raza aria
- Nacionalismo imperialista (formación dun
Reich)
- Demagoxia como elementos de
propaganda
- Identificar os culpables da crise alemá:
xudeos, comunistas e demócratas
- Organizacións paramilitares: SA (Seccións
de Asalto), SS (Seccións de protección

8. 4.3. O nazismo ao poder.
- Certa mellora económica a partir de 1924
- Graves efectos da crise de 1929
- Seis millóns de parados en Alemaña
- Fai que aumenten os partidos extremistas: os
comunistas e o partido nazi
- Apoios do Partido nazi
1. Burgueses arruinados
2. Campesiños
3. Algúns obreiros
4. Grandes personalidades da industria e
finanzas
- Apoios ao Partido comunista:
1. Intelectuais de clases medias
2. Maioría dos obreiros
- Elección de 1932, gana o partido nazi por
maioría relativa
- Apoio das forzas conservadoras e do
presidente Heidenburg a Hitler
- Nomeamento de Hitler como chanceler de
Alemaña
- Hitler chega ao poder e convoca unhas
eleccións (1933) cando está dentro do
Goberno
- Incendio do Reichstag
- Persecución de comunistas e adversarios
- En 1934, Hitler proclamouse Führer e
chanceler do III Reich

9. 5.1. O totalitarismo nazi.
- Ditadura
- Monopolio total do partido nazi
- Sindicato único (Fronte Alemán do Traballo)
- Estado policial
1. SS
2. GESTAPO
- Campos de concentración
- Depuración da administración por razóns
políticas e raciais
- Centralismo
5.2. A homoxeneización social.
- Cohesión total
- Nación:
1. Superioridade da raza aria
2. Ideoloxía nacionalsocialista
- Control do ssistema educativo e da
información
- A pureza racial
- As leis de Nuremberg
- Papel da muller moi marxinal. Tres K: Kinder,
kirche, kürche (fillos, igrexa, cociña)
- Control das xuventudes mediante
Xuventudes Hitlerianas
5.3. Autarquía e rearmamento.
- Todo se basa na idea do espazo vital
- A política económica está limitada a
proxectos expansionistas e militaristas
- Buscan un relanzamento económico en
Alemaña mediante o dirixismo económico
- Autarquía económica (producir dentro do
país todo o necesario)
- Prioridade á industria pesada, o armamento
- Control de prezos e salarios
- Programa de obras públicas
- Política militarista pese ás condicións do
Tratado de Versalles
- Creouse un novo exército (Wehrmacht e
Luftwaffe)
- Imperialismo

10. Cartel da Fronte
Alemán do Traballo
Propaganda nazi

11. 6.1. As causas do conflito.
- Política expansionista
- Carreira de armamentos
- Sentimento nacional humillado
(revanchismo) a consecuencia dos tratados
de paz
- Política exterior agresiva (a política
xaponesa) (expansionismo en Asia e O.
Pacífico)
- Incapacidade dos países democráticos para
frear o avance dos réximes fascistas
1. Arredismo (aislacionismo) norteamericano
2. Política de calma ou apaciguamento
(fracaso da Sociedade de Nacións)
6.2. A marcha cara a guerra.
- Hitos importantes:
1. Ocupación de Manchuria e inicio da
invasión de China
2. Ocupación de Etiopía e Albania por Italia
3. Guerra Civil Española 1936-1939
4. Remilitarización de Renanía
5. Anchluss, ocupación de Austria por
Alemaña
6. Invasión dos Sudetes
- Fracaso da Conferencia de Múnich en 1938
- Bohemia e Moravia, protectorados alemás,
Eslovaquia, Estado satélite de Alemaña
6.3. As alianzas e o estalido bélico.
- Eixe Roma-Berlín, froito da colaboración de
alemáns e italianos na Guerra Civil Española
- Pacto Antikomintern, contra a URSS entre
Xapón, Italia e Alemaña
- Pacto de Aceiro, renovación do pacto en
1939
- Tratado defensivo con Polonia, entre Francia e
Gran Bretaña, contra as reivindicacións
alemás do corredor de Danzing
- Hitler firma un Pacto Xermano-Soviético (Pacto
antinatura). Cláusulas secretas: repartición de
Polonia e a URSS recibe Finlandia, Estonia,
Letonia, Lituania e Besarabia

12. Caricatura do pacto Xermano-Soviético

13. 7.1. As grandes ofensivas alemás.
- Guerra lóstrego (Blitzkrieg)
- Ocupación de Polonia
- Invasión de Dinamarca e Noruega
- Ocupación de Países Baixos, Bélxica,
Luxemburgo e Francia. Alsacia e Lorena
pasan a Alemaña
- Ocupación do N e O de Francia por Polonia,
e S e colonias, Francia e Vichy
- Batalla de Inglaterra (Bombardeos da
Lufwaffe, aviación)
- Winston Churchill, primeiro ministro inglés,
cabeza da resistencia
- RAF e radares
- Derrota de Hitler
- Batalla do Atlántico
7.2. A mundialización do conflito.
- Cortarlle o Canal de Suez aos británicos
(Africakorps)
- Conquista de Iugoslavia e Grecia
- Operación Barbarroja conra Rusia
- Ataque dos xaponeses sobre Pearl Harbor
7.3. O sometemento dos países ocupados.
- Rexións incorporadas (Alsacia, Lorena,
Luxemburgo, Bohemia…)
- Estados satélites: a Francia de Vichy,
Eslovaquia, Romanía…
- Territorios ocupados: Polonia Oriental, Países
Bálticos
- Explotación: sacan materias primas para
beneficio dos alemáns
- Esforzo dos traballadores
- Gran parte de colaboracionistas
- Resistencia
- Violencia e terror
- Labor da GESTAPO e SS
- Campos de concentración e persecución
dos xudeos

14. Exército alemán desfilando por París, 1940

15. 8.1. O esforzo de guerra aliado.
- Entrada de EE.UU. E a URSS
- Churchill (Inglaterra), Roosvelt e Stalin
- Pacífico Batallas de Midway e
Guadalcanal
- N de África: victoria dos británicos
fronte ao El-Alemein
- Desembarco de ingleses e americanos
no N de África
- Batalla de Stalingrado
8.2. A liberación de Europa.
- Desembarco de Sicilia
- Desembarco angloestadounidense en
Normandía
- Interés por chegar canto antes a Berlín
- Suicidio de Hitler o día 30
8.3. Afinal da guerra no Pacífico.
- Resistencia xaponesa mediante os
pilotos kamikazes
- Bombas atómicas de Hiroshima e
Nagasaki
Aliados contra o nazismo

16. 9.1. O impacto da guerra.
- Aparición de dúas grandes potencias: EE.UU.
(capitalismo) e a URSS (comunismo)
(antagónicas)
- Consecuencias demográficas: 50 millóns de
mortos
- A maioría das vítimas son civís
- Destrucións materiais
- Impacto moral para o mundo occidental,
onde se amosan os dereitos humanos
9.2. As conferencias de paz.
- Conferencia d Teherán (1943)
- Conferencia de Ialta: división de Alemaña e
Austria en 4 zonas de ocupación, e unha
divisíón de Berlín e tamén da cidade de
Viena
- Conferencia de Potsdam tras a derrota de
Alemaña: divídese Europa en 2 zonas de
influencia. O Leste, que foi liberado do
dominio nazi. O Oeste que fora polo
angloamericano (bases da futura guerra fría)
- Conferencia de París: reordéase
definitivamente o mapa europeo. A URSS
incorpora Polonia oriental, P. Bálticos, Prusia
oriental, parte de Finlandia e Romanía.
Hungría recupera os seus territorios. Italia
perde Dodecaneso e Istria en prol de Grecia
e Iugoslavia.
9.3. A creación da ONU.
- Obxetivos da ONU:
1. Manter a paz internacional
2. Defensa dos dereitos humanos
3. Cooperación entre os distintos pobos
4. Dereito dos pobos a dispor de si mesmos
- Organización da ONU
- Asemblea Xeral e Consello de Seguridade
(países importantes con dereito a veto:
EUA, URSS, Reino Unido, Francia e China)