KiZ-congres Zorg op Maat Burgers’ Zoo Arnhem

1. Samen beslissen is beter. Maar hoe voeren
we het in in de praktijk?
Haske van Veenendaal
3 november 2016
KIZ-congres, Arnhem

2. https://www.youtube.com/watch?v=RRy_73ivcms
Versnellen van gedeelde besluitvorming

4. Programma
- Wat is gedeelde besluitvorming?
- Het versnellen van gedeelde besluitvorming
- Huidige knelpunten
- Mogelijke oplossingen
- Voorbeelden van
programma’s

5. Wat is samen beslissen
Zorgverlener en cliënt nemen in een gezamenlijk proces
beslissingen over gezondheids- & behandeldoelen. Zij doen
dit op basis van wetenschappelijke kennis en op basis van
de ervaringskennis, waarden en wensen van de cliënt
(Elwyn 2012)
Gedeelde besluitvorming
Gezamenlijke besluitvorming
Shared decision making

12. Preferentiegevoelige keuze, bij…
1. bewijs voor verschillende opties met vergelijkbare
uitkomst (bijv. gedragstherapie, leefstijlaanpassingen en medicatie bij
depressie, medicatie fractuurpreventie osteoporose, etc.)
2. gebrek aan bewijs voor een optie versus de andere
(bijv. wel/niet antidepressiva tijdens zwangerschap, wel/niet aanpassing
medicatie bij kans op interactie, duur medicatie antistolling)
3. bewijs dat opties een andere uitkomst geven, maar
bijwerkingen, kwaliteit van leven en persoonlijke
waarden een grote rol spelen
(bijv. geen chemo willen, afzien van traumatherapie bij angststoornis
vanwege….) 12

13. • Gonny ter Haaft (ZonMw)
• Haske van Veenendaal
(Trant voor de zorg van morgen)
April 2016

14. Aanpak
• Sleutelliteratuur
• Interviews
• Werksessie experts
• Commentaarronde
14

15. Conclusies
• Samen beslissen door inzet van keuzehulpen is effectief
• Geïnterviewden vinden ook dat het ‘goed is om te doen’
• Veel gaande in alle sectoren
• Breed draagvlak voor versnelling
• Gedrag professional én cliënt is sleutel
Vragen: is elke cliënt hiertoe in staat, wil elke cliënt dit, hoeveel
tijd kost het, wordt dit zoveelste ‘eis’
15

16. Gecombineerde aanpak
• Instrumenten (keuzehulp, consultkaarten, 3-vragen, etc.)
• Gebruiker (cliënt en professional)
• Proces/ Sociale context (bijv. richtlijnen, zorgpaden, peer
pressure)
• Randvoorwaarden (bijv. financiering, juridische aspecten)
(Fleuren 2014)
16

17. Aanbevelingen
1. Intrinsiek & waarderend
2. Integrale programmatische aanpak
3. Gedeelde besluitvorming doe je samen
4. Opleiding en feedback op vaardigheden
5. Empoweren van cliënten en burgers
6. Beperkende regels verhelpen
7. Onderzoek
17

18. Tools
 keuzehulpen
 consultkaarten/option grids
 B-bewust
 de 3 vragen
 spiekbriefjes
 gesprekken observeren
& analyseren
 training
 implementatietools
 teach back
 focusgroepen/shadowing/Els
Borst gesprekken

19. Voorbeelden
- https://www.stz.nl/2096/portefeuilles/kwaliteit-en-veiligheid
- www.cz.nl/zorgaanbieder/samenbeslissen

21. - https://borstkanker.nl/nl/time-out

22. - https://jippastudie.wordpress.com/

23. - https://richtlijnenjeugdhulp.nl

24. http://ineen.nl/wp-content/uploads/2016/04/160222-
Handreiking-Gezamenlijke-besluitvorming.pdf

25. https://www.windesheim.nl/onderzoek/onderzoeksthemas/gezondheid%20en%20welzijn
/innoveren%20met%20ouderen/over%20innoveren%20met%20ouderen/zorgnetwerken/

26. https://www.trimbos.nl/producten-en-
diensten/trainingen/training/?event=64

27. Meer informatie
• http://keuzehulpen.thuisarts.nl/
• www.keuzehulp.info
• www.med-decs.org
• http://www.zelfmanagement.com/thema-s/gedeelde-besluitvorming
• www.haring.nl/download/literatuur/Handleiding_keuzehulpontwikkeling_definitief.pdf
• http://www.ha-ring.nl/tool-8
• www.gedeeldebesluitvorming.nl
• www.deelkunde.nl
• http://3goedevragen.nl/
• http://www.zorgkeuzelab.nl/
• http://www.patientplus.info/
• http://ineen.nl/wp-content/uploads/2015/10/151028-Handreiking-Gezamenlijkebesluitvorming-def.pdf
• https://decisionaid.ohri.ca/
• http://optiongrid.org/
• www.verstandigkiezen.nu
27

28. Meer informatie?
Voor de zorg van morgen
www.voordezorgvanmorgen.nl
@Haskeveenendaal @platformGB
Platform SDM/GB
haskevanveenendaal@gmail.com
06 – 51952029