1. Kızamık Salgın İncelemesi ve
Kontrolu

2. Klinik Özellikler
Prodrom

İnkübasyon 10-12 gündür

Yüksek ateş, öksürük/burun akıntısı/konjuktivit
görülür
Döküntü

Prodromdan 2-4 gün sonra ortaya çıkar,

Yaygın ve makülopapülerdir,

Yüzden başlayıp vücuda, kollara ve bacaklara yayılır,

5-6 gün sürer,

Ortaya çıkış sırasıyla kaybolur

3. Kızamık Komplikasyonları
Hastalık, çok küçük, malnütrisyonlu, immün
yetmezlikli ya da aşırı miktarda virüse maruz
kalmışlarda ağır seyreder
Komplikasyonlar:

Otitis media

Bronkopnömoni

Laringo trakeobronşit/krup

Herpes jinjivostomatiti

Korneal lezyonlar -> körlük

Diare – dehidratasyon

Ensefalit (1:1000)

Ölüm (0.1-15%)

4. Kızamık
 Bulaşıcılığı çok yüksektir
 Gereken toplumsal (herd) bağışıklık - >%95’tir
 Hastalık geçirildiğinde yaşam boyu bağışıklık
bırakır
 Aşı etkinliği yüksektir (12. ayda >%90)
 2. doz/fırsat önemlidir:
 ilk doza yanıt vermeyenler, ve aşısızlar için fırsat
oluşturur
 Rapel (pekiştirme) etkisi ile bağışıklığı artırır
 2. doza bağışıklık yanıtı çok yüksektir

5. Kızamık Vaka Tanımı
 Klinik Tanımlama
 380
C dereceden yüksek ateş VE,
 Yaygın makülopapüler döküntü VE,
 Öksürük, burun akıntısı VEYA Konjuktivit
 Tanı İçin Laboratuar Kriterleri
 Kızamık virüs izolasyonu VEYA,
 Kızamık spesifik IgM antikorunun saptanması
VEYA,
 Kızamık spesifik IgG antikor titresinde en az 4 kat
artış

6. Vaka Sınıflaması
 Olası Vaka: Klinik tanıma uyan vaka
 Kesin Vaka:
 Tanı için laboratuar kriterlerinden biri ile
doğrulanmış olası vaka VEYA,
 Başka bir kesin vaka ile epidemiyolojik
bağlantısı olan olası vaka

7. Kızamık Aşılaması Sonucu Gelişen
Bağışıklık
 Aşılama oranı, bağışıklığa eşit değildir:
(9. ayda uygulanan kızamık aşısında)
%90 aşılama oranı x %80 aşı etkinliği =
%72 bağışıklık
%90 aşılama oranına ulaşılsa bile
kohortun %28’i duyarlı kalabilmektedir.

8. 1. Doz sonrası: %72 bağışık
2. Doz sonrası:
%28 duyarlı x %90 aşılama oranı x %95 aşı etkinliği =
%24 bağışık
1. + 2. doz = 0.72 + 0.24
= 0.96 (%96 bağışıklık)
Toplumsal bağışıklık eşiği
Kızamık aşısında 2. fırsatın önemi

9. Eliminasyon aşamasında sürveyans
 Vaka bazında:
 Tüm şüpheli vakaların incelenmesi
 Her vakaya ait bilginin tek tek bildirilmesi
 Laboratuar tanısı konması
 Pozitif vakalardan virüs izolasyonu
 Tüm salgınların detaylı incelenmesi

10. Kızamık Eliminasyonunda Sürveyans
 Kızamığın kimlerde (yaş ve aşı durumu), ne
zaman ve nerede görüldüğüne ait veriler
kullanılarak Kızamık Eliminasyon programının
stratejileri belirlenmiştir.
 Eliminasyonda sürveyansın amaçları:
 Hedeflenen program amaçlarına ulaşılıp
ulaşılmadığını ölçmek,
 Meydana gelebilecek olguları en kısa zamanda
saptayarak yayılımını önlemek
 Olguların neden görüldüğünü saptayarak yeni
olguları önlemeye yönelik program oluşturmak.

11. Kızamık Eliminasyonunda Sürveyans
 Eliminasyon programının hedeflerine uygun
olarak sürveyansta duyarlılığı (gerçek olgulara
ulaşabilmek) ve seçiciliği (doğru tanı
koyabilmek) arttırmak gerekmektedir:
 Gerçek olguları saptayabilmek için kızamık klinik
tanımına uyan tüm olgular incelenecektir.
 Doğru tanı koyabilmek için laboratuar destekli tanı
konacaktır.
 Eliminasyon hedefi yerli kızamık virüsü geçişini
durdurmaktır. Virüsün izolasyonu ve genetik
tiplendirmesi yapılarak yerli veya importe kızamık
virüsü olup olmadığı araştırılacaktır.

12. İl düzeyinde kızamık salgınında yapılması
gerekenler
 Derhal Sağlık Bakanlığı Bulaşıcı Hastalıklar daire
Başkanlığının bilgilendirilmesi
 İl içinde diğer hastaneler, sağlık ocakları,özel sağlık
kuruluşları v.b. bilgilendirilmeli
 Virüsün yayılabileceği diğer köy, ilçe ve mahallelerde
aşılama durumu ivedilikle gözden geçirilmeli, eksik
aşılıların aşıları tamamlanmalı
 Elde edilen veriler derhal analiz edilerek
değerlendirilmeli (yaş gruplarına, aşı durumlarına,
görüldükleri yer ve zamana göre)

13. Sağlık Ocağı düzeyinde yapılması gerekenler
 Vakanın çevresinde aktif arama ile benzer vakaların olup
olmadığı soruşturulmalı
 Vaka sayısında artış ve kümelenme varsa ilk 5-10 vakadan
örnek almak
 Ailenin döküntüden sonra çocuğun bir hafta süre ile evde
tutulması başka kimselerle temasının sınırlı olması
gerektiği konusunda bilgilendirilmesi
 Temas hikayesi için döküntü başlamadan önceki 15
günlük dönem sorgulanmalı (döküntülü hasta ile
karşılaşıp karşılaşmadığı, seyahat öyküsü v.b)
 Mahallede/köyde diğer haneler ziyaret edilmeli ve başka
döküntülü ve ateşli hastalık geçiren olup olamadığı
sorgulanmalı

14.  Hane halkı ve çevre evlerde iki doz kızamık aşısı
almamış 15 yaşından küçük çocuklar aşılanmalı
 Hane ve mahalle halkı döküntülü ve ateşli başka
olgu görülürse vakit geçirmeden sağlık kuruluşuna
başvurmaları konusunda uyarılır
 Ana okulları, kreşler ve okullar ziyaret edilerek
döküntü ve ateşle seyreden hasta olup olmadığı
sorgulanır
 Buralarda iki dozdan az kızamık aşısı almış çocuklar
derhal aşılanmalı (yazılı kayıtlar dikkate alınmalı)

15. Salgın nedir?
 Aynı bölgede ve aynı zaman diliminde
gözlenen vaka sayısının normalde beklenin
üzerinde olması
 Salgın tanımı kızamık kontrol düzeyine
göre değişebilir

16. Salgın: neden ve ne zaman oluşur?
 Salgınlar toplumda virüs geçişinin sürekliliğini
sağlamaya yetecek sayıda duyarlı kişi (aşısız ya
da aşılı) biriktiği zaman oluşur
 Duyarlı kişi birikiminin kritik bir sayıya
ulaşması: “epidemi eşiği”
 Düşük aşılama oranları
 Aşının primer yetmezliği: Aşılar %100 etkili
olmadığı için, yüksek aşılama oranlarında bile
hastalığa duyarlı kişiler bulunur

17. Salgınların özellikleri
 Düşük aşılama oranı olan bölgede:
 Periyodik salgınlar görülür
 Vakalar arasında aşısız olanların oranı
yüksektir
 Yüksek aşılama oranı olan bölgede:
 Epidemiler arasında uzun aralar vardır
 Salgınlar daha küçük çaplıdır
 Vakalar arasında aşılı olanların oranı
yüksektir

18. Ne zaman salgın olacağı tahmin
edilebilir mi?
 Biriken duyarlı kitleyi hesaplayarak
 Aşılama
 Hastalık
 Önceki yıllardaki trendlere bakarak tahmin
edilebilir.

19. Salgının Saptanması
 Rutin surveyans
 Kızamık vaka sayısındaki artışı
saptayabilecek düzeyde olmalıdır.
 Salgın eşiğini belirlemek
 Bölgede daha önceki yıllarda aynı zaman
diliminde görülmüş olan vaka sayılarının
(salgın yılları hariç) ortalaması
 Program hedeflerine uygun olan vaka
sayısının üzerinde

20. Salgının Saptanması
 Sürveyans sistemi zayıf olsa bile
 Büyük salgınlar saptanabilir
 Kliniklere başvuran ve hastaneye yatırılan
kızamık vakalarında artış farkedilebilir
 Sağlık çalışanlarından bilgi alınabilir
 Vaka sayısında mı, yoksa bildirimde mi
artış olduğu saptanmaya çalışılmalıdır.

21. Salgın şüphesi varsa…
 Derhal incelemeye başla, amaç:
 Tanıyı doğrulamak,
 Salgının boyutlarını saptamak,
 Risk altındaki toplumu belirlemektir.

22. Veri Kaynakları
 Sağlık çalışanları
 Tüm resmi ve özel sağlık kurum ve
kuruluşları
 Aileler
 Basın

23. Konfirmasyon-Doğrulama
 Salgın sırasında ilk bildirilen 5-10 vakadan
serolojik tanı ve virüs izolasyonu için kan örneği
ve idrar örneği alınmalı,
 Eliminasyon aşamasındaki ülkelerde, her şüpheli
vakadan örnek alınmalıdır(salgınlarda yukarıdaki
gibi).

24. Vakalardan toplanacak bilgi
 Yaş
 Cinsiyet
 Yer
 Döküntünün başlama tarihi
 Enfeksiyon kaynağı
 Temel klinik bilgi
 Aşı durumu, aşılama yaşı
 Ölümler
 Tanı (şüpheli, konfirme, vaka değil)

25. Kızamık Olgu
İnceleme Formu

26. Veri analizi
 Salgının tanısını doğrula
 Vaka sayısı gerçekten beklenenin üzerinde mi?
 Vakaların ne kadarı vaka tanımına uyuyor?
 Salgının boyutlarının saptanması
 Zaman: epidemik eğri
 Yer: harita üzerinde
 Kişiler: yaş, aşı durumu, cinsiyet, vs
 Nüfusun bilindiği yerlerde, insidansı hesapla

27. Veri analizi
 Komplikasyonları belirle
 Hastaneye yatırılan vakaların oranı
 Komplikasyonu olan vakaların oranı
 Ölümler (vaka ölüm oranı)
 Gerekirse aşı etkinliğini belirle

28. Aşı etkinliği (AE)
 AE = ( AşısızAH – AşılıAH ) / AşısızAH
 Aşısızlar arasında atak hızı (AşısızAH)
 Aşılılar arasında atak hızı (AşılıAH)
 Kaba AE saptanması: “tarama yöntemi”
 Vakalar arasında aşılıların oranı
 Aynı bölgede aşı oranı

29. Aşıda yetersizlik
 AE 12.-15. aylarda: %90-95
 AE 9. ayda: ~%80
 AE <%80:
 Soğuk zincir sorunu
 Aşılamada hata
 Aşının potensinde düşüklük

30. SalgınaYanıt
 Gereken tedaviyi sağla ve mortaliteyi
azaltmayı hedefle
 Salgının boyutlarını sınırla
 Rutin aşılamayı güçlendir
 Destek aşılama hizmeti sağla
 Toplumda kızamık ve kızamık aşısı
konusunda duyarlılığı arttır

31. Toplum için bilgi
 Vurgulanacak konular:
 Vakaların çok bulaşıcı olduğu
 Ciddi vakaların sağlık kuruluşlarına
başvurmasında gecikilmemesi
 Vakaların bildirimi
 Zamanında aşılamanın önemi

32. Destek aşılama çalışmaları
 Hedef yaş grubu: salgının epidemiyolojik durumuna
göre değişir
 Alt yaş sınırı: >6 ay
 Üst yaş sınırı(yaşa özel atak hızının hızla düştüğü yaş)
 Vakaların çıktığı bölge ve komşu bölgelerin rutin aşı
oranları değerlendirilerek, rutin aşılama hizmetlerinin
güçlendirileceği veya silme aşılama yapılacak bölgeler
belirlenmelidir.
 Hızlı uygulama önemlidir. Yüksek aşı oranlarına
çabuk ulaşılmalıdır
 Çalışmalar henüz etkilenmemiş toplumlar ve yüksek
risklilerde yoğunlaştırılmalıdır
 Aşılama yerleri ve planı hazırlanmalıdır

33. Salgın sonrası değerlendirme
 Salgın neden oldu?
 Engellenebilirmiydi?
 Kızamık sürveyansı ne durumda?
 Salgına hazırlıklı mıydık?
 Salgın kontrol çalışmaları nasıl gitti?
 Aşılama programının yeni hedefleri
 Yazılı bir rapor hazırla

34. ÖZET
 Kızamık kontrolu çok yüksek toplum
bağışıklığı gerektirmektedir
 Bu nedenle 1 doz aşılama yeterli değildir
 Kızamık salgınını durdurmak güçtür
 Temel hedef: salgın başlamadan önlemektir

35.  Epidemiyolojik veriye dayalı kontrol stratejisi
hazırlanmalıdır
 Salgını durdurmaya yönelik aşılama hizmeti
hızlı olmalı ve öncelik yüksek riskli gruplarla
salgının henüz ulaşmadığı bölgelere verilmeli
 Salgınlar toplumda zamanında aşılamanın
vurgulanması için önemli fırsatlara
dönüştürülmelidir.

36. (Adana Sağlık Müdürlüğü)
KOZAN/ADANA
ŞUBAT-2003
Salgın İncelemesi Örneği

37. Kozan
 115,000’e yakın
nüfusu (ETF) ile
Adana’nın en büyük
ilçelerinden birisi
 2002 yılında:
 0-14 yaş nüfusu:
29,140
 15-19 yaş nüfusu:
12,236
 Merkezde 4, periferde
7 Sağlık Ocağı

38. Yıllara göre kızamık aşı oranları ve bildirilen kızamık
vaka sayıları, Kozan 1998-2002
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
1998 1999 2000 2001 2002
Aşı oranı
0
5
10
15
20
25
30
Vaka sayısı
Vaka sayısı Aşı oranı

39. Salgını saptamak
 Kozan ilçesi Merkez 3 nolu sağlık ocağı’nın
Aralık 2002 tarihli 017 formunda 24 adet kızamık
vakası olduğu görülünce, hemen telefonla bilgi
alındı. Sağlık ocağı hekimi ile görüşülerek
vakaların epidemiyolojik araştırmalarının yapılıp
acilen Sağlık Müdürlüğüne gönderilmesi istendi.
 2002 yılı 11 aylık dönemde Adana ili toplam
kızamık vaka sayısı 80

40. İlçedeki diğer sağlık ocaklarının Aralık
2002, 017 formlarında bulaşıcı hastalık
ihbarı yapılmamıştır.
Aynı tarihte Kozan’a komşu diğer ilçelerde
de, yapılan görüşmeler sonucunda kızamık
vakası görülmediği tespit edilmiştir.

41.  16.01.2003 tarihinde Adana Numune
Hastanesi’nde Kozan’dan gelen kızamık vakaları
olduğu bildirildi.
 Aynı gün Kozan’da inceleme yapılmaya gidildi.
 Vakaların büyük kısmının 3 no lu sağlık ocağı
bölgesinde olduğu (Yatılı İlköğretim Bölge
Okulu ve Yatılı Anadolu Lisesi), ayrıca 2 no lu
sağlık ocağı bölgesindeki öğrenci yurdunda da
vakalar olduğu tespit edildi.
 İlk vakalar 9 Aralıkta saptanmıştı.

42. Öncelikle ilçenin okul aşılarının
tamamlanması çalışmaları başlatıldı,
Bakanlıktan görüş aldıktan sonra yatılı
okullardaki 15 yaş altı öğrencilerin
aşılama çalışmalarına da başlandı.

43. Salgının doğrulanması
 16 Ocak’ta ilçede görülen 7-17 yaş arası 11
vakadan kan örneği alınarak Çukurova
Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi’nde
kızamık ve kızamıkçık yönünden immünglobulin
taramaları yaptırıldı.
 17 Ocak’ta çıkan sonuca göre, 11 örneğin, 10
tanesinde kızamıkçık IgG (+) olup sadece 3
tanesinde kızamık IgM (+) idi.

44. Aynı kişilerden bir hafta sonra alınan numuneler,
Ankara Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi’nde
çalışıldı. Buradan alınan sonuçlarda, kızamık
IgM’lerinin hepsinin (+) olduğu görüldü.
Aynı tarihte gönderilen idrar örneklerinde, virus
izolasyonu için çalışmalar yapıldı ancak sonuçlar
(-) olarak bildirildi.

45. Veri toplama
 17 Ocak 2003 tarihinde Kozan Sağlık
Grup Başkanlığına, Kızamık Olgu
İnceleme Formu gönderilerek vakalar
hakkında ayrıntılı bilgi toplanmaya
başlandı.

46. Epidemiyolojik inceleme sonuçları
 Toplam 119 vaka
 İlçeler:
 Kozan – 83
 Feke – 1
 İmamoğlu – 1
 Saimbeyli – 3
 Aladağ – 1
 Seyhan – 16
 Yüreğir – 9
 Ceyhan – 5

47. Kızamık olgularının döküntü başlangıç tarihine göre
dağılımı, 1.11.2002 - 15.3.2003, Adana (n=115*)
Kasım OcakAralık Şubat Mart
0
5
10
15
20
25
9 16 23 30 7 14 21 28 4 11 18 25 1 8 15 22 1 8
Vaka sayısı
Diğer
Kozan'a komsu
Kozan
S.M.ne
bildirim
IgM(+)
aşılama
başladı
*4 vakanın başlangıç tarihi bilinmiyor

48. Kozan’da saptanan kızamık olgularının yaş gruplarına
göre dağılımı—1.11.2002-15.3.2003, Kozan, Adana (n=83)
0
5
10
15
20
25
30
0 1-4 5-9 10-14 15-19 20-24 25-29 30+
Vaka sayısı
0
100
200
300
400
500
600
İnsidans
(100,000'de)
Vaka sayısı Insidans

49. Kozan dışında bildirilen kızamık olgularının yaş gruplarına
göre dağılımı—1.11.2002-15.3.2003, Adana (n=32)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
0 1-4 5-9 10-14 15-19 20-24 25-29 30+
Vaka sayısı

50.  Aşı durumu 52 vaka için biliniyor
 Aşısız: 20
 1 doz: 22
 2 doz: 10 (2’si yazılı kayıttan)
 Komplikasyonlar:
 Ölüm – 1
 İshal – 11
 Otit – 2
 Pnömoni – 6
 Hastaneye yatma – 13
 7 vakanın hastane masrafları: 2.265 milyar TL
 Kişi başına hastane masrafı: 324 milyon TL
Epidemiyolojik inceleme sonuçları

51. 2003 sonbaharında yapılması planlanan
Kızamık Catch-up aşılama (yakalama)
programının Kozan’da uygulanabilmesi için
ilimizin görüşü bakanlığa bildirildi.
Bakanlığın oluru ile çalışmalara başlandı.
Bunun için öncelikle hedef nüfus tekrar
gözden geçirildi. 9 ay-14 yaş arasında
toplam 29.130 kişi hedef nüfus olarak
belirlendi.

52. Aşı uygulamasına başlamadan önce İlçe
Kaymakamı ile görüşülerek bilgi verildi,
desteği alındı. İşbirliği yapılacak olan diğer
kurum amirlerine de organizasyon
hakkında bilgi verildi.
İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ile görüşülerek
ilköğretimdeki öğrenci nüfusları alındı.
(18.211)

53. Aşı programına öncelikle vakaların ilk
görüldüğü yerler olan okullarda
başlandı. İlçedeki tüm ilköğretim
okullarında öğrenciler aşılandı. (1.-8.
Sınıflar) Ayrıca vaka görülen 5 lisede
de aşı uygulaması yapıldı. (lise nüfusu
4.336)

54. Hedefimiz olan 29.130 kişinin 8.247’si
köylerde, 20.883’ü ise merkezde
bulunmaktaydı.
Köylerde ekipler 4’er kişiden, merkezde
ise 2’şer kişiden oluşuyordu. Köyde her
ekip 75 aşı/gün, merkezde ise 100
aşı/gün yapacak şekilde organize edildi.

55. Okul aşılamalarında; sınıf listeleri alınıp aşı
yapılanlar ve yapılmayanlar belirlendi. O
gün sınıfta olmayanların bölgedeki sağlık
ocağına gidip aşı yaptırmaları söylendi. Aşı
yapılmayan öğrencilerin listesi, bağlı
olduğu sağlık ocaklarına da gönderildi.

56. Merkezde okul aşıları bittikten sonra saha
çalışmaları başladı. Aşı kampanyasının
başladığını yerel TV ve gazetelerden
duyan aileler, çocuklarını sağlık
ocaklarına getirip aşılarını yaptırıyorlardı.
(olumsuz bir tepki alınmadı)

57. Aşı organizasyonunda 11 araç kullanıldı.
Akaryakıt temininde güçlük vardı. Araçlar;
köylerde ve okul aşılamalarında ekiplerle
beraber görev yaptı. İlçe merkezindeki
saha aşılamalarında, araçlar ekipleri bırakıp
daha sonra tekrar aldı. Müdürlükten de araç
desteği sağlandı. (10 gün)

58. Kozan ilçesinde programın sağlık
personeline anlatımı Sağlık Meslek
Lisesinde yapıldı. Toplantıya Kozan’a
komşu diğer ilçelerden de sorumlu
hekimler davet edildi.

59. Toplantıya katılan Saimbeyli merkez
sağlık ocağı hekiminden, bölgelerindeki
ilköğretim okulunda da kızamık vakaları
görüldüğü bilgisi alınmış ve
organizasyona Saimbeyli ilçesi de dahil
edilmiştir.

60. 29 Ocak 2003 tarihinde Çukurova
Üniversitesi Tıp Fakültesinin Çocuk
Hastalıkları, Enfeksiyon Hastalıkları
ve Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
öğretim üyeleri ve asistanlarına
program ile ilgili bilgi verildi.

61. 30 Ocak 2003 tarihinde Adana
merkezindeki sağlık ocağı hekimleri
ve hastanelerdeki enfeksiyon ve çocuk
hastalıkları uzmanlarına Kızamık
Eliminasyon Programı hakkında bilgi
verildi. (Toplantıya SSK hastanesi ve
Başkent Üniversitesinden de katılım
oldu)

62. Kızamık Eliminasyon Programının
hekimlere anlatımı sonrasında,
kızamık vakalarının günlük olarak
Olgu İnceleme Formu aracılığı ile
Sağlık Müdürlüğüne bildirilmesi
sağlandı. Formlarla 21.03.2003 tarihi
itibariyle toplam 124 vaka bildirildi.

63. Kampanyanın başlangıç günlerinde kullanılan
enjektörler pet şişelerde biriktiriliyordu.
Bakanlıkla yapılan görüşme sonucunda
enjektör imha kutuları gönderildi; bu kutular
yaklaşık 100 enjektör alıyordu. Dolan
kutular Merkez 2 nolu sağlık ocağında
toplanıp, Belediyenin gösterdiği yere
gömüldü.

64. Kozan’a komşu diğer ilçelerin de aşı
organizasyonu planlandı. Feke,
Tufanbeyli, İmamoğlu ve Aladağ
ilçelerinde de aşının Nisan ayı başına
bırakılması uygun görüldü.

65. Kozan’daki organizasyonda karşılaşılan zorluklar;
 Bazı sağlık ocaklarında (özellikle dağlık bölge)
personel yetersizliği vardı. Buna bağlı olarak
hedef nüfus tespitinde güçlük oldu.
 İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün konuya duyarlı
yaklaşmaması ve hedef öğrenci sayısını doğru
olarak verememesi sıkıntı yarattı.
 Araç sayısı yetersizdi (özellikle dağlık bölgelerde
kullanılması gereken arazi tipi araçlar)

66.  Akaryakıt problemi vardı.(Zamanında
ödeme yapılmadığından istasyonlar
akaryakıt vermek istemedi, Özel İdare
tarafından akaryakıt ödeneği sağlandı)
 Alkol temininde güçlük yaşandı.

67. Kozan ilçesi aşılama sonuçları
(ETF’ye ve il hedefine göre)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7-11 12-14
Yaş (yıl)
Aşı oranı
ETF İl hedefi

68. DENETİM
Kozan ilçesinin aşılama çalışmaları
bittikten sonra müdürlükten 2, ilçeden
15 olmak üzere toplam 17 denetim
ekibi oluşturuldu. İlçe hedef
nüfusunun % 3’ü denetlendi. (yaklaşık
900 kişi)

69. Denetim sonucunda 77 çocuğun aşılanmamış
olduğu tespit edilmiştir.
Aşı yapılmamış olmasının nedenleri;
 Okulda aşılanamayan çocukların sağlık
ocağına gitmemesi,
 Ailenin evde bulunamaması,
 Ailenin, çocuğun hastalığını ileri sürüp aşı
yaptırmak istememesi, idi.