2. فصل پنجم
هدف‌هاي رفتاري
پس از پايان اين فصل هنرجو بايد در Civil 3Dبتواند :
1- قسمتهاي مختلف محيط كار Civil 3Dرا بشناسد .
2- با كاربرد روبا هاي مختلف آشنايي كلي داشته باشد .
ن
3- تنظيمات اوليه ضروري را انجام دهد.
4- مختصات نقاط را فراخواني نمايد.
5- ترسيمات نقشه را انجام دهد.
6- منحني تراز ترسيم كند و آ ها را ويرايش نمايد.
ن
7- پروفيل طولي يك مسير را ترسيم كند.
قبل از مطالعه اين فصل از فراگيرنده انتظار م رود با مطالب زير آشنا باشد.
ي
1- آشنايي كلي با نرم افزار 0102 AutoCAD
آشنايي با Civil 3D
2- آشنايي با ترسيمات پروفيل طولي و منحن تراز (آموخت هاي كتاب محاسبه و ترسيم2)
ه ي
مطالب پيش‌نياز
88
3. آشنايي با 0102 AutoCAD Civil 3D
فصل پنجم
از مسير شكل زير به نرم افزار وارد م شوي .
ي م
پس از ورود به نرم افزار ابتدا پنجر اي براي راهنمايي باز م شود كه با انتخاب هر قسمت م توانيد به صورت
ي ی ه
فيلم يا متن براي يادگيري از آن بهر مند شوي .
د ه
آشنايي با Civil 3D
98
4. فصل پنجم
تفاوت محيط كاري اين نرم افزار با 0102 AutoCADدر منوها و روبا هاي آن است هرچند كه از امكانات
ن
آن نرم افزار نيز استفاده م كن .
ي د
تنظيمات اوليه :
يكي از مهمترين پنجر اي كه در اين نرم افزار وجود دار ، پنجره فضاي ابزار ) Toolspaceاس . كه تمام
ت ( د ه
تنظيمات و عمليات محيط ترسيم در آن مديريت م شو ، روي آيكن آن در روبان Homeكليك نماييد تا پنجره
ي د
آن باز شو . اين پنجره شامل دو قسمت يا دو سربرگ با نام هاي Prospectorبراي ايجاد و ويرايش فعالي هاي
ت د
نقشه برداري و Settingsبراي تنظيمات اجراي پروژه اس .
ت
آشنايي با Civil 3D
براي تنظيمات اوليه ابتدا از سربرگ Settingsپنجره Toolspaceروي قسمت 1 Drawingراست كليك
كرده سپس گزينه Edit Drawing Settingsرا انتخاب م نماييم تا پنجره تنظيمات باز شو .
د ي
09
6. پنجره تنظيمات داراي پنج سربرگ است در صفحه تنظيم واحدها و مناطق ( ) Unit and Zoneمطابق شكل
فصل پنجم
واح هاي طول و زاويه و نيز مقياس را تنظيم كرده و در قسمت مناطق ( قاچ هاي زمين ) چون براي نقشه برداري
د
مناطق محدود با مختصات محلي م خواهيم استفاده نماييم بدون انتخاب قاچ مانند شكل زير تنظيم م نماي .
ي م ي
آشنايي با Civil 3D
(( گلبرگ‌ها ))
طالب چشمه خورشيد درخشان نشود ذره را تا نبود همت عالي حافظ
29
7. براي تنظيم ديگر واحدها و پارامتر ها در صفحه تنظيم پارامت ها ( ) Ambinet Settingsمانند شكل براي مثال
ر
فصل پنجم
تنظيم واحد مساحت اقدام م نمايي .
ي م
ورود نقاط به نرم افزار و ترسيمات ساده :
نقاط را به شكل هاي مختلفي م توان به اين نرم افزار وارد نمود يكي از شكلها به نام
ي
( PENZD(space delimitedمي باشد . ( Pشماره نقطه – Eمقدار Xنقطه – Nمقدار Yنقطه - Zمقدار
ارتفاع نقطه – Dكد يا توضيحات نقاط و space delimitedيعني با فاصله اين پارامتر ها از يكديگر جدا
آشنايي با Civil 3D
م شوند)
. ي
در نقشه برداري معموال به كمك توتال استيشن مختصات نقاط را برداشت م نماييم و يا به رو هاي ديگري
ش ي
مانند پيمايش با برداشت طول و زاويه و يا تاكئومتري، اطالعات در Excelوارد شده و پس از محاسبا ،
ت
مختصات بدست م آي . اين مختصات را م توان به صورت زير به Civil 3Dوارد نمود .
ي ي د
كروكي شكل زير و مختصات نقاط آ را در Excelدر نظر بگيري .
د ن
39
8. فصل پنجم
آشنايي با Civil 3D
مختصات را در Excelدر چهار ستون مانند شكل نوشته سپس آنها را چپ چين كرده و فاصله ستو ها را طوري
ن
تنظيم م كنيم كه در هر سطر بين نوشت هاي خان ها فاصله وجود داشته باش . سپس به روش زير ذخيره م نماييم
ي د ه ه ي
ابتدا از طريق دكمه Officeگزينه Save Asرا انتخاب كرده و مانند شكل مسير ذخيره سازي و نام فايل را
نوشته و در قسمت Save as typeگزينه ( Formatted Text (Space delimitedانتخاب كرده و در
پايان دكمه Saveرا كليك م نمايي . در مقابل پنجره بعدي ايجاد شده دكمه Yesرا زده و Excelرا ببنديد و
ي م
در مقابل سوال بعدي Noرا انتخاب كني .
د
49
9. فصل پنجم
اكنون فايل باال كه با پسوند prnذخيره شده است را م توان به Civilوارد كر .
د ي
براي ورود اين نقاط چند روش وجود دارد از جمله : از سر برگ Prospectorپنجره Toolspaceروي گزينه
Pointراست كليك كرده و از پنجره ايجاد شده دكمه ورود نقاط ( )Import Pointsرا انتخاب م كني .
ي م
آشنايي با Civil 3D
59
10. م توان اين عمل را از طريق انتخاب آيكن Pointsاز روبان Homeو كليك روي گزينه Point Creation
ي
فصل پنجم
Toolsيا از طريق منوي Pointsو انتخاب گزين هاي import/Export Pointsو Import Points
ه
انجام داد.
پس از انتخاب يكي از روشهاي باال پنجره import Pointsباز م شو . ابتدا در قسمت Formatگزينه
ي د
را كليك كرده تا پنجره انتخاب فايل باز شود، در ( PENZD(space delimitedرا انتخاب كرده و دكمه
اين پنجره، مسير و نام فايل را انتخاب و دكمه Openرا كليك م نماييم آنگاه فايل به پنجره قبلي منتقل م گردد
ي ي
سپس با انتخاب آن دكمه Okرا زده تا نقاط به نرم افزار منتقل گردن .
د
آشنايي با Civil 3D
69
11. پس از ورود نقاط ممكن است آ ها را در صفحه ترسيم مشاهده ننمايي ، دكمه Panرا انتخاب و در قسمت
د ن
فصل پنجم
ترسيم راست كليك كرده و گزينه Zoom Extentsرا كليك نمايي .
د
پس از ورود نقا ، تنظيمات نقاط را بايد انجام دا . براي اين كار مطابق شكل روي گزينه All Pointsاز سربرگ
د ط
Prospectorراست كليك كرده و گزينه Propertiesرا انتخاب م نمايي .
ي م
آشنايي با Civil 3D
79
12. پنجره زير باز م شو . مطابق شكل در قسمت Point styleكليك كرده تا پنجره آن باز شود در اين پنجره
ي د
فصل پنجم
در صفحه Markerشكل نمايش نقطه را انتخاب م نماييم و در صفحه Displayرنگ آ را انتخاب كرده و
ن ي
دكم هاي Applyو okرا كليك م كني .
ي م ه
سپس قسمت شكل برچسب( نوشته ) نقطه Point label styleرا مانند شكل تنظيم م نمايي .
ي م
از آنجا كه براي ترسيم نقشه فقط به شماره نقطه نياز است گزينه شماره نقطه را انتخاب م نمايي . و در پنجره
ي م
آشنايي با Civil 3D
بعدي ديگر تنظيمات از جمله ارتفاع نوشته تنظيم مي گردد.
پس از انجام تنظيمات دكمه هاي Applyو okرا كليك م كني .
ي م
89
14. تغييرات انجام شده را مشاهده خواهيم كر .
د
فصل پنجم
ترسيم :
براي ترسيم از آموخت هاي فصل قبلي با كمي تفاوت بهره م گيريم.
ي ه
براي ترسيم خط، از آنجا كه مطابق كروكي برخي از خطوط بايد به ترتيب پشت سرهم به يكديگر وصل شون ،
د
آيكن خط ( ) Lineاز روبان Homeكليك كرده و گزينه ايجاد خط با شماره نقطه و ترتيب آ را انتخاب
ن
آشنايي با Civil 3D
م نماييم سپس براي ترسيم خط از نقطه 1 به ترتيب تا نقطه 4 م نويسيم 4 - 1 و اينتر م نماييم و براي ترسيم
ي ي ي
خطو ، به ترتيب از نقطه 5 تا 01 و سپس به 5 م نويسيم 5 , 01 - 5
ي ط
001
15. فصل پنجم
به همين ترتيب ديگر خطوط را به يكديگر وصل كرده و دايره با استفاده از روش ترسيم دايره با سه نقط ،
ه
هما گونه كه در AutoCADتوضيح داده ش ، رسم م شو .
ي د د ن
آشنايي با Civil 3D
101
16. ترسيم منحني تراز در : Civil 3D
فصل پنجم
منطق اي مطابق شكل زير شبكه بندي 01متري و ترازيابي شده اس . و جدول نهايي آن به صورت ليستي شامل
ت ه
شماره نقطه – – X – Y – Zكد نقطه ، تنظيم گرديد . ابتدا نقاط را به Excelوارد نموده و از آن فايل prn
ه » «
تهيه كرده و سپس به Civil 3Dمنتقل نمايي .
د
آشنايي با Civil 3D
201
17. براي ترسيم منحني تراز به يكي از سه روش زير ابتدا سطح منحني تراز را ايجاد م نمايي .
ي م
فصل پنجم
پس از انتخاب يكي از رو ها پنجره زير باز م شو . در اين پنجره در قسمت Typeگزينه TINsurfaceرا
ي د ش
انتخاب كرده سپس با كليك روي قسمت نام سط ، نامي براي آن تايپ كرده و دكمه Okرا م زني .
ي م ح
آشنايي با Civil 3D
301
18. در مرحله بعد از پنجره Toolspaceمانند شكل، از مسير Surface – S1- Definition – Point Groups
فصل پنجم
گروه نقاط را اضافه كرده تا منحن ها ترسيم شون .
د ي
(( گلبرگ‌ها ))
«آنان كه وقتشان پايان يافت مهل م خواهند، و آنان كه مهلت دارند كوتاهي م ورزن .»
ي د تی
« نهج البالغه / حكمت 582 » آشنايي با Civil 3D
هر لحظه گنج بزرگي اس . گنجتان را به آساني از دست ندهي .
د ت
«كه زمان به خاطر هيچ كس منتظر نم ماند.»
ي
401
19. تنظيمات منحني ترا :
ز
فصل پنجم
براي انجام تنظيمات در پنجره Toolspaceروي نام سطح راست كليك كرده و گزينه Surface Properties
را انتخاب م نماييم يا مانند شكل روبان Surfaceرا ايجاد كرده و از آن آيكن Surface Propertiesرا
ي
انتخاب ميكني .
م
پنجره زير باز م شو . قسمت مشخص شده در شكل را كليك نمايي .
د ي د
آشنايي با Civil 3D
501
20. پنجره Surface Styleباز م شو . اين پنجره داراي ده سربرگ است كه دو قسمت آن را توضيح م دهي .
ي م ي د
فصل پنجم
در برگه Displayم توان مشخص نمود چه مواردي با چه رنگي نمايش داده شو . اين موارد شامل نمايش
د ي
نقا ، مثلث بند ، خط محدود ، منحني هاي فرعي و اصلي و .... م باش . مطابق شكل م توانيد تنظيمات الزم
ي ي د ه ي ط
را انجام دهيد .
(( گلبرگ‌ها ))
براي كسب موفقيت واقعي در زندگي، بايد با توكل به خدا و ايمان راسخ به او، هم در زبان و هم در عمل
با مطالعه و تمرين، توانمند هاي خود را در مديري ها باال ببري . اين مديري ها عبارتند از:
ت م ت ي
آشنايي با Civil 3D
* مديريت زمان
* مديريت هيجانات
* مديريت افكارمزاحم
* مديريت ارتباط و مهار هاي دوس يابي
ت ت
* مديريت حواس پنجگانه
* و...
601
21. در برگه Contoursمي توانيد فاصله منحني هاي تراز و ميزان نرمي آنها را معين نماييد . در مثال مطرح شده
فصل پنجم
اگر بخواهيم فاصله منحني ها را 02 سانتيمتري ( 2/0 متري ) نماييم مانند شكل اين فاصله را از 2 متر به 2/0
متري تبديل مي كنيم .
(( گلبرگ‌ها )) مديريت هيجانات :
در زندگي روزمر ي خو ، همواره با حوادث و اتفاقات مختلفي مواجه و يا از وقوع آ ها مطلع م شويم
ي ن د ه
كه هر يك از آ ها احساسات يا هيجاناتي را در ما پديد م آورند كه در شكل دادن رفتارهاي ما تاثير
ي ن
آشنايي با Civil 3D
گذارند. مهارت مديريت هيجانا ، فرد را قادر م سازد تا هيجا ها را در خود و ديگران تشخيص داد ،
ه ن ي ت
نحو ي تاثير آ ها را بر رفتار بداند و بتواند واكنش مناسبي به هيجا هاي مختلف نشان ده . از ويژگي
د ن ن ه
پاس هاي هيجاني آن است كه سريعتر از پاس هاي عقلي عمل م كنن ، ولي از دقت كافي برخوردار
ي د خ خ
نيستن . پس در حاالت هيجاني شديد نياز است كه تصميم نگيريم چون تابع احساسات منفي خواهيم شد د
چنانچه حضرت علي ( ع ) نيز در غررالحكم م فرمايند :
ي وصبور باشيم .
« صبر مايه كمك و مدد در هر كاري است و سعه صدر ( صبر و تحمل ) ابزار رياست اس . »
ت
701
22. فصل پنجم
پس از انجام تنظيمات دكمه هاي Applyو Okرا كليك كرده و به پنجره قبلي بر م گرديم و در اين پنجره نيز
ي
آن دكم ها را كليك كرده تا تغييرات انجام شده مشاهده گرد .
د ه
آشنايي با Civil 3D
801
23. در اين شكل منحني ترازهايي خارج از محدوده زمين نيز ترسيم شده كه بايد حذف شود ونيز ممكن است در
فصل پنجم
داخل محدوده نيز ساختماني وجود داشته باشد كه بايد منحني هاي داخل آن پاك شو . و همچنين اگر خطوط
د
آبراه يا يال و يا هر نوع شكستگي در منطقه داشته باشيم بايد ويراي هاي الزم را انجام دهي .
م ش
به اين منظور ابتدا با استفاده از ابزار ترسيم پلي الين( ) Polylineخطوط و محدود هاي باال را مانند شكل
ه
ترسيم م نمايي .
ي م
براي ويرايش منحني تراز منطق ، ابتدا از پنجره Toolspaceو يا روبان Surfaceگزينه محدوده يا Boundaries
ه
انتخاب م کنیم تا پنجره مربوطه باز شو .
د ی
آشنايي با Civil 3D
901
24. فصل پنجم
در پنجره ايجاد شده ابتدا نامي براي آن م نويسيم سپس نوع محدوده را انتخاب م كنيم براي محدوده اطراف
( ي ي
گزينه Outerو براي محدوده ساختمانها يا محدوده بدون منحني تراز گزينه Hideانتخاب م شود ) و پنجره را
ي
Okم نمايي ، سپس با ماوس روي خطوط موضوع كليك و اينتر م كني . تغييرات الزم انجام م پذيرد.
ي ي م ي م
آشنايي با Civil 3D
011
25. براي خطوط شكستگي ) Breaklinesمثل آبراه ها و يا ه، مانند خطوط محدوده Boundariesعمل م شود
ي لا (
فصل پنجم
با اين تفاوت كه به جاي گزينه Boundariesگزينه Breaklinesانتخاب م گرد .
ي د
براي نمايش ارتفاع منحن ها از روبان Surfaceو آيكن Add Labelsگزينه Contour – Singleرا انتخاب
ي
و سپس روي منحن هاي اصلي در مح هاي مناسب كليك نمايي .
د ل ي
ترسيم پروفيل طولي :
آشنايي با Civil 3D
در Excelبراي ترسيم پروفيل طولي نياز به دو ستون كيلومتراژ و ارتفاع نقاط بو . يكي از رو هاي ترسيم
ش د
پروفيل طولي در Civil 3Dترسيم از روي فايل نقاط است براي اين روش بايد ابتدا در نرم افزار Notepad
كيلو متراژ و ارتفاع هر نقطه را در يك سطر با فاصله نوشت و آنرا ذخيره كر . اگر ترازيابي در Excelحل شده
د
باشد ابتدا در يك صفحه آ ، در دو ستون كيلو متراژ و ارتفاع را نوشته سپس فايل prnتهيه نماييد اين فايل را
ن
مي توانيد در Notepadباز كنید و مجددا ً با فرمت txtبا نامي ديگر ذخيره نمایی .
د
111
26. فصل پنجم
ً
پس از تهيه فايل در Civil 3Dابتدا خطي به طول مسير پروفيل ترسيم م نماييم . ( مثال براي پروفيل 1 به طول
ي
051 متر و براي پروفيل 3 به طول 001 متر . سپس خط ترسيم شده را بايد به عنوان مسير معرفي كر ، براي اين
د )
منظور از آيكن Alignmentدر روبان Homeگزينه Create Alignment From Objectsرا كليك
ميكنيم و يا از منوي Alignmentگزينه Create Alignment From Polylineانتخاب م شو .
ي د
آشنايي با Civil 3D
پس از آن خط ترسيم شده را انتخاب و دو بار اينتر م نمايي . تا پنجره بعدي باز شو . در اين پنجره نامي براي
د ي م
مسير انتخاب كرده و آنرا Okم نمايي .
ي م
211
27. فصل پنجم
مسير مشخص شده به صورت زير مشاهده خواهد ش .
د
آشنايي با Civil 3D
311
28. پس از مشاهده مسير بايد فايل پروفيل به نرم افزار منتقل شود براي اين كار از آيكن Profileدر روبان Home
فصل پنجم
گزينه Create Profile from fileرا كليك، سپس مسير و نام فايل را مشخص و دكمه Openرا كليك
م نمايي .
ي م
اكنون براي ترسيم پروفيل اين مسير از آيكن Profile Viewدر روبان Homeگزينه Creat Profile View
را كليك كرده و در پنجره ايجاد شده نامي براي آن نوشت ، سپس دكمه Creat Profile Viewرا كليك
ه
م نمايي .
ي م
آشنايي با Civil 3D
411
29. در پايان با ماوس نقط اي را براي ترسيم در محيط ترسيم كليك كرده تا پروفيل ترسيم شده مشاهده گرد .
د ه
فصل پنجم
آشنايي با Civil 3D
511
30. تمرين :
فصل پنجم
1- مختصات كروكي زير را به civil 3Dمنتقل كرده سپس آ را ترسيم نماييد .
ن
2- ابعاد شبكه زير 02 متري م باشد . مختصات نقاط آ را تنظيم و سپس به Civil 3Dانتقال داده و منحن هاي
ي ن ي
يك متري آنرا ترسيم نمايي .(راهنمايي: ابتدا براي يكي از نقاط مختصاتي به دلخواه در نظر گرفته و سپس باتوجه
د
به ابعاد شبكه مختصات نقاط ديگر را ب دست آوريد.)
ه
آشنايي با Civil 3D
611
31. 3 - ابعاد شبكه زير 05 متري م باشد . مختصات نقاط آ را تنظيم و سپس به Civil 3Dانتقال داده و منحن هاي
ي ن ي
فصل پنجم
يك متري آ را ترسيم نمايي .
د ن
4- منحني تراز يك متري نقاط زير را ترسيم نماييد سپس محدوده ها و آبرا هايي براي آن به دلخواه ترسيم نموده
ه
و ويرايش الزم را انجام دهي .
د
آشنايي با Civil 3D
711
32. 5- در جداول زير كيلو متراژ و ارتفاع نقاط درج شده است . براي هريك پروفيل طولي ترسيم نمايي .
د
فصل پنجم
(( گلبرگ‌ها ))
مديريت افكار مزاحم :
گاهي اوقا ، اتفاق م افتد كه شما در حال مطالعه يا انجام تكليفي هستيد كه نياز به تمركز
ي ت
دارد ولي مرت ، افكار و تصاوير مزاحم به سرا تان م آيند و مانع تمركز شما م شون . شما
ي د غ ي ب
تالش فراواني م كنيد كه آ ها را از ذهن خود بيرون كنيد ولي موفق به رها شدن از آ ها
ن ن ي
نم شوي . چرا كه افكار مزاح ، در اثر فرار و مقاومت ذهن م، تقويت م شوند و بيشتر به
ي ا م ي د
ما هجوم م آورن . در اين مواق ، پيشنهاد م شود كه از روش "زمان مواجهه" استفاده كني .
د ي ع ي د
منظور از زمان مواجه ، اختصاص دادن زماني براي مواجه شدن با افكاري است كه گاه به
ه
گاه به سرا تان م آيند و تمركزتان را به هم م زنن . اين روش به شما پيشنهاد م كند جهت
ي ي د غ ي
مديريت و كنترل افكار مزاح ، آ ها را يادداشت كرده و به آ ها وقت دهيد و فقط در همان
ن م ن
چارچوب زماني خاص به آ ها رسيدگي كرده و اجازه ندهيد در زما هاي ديگر آن افكار
ن ن آشنايي با Civil 3D
مزاحم، شما را مديريت كنن .
د
كه محصول فكرم دعاي تو باشد الهي به فكرم عطا ك ، تو نوري
ن
811
