1. Bronfoto: http://www.flickr.com/photos/eachdaycounts/97638443

2. Kwaliteitscontrole en validatie van gedigitaliseerdarchiefmateriaal Robert Gillesse, Stichting DEN Marc Holtman, Stadsarchief Amsterdam Imgmar Koch, MedewerkerProvincialeArchiefinspectieNoord-Brabant en Limburg KVAN Dagen 7 juni 2011

3. Altijd ok? Video Duyvis

4. Kwaliteitscontrole Hoe ver moet je gaan? Bron foto: http://www.flickr.com/photos/pierrelaphoto/2314190563

6. Welke steekproefmethode?

7. Wat is “fout” en hoe verhouden “fouten” zich tot elkaar?

8. Wat doet de leverancier aan kwaliteitsborging?

10. Kwaliteitscontrole van digitale reproducties Robert Gillesse, DEN KVAN dagen 7-6-2011

13. Vervanging “versus” beschikbaarstelling In Beleidsregel Vervanging voor provincies verwezen naar Geheugen van Nederland richtlijnen (sinds 2006 niet upgedate)

14. In welke mate moet de digitale reproductie het origineel weerspiegelen?

15. Wat zijn de essentiële eigenschappen van het origineel die ik in de digitale reproductie wil terugzien? Concreet: detaillering, waarheidsgetrouwe weergave kleur of toon, vormvastheid, afwezigheid van beeldverstoringen

16. Kranten: belang leesbaarheidduidelijk. Maar hoe belangrijk is kleurbetrouwbaarheid? Bron: KB Historische kranten: http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010340569%3Ampeg21%3Ap002%3Aa0067/layout/fullscreen

17. Maar dit is toch wel de juiste kleur blauw? Bron: Geheugen van Nederland. Collectie Mauritshuis: http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/MAU01:0670

18. Uitdaging: essentiële eigenschappen van origineel vertalen in technische kwaliteitscriteria

19. Vertaling te reproduceren eigenschappen origineel in technische kwaliteitseisen

20. Afhankelijk van essentiële eigenschappen en projectdoelstellingen krijgen kwaliteitscriteria meer of minder nadruk

21. Met andere woorden: niet alle “fouten” zijn even belangrijk

22. Wat is erger? Het nietkunnenlezen van de tekst of de aanwezigheid van eenkleurzweem? Bron: KB Historische kranten: http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010340569%3Ampeg21%3Ap002%3Aa0067/layout/fullscreen

23. Afwijkingendusverschillendgewichttoekennen

26. Kodak grijstrap Universal Test Target (Metamorfoze)

27. Scherpte testkaart voor digitale fotografie Microfilm scherpte testkaart

28. Voorbeeld scanning referentie originelen uit de bron

31. DE BASIS richtlijn voor vervaardiging van beeld, DEN

32. Aanbevelingen voor digitalisering van tekstdocumenten ten behoeve van het concern Amsterdam, Stadsarchief Amtserdam

34. 100% controle = zinloos

36. Representatieve steekproef

37. Probleem 1 Wat is representatief?

38. Van een batch wordt 10% getest. Als meer dan 1% van de batch niet voldoet aan de normen (…), dan wordt de batch teruggezonden. Bijvoorbeeld

39. Probleem 2 Wat is de kwaliteit van het geheel?

40. Bijvoorbeeld

41. De oplossing: AQL

42. Vier dingen onthouden Representativiteit Acceptatielimieten Overall kwaliteit Verdiend vertrouwen

43. Een uitgewerkt voorbeeld

44. AQL = 1% Batch = 5.000

45. 3 slides from hell

49. Kwaliteit van eerdere batches, bepaalt de omvang van de volgende steekproef

50. Vier dingen onthouden Representativiteit Acceptatielimieten Overall kwaliteit Verdiend vertrouwen

51. http://bit.ly/steekproeven

52. Attributies Quality checked check yes, Withassociates, http://www.flickr.com/photos/withassociates/5091295528/ Help I’m drowning in Quality Street, Nataliej, http://www.flickr.com/photos/nataliejohnson/2122722198 Green Legos, Roberto Bouza, http://www.flickr.com/photos/bouzafr/4420825483 Ringstekken Burgum, Andrys Stienstra, http://www.flickr.com/photos/andrys_stienstra/4957175345 Unknown Unknowns, Ami Clarke, http://www.amiclarke.com/uu.htm Odd One Out, C.A. Muller, http://www.flickr.com/photos/cliff_robin/618199950 Crayola Pattern, C.A. Muller, http://www.flickr.com/photos/cliff_robin/617650131 29/365: Odd one out, Sarah and Mike ...probably, http://www.flickr.com/photos/sarahandmikeprobably/3237313650/ Brick Textures, BlueBec, http://www.flickr.com/photos/bluebec/2790924731 Quality, Nidhug, http://www.flickr.com/photos/nidhug/3495340350 Document Imaging Man, Richtpt, http://www.flickr.com/photos/bluebec/2790924731 Kaart van de hel, S. Botticelli, http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Sandro_Botticelli_-_La_Carte_de_l%27Enfer.jpg 05811 Trust must be earned (on the floor), Frank Chan, http://www.flickr.com/photos/geekstinkbreath/3474900869 CC Birthday Party Berlin, Franz Patzig, http://www.flickr.com/photos/franzlife/2112776432

53. Klassieke controle Leverancier Eindproduct Scans Scansysteem Controles instelling Controle van het eindproduct Constatering van een fout zegt iets over het scansysteem Altijd te herleiden naar een oorzaak in het systeem KVAN Leeuwarden 2011

54. Scansysteem: geheel van beleid, processen, hardware en software waarbinnen analoge originelen via scanning gedigitaliseerd worden Projectmanagement Logistiek originelen Scanning Data verwerking Levering Technische infrastructuur KVAN Leeuwarden 2011

55. Klassieke controle Leverancier Eindproduct Scans Scansysteem Kwaliteitswaarborging Kwaliteitswaarborging binnen systeem op orde: stabiele kwaliteit van de geleverde eindproducten Dus: noodzaak controles op eindproduct door instelling minder groot! KVAN Leeuwarden 2011

56. Integrale beoordeling Leverancier Eindproduct Scans Scansysteem Kwaliteitswaarborging Controles instelling KVAN Leeuwarden 2011

57. Waarchuwing! Een lage prijs per scan in combinatie met een matige kwaliteitswaarborging veroorzaakt schade aan de portemonnee KVAN Leeuwarden 2011

58. I. Beoordeling scansysteem Wanneer Voorafgaand aan project bij de offerteaanvraag (en onderhandeling) en evt gedurende het project Hoe 1. Stellen van eisen op alle onderdelen in de offerteaanvraag 2. Vragen stellen 3. Bezoek aan de werkvloer KVAN Leeuwarden 2011

59. I. Beoordeling scansysteem Samenwerking met de leverancier levert het beste product voor de scherpste prijs Dit vraagt om openheid van zowel leverancier als instelling KVAN Leeuwarden 2011

60. II. Controle eindproduct 1. Technische parameters (resolutie, bestandsnamen etc) 2. Kwaliteit reproductie: detail en kleur 3. Volledigheid Belangrijk Controles zoveel mogelijk aansluitend op het productieproces. Niet wachten op afronding hele scantraject Controle is integraal onderdeel van hele scanproces. Goede afspraken maken met leverancier voor start project! KVAN Leeuwarden 2011

61. 1. Controle technische parameters Resolutie Bestandsnamen Bestandsformaat Data integriteit Deze parameters kunnen geautomatiseerd gecontroleerd worden! Twee opties 1. Zelf uitvoeren mbv software en / of scripts. 2. Uitvoering leverancier, resultaten rapporteren KVAN Leeuwarden 2011

62. Zelf doen: volledig in eigen hand Maar vraagt om technische kennis Kennis van Java KVAN Leeuwarden 2011

63. En SQL procedure di_Verwerk_Scan (p_Filename varchar2) is begin v_FileName := p_Filename; if lower(substr(v_Filename, length(v_Filename) - 3, 4)) = '.jpg' then v_FileName := replace(v_Filename, '.jpg', ''); v_FileName := replace(v_Filename, '.JPG', ''); v_OrderNr := substr(v_Filename, 1, length(v_Filename) - 6); v_OrderId := di_Order_id(v_OrderNr); v_VolgNr := 0; begin select sort_feld_txt into v_ToegangsNr from aplkn_archv.tbs_vrzng_enht@scopeprd where vrzng_enht_id = v_ScopeId; select sgntr_cd into v_InventarisNr from aplkn_archv.tbs_vrzng_enht@scopeprd where vrzng_enht_id = v_ScopeId; v_Beeldbank := 0; begin select int_zahl into v_Beeldbank from aplkn_archv.tbs_gsft_obj_bzhng_hrch@scopeprd, aplkn_archv.tbs_gsft_obj_dtl@scopeprd where gsft_obj_1_id = gsft_obj_id and daten_elmnt_id = 10376 and gsft_obj_2_id = v_OrderId; exception when no_data_found then null; end; begin select Aantal into v_Aantal from di_scans where orderid = v_OrderId; if v_VolgNr - 1 <> v_Aantal then update di_scans set okay = 0, opmerking = 'Fout in nummering!' where orderid = v_OrderId; commit; v_Fout := 1; else update di_scans set aantal = aantal + 1 where orderid = v_OrderId; commit; end if; end di_Verwerk_Scan; KVAN Leeuwarden 2011

64. Optie 2: uitvoering door leverancier en rapportage Vraagt om samenwerking, openheid en vertrouwen Eindproduct Scans Scansysteem Rapportage metingen Kwaliteitswaarborging KVAN Leeuwarden 2011

65. 2. Controle reproductie: detail en kleur Methoden Steekproef in scans, visuele controle (is de tekst leesbaar?) Scanning en controle van referentieoriginelen A. Technische, gestandaardiseerde referentieoriginelen B. Representatief document uit te digitaliseren bron A. meest objectief en te automatiseren. Maar vraagt om technische kennis B. subjectief en niet voor alle objecttypen geschikt, maar eenvoudig en effectief om snel verloop ik kwaliteit te toetsen KVAN Leeuwarden 2011

66. Voorbeeld gestandaardiseerde referentieoriginelen en meetsoftware

67. Voorbeeld scanning referentie originelen uit de bron

68. Voorbeeld hybride: scannen testkaart, maar controle visueel

69. 2. Controle reproductie: detail en kleur Meetfrequentie Afhankelijk van doelstelling project, norm en materiaalsoort Maar houd het realistisch! KVAN Leeuwarden 2011

70. Niet zo Maar zo Interval: eenheid, dagdeel, dag? Per project afspreken Consequentie: referentiescan afgekeurd, dan alle tussenliggende scans afkeuren KVAN Leeuwarden 2011

71. 3. Volledigheid Mogelijke methoden 1:1 controle Scandummy  origineel waarvan bekend is hoeveel scans het oplevert Genummerde originelen gemakkelijk op volledigheid te controleren Dubbel scannen Stem controle (en foutmarge!) af op doelstelling project en type bron. Wees creatief KVAN Leeuwarden 2011

72. 3. Volledigheid 1:1 controle (origineel / scans) Meest volledig Liefst uitvoering door leverancier KVAN Leeuwarden 2011

73. 3. Volledigheid 1:1 controle (origineel / scans) 1:1 controle door instelling Intensief bij nieuwe leverancier, nieuw project Bij vertrouwen frequentie terugbrengen KVAN Leeuwarden 2011

74. 3. Volledigheid Genummerde originelen 398 genummerde pagina’s, nummering begint bij scan 3 Type nummer = foliering Scan volgnummer 400 moet folio 398 zijn 395 398 396 397 399 KVAN Leeuwarden 2011

75. 3. Volledigheid Dubbel scannen x 9.000 Hoge kwaliteit master files Lage kwaliteit telsessie # scans = 365 # scans = 365 KVAN Leeuwarden 2011