3. HYRJE - KUADRI HISTORIKË
Ky kuadër ne përmbajtjen e tij fokusohet ne dy shtylla
kryesore:
1. Hapat pararendës te integrimit Evropianë (këtu sjelle)
2. Evoluimi historik i Bashkimit Evropianë (ne slidet qe
ndjekin)
Av. Lorenc Gordani, PhD Profesor i se Drejtes të Bashkimit Evropian
4. HYRJE - KUADRI HISTORIKË
Aspektet kryesore objekt te këtij trajtimit,
permbledhurazi do te jene:
1. Hapat pararendës te integrimit Evropianë
A. Format e bashkëpunimit institucionalë pas luftës se dyte
botërore
B. Themelimi dhe veçoritë e Komitetit Ekonomik Evropianë
2. Evoluimi historik i Bashkimit Evropianë
A. Traktati themelues i Bashkimit Evropian
B. Traktati Kushtetues për Evropën
C. Traktati i Lisbonës dhe kuadri reformues
Av. Lorenc Gordani, PhD Profesor i se Drejtes të Bashkimit Evropian
5. Pjesa e Pare
Hapat Pararendës te Integrimit Evropianë
Av. Lorenc Gordani, PhD Profesor i se Drejtes të Bashkimit Evropian
6. HYRJE - KUADRI HISTORIKË
Konstatimi ne nje shumëllojshmëri organizimesh që mund
te përmblidhen rreth tre kategorive kryesore:
I. Grupimi i Parë: Organizatat Euro-atlantike;
II. Grupimi i Dytë: Format e Bashkëpunimit te gjere
Ndërkombëtar;
III. Grupimi i Tretë: Bashkimi Evropian – BE.
Av. Lorenc Gordani, PhD Profesor i se Drejtes të Bashkimit Evropian
7. Organizatat Euro-atlantike
I. Format e bashkëpunimit dhe koordinimit ekonomik midis
vendeve te Evropës Organizata Evropiane për Bashkëpunim
Ekonomik - OEBE (OEEC), 16 Prill 1948.
Fillimisht liberalizimi i tregtisë dhe nga 1960 shndërrimi në
Organizatën për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik - OBZHE
(Organisation for Economic Co-operation and Development -
OECD)) nxitje e progresit ekonomik.
II. Aleanca ushtarake midis Evropës Shteteve te Bashkuara
dhe Kanadasë e quajtur Organizata e Traktatit të Atlantikut
Verior (NATO) me 4 prill 1949.
III. Bashkimi i Evropës Perëndimore - BEP (WEU), ne 1954
me qëllim të forcimit të bashkëpunimit në fushën e politikës
të sigurisë (pushuar me 30 qershor 2011).
Av. Lorenc Gordani, PhD Profesor i se Drejtes të Bashkimit Evropian
8. Grupi i Parë: Organizatat
Euro-atlantike
North Atlantic Treaty
Organization (NATO)
Av. Lorenc Gordani, PhD Profesor i se Drejtes të Bashkimit Evropian
9. Bashkëpunimi Ndërkombëtare
I. Këshilli i Evropës (Council of Europe - CoE), më 5 maj
1949.
Statuti i saj nuk mundëson transferimin ose shkrirjen e të
drejtave sovrane. Vendimet lidhur me të gjitha çështjet e
rëndësishme kërkojnë njëzëshmëri.
Karakteristike qe kane bere adoptimin e konventave në
fushën e ekonomisë, kulturës, politikës sociale dhe
normative. Me e rendesishmja Konventa e Mbrojtjes se te
Drejtave te Njeriut dhe Lirive Themelore, 4 nëntor 1950.
Konventa mundësoi përcaktimin e standardeve minimale por
edhe themeloi një sistem të mbrojtjes ligjore (Gjykaten
Evropiane për të Drejta të Njeriut dhe Komisioneri Europian
për të Drejtat të Njeriut).
Av. Lorenc Gordani, PhD Profesor i se Drejtes të Bashkimit Evropian
10. Këshilli i
Evropës
(Council of
Europe – CoE
ose Conseil de
l'Europe), më
5 maj 1949
Av. Lorenc Gordani, PhD Profesor i se Drejtes të Bashkimit Evropian
11. Bashkëpunimit Ndërkombëtar
II. Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë -
OSBE (Organization for Security and Co-operation in
Europe – OSCE), në 1994.
Pasuese e Konferencës për Siguri dhe Zhvillim në Evropë.
OSBE-ja i përmbahet parimeve dhe qëllimeve të përcaktuara
në Aktin Final të Helsinkit 1975 dhe në Kartën e Parisit 1990.
Krahas masave për ndërtimin e besimit midis shteteve të
Evropës, këto synime përfshijnë edhe themelimin e ‘rrjetit të
sigurisë’ për të mundësuar zgjidhjen e konflikteve në mënyrë
paqësore.
Siç kanë treguar ngjarjet e të kaluarës së afërt, Evropa ka
një rrugë të gjatë në këtë aspekt.
Av. Lorenc Gordani, PhD Profesor i se Drejtes të Bashkimit Evropian
12. Grupi i Dytë - Organizata për Siguri
dhe Bashkëpunim në Evropë - OSBE
Av. Lorenc Gordani, PhD Profesor i se Drejtes të Bashkimit Evropian
13. Bashkimi Evropian - BE
Integrimit Evropian merre origjine nga Traktati i parë
themelues i Komunitetit Evropian i Qymyrit dhe Çelikut -
KEQC (ECSC), nga gjashtë vendeve me Traktatin e Parisit
më 18 prill të vitit 1951 dhe hyrje ne fuqi me 23 Korrik
1952.
Zhvillimi i dyte i se cilit erdhi vetem pak vite me vone me
Traktatet e Romës, të 25 marsit të vitit 1957 (me hyrjen në
fuqi më 1 janar 1958) të cilat krijuan Komunitetin
Ekonomik Evropian - KEE (EEC), dhe Komunitetin Evropian
të Energjisë Atomike - KEEA (EUROATOM).
Krijimi i Bashkimit Evropian siç e njohim sot erdhi me
Traktatin e Mastrihtit, nënshkruar më 7 shkurt 1992, dhe
hyrje në fuqi më 1 nëntor 1993.
Av. Lorenc Gordani, PhD Profesor i se Drejtes të Bashkimit Evropian
14. Grupi i Tretë
Bashkimi Evropian - BE
Karakteristika kryesore e cila e dallon kete organizim nga
llojet e zakonshme të asocimit ndërkombëtar të shteteve:
Heqje dore e Shtetet Anëtare nga disa të drejta sovrane;
Dorëzim i nje organismi mbikombetare i fuqisë për veprim
të pavarur;
Nxjerra nga ana e ketij te fundit te akteve sovrane që kanë
fuqinë e njëjtë vlere si ligjet në shtetet anetare.
Av. Lorenc Gordani, PhD Profesor i se Drejtes të Bashkimit Evropian
16. Faleminderit për vëmendjen tuaj!
Detejat dhe Kontaktet:
Av. Lorenc Gordani, PhD
Profesor i se Drejtes të Bashkimit Evropian
Cell: +355 69 95 32 443
Skype: lorenc_Gordani
www.albaniaenergy.org