Design thinking toolkit v2 tr

Eğitimciler
için
Tasarım
Fikri
2. Baskı

Öğrencilerimin ihtiyaçlarını karşılayabilmem için
sınıfım daha iyi nasıl tasarlanabilir?
Michael Schurr, New York’ta 2. sınıf öğretmeni, öğrencilerine sınıf içinde on-ları
neyin rahatlatacağını hiç sormadığını fark etti. Öğrencilerin çevresindeki
en iyi tasarımı anlamak için öğrencileriyle doğrudan konuşmaya karar verdi.
Öğrencilerin verilerine dayalı, öğrencilerin istek ve ihtiyaçlarına
daha iyi bir adres için sınıfı yeniden tasarlamayı başardı. Öğrencileri
bileştirmeye saatlerce zaman harcadığı içeriği gerçekten görebilsin diye
bülten panolarını aşağıya indirdi ve öğrencilerin küçük alanlarının yeniden
düşünerek öğrencilerin çalışmaları için daha rahat yarı özel yer oluşturdu.
Şimdi Michael sürekli öğrencilerini öğrenme tecrübesini daha etkili şekil-lendirmesine
yardım etme sürecine dahil ediyor.
Michael öğrencilerinin gözüyle sınıfı yeniden hayal etmek için
tasarımı kullanıyor.
Öğretmen tasarımı

Bir 21.yy Öğrenme Deneyimini Okulumuzda
Nasıl Oluşturabiliriz?
Kaliforniya’daki Ormondale İlkokulu’ndaki tüm görevliler kendi öğrencilerini
geleceğe iyi hazırlayıp hazırlamadıklarını merak ettiler. Bir iş birliği içinde 21.
yüzyıl için güncel ve amaca uygun hissettikleri bir öğrenme ve öğretme yaklaşımı
tasarlamanın tam zamanı olduğuna karar verdiler.
Toplu olarak bir tasarım yolculuğuna kalkıştılar ve öğrencilerine bilgi alıcıları
olarak değil, bilgi şekillendiricileri olarak hitap eden ‘’Araştırmacı Öğrenim” olarak
adlandırılan bir yaklaşıma vardılar. Tüm görevliler, araştırmacı öğrenme kılavuzu-nun
oluşumu sayesinde kendi felsefe ve metotlarının izini sürmek için yeni
öğretmenler ile bu yaklaşımı geliştirmeye ve paylaşmaya devam ettiler. Okul
yönetim kurulundan destek aldılar ve “Kaliforniya Seçkin Okulu” olarak tanındılar.
Ormondale İlkokulunda, tüm görevliler öğrencilerinin gelişen vücut ihtiyacına
hitap etmek için tasarımı kullanırlar.
Okul tasarımı

ginedse-dlhcSoo
Öğretmen ve öğrencilerimizin arzu ve ihtiyaçlarını
merkez alan müfredat gelişimine yaklaşımımızı ve
dağıtımı nasıl yeniden tasarlayabiliriz?
Öğrenci merkezli ve kişiselleştirilmiş eğitime karşı bir hareketle Howard İlçe Devlet
Okul Sistemi 21.yy yetenek becerilerini içeren gelecek nesil müfredat tasarımına
koyulması için ‘’Tasarım Fikri’’ kullanıyor. Bugünlerde her zaman her yerde öğretmen-ler
ve öğrenciler için ulaşılabilen mevcut olan kağıt bazlı müfredat ile interaktif dijital
kaynaklar arasında bir kopukluk vardır.
Tasarım takımı okul içinde ve dışında öğretmen, ebeveyn ve öğrenci
davranışları kullanarak, insanların bilgiyle ilgilendiği ve müfredat materyalleriyle
etkileştiği yolların çevresinde ilham topladı. Öğretmenlerin öğrencilerin ebeveynlerin
ve yöneticilerin isteklerinin anlaşılması, takımın günümüz müfredat evraklarını
değiştirme, arttırma ve büyültme için kaynakları geliştirmek kadar müfredat
dağıtımını da yeniden düşünmesine yardımcı oldu.
Howard ilçesi bütün öğrenenlerin ihtiyaçlarını karşılamak için müfredat
oluşturma ve dağıtımını kurumsallaştırmak amacıyla tasarım kullanıyor.
İlçe tasarımı

Lisemizin öğrenci sorumluluğunu ve akademik
sonuçlarını yükseltmek için yeniden nasıl tasar-lamalıyız?
Sürekli düşen öğrenci başarı sonuçlarını Hawaide Castle Lisesinde okulun yeniden
yapılanmasına ve yeniden tasarlanmasına ihtiyaç olduğunu gösterdi. Büyük
zorluklara karşı ‘’Tasarım Fikrini’’ uygulamaları için gönülleri dâhil eden, kar amacı
gütmeyen bir örgüt olan ‘’Tasarım Fikri’’ Hawaii, Castle Lisesi deneyimlerini
yeniden hayal etmek için Hawaii Eğitim Bölümüyle ortak oldu.
Mini çizelgeler serisi yoluyla, Hawaii Tasarım Düşüncesi öğrenenlerin,
öğretmenlerin ve ailelerin ilgilerini ve ihtiyaçlarını topladı ve okulların daha etkili
olmasına yardımcı olabilecek yeni çözümler tasarlamak için daha geniş toplulukları
tasarıma dâhil etti. Benimsenen plan yeni içerik ve yapısıyla topluluğun öncellik-lerini
yakaladı ve Birleşik Alan Yöneticisi Lea Albert okul ve topluma esas müfredat,
karakter eğitimi ve destek hizmetinin modelini oluşturması ve tekrarlaması için
imkan sağlıyor. Bu Hawaii’deki sistemsel eğitim problemlerini hedef alan, toplumla
tasarımın sunduklarını bir arada tasarlayan ilk devlet-okul modeliydi.
Hawaii Tasarım Düşüncesi, Castle Lisesi ve toplum içindeki diğer
okulları yeniden şekillendirecek veri girişini devlete sağlamak için tasarım
kullanıyor.
Toplum tasarımı

Sınıf yönetimi
farklıöğrenme
durumlarına ve sınıf
ölçülerini değiştirmeye
imkan tanımıyor.
Ailelerle iletişim
etkili değildir
Öğrencilerimin
dikkatini
çekemiyorum.
Okuldan
alma ve
bırakma
süreci
karmaşadır.
Bir sınıfta çoklu öğrenme
seviyelerini etkin bir şekilde
yönetme imkansız duruyor.
Okuldan
alma ve
bırakma
süreci bir
kabustur.
Şu andaki öğretmenler ve yönetici
arasındaki iletişim herkese söz hakkı
vermiyor.
Eğt. için TF| Araçkiti 6
Öğretmen topluluk
ağı yok.Öğretmen toplu-luk
ağı yok.
Öğrenciler sadece bölmeleri
öğrenmede ilgili değiller.
Bu günlerde eğitimde birçok sorun
var… Tüm bu endişelerin her biri
bize sınıfımız, okulumuz,
toplumumuz için yeni gelişmiş
çözümler tasarlamak için bize bir
fırsat olarak görülebilir.

Günümüz öğrencilerinin ihtiyaçları onların
dikkatini çekmek için yarışan teknoloji
kadar hızlı bir şekilde gelişmektedir. Aynı
zamanda,organizasyonlarımız ve
sistemlerimiz zamanın değişen ihtiyaçları
yakalamak için limitlerini genişletmekte-dirler.
Okulunuzun değişen ihtiyaçlarını
anlamak ve onlar için tasarımlarda bu-lunmanız
amacıyla eşsiz bir şekilde
nitelikli hale gelen eğitimci
olarak, öğrencilerin gelişen
ihtiyaçlarının nabzını tutmak
için özellikle yerinizi aldınız…
Sadece Amerika’da üç milyondan
fazla öğretmen ile, ve hevesli
geniş uluslar arası öğretmen
ağı ile siz K-12 eğitiminin ön
sıralarında yer almaktasınız. Mevcut okul
süreci ve müfredatı ilçe ve ülke çapındaki
ihtiyaçlara göre yapılandırılmaktadırlar,
fakat her okul farklıdır.
Eğt. için TF| Araçkiti 7
Fakat, siz okulunuzu ve öğrencilerinizi
herkesten daha iyi anladığınız için, bu
sizin ve okulunuzun her gün yüzleştiği
zorluklara çözüm üretmek sizin
sorumluluğunuz ve fırsatınızdır. Ein-stein’ın
meşhur sözünde dediği gibi;
“Problemleri onları yarattığımızda
kullandığımız aynı çeşit düşüncemizi
kullanarak çözemeyiz.”
Her nerede ölçek spektrumuna
düşseler- öğrenci ile etkileşimden,
programı yönetmeye, sistem çaplı
reforma yeni yaklaşımlar getirmeye
kadar- eğitimcilerin yüzleştiği zorluk-lar
gerçektir, karmaşıktır ve çeşitlidir.
Ve yeni cevaplara ihtiyacımız vardır.
Ve yeni bakış açısı, yeni araçlar, ve
yeni yaklaşımlar gerektirmektedirler.
Tasarım Fikri bu
yaklaşımlardan biridir.
Öğrenciler okula aç
geliyor ve işlerine
odaklanamıyor.
Ebeveynler evde
öğrenmeye
destek olmuyor.
Değerlendirme çizelgeleri
öğrenmeyi doğru bir
şekilde temsil etmiyor.
Çocuklarımızı
yeterince geleceğe
hazırlamıyoruz.
İşimde çok
yalnız
hissediyorum.
Bölge çapında değişiklikler
farklı topluluklara geçerli
bir şekilde uyum sağlamaz
Okul çizelgeleri
öğretme ve öğrenme
düzeniyle uyuşmuyor.

Eğt. için TF| Araçkiti
Dominic, Okul Müdürü
8
Öğrencileriyle görüşerek sınıf alanını yeniden tasarlamaya başlayan öğretmenler
gördüm… ve beyin fırtınası yaparak yeni müfredat geliştiren, ve sonra örnek bir ünite
hazırlayan… Öğretmenlerin öğrencilerini daha iyi anlamak için insan merkezli tasarı
teknikleri kullanıyor olması öğrencileri değişen öğrenme çevresiyle daha ilgili
hissetmesini sağlamaktır.
Öğretmenin kendi sınıf deneyiminin tasarımcısı olması gerçeği öğretmenin rolünü
profesyonelleştirir ve okul ya da ilçe emrinden ziyade öğrencilerin ihtiyaçlarıyla
yönetilen en değerli değişim olan değişime izin verir.
Tasarım Fikri yaratıcı bir harekettir ve öğretmenlerin şunu anlamasına izin verir;
gerçekten etkili öğrenme çevresini yaratma hareketi hem düşünce dolu hem de kasıtlı
olan bir sanattır. Eğitimi ve öğrenmeyi tüm katılımcılar için daha alakalı daha etkili ve
daha eğlenceli yapmak için değiştirmek istiyorsak, öğretmenler, birer girişimci
tasarımcı ve okulların kendisi ve okulların “sistemlerini” yeniden tasarlayan kişiler
olmak zorundadırlar.

9
İçindekiler
Bu araç kiti sizin için 10
Tasarım Fikri nedir? 11
Tasarım Fikrini ne için
kullanabilirim? 12
Tasarım Fikrini hareket olarak
neye benzemektedir? 13
Tasarlama süreci 14
Bir kaç şey hatırlamak gerekirse... 16
0. Başlangıç 18
1. Keşif 24
1-1 Sorunu anlayın 26
1-2 Araştırmayı hazırlayın 29
1-3 İlham toplayın 33
2. Yorumlama 38
2-1 Hikayeler anlatın 41
2-2 Anlam araştırın 43
2-3 Olanakları biçimlendirin 46
333... Fikirleştirme 444888
3-1 Fikirler üretin 50
3-2 Fikirleri arındırın 54
4. Deney Yapma 56
4-1 Prototip üretin 58
4-2 Geri bildirim alın 60
5. Gelişim 66
5-1 Öğrenmelerin izini sür ün 68
5-2 İlerleyin 70
Ekler 75
Başlangıç ile ilgili
çalışma kağıtları 76

Bu araç kiti
sizin için.
gelişmiş
işbirliği
Tasarım fikri
bana ne
katacak?
daha çok
eğlence
rahat
olmak
bölgeme, okuluma
veya bireysel sınıfıma
uyan çözümler
öğrenci katılımanda
etkin yöntemler daha yaratıcı
güven
10
Bu araç kiti size günlük zorluklar için çözümler üretmenize yardımcı olabilir.
Siz sınıfınız, okulunuz ve toplu-luğunuz
için yeni çözümler
tasarlarken bu araç kiti size is-tekli
ve işbirlikçi olmanızda yeni
yollar sunmaktadır. Bu sizin
yeteneklerinizi keskinleştirir ve
sizi istenen sonuçlar yaratmada
güçlendirir. Bu araç kitinde,
merkezdeki insanlarla
tasarlanmış yeni çözümler
geliştirmemize yardımcı olan bir
seri aşamalar belirttik.
Bu araç kiti sizi süreç ve
tasarım metotları ile donanımlı
hale getirecek böylece siz zor-luklarınızla
yüzleşme ve onları
çözme konusunda daha istekli
olacaksınız. İşletmeler, sosyal
girişimciler ve diğer yenilikçiler
on yıllardır bu metotları çok
sayıda farklı çeşit zorluklarla
çözümler üretmek için
kullandılar.
Eğitimciler olarak siz, her gün
bir tasarımda bulunuyorsunuz-bu
ister eğitim içeriğini daha
etkili öğretmek için yeni yollar
bulmak olsun, ister sınıf alanını
farklı kullanmak olsun ya da,
okul için yeni çözümler bulmak
ve ya ebeveynlerle bağlantı
kurarak yeni yaklaşımlar
geliştirmek olsun.
Biliyoruz ki zamanınız çok
değerli ve talepler yüksek ve
çoğunlukla eğitim verdiğiniz
sistem gelişen taleplerle hızlıca
baş etmede gerektiği kadar
çevik olmadığını hissettirmek-tedir.
Bununla birlikte bu tip
sorunları çözmek için siz zaten
becerilere sahipsiniz.
Bu araç kitindeki metotlar
özellikle sizin için uyarlandı ve
karşılaştığınız sıkıntılarla
çalışabilmeniz için size esneklik
kazandırıyor.
Bu tasarı süreçlerini denemeniz
için bir davettir. Sorunlara
farklı bir şekilde yaklaşmanıza
ilham vermesine izin verin ve
Tasarım Fikrinin çalışmalarınıza
nasıl yeni bir bakış açısını ge-tireceğini
deneyin.

Tasarım Fikri
Nedir?
Tasarım Fikri bir anlayıştır.
Tasarım Fikri, fark yaratabile-ceğimize
dair bir inanışla ve olumlu
etki yaratan yeni, uygun çözümleri
elde etmek için olan bilinçli bir
sürece sahip olmakla ilgilidir.
Tasarım Fikri size, yaratıcı yetenek-lerinize
inanma gücü ve tasarım için
zorlukları fırsata çevirme yöntemini
verir.
İnsan merkezlidir. Tasarım
Fikri derin bir empati ve bu
durumda günlük yaşantınızı
oluşturan, öğrenci, öğretmen,
ebeveynler, çalışan ve
yönetici kişi olan insanların
ihtiyaçlarının ve motivasyon-larının
anlaşılmasıyla başlar.
Ortak çalışmaya dayalıdır. Bir
problemi çözerken her zaman
akıl akıldan üstündür. Tasarım
Fikri, çeşitli görüşlerin bakış
açısından ve diğerlerinin
yaratıcılığının sizi
cesaretlendirmesinden çokça
yarar sağlar.
İyimserdir. Tasarım Fikri; ne
kadar büyük bir problem, ne
kadar kısa bir zaman ya da ne
kadar kısıtlı bir bütçe olursa
olsun hepimizin bir değişim
yaratabileceğine dair temel
inançtır. Etrafınızda ne tür
kısıtlamalar olursa olsun,
tasarım keyifli bir süreç ola-bilir.
Deneyseldir. Tasarım Fikri,
başarısız olma ve hata-larınızdan
11
ders çıkarma hakkı
verir, çünkü yeni fikirler
üretirsiniz, onlardan geri
bildirim alırsınız ve onları
tekrarlarsınız. Öğrencilerinizin
ihtiyaç aralığı göz önüne
alındığında, çalışmanız hiçbir
zaman bitmiş ya da
“çözülmüş” olmayacaktır. Her
zaman ilerleme aşamasında
olacaktır. Fakat temelde olan
beklenti, eğitimcilerin
mükemmeliyet için gayret
etmeleri, hata yapmamaları
ve her zaman kusursuz rol
modeli olmaları yönündedir.
Böyle bir beklenti risk almayı
zorlaştırır, daha radikal bir
değişim yapma ihtimalini
azaltır. Ancak eğitimcilerin
deneye de ihtiyaçları vardır
ve Tasarım Fikri tamamen
yaparak öğrenmekle
alakalıdır.
Kısaca, Tasarım Fikri yeni ve
daha iyi şeylerin mümkün
olduğuna ve bunları
gerçekleştirebileceğinize olan
inançtır. Ve böylesi bir duygu
eğitimde en çok aranandır.
.

MÜFREDAT
Her gün, öğrencilerinizle içerikle ilgili
etkileşime geçmek için yollar
tasarlarsınız. Okul dışında yaptıkları
şeyler hakkında daha fazla öğrenerek
ve onlara getirdiğiniz içerikle ilişki
kurarak, bugünün öğrenenlerinin ilgi
ve istekleriyle içeriği ilişkilendirme
hakkında daha istekli olmak için bir
tasarım süreci takip edebilirsiniz.
ORTAMLAR
Sınıfın fiziksel çevresi, öğrencilerinizin
nasıl davranmalarını istediğinize dair
büyük bir mesaj verir. Şu anda sınıf
ortamımızı standart olarak düşünme
eğilimi gösteririz…. çocuklar sıralar
haline, sıralarda otururken.
Alanımızın tasarımını tekrar
düşündüğümüzde, öğrencilerimize
sınıfta nasıl hissetmeleri ve etkileşim
içinde bulunmaları gerektiğine dair
yeni mesajlar yollayabiliriz.
METOTLAR ve ARAÇLAR
Okulunuz, kendini başarıya yüksel-tebilecek
ya da yükseltemeyecek bir
takım metot ve araçlar tasarladı. Bu
genelde sınıf dışında ve öğrenmeyle
ilgili belirli etkileşimlerdir ve dahası
sistemin nasıl işlediğidir. Bütün
metotlar önceden tasarlanırlar ve
böylece tekrar tasarlanabilirler!
Bazen yaratıcı araçlar yeni
tasarlanmış metotları desteklemede
gerekli olabilir.
SİSTEMLER
Herkes, her zaman içinde olduğu
sistem için karar veremez, ancak
herkes sistemin tasarımına katkıda
bulunabilir. Sistemleri tasarlama
birçok değişik tarafın ihtiyaçlarının
karışıklığı ile işletmenin ihtiyaçlarını
dengeleme ile ilgilidir. Sistemi
tasarlarken, bu fikirlerin etrafındaki
görüş belirtme, öncelikler, ilkeler
ve kilit haberleşmeler gibi yüksek
düzey stratejiler hazırlarız.
Öğrencileri çevre kaygısıyla meşgul
olmaya nasıl teşvik edebilirim?
Öğrencilerimi dünya tarihini öğren-mede
merak uyandıran yollarla nasıl
uğraştırabilirim?
Öğrencileri çok az bilgi sahibi oldukları
konularda aktif araştıran olmalarını
nasıl sağlayabilirim?
Çocukların kelime dağarcıklarını art-tırmak
için geçmişteki yoksunluklarına
nasıl yardım edebilirim?
Ders alanını öğrencilerimin rahatla-masına
yardım etmek için farklı
yollarla nasıl kullanabilirim?
Öğrencilerimin gün boyunca birçok
ihtiyacını karşılayan rahat bir ortam
nasıl yaratabilirim?
Okulumuzun kütüphanesini, bugünün
öğreneninin ihtiyaçları ve ilgileri
doğrultusunda nasıl yeniden tasar-layabiliriz?
Öğretmenlerin iş birliği yapmaları için
ilginç ve etkileyici bir ortam nasıl
yaratabiliriz?
Lise yerleşkesini bugünün öğrenenini
en iyi meşgul edecek ve destekleyecek
şekilde nasıl tasarlayabiliriz?
Anne-babaları, öğrencilerinin öğrenme
deneyimlerinin bir parçası olmalarıyla
nasıl ilgilendirebilirim?
Okulumuza en iyi hocaları nasıl toplaya-biliriz?
Okulumuzdaki geliş ve gidiş yöntemini
nasıl tekrar düşünebiliriz?
Kendimizi dengeli ve iyi tutabilmek için
nasıl yollar tasarlayabiliriz?
Bugünün aile ve öğretmenlerinin
ihtiyaçlarına odaklanmak için okul pro-gramını
nasıl tekrar tasarlayabiliriz?
Okullarda bireysel farklılık sağlarken,
müfredatı bölge için bir bütün olarak
nasıl tekrar düşünebiliriz?
Öğrencilerin karakter özelliklerinin
gelişimlerini, zamanla okulumuzun
felsefesini daha bilinçli bir şekilde
biçimlendirmeye yardım etmek için
nasıl takip edebiliriz?
Mahalle halkımızla daha çok bağlan-tıya
nasıl geçeriz?
Ülke genelindeki okullar için, Okulu-muzu
AR-GE merkezi olarak nasıl
kullanabiliriz?
Tasarım Fikri’ni ne
için kullanabilirim?
Bazen bu zorluklar, özellikle çeşitli tarafları içeren
daha karışık zorluklar için, vatandaş değişiminin ol-maya
başladığı bölge takımı tarafından ele alınırlar;
bazen zorluklara, süreci yöneten eğitimcileri temsil
eden bir çekirdek ekiple okul seviyesinde değinilir;
ve bazen bu zorluklar, eğitimciler ya da bizzat
eğitimcilerin kendilerinin olduğu küçük gruplar
tarafından konuşulurlar.
12
Tasarım Fikri’ni herhangi bir zorluğa yönelik yaklaşımda kullanabilirsiniz.
Ancak, öğretmenlerin ve okulların karşılaşa-bilecekleri
bir takım zorluklar vardır ve bunlar
öğrenim deneyimlerinin tasarım ve gelişimi
(müfredat), öğrenme ortamları (mekanlar),
okul programları ve deneyimler (metotlar ve
araçlar) ve sistem stratejileri, hedefler ve
ilkeler (sistemler) etrafında toplanırlar.

Tasarım Fikri kullanımdayken
neye benzer?
Ormondale İlköğretim Okulu öğretim ve
öğrenme yaklaşımlarını nasıl tekrar tasarladı
13
KEŞİF
İki günlük bir yaz semineri, öğretmenlerden şu anki
öğrencilerinden birini 2060 yılında hayal etmesi istenilen
bir alıştırmayı başlattı. Öğretmenler, 21. yüzyıl becerileri
hakkında okudukları kitaplarla birlikte, öğrencilerinin ve
ailelerin hedef ve hayallerini anlamaya dayanarak,
öğrencilerin gelecekte başarılı olmak için gerekli olan
becerileri toplu olarak tartıştılar. Daha fazla bilgi için,
benzer zorluklarla karşılaşan dışarıdaki kuruluşları ziyaret
ettiler.
YORUMLAMA
Grup, “Evrensel olarak bilinçli öğrenci nasıl sağlaya-biliriz?”
ve “ Gayretli bir öğrenme için nasıl fırsatlar
sağlayabiliriz?” gibi üretici sorular oluşturmayla,
araştırmayı birleştirdi.
FİKİRLEŞTİRME
İlk beyin fırtınası fikirleri, araç ve sınıf tasarımını
içeriyordu ve müfredat sonra eğitim sistemini
bütün olarak kapsayacak şekilde genişledi.
DENEYİM
Bütün örnekler arasından acil durum örneği olarak
sonuçlanarak birkaç beyin fırtınası fikri şekillendi: takım
Araştırmacı Öğrenim dedikleri bir öğretim ve öğrenme
yaklaşımı hakkında heyecanlılardı. Yaklaşım, öğrencilere
bilginin alıcıları olarak değil, bilgiye biçim verecekler
olarak hitap etti. Okul yılından sonra da yaklaşımın de-vamlı
olarak gelişmesi için deneme yaptıkları fikirler ve
haklarında daha fazla öğrenmek istedikleri şeyler için
uzun ve kısa dönemli planlar geliştirdiler.
GELİŞİM
Bir yıl boyunca, proje ve sınıf içindeki konuya dayalı
öğrenmeyle bütünleşen müfredata yönelik çeşitli yak-laşımlar
da dahil olmak üzere, birçok çözüm test edildi.
Öğretmenler ebeveynler için yeni temaslar yarattılar,
hatta bir öğretmen bir sınıfı yenilemek ve öğrencilerine
farklı bir öğrenme ortamı oluşturmak için bağış bile aldı.
Haftalık toplantılarda, neler olduğunu öğrenmek,
birbirlerini desteklemek ve birbirlerinden bir şeyler
öğrenmek için zaman ayrıldı.
Iİkinci yıl, gelişim, okul civarında yürütülen deneylerin
anlaşılır olabilmesi için düzenlenen bir çalıştayla
devam etti. “Araştırmacı Öğrenme” tecrübeleri için
herkesin yaklaşımını entegre eden, bölge stan-dartlarından
dolayı kendi okullarında özel olan ortak
paylaşılan standartlarda bir çerçeve oluşturdular.
Herkes tarafından paylaşılan bir kaynak olması ve
“California Seçkinler Okulu” olarak tanınmasına
yardım etmek için “Araştırmacı Öğrenme Kitapçığı”
hazırladılar.

Tasarım
Süreci
Tasarım süreci, Tasarım Fikri’nin neyi faaliyete geçirdiğidir. Fikirleri
üretmeye ve geliştirmeye yönelik yapısal bir yaklaşımdır. Bir tasarım
sorunun tanımlamasından, bir çözüm bulma ve oluşturma gelişimine yol
göstermesine yardım eden beş aşama vardır.
Bir eğitimci olarak hepimizin içinde yer alan yetenekler olan sezgisel
olma, gözlemlediğini yorumlama ve tasarladığınız şeyler için duygusal
olarak anlamı olan fikirleri geliştirme yeteneklerine dayanan derin bir
insancıl yaklaşımıdır.
KEŞİF YORUMLAMA FİKİRLEŞTİRME DENEYİM GELİŞİM
Metotlar bu uygulamanın esas
parçasıdırlar: Tasarım Fikri’ni
faaliyete geçirmenize yardım edecek
önemli açıklamaları sunarlar.
Her zorluk yeni yaklaşımları ve değişik
metot dizilerini gerektirir ki size
seçmeniz için zengin çeşitler sunan
birçok metot vardır.
Doğrusal bir yolda şu adımları takip
etmek gayet mantıklı olur, özellikle işe
koyulacakken. Ama kendinizi bununla
kısıtlanmış hissetmeyin: bu uygulamanın
en iyi kullanımını en iyi sadece siz biliy-orsunuz.
Onu, fikir geliştirmek için yararlı
bulduğunuz diğer yöntem ve teorilerle
birlikte kullanın. Uyarlayın, notlarla
açıklayın, parçalara ayırın, yeniden
yapılandırın, ve kendiniz yapın.
14

1 2 3 4 5
KEŞİF YORUMLAMA FİKİRLEŞTİRME DENEY YAPMA GELİŞİM
1-1 Sorunu Anlayın
1-2 Araştırma Hazırlayın
1-3 Bilgi Toplayın
2-1 Hikayeler Anlatın
2-2 Anlam Araştırın
2-3 Olanakları
Biçimlendirin
3-1 Fikirler Üretin
3-2 Fikirleri Arındırın
4-1 Prototipler Oluşturun
4-2 Geri bildirim Alın
5-1 Öğrenmelerin İzini
Sürün
5-2 İlerleyin
Tasarım Süreci
Tasarım Fikri süreci ayrı ve
yakınsak düşünce biçimleri
arasında kalıyor. Etraflıca
ele aldığınız tasarım aşa-masına
benzer olan
düşünce biçiminin farkında
olmak yardımcı olabilir.
Bir şeyler öğrendim.
Nasıl yorumlarım?
Bir problemim var.
Nasıl bir yaklaşım sergilerim?
Bir fırsat görüyorum.
Ne yaratabilirim?
Bir fikrim var
Nasıl oluştururum?
Yeni bir şey denedim.
Nasıl geliştiririm?
AŞAMALAR
ADIMLAR
olasılık sayıları
15

Birkaç şey hatırlamak
gerekirse…
Siz bir
tasarımcısınız.
Tasarım süreciniz hakkında daha istekli olun.
Yaratıcı yeteneklerinize inanın.
İlk dikkat edilmesi gerekenler hakkında
stratejik olun.
İlgili kimseleri dinleyin ve onlara tasarım
yapmak için esinlenin.
Öğrencilerinizin yaşamlarında etkili olmak ve
değişen ve gelişen sistemin bir parçası olmak
sizin elinizde ve sizin sorumluluğunuzda.
Yeni başlayanın
düşüncesini mem-nuniyetle
kabullenin.
Hakkında çokça bilgiye sahip olsanız bile
problemlere amatör olarak yaklaşın.
Kendinizi öğrenmeye bırakın.
Tecrübe kazanmaya can atın.
Doğru cevabı bilmemek normaldir. Doğru
cevabın bir tanesini bulacağınıza inanın.
Problemler, tasarım
için sonradan avantaja
dönen fırsatlardır.
Refah bir zihniyete sahip olun.
İyimser olun.
Geleceğin daha iyi olacağına inanın.
“Yanlış olan ne?” yerine “Ne yapmalı?” ile başlayın.
Sırça köşkünüzün
dışına çıkın =
öğrenme.
Rahatlayın.
Rutinin dışına çıkın.
Çalışmanızı canlandırmak için sınıf dışındaki
dünyayla iletişimde olun.
Benzer bilgiler en iyi arkadaşınızdır.
Sınıftan ayrılın.
Diğerleriyle işbirliği içinde olun.
16

17
Tasarım süreci, öğretim ve öğrenimin bir parçası
olmak için bir sorumluluğum olduğunu görme-mi
sağladı. Bütün cevapları bilmeme gerek yok
(ya da mükemmel olmama), ama yeni şeyler
denemeye istekli olmam, büyük hayaller
kurmaya cesaret etmem ve bu süreçte ortaya
çıkan tasarımları denerken sabırlı olmam lazım.
Tasarım Fikri benim anlamlı eğitsel bir değişim
yaratabilmem için bana gerekli araçları ve gücü
verdi.
—Meg Krause, 5. Sınıf Öğretmeni

18
Başlarken
BU BÖLÜMDE NELER VAR?
Sorunu Belirleyin 19
Bir Proje Planı Oluşturun 21

19
ted
30–60 dk.
Düşünsel
2-3 kişi
Zorluk
Bu sizi tasarım sorunu
olarak çerçevelenen fırsa-ta
ulaştırır.
Aklınızda Bulunsun
Sorun belirleme bir lid-erlik
işidir. Etrafınıza bir
bakın, sizce neyin
geliştirilmesi gerektiğini
görün, ve bunu sizin ve
bir takımın yeni çözümler
üretebileceğiniz eyleme
dökülebilir bir sorun
haline getirin. Ancak,
üzerinde çalışmaya
başlamak için “doğru”
sorun yoktur. Sadece
çalışmaya başlamak için
en heyecanlı olduğunu
seç ve ilk adımları at!
Bir Sorunu Belirleyin
Her tasarım süreci belirli ve kasıtlı sorunların üzerine gitmeyle başlar; tasarım sorunu
diye adlandırılan budur. Bir sorun yaklaşılabilir, anlaşılabilir, işlemeye uygun olmalı ve
titiz bir şekilde, çok büyük ya da çok küçük çaplı olmadan, çok anlaşılmaz veya çok da
basit olmadan araştırılmalıdır.
Olası konuları listeleyin
Tasarım için fırsat üretme, sorunları fark etmeden
gelir. Uzman bir tasarım düşünürü içgüdüsel olarak
problemleri fırsatlara dönüştüren bir kafa yapısını
muhafaza eden farklı bir açıdan bakan zihniyeti
sürdürür. Farkında olduğunuz bütün sorunların ya da
olmasını istediğiniz şeylerin bir listesini yapın.
Sorunu Sınırlandırın
Sorun açıklamalarını olasılık dahilinde sınırlandırmak
için “nasıl yapmalıyız” sorularıyla tekrar yazın. “Nasıl
yapmalıyız” sorusunu oluşturmada yardım etmesi
için Sorunu Belirleyin çalışma taslağını kullanın.
Basit Tutun
Sorununuzu basit ve olumlu bir şekilde tarif edin.
İfadeyi beklenmedik değerlerin alanını keşfetmenize
olanak sağlayacak kadar geniş, konuyu kullanışlı
kılabilecek kadar da dar tutun.
Nihai Hedefleri Kısaca Anlatın
Bu tasarım sorununu üstlenmek için hedeflerinizi
anlatın. Zamanı ve üretimi göz önünde bulundurarak
çalışmanızın gerçek amacını belirlemede dürüst olun.
Ne üretmek için çalışacaksınız? Bu sürecin sonunda
nereye varmayı düşünüyorsunuz?
Eğer sınıfınız için bir çözüm oluşturuyorsanız, sizin
için denemesi ve uygulaması kolay olacak bir şey
olabilir. Ama bazen doğrudan becerilerinizin çok
ötesinde ya da birçok insanın dahil olduğu okul
kütüphanenizin yeni özelliklerini tanımlama ya da
okul servisiniz için yeni yöntemler tasarlama gibi bir
şey yaratırsınız .
Çalışma Kâğıdı 1: Sorunu Belirleyin
Bu durumda, diğerlerinin tasarım fikirlerinizle meşgul
olmalarına yardım etmek için, bir sunum ya da bir
“adım” oluşturmayla bitirmek isteyebilirsiniz. Soru-nunuzun
Projeye rehberlik etmesi için bir proje planı oluşturmak
ve projede ele almak istediğiniz zorlukların tanımını
yapmak için “Tasarımcının Çalışma Kitabı’ndaki ya da
ekteki “Sorunu Belirleyin” çalışma kâğıdını kullanın
özel alanlarına inmeden önce, projenin
ortaya çıkaracağı ürünlerin neler olabileceğini
düşünün.
Başarının Ölçütlerini Belirleyin
Ne amaçla çalışyorsunuz? Bu çalışmayı ne başarılı
kılar? Başarının ölçütleri nelerdir? Örnekler
programınıza kaydolan kişilerin sayısı, anne-baba
tarafından tekrar anlatılan hikayeler, öğrenci heye-canını
vs. içeriyor. Çoğu zaman, bu başarı ölçüt-leri
siz çalışmanızın derinine indikçe ortaya çıkar fakat
başlangıçta bunun hakkında düşünmeye
başlamanıza yardım eder.
Sınırlar Oluşturun
Sınırları belirlemek ve değinmeye çalıştığınız soru ya
da problem üzerinde durmak çok önemlidir. Bunu
belirli bir zaman dilimine sığdırmak gerekir mi?
Sürmekte olan bir yapı ya da girişimle birleştirilebilir
mi? Yönetmeye gerek duyduğunuz kısıtlamaların bir
listesini oluşturun.
Bir Özet Yazın
Açıkça anlatılmış bir sorun, sorularınıza rehberlik
edecek ve süreç boyunca işlerinizin yolunda gitme-sine
yardım edecektir. Bahsetmeyi düşündüğünüz
sorunun daha iyi anlaşılmasını sağlayan kısa bir özet
yazın. Özeti başka birine tasarlaması için verecekmiş
gibi yazın. Bunun neden bir sorun olduğuna ve
tasarım için fırsatın ne olacağına dair düşünceler
toplayın.

20
ted
Bir tasarım sorunu, her tasarım sürecinin ve üzerinde çalışacağınız amacın
başlangıç noktasıdır. “Nasıl yapmalıyız” sorusunu zorluk çektiğiniz yere doğrudan
yöneltmeniz gereklidir. Bu soru, beklenmedik ihtimallere olanak sağlayacak kadar
geniş, ama odaklanmanızı sağlayacak kadar da dar olmalıdır. Sorunun içinde
cevabın olmamasına dikkat edin. Buradan seçebileceğiniz birkaç örnek var, ya da
bunları sizin için önemli olan bir soruna çözüm üretmek için fikir olarak kullanın.
MÜFREDAT
Çocukları okumayla nasıl
daha çok meşgul edebili-riz?
“Gerçek” Çin kültürünü
Çin sınıflarıma nasıl
getirmeliyim ve
öğrencilerimin Çin
Dünyasıyla daha gerçek
ilişkiler kurmalarını nasıl
sağlayabilirim?
Öğrencilere zeka hakkında
ve öğrenen olarak kimler
olduklarını öğreten bir
müfredat nasıl oluşturabil-iriz?
MEKAN
Sınıfımızı öğrenci merkezli
olması için nasıl tasarla-malıyız?
Öğretmen işbirliği için nasıl
bir alan oluşturabiliriz?
Yüksek sesli ve sessiz
kullanıcılar arasında es-neklik
sağlayabilmek için
kütüphaneyi nasıl tekrar
tasarlayabiliriz?
METOTLAR VE ARAÇLAR
Okul-aile birliğini nasıl
toplayabiliriz?
Okul programını
öğrencilerin uyumlarını
öğrenmeye nasıl uyarlaya-biliriz?
Alt düzey sınıflardaki
öğrencileri düzenli bir şek-ilde
incelemek, tartışmak
ve desteklemek için nasıl
bir yöntem oluşturmalıyız?
SİSTEMLER
Bölgesel okullarımız
arasında öğretmenlerin
işbirliği yapmalarına
yardım etmesi için nasıl
araçlar geliştirmeliyiz?
Daha iyi bir dinlenme
alanını nasıl destekleye-biliriz?
Öğrencilere ve topluma
hizmet vermesi için
yerleşkemizi nasıl
tasarlayabiliriz?

21
ted
20-30 dk.
Düşünsel
1-2 Kişi
Zorluk
Bu size tasarım
sorununuza rehberlik
etmede açık bir za-man
çizelgesi sunar.
Sorununuzun derinine
indikçe çalışmanız
yeni bir yön aldığı için
planınızın
düzenlenmeye ihtiyaç
duyduğunu fark
edebilirsiniz. Tasarım
sürecinin doğal olarak
çözümlenmesine izin
verin, kendinizi asıl
plana takılı kalmak
zorunda gibi hisset-meyin.
Ancak, teslim
tarihi oluşturmanın
sürecin ilerlemesine
yardımcı olabileceğini
unutmayın.
Bir Çalışma Planı Oluşturun
Hangi sorun üzerinde çalışacağınıza karar verir vermez tasarım çalışmanızı planlamaya
başlayabilirsiniz. İlk ve muhtemelen en çok zorluk çıkaracak olan görev, uğraşınız için zaman
bulmak olacaktır. Tasarım Fikri’ni mevcut olan okul programınızın yapısıyla bütünleştirmeyi
deneyin. Bu, işin tamamlanmasını daha da kolaylaştıracaktır.
Kendi çalışma yerinizi, programınızı ve önceliklerinizi en iyi siz bilirsiniz. Size özel olan,
düzeninize en iyi uyan kendi planınızı yaratabilirsiniz. İşte sizin için birkaç çıkış noktası.
Bir günde halledin
Bir mesleki gelişim gününü ortak çalışmaya dayalı
tasarım alanına dönüştürün. Günden en iyi şekilde
yararlanmak için; zamanından önce bir sorun belirleyin,
bir takım kurun, ve ilham kaynağını belirleyin. Zamanın
büyük kısmını mesleki gelişim günü olarak bir kenara
ayırmak Yorumlama, Kavrayış Yeteneği ve Deneyim
üzerine yoğunlaşmak için gayet uygundur. Bunlar sürecin
yoğun ve verimli aşamalarıdır ve gelişiminizin kanıtı
olarak takımı elle tutulur fikirlerle bırakacaktır. Mesleki
gelişim günü çevrenin dışına çıkıp ilham aramak için de
oldukça iyi bir fırsattır.
Sorunu bir günde halletmek çoğunlukla yeni fikirler için
ilham gelmesiyle sonuçlanır, ama fikirler hakkında daha
çok öğrenmek için deneme yapmanın yararını size
sağlamaz. Bu günden sonra denenen ve gelişen fikirleri
üstlenmeleri için öğretmenlerin takımlarını çağırarak gün
sonunda onlarla vakit geçirmeyi düşünün ve sene boyun-ca
bazı görüşmelerde öğrenilenleri onlarla paylaşın.
Bir ya da iki boyunca kendinizi yoğunlaşın
Tasarım süreci içine dalmak için, örneğin yazın veya
tatil molası gibi uzun bir mola sırasında zaman verin.
Sürekli bir zaman süresi her bir aşama ile daha derin
bir meşguliyet sağlar. Bu adımlar arasında ilerlemeyi
tecrübe etmek bir fırsattır. Yılın geri kalanı boyunca sen
bu süre içinde öğrendiklerini tasarlayabilirsin. Verilen
kısa zaman zarfında ne kadar fazla ilerleyebileceğin
şaşırtıcıdır.
GÜN
8am
öğlen
5pm
KEŞİF
YORUMLAMA
FİKİRLEŞTİRME
DENEY YAPMA
GELİŞİM
PZT.
8am
noon
5pm
e
8am
KEŞİF GELİŞİM
noon
5pm
ÇAR.
8am
noon
5pm
pER.
8am
noon
5pm
i
8am
öğlen
5pm
KEŞİF
YORUMLAMA
FİKİRLEŞTİRME
DENEY YAPMA
YORUMLAMA

22
ted
Hangi sorunun bir yıllığına üstlenilmesinin uygun olduğuna karar verin. Güçlük, alan,
kişilerin uğraşıları ve öncelikler gibi çoklu etkenleri düşünün. Onlar gelişim anlayışı
yaratırken, bir çalışma takvimi oluşturun, ve son teslim tarihi ve hedeflere karar
verin. İvmenin devam etmesi için düzenli kontroller üzerinde anlaşın. Projenin
akışının okulun akışına ne kadar iyi uyduğu hakkında istekli olun.
Gittikçe Yoğunlaşarak Tasarlayın.
Tasarımı küçük küçük artışlarla ay
içerisinde genişletin. Bir tasarım
projesi üzerinde çalışmak için,
ortak bir hazırlık dönemi ya da
okul sonrası buluşması talep edin.
Her haftanın gündemini
oluşturmak için bu yazılımdaki
yöntemleri kullanın. Tasarıma hız
kazandırmak için düzenli olarak
buluşun, ve ardışık günlerde
kişisel çalışmalar ve fikirler için fır-satlar
yaratın.
EYLÜL EKİM KASIM
KEŞİF
KASIM OCAK ŞUBAT
ch NİSAN MAYIS
e TEMMUZ st
YORUMLAMA
FİKİRLEŞTİRME
DENEY YAPMA
DENEY YAPMA
GELİŞİM
GELİŞİM
YORUMLAMA

23
ted
Başlamadan
Önce Hazırlayın
TAKIMLAR
Birlikten kuvvet doğar- bunu eğitimin esas
ilkesi olarak bilin. Ve birlik Tasarım Fikrinin
temelidir: farklı güç ve görüşler sunan
kişilerin olduğu bir takıma sahip olmak
karmaşık sorunları çözmenize olanak
sağlayacaktır. Ancak takım işi her zaman ko-lay
değildir. Takım etkileşimleri güçlendirici
olduğu kadar kısıtlayıcı da olabilir. İşte
harika bir takım kurmanın yolları:
KÜÇÜKTEN BAŞLAYIN.
Takım iki-beş kişilik bir
çekirdek gruptan oluşursa en
iyi şekilde çalışacaktır. Daha
küçük takımlar programları
düzenlemeyi ve karar ver-meyi
kolaylaştıracaktır.
Gerektiğinde beyin fırtınasına
katılmaları, geri bildirim
vermeleri ve gerektiğinde
projeden kopmamanız için
diğerlerini takıma davet edin.
FAKLI ÇEŞİTLERİ DAVET EDİN.
Farklı açılardan katkısı
olabilecek kişileri seçin. Daha
önce beraber çalışmadığınız
bir yönetici ya da bir öğret-meni
getirmeyi düşünün.
Düşünülmedik çözümleri
üretme şansına sahip
olacaksınız.
GÖREVLER ATAYIN.
Takıma neyin katkıda
bulanabileceği açıkça bilinirse,
çalışmaya herkes yön verebilir.
Bu durum özellikle kiminle
çalışacağınızı seçemediğinizde,
insanların güçlü yönleri
doğrultusunda hangi
sorumlulukları alacağına karar
veremediğinizde size yardımcı
olur. Her şeyi düzenli tutan ko-ordinatör
kim olacak? Takıma
büyük hayallerle ilham veren
coşkun kimse kim olacak? İşlerin
yolunda gittiğinden emin olan
dırdırcı kim olacak? Takıma kim
önderlik edecek?
YALNIZ ÇALIŞMA ZAMANI
AYIRIN.
Çalışmanın çoğunun takım olarak
halledilmesi gerekirken, kişisel
çalışma vaktini de sağlama
bağlayın. Bazen en iyi ilerleme
yalnız düşünme, planlama ve
yaratmadan ortaya çıkar.
ALANLAR
Düz bir duvar bile olsa, özel
olarak ayrılmış bir alan,
takım çalışmaları için fiziksel
bir uyarıcıdır. Paylaşılan
görsel hatırlatıcılar çalış-manın
yolunda ilerlemesine
ve soruna odaklanmaya
yardım eder.
İşler iyice karmaşıklaştığın-da,
yeni fikirleri teşvik
etmek ve rahatlamak için,
mekanı zaman zaman
değiştirmeyi deneyin.
ARAÇLAR
Bu süreç görsel, dokunsal
ve deneyimseldir. Fikrinizi
ifade etmek için sık sık
takımdakiler tarafından
görülecek bir taslak oluş-turacaksınız
ya da hızlıca
bir şeyler çizeceksiniz. Hali
hazırda, bu durumda
çalışmayı kolaylaştıracak
malzemenin olduğundan
emin olun.
Çoğu yöntem için
yapışkanlı not kağıtları,
defterleri ya da kağıt
tahtası ve keçeli kalem
gerekir.
YARARLI OLACAK
DİĞER MALZEMELER:
Yapıştırıcı
Elişi kağıdı
Karton
Fosforlu kalem
Makas
Fotoğraf makinesi
Video kamera
Başlamadan önce, işte size deneyimlerinizden en iyi şekilde
yararlanmanıza yardım edecek birkaç ipucu.

24
KEŞİF
Aşama 1
Keşif
BU SÜREÇTE NEREDESİNİZ?
BU AŞAMADA NELER VAR?
1-1 Sorunu Anlayın 26
1-2 Araştırma Hazırlayın 29
1-3 İlham Toplayın 33

25
KEŞİF
Aşama 1
Keşif, fikirleriniz için güvenilir bir
dayanak oluşturur. Öğrenciler, anne-babalar,
öğretmenler, meslektaşlar
ve yöneticiler için anlamlı çözümler
üretme, onların ihtiyaçlarını derin-lemesine
anlamayla başlar. Keşif; yeni
fikirler yaratmak için, yeni fırsatlar
sağlamak ve esinlenmek anlamına
gelir. Doğru hazırlanma, aydınlatıcı
olabilir ve tasarım sorununuza hakim
olmanızı sağlayacaktır.

26
KEŞİF
Aşama-Adım
1–1
Sorunu Anlayın
Sorunu Bir Daha Gözden Geçirin
Bildiklerinizi Paylaşın
Takımınızı Oluşturun
Hedef Kitlenizi Belirleyin
Planınızı Geliştirin
Çalışma kağıdı
Bu adım için olan çalışma
kağıtları “Tasarımcının Çalışma
Kitabı’nın 16-19. sayfalarında
takımınızla sorunu anlamanıza
yardımcı olmak için bulunabilir.
Sorunu Bir daha Gözden Geçirin
İyi bir şekilde anlatılan sorun sorularınıza rehberlik edecek ve süreç boyunca
işlerin yolunda gitmesini sağlayacaktır. Üzerinde çalıştığınız şeyin ortak bir algısını
oluşturmak için takımınızla vakit geçirin.
Düşünce Toplayın
Takım olarak, çalışmak için seçtiğiniz tasarım sorunu
hakkında konuşun. Sorununuz hakkında fikir toplayın ve
not alın. Geniş bir açıyla başlayın; insanların araştırdığınız
konuyla neden ihtiyaç duyabileceklerini, isteyebileceklerini
ya da uğraşabileceklerini kendinize sorun. Eğer çok geniş
ya da çok özel geliyorsa sorunu nasıl düzelteceğinizi
tartışın.
Engelleri Gözden Geçirin
Sorunun engeller ve ölçütler listesini tekrar gözden
geçirin. Listeye bir şeyler eklemeye mi yoksa
listeden bir şeyler çıkarmaya mı ihtiyacınız olup ol-madığını
takımınızla tartışın.
Soruna Farklı Bir Açıdan Bakın
Gerektiğinde takımın düşüncelerini birleştirmek için,
topladığınız fikirlere dayanarak, soruna farklı bir açıyla
yaklaşın. Sorun, takımdaki herkese ulaşılabilir,
anlaşılabilir ve işlemeye uygun gelene kadar tekrar
yazmaya devam edin.
Göze Çarpan Bir Hatırlatıcı Oluşturun
Sorunu, süreç boyunca odağınızın hatırlatıcısı olması
için takımda herkesin görebileceği bir yere koyun.
10 dk
Düşünsel
2–3 Kişi
Zorluk
Bu aşama size bir
cümleyle açıklanmış
açık, kararlaştırılmış
tasarım sorunu
sağlar.
İyi bir sorun olasılık
anlayışıyla ifade
edilir. Akla gelmedik
değerlerin alanını
keşfetmenize
müsaade edecek
kadar geniş; ve
konuyu kontrol
edilebilir olacak
kadar dar tutun.

27
KEŞİF
Bildiklerinizi Paylaşın
Konu hakkında bilgi sahibi olmanız iyi bir fırsattır. Bildiklerinizi paylaşın, böylelikle buna
dayanabilir ve henüz bilmediklerinizi keşfetmeye yoğunlaşabilirsiniz.
Bildiklerinizi paylaşın
Tasarım sorununu herkesin görebileceği bir yere asın.
Takımınızla, konu hakkında bildiklerinizi not alın.
Her yapışkanlı kağıda bir bilgi yazın. Yazdıklarınızı
yüksek sesle okuyun ve onların tasarım sorunu
kağıdının altına asın. Diğerlerinden geri bildirim
isteyin, ele alınan her varsayımı tartışın.
Bilmediklerinizi Belirleyin
Sorun hakkında bilmediklerinizi ve henüz anlamadık-larınızı
not alın ve paylaşın. Bu soruları farklı yerlere
asın.
Bilginizin Üzerine Ekleyin ve Boşlukları Doldurun
Not kağıtlarını temalara göre gruplandırın ve onları
sonraki adımlarda araştırmanızı planlamak için kul-lanın.
Takımınızı Oluşturun
Bir sorunu çözerken aklın yolu birdir. Güçlü bir takım oluşturmak için, arkadaşlarınızın
yetenek ve isteklerini anlamaya çalışın.
Kim Olduğunuzu Paylaşın
Takım olarak birbirinizi tanımak için zaman geçirin.
Bunu günlük dostça bir deneyim olarak yapın.
Yeteneklerini yazmak için herkese birkaç dakika
verin sonra bunları takımla paylaşın.
Bireysel Hedefleri ve Takım Hedeflerinizi Tanıtın
Her kişinin hırslarından bahsedin. Not alarak ve on-ları
duvara asarak devam edin. Ortak hedeflerinizi
bulun. Sorununuzun gerektirdiklerini, yetenek ve
istekleriniz ile eşleştirin.
Görevler Üzerinde Anlaşın
Takımdaki her bir bireyin rolünü belirleyin. Takım
üyeleri hangi kimlikleriyle tasarıma katkıda bulun-mak
istiyorlarsa onları o şekilde hesaba katın. Not
tutarak ya da fotoğraf çekerek, sohbetinizin görsel
bir hatırasını tutun.
Geri Bildirim Verin
Takımınızın yapısıyla ilgili kararı düzenli olarak
değerlendirin. Herkesin katkısına yapıcı dönütler
vererek birbirinizi destekleyin.
30–45 dk
Düşünsel
2–3 Kişi
Bu sizi takımın
bilgisi ve cevaplan-mamış
sorularına
genel bir bakışa
götürür.
Yeni bilgilere açık
olmayı unutmayın,
henüz bilmediğiniz
şeyleri keşfetmeyi
deneyin.
20–30 dk.
Düşünsel
Zorluk
2–3 Kişi
Zorluk
Bu aşama size
takım üyelerinin
görevleri konusun-da
anlaşmayı
öğretir.
Tasarım sürecinin
çeşitli aşamaları,
farklı yetenekler
gerektirir ve farklı
tutkulara cevap
verir. Zamanla
takımınızın yapısını
hizaya getirmeyi
unutmayın.

28
KEŞİF
Hedef Kitlenizi Belirleyin
Herhangi bir tasarım çözümü için, insanların istek ve ihtiyaçlarına olan derin
bir anlayış en iyi dayanaktır. Tasarladığınız şeyden etkilenen çok sayıda kişiyi
düşünün.
Mevcut Kişileri Listeleyin
Takımınızla, konuya dahil olan ya da ulaşılan
kişi ya da grupları toplayın ve yazın. Ebeveynler
için mi tasarlıyorsunuz? Yöneticilerle iletişime
geçmeniz gerekiyor mu? Not kağıtları kullanın,
böylece konuşma boyunca taslağınıza uyum
sağlayabilirsiniz.
Daha Geniş Çaplı Düşünün
Okuyucunuzla çevresel olarak ilgili ya da
bağlantılı olan kişi ya da grupları ekleyin.
Bir Taslak Oluşturun
Bu kişilerin konunuzla olan bağlantılarını
düşünün. Taraftarlar kimler? Kuşkucu olanlar
kimler? En çok kime ihtiyacınız var? Daha
çevresel kişilerin aksine, asıl okuyucunuz
olmasını düşündüğünüz kişilerin görsel bir
taslağını çıkarın.
Görsel Bir Uyarıcı Oluşturun
Projede izlenen yolu yeniden değerlendirmek
için, görülebilir bir yerde katılan kişilerin
çizelgesini tutun.
Planınızı Geliştirin
Sağlam bir plan süreç boyunca kararlar vermenize yardım edecektir.
Takımdaki herkesin hizaya girdiğinden emin olmak için takımı hedefler ve
teslim tarihi konusunda birleştirin. Anlaşmalar yapın, böylelikle takımdakiler
zamanı etkin bir şekilde ayarlayabilir.
Takvim Çizin
Herkesin görebileceği büyük bir takvim kağıdı
tasarlayın. Yapışkanlı not kağıtlarına görevleri,
buluşmaları ve teslim günlerini yazın, daha
sonra bunları hareketlilik sağlaması için
takvime yapıştırın.
Anlaşmaları Düzenleyin
Takım olarak en iyi hangi zamanda işbirliği
yapabildiğinizi belirleyin. Bu tarihleri herkesin
takviminde işaretleyin.
Görsel Bir Hatırlatıcı Oluşturun
Takviminizi herkes için görülebilecek bir yerde
tutun ya da herkesin ulaşabileceği ortak bir çevrimiçi
belge oluşturun.
20–30 dk.
Aktif Katılım
1–3 Kişi
Zorluk
Bu aşama size
sorununuzla ilgili
tüm kişilere görsel
bir bakış sağlaya-caktır
İlk denemede, bu
sorunda herkesle
konuşmayabilirsiniz.
Kişi listesi
hazırlayın, ileriki
aşamalarda daha
çok sorunuz geri
dönebilirsiniz.
20–30 dk.
Aktif Katılım
2–3 Kişi
Zorluk
Bu aşama size ekip
üyelerinin görevleri
konusunda uzlaş-mayı
ve zamanı
ayarlamayı öğretir.
Planınızı çoğu kez
düzenlemeye hazır-lıklı
olun. Sık sık,
yeni fikirler sizi
beklediğinizden çok
daha farklı yönlere
götürecektir. Planın
bu aşaması, sonucu
kadar önemlidir.
Bu çalışma takvimi, tasarım aşaması boyunca
asıl kontrol ve teslim günlerinin yanı sıra
kademelendirme için bir plan içermektedir.

29
KEŞİF
Aşama-Adım 1–2
Araştırmaya Hazırlanın
İlham Kaynağını Belirleyin
Araştırma Katılımcıları Seçin
Soru Rehberi Oluşturun
Saha Çalışması İçin Hazırlanın
Çalışma Kağıdı
Kitabı’nın 20-29. sayfalarında
araştırmaya hazırlanmaya
yardımcı olmak için bulunabilir.
İlham Kaynağını Belirleyin
İlham, fikirleriniz için besindir. Çeşitli kişilerin bakış açılarından bir şeyler
öğrenmek için faaliyetler planlayın ve alışılmadık bağlamları keşfedin.
Tanışmak İçin İlginç Kişiler Düşünün
Konuyla alakası olan bütün kişilerin çizelgesini
yapın. Kendileriyle buluşmanın ilginç olacağı
karakterleri düşünün. Takımca, kimden bir
şeyler öğrenmek istiyorsanız onu seçin. Onlar-la
nasıl iletişime geçeceğinizi planlayın.
Uç Noktaları Düşünün
Ya konuyla tamamen ilgili veya konuya dahil
olan ya da onla hiçbir ilgisi olmayan uç
noktaları temsil edenlerle tanışmayı düşünün.
Uç noktadaki katılımcılar, diğerlerinden daha
güçlü hisseden ve açıklayan nüfusun geri
kalanlarının dile getirilmemiş davranışlarını,
isteklerini ve ihtiyaçlarını anlamanıza yardım
edeceklerdir.
Yapmak İstediğiniz Faaliyetlerin Bir Listesini
Oluşturun
Öğrenmenize ve esinlenmenize en iyi şekilde
yardım edecek aktiviteleri seçin (yansıtıcı
yöntem sayfalarındaki her aktivite hakkında
daha fazla bilgi sahibi olun):
>> Kullanıcılardanöğrenin
>> Uzmanlardanöğrenin
>> Akrangözlemleyen akranlardan öğrenin
>> Kişilerinkendi belgelemelerinden öğrenin
>> Konuyayoğunlaşın
>> Benzerortamlarda ilham arayın
Kişileri bütün hikâyelerini size anlatmaları
için cesaretlendirin ve evet/hayır soruların-dan
kaçının.
20–30 dk.
Düşünsel
2–3 Kişi
Zorluk
Bu aşama size
faaliyetler ve kendi-lerinden
öğrenmek
istediğiniz kişileri
listeleyen bir
araştırma planı sağlar
İlham, sizi heye-canlandıran
yerlerde
olur. Onlardan neler
öğreneceğinizden
emin olmasanız bile,
takımı canlandıracak
faaliyetleri
planlamaya cesaret
edin. Tam da bu
noktada aradığınız şey
geçerlilik değil
ilhamdır

30
KEŞİF
Örnek
Riverdale Bölge Okulundan bir ekip,
öğretmenlerin işbirliği yapmaları için
yeni yollar tasarlamayı arıyorlardı.
Öğretmenler arası işbirliğinin olduğu
benzer yerleri ziyaret etmeye karar
verdiler ve itfaiye, merkez binası ve
tasarım atölyesi gibi oldukça ilginç
birkaç fikir düşündüler. Merkez
binasını ziyaret ettiklerinde ofis
çalışanlarının, önceden bir gündem
göndererek toplantılara hazırlandık-larını
öğrendiler. Bu şekilde, toplantı
için herkes hazırdı. Diğer birçok ilham
parçalarını bir araya toplayarak,
çalışanların toplantıları her zamanki
gibi gündemin tartışılmasıyla
başlaması ve birlikte oldukları kısıtlı
zamanın çoğunu alarak sona ermesi
göz önüne alınarak bu özgün hikaye
dikkatlerini çeker. Bu fikri hemen
kendi okullarında denemeye karar
verdiler.
Araştırma Katılımcıları Seçin
İnsanlar çoğunlukla sizin en değerli ilham kaynağınızdır. Hangi özelliklerde
insanlarla tanışmak istediğinizi düşünün. Bu, ilginç kişileri bulma ve onlarla
ilgilenme sürecinde yol almanıza yardım edecektir.
Tanışmak İstediğiniz Kişileri Tanımlayın
İlgilenmek istediğiniz kişilerin özel tanımlarını
oluşturun. Aradığınız kişilerin özelliklerini
resmedin. Sessiz bir çocukla mı konuşmanız
gerekiyor? Aradığınız kendini işine adamış bir
yönetici mi? Kariyerine yeni başlamış birinden
mi daha çok öğrenebilirsiniz? Seçtiğiniz
kişilerin çeşitli cinsiyet, görgü, etnik köken vb.
kapsadığından emin olun. Büyük parça bir
kağıt ya da yapışkanlı not kağıtlarını kulla-narak,
ekip olarak çalışın ve düşüncelerinizin
görsel bir taslağını oluşturun.
Etkileşim ve Hesaplamayı Planlayın
Her bir katılımcıyla ne yapmak istediğiniz
hakkında düşünün. Onlarla nerede buluşmak
istiyorsunuz? Onlarla ne kadar zaman geçire-ceksiniz?
Sohbeti koyulaştırmak için beraber
yapabileceğiniz bir aktivite var mı? Sizlere ne
göstermelerini isteyeceksiniz? Bütün
araştırma aktiviteleri için planlarınızı not alın.
Katılımcıları Davet Edin
Tanışmak istediğiniz kişilerle iletişime geçin.
Araştırmanızın amacını anlamalarına yardım
eden başlangıç konuşmalarınız için bir yazı
hazırlayın. Kişisel ağınızdan faydalanmaktan
çekinmeyin: insanlar genelde bildiklerini pay-laşmayı
severler.
Aday Bulma Durumunu Takip Edin
İnsanlarla konuşurken notlar alın, böylelikle
her bir konuşmanın detayını hatırlarsınız.
Ekipte ilerleme ve programlama taslağı tutan
herkese yardım eden bir kontrol listesi
oluşturun.
20–45 dk.
Etkileşim
1–3 Kişi
Zorluk
Bu aşama size ilginç
kişilerle tanışma ve
onlardan bir şeyler
öğrenme fırsatı verir.
Görüşmelerinizi
planlarken, katılmaya
uygun olacak kişilerin
sayısını dikkate alın.
Fazla olan
görüşmeciler insan-ların
rahatsız
olmasına neden
olabilir, özellikle de
yetişkinler çocuklarla
konuştukları zaman.

31
KEŞİF
Soru Rehberi Oluşturun
Bir yabancıyla iyi bir muhabbet kurmak her zaman kolay değildir. Araştırma
katılımcılarıyla konuşurken, konu ile alakalı bilgi topladığınız sırada katılımcılara
hem güven aşılamalı hem de onların rahat hissetmelerine yardım etmelisiniz. Bu
hassas dengeyi kontrol etmek için konuşmalarınıza dikkatlice hazırlanın.
Konuları belirleyin
Araştırma katılımcılarıyla yapacağınız
sohbetlerinizde öğrenmek istediğiniz
konuları, takım olarak beyin fırtınası yapın.
Sorununuzla ilgili ne öğrenmeniz gerekiyor?
Kişilerin motivasyonlarından ve onları
engelleyen şeylerden ne anlamayı umuy-orsunuz?
Onların faaliyetlerinden neler
öğrenmek istiyorsunuz? Oynadıkları rol
önem ağının içinde mi?
Gelişim soruları
Konuları ortaya çıkaran soruları açık ve kesin
bir biçimde belirleyin. Bunları açık uçlu soru-lar
olarak sınırlandırın, mesela:
•“Banabir tecrübenizden bahsedin…”
•“…en iyi/en kötü yanları nelerdir?”
•“Dahafazla anlamama yardım eder
misiniz?”
Kişilerin, size bütün hikayelerini anlatmaları
ve evet/hayır sorularından uzak dur-maları
konusunda teşvik edin.
Sorularınızı sıralayın
Sorularınızı belirtilen düzene göre sıralayın:
•Özeldenbaşlayın: katılımcılarınızın rahatça
cevaplayabilecekleri sorulardan başlayın.
•Açılın:umutlar, korkular ve isteklerle ilgili
daha derin sorular sorun.
•İrdeleyin:derinleşen muhabbet boyunca
seçtiğiniz herhangi ilginç bir konu ya da
sorununuzu ortaya çıkarın. “…olursa ne
olur?” sorularıyla senaryoyu canlandırmayı
deneyin.
Bir Soru Rehberi Oluşturun
Okunaklı bir soru rehberi oluşturun, böylece soh-bet
esnasında hızlıca göz atabilirsiniz.
Konuşma İçin, Belirgin Bir Başlangıç Oluşturun
Bu, konuşmanızdaki ilk fikirleri ve kavramları pay-laşmanızda
yardımcı olur, özellikle de soyut bir
kavram üzerine çalışıyorsanız. Katılımcılarınızın
cevap verebileceği bir skeç, basit bir karton sunum
oluşturabilir ya da bir tasarı betimleyebilirsiniz.
Düşünceniz gerçekçi olmak zorunda değil – o
sadece konunuzun daha iyi şekilde idrak edilmesi
amacına hizmet eder.
Planlarınızı Sağlama Bağlayın
Araştırma faaliyetlerinin tarihini, zamanını ve
mekanını kesinleştirin. Ulaşımınız dahil, hesapla-malarınıza
ekibinizle birlikte karar verin.
Görev Verin
Konuşmayı idare edecek bir kişi belirleyin. Katılım-cıların
vücut dilini ve yüz ifadelerini takip edecek
ikinci bir kişi seçin. Hangi üyenin not tutacağına
karar verin ve bir fotoğrafçı seçin. Her fotoğraf
çekişinizden önce izin almayı unutmayın.
Malzemelerinizi Hazırlayın
Çalışmanızın materyallerini vaktinden önce topla-mayı
unutmayın:
•Sorurehberi
•Katılımcılarıniletişim bilgileri
•Ekipüyelerinin iletişim bilgileri
•Kişilerinbulundukları yerin tarifi
•Notdefterleri ve kalemler
•Fotoğrafmakinesi (pilleri doldurun!)
•Ceptelefonları
•Katılımcılariçin teşekkür hediyesi (mümkünse)
•Notkağıtları, fosforlu kalemler
20–30 dk
Aktif Katılım
2–3 Kişi
Zorluk
Bu aşama size iyi bir
araştırma sohbeti için
soru rehberi sağlar.
Soru rehberinin en iyi
yönü, yazıya dökülen
düşünce sürecidir.
Konuşma boyunca
konuştuğunuz kişinin
onlar için önemli olan
şeyleri göstermesine
izin verin. Her şeyi
kapsadığınızdan emin
olmak için, soru
rehberini, konuşma
için yazılan bir
senaryo olarak değil,
kontrol listesi olarak
kullanın.
Soruların listesini oluşturmanız görüşmenin
yönüne rehberlik etmekte size yardımcı olacaktır.

32
KEŞİF
Saha Çalışması İçin Hazırlanın
İster bir kafeteryada bir grup öğrenciyle buluşun ya da şehrin öbür ucuna bir
firmayı ziyarete gidin, çalışma faaliyetleri dikkatli bir hazırlıkla daha düzgün
çalışır. Ekip üyelerine görevlerini vaktinden önce verin, böylelikle herkes neye
odaklanacağını bilir.
Planlarınızı Sağlama Alın
Araştırma faaliyetleri için yeri, zamanı ve
tarihi kesinleştirin. Ulaşımınız dahil, hesapla-malarınızda
ekibinizle karar kılın.
Görev Verin
Konuşmayı idare edecek bir kişi belirleyin.
Katılımcıların vücut dilini ve yüz ifadelerini
takip edecek ikinci bir kişi seçin. Hangi üyenin
not tutacağına karar verin ve bir fotoğrafçı
seçin. Her fotoğraf çekiminden önce izin al-mayı
unutmayın.
Malzemelerinizi Hazırlayın
Çalışmanızın materyallerini vaktinden önce
toplamayı unutmayın:
• Soru rehberi
• Katılımcıların iletişim bilgileri
• Ekip üyelerinin iletişim bilgileri
• Konum istikametleri
• Not defterleri ve kalemler
• Fotoğraf makinesi (pilleri doldurun!)
• Cep telefonları
• Katılımcılar için teşekkür hediyesi
(mümkünse)
• Yapışkan not kağıtları, fosforlu kalemler
15–20 dk.
Aktif Katılım
1-3 Kişi
Zorluk
Bu aşama size çalışma
faaliyetleriniz için
güvenilir bir plan
sağlar.
Vaktinden önce görev-leri
dağıtmak
önemlidir bununla
birlikte, ekip üyelerini
sohbete bir dereceye
kadar katmak daha
doğal hissettirir.
Katılımcılarla Güven Ortamı Oluşturun
Kişilerin açılacak kadar rahat hissedecekleri
bir atmosfer yaratmaya çalışın. Bu at-mosferi
okul ortamında geliştirdiğiniz
yeteneklerin üzerine inşa edin.
• Sabırlı bir şekilde dinleyin. Araya
girmeyin, katılımcılara düşünecek za-man
verin.
• Söyledikleri şeylere ilgili olduğunuza
dair katılımcıları rahatlatmak için göz
teması, baş sallama ve gülümseme gibi
sözel olmayan jestler kullanın.
Etkileşimlerinizden En İyi Şekilde
Yararlanın
Kişileri, kendileri için asıl önemli olanları
dile getirmeleri konusunda ce-saretlendirin.
• Katılımcılardan size hakkında konuştuk-ları
nesne ya da alanı göstermelerini
isteyin.
• Katılımcıların, konuştukları şeyi
çizmelerine izin verin.
• Art arda gelen cevaplara karşılık olarak,
“neden?” sorusunu sormaya devam
edin.
ARAŞTIRMA İPUÇLARI
Çalışma alanı ziyaretlerinde
incelenen birçok izlenim vardır.
İlginç hikayeleri ortaya çıkarmak
ve önemli olan şeyleri takip
etmek için devamındaki
araştırma ipuçlarını kullanın.
Ne aradığınızı bilin
İnsanların önem verdikleri şeyleri ortaya çıkaracak
ve kendileriyle çelişebilecekleri belirtileri arayın ve
aklınızda tutun.
• Kişilerinkendilerini çevreleyen ya da onları
çeken şeyler için ipuçları arayın.
• Kişilerin,ihtiyaçlarına daha iyi hizmet veren
sistem veya araç yapmak için oluşturdukları
çözüm ve uyarlamalara önem verin. Örneğin;
çocukların daha rahat okuyabilmeleri için ilan
panosunun yüksekliğini düşürün.
• Belirgindavranışları harekete geçiren şeyleri
ortaya çıkarın. Örneğin; takip alanının etrafına
çekilmiş bir çizgi, insanların belirli bir alan içinde
koşmasına sebep olur.
Gördüklerinizi Fotoğraflayın
Alan ziyareti boyunca gördüğünüz, duyduğunuz,
hissettiğiniz, kokladığınız ve tattığınız şeyleri not
alın ve fotoğraflayın. Doğrudan alıntılayın.
Herhangi bir açıklama derdine düşmeden aklınızda
beliren düşünceleri yazın.

33
KEŞİF
30-60 dk.
Aktif katılım
2–6 Kişi
Zorluk
Aşama - Adım 1–3
Bu aşama size
çevrenizdekilerden
öğrenme becerileri
sunar.
Araştırmanıza ön-yargılı
olmadan
yaklaşın ve böylesine
bir deneyimi ilk defa
yaşadığınızı
düşünün. Önceden
üstünkörü geçtiğiniz
ayrıntıları arayın.
İlham Toplayın
Kendinizi Konuya Kaptırın
Benzer Ortamlarda İlham Arayın
Uzmanlardan Öğrenin
Kullanıcılardan Öğrenin
Kitabı”nın 30-33. sayfalarında
ekibinizle ilham bulmanıza
yardım etmek için bulunabilir.
Kendinizi Konuya Kaptırın
İlgili bir zihinle, ilham ve yeni bakış açıları, çok fazla hazırlık yapmadan birçok
yerde bulunabilir. Çevrenizdeki dünyayı gözlemlemek için becerilerinizi geliştirin.
Gözlemlerinizi Planlayın
Sorununuzla ilgisi olan, deneyim sahibi
olabileceğiniz yer seçin. Mesela, okulunuzdaki
geliş ve gidiş yöntemleri üzerine yeni fikirler
arıyorsanız, tıpkı anne-babaların yaptıkları gibi
arabanızı öğrencilerin indikleri yere sürün, du-run,
bekleyin ve gidin.
Deneyiminizin yakalamak istediğiniz belli yön-lerini
düşünün, örneğin:
•Hangi duyguları yaşadınız (şaşırma, hayal
kırıklığı, istek, karar verme etkenleri), ve ne-den?
•Kişilerin alandaki hareket örnekleri nelerdir?
Keşfedin ve Not Tutun
Gözleminiz boyunca diğerlerinin arasına
karışmayı deneyin. Alışılmışın dışında bir nokta
bulun. Not tutun ve fotoğraf çekin. İlginç
alıntılar yakalayın. Taslak, plan ve tasarım
hazırlayın.
Gördüğünüzü Yakalayın
Gözleminizin akabinde, en ilginç bulduğunuz
şeyleri ele almak için biraz ara verin. Bunları
yapışkan not kağıtlarınıza yazın, böylelikle
daha sonra onları tekrar düzenleyebileceksiniz.

34
KEŞİF
20-90 dk.
Aktif Katılım
2–3 Kişi
Zorluk
Bu aşama size üz-erine
çalıştığınız
sorun hakkında yeni
bir bakış açısı, ilham
ve enerji sağlar.
Aklınızda Bulunsun:
Deneyimlerinizi
hemen nasıl tatbik
edeceğinizi
anlayamıyorsanız
bile, önyargısız
olarak keşfedin.
Geri döndükten
sonra, üzerinde
çalıştığınız sorunda
ilginç bulduklarınızı
ilişkilendirmeyle
vakit geçirin.
Benzer Ortamlarda İlham Arayın
Zihninizi açan ve yeni bir görüş bulmanıza yardım edebilecek, eğitim
dünyasının dışında, farklı bir ortamda ilham arayın. Sırça köşkünüzün dışına
çıkmaya cesaret edin ve keşfedin.
Konunuzla Bağlantılı Benzerlikleri Düşünün
Takımınızla, sorununuzun deneyimlerini bir
araya getiren bütün faaliyetleri, duyguları ve
davranışları listeleyin. Her sıranın yanına,
benzer deneyimlerin yaşandığı diğer durum-ları
yazın. Takımca, gözlemlemek istediğiniz
durumu seçin. Örneğin, okulunuza geliş gidiş
yöntemlerini tekrar gözden geçirmek
istiyorsanız, yoğun ama seçkin bir otelin
lobisini gözlemlemeyi deneyin.
Faaliyetleriniz için Düzenlemeler Yapın
Faaliyetlerinizin hesaplamalarını yapın.
Ziyaret etmek istediğiniz kişilerle bağlantıya
geçin ve ilham arayışınızın amacını açıklayın.
Deneyimleri Özümseyin
Ziyaretiniz sırasında, ilk olarak kişilerin
faaliyetlerini ve çevrelerini gözlemleyin.
Sonra, uygun olduğunda, dikkatinizi çeken
şeylerle ilgili sorular sorun.
Uzmanlardan Öğrenin
Bilirkişiler, bir konu hakkında derinlemesine bilgi sağlayabilirler ve özellikle çok
kısa bir sürede büyük bir miktarda bilgi sahibi olmanız gerektiğinde yardımcı
olabilirler.
Katılımcıları Seçin
Amacınıza bağlı kalarak uzmanlar seçin:
Çalışma alanlarıyla ilgili öğrenmeye önem
veriyor musunuz? Alanında geniş bilgisi
olan bir kişinin, konunuz hakkında
görüşünü ister misiniz?
Verimli Geçecek Bir Sohbet Hazırlayın
Dikkatli bir şekilde, sohbetin nasıl akıp
gitmesini istediğinizi planlayın. İlk düşünce üz-erine,
uzman kişiden çalışmanıza aktif olarak
yardım etmesini istemeyi düşünün.
Örnek
Kütüphanelerini yeniden tasarlamak isteyen
bir takım, ilham toplamak için Apple mağaza-sına
gitti. Mağaza içindeki tecrübelerinde yeni
ürünlerin müşterilere nasıl tanıtıldığını,
müşterilere aradıklarını kolayca bulabilmeleri
ve yönlendirmelerini nasıl sağladıklarını
gözlemlediler. Takım ziyaretten ilham aldı ve
mağaza görevlilerinin tecrübelerini en son
tasarım çözümlerine taşıdılar.
1–2 saat
Etkileşim
2–3 Kişi
Zorluk
Bu aşama sizin belirli
bir uzmanlık alanın-daki
derin bilgiye
ulaşmanızı sağlar.
Gerekli alanı
sağlamak için var
olan modellerin
ötesinde düşünmek
ve bulunulan
durumu daha iyi an-lamak
için uzmanları
kullanmak arasındaki
dengeyi kurun.

35
KEŞİF
Kullanıcılardan Öğrenin
Kişisel görüşmeler, kişilerin kendi belgelemelerinden öğrenme, grup görüşmesi
ve akranlarını gözlemleyenlerden öğrenme dahil, kullanıcılardan öğrenmenin
birçok farklı yolu vardır. Her bir kullanıcı araştırması, en iyi keşif seansını ve
kullanıcıların paylaşımlarında rahat ve istekli olmalarını garantilemek için değişik
bir kurgu gerektirir. Araştırmanızı desteklemek için, aşağıdaki kategori dizisi ve
kılavuzdan birini seçin.
Bireylerden Öğrenin
Kendi hallerinde olan kişilerle vakit geçirme, onlarla derin bir şekilde meşgul
olmanıza ve onlardan öğrenmenize olanak sağlar. Onların düşünce ve
davranışlarından zengin bir algı elde etmek için sohbeti yönlendirin.
Güvenilir Bir Atmosfer Oluşturun
Sohbete rastgele bir notla başlayın. Konuşmaya
ilk olarak, katılımcının daha rahat hissetmesi
için, araştırmanızla alakası olmayan bir konuyla
başlayın. İçinde bulunduğunuz alanı iyi
düşünün ve mahremiyetin uygun bir se-viyesinde
olduğunuzdan emin olun.
Etrafa Dikkatinizi Verin
Katılımcıların ortamlarında, sınıflarında,
evlerinde, işyerlerinde ve çalışma alanlarında
buluşmaya çalışın. Sohbet boyunca etrafta
olanlar için gözünüzü dört açın. İlginç
bulduğunuz nesneler ve mekanlar hakkında
sorular sorun, çevreyi bir turlayın.
Anlık Gözlemlerinizi Yakalayın
Katılımcınızın konuşmasıyla beraber hızlı
notlar tutun. İlginç alıntıları yazın. Onları
yorumlama hakkında bir endişeniz olmasın.
Gözlemlerinizi anlık yakalamaya çalışın.
Sürekli Geribildirim Alın
Sürekli geribildirim ve fikir almak için, bir ya
da birkaç araştırma katılımcınızı ekip üyeniz
yapmayı deneyin.
Kullanıcıyı rahat hissettirmek, bir görüşmenin
başarısında son derece önemlidir. Çocuklarla
göz seviyesinde olmak, bilhassa yardımcı olur.
45–90 dk.
Etkileşim
2–3 Kişi
Zorluk
Bu aşama
kullanıcının ihtiyaç
ve isteklerine derin-lemesine
bir anlayış
sunar.
Alan araştırma
faaliyetleri, yeni bir
görüş almak için
fırsattır. Konuşma
partnerinize uzman
oymuş gibi davranın.
Özellikle de çocuk-larla
konuşurken
onlara, daha bilgili
olduğunuzu
hissettirmemeye
çalışın

36
KEŞİF
Çoğu zaman ergenler
ve genç yaştakiler,
kendi belgeleme
egzersizlerini
yetişkinlerden daha
az göz korkutucu bu-lurlar
ve kendilerini
yeni yollarla ifade
etmeyi severler
Aklınızda Olsun
Grup oturumları
konuya genel bir bakış
atmanızı sağlayacaktır.
Ancak, kişilerin istek-lerini
daha derin bir
şekilde anlamak
istiyorsanız, tekli
görüşmeleri tercih
edin.
Özellikle çocuklarla
çalışırken, yetişkinlerin
olduğu bir ekiple rahat
hissetmelerine yardım
etmek için grup
görüşmeleri harika bir
yöntem olabilir.
Kişilerin Kendi Kayıtlarından Öğrenin
Katılımcılardan kendi deneyimlerinin kayıtlarını tutmalarını istemek, onlar
hakkında uzunca bir süre bilgi edinmenizi sağlar. Katılımcıları düşüncelerini,
kararlarını ve duyguları yakalamak ve paylaşmak için yönlendirin.
Belgelendirme faaliyetlerini planlayın
Kişilere neleri kaydettirmek istediğinize karar
verin: hisleri, faaliyetleri, davranışları? Bu
bilgiyi toplamak için en uygun yöntemi seçin:
fotoğraf mı, günlük mü, ses kaydı mı, video
mu?
Katılımcıları davet edin ve bilgilendirin
Katılımcılara, birkaç gün ya da hafta boyunca
kendi kayıtlarını tutmaları için araç ve bilgi
verin. Faaliyetlerini neden ve nasıl kayıtlaya-caklarını
açık bir şekilde açıklayın.
Katılımcılarla görüşün
Kayıt aşamalarından sonra, katılımcılarla
birlikte materyallere bakın. Onlara, sadece
kayıt ettikleri şeyleri değil, neden bu de-tayları
seçtiklerini ve nasıl hissettiklerini de
sorun.
Örneğin, öğrencilerden günlerini kaydetmelerini iste-meniz,
okul günlerinin zihinsel modelini anlamanıza
yardım edecektir. Bu size, onların önceliklerine ve
seçimlerine derinlemesine bir bakış atma fırsatı
sağlayabilir.
Gruplardan Öğrenin
Bir grup kişiyi bir araya getirme, kişiler arasındaki etkileşimi gözlemlemenize,
toplum hareketliliğini ve sorunlarını tanımanıza ve farklı görüşlerini anlamanıza
olanak sağlar.
Katılımcıları seçin
Ne aradığınıza karar verin: katılımcıları,
tutkuları hakkında ayrıntıları paylaşmaya
yetecek kadar rahat ettirmek için benzer
düşünceli kişilerin gruplarını beraber getirin.
Katılımcıların görüşlerini ortaya çıkarmak için,
düşünceleri çelişen kişileri davet edin.
Sohbet ortamı oluşturun
Yiyecek ve içecek üzerine samimi bir konuşma
için bir yer ayarlayın. Sohbete sıradan bir cüm-leyle
başlayın. İlk olarak, katılımcıları rahat
ettirmek için, araştırmanızla ilgisi olmayan bir
konu hakkında konuşun.
Grup sohbetlerine kulak verin
Katılımcılar arasında muhabbeti teşvik edin ve
tartışmaları kolaylaştırmak için kişileri küçük
gruplara bölmeyi deneyin.
Anlık gözlemlerinizi yakalın
Katılımcınızın konuşmasıyla beraber hızlı notlar
tutun. İlginç alıntıları yazın. Onları yorumlama
hakkında bir endişeniz olmasın. Gözlemlerinizi
anlık yakalamaya çalışın.
Sürekli geribildirim alın
Çalışmanız boyunca fikirlerinize daimi olarak
geribildirim almak için katılımcı heyeti oluş-turmayı
deneyin.

37
KEŞİF
kAklınızda Bulunsun
Bu metot özellikle sizin
parçası olmadığınız bir
grup hakkında bilgi
sahibi olmaya çalışırken
size yardımcı olur.
Metot, çocuklar
hakkında bilgi
edinmenize yardımcı
olur ki onlar, birbir-leriyleyken
yetişkinlerle
olduklarından daha çok
çeşitli bilgi paylaşırlar.
Araştırmacılarınızın,
partnerlerini gamma-zladığına
dair bir izlenim
oluşturmamasına dikkat
edin!
Akranlarını Gözlemleyen Akranlardan Öğrenin
Yaşıtlar arasında, dışarıdan bir gözlemci olarak sizin hemen
algılayamayacağınız bir anlayış seviyesi vardır. Araştırma ekibinizin bir parçası
olması için katılımcılar seçtirin. Onlardan yaşıtlarıyla konuşmalarını ve onları
gözlemlemelerini isteyin.
Araştırma Partnerlerinizi Seçin
Katılmak istediğini açık bir şekilde belirtmesi
ve istekli olmasının yanı sıra, yaşıtları arasında
güvenilen ve saygı duyulan kişileri seçin.
Onları araştırma ekibinizin bir parçası olmaya
davet edin.
Telafide Karar Kılın
Araştırma arkadaşlarınıza nasıl teşekkür-lerinizi
sunacağınıza karar verin ve buna
uygun olarak hazırlayın.
Araştırmalarına Rehberlik Edin
Yeni takım üyelerinizle beraber ne hakkında
bilgi sahibi olmaya çalıştığınızı belirleyin ve bu
bilgiye kaynaklık yapacak ve onu kaydedecek
faaliyetler düşünün.
Sık Sık Buluşun
Araştırma ekibinizle düzenli etkileşimler
oluşturun

38
n
Yorumlama
BU SÜREÇTE NEREDESİNİZ? BU AŞAMADA NELER VAR?
2-1 Hikayeler Anlatın 41
2-2 Anlam Araştırın 43
2-3 Olanakları Biçimlendirin 46
Aşama 2

39
Aşama 2
n
Yorum sizin hikayelerinizi anlamlı
algılara dönüştürür. Gözlemler, saha
ziyaretleri ya da sadece basit bir
sohbet harika bir ilham kaynağı
olabilir – fakat bunda bir anlam
bulmak ve bunu tasarım için eyleme
geçirilebilir fırsatlara dönüştürmek
hiç de kolay bir görev değildir. Bu,
heyecan verici bir fikir ve kavrayış
yeteneği ve net bir yön bulana kadar
düşüncelerin sınıflanması ve yoğun-laşmasının
yanı sıra hikaye anlatımını
da içermektedir.

40
n
Notlarınızın
Değerlendirilmesi
ÖĞRENMELER
Öğrenmeler konuşma ya
da gözlem sırasında ortaya
çıkanların bir derlemesidir:
doğrudan alıntı, anekdot,
ses, koku, desen, renk gibi
konulardaki notlar hikayeyi
yakalayabilmek için tüm
cümleler içinde anlatılmak-tadırlar.
TEMALAR
Hikayelerinizi saha
araştırmasından kat-egorilere
doğru organize
ettikten sonra temalar
yaratılır. Bunlar benzer
öğrenme kümeleri için
başlıklardır.
SEZGİLER
Sezgiler alan araştırması
çalışmalarımızdan
öğrendiklerimizin kısa
ifadeleridir. Yeni keşifler
olmasalar bile onlar her
zaman yeni bir bakış açısı
sunarlar. Bunlar ilham
vericidir ve sorunumuzla
ilgilidir.
BİZ NASIL …EBİLİRİZ’LER
“Biz nasıl …ebiliriz”
soruları beyin fırtınası
oturumu için başlangıç
noktasıdır. Bunlar bir
sezgiye doğrudan yanıt
biçiminde yazılırlar. Bu
sorular iyimser ve heye-canlı
hissettirir ve hemen
fikirleri düşünmenize
yardım eder.
FİKİRLER
Fikirler beyin fırtınası otu-rumu
esnasında
oluşturulur. Bunlar çok
pratik ve basit veya acayip
ve çılgınca olabilir – amaç
mümkün olabildiğince çok
fikir ortaya çıkarmak
olduğu için değerlendirme
ötelenebilir. Fikirler hızlı
taslaklarla en iyi biçimde
anlatılabilir.
Yorumlama aşaması boyunca, bakış açınız gelişir ve değişir.
Gözlemlerinizin ne anlama geldiğini daha net anladığınızda,
onları zorlandığınız noktayla ilişkilendirebilir ve onları ilham
kaynağı olarak kullanabilirsiniz. Sürecin bu kısmı kafa karıştırıcı
olabilir. Notlarınızın erken düşüncelerden fikirlere doğru olan
gelişimini takip etmek için aşağıdaki örnekleri kullanınız.
Diğer
öğretmenlerle
olan konuş-malar
genellikle
koridorda
gerçekleşir.
Öğretmenler
için
alan
Öğrreeetttmmmeeennnllleeerrriiinnn
mmeeekkkââânnnsssaaalll
iihhhtttiiiyyyaaaçççlllaaarrrııı
ggööözzz aaarrrdddııı
eedddiiilllmmmeeekkkttteeedddiiirrr...
Öğrreeetttmmeeennnllleerrr
aarrraaasssınndddaaa işbbiiirrr-liğinniii
mmüüümmmkkküünnn
kkııılllaaacakk aaallaaanllaaarıı
ookkkuuulllllaaarda nnnassııılll
oollluuuşttuuurabbiiillliiirrriizzz? Öğretmen
koridoru
köşesi

41
n
20–30 dk.
Yansıtıcı
2–3 Kişi
Zorluk
Bu sizi araştırma
etkinliklerinden
öğrenimlerinizin
özgün hatırlamaları-na
ulaştırır.
AKLINIZDA TUTUN
Herşey hala yeniyken
vurgularınızı yakala-ma
alışkanlığını
edinme daha sonra
öğrenmelerinizi
işlemenizi ve bağlantı
kurmanızı daha da
kolaylaştıracaktır.
Hikayeler Anlatın
Öğrenimlerinizi Yakalayın
İlham Verici Hikayelerinizi Paylaşın
ÇALIŞMA KAĞIDI
Takımınla birlikte hikayelerini
anlatmana yardımcı olmak için bu
adımın çalışma kağıtları Tasarım
Çalışma Kitabının 36 – 39’ uncu say-falarında
mevcuttur.
Öğrenimlerinizi Yakalayın
Gözleme başladığınızda aldığınız bilgilerin miktarından kolayca bunalabilirsiniz.
Öğrendikleriniz elde etmeye başladığınız bölümden sonra derhal yarım saati
kullanın.
Zaman ve mekan bulun
Ekstra zaman planlayın, böylece gö-zlemlerinizden
hemen sonra düşünce ve
izlenimlerinizi paylaşabilirsiniz. Bu genellikle
yolda ya da bir kafede olabilir.
İzlenimlerinizi paylaşın
Takımınızla en ilginç bulduklarınızı paylaşın.
Bu hikâyelerinizi yorumlamaktan
endişelenmeyin. Birbirinizin gözlemlerden
toparladıklarınızı dinleyin. İzlenimlerinizi ve
deneyimlerinizi karşılaştırın.
En önemli konuları kapsamak için bu bilgileri
kullanmayı düşünün:
. Kişisel detaylar: kiminle karşılaştın?
(meslek, yaş, yer vs.)?
. İlginç hikayeler: en şaşırtıcı ve hatırlanabilir
hikaye hangisiydi?
. Motivasyon: bu katılımcı en çok neyi
önemsedi? Onu neler motive eder?
. Hayal kırıklıkları: Onu ne hayal kırıklığına
uğrattı?
. Etkileşimler: Çevresiyle etkileşimde bulun-duğu
yöntemde ilginçlik neydi?
. Kalan Sorular: Bir sonraki sohbetinizde hangi
soruları bulmak istersiniz?
Düşüncelerinizi belgelendirin
Gözlemlerinizi bir defterde ya da yapışkan
kağıtlarda tutun. Onları yapışkan kağıtlara
yazma daha sonra onları tekrardan düzenle-menizi
daha kolaylaştıracaktır. Düşüncelerinizi
çizimlerle görselleştirin.
Aşama-Adım 2–1

42
YORUMLAMA
Hikayeler Anlat
30–60 dk.
Aktif Katılım
2–3 Kişi
Zorluk
Bu sizi takımınızın
topladığı hikâyelerin
hepsini paylaşımlı an-lamaya
ulaştırır.
AKLINIZDA TUTUN
Bir defada tek tek
hikayeler anlatın.
Canlı detaylar kullanın
ve anlık deneyim-lerinizi
tasvir edin. Bu
genelleme ve
yargılama zamanı
değildir.
İlham Verici Hikayeler Paylaşın
Araştırmalardan öğrendiklerinizi
sadece genel ifadeler olarak değil,
hikayeler olarak paylaşın. Bu
takımınıza fikirleriniz ve fırsatlarınızı
hayal etmekte kullanabilecekleri ortak
bilgi oluşturacaktır.
Mekan oluşturun
Hikaye anlatma toplantınızı çok duvarlı bir odada
planlayın. Yapışkan kağıtlar ve keçeli kalemler
dağıtın. Yakınınızda geniş yapraklı kağıtlar, yazı
tablaları ve bunları duvara tutturmak için yapışkan
bantlar bulundurun.
Sırayla yapın
Ziyaret ettiğiniz yerleri ve tanıştığınız bireyleri
tasvir edin. Açık ve net olun ve gerçekte neler
olduğunu anlatın. Gözlemlerinizden hemen sonra
tuttuğunuz notları yeniden değerlendirin.
Fotoğraflarınızı basın ve hikayelerinizi
görselleştirmek için kullanın.
Bu bilgilerin ardından her kişinin hikayesini
anlatın ( ilk izlenimlerinizi de elde ettiğinizde de
bunları kullanmış olabilirsiniz):
. Kişisel detaylar: kiminle karşılaştın? (meslek, yaş,
yer vs.)?
. İlginç hikayeler: en şaşırtıcı ve hatırlanabilir hikaye
hangisiydi?
. Motivasyon: bu katılımcı en çok neyi önemsedi?
Onu neler motive eder?
. Engeller: Onu ne hayal kırıklığına uğrattı?
. Etkileşimler: Çevresiyle etkileşimde bulunduğu yön-temde
ilginçlik neydi?
. Kalan Sorular: Bir sonraki sohbetinizde hangi soru-ları
bulmak istersiniz?
Etkin dinleyin
Birbirinizi dinlerken öğrendiklerinizi kıyaslayın ve
karşılaştırın. Farklı fikirler ve zıtlıklar bulduğunuz
alanları keşfedin. Tekrarlayan temalar aramaya
başlayın.
Bilgileri küçük parçacıklar halinde tutun
Hikayeleri dinlerken gözlemlerinizi ve notlarınızı
yapışkan kağıtlara not alın. Takımınızda herkesin
anlayabileceği somut ve tam cümleler kullanın. Alın-tılar
yapın – bunlar katılımcının ifadesinin güçlü bir
temsil şeklidir.
Kendinizi hikayelerle çevreleyin
Yeterince büyük yaz, böylece herkes senin notlarını
okuyabilir. Bütün yapışkan kağıtları duvardaki geniş
kağıtlara koy. Her hikaye için bir kağıt kullan,
böylece karşılaştığın tüm kişileri ve deneyimleri
genel olarak gözden geçirirsin.
Hikayeleri paylaşırken herkesin katkıda bu-lunmayı
isteyeceği bir şekilde yap.

43
n
20–50 dk.
Düşünsel
2–5 Kişi
Zorluk
Bu aşama sizi araştır-manızda
bulduğunuz
daha büyük temaların
genel taslağına
ulaştırır.
Çok kişi katıldığında
kümeleme zor olabilir.
Daha küçük gruplara
ayrılmayı göz önünde
bulundurun ya da
birkaç kişi önce bir
tema üzerinde çalışsın,
sonra çalışmasını sun-sun
ve tartışsın.
Anlam araştırın
Temalar bulun
Bulgularınızdan anlam çıkarın
Algılarınızı tanımlayın
Kitabı”nın 40-42. sayfalarında
ekibinizle anlam aramaya
yardım etmek için bulunabilir
Temalar Bulun
Alan çalışmalarınızdan hikayeleri topladıktan ve paylaştıktan sonra tüm bilgi ve
ilhama anlam kazandırmaya başlayın. Sürecin bu kısmı zaman alabilir. İyi İlk adım
temaları tanımlamaktır.
Alakalı Bilgileri Kümeleyin
Alan araştırmanızdaki bulguları kategorilere
ya da kovalara ayırın. Her takımın üyesinin
en ilginç olduğu yapışkanlı kağıtları
seçtirterek işe başlayabilirsiniz. Her birini
büyük bir kağıda yerleştirin ve aynı temada
daha fazla kanıt aramaya başlayın. Çoğu kişi
neden bahsetti? Başka biri zıddını söyledi
mi? Tekrar tekrar gördüğümüz davranışlar
var mı? Hangi konular belirgindir? Yapışkanlı
kağıtları bu yeni kovalara yeniden düzen-leyin.
Başlıklar Bulun
Tanımladığınız kümeleri isimlendirin, örneğin
“mekansızlık” gibi. İlginç olanları seçtiğinizi
hissedene kadar bilgileri düzenlemeye ve
sınıflamaya devam edin.
Başlıkları Cümlelere Dönüştürün
Temalarınıza ve bunları destekleyen
hikayelere daha yakından bakın ve bunları bir
şekilde ifade edin, örneğin “Öğretmenlerin
işlerini yapabilmeleri için yeterince alan yok.”.
Tüm cümleyi yazın. Yeni bir yapışkanlı kağıt
kullanın ve kümenizi bu cümle ile etiketleyin
Aşama-Adım 2–2

44
n
25–60 dk.
Düşünsel
2–5 Kişi
Zorluk
Bu aşama size araştır-manızda
öğrendiğiniz
şeylerin ne anlama
geldiğini anlama
özelliği kazandırır.
Sürecin bu bölümü
rahatsızlık verebilir,
çünkü bulgularınızın
gerçekten ne anlama
geldiğini öğrenmek için
yeni öğrendiğiniz
şeylerle ilgili sürekli
soru sormak
zorundasınız. Bununla
birlikte, bu kararsızlık
sürecinin aşılması son-raki
adımlar için size
net yönlendirme ve
hedef sunacaktır.
.
Bulgularınıza Anlam Kazandırın
Araştırma bulgularının geniş özeti olarak temalar yarattığınızda, onların ne
anlama geldiklerine daha yakın bir şekilde bakmaya başlayın. Net bir düşünce
inşa etmenize yardım edene kadar onları sınıflayın ve analiz edin.
Temalar Arasında Bağlantılar Arayın
Bunlar birbirleriyle bağlantılı olduğu için,
temalarınıza daha yakından bakın ve örtüşmel-er,
örnekler ve gerginlikler bulun. Daha büyük
kategorilerde birbirleriyle ilişkili birkaç tema
gruplayabilir misiniz? Ne gibi aksi iddialar da
buluyorsunuz? Şaşırtıcı olan nedir ve neden
şaşırtıcıdır?
Yapışkan notlarınız ve sayfalarınız etrafında
hareket etmeye devam edin. Daha somut
temalarla destekleyici hikayelerinizi grup-landırdığınızdan
emin olun.
Daha derine ininiz.
Takımınızla bir adım geri gidin ve ne keşfet-tiğinizi
tartışın. Farklı fikirlere sahip olduğunuz
temalar var mı? En heyecanlandığınız tema ne?
Sizin zorlandığınız konuyla ilgili bir alaka
görebiliyor musunuz? Yeni öğrendiğiniz
şeylerle öğrendiklerinizi tekrar birleştirin
Bilgilerinizi yeniden gruplayın ve güçlü
hissedene kadar başlıklarınıza yeni versiyonlar
ekleyin. Örneğin; “Öğretmenlerin işlerini
yapacak yerleri yok” teması ile “Fakülte odası
işbirliğini teşvik etmiyor.” temasını
“Öğretmenler işbirliği yapmak için daha esnek
bir alana ihtiyaç duymaktadır.” şeklinde gru-playabiliriz.
Dışarıdan Girdi Alın
Takımınızdan olmayan birilerine temaları
açıklayın. Onların geribildirimlerinden öğrenin
ve bilginizi düzenlemenin alternatif yollarını
bulmaya çalışın.
Bırakmaya Hazır Olun
Önemli görünmeyen hikayeleri geride bırakın.
Etrafınızı temizleyin ve sadece hala kullanmakta
olduğunuz bilgileri tutun.
Çoklu konuşmalar ve benzer gözlemlerden sonra
takım hikayelerini yapışkanlı kağıtlara yazdı ve sonra
ilham verici araştırmalarını sınıf duvarlarını kaplayan
temalı kovalara sınıflama ve kümeleme yaptı.

i45
n
Algılarınızı Tanımlayın
Algılarınız, araştırmanızdan ve ilham verici aktivitelerden öğrendiğiniz şeylerin
öz açıklamalarıdır. Sizin oturup dikkat kesilmenizi sağlayan beklenmedik
bilgilerdir. Algılarınız dünyayı yeni bir şekilde görmenize izin verir ve yeni
fikirlerin hızlandırıcısıdır.
Sizi şaşırtan şeyleri seçin.
Kovalara ya da temalara bakın ve sizi en
şaşırtan ilginç gelen ya da takip etmeye değer
bilgileri seçin. Daha önce olmamış neyi
öğrendiniz? Neyi ilham verici buldunuz? Yeni
fikirleri ne alevlendirdi?
Öğrendiklerinizi sorunla tekrar birleştirin.
Baştaki sorulara tekrar bakın: Sorununuzla
bulgularınız arasında nasıl bir bağlantı var? Bu
bilgiyi algılarınızla olan alakasına göre
sınırlayın ve yeni kümeler bulun. Daha az
önemli olan detayları bırakmaya hazır olun.
Algılarınızı 3 ile 5 en önemli arasında sınırla-maya
çalışın.
Algılarınızı Şekillendirin
Algılarınızla en iyi iletişimde olan kelime ve
yapıları test edin. Konuyu anlatan kısa ve hatır-lanabilir
cümleler üretin. Algılarınızın size yeni
bir bakış açısı ya da olasılıkları naklettiğinden
emin olun.
Dışarıdan Bir Bakış Açısı Alın
Takımınızdan olmayan birini algılarınızı oku-mak
için davet edin ve bunların dışarıdan bir
dinleyiciye ses getirip getirmediğini kontrol
edin.
45–90 dk.
Düşünsel
2–3 Kişi
Zorluk
Bu aşama size
araştırmanızdaki
bilgilerle özlü bir
şekilde iletişim
kuran yeni algılar
kazandırır.
Akınızda Bulunsun:
Her algı tam olarak
yeni bir bilgi
değildir. Sıklıkla
daha önceden
bildiğiniz şeyleri
bulacaksınız. Fakat
araştırmanız size
yeni bir bakış açısı
vermiş olabilir. Bu
hikayeleri yeniden
anlatma konusunda
utangaç olmayın.
ÖRNEK:
İleri Mesleki Bilimler için Mavi Vadi Merkezi
(CAPS) Overland Park, KS, den bir eğitimci
takımından, yeni inşa edilen binada önerdikleri
programları halka tanıtması talep edildi. Takım
yerel okullardan, üniversitelerden ve iş kurum-larından
insanlarla bağlantı kurdu. Bu süreçte,
anne babaların öğrenci zamanının kapı bekçileri
olan algılarını meydana çıkarttılar. Tamamen
yeni bilgiler olmamasına rağmen, bu algı
takımın programlarını geliştirmeleri konusunda
düşünme şekillerini önemli derecede
etkilediğini fark etmesine yardımcı oldu. Sonuç
olarak, ailelere odaklanmak için pazarlamayı
yeniden biçimlendirdiler. Anne-babalardan
öğrenmiş oldukları öz gereksinim deneyime
güvenebileceklerini hissetmekti.
“Anne babalarla iletişim kurma konusuna
gelindiğinde, görmenin inanmak olduğunu fark
ettik. Anne ve babaların CAPS deneyiminin ne
olduğunu kendilerinin keşfetmesini sağlamak
amacıyla aylık turlar, açık evler planlandı.
Pazarlamamızın yeniden biçimlendirilmesi
kayıtların %42 oranında fırlamasına neden oldu
ve 1000 den fazla öğrenci katılımcı ile binanın
doldurdu.” dedi Scott Kreshel, CAPS takım lid-eri.

46
n
20–45 dk.
Aktif Katılım
2–3 Kişi
Zorluk
Bu aşama sizi al-gılarınızın
görsel bir
temsilin ulaştırır.
Her algı bir yapıyı
temsil etmek zorun-da
değildir. Onları
mesajınızı vermeyi
kolaylaştırmak için
kullanın.
Olanakları Biçimlendirin
Görsel Bir Hatırlatıcı Oluşturun
Algılarınızı Harekete Geçirilebilir Kılın
Takımınızla bu aşamada fırsat-ları
biçimlendirmenize yardımcı
olmak için çalışma kağıtları
“Tasarımcının Çalışma Kitabı”nın
43-45 sayfalarında mevcuttur.
Görsel Bir Hatırlatıcı Yaratın
Sınıfınızda karmaşık bilgileri daha ulaşılabilir kılmak için görseller kullandığımız-da,
algılarımızla iletişim kurmak için çizimler, diyagramlar ve yapılar harika
araçlardır.
Farklı görsellemelerle deney yapın
Farklı yapılarla öğrenmelerinizi açıklamaya
çalışın. İşte birkaç örnek:
- Yolculuklar zamandaki deneyime bakmak
için harikadır. İnsanların ruh halini, deney-imlerini,
ve ihtiyaçlarını haritalandıra-bilirsiniz.
- Venn diagramları birkaç önemli temaları ve
bunlar arasındaki ilişkileri açıklamamıza
yardımcı olur.
»- İkiye-ikiler gerilimleri vurgulamaya ve farklı
kategoriler oluşturmaya yardım eder.
- Haritalar ilişkileri açıklamaya yardımcı olur.
Yapıyı Test Edin
Görsellemelerinizi takımınızdan olmayan
biriyle paylaşın ve anlam ifade edip etmedik-lerini
anlamak için dışarıdan bir görüş alın.
AŞAMA-ADIM 2–3
Yolculuk haritası Venn diyagramı İkiye-iki İlişki haritası

47
n
15–30 dk.
Düşünsel
2–3 Kişi
Zorluk
Bu aşama sizi
bulduğunuz algılara
cevap veren beyin
fırtınası sorularına
ulaştırır.
Zaten çözüm ima
eden beyin fırtınası
sorularından kaçının.
Kendinize “Niçin bunu
yapmak istiyoruz?”
sorusunu sorun. Bu
sorularınızı daha
geniş biçimde
yeniden biçimlendir-menize
yardımcı olur.
Algılarınızı Harekete Geçirilebilir Kılın
Algılar sadece ilham verici fırsatlar olarak onları harekete geçirdiğinde değerli
olabilir. Onları fikirlerinizin sıçrama tahtası olan beyin fırtınası sorularına
dönüştürün
Örneğin:
-Öğretmenler odasını daha büyük kanepelerle
nasıl tasarlayabiliriz? Sorusu büyük kanepelerle
dolu bir oda çözümünü ima etmektedir.
-“Bunu neden yapmak istiyoruz?” dersler
arasında dinlenmeye imkan vermek için
öğretmenlerin gerçek mekan ihtiyaçlarını yüz-eye
çıkartır. Sonrasında beyin fırtınası sorusu
şöyle olur:
-Dersler arasında öğretmenlerin rahatlaması
için nasıl alan yaratabiliriz?
Bu, kanepeli oda fikrinin ötesinde olası çözüm-leri
genişletir.
“Biz Nasıl yapabiliriz?” Sorularını Geliştirin
Algıların çevresinde üretken sorular yarat. Her
bir cümleye keşif, öneri ve girdi için bir davet
olarak “Nasıl yapabiliriz?” ya da “Peki ya şöyle
olsaydı?” ile başla. Her algı için çoklu sorular
oluşturun. Bunları düz, basit ve özlü bir dilde
yazın.
Beyin Fırtınası Soruları Seç
Beyin fırtınası bölümünde hazırladığın
sorulardan 3-5 tane seç. İçgüdülerine güven:
Hemen fikirler üretmeye yardımcı olan heye-can
verici hissettiğin soruları seç. Çözmesi zor
gibi hissetsen bile önemli göndermeler yapan
soruları da seç.
Çalıştayda birlikte çalışma yaparken, beyin fırtınasını
beslemek için bir grup öğretmen çoklu sorular üretti.

48
n
Fikirleştirme
BU SÜREÇTE NEREDESİNİZ? BU AŞAMADA NELER VAR?
3-1 Fikirler Üretin 50
3-2 Fikirleri Arındırın 54
Aşama 3

49
FİKİRLEŞTİRME
Aşama 3
Fikirleştirme çok sayıda fikir üretmek
demektir. Beyin fırtınası, sizi baskılar
olmadan geniş bir şekilde
düşünmeye teşvik eder. Genelde,
ileri görüşlü düşünceleri ateşleyen
gelişigüzel fikirlerdir. Dikkatli bir
hazırlık ve net kurallarla, beyin
fırtınası oturumu yüzlerce yeni fikir
temin edebilir.

50
FİKİRLEŞTİRME
Phase-Step
3-1
10–20 dk.
Aktif Katılım
1–2 Kişi
Zorluk
Bu aşama size
dinamik bir beyin
fırtınası oluştur-manızı
sağlar.
Beyin fırtınasını
başka bir etkinliğin,
dersin veya
toplantının bir
parçası yaptığınızda,
fikir üretmenin
katılımcıların alışması
için biraz daha za-mana
ihtiyaç
duydukları durum
olduğunu hatırlayın.
Bu anlayışa geçiş için
zaman ve mekan
yaratın.
Fikirler Üretin
Beyin fırtınasına hazırlanın
Beyin fırtınasına olanak tanıyın
Umut vadeden fikirleri seçin
Düşünmek için çizin
Takımınızla bu aşamada fikirler
üretip dosyalamanıza yardımcı
olmak için çalışma kağıtları
3-1, Tasarımcının Çalışma
Kitabı’nın 48-55 sayfalarında
mevcuttur.
Beyin Fırtınasına Hazırlanın
Beyin fırtınası genellikle gelişi güzel ve yapılandırılmamış olarak düşünülmek-tedir,
fakat aslında beyin fırtınası bir çok öğretiyi içine alan odaklanmış bir
faaliyettir. Bu bölümden en fazlasını alabilmek için en uygun şekilde düzen
kurmaya zaman ayırın.
İyi Tanımlanmış Bir Konu İle Başlayın
Bu aşamadan ne elde etmek istediğini düşün.
Çok sayıda odaklanılmış beyin fırtınası sorusu
seç.
Uygun Bir Mekan Seçin
Katılımcıların rahatça sandalyelerinden kalkıp
hareket edebilecekleri, yeterli duvar alanı
olan bir oda seçin.
Fikirleri Yakalamak İçin Araçlar Temin Edin
Yapışkanlı kağıtlar, işaret, kağıt ve atıştırmalık
gibi materyaller topla: fırtınası aşamasında
şekerin gücünü hafife alma.
Farklı Bir Grup İnsanı Davet Edin
Kendi grubunuzdan olmayan insanların gru-ba
dahil olmasını göz önünde bulundurun,
çünkü onlar taze bir bakış açısına sahip
olacaktır. 6 ila 8 kişiyi dahil edin.
45-60 Dakikalık Planlayın
Beyin fırtınası aşamasını, odaklanmayı ve
enerjiyi korumak için en fazla bir saatte tu-tun.

51
FİKİRLEŞTİRME
Beyin
Fırtınası
Kuralları
Bu yedi kural beyin fırtınası
aşamanızı odaklanılmış, etkili
ve eğlenceli yapar. Katılımcılar
için sadece bir hatırlatıcı
olarak verilse bile her beyin
fırtınasının başlangıcında bun-ları
sunun.
Düşünceye saygı göster: Bu noktada
kötü fikir yok-tur. Onları daraltmak için
çok fazla vakit olacak.
Gelişigüzel fikirleri teşvik et: Fikir gerçekçi
gözükmese bile, başka biri için harika bir
fikri ateşleyebilir.
Başkalarının fikirlerine katkı yap: “Fakat”
tan ziyade “ve”yi düşün.
Konuya odaklanmış olarak kal: Bu aşa-madan
daha fazlasını alabilmek için, beyin
fırtınası sorularını göz önünde tut.
Her seferinde bir konuşma: Yapılandırıla-bilsin
diye tüm fikirler duyulmalıdır.
Görsel ol: Sadece yazmak yerine, fikir-lerini
çiz. Bir sürü sözcük söylemek yer-ine
şekiller ve resimlere tutun.
Niceliğin peşinden koş: Beklenmedik bir
hedef koy-sonra onu aş. İyi bir fikir bulmanın
en iyi yolu bir sürü fikirle yüzleşmektir.

52
FİKİRLEŞTİRME
45–60 dk.
Aktif Katılım
6–10 Kişi
Zorluk
Bu aşama size bir
sürü taze yeni fikir
kazandırır.
Beyin fırtınası hızlı ve
dinamik bir
faaliyettir. Takımınızı
ayakta tutun, onları
konuşmaya teşvik
edin ve süreyi kısa
tutun. Herkese fikrini
açıklamak için birkaç
saniye verin.
Beyin Fırtınasına Olanak Tanıyın
Beyin fırtınası taze fikirler ve yeni bir enerji üretmek için harika bir etkinliktir.
Beyin fırtınanız için güvenli ve pozitif bir atmosfer yaratın böylece takım, her
çeşit çılgın fikirler üretebilir.
Bir Yöneten Seçin
Aktivite boyunca liderlik edecek kişiye karar ver.
Beyin fırtınası protokolü konusunda bilgi edinin.
Konunuzu Tanıtın
Kısaca üzerinde çalışacağınız sorunu tanıtın. Keşif
aşamanızdaki bazı heyecan verici hikayeleri pay-laşın.
Beyin Fırtınası Kurallarını Tanıtın
Aktivitede doğru havayı yakalamak için her kuralı ve
kuralın amacını açıklayın. Bu bölümün başında beyin
fırtınası kurallarının geniş özetini bulabilirsiniz.
Herkese Katılım İçin Malzeme Sağlayın
Takımınızı bir duvarın ya da sunum kağıdının
yanında toplayın. Herkese bir yapışkanlı kağıt ve
kalem verin. İnsanları çizmeye ve görsel olmaya ce-saretlendirin.
Takımınıza yapışkanlı kağıtlara büyük
harflerle ve sadece bir fikir yazmaları gerektiğini
hatırlatın.
Konuya Isındırarak Başlayın
İnsanları doğru ruh haline getirmek için eğlenceli,
basit veya hatta alakasız bir faaliyet seçin:
-Beyin fırtınasına ısındırın: Samanlıkta bir iğneyi
nasıl bulabilirim?
-Asla yapamayız: Okulda hiç yapamayacağınız şey-leri
beyin fırtınası yapın.
-Görselleşin: Herkesten bir dakika içinde komşusu-nun
resmini çizmesini isteyin ve bunları paylaşın.
Tek Tek Hareket Edin
Herkes görebilsin diye beyin fırtınası yapacağınız
soruyu duvara yapıştırın.
Grupla çalışmaya başlamadan önce katılımcılardan
birkaç dakika düşünüp ilk fikirlerini yazmalarını
isteyin. Sonra, beyin fırtınasına olanak tanıyın ve
her kişisel fikri yakalayın.
Enerjiyi Yüksek Tutun
Eğer fikir akışı yavaşlarsa alternatif konular veya
teşvik sağlayın. Her 15-20 dakikada bir yeni beyin
fırtınası sorusuna geçin. Bazı çılgın fikirleri kendiniz
atın. Eğer, gerekirse takımına kuralları hatırlatın.
Toplamda kaç tane fikir üretmek istediğiniz konu
varsa bunlarla ilgili hedef belirleyin.
Bu takım kendilerini sıkışmaktan kurtarmaları ve tasarı olasılıklarını
genişletmeleri için projenin dışındaki kişileri davet ettiler.

Design thinking toolkit v2 tr

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

En vedette

En vedette (8)

Similaire à Design thinking toolkit v2 tr

Similaire à Design thinking toolkit v2 tr (20)

Plus de osman keskin

Plus de osman keskin (20)

Design thinking toolkit v2 tr