bctntlvn (6).pdf

TRƯỜNG ………………….
KHOA……………………….

----- -----

CHUYÊN ĐỀ
ĐỀ TÀI:

Đánh giá hiệu quả hoạt động của
cán bộ 248 trong công tác khuyến
nông cơ sở tại huyện Đại Từ

1

PhÇn 1
Më ®Çu

1.1. §Æt vÊn ®Ò
ViÖt Nam lµ mét n−íc n«ng nghiÖp víi h¬n 80% d©n sè sèng ë n«ng th«n
vµ h¬n 70% lao ®éng trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp. N«ng nghiÖp, n«ng th«n vµ
n«ng d©n lu«n lµ vÊn ®Ò chiÕn lưîc, ®−îc §¶ng vµ Nhµ n−íc ta quan t©m. §· cã
nhiÒu nghÞ quyÕt cña §¶ng, chÝnh s¸ch cña nhµ n−íc ®Ò cËp tíi vÊn ®Ò nµy.
ChØ thÞ 100 - CT/TW cña Ban BÝ th− Trung −¬ng §¶ng ngµy 13/1/1981:
“VÒ c¶i çch c«ng t¸c kho¸n, më réng kho¸n s¶n phÈm ®Õn nhãm vµ ng−êi lao
®éng trong hîp t¸c x· n«ng nghiÖp. §¹i héi §¶ng lÇn thø VIII (1996), ®· x¸c
®Þnh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa n«ng nghiÖp n«ng th«n lµ mét trong nh÷ng
−u tiªn hµng ®Çu cña nh÷ng n¨m nöa thËp niªn 90. N¨m 1988 nghÞ QuyÕt 10
cña Bé ChÝnh trÞ Trung ¦¬ng §¶ng ngµy 5 th¸ng 4 n¨m 1988 vÒ: “§æi míi
qu¶n lý kinh tÕ n«ng nghiÖp ®· thùc sù ®−a nÒn n«ng nghiÖp ViÖt Nam sang
mét b−íc ph¸t triÓn míi, chÝnh s¸ch tÝn dông, ng©n hµng, chuyÓn ®æi c¬ cÊu
kinh tÕ n«ng nghiÖp thuÇn tóy sang n«ng nghiÖp - ngµnh nghÒ vµ dÞch vô...®·
lµm thay ®æi ®¸ng kÓ ®êi sèng x· héi n«ng th«n æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn.
Trong nh÷ng chÝnh s¸ch ®æi míi ®ã ph¶i kÓ ®Õn sù thay ®æi cña hÖ
thèng tÝn dông, ng©n hµng. T¹i héi nghÞ lÇn thø 5 cña Ban chÊp hµnh Trung
¦¬ng §¶ng khãa VII n¨m 1993, ®· v¹ch ra ®Þnh hưíng c¬ b¶n vµ çc gi¶i
ph¸p chñ yÕu ®Ó tiÕp tôc ®æi míi, ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam nh− sau: Më
réng tÝn dông cña nhµ n−íc vµ nh©n d©n, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó t¨ng tû lÖ
n«ng d©n nghÌo ®−îc vay vèn ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh...Do vËy ®Ó ph¸t
triÓn n«ng nghiÖp, n«ng th«n th× mét trong nh÷ng nhiÖm vô hµng ®Çu lµ më
réng tÝn dông cho khu vùc n«ng th«n ®Ó ®¸p øng ®−îc nhu cÇu vÒ vèn ®Ó ®Çu
t− vµ ph¸t triÓn.
HiÖn nay, hÖ thèng tÝn dông ng©n hµng t¹i n«ng th«n n−íc ta ®· vµ ®ang
ph¸t triÓn, ®¸p øng mét phÇn nhu cÇu cña ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n.
Tuy nhiªn, thùc tÕ tÝn dông n«ng th«n vÉn cßn nh÷ng mÆt h¹n chÕ cÇn
ph¶i kh¾c phôc. ViÖc tiÕp cËn ®Çy ®ñ, toµn diÖn çc nguån tÝn dông vÉn lµ mét
trong nh÷ng vÊn ®Ò hÕt søc khã kh¨n cña nhiÒu hé n«ng d©n, çc thµnh phÇn

B¹n ®ang xem tµi liÖu trªn website: http://36kn.info

2

kinh tÕ kh¸c, nhÊt lµ ë khu vùc n«ng th«n, miÒn nói, vïng s©u, vïng xa, tõ ®ã
®ßi hái ho¹t ®éng tÝn dông n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n cÇn ph¶i c¶i thiÖn h¬n
n÷a, gãp phÇn gióp cho çc hé n«ng d©n tiÕp cËn çc nguån tÝn dông cã hiÖu
qu¶ h¬n. Theo NghÞ quyÕt cña ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc khãa VII cña §¶ng:
“§Ó c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc cÇn huy ®éng ®−îc nguån vèn
s½n cã vµ sö dông cã hiÖu qu¶, trong ®ã nguån vèn trong n−íc lµ quyÕt ®Þnh,
nguån vèn bªn ngoµi lµ quan träng”. V× vËy vai trß cña tÝn dông ng©n hµng
trong viÖc ph©n phèi vµ tèi −u hãa nguån vèn x· héi lµ rÊt quan träng ®èi víi
nÒn kinh tÕ n−íc ta hiÖn nay ®ang ph¸t triÓn lªn mét cÊp ®é míi, nÒn kinh tÕ
héi nhËp. §iÒu ®ã ®ang ®Æt ra cho çc chñ thÓ kinh doanh cña nÒn kinh tÕ ph¶i
®èi mÆt víi nh÷ng th¸ch thøc míi. §ã lµ lµm thÕ nµo ®Ó cã thÓ tån t¹i, ®øng
v÷ng vµ ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t cña héi nhËp quèc tÕ.
Trong bèi c¶nh nh− vËy ho¹t ®éng ng©n hµng næi lªn nh− mét m¾t xÝch träng
yÕu trong ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i, tÝn dông ng©n hµng cã vai trß
cùc kú quan träng, víi vÞ trÝ trung gian tµi chÝnh cña nÒn kinh tÕ, th«ng qua
çc nguån lùc x· héi ®−îc ph©n bæ mét çch hîp lý vµ cã hiÖu qu¶.
Nam §Þnh lµ mét tØnh cã nh÷ng nÐt ®Æc thï riªng vµ còng ch−a cã sù
®¸nh gi¸ toµn diÖn vµ cô thÓ vÒ viÖc sö dông hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông cña
hÖ thèng ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ trªn ®Þa bµn huyÖn Vô B¶n. V× vËy ®¸nh gi¸
mét phÇn hiÖu qu¶ häat ®éng cña hÖ thèng ng©n hµng trong n«ng nghiÖp n«ng
th«n nhÊt lµ ®èi víi Ng©n hµng CSXH ë huyÖn Vô B¶n th«ng qua kªnh ph©n
phèi lµ Héi phô n÷ lµ viÖc lµm cÇn thiÕt ®èi víi ®Þa ph−¬ng vµ ®èi víi
NHCSXH huyÖn Vô B¶n. §©y lµ c¬ së ®Ó ®Ò ra çc biÖn ph¸p, tõng b−íc hoµn
thiÖn c¬ chÕ, chÝnh s¸ch lµm cho tÝn dông thùc sù lµ ®ßn bÈy cho sù ph¸t triÓn
kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n ®èi víi huyÖn Vô B¶n nãi riªng, tØnh Nam
§Þnh nãi chung.
XuÊt ph¸t tõ ý nghÜa trªn, viÖc nghiªn cøu thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông
cña NHCSXH th«ng qua kªnh héi phô n÷ ®èi víi hé n«ng d©n, t×nh h×nh sö
dông vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn vay cña ng−êi d©n trong huyÖn lµ rÊt quan
träng vµ cÇn thiÕt. ChÝnh v× vËy t«i chän nghiªn cøu ®Ò tµi: “§¸nh gi¸ t×nh
h×nh cho vay vèn vµ sö dông vèn vay −u ®·i cña Ng©n Hµng ChÝnh S¸ch
X· Héi cho hé n«ng d©n nghÌo th«ng qua Héi Phô n÷ huyÖn Vô B¶n”.


3

1.2. Môc tiªu nghiªn cøu cña ®Ò tµi
1.2.1. Môc tiªu chung
Trªn c¬ së ®¸nh gi¸ t¸c ®éng nghiªn cøu ®Ó t×m ra çc gi¶i ph¸p thóc
®Èy viÖc sö dông vèn ®óng môc ®Ých vµ cã hiÖu qu¶ cña çc hé n«ng d©n
nh»m gi¶m tØ lÖ hé nghÌo, rót ng¾n kho¶ng çch giµu nghÌo gi÷a çc hé n«ng
d©n trong huyÖn.
1.2.2. Môc tiªu cô thÓ
- §¸nh gi¸ thùc tr¹ng cña çc nguån vèn tÝn dông ®ang ®ưîc huy ®éng
®Ó ®Çu t− cho çc hé nghÌo vay vèn, hiÖu qu¶ sö dông çc nguån vèn nµy cña
çc hé n«ng d©n ë huyÖn Vô B¶n.
- KiÕn nghÞ mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng huy
®éng cung øng vèn tÝn dông vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguån vèn tÝn dông
trong xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë ®Þa ph−¬ng nghiªn cøu.
1.3. ý nghÜa cña ®Ò tµi
1.3.1. ý nghÜa trong häc tËp vµ nghiªn cøu khoa häc
ViÖc thùc hiÖn ®Ò tµi lµ c¬ së gióp sinh viªn cñng cè kiÕn thøc ®· häc,
vËn dông nh÷ng kiÕn thøc khoa häc vµo thùc tiÔn s¶n xuÊt. §©y lµ b−íc ®Çu
gióp sinh viªn tiÕp cËn víi thùc tÕ s¶n xuÊt, b¸m s¸t c¬ së nh»m tÝch luü
nh÷ng kinh nghiÖm thùc tÕ ®Ó phôc vô cho c«ng viÖc sau nµy.
1.3.2. ý nghÜa trong thùc tiÔn s¶n suÊt
§Ò tµi lµ c¬ së khoa häc ®¸nh gi¸ ®−îc thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông
cña NHCSXH, ®¸nh gi¸ ®−îc tÇm quan träng cña nguån vèn vay tõ NHCSXH
®èi víi ho¹t ®éng vay vèn cña çc hé vay vèn, ®ång thêi còng gióp n¾m ®ưîc
nh÷ng khã kh¨n trë ng¹i tõ phÝa ng©n hµng trong viÖc huy ®éng vèn vµ cho
vay vèn còng nh− nh÷ng khã kh¨n vµ trë ng¹i cña ng−êi d©n trong viÖc vay
vèn, sö dông vèn lµm sao cã hiÖu qu¶. Tõ ®ã cã nh÷ng ®iÒu chØnh vµ biÖn
ph¸p tèi −u nhÊt ®Ó gi¶i quyÕt çc kh©u trong huy ®éng, tÝch luü, cho vay, vµ
sö dông vèn vay.
§Ò tµi hoµn thµnh sÏ lµ tµi liÖu tham kh o cho çc hé, çc çn bé cña
NHCSXH, héi phô n÷ vµ nh÷ng ng−êi quan t©m trong huyÖn còng nh− çc
vïng l©n cËn. §©y lµ tµi liÖu cã gi¸ trÞ trong c«ng t¸c tÝn dông n«ng th«n.


4

phÇn 2
tæng quan tµi liÖu

2.1. C¬ së khoa häc
2.1.1. Vèn tÝn dông −u ®·i vµ vai trß cña vèn tÝn dông −u ®·i ®èi víi xãa ®ãi
gi¶m nghÌo
2.1.1.1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm cña dông
a. Kh¸i niÖm tÝn dông
TÝn dông lµ ho¹t ®éng ra ®êi sím do sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi vµ chÕ
®é së h÷u t− nh©n vÒ t− liÖu s¶n xuÊt. Theo tiÕng La tinh tÝn dông cã nghÜa lµ
Gredittum, tøc lµ tÝn nhiÖm. Theo lÞch sö ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi tÝn dông cã
h×nh thøc ®Çu tiªn lµ tÝn dông nÆng l·i ra ®êi vµo thêi k× cæ ®¹i. Sau ®ã nã
®−îc ph¸t triÓn vµ më réng h¬n trong x· héi n« lÖ ®Æc biÖt lµ ë x· héi phong
kiÕn. Khi ph−¬ng thøc s¶n xuÊt t− b¶n ra ®êi vµ ph¸t triÓn th× tÝn dông TBCN
c¬ b¶n ®· thay thÕ tÝn dông nÆng l·i.
Çc häc gi¶ theo thuyÕt kinh tÕ cæ ®iÓn ®· kÕt luËn r»ng “Trong nÒn s¶n
xuÊt hµng hãa tÝn dông tån t¹i vµ ho¹t ®éng nh− mét thùc thÓ kh¸ch quan vµ
cÇn cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi”. Do ®ã, x· héi nµo cã s¶n xuÊt hµng hãa
th× ë ®ã tÊt yÕu cã ho¹t ®éng tÝn dông. Khi ®ã quan hÖ cung cÇu vÒ tiÒn vèn
suÊt hiÖn vµ dï lµ nhµ n−íc, doanh nghiÖp, çc hé gia ®×nh, çc tæ chøc tµi
chÝnh. Tæ chøc x· héi th× cã thÓ cã cung hoÆc cÇu vÒ vèn kh¸c nhau trong
nh÷ng kho¶ng thêi gian vµ kh«ng gian kh¸c nhau. Riªng víi çc hé gia ®×nh
khi cã nhu cÇu vÒ vèn th× cã thÓ ®i vay t¹i çc tæ chøc tµi chÝnh tÝn dông hoÆc
b¹n bÌ, anh em....
ChÝnh v× vËy, theo ®¹i tõ ®iÓn kinh tÕ thÞ tr−êng: “TÝn dông lµ nh÷ng
hµnh ®éng cho vay vµ b¸n chÞu hµng hãa vµ vèn gi÷a nh÷ng ng−êi së h÷u
kh¸c nhau”. TÝn dông kh«ng ph¶i lµ ho¹t ®éng vay tiÒn ®¬n gi¶n mµ lµ vay
tiÒn cã ®iÒu kiÖn, nghÜa lµ ph¶i tr¶ c¶ gèc lÉn l·i khi ®Õn k× h¹n.
Theo quan ®iÓm hiÖn ®¹i: “TÝn dông lµ mét ph¹m trï kinh tÕ, thÓ hiÖn
mèi quan hÖ gi÷a ng−êi ®i vay vµ ng−êi cho vay, nã lµ sù nh−îng mét l−îng
gi¸ trÞ hay mét l−îng hiÖn vËt theo ®iÒu kiÖn mµ hai bªn ®· tháa thuËn”.


5

PhÇn kh¸i niÖm bµi gi¶ng tÝn dông n«ng th«n: “TÝn dông lµ mét ph¹m trï
kinh tÕ chØ mèi quan hÖ vay m−în dùa trªn nguyªn t¾c cã hoµn tr¶ c¶ vèn vµ
l·i sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh [2].
b. §Æc ®iÓm cña tÝn dông
Vèn tÝn dông ®a d¹ng vµ phong phó vÒ h×nh thøc. §Æc ®iÓm næi bËt cña
vèn tÝn dông lµ tÝnh kh«ng thay ®æi vÒ tr¹ng th¸i vµ gi¸ trÞ mÆc dï nã lu«n l−u
chuyÓn trong giao dÞch vµ nã ®−îc thÓ hiÖn thµnh mét sè çc ®Æc ®iÓm:
Thø nhÊt: Ng−êi së h÷u mét sè tiÒn hoÆc hµng hãa chuyÓn cho ng−êi
kh¸c sö dông trong thêi gian nhÊt ®Þnh - vèn chuyÓn tõ ng−êi cho vay sang
ng−êi ®i vay.
Thø hai: Sau khi vay ng−êi ®i vay cã quyÒn sö dông vèn tÝn dông theo
môc ®Ých nhÊt ®Þnh
Thø ba: HÕt thêi h¹n vay do hai bªn tháa thuËn. Ng−êi vay hoµn tr¶ laÞ
cho ng−êi cho vay mét l−îng gi¸ trÞ lín h¬n vèn vay ban ®Çu, phÇn t¨ng thªm
nµy ®−îc gäi lµ tiÒn l·i [2].
c. C¬ së nguån vèn
Kh¸i niÖm nguån vèn ra ®êi dùa trªn sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña tµi chÝnh.
Tõ khi xuÊt hiÖn kh¸i niÖm tµi chÝnh con ng−êi ®· hiÓu nã mét çch ®Çy ®ñ ®ã
lµ “Tæng thÓ çc quan hÖ kinh tÕ g¾n víi viÖc ph©n phèi s¶n phÈm x· héi d−íi
h×nh thøc gi¸ trÞ, th«ng qua ®ã lËp vµ sö dông çc quü tiÒn tÖ nh»m ®¸p øng
yªu cÇu tÝch lòy vµ tiªu dïng cña çc chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ”[4]. Theo kinh
tÕ chÝnh trÞ M¸c - Lª nin th× tµi chÝnh thuéc vÒ ph¹m trï ph©n phèi cña qu¸
tr×nh s¶n xuÊt. Trong s¶n xuÊt, l−u th«ng hµng hãa ®ßi hái ph¶i cã tr−íc nguån
vèn, tiÒn tÖ ®Çu t− vµo çc yÕu tè s¶n xuÊt, vèn tiÒn tÖ trë thµnh tiÒn ®Ò cho
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ l−u th«ng hµn hãa, vèn tiÒn tÖ cã ®−îc nhê tµi chÝnh cã
chøc n¨ng t¹o vèn. Trong bÊt k× ph−¬ng thøc s¶n xuÊt nµo, viÖc t¹o vèn ®Òu
dùa vµo s¶n xuÊt thÆng d− tiÕt kiÖm ®−îc, tÝch lòy ®−îc çc quü kh¸c nhau,
qu¸ tr×nh t¹o lËp vèn mang h×nh thøc vµ b¾t nguån tõ çc chñ thÓ kh¸c nhau.
§èi víi ng©n s¸ch nhµ n−íc: víi t− çch nhµ n−íc lµ chñ thÓ cã quyÒn
lùc chÝnh trÞ m¹nh nhÊt th«ng qua luËt ph¸p do nhµ n−íc ban hµnh, chøc n¨ng
t¹o lËp vèn thÓ hiÖn viÖc t¹o lËp çc quü tiÒn tÖ tËp chung trong tay nhµ n−íc.
Nhµ nuíc b¾t buéc çc doanh nghiÖp, nh©n d©n ph¶i ®ãng thuÕ, phÝ, lÖ phÝ ®Ó


6

t¹o nguån thu cho ng©n s¸ch nhµ n−íc. MÆt kh¸c nhµ n−íc víi t− çch lµ chñ
së h÷u tµi s¶n cña quèc gia h×nh thµnh çc doanh nghiÖp nhµ n−íc ®Ó t¹o lËp
nguån vèn khi ng©n s¸ch bÞ thiÕu hôt nhµ n−íc l¹i ph¸t hµnh çc tr¸i phiÕu
nhµ n−íc ®Ó t¹o lËp nguån vèn.
§èi víi tµi chÝnh doanh nghiÖp: ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh, mçi doanh nghiÖp ®Òu ph¶i cã vèn. Vèn lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®−îc
®Ó doanh nghiÖp tån t¹i vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. §Ó cã vèn ®¶m b¶o
cho sù tån t¹i, çc doanh nghiÖp ®· huy ®éng tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau:
Nguån vèn chñ së h÷u gåm: vèn gãp kinh doanh cña çc chñ thÓ, lîi
nhuËn cã ®−îc sau mçi chu k× s¶n xuÊt kinh doanh nh−ng ch−a ®−îc ph©n
phèi vµ vèn chñ së h÷u kh¸c (quü ®Çu t− ph¸t triÓn, quü dù phßng tµi chÝnh...)
Nî ph¶i tr¶ do ®i vay chñ thÓ x· héi: Ng©n hµng vay d©n chóng b»ng
çch ph¸t hµnh çc giÊy tê cã gi¸ trÞ: tr¸i phiÕu, th−¬ng phiÕu ....
§Ó huy ®éng ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi l−îng vèn cÇn thiÕt th× doanh nghiÖp
ph¶i cã dù tÝnh nhu cÇu vÒ vèn, tiÕp ®ã cÇn lùa chän nguån vèn cho phï hîp:
nªn huy ®éng vèn tõ chñ së h÷u hay nªn vay, c¬ cÊu gi÷a nî vµ vèn chñ së
h÷u thÕ nµo lµ tèt nhÊt? nÕu vay th× nªn ph¸t hµnh tr¸i phiÕu hay vay ë çc tæ
chøc tin dông? thêi h¹n vµ l·i suÊt vay?
§èi víi tµi chÝnh cña çc chñ thÓ kh¸c (gia ®×nh, tæ chøc x· héi, çc
trung gian tµi chÝnh ....) ®Òu th«ng qua chøc n¨ng t¹o lËp vèn cña tµi chÝnh ®Ó
h×nh thµnh çc quü tiÒn tÖ phï hîp víi ho¹t ®éng cña m×nh[4].
Nh− vËy c¬ së h×nh thµnh vèn xuÊt ph¸t tõ vai trß chøc n¨ng cña tµi
chÝnh, xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu cÇn thiÕt ®Ó ®Çu t− kinh doanh cña doanh nghiÖp,
®Ó duy tr× ho¹t ®éng cña bé m¸y nhµ n−íc
2.1.1.2. Ph−¬ng thøc huy ®éng vèn
§Ó huy ®éng ®−îc l−îng vèn cho ho¹t ®éng cña m×nh çc ng©n hµng ®·
sö dông nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhau ®Ó t¹o lËp nguån vèn. Çc ng©n hµng
(trung gian tµi chÝnh) huy ®éng vèn th«ng qua mét sè ph−¬ng thøc chñ yÕu:
* NhËn tiÒn göi cña çc tæ chøc
“Ng©n hµng ®−îc nhËn tiÒn göi cña tæ chøc, ç nh©n vµ çc tæ chøc tÝn
dông kh¸c d−íi h×nh thøc tiÒn göi kh«ng k× h¹n, tiÒn göi cã kú h¹n vµ çc lo¹i
tiÒn göi kh¸c”[20]. B»ng çch nµy mét l−îng lín tiÒn nhµn rçi trong d©n


7

chóng ®−îc tËp chung trong çc NH t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng cña
NH trong kh©u duy tr× sù tån t¹i vµ cho vay vèn cña m×nh.
* Vay tõ ng©n hµng trung −¬ng
“Tæ chøc tÝn dông lµ ng©n hµng ®−îc vay vèn ng¾n h¹n cña NH nhµ n−íc
d−íi h×nh thøc t¸i cÊp vèn theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 30 cña LuËt NH nhµ n−íc ViÖt
Nam” [23]. NHT¦ cÊp vèn tÝn dông cho çc NH nh»m ®¶m b¶o cho nÒn kinh tÕ
cã ®ñ çc ph−¬ng tiÖn thanh to¸n cÇn thiÕt trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh. NHT¦
cÊp vèn cho çc NH b»ng nghiÖp vô triÕt khÊu hoÆc t¸i triÕt khÊu.
* Huy ®éng vèn b»ng ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸
“Khi ®−îc thèng ®èc NH nhµ n−íc chÊp thuËn, tæ chøc tÝn dông ®−îc
ph¸t hµnh chøng chØ tiÒn göi, tr¸i phiÕu vµ giÊy tê cã gi¸ kh¸c ®Ó huy ®éng
vèn cña tæ chøc, ç nh©n trong vµ ngoµi n−íc” [21]. Theo ph−¬ng thøc nµy
çc NH ph¸t hµnh çc giÊy tê cã mÖnh gi¸ kh¸c nhau - ng©n hµng ®ãng vai trß
lµ ng−êi ®i vay, ng−êi mua çc lo¹i giÊy cã gi¸ trÞ nµy - ng−êi cho vay. Sau
mét thêi gian Ên ®Þnh trªn giÊy ®ã, NH hoµn tr¶ cho ng−êi cho vay vèn gèc vµ
kho¶n l·i.
* Huy ®éng vèn b»ng çch vay vèn gi÷a çc tæ chøc tÝn dông
Çc tæ chøc tÝn dông ®−îc vay vèn cña nhau vµ cña tæ chøc tÝn dông
n−íc ngoµi [22].
2.1.1.3. Vai trß cña vèn tÝn dông ®èi víi gi¶m nghÌo
Gióp ng−êi d©n cã nh÷ng t− liÖu s¶n xuÊt: mua ph©n, con, c©y gièng, thuèc
b¶o vÖ thùc vËt.....
Vèn tÝn dông t¹o ra trang thiÕt bÞ, m¸y mãc, tµi s¶n cè ®Þnh n©ng cao n¨ng
lùc s¶n xuÊt cho çc n«ng tr¹i, n«ng hé. T¹o tiÒn ®Ò ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao
®éng, hiÖu qu¶ kinh tÕ, ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho hä.
Gióp ng−êi n«ng d©n cã nguån lùc vÒ vèn ®Ó ®Çu t− ph¸t triÓn, më réng
ngµnh nghÒ n«ng th«n, ®a d¹ng hãa trong n«ng nghiÖp, CNH - H§H c¬ cÊu
kinh tÕ n«ng th«n.
Gióp x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, cñng cè vµ c¶i t¹o n«ng th«n.


8

Thóc ®Èy ng−êi n«ng d©n trong trong sù lùa chän nh÷ng TBKHKT míi,
ng−êi d©n cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn n¾m b¾t çc TBKT gãp phÇn vµo viÖc CNH -
H§H n«ng nghiÖp n«ng th«n.
Gãp phÇn gi¶i quyÕt d− thõa lao ®éng n«ng th«n t¹o c«ng ¨n viÖc lµm æn
®Þnh cho hä[1].
2.1.2. Nh÷ng nh©n tè chñ yÕu ¶nh h−ëng tíi huy ®éng vèn cña ng©n hµng
2.1.2.1. Ph−¬ng h−íng vµ môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi
Trong çc ch−¬ng tr×nh x©y dùng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n−íc
§¶ng vµ Nhµ n−íc rÊt coi träng vïng n«ng th«n. §iÒu nµy ®−îc thÓ hiÖn trong
çc ®Ò ¸n: “§Èy nhanh CNH - H§H n«ng nghiÖp n«ng th«n thêi k× 2001 -
2010” [3]. Theo quan ®iÓm cña Nhµ n−íc th× ph¶i ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng
th«n theo h−íng c¬ chÕ thÞ tr−êng d−íi sù qu¶n lý cña nhµ n−íc. §iÒu nµy
®−îc thÓ hiÖn th«ng qua hÖ thèng quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ®Þnh h−íng, çc c«ng
cô qu¶n lý nh− kÕ ho¹ch tµi chÝnh tÝn dông, ng©n hµng....
N¨m 2002 ViÖt Nam c«ng bè chiÕn l−îc “t¨ng tr−ëng toµn diÖn vµ xãa
®ãi gi¶m nghÌo” bao gåm 8 môc tiªu lín trong ®ã môc tiªu ®Çu tiªn lµ xãa bá
t×nh tr¹ng cïng cùc vµ thiÕu ®ãi trong nh©n d©n [30].
Thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m tõ 2006 - 2010 víi ch−¬ng tr×nh môc tiªu
quèc gia vÒ xãa ®ãi gi¶m nghÌo. §Ó thùc hÞªn çc môc tiªu nµy hÖ thèng çc
chØ tiªu ®· ®−îc x¸c lËp: t¨ng 1,45 lÇn thu nhËp cña nhãm ng−êi nghÌo so víi
2005; çc x· ®Æc biÖt khã kh¨n cã ®ñ c¬ së h¹ tÇng thiÕt yÕu; 6 triÖu l−ît hé
nghÌo ®−îc vay vèn; 4,2 triÖu l−ît hé ®−îc tËp huÊn vÒ khuyÕn n«ng l©m ng−;
500 ngh×n hé nghÌo ®−îc hç trî xãa nhµ t¹m...[30].
Trong n¨m 2007 kÕt thóc mét n¨m ViÖt Nam trë thµnh thµnh viªn chÝnh
thøc cña tæ chøc th−¬ng m¹i thÕ giíi. NÒn kinh tÕ cña ViÖt Nam cã nhiÒu
b−íc ph¸t triÓn v−ît bËc: hoµn thµnh v−ît møc 20 chØ tiªu trong sè 23 chØ tiªu
®Ò ra, ®−a tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ lªn 8,5% cao nhÊt trong vßng 10
n¨m....riªng vïng n«ng nghiÖp n«ng th«n tØ lÖ hé nghÌo gi¶m tõ 17,2% n¨m
2006 xuèng cßn 14,7 % n¨m 2007 [14].
N¾m b¾t ®−îc nh÷ng c¬ héi míi, ®Æc biªt lµ nh÷ng thµnh qu¶ ®· ®¹t ®−îc
trong n¨m 2007. §¶ng vµ Nhµ n−íc tiÕp tôc x¸c ®Þnh vµ lËp kÕ ho¹ch môc tiªu


9

kinh tÕ x· héi cho n¨m tíi “PhÊn ®Êu ®¹t tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ cao, chÊt
l−îng bÒn v÷ng, n©ng cao søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ g¾n víi c¶i thiÖn ®êi
sèng nh©n d©n; phÊn ®Êu v−ît ng−ìng n−íc cã thu nhËp thÊp ....”. B»ng çc
chØ tiªu cô thÓ “gi¶m hé nghÌo xuèng cßn 11 - 12%, tæng vèn ®Çu t− ph¸t
triÓn x· héi 42% GDP...[15].
Tãm l¹i, ®Ó gi¶m tØ lÖ nghÌo ®ãi nhµ n−íc ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®Çu t−
vÒ vèn, nguån lùc nh»m n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt cho çc ®èi t−îng nghÌo.
2.1.2.2. C¬ chÕ chÝnh s¸ch
Nhu cÇu vÒ vèn ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n trong nh÷ng n¨m tíi
lµ rÊt lín. Trong ®iÒu kiÖn vèn ®Çu t− trùc tiÕp cña nhµ n−íc vµo n«ng nghiÖp
n«ng th«n cã h¹n th× viÖc t¨ng c−êng vèn cho n«ng th«n th«ng qua con ®−êng
tÝn dông cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng. Cïng víi viÖc ®Çu t− tµi chÝnh th× nhµ
n−íc còng ph¶i x©y dùng çc chÝnh s¸ch tÝn dông hîp lý. Nh»m ®¶m b¶o
quyÒn lîi cho ng−êi cho vay vµ ng−êi ®i vay trong viÖc t¹o kh¶ n¨ng cho ho¹t
®éng huy ®éng vèn cña çc tæ chøc tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng vay vèn cña çc hé
n«ng d©n, ®oµn thÓ: “Nhµ n−íc cã chÝnh s¸ch tÝn dông −u ®·i vÒ vèn, l·i suÊt,
®iÒu kiÖn vµ thêi h¹n vay ®èi víi ng−êi nghÌo, çc ®èi t−îng chÝnh s¸ch kh¸c
®Ó cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh”[19].
Trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ thùc hiÖn çc chÝnh s¸ch tÝn dông −u ®·i cÇn
l−u ý ®Õn mét sè vÊn ®Ò:
Do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ®èi t−îng cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp
kh«ng ®ång nhÊt vÒ thêi gian sinh tr−ëng. Cã nh÷ng c©y trång, gia sóc cã chu
k× s¶n xuÊt ng¾n: lóa, gµ....vµ cã nh÷ng c©y trång, gia sóc cã chu kú s¶n xuÊt
dµi: nh·n v¶i, tr©u bß ... Trong khi ®ã vèn tÝn dông chñ yÕu cho n«ng d©n chñ
yÕu lµ h×nh thøc tÝn dông ng¾n h¹n ®· lµm ¶nh h−ëng tíi viÖc s¶n xuÊt nh÷ng
c©y trång c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶: chÌ, cµ phª, cao su....lµ nh÷ng c©y trång
thÕ m¹nh cña n«ng nghiÖp ViÖt Nam. V× vËy ph¶i më réng thªm çc lo¹i h×nh
cho vay: vay trung h¹n vµ dµi h¹n.
Cã chÝnh s¸ch l·i suÊt −u ®·i ®èi víi n«ng d©n khi vay vèn −u ®·i. §Æc
biÖt lµ ®èi víi vïng nhiÒu khã kh¨n vµ hé nghÌo.


10

Ph¶i cã h×nh thøc thÕ chÊp phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña n«ng d©n hiÖn nay
bëi sè hé vay vèn lµ hé nghÌo kh«ng cã tµi s¶n thÕ chÊp. Do vËy cÇn më réng
h×nh thøc tÝn chÊp tËp thÓ qua çc hiÖp héi nghÒ nghiÖp, tæ ch÷c x· héi, tæ
chøc n«ng d©n lËp ra.....
Më réng h×nh thøc cho vay theo ch−¬ng tr×nh dù ¸n.
§æi míi hoµn thiÖn c¬ chÕ huy ®éng vèn vµ cho vay vèn çc tæ chøc tÝn
dông: NHNN vµ PTNT, NHCSXH, QT§N....[7].
2.1.2.3. §Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña çc hé n«ng d©n
§Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña çc hé n«ng d©n lµ yÕu tè ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi
nhu cÇu vÒ vèn vµ kh¶ n¨ng tiÕt kiÖm cña çc hé:
S¶n xuÊt n«ng nghiÖp cßn nhá lÎ tuy ®· cã sù ®Çu t− song vÉn cßn ë møc
®é thÊp, ch−a m¹nh d¹n, s¶n xuÊt cßn m¹ng nÆng tÝnh tù cung tù cÊp, chØ cã
mét sè Ýt lµ tham gia vµo thÞ truêng víi çc s¶n phÈm ®ãng vai trß lµ hµng hãa.
S¶n xuÊt n«ng nghiÖp th−êng gÆp nhiÒu rñi ro: lò lôt, h¹n h¸n, s©u bÖnh...
t¸c ®éng nhiÒu tíi t©m lý cña nguêi n«ng d©n ®Æc biÖt lµ nh÷ng ng−êi s¶n xuÊt
nhá. NÕu cã x¶y ra rñi do th× víi quy m« nh− vËy thiÖt h¹i lµ ®¸ng kÓ. Ng−êi
d©n kh«ng d¸m ®Çu t− cho vô sau còng nh− kh«ng t¹o ®−îc sù tÝch lòy tõ thu
nhËp s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.
Gi¸ trÞ çc n«ng s¶n phÈm thÊp do s¶n xuÊt nhá ch−a ®−îc chó träng
nhiÒu vµo mÉu m· còng nh− çc quy tr×nh c«ng nghÖ b¶o qu¶n, chÕ biÕn, s¬
chÕ. S¶n phÈm n«ng nghiÖp kh«ng cã th−¬ng hiÖu do vËy gi¸ c¶ thÊp dÉn tíi
thu nhËp thÊp ¶nh h−ëng tíi nhu cÇu vÒ vèn vµ kh¶ n¨ng tÝch lòy.
S¶n xuÊt n«ng nghiÖp mang nÆng tÝnh thêi vô. Do ®Æc ®iÓm vÞ trÝ ®Þa lý,
®Þa h×nh cña ®Êt n−íc n»m trong khu vùc nhiÖt ®íi giã mïa, mét n¨m cã bèn
mïa t¹o nªn c¬ cÊu c©y trång phong phó ®a d¹ng, t¹o nªn s¶n phÈm n«ng
nghiÖp mang tÝnh thêi vô. Khã kh¨n cho viÖc b¶o qu¶n sau thu ho¹ch kÕt hîp
nh−îc ®iÓm vÒ mÉu m·, chÊt l−îng th−¬ng hiÖu ¶nh h−ëng tíi gi¸ trÞ s¶n xuÊt
cña n«ng hé [1].
Nh− vËy, ch−¬ng tr×nh xãa ®ãi gi¶m nghÌo cÇn ph¶i ®−îc thùc hiÖn ®ång
bé ®Æc biÖt lµ nhµ n−íc trong viÖc x¸c ®Þnh chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ x·
héi, ho¹ch ®Þnh c¬ chÕ chÝnh s¸ch trong viÖc hç trî cung øng çc nhuån lùc


11

®Çu vµo còng nh− ®¶m b¶o cho ®Çu ra sau mçi chu k× s¶n xuÊt. Nh»m lµm
t¨ng nhu cÇu vÒ vèn cña n«ng d©n vµ t¨ng kh¶ n¨ng tÝch lòy, tiÕt kiÖm trong
nh©n d©n.
2.2. T×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông cña mét sè n−íc trªn thÕ giíi
2.2.1. ThÕ giíi
2.2.1.1 .T×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông ë NhËt B¶n
Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai, ChÝnh phñ NhËt cã nhiÒu chÝnh s¸ch
khuyÕn khÝch n«ng nghÞªp nh− thµnh lËp ng©n hµng hµng cÇm ®å bÊt ®éng s¶n,
ng©n hµng n«ng c«ng th−¬ng ®Þa ph−¬ng. Çc tæ hîp tµi chÝnh n«ng, l©m nghiÖp
thñy s¶n hiÖn t¹i ®· thay thÕ hai h×nh thøc trªn. Çc tæ hîp nµy ®· cung cÊp tiÒn
vay cho n«ng nghiÖp víi sè l−îng lín, l·i suÊt thÊp vµ dµi h¹n ®Ó ®Çu t− cho viÖc
h×nh thµnh vèn cè ®Þnh trong hé n«ng d©n vµ çc trang tr¹i n«ng nghiÖp.
§Çu nh÷ng n¨m 1960, ch−¬ng tr×nh cho vay n«ng nghiÖp (GPALs) cña
chÝnh phñ ®· t¨ng ®Çu t− c¬ b¶n cho n«ng nghiÖp, cho vay chñ yÕu ®Ó mua tµi
s¶n cè ®Þnh, më réng ®Êt ®ai, trang tr¹i, c¬ së h¹ tÇng. Nguån vèn cña ch−¬ng
tr×nh nµy lµ cña ChÝnh phñ vµ t− nh©n th«ng qua HTXNN. §©y lµ ch−¬ng tr×nh
cho lµ kh¸ hoµn h¶o víi l·i suÊt vay thÊp vµ thêi han vay dµi, ch−¬ng tr×nh ®· h¹n
chÕ ®−îc sù thèng trÞ cña nh÷ng ng−êi cho vay kh«ng tæ chøc vµ l·i suÊt cao.
ë NhËt HTXNN cã vai trß quan träng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ tµi chÝnh
cña çc trang tr¹i n«ng nghiÖp. Vai trß nµy ®−îc thÓ hiÖn th«ng qua ho¹t ®éng tÝn
dông trùc tiÕp víi n«ng d©n vµ çc trang tr¹i. Ho¹t ®éng tÝn dông cña NHNN
NhËt B¶n lµ huy ®éng sù tiÕt kiÖm vèn d− thõa trong n«ng nghiÖp, n«ng d©n ®Ó
võa cho kinh doanh n«ng nghiÖp võa cho kinh doanh ngoµi n«ng nghiÖp. Hµng
n¨m HTXNN cung cÊp tíi 70% sè tiÒn vay cho n«ng l©m thñy s¶n [8].
2.2.1.2. T×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông ë Th¸i Lan
ë Th¸i Lan, tæ chøc tÝn dông chÝnh thèng cung cÊp tÝn dông trung h¹n vµ
ng¾n h¹n. Trong ®ã BAAC lµ tæ chøc tÝn dông lín nhÊt trùc tiÕp cung cÊp tÝn
dông cho n«ng nghiÖp. §−îc thµnh lËp cuèi n¨m 1966, hiÖn nay BAAC gåm
657 chi nh¸nh, 850 v¨n phßng, 99,7% nguån vèn cña ng©n hµng BAAC tõ Bé
tµi chÝnh. §èi t−îng mµ BAAC cho vay lµ çc HTX, çc HiÖp Héi n«ng d©n,
trùc tiÕp tõng hé n«ng d©n vµ nhãm hé. §øng thø hai lµ hÖ thèng NHTM:


12

ng©n hµng B¨ng cèc cho n«ng d©n ç thÓ vay cã tµi s¶n thÕ chÊp vµ cho nhãm
n«ng d©n vay kh«ng cÇn tµi s¶n thÕ chÊp, ng©n hµng Ayudhya, tËp ®oµn çc
NHTM kÕt hîp gi÷a c¬ quan ph¸t triÓn n«ng th«n víi 5 NHTM cña Th¸i lan
do v¨n phßng Thñ t−íng ChÝnh phñ chØ ®¹o trùc tiÕp, ng©n hµng nhµ n−íc
Th¸i Lan ®ãng vai trß chñ ®¹o trong viÖc cung cÊp tÝn dông cho n«ng nghiÖp.
N«ng d©n Th¸i Lan vay vèn tÝn dông b»ng nhiÒu h×nh thøc tuú theo
thùc tr¹ng vµ thùc lùc kinh tÕ cña m×nh. Nh÷ng ng−êi giµu cã thÓ vay vèn
trùc tiÕp tõ çc tæ chøc tÝn dông chÝnh thèng mµ hä muèn. Trong khi ®ã
nh÷ng n«ng d©n nghÌo cã thÓ vay vèn tÝn dông gi¸n tiÕp khi tham gia vµo
HTX, çc hiÖp héi vµ nhãm n«ng d©n: HTXTD, tæ hîp t¸c ®Êt ®ai, hiÖp
héi thuû lîi nh©n d©n [8].
2.2.1.3. T×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông ë Philippin
ë Philippin, tÝn dông chÝnh thèng cung cÊp tÝn dông cho n«ng nghiÖp,
n«ng th«n gåm: N g©n hµng n«ng th«n, Ng©n hµng tiÕt kiÖm, NHTM, çc
ng©n hµng ®Æc biÖt cña ChÝnh phñ. §Æc biÖt lµ m¹ng l−íi ng©n hµng ®· ®−îc
triÓn khai xuèng tËn çc lµng x· trong c¶ n−íc. ChÝnh phñ Philippin ®· cã
nhiÒu chÝnh s¸ch tÝn dông phôc vô ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n: buéc
NHTM ph¶i dµnh tèi ®a 20% quü tiÒn vay cã thÓ cho n«ng nghiÖp, chÝnh phñ
®· thµnh lËp ng©n hµng ®Êt ®ai, ng©n hµng nµy ®· dµnh 60% sè vèn chuyªn
cho hé n«ng d©n nghÌo vay vèn, b»ng nh÷ng kho¶n tÝn dông nhá kho¶ng 20 -
82 ®« la, cho nh÷ng phô n÷ nghÌo vay vèn, cho nh÷ng chñ doanh nghiÖp nhá
vay l−îng vèn nhá ®Ó më réng s¶n xuÊt. Nh÷ng NH nµy ®−îc tæ chøc thµnh
m¹ng l−íi cung cÊp vèn tíi tËn tay ng−êi vay vµ víi l·i suÊt tèi thiÓu b»ng trªn
thÞ tr−êng 40% [8].
2.2.1.4. T×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông ë B¨ngla®et
ë B¨ngla®et tÝn dông chÝnh thèng trong n«ng nghiÖp n«ng th«n bao gåm
2 bé phËn:
Thø nhÊt, nh÷ng chi nh¸nh ë n«ng th«n cña NH ph¸t triÓn n«ng nghiÖp
vµ NHTM quèc gia: n¨m 1977 ChÝnh phñ B¨ngladet ®· ®−a ra chÝnh s¸ch
ng©n hµng yªu cÇu mçi chi nh¸nh Ng©n hµng thµnh thÞ ph¶i më hai chi nh¸nh
ng©n hµng ë n«ng th«n. N¨m 1982, toµn bé tæ chøc tÝn dông chÝnh thèng
thuéc hoµn toµn vÒ ChÝnh Phñ. Ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng nhµ n−íc


13

trong khu vùc n«ng nghiÖp gi¶m qua çc n¨m, ho¹t ®éng thu håi vèn vay ®óng
h¹n cña NHTM nhµ n−íc kh«ng nh÷ng thÊp mµ cßn gi¶m víi tèc ®é nhanh:
n¨m 1981 - 1982 lµ 51% th× n¨m 1992 - 1993 chØ cßn 19%. Tõ 1992 ChÝnh
phñ d· xo¸ bá viÖc quy ®Þnh l·i suÊt cè ®Þnh, çc NH ®−îc tù do ®−a ra tû lÖ
l·i cè ®Þnh cho tõng ho¹t ®éng. Mét tßa ¸n chuyªn ph©n xö kh«ng tr¶ ®−îc nî
®óng h¹n ®· ®−îc thµnh lËp.
Thø hai, nh÷ng tæ chøc tµi chÝnh n«ng th«n d−íi sù qu¶n lý ®iÒu hµnh
cña mét sè tæ chøc phi chÝnh phñ. HiÖn t¹i B¨ngladet cã 7 tæ chøc Phi chÝnh
phñ cung cÊp tµi chÝnh tÝn dông cho n«ng th«n. Ho¹t ®éng cña nh÷ng tæ chøc
nµy kh«ng nh»m môc ®Ých lîi nhuËn vµ m¹ng l−íi ®−îc tæ chøc tíi tËn çc
lµng, x· theo h×nh thøc di ®éng hay cè ®Þnh [8].
2.2.2. T×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông ë ViÖt Nam
§¶ng vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch tÝn dông phï hîp
víi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ ë tõng thêi kú trong mçi giai ®o¹n lÞch sö cña ®Êt
n−íc nh»m ®¸p øng nhu cÇu vèn cho ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n.
Thêi kú tr−íc ®æi míi (tr−íc 1988): nÒn kinh tÕ n«ng th«n ViÖt Nam ph¸t
triÓn dùa trªn c¬ chÕ tËp chung bao cÊp. Nh÷ng ®¬n vÞ kinh tÕ c¬ b¶n trong
thêi kú nµy nh− HTXNN, çc n«ng tr−êng quèc doanh. NHNNVN lµ tæ chøc
tµi chÝnh cung cÊp tÝn dông cho n«ng nghiÖp n«ng th«n. Nã gåm nhiÒu chi
nh¸nh ë cÊp tØnh, huyÖn. Çc HTXNN ®−îc thµnh lËp ë miÒn B¾c vµ trë thµnh
tæ chøc tÝn dông ®éc lËp. Nguån vèn chñ yÕu nhËn vay tõ NHNN vµ tiÒn göi
tiÕt kiÖm. §èi víi n«ng nghiÖp miÒn Nam, çc tæ chøc tÝn dông còng ®−îc
thµnh lËp nh»m ®¸p øng nhu cÇu vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp. Ho¹t ®éng tÝn
dông ®ãng vai trß lµ c«ng cô trong ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n.
Hµng n¨m khèi l−îng vèn tÝn dông vµ ng−êi vay ®Òu t¨ng. Ng©n hµng ph¸t
triÓn n«ng th«n −u tiªn gióp ®ì ng−êi nghÌo thùc sù s¶n xuÊt. V× vËy viÖc cho
vay cña NH ®· gÆt h¸i ®−îc nhiÒu thµnh c«ng.
Thêi kú sau ®æi míi (tõ 1988 ®Õn nay) nÒn kinh tÕ n−íc ta tõ tËp chung
bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr−êng, hé n«ng d©n trë thµnh ®¬n vÞ kinh tÕ tù chñ, lµ
thêi kú c¶ n−íc thùc hiÖn CNH - H§H n«ng nghiÖp n«ng th«n. V× vËy §¶ng
vµ Nhµ n−íc cã nhiÒu chÝnh s¸ch tÝn dông cho n«ng nghiÖp n«ng th«n. Çc


14

loaÞ h×nh tæ chøc tÝn dông n«ng th«n còng ®a d¹ng vµ tr¶i réng trªn ®Þa bµn
n«ng th«n. Çc tæ chøc tÝn dông nh−: NHNN vµ PTNT, NHCSXH,
QTDNN....., HTXTD, Ng©n hµng cæ phÇn n«ng th«n. Çc tæ chøc tÝn dông
kh«ng chuyªn nh−: Kho b¹c nhµ n−íc ViÖt Nam, Héi Liªn hiÖp phô n÷ ViÖt
Nam, Héi n«ng d©n [8].
2.3. T×nh h×nh huy ®éng vµ hÖ thèng cung øng tÝn dông cña NHCSXH
trong n«ng th«n ViÖt Nam
2.3.1. Çc quy ®Þnh cho vay vèn cña NHCSXH
2.3.1.1. §èi t−îng cho vay cña ng©n hµng CSXH
a. Hé nghÌo
b. HSSV cã hoµn c¶nh khã kh¨n ®ang häc trong çc tr−êng ®¹i häc, cao
®¼ng, trung cÊp, chuyªn nghiÖp, häc nghÒ.
c. Çc ®èi t−îng cÇn vay vèn ®Ó gi¶i quyÕt viÖc lµm theo nghÞ quyÕt
120/H§BT ngµy 11/4/1992 cña Héi ®ång Bé tr−ëng.
d. Çc ®èi t−îng chÝnh s¸ch ®i lao ®éng cã thêi h¹n ë n−íc ngoµi.
e. Çc tæ chøc kinh tÕ vµ hé s¶n xuÊt, kinh doanh thuéc h¶i ®¶o, thuéc
khu vùc II, III miÒn nói vµ thuéc ch−¬ng tr×nh 135 cña ChÝnh phñ.
g. Çc ®èi t−îng kh¸c khi cã quyÕt ®Þnh cña ChÝnh phñ [24].
2.3.1.2. §iÒu kiÖn cho vay vèn
Thø nhÊt: Çc hé vay vèn ph¶i cã tªn trong danh s¸ch hé nghÌo cña ban
xãa ®ãi gi¶m nghÌo ë x·, thÞ trÊn.
Thø hai: Hé nghÌo ph¶i cã hé khÈu th−êng tró t¹i ®Þa ph−¬ng n¬i cã chi
nh¸nh NHCSXH ®ãng trô së.
Thø ba: Hé nghÌo vay vèn −u ®·i kh«ng ph¶i thÕ chÊp tµi s¶n khi lµ
thµnh viªn cña tæ t−¬ng trî, nÕu kh«ng lµ thµnh viªn cña tæ t−¬ng trî th× ph¶i
cã sù b¶o l·nh cña mét tæ chøc chÝnh trÞ nµo ®ã.
Thø t−: Chñ hé vµ ng−êi thõa kÕ hîp ph¸p ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm trong
viÖc vay vµ tr¶ nî ng©n hµng.
Thø n¨m: Lµ hé nghÌo kh«ng cßn vay nî cña tæ chøc tµi chÝnh, tÝn dông
nµo kh¸c.


15

Thø s¸u: Lµ hé nghÌo ph¶i tr¶ hÕt nî nÇn tr−íc míi ®−îc xÐt cho vay
lÇn sau.
Thø bÈy: Ph¶i lµ hé cã møc thu nhËp d−íi møc quy ®Þnh (d−íi 200.000
®ång ®èi víi n«ng th«n vµ 260.000 ®ång ®èi víi thµnh thÞ).
Thø t¸m: hé nghÌo ph¶i chÊp nhËn quy ®Þnh nghiÖp vô cho vay vµ chÞu sù
kiÓm so¸t cña ng©n hµng tõ khi nhËn tiÒn vay ®Õn khi tr¶ hÕt nî gèc vµ l·i [24].
* Tr−êng hîp kh«ng ®−îc vay vèn
Thø nhÊt: nh÷ng ng−êi kh«ng cßn kh¶ n¨ng lao ®éng chñ hé, ng−êi thõa
kÕ hîp ph¸p ®ang m¾c çc tÖ n¹n x· héi.
Thø hai: ng−êi ®ang m¾c bÖnh t©m thÇn, ng−êi ®ang bÞ truy cøu tr¸ch
nhiÖm h×nh sù.
Thø ba: çn bé nh©n viªn cña NH ®−¬ng nhiÖm.
§èi víi ng−êi vay lµ çc ®èi t−îng chÝnh s¸ch kh¸c thùc hiÖn theo quy
®Þnh hiÖn hµnh cña nhµ n−íc.
2.3.1.3. Môc ®Ých sö dông vèn vay
a. §èi víi hé nghÌo, hé s¶n xuÊt kinh doanh thuéc h¶i ®¶o, thuéc khu vùc II
III miÒn nói vµ vïng thuéc ch−¬ng tr×nh 135 sö dông vèn ®Ó:
* Mua s¾m vËt t− thiÕt bÞ, gièng c©y trång vËt nu«i, thanh to¸n çc dÞch
vô s¶n xuÊt kinh doanh.
* Gãp vèn thùc hiÖn çc dù ¸n s¶n xuÊt, kinh doanh ®−îc cÊp cã thÈm
quyÒn quy ®Þnh.
* Gi¶i quyÕt mét phÇn nhu cÇu thiÕt yÕu vÒ nhµ ë, ®iÖn th¾p s¸ng, n−íc
s¹ch vµ häc tËp.
b. §èi víi tæ chøc kinh tÕ thuéc h¶i ®¶o, thuéc khu vùc II, III miÒn nói vµ
çc x· thuéc ch−¬ng tr×nh 135 sö dông vèn vay ®Ó chi phÝ cho s¶n xuÊt, kinh
doanh theo ch−¬ng tr×nh, dù ¸n ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt.
c. §èi víi HSSV cã hoµn c¶nh khã kh¨n sö dông vèn vay ®Ó mua s¾m
ph−¬ng tiÖn häc tËp, çc chi phÝ kh¸c phôc vô cho viÖc häc t¹i tr−êng.
d. Ng−êi vay lµ ®èi t−îng chÝnh s¸ch ®i lao ®éng cã thêi h¹n ë n−íc
ngoµi, sö dông vèn vay ®Ó tr¶ chi phÝ ®µo t¹o, chi phÝ dÞch vô, tiÒn ®Æt cäc vÐ
m¸y bay.


16

e. Ng−êi vay lµ ®èi t−îng kh¸c thùc hiÖn theo quyÕt ®Þnh cña Thñ t−íng
ChÝnh phñ.
g. Vèn nhËn ñy th¸c cho vay −u ®·i ®−îc sö dông theo c¸c môc ®Ých do
hai bªn ñy th¸c yªu cÇu vµ ®−îc ghi trong hîp ®ång ñy th¸c [24].
2.3.1.4. Møc vay
Møc vay ®èi víi mét l−ît vay phï hîp víi tõng lo¹i ®èi t−îng ®−îc vay
vèn tÝn dông −u ®·i do héi ®ång qu¶n trÞ NHCSXH quy ®Þnh vµ c«ng bè trªn
c¬ së nhu cÇu vay vèn vµ kh¶ n¨ng nguån vèn cã thÓ huy ®éng ®−îc trong
tõng thêi k×.
2.3.1.5. Thêi h¹n cho vay, gia h¹n nî, chuyÓn nî qu¸ h¹n
Thêi h¹n cho vay cña NH ®−îc quy ®Þnh c¨n cø vµo môc ®Ých sö dông
vèn vay cña ng−êi vay vµ thêi h¹n thu håi vèn cña ch−¬ng tr×nh dù ¸n cã tÝnh
®Õn kh¶ n¨ng tr¶ nî cho ng−êi vay.
Tr−êng hîp ng−êi vay ch−a tr¶ ®−îc nî ®óng thêi h¹n ®· cam kÕt do
nguyªn nh©n kh¸ch quan, ®−îc NHCS xem xÐt cho gia h¹n nî.
Tr−êng hîp ng−êi vay sö dông vèn vay sai môc ®Ých, ng−êi vay cã thÓ tr¶
kho¶n nî ®Õn h¹n nh−ng kh«ng tr¶ th× chuyÓn nî qu¸ h¹n. Tæ chøc cho vay
kÕt hîp víi chÝnh quyÒn së t¹i, c¸c tæ chøc chÝnh trÞ cã biÖn ph¸p thu håi nî.
Thêi h¹n cho vay, gia h¹n nî, chuyÓn nî qu¸ h¹n do héi ®ång NHCSXH
quy ®Þnh [24].
2.3.1.6. L·i suÊt cho vay
L·i suÊt cho vay do Thñ t−íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh cho tõng thêi kú
theo ®Ò nghÞ héi ®ång qu¶n trÞ cña NHCSXH, thèng nhÊt mét møc trong ph¹m
vi c¶ n−íc.
L·i suÊt nî qu¸ h¹n ®−îc tÝnh b»ng 130% l·i suÊt khi vay [24].
2.4.1.7. Quy tr×nh vµ thñ tôc cho vay
NHCSXH quy ®Þnh quy tr×nh vµ thñ tôc cho vay ®èi víi tõng ng−êi vay
b¶o ®¶m ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ thùc hiÖn.
* Quy tr×nh chung: NHCSXH thùc hiÖn quy tr×nh cho vay qua tæ t−¬ng trî
sau ®ã NH ®−a vèn tíi tËn tay ng−êi vay vèn.


17

1 6
Tæ tiÕt kiÖm
Hé nghÌo vµ vay vèn
7

Tæ chøc ChÝnh
2 trÞ – x· héi
8

Ng©n hµng 4 Ban xãa ®ãi
chÝnh s¸ch x· gi¶m nghÌo vµ
héi UBND x· 5
3

H×nh 2.1: S¬ ®å quy tr×nh xÐt duyÖt cho vay vèn hé nghÌo cña NHCSXH
Chó thÝch:
1. Hé nghÌo ®Ò nghÞ vay vèn göi tæ tiÕt kiÖm vµ vay vèn.
2. Tæ vay vèn b×nh xÐt hé nghÌo ®−îc vay vèn vµ göi danh s¸ch hé nghÌo
®Ò nghÞ vay vèn lªn ban xãa ®ãi gi¶m nghÌo vµ UBND x·.
3. Ban xãa ®ãi gi¶m nghÌo x· vµ UBND x· x¸c nhËn vµ chuyÓn danh
s¸ch lªn NH.
4. NH xÐt duyÖt vµ th«ng b¸o c¸c hé ®−îc vay vèn, lÞch gi¶i ng©n, ®Þa
®iÓm gi¶i ng©n cho UBND x·.
5. UBND x· th«ng b¸o kÕt qu¶ phª duyÖt cña NH ®Õn tæ chøc chÝnh trÞ -
x· héi.
6. Tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi th«ng b¸o kÕt qu¶ phª duyÖt ®Õn tæ tiÕt kiÖm
vµ vay vèn.
7. Tæ tiÕt kiÖm vµ vay vèn th«ng b¸o cho hé vay biÕt kÕt qu¶ phª duyÖt
cña NH, th«ng b¸o thêi gian vµ ®Þa ®iÓm gi¶i ng©n ®Õn c¸c hé vay vèn.
8. NH cïng tæ tiÕt kiÖm vµ vay vèn gi¶i ng©n ®Õn tõng hé gia ®×nh ®−îc
vay vèn [28].


18

* Chu tr×nh vay vèn cña NHCSXH th«ng qua héi phô n÷

Phô n÷ nghÌo

1 8

Chi héi phô n÷ th«n

2 7 9

Héi phô n÷ x·

3 6

Héi phô n÷ huyÖn

4 5
Ng©n hµng chÝnh s¸ch x· héi

H×nh 2.2: S¬ ®å quy tr×nh xÐt duyÖt cho vay vèn cña NHCSXH th«ng qua
héi phô n÷ huyÖn
Chó thÝch:
B−íc 1: Hé nghÌo lµm ®¬n vay vèn göi chi héi phô n÷ th«n.
B−íc 2: Chi héi phô n÷ th«n tiÕp nhËn ®¬n ®Ò nghÞ, sau ®ã göi danh s¸ch
hé nghÌo lªn héi phô n÷ x·.
B−íc 3: Héi phô n÷ x· tiÕp nhËn danh s¸ch vay vèn tõ çc chi héi phô n÷
th«n, lËp danh s¸ch hé vay vèn cña toµn x· kÌm theo x¸c nhËn vµ göi lªn héi
phô n÷ huyÖn.
B−íc 4: Héi phô n÷ huyÖn tæng hîp danh s¸ch çc hé vay vèn trong toµn
huyÖn vµ göi danh s¸ch lªn NHCS .
B−íc 5: NHCSXH th«ng b¸o cho héi phô n÷ huyÖn vÒ danh s¸ch PN
nghÌo ®−îc vay vèn, thêi gian, ®Þa ®iÓm gi¶i ng©n.
B−íc 6: Héi PN huyÖn th«ng b¸o danh s¸ch PN çc x· ®−îc vay vèn,
thêi gian, ®Þa ®iÓm gi¶i ng©n.


19

B−íc 7: Héi PN x· th«ng b¸o s¸ch PN çc th«n ®−îc vay vèn, thêi gian,
®Þa ®iÓm gi¶i ng©n.
B−íc 8: Chi héi PN th«n th«ng b¸o çc PN cña th«n ®−îc vay vèn, thêi
gian, ®Þa ®iÓm gi¶i ng©n.
B−íc 9: NHCS XH trùc tiÕp tiÕn hµnh gi¶i ng©n ®Õn tËn tay çc hé
vay vèn [11].


20

PHÇN 3
§èI T¦îNG, NéI DUNG Vµ PH¦¥NG PH¸P NGHI£N CøU

3.1. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu
3.1.1. §èi t−îng nghiªn cøu
TËp chung ph©n tÝch t×nh h×nh cung øng vèn tÝn dông cña NHCSXH vµ
viÖc sö dông vèn çc hé n«ng d©n nghÌo vay vèn tÝn dông −u ®·i cña
NHCSXH th«ng qua héi phô n÷ huyÖn Vô B¶n.
3.1.2. Ph¹m vi nghiªn cøu
- Ph¹m vi kh«ng gian nghiªn cøu: ®¸nh gi¸ t×nh h×nh cho vay vèn cña
NHCSXH huyÖn Vô B¶n vµ t×nh h×nh sö dông vèn vay −u ®·i cña çc hé
nghÌo th«ng qua héi phô n÷ trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ.
- Ph¹m vi thêi gian nghiªn cøu: Sè liÖu vµ kÕt qu¶ nghiªn cøu ®−îc sö
dông trong vßng 3 n¨m (2005 - 2007).
- Çc sè liÖu ®iÒu tra kinh tÕ hé tËp chung vµo n¨m 2007, ®iÒu tra 45 hé
®Ó thu thËp th«ng tin s¬ cÊp cña 3 x· Céng Hoµ, Trung Thµnh, Hîp H−ng.
3.2. §Þa ®iÓm vµ thêi gian nghiªn cøu
3.2.1. §Þa ®iÓm nghiªn cøu
§Ò tµi ®−îc triÓn khai t¹i héi phô n÷ huyÖn Vô B¶n, NHCSXH huyÖn
Vô B¶n, nghiªn cøu cô thÓ t¹i 3 x· Céng Hoµ, Trung Thµnh, Hîp H−ng.
3.2.2. Thêi gian nghiªn cøu
§Ò tµi ®−îc thùc hiÖn tõ ngµy 18/2 - 18/6/2008. §Ò tµi nghiªn cøu çc
sè liÖu trong vßng 3 n¨m 2005 - 2007. TiÕn hµnh ®iÒu tra cô thÓ n¨m 2007. Sè
liÖu ®iÒu tra hé lµ sè liÖu thùc hiÖn trong n¨m 2007.
3.3. Néi dung nghiªn cøu
3.3.1. Ph©n tÝch ¶nh h−ëng cña çc nh©n tè tù nhiªn, kinh tÕ x· héi, ®Õn sù
ph¸t triÓn n«ng l©m ng− nghiÖp ë huyÖn Vô B¶n
3.3.2. Nghiªn cøu qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ cho vay vèn −u ®·i th«ng qua
héi phô n÷ huyÖn Vô B¶n
3.3.3. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng t¸c tÝn dông −u ®·i t¹i héi phô n÷
huyÖn Vô B¶n giai ®o¹n tõ 2005 - 2007


21

3.3.4. §¸nh gi¸ t×nh h×nh sö dông vèn vay −u ®·i cña çc hé gia ®×nh n«ng
d©n nghÌo t¹i 3 x· Céng Hoµ, Trung Thµnh, Hîp H−ng
3.3.5. §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p vÒ viÖc cho hé nghÌo vay vèn −u ®·i vµ viÖc
sö dông vèn vay −u ®·i cã hiÖu qu¶ h¬n cña çc hé nghÌo
3.4. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu
3.4.1. Çc c©u hái nghiªn cøu ®Æt ra
- Nguån vèn vay −u ®·i cña ng©n hµng th«ng qua héi phô n÷ huyÖn ®·
lµm gi¶m tØ lÖ hé nghÌo ®ãi trong huyÖn lµ bao nhiªu?
- Nguån vèn tÝn dông −u ®·i cña ng©n hµng uû quyÒn cho Héi Phô n÷
huyÖn ®ã ®−îc sö dông cã hiÖu qu¶ kh«ng?
- Vèn tÝn dông −u ®·i cña NHCSXH uû quyÒn cho Héi Phô n÷ ®· ®−îc
nh÷ng ng−êi d©n sö dông vµo nh÷ng ngµnh nghÒ s¶n suÊt nµo? ViÖc sö dông
vèn vay −u ®·i cã ®óng môc ®Ých hay kh«ng?
- §Ó ®¸p øng ®ñ vèn cho viÖc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ n©ng cao hiÖu qu¶
sö dông vèn vay cho hé nghÌo ë huyÖn Vô B¶n cÇn ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn
®Ò g×?
3.4.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ®Ó thùc hiÖn ®Ò tµi
3.4.2.1. Chän ®iÓm nghiªn cøu
- Chän ®iÓm nghiªn cøu ph¶i ®Çy ®ñ, cã çc ®Æc ®iÓm ®¹i diÖn vÒ ®iÒu
kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ x· héi, t×nnh h×nh s¶n suÊt kinh doanh, t×nh h×nh sö
dông vèn tÝn dông. Çc ®iÓm nghiªn cøu ph¶i cã ho¹t ®éng vay vèn vµ viÖc sö
dông vèn vay −u ®·i cã hiÖu qu¶ hay kh«ng cã hiÖu qu¶.
- §Ò tµi nghiªn cøu ë huyÖn Vô B¶n do h¹n chÕ vÒ thêi gian, kinh phÝ
nªn t«i tiÕn hµnh nghiªn cøu çc hé n«ng d©n nghÌo t¹i 3 x· Céng Hoµ, Trung
Thµnh, Hîp H−ng.
3.4.2.2. Thu thËp th«ng tin thø cÊp
Tµi liÖu thø cÊp lµ nh÷ng tµi liÖu, sè liÖu ®−îc c«ng bè bao gåm çc
th«ng tin vÒ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, kinh tÕ n«ng th«n, çc tµi liÖu liªn quan
®Õn chÝnh s¸ch n«ng th«n, n«ng nghiÖp, tµi chÝnh, tÝn dông, thùc tr¹ng cung
cÊp tÝn dông cho hé n«ng d©n cña çc tæ chøc tÝn dông trªn ®Þa bµn huyÖn; çc
tµi liÖu vÒ d©n sè vµ lao ®éng cña huyÖn, tµi liÖu vÒ t×nh h×nh sö dông ®Êt ®ai


22

cña huyÖn….; çc kÕt qu¶ ®ã tiÕn hµnh tr−íc ®ã ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é vµ ph¹m
vi çc vÊn ®Ò ®−îc gi¶i quyÕt tiÕp theo.
Çc nguån cung cÊp tµi liÖu thø cÊp:
- Phßng Thèng kª huyÖn Vô B¶n.
- NHCSXH huyÖn Vô B¶n.
- Héi Phô n÷ huyÖn Vô B¶n.
- Phßng Néi vô.
- Phßng Lao ®éng - Th−¬ng binh X· héi huyÖn Vô B¶n.
- Phßng C«ng th−¬ng huyÖn Vô B¶n.
Ngoµi çc nguån trªn tµi liÖu thø cÊp cßn ®−îc thu thËp tõ çc t¹p chÝ
chuyªn ngµnh, b¸o trÝ, çc b¸o ço khoa häc ®ã ®−îc c«ng bè, b¸o ®iÖn tö...
3.4.2.3. Thu thËp th«ng tin s¬ cÊp
Nh÷ng th«ng tin nµy ®−îc thu thËp dùa trªn çc ph−¬ng ph¸p: ®¸nh gi¸
nhanh n«ng th«n (RRA); ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ n«ng th«n cã sù tham gia
(PRA); ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra hé.
- Ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ nhanh n«ng th«n (RRA): th«ng qua viÖc ®i thùc
®Þa ®Ó quan s¸t thùc tÕ, pháng vÊn kh«ng chÝnh thøc çc çn bé vµ nh÷ng
ng−êi d©n sèng t¹i ®Þa ph−¬ng thu thËp nh÷ng tµi liÖu th«ng tin ®ã cã t¹i ®Þa
®iÓm nghiªn cøu.
- Ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ nhanh n«ng th«n cã sù tham gia (PRA): lµ
ph−¬ng ph¸p tiÕp xóc trùc tiÕp víi ng−êi d©n t¹i çc ®iÓm nghiªn cøu, thu thËp
nh÷ng ý kiÕn vµ sù hiÓu biÕt cña hä vÒ nh÷ng khã kh¨n mµ hä ®ang gÆp ph¶i
trong s¶n suÊt kinh doanh còng nh− çc gi¶i ph¸p ®Ó v−ît qua khã kh¨n ®ã.
- Ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra hé: viÖc thu thËp tµi liÖu míi chñ yÕu dùa trªn c¬
së ®iÒu tra hé n«ng d©n ®−îc vay vèn −u ®·i do NHCSXH cÊp th«ng qua Héi
Phô n÷. MÉu ®iÒu tra ®−îc chän ngÉu nhiªn theo ph−¬ng ph¸p kho¶ng çch tõ
danh s¸ch çc hé vay vèn cña çc x· vµ sè hé cßn d− nî ®Õn thêi ®iÓm ®iÒu
tra trong d÷ liÖu cña ng©n hµng.
* X©y dùng phiÕu ®iÒu tra
PhiÕu ®iÒu tra ®−îc x©y dùng nh»m thu thËp nh÷ng th«ng tin tõ çc hé ®iÒu tra.
Néi dung cña phiÕu ®iÒu tra gåm:


23

1, Nh÷ng th«ng tin c¬ b¶n vÒ chñ hé ®−îc pháng vÊn: tuæi giíi tÝnh,
tr×nh ®é häc vÊn, sè nh©n khÈu, sè lao ®éng trong gia ®×nh, nghÒ nghiÖp, tµi
s¶n, thu nhËp b×nh qu©n, diÖn tÝch ®Êt b×nh qu©n, còng nh− t×nh h×nh s¶n suÊt
cña hé trong n¨m 2007.
2, T×nh h×nh vay vèn tÝn dông cña hé: vay ë ®©u, vay bao nhiªu, thêi
gian vay bao l©u, l·i suÊt vay bao nhiªu, môc ®Ých vay lµ g×?
3, KÕt qu¶ s¶n suÊt kinh doanh cña hé: kÕt qu¶ s¶n suÊt kinh doanh cña
hé trong n¨m 2007 cña ngµnh trång trät, ch¨n nu«i, dÞch vô …
4, Nh÷ng th«ng tin vÒ sù hiÓu biÕt cña çc hé ®èi víi tÝn dông gåm: sè
l−îng tiÒn vay, thêi gian vay, l·i suÊt vay, thñ tôc vay, çn bé tÝn dông.
Sau khi chän mÉu ®iÒu tra, h×nh thµnh bé c©u hái pháng vÊn, tiÕn hµnh
pháng vÊn thö mét sè hé nghÌo trong mÉu ®· x¸c ®Þnh. Nh×n chung nh÷ng th«ng
tin trong bé c©u hái ®Çy ®ñ, dÔ hiÓu ng−êi d©n cã thÓ rµnh m¹ch tr¶ lêi. V× vËy
t«i ®· tiÕn hµnh pháng vÊn chÝnh thøc çc hé trong mÉu ®iÒu tra.
3.4.2.4. Ph−¬ng ph¸p xö lý vµ ph©n tÝch sè liÖu
a. Ph−¬ng ph¸p thèng kª m« t¶
- Lµ ph−¬ng ph¸p dùa trªn nh÷ng sè liÖu thèng kª, m« t¶ sù biÕn ®éng
còng nh− xu h−íng ph¸t triÓn cña mét hiÖn t−îng kinh tÕ x· héi, rót ra nh÷ng
kÕt luËn cÇn thiÕt phôc vô cho c«ng t¸c nghiªn cøu øng dông vµo s¶n xuÊt.
b. Ph−¬ng ph¸p so s¸nh
- Lµ ph−¬ng ph¸p sö dông réng r·i trong nghiªn cøu, th«ng qua so s¸nh
rót ra sù kh¸c nhau cña tõng ngµnh sö dông vèn vay, −u nh−îc ®iÓm cña tõng
ngµnh sö dông vèn, tõ ®ã rót ra nh÷ng kÕt luËn bæ xung cho ho¹t ®éng tÝn
dông cña tõng ngµnh.
3.4.3. HÖ thèng çc chØ tiªu nghiªn cøu
a. Nhãm chØ tiªu ph©n tÝch ho¹t ®éng cña NHCSXH
- L−îng vèn huy ®éng.
- Sè hé ®−îc vay vèn −u ®·i.
- B×nh qu©n vèn vay/hé.
- L·i suÊt vay −u ®·i.
- Thêi h¹n cho vay.


24

b. Nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qña ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng
- TØ lÖ thu nî.
- TØ lÖ nî qu¸ h¹n.
* Nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ sö dông vèn tÝn dông −u ®·i cña çc hé vay vèn.
- Sè l−îng vèn vay cho ngµnh trång trät, ch¨n nu«i, dÞch vô.
- TØ lÖ vèn vay cho trång trät, ch¨n nu«i, dÞch vô.
c. Nhãm chØ tiªu ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn vay −u ®·i cña çc hé n«ng d©n
- KÕt qu¶ sö dông vèn vay:
+ Sè hé ®−îc vay vèn −u ®·i.
+ L−îng vèn −u ®·i mçi hé nghÌo ®−îc vay.
+ Môc ®Ých sö dông sö dông vèn vay −u ®·i cña çc hé.
+ T×nh h×nh sö dông ®Êt ®ai cña çc hé.
+ Thu nhËp cña ng−êi d©n tr−íc vµ sau khi vay vèn.
+ Nhu cÇu vay vèn −u ®·i cña çc hé.
- Nh÷ng khã kh¨n cña hé khi sö dông vèn vay.
d. HiÖu qu¶ sö dông vèn
* Mét sè chØ tiªu x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ sö dông vèn
- Tæng gi¸ trÞ s¶n suÊt (GO): lµ toµn bé gi¸ trÞ cña çc s¶n phÈm vËt chÊt, dÞch
vô n«ng nghiÖp do lao ®éng cña çc hé gia ®×nh lµm ra trong mét thêi gian
nhÊt ®Þnh (th−êng lµ 1 n¨m).
n
C«ng thøc: ∑ Qi.Pi
1
Trong ®ã: Qi lµ s¶n l−îng c©y trång vËt nu«i
Pi lµ gi¸ trÞ s¶n phÈm c©y trång vËt nu«i
- Chi phÝ trung gian (IC): lµ toµn bé çc chi phÝ vÒ vËt chÊt nh− gièng, ph©n
bãn, thøc ¨n ch¨n nu«i …vµ chi phÝ vÒ dÞch vô: cµy bõa, thuû lîi…®−îc sö
dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt trong mét thêi gian nhÊt
®Þnh (th−êng lµ 1 n¨m).
N
C«ng thøc: IC = ∑ Cj
1
Trong ®ã: IC lµ chi phÝ trung gian
Cj lµ chi phÝ thø
IC ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi quy m«, kÜ thuËt s¶n xuÊt nã quyÕt ®Þnh tíi hiÖu
qu¶ kinh tÕ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.


25

- Gi¸ trÞ gia t¨ng (VA): lµ thu nhËp cña ng−êi s¶n xuÊt ®−îc tÝnh b»ng
tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt trõ ®i chi phÝ trung gian
C«ng thøc: VA= GO - IC
Trong ®ã: VA lµ gi¸ trÞ gia t¨ng
GO lµ gi¸ trÞ s¶n xuÊt
IC lµ chi phÝ trung gian
Trong qu¸ tr×nh s¶n suÊt còng nh− trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ng−êi s¶n
suÊt quan t©m tíi gi¸ trÞ gia t¨ng. §ã lµ c¬ së cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n suÊt vµ t¸i
s¶n xuÊt më réng. Nã lµ c¬ së ®Ó ®Ò ra çc quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt ng¾n h¹n.
Tõ VA cã thÓ tÝnh ®−îc çc chØ tiªu kh¸c ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ.
§ã lµ çc chØ tiªu thÓ hiÖn mèi t−¬ng quan gi÷a thu nhËp vµ çc nh©n tè kh¸c.
- Thu nhËp hçn hîp (MI): lµ phÇn thu nhËp cña c«ng lao ®éng trùc
tiÕp, lao ®éng qu¶n lý vµ l·i, lç thu d−îc trong mét kÝ s¶n suÊt trªn mét
®¬n vÞ diÖn tÝch.
C«ng thøc: MI = VA - (T+L)
Trong ®ã: MI lµ thu nhËp hçn hîp
VA lµ gi¸ trÞ gia t¨ng
T lµ tiÒn thuÕ, tiÒn lÖ phÝ sö dông ®Êt
L lµ l·i suÊt tiÒn vay ph¶i tr¶
* HiÖu qu¶ sö dông vèn vay cña çc hé ®iÒu tra
- TØ sè gi¸ trÞ s¶n suÊt theo chi phÝ: lµ tØ sè biÓu hiÖn mèi t−¬ng quan
gi÷a l−îng gi¸ trÞ s¶n suÊt thu ®−îc víi l−îng chi phÝ trung gian trªn mét quy
m« diÖn tÝch hay mét chu k× s¶n xuÊt.
C«ng thøc:
GO
T=
IC
- TØ sè gi¸ trÞ gia t¨ng theo chi phÝ: lµ tØ sè biÓu hiÖn mèi quan hÖ gi÷a
l−îng gi¸ trÞ s¶n phÈm vËt chÊt, dÞch vô ®−îc t¹o ra víi l−îng chi phÝ trung
gian trong mét chu k× s¶n suÊt.


26

C«ng thøc tÝnh:
VA
T=
IC
§iÒu nµy cho biÕt víi mét ®¬n vÞ chi phÝ bá ra ®Ó s¶n xuÊt th× sÏ thu ®−îc
mét l−îng gi¸ trÞ t−¬ng øng gÊp bao nhiªu lÇn. Qua ®ã cho phÐp ta x¸c ®Þnh
viÖc cã nªn hay kh«ng nªn vay vèn trong qu¸ tr×nh më réng ®Çu t− s¶n xuÊt.
- TØ suÊt thu nhËp hçn hîp theo chi phÝ: lµ tØ sè biÓu hiÖn mèi t−¬ng
quan gi÷a thu nhËp hçn hîp víi l−îng chi phÝ trung gian trong mét chu k× s¶n
xuÊt nhÊt ®Þnh.
C«ng thøc tÝnh:
MI
T=
IC
- Thu nhËp b×nh qu©n trªn lao ®éng: lµ l−îng gi¸ trÞ s¶n phÈm vËt chÊt,
dÞch vô ®−îc ph©n bè ®Òu cho nh÷ng ng−êi lao ®éng t¹o nªn l−îng gi¸ trÞ ®ã
C«ng thøc tÝnh:
VA
TNBQ =
Sè lao ®éng
§©y lµ chØ tiªu quan träng dïng ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n suÊt, ®¸nh gi¸
møc sèng, møc b×nh ®¼ng trong céng ®ång.
- Thu nhËp b×nh qu©n trªn hé: lµ l−îng gi¸ trÞ s¶n phÈm vËt chÊt, dÞch
vô míi t¹o ra tÝnh trªn mét hé s¶n suÊt n«ng nghiÖp trong mét chu k× s¶n suÊt
nhÊt ®Þnh.
C«ng thøc tÝnh:
VA
TNBQ/hé =
Sè hé
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh t×nh tr¹ng kinh tÕ cña gia ®×nh lµ hé nghÌo hé
kh¸ hay hé giµu tõ ®ã mµ chÝnh quyÒn c¸c cÊp cã c¸c chÝnh s¸ch phï hîp.
* Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng tÝn dông n«ng th«n trªn quan ®iÓm ph¸t
triÓn bÒn v÷ng.
- Mét sè chØ tiªu vÒ kinh tÕ:
+ Møc t¨ng tr−ëng kinh tÕ: lµ møc ®é gia t¨ng thu nhËp cña nÒn kinh tÕ
trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh.


27

+ Thu nhËp b×nh qu©n: lµ lù¬ng gi¸ trÞ çc s¶n phÈm vËt chÊt, dÞch vô
míi ®−îc t¹o ra do s¶n xuÊt ®−îc ph©n bæ ®Òu cho çc ®¬n vÞ tham gia vµo
qu¸ tr×nh lao ®éng s¶n xuÊt ®ã.
+ Møc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n: lµ møc ®é thay ®æi tû lÖ
cña çc ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt vµ dÞch vô trong kinh tÕ n«ng th«n vµ çc mèi
quan hÖ cña hÖ thèng kinh tÕ n«ng th«n theo chñ ®Ých vµ ®Þnh h−íng ®· ®Þnh.
- Mét sè chØ tiªu vÒ x· héi:
+ Sè lao ®éng cã viÖc lµm ®−îc t¨ng lªn khi sö dông vèn vay.
+ Tû lÖ hé nghÌo ®ãi gi¶m ®i.
+ TÖ n¹n x· héi gi¶m.


28

PhÇn 4
KÕt Qu¶ Nghiªn Cøu Vµ Th¶o LuËn

4.1. Kh¸i qu¸t vÒ ®Þa bµn nghiªn cøu
4.1 .1. §Æc ®iÓm tù nhiªn ®Þa bµn nghiªn cøu
4.1.1.1. VÞ trÝ ®Þa lý ®Þa h×nh
Vô B¶n lµ huyÖn n»m phÝa T©y Nam cña tØnh Nam §Þnh
PhÝa ®«ng gi¸p trung t©m thµnh phè vµ çch trung t©m thµnh phè 2km
PhÝa B¾c gi¸p víi huyÖn Mü Léc thuéc tØnh Nam §Þnh
PhÝa T©y gi¸p víi tØnh Hµ Nam
PhÝa Nam gi¸p víi huþªn ý Yªn thuéc tØnh Nam §Þnh
§Þa h×nh cña huyÖn nh×n chung t−¬ng ®èi b»ng ph¼ng lµ tØnh n»m trong
vïng ®ång b»ng ch©u thæ S«ng Hång. §Þa h×nh kh«ng bÞ chia c¾t mµ lµ mét
gi¶i liªn tôc rÊt thuËn lîi cho viÖc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c©y lóa
®©y lµ c©y trång chÝnh cña huyÖn, thuËn lîi cho viÖc trao ®æi hµng ho¸ gi÷a
huyÖn víi çc vïng l©n cËn kh¸c. Ngoµi ra, cßn mét lo¹i c©y trång ng¾n ngµy
kh¸c nh− ng«, l¹c, ®Ëu...
4.1.1.2. KhÝ hËu thuû v¨n
HuyÖn Vô B¶n chÞu ¶nh h−ëng cña ®íi khÝ hËu giã mïa. Mét n¨m ph©n
ra lµm 2 mïa râ rÖt. Mïa kh« tõ th¸ng 11 tíi th¸ng 4 n¨m sau vµ mïa m−a tõ
th¸ng 4 tíi th¸ng 10. NhiÖt ®é trung b×nh n¨m 230C, mïa h¹ th−êng rÊt nãng
cã khi lªn tíi 37 - 380C, ng−îc l¹i mïa ®«ng trêi l¹nh cã khi xuèng d−íi
100C. HuyÖn Vô B¶n çch bê biÓn gÇn nhÊt kho¶ng 40 km v× vËy ph¶i ®ãn
l−îng h¬i n−íc lín mçi khi cã giã ®«ng thæi vÒ ®Æc biÖt lµ nh÷ng c¬n m−a
lín, l−îng m−a b×nh qu©n hµng n¨m kho¶ng 2500 mm chñ yÕu tËp trung vµo
mïa m−a.
ThÕ m¹nh cña vïng lµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp bëi vËy viÖc chó träng ®Çu
t− x©y dùng hÖ thèng kªnh m−¬ng lµ mét yªu cÇu th−êng xuyªn. CãthÓ nãi
m¹ng l−íi thuû lîi ®Æc: sè l−îng s«ng lín chiÕm kho¶ng 20% nh− s«ng Tr©u
B¹c, s«ng §èng L−¬ng ...lÊy n−íc tõ çc s«ng lín nh−: s«ng §¸y (Ninh B×nh),
s«ng §µo (thµnh phè Nam §Þnh), hÖ thèng kªnh m−¬ng m¸ng chiÕm kho¶ng
35%, vµ çc r¹ch kªnh nhá dÉn n−íc vµo ruéng chiÕm kho¶ng 45%.
HÖ thèng kªnh m−¬ng lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó chñ ®éng dÉn nø¬c vµ
th¸o n−íc phôc vô cho s¶n xuÊt, còng nh− phßng chèng óng h¹n [13].


29

4.1.1.3. Thæ nh−ìng
Lµ huyÖn thuéc vïng ch©u thæ s«ng Hång nªn ®Êt ®ai mµu mì rÊt thuËn
lîi cho th©m canh lóa n−íc, bªn c¹nh ®ã còng cã mét phÇn diÖn tÝch nhá cña
huyÖn lµ ®åi nói tËp chung ë c¸c x· Kim Th¸i vµ thÞ trÊn G«i ®−îc sö dông
trång c¸c lo¹i c©y: b¹ch ®µn, th«ng nhùa, keo...Sè liÖu vÒ t×nh h×nh sö dông
®Êt ®ai cña huyÖn ®−îc tæng hîp qua b¶ng sau:
B¶ng 4.1: T×nh h×nh sö dông ®Êt ®ai cña huyÖn qua 3 n¨m (2005 - 2007 )
N¨m So S¸nh
§¬n
(% )
vÞ 2005 2006 2007
tÝnh 06/05 07/06 TB
Lo¹i ®Êt
Tæng diÖn tÝch TN ha 14797,3 14797,3 14797,3 100 100 100
I. §Êt n«ng nghiÖp - 10873,3 10873,3 10873,3 100 100 100
1. §Êt c©y hµng n¨m - 9802,3 9802,3 9802,3 100 100 100
a. Lóa - 9570,5 9581,73 9590,4 100,1 100,1 100,1
b.Mµu, c©y c«ng nghiÖp NN - 100,5 100,5 100,5 100 100 100
c. C©y rau ®Ëu - 131,3 120,07 111,4 91,45 92,78 92,11
2. §Êt c©y l©u n¨m - 387,8 387,8 387,8 100 100 100
- §Êt v−ên - 387,8 387,8 387,8 100 100 100
3. §Êt mÆt n−íc dïng cho NN - 666,9 666,9 666,9 100 100 100
II. §Êt l©m nghiÖp - 41,2 41,2 41,2 100 100 100
1. §Êt rõng trång - 41,2 41,2 41,2 100 100 100
III. §Êt chuyªn dïng - 2462,6 2517,3 2587,6 102,2 102,8 102,5
1. §Êt x©y dùng 163,2 271,1 390,3 166,1 143,9 155
2. §Êt giao th«ng - 888,7 896,4 100,9 100,9 100,3 100,6
3. §Êt thñy lîi - 1095,1 1098,9 111,53 100,4 100,5 101
4. §Êt kh¸c - 315,6 250,9 189,1 75,9 73 76,25
IV. §Êt khu d©n c− - 767,1 797,1 817,7 103,9 102,6 103,3
V. §Êt ch−a sö dông 653,1 568,4 477,5 87,1 84 85,6
- DiÖn tÝch ®Êt NN/hé NN ha/hé 0,4 0,39 0,39 97,5 100 98,75
- DiÖn tÝch ®Êt NN/L§NN ha/l® 0,2 0,21 0,22 105 110 107,5
“Nguån phßng thèng kª n«ng nghiÖp huyÖn Vô B¶n”


30

Qua b¶ng 4.1 ta thÊy: DiÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp vµ l©m nghiÖp kh«ng
cã sù biÕn ®éng lín, chØ cã ®Êt x©y dùng, ®Êt chuyªn dïng, ®Êt thæ canh thæ
c− lµ cã sù biÕn ®éng ®iÒu ®ã còng rÊt phï hîp víi qu¸ tr×nh CNH - H§H
n«ng th«n. Cô thÓ nh− ®Êt chuyªn dïng qua 3 n¨m t¨ng trung b×nh 2,5%, ®Êt
khu d©n c− t¨ng trung b×nh 3,3%. Trong çc lo¹i ®Êt th× ®Êt n«ng nghiÖp cã
diÖn tÝch lín nhÊt v× vËy s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ ngµnh chñ ®¹o cña huyÖn.
Qua mét sè chØ tiªu cho thÊy b×nh qu©n ®Êt n«ng nghiÖp/hé n«ng nghiÖp qua 3
n¨m gi¶m trung b×nh 1,25%, diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp/lao ®éng n«ng nghiÖp
qua 3 n¨m t¨ng 7,5%. §iÒu nµy lµ do sè l−îng lao ®éng n«ng nghiÖp qua 3
n¨m gi¶m trong khi ®Êt n«ng nghiÖp kh«ng t¨ng.
4.1.2. T×nh h×nh kinh tÕ x· héi huyÖn Vô B¶n
4.1.2.1. D©n sè vµ lao ®éng
TÝnh ®Õn ngµy 8/11/2007 toµn huyÖn cã 133730 ng−êi, mËt ®é d©n sè
n¨m 2007 lµ 903,4 ng−êi /km2, n¨m 2006 lµ 892 ng−êi /km2. So víi mËt ®é
chung cña toµn tØnh vµ c¶ n−íc th× vÉn cßn kh¸ cao, toµn huyÖn tÝnh tíi thêi
®iÓm 8/11/2007 cã 74293 lao ®éng trong ®ã lao ®éng n«ng nghiÖp lµ 48002
ng−êi vµ lao ®éng trong phi n«ng nghiÖp lµ 26291 ng−êi. §· cã sù chuyÓn
biÕn vÒ sè lao ®éng gi÷a çc ngµnh, xu h−íng biÕn ®éng lµ gi¶m tû lÖ lao
®éng n«ng nghiÖp vµ t¨ng tû lÖ lao ®éng phi n«ng nghiÖp: n¨m 2005 lao ®éng
n«ng nghiÖp lµ 51934 ng−êi chiÕm 71,82 % th× ®Õn n¨m 2006 sè lao ®éng
n«ng nghiÖp lµ 49968 ng−êi (67,9%), n¨m 2007 lµ 48002 (64,61%).Trong khi
®ã lao ®éng phi n«ng nghiÖp n¨m 2005 lµ 21007 ng−êi (28,18%), n¨m 2006 lµ
23622 ng−êi (32,1%) vµ n¨m 2007 lµ 26219 ng−êi (35,39%).
Tuy vËy sè nh©n khÈu n«ng nghiÖp b×nh qu©n cña mçi n«ng hé vÉn
kh«ng cã sù thay ®æi nhiÒu n¨m 2005 lµ 3,96 ng−êi th× sang n¨m 2006 lµ 3,86
ng−êi vµ n¨m 2007 lµ 3,87 ng−êi. Trong sè mçi hé n«ng nghiÖp th−êng cã
b×nh qu©n 2 ng−êi lao ®éng n«ng nghiÖp. Mét nguyªn nh©n chñ yÕu khiÕn cho
sè lao ®éng n«ng nghiÖp gi¶m vµ sè lao ®éng phi n«ng nghiÖp t¨ng lµ do cã sù
dÞch chuyÓn lao ®éng tõ huyÖn ra thµnh phè Nam §Þnh lµm viÖc trong çc khu
c«ng nghiÖp: Khu c«ng nghiÖp Hoµ X¸, khu c«ng nghiÖp Hoµ Léc,.... ®· thu
hót hµng ngµn lao ®éng n«ng nghiÖp ®i lµm viÖc mµ phÇn lín lµ nh÷ng lao
®éng cã ®é tuæi 15 - 40.


31

B¶ng 4.2: T×nh h×nh d©n sè vµ lao ®éng cña huyÖn Vô B¶n tõ 2005 - 2007

N¨m §¬n 2005 2006 2007 So s¸nh (%)
vÞ C¬ C¬ Sè C¬
Sè l−îng Sè l−îng 06/05 07/06 BQ
ChØ tiªu cÊu(%) cÊu(%) l−îng cÊu(%)
1.Tæng sè hé Hé 34.184 100,00 34.787 100,00 35.228 100,00 101,8 101,30 101,55
a.Hé NN - 27.108 79,30 27.013 77,60 26.987 76,60 99,6 99,90 99,75
b.Hé phi NN - 7.076 20,70 7.684 22,40 8.241 23,40 108,6 103,60 106,10
2.Tæng sè khÈu Ng−êi 131.650 100,00 131.987 100,00 133.730 100,00 100,3 103,30 100,80
a.Nh©n khÈu NN - 106.992 81,27 105.656 80,05 104.583 78,95 98,7 98,98 98,84
b.Nh©n khÈu phi NN - 24.658 18,73 26.331 19,95 29.147 21,05 106,8 110,70 108,75
3.Tæng L§ - 72.941 100,00 73.590 100,00 74.293 100,00 100,8 1001,00 100,90
a.L§ NN - 51.934 71,82 49.968 67,90 48.002 64,61 96,2 96,10 96,20
b.L§ phi NN - 21.007 28,18 23.622 32,10 26.291 35,39 112,4 111,30 111,80
4.Sè hé nghÌo Hé 4.553 13,50 3.671 10,55 3.530 10,00
5.Mét sè chØ tiªu
a.Nh©n khÈu BQ/hé KhÈu/hé 3,960 3,860 3,870 97,5 100,30 98,90
b.L§NN/hé NN L®/hé 1,910 1,850 1,780 95,3 95,60 95,45

” Nguån phßng Thèng kª huyÖn Vô B¶n”


32

4.1.2.2. C¬ së vËt chÊt cña huyÖn
a. Giao th«ng vËn t¶i
Trªn ®Þa bµn huyÖn Vô B¶n cã 3 tuyÕn ®−êng quèc lé ch¹y qua. Tæng
chiÒu dµi kho¶ng 65 km gåm: quèc lé 21 nèi tØnh Hµ Nam vµ tØnh Nam §Þnh,
quèc lé 10 nèi tØnh Ninh B×nh vµ tØnh Nam §Þnh, quèc lé 56 nèi 3 tØnh Hµ
Nam, Nam §Þnh, Ninh B×nh. Trong huyÖn cßn 1 tuyÕn ®−êng tØnh lé 12 dµi 15
km, ®−êng liªn tØnh vµ liªn th«n ®Òu ®· ®−îc gi¶i nhùa, bª t«ng hãa, kh«ng
cßn ®−êng ®Êt ®−êng kÐm chÊt l−îng. §©y lµ ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt n«ng
nghiÖp còng nh− viÖc trao ®æi l−u th«ng hµng hãa gi÷a çc tØnh, gi÷a huyÖn
Vô B¶n víi çc huyÖn trong tØnh vµ gi÷a huyÖn víi trung t©m thµnh phè Nam
§Þnh [25].
b. Thñy lîi
Trong nh÷ng n¨m qua nhiÒu c«ng tr×nh t−íi tiªu ®· ®−îc ®Çu t− x©y dùng
vµ n©ng cÊp: n¨m 2004 huyÖn ®· tiÕn hµnh n¹o vÐt s«ng Tr©u B¹c, lµ s«ng dÉn
n−íc chÝnh cho çc x· HiÓn Kh¸nh, Minh T©n, T©n Kh¸nh. Mçi x· ®Òu cã
tr¹m b¬m riªng. 40% sè kªnh m−¬ng ®· ®−îc bª t«ng hãa, phÇn kªnh m−¬ng
ch−a ®−îc bª t«ng hãa ®Òu ®−îc n¹o vÐt khai dßng sau mçi vô. V× vËy l−îng
n−íc phôc vô t−íi tiªu cho c©y trång lu«n ®¶m b¶o, chñ ®éng. §©y lµ c¬ së
lµm t¨ng n¨ng suÊt c©y trång qua çc vô [25].
c. Th«ng tin liªn l¹c
§Òu ®−îc x©y dùng míi vµ n©ng cÊp. Mçi x· ®Òu cã b−u ®iÖn ho¹t ®éng
liªn tôc. HÖ thèng ®µi ph¸t thanh cã ë çc cÊp: th«n, x·, huyÖn. §Æc biÖt lµ
c«ng nghÖ th«ng tin ®ang ®−îc ng−êi d©n sö dông hiÖu qu¶: 100% c¬ quan c¬
quan çc cÊp cña x· cã ®iÖn tho¹i, m¸y vi tÝnh, 70 % ng−êi d©n sö dông ®iÖn
tho¹i cè ®Þnh vµ di ®éng [25].
4.1.2.3. §êi sèng nh©n d©n trong huyÖn
Trong nh÷ng n¨m qua ®êi sèng cña nh©n d©n trong huyÖn ®−îc c¶i thiÖn
râ rÖt c¶ vÒ sè l−îng vµ chÊt l−îng so víi thêi k× tr−íc. Theo b¸o ço kinh tÕ
x· héi n¨m 2005 cña phßng Thèng kª huyÖn th× cã 86,7 % sè hé cã møc sèng
trung b×nh trë lªn trong ®ã cã 23,7 % sè hé cã móc sèng kh¸ vµ giµu, sè hé
nghÌo chiÕm 13,3%. Sang n¨m 2006 sè hé nghÌo trong huyÖn ®· gi¶m chØ cßn
10,55%, kÐo theo ®ã sè hé cã møc sèng trung b×nh trë lªn còng gia t¨ng


33

chiÕm 89,45% trong ®ã sè hé giµu vµ kh¸ chiÕm 25,1%. B−íc sang n¨m 2007
tØ lÖ hé nghÌo gi¶m xuèng cßn 10,00 % n©ng tû lÖ hé tõ trung b×nh trë lªn lµ
90,21 %.
B¶ng 4.3: T×nh h×nh nghÌo ®ãi huyÖn Vô B¶n tõ (2005 - 2007)

N¨m 2005 2006 2007
Sè hé Tû lÖ hé Sè hé Tû lÖ hé sè hé Tû lÖ hé
X· (Hé) nghÌo (Hé) nghÌo (Hé) nghÌo
(%) (%) (%)
Minh T©n 1.373 11,5 1.388 8,60 1.364 9,5
Tam Thanh 1.414 16,0 1.467 12,40 1.467 10,5
Liªn Minh 2.451 11,6 2.455 9,50 2.597 9,0
Quang Trung 1.582 13,8 1.647 13,40 1.647 9,1
Minh ThuËn 2.531 17,2 2.649 11,30 2.641 10,6
HiÓn Kh¸nh 1.897 15,7 2.005 11,30 2.015 8,7
Kim Th¸i 2.295 13,5 2346 10,20 2.246 8,0
Trung Thµnh 1.524 9,5 1.498 8,10 1.552 7,8
ThÞ TrÊn G«i 1.596 11,3 1.729 7,20 1.746 4,7
Liªn B¶o 2.115 10,5 2.152 6,70 2.204 7,4
§¹i Th¾ng 2.543 16,4 2.666 16,30 2.725 16,0
§¹i An 1.709 7,8 1.743 9,30 1.700 16,2
Céng Hßa 1.473 7,9 1.471 9,10 1.480 9,7
T©n Kh¸nh 1.605 18,8 1.674 13,30 1.723 9,5
Thµnh Lîi 3.670 15,9 3.670 9,50 3.670 8,5
T©n Thµnh 1.121 13,5 1.168 8,50 1.185 15,2
Hîp H−ng 1.548 13,9 1.558 14,10 1.720 11,5
VÜnh Hµo 1.375 11,2 1.501 9,30 1.546 9,6
Tæng 33.822 13,5 34.787 10,55 35.228 10,0
” Nguån Phßng Lao ®éng Th−¬ng binh vµ X· héi huyÖn Vô B¶n”
Nh×n vµo b¶ng trªn ta thÊy sù ph©n bè c¸c hé nghÌo trªn ®Þa bµn kh«ng
®ång ®Òu, cã nh÷ng x· tû lÖ nghÌo vÉn cßn kh¸ cao nh− x· §¹i Th¾ng n¨m
2007, 2006 cã sè hé nghÌo ®Òu ®øng ®Çu huyÖn, trong khi ®ã t¹i thÞ trÊn G«i cã
sè hé nghÌo Ýt nhÊt. Trong sè nh÷ng hé nghÌo cña n¨m 2007 th× cã 25 hé cÇn
hç trî lµm nhµ ë míi, 48 hé cÇn hç trî söa ch÷a. PhÇn lín x· cã sè hé nghÌo


34

cao ®Òu lµ nh÷ng x· ë xa trung t©m huyÖn ë n¬i ®ã kh«ng cã çc trôc ®−êng
giao th«ng chÝnh, phÇn lín ng−êi d©n s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, cã bu«n b¸n còng
chØ lµ bu«n b¸n nhá nh−: ch¹y chî, b¸n rau, cua èc, b¸n t¹p hãa nhá....
4.1.2.4. T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña huyÖn Vô B¶n
Trong nh÷ng n¨m qua cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n−íc, kinh tÕ
cña Vô B¶n còng cã nhiÒu biÕn chuyÓn. Giai ®o¹n 2005 - 2007 lµ giai ®o¹n
chóng ta gia nhËp tæ chøc Th−¬ng m¹i thÕ giíi. Sau 1 n¨m trë thµnh thµnh
viªn chÝnh thøc cña tæ chøc th−¬ng m¹i thÕ giíi, nÒn kinh tÕ ®¹t ®−îc nhiÕu
kÕt qu¶ song còng ®øng tr−íc nhiÒu thö th¸ch. Nh×n l¹i kinh tÕ ViÖt Nam nãi
chung, kinh tÕ huyÖn Vô B¶n nãi riªng giai ®o¹n 2005 - 2007 cã nh÷ng kÕt
qu¶ ®· ®¹t ®−îc. Sè liÖu ®−îc tæng hîp qua b¶ng sau:
B¶ng 4.4: KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña huyÖn tõ 2005 - 2007
§VT: TriÖu ®ång
N¨m So s¸nh (%)
2005 2006 2007 B×nh
06/05 07/06
ChØ tiªu qu©n
Tæng GTSX 711.759 863.599 1.015.439 121,32 117,58 119,45
1. N«ng l©m nghiÖp 476.733 587.518 698.303 123,34 118,86 121,10
2. Ngµnh c«ng nghiÖp 102.906 122.674 142.442 119,42 116,11 117,67
3. Ngµnh dich vô 132.120 153.407 174.694 116,11 113,88 115,00
4. ChØ tiªu
Gi¸ trÞ s¶n xuÊt BQ/hé 5,410 6,540 7,590 120,10 116,06 118,08
Gi¸ trÞ s¶n xuÊtBQ/L§ 11,850 14,770 17,870 124,64 120,99 128,80
"Nguån phßng Thèng kª huyÖn Vô B¶n "
Nh×n chung qua 3 n¨m tõ 2005 - 2007 tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ cña
huyÖn lµ kh¸ cao. Tèc ®é t¨ng tr−ëng b×nh qu©n ®¹t 119,45%, n¨m 2005 ®¹t
711759 triÖu ®ång, n¨m 2006 ®¹t 863599 triÖu ®ång vµ n¨m 2007 lµ 1015439
triÖu ®ång. Qua çc n¨m th× tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña çc ngµnh ®Òu t¨ng,
ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô ®· ®ãng gãp tû lÖ kh¸ lín trong toµn bé gi¸ trÞ
s¶n xuÊt cña huyÖn, song thÕ m¹nh cña huyÖn vÉn lµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. C¬


35

cÊu tæng gi¸ trÞ ngµnh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trong n¨m 2005 chiÕm 67% ®Õn
n¨m 2007 chØ t¨ng 1,7%. Tèc ®é t¨ng tr−ëng b×nh qu©n cña ngµnh n«ng
nghiÖp lµ 121,1 %. Do cã sù ®Çu t− sö dông çc tiÕn bé kÜ thuËt míi, chuyÓn
®æi c¬ cÊu c©y trång lµm t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trong khi diÖn tÝch
®Êt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp kh«ng thay ®æi qua çc n¨m.
Trªn ®Þa bµn huyÖn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp còng kh¸ ph¸t triÓn. N¨m 2005
trªn ®Þa bµn huyÖn cã 1828 c¬ së s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, n¨m 2006 lµ 1965 c¬
së sang n¨m 2007 cã 2013 c¬ së. §· thu hót 5930 lao ®éng n¨m 2005, 6449
lao ®éng n¨m 2006 vµ 6968 lao ®éng n¨m 2007. Trªn ®Þa bµn huyÖn thÕ m¹nh
s¶n xuÊt c«ng nghiªp lµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn: s¶n xuÊt s¶n phÈm dÖt, s¶n xuÊt
s¶n phÈm gç vµ l©m s¶n, s¶n xuÊt s¶n phÈm tõ kim lo¹i ...trong ®ã cã çc
doanh nghiÖp næi tiÕng nh−: doanh nghiÖp t− nh©n Hoµng H¶i, Hoµng S¬n,
HTX Tre ViÖt ... chÝnh v× vËy n¨m 2005 gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp lµ
102906 triÖu ®ång, sang n¨m 2006 lµ 122647 triÖu ®ång vµ n¨m 2007 lµ
142442 triÖu ®ång tè ®é ph¸t triÓn b×nh qu©n ®¹t 117,67 %. Víi tèc ®é ph¸t
triÓn nh− vËy th× dù tÝnh trong mét vµi n¨m tíi ngµnh c«ng nghiÖp sÏ chiÕm
mét tû träng lín trong c¬ cÊu kinh tÕ cña huyÖn.
VÒ ho¹t ®éng dÞch vô trªn ®Þa bµn huyÖn còng kh¸ ph¸t triÓn, nhiÒu lo¹i
h×nh nh»m ®¸p øng nhu cÇu thiÕt yÕu cña ng−êi d©n. Toµn huyÖn n¨m 2005 cã
1582 c¬ së ho¹t ®éng dÞch vô, n¨m 2007 cã 1592 c¬ së t¹o ra 132120 triÖu
®ång n¨m 2005 vµ 174694 triÖu ®ång n¨m 2007. Do nhu cÇu cña ng−êi d©n
ngµy cµng ®a d¹ng nªn xuÊt hiÖn çc lo¹i h×nh dÞch vô nh»m tho¶ m·n nhu
cÇu cña ng−êi d©n, çc lo¹i h×nh dÞch vô nh−: dÞch vô t− nh©n, söa ch÷a xe cã
®éng c¬, m« t« xe m¸y vµ ®å dïng ç nh©n, dÞch vô vËn t¶i…
§Ó thÊy râ h¬n vÒ tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn qua çc n¨m ta
theo dâi biÓu ®å sau:


36

H×nh 4.1: BiÓu ®å biÓu hiÖn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña huyÖn Vô
B¶n qua 3 n¨m
4.1.2.5. §¸nh gi¸ chung
a. Nh÷ng thuËn lîi
VÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi lµ mét lîi thÕ quan träng. HuyÖn Vô B¶n çch
trung t©m thµnh phè kh«ng xa lµ trung t©m ®µo t¹o çn bé çc ngµnh çc cÊp,
lµ n¬i cã ho¹t ®éng kinh tÕ diÔn ra s«i næi m¹nh mÏ, lµ n¬i tËp chung çc
nguån lùc tõ çc n¬i trong tØnh vµ ph©n phèi çc nguån lùc cho çc huyÖn vµ
cho çc vïng l©n cËn. HuyÖn Vô B¶n cã tiÒm n¨ng du lÞch ®iÒu nµy ®−îc
chøng minh b»ng l−îng kh¸ch vÒ víi Phñ DÇy t¨ng lªn qua çc n¨m.
Tµi nguyªn ®a d¹ng, phong phó trong ®ã tµi nguyªn ®Êt ®ãng vai trß
quyÕt ®Þnh tíi diÖn tÝch vµ s¶n l−îng c©y trång cña huyÖn. Bªn c¹nh ®ã, ®iÒu
kiÖn khÝ hËu thêi tiÕt kh¸ thuËn lîi t¹o ®iÒu kiÖn cho hÖ c©y trång ®a d¹ng.
Trong ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho c©y trång thÕ m¹nh cña huyÖn lµ c©y lóa ph¸t
triÓn, n¨ng suÊt vµ s¶n l−îng c©y trång ®Òu t¨ng qua çc vô.
Trªn ®Þa bµn huyÖn cã nhiÒu doanh nghiÖp, lµng nghÒ cã nhiÒu ngµnh
nghÒ kh¸c nhau ®· thu hót ®«ng ®¶o lùc l−îng lao ®éng trªn ®Þa bµn huyÖn
tham gia, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho bé phËn ®«ng ®¶o ng−êi d©n. Mét sè


37

ngµnh nghÒ næi tiÕng: m©y tre ®an, s¬n mµi, s¶n phÈm ®−îc ®«ng ®¶o ng−êi
tiªu dïng sö dông, trong ®ã ®· xuÊt khÈu sang çc vïng vµ çc n−íc l©n cËn.
Nh©n d©n trong huyÖn cã truyÒn thèng çch m¹ng ®oµn kÕt s¸t çnh
bªn nhau, kh¾c phôc mäi khã kh¨n ®Ó x©y dùng huyÖn Vô B¶n thµnh huyÖn
giµu m¹nh.
D−íi sù chØ ®¹o cña çc CÊp ñy ®¶ng, chÝnh quyÒn cã biÖn ph¸p thùc
hiÖn çc c¬ chÕ cña tØnh, cã chÝnh s¸ch hç trî ®Çu t− s¶n xuÊt, t¹o ®iÒu kiÖn
thuËn lîi cho viÖc mua, chÕ biÕn s¶n phÈm n«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn. C¬ së h¹
tÇng ®−îc n©ng cÊp x©y dùng: m¹ng l−íi giao th«ng n«ng th«n ®−îc c¶i t¹o tèt
thuËn lîi cho cho l−u th«ng hµng hãa, hÖ thèng kªnh m−¬ng ®−îc kiªn cè hãa
ph¸t huy t¸c dông tèt, nguån vèn −u ®·i cña NHCSXH ®· gãp phÇn t¹o ®iÒu
kiÖn cho çc hé nghÌo v−¬n lªn trong s¶n xuÊt vµ æn ®Þnh ®êi sèng.
b. Nh÷ng khã kh¨n
Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi cßn tån t¹i nh÷ng khã kh¨n ch−a gi¶i quyÕt
®−îc. §ã lµ ¸p lùc t¨ng d©n sè qu¸ nhanh ®ßi hái viÖc lµm, tr×nh ®é d©n trÝ vÉn
cßn thÊp, ®éi ngò lao ®éng ch−a qua ®µo t¹o chiÕm tû lÖ kh¸ cao, h¹n chÕ viÖc
tiÕp cËn khoa häc kÜ thuËt vµ gi¶m hiÖu qu¶ lao ®éng.
Çc xÝ nghiÖp, c«ng ty ®−îc x©y dùng nhiÒu ®ång thêi viÖc thanh niªn ®æ
x« ra thµnh phè t×m viÖc trong çc khu c«ng nghiÖp ®· ¶nh h−ëng ®Õn l−îng
lao ®éng n«ng nghiÖp trong çc vô mïa. NhiÒu hé nghÌo cã diÖn tÝch lín
nh−ng do kh«ng cã ng−êi lµm buéc ph¶i cho thuª bít ¶nh h−ëng tíi viÖc qu¶n
lý vµ sö dông vèn vay.
Trong giai ®o¹n nµy bïng ph¸t nhiÒu lo¹i dÞch bÖnh ¶nh h−ëng tíi viÖc
ch¨n nu«i, trång trät cña çc hé. trªn ®Þa ®Þa bµn huyÖn ®· xuÊt hiÖn çc æ
dÞch cóm gia cÇm, dÞch lîn tai xanh….. §iÒu nµy ¶nh h−ëng t©m lý cña ng−êi
d©n nhiÒu ng−êi ph¶i b¸n sím vËt nu«i khi ch−a ®ñ träng l−îng xuÊt chuång
hoÆc kh«ng d¸m ®Çu t− vµo çc ®èi t−îng ®ang cã dÞch. MÆt kh¸c trong giai
®o¹n nµy thÞ tr−êng gi¸ c¶ cã nhiÒu biÕn ®éng, nhiÒu mÆt hµng c«ng nghiÖp
nh− ph©n bãn, gièng, thuèc BVTV ... ®Òu t¨ng ®¸ng kÓ nhiÒu hé gÆp khã kh¨n
trong viÖc trang tr¶i çc chi phÝ cho s¶n xuÊt.


38

C¬ cÊu s¶n xuÊt, c¬ cÊu sö dông ®Êt ®ai, lao ®éng cßn nhiÒu bÊt hîp lý
®ßi hái ph¶i cã sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ m¹nh mÏ míi cã thÓ ph¸t huy
hÕt tiÒm n¨ng cña huyÖn.
4.2. Mét sè nÐt c¬ b¶n vÒ hÖ thèng tÝn dông chÝnh thøc vµ b¸n chÝnh thøc
trªn ®Þa bµn huyÖn
4.2.1. NHCSXH huyÖn Vô B¶n
NHCSXH tiÒn th©n lµ Ng©n hµng phôc vô ng−êi nghÌo. NHCSXH chÝnh
thøc ®−îc thµnh lËp theo QuyÕt ®Þnh sè 525/TTG cña Thñ t−íng ChÝnh phñ
ngµy 31/8/2002. NHCSXH ho¹t ®éng kh«ng v× môc tiªu lîi nhuËn, phôc vô
cho çc ®èi t−îng chÝnh s¸ch: ng−êi nghÌo, th−¬ng binh, ng−êi khuyÕt tËp,
häc sinh sinh viªn, ..... nh»m thùc hiÖn çc b¶o toµn ®−îc vÒ vèn vµ NHCSXH
®−îc h−ëng çc chÕ ®é −u ®·i cña nhµ n−íc: miÔn gi¶m thuÕ, bï ®¾p rñi ro....
Nguån vèn ho¹t ®éng chñ yÕu tõ ng©n s¸ch nhµ n−íc, bªn c¹nh ®ã vèn cßn
®−îc huy ®éng th«ng qua h×nh thøc ph¸t hµnh chøng tõ cã gi¸, huy ®éng tiÒn
göi cã h¹n hoÆc kh«ng k× h¹n.
Môc tiªu chñ yÕu cña ng©n hµng lµ phôc vô ®èi t−îng chÝnh s¸ch nh−ng
kh«ng ®−a ra çc tiªu chÝ riªng ®Ó x¸c ®Þnh ng−êi h−ëng lîi mµ sö dông çc
chØ tiªu theo tiªu chuÈn cña chÝnh phñ. NhiÖm vô cña NHCSXH lµ cung cÊp
tÝn dông cho çc ®èi t−îng chÝnh s¸ch ®Æc biÖt lµ nh÷ng hé nghÌo cña huyÖn.
Ng©n hµng cho çc hé nghÌo vay b»ng tÝn chÊp th«ng qua Héi N«ng d©n hoÆc
Héi Phô n÷ t¹i çc x· theo danh s¸ch ®−îc duyÖt cña Ban xãa ®ãi gi¶m nghÌo
cña x·, phßng Lao ®éng Th−¬ng binh vµ X· héi huyÖn .
4.2.2. Ng©n hµng NN vµ PTNT huyÖn Vô B¶n
Ng©n hµng NN vµ PTNT huyÖn Vô B¶n lµ tæ chøc tÝn dông n«ng th«n
lín nhÊt trªn ®Þa bµn huyÖn, nã ®ãng vai trß lµ tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ n»m
trong hÖ thèng NN vµ PTNT ViÖt Nam. Víi t− çch lµ mét ng©n hµng th−¬ng
m¹i chuyªn kinh doanh trong khu vùc n«ng th«n. Ph−¬ng ch©m cña ng©n hµng
lµ “®i vay ®Ó cho vay “ nh»m huy ®éng tiÒn tÖ tõ çc nguån kh¸c nhau ®Ó ®¶m
b¶o ®¸p øng nhu cÇu vÒ tiÒn trong viÖc më réng s¶n xuÊt vµ l−u th«ng hµng
hãa trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp.
Trong ho¹t ®éng cña m×nh, NHNN vµ PTNT Vô B¶n ®ãng vai trß lµ mét
tæ chøc tµi chÝnh trung gian, võa lµ chñ thÓ cÇn vèn tÝn dông, võa lµ chñ thÓ


39

cung vèn tÝn dông. Ng©n hµng huy ®éng vèn t¹m thêi nhµn dçi qua ph−¬ng
thøc më çc tµi kho¶n tiÒn göi, nhËn göi tiÕt kiÖm, b¸n tr¸i phiÕu vµ k× phiÕu.
§ång thêi ng©n hµng còng cho vay vèn kinh doanh ®èi víi tÊt c¶ çc ph¸p
nh©n vµ thÕ nh©n cã nhu cÇu vÒ vèn. Kh¸ch hµng chñ yÕu th−êng xuyªn chñ
yÕu quan hÖ víi ng©n hµng lµ çc n«ng d©n vµ hé n«ng d©n, nh©n d©n trong
huyÖn, çc thµnh phµn kinh tÕ, çc doanh nghiÖp t− nh©n ®ãng trªn ®Þa bµn
huyÖn vµ thuéc huyÖn qu¶n lý. Nh÷ng ng−êi n«ng d©n ®· trë thµnh kh¸ch
hµng quen thuéc cña NHNN vµ PTNT huyÖn Vô B¶n. Ng©n hµng ho¹t ®éng
çc phiªn giao dÞch tÝn dông ®èi víi çc hé n«ng d©n qua hai ph−¬ng thøc.
Thø nhÊt lµ cho çc hé n«ng d©n vay trùc tiÕp tøc lµ çc hé n«ng d©n cã nhu
cÇu vay vèn trùc tiÕp ®Õn ng©n hµng lµm thñ tôc vay vèn. Thø hai lµ cho çc
hé n«ng d©n vay gi¸n tiÕp tøc lµ cho çc hé n«ng d©n vay th«ng qua çc tæ
chøc nh− Héi phô n÷, Héi N«ng d©n, Héi Thanh niªn,....ë çc x·.
4.2.3. Quü tÝn dông nh©n d©n
Theo QuyÕt ®Þnh 390/TTg ngµy 27/3/1993 m« h×nh tÝn dông nh©n d©n
b¾t ®Çu ®−îc thÝ ®iÓm trªn c¬ së c¨n cø vµo LuËt HTX (1/1/1997), luËt nhµ
n−íc vµ LuËt tæ chøc tÝn dông (12/1997). Cho ®Õn nay QTDNN giao dÞch víi
kh¸ch hµng th«ng qua ho¹t ®éng huy ®éng vèn vµ cho vay. VÒ lo¹i h×nh tæ
chøc cña QTDND phøc t¹p víi çc nghiÖp vô phong phó. QTDND cã thÓ do
tËp thÓ thµnh lËp vµ së h÷u nh−ng còng cã thÓ së h÷u cæ phÇn.
QTDND ho¹t ®éng trªn nguyªn t¾c cho vay ph¶i cã tµi s¶n thÕ chÊp.
Nh÷ng kho¶n vay d−íi 5 triÖu kh«ng cÇn cã tµi s¶n thÕ chÊp. L·i suÊt vèn vay
qua quü ¸p dông nhiÒu møc kh¸c nhau c¨n cø ®Æc ®iÓm vïng d©n c− sinh sèng
vµ th−êng cao h¬n l·i suÊt cña NHNN vµ PTNT. Quü TDND huyÖn cho vay
trùc tiÕp tíi hé gia ®×nh kh«ng cã h×nh thøc vay gi¸n tiÕp qua çc nhãm nh−
Héi N«ng d©n, Héi Phô n÷,......
4.2.4. Kho b¹c nhµ n−íc huyÖn Vô B¶n
Kho b¹c nhµ n−íc huyÖn chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña Kho b¹c nhµ n−íc
tØnh Nam §Þnh, nhiÖm vô chñ yÕu cña kho b¹c nhµ n−íc lµ qu¶n lý ng©n s¸ch
nhµ n−íc vµ thùc hiÖn chøc n¨ng tÝn dông nhµ n−íc. Kho b¹c nhµ n−íc huyÖn
Vô B¶n huy ®éng vèn tõ nh©n d©n b»ng viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu. Khi thùc sù


40

cÇn thiÕt nh»m ®¸p øng môc tiªu cña nhµ n−íc. Tr¸i phiÕu ®−îc ph¸t hµnh cã
thÓ lµ dµi h¹n hoÆc ng¾n h¹n do tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ.
4.3. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña NHCSXH huyÖn Vô B¶n
4.3.1. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn
NHCSXH huyÖn lµ tæ chøc tÝn dông lín trªn ®Þa bµn huyÖn. Ho¹t ®éng
cña ng©n hµng lµ cung cÊp tÝn dông cho n«ng th«n. Nguån vèn cña NHCSXH
huyÖn ®−îc cÊp ph¸t chñ yÕu theo tÝnh chÊt ph©n bæ tõ Ng©n hµng cÊp trªn.
NHCSXH huyÖn Vô B¶n chÞu tr¸ch nhiÖm b¶o toµn, qu¶n lý vµ quay vßng sè
vèn ®ã cho c¸c ®èi t−îng chÝnh s¸ch theo quy ®Þnh. Ngoµi ra nguån vèn cña
ng©n hµng ®−îc thµnh lËp mét phÇn do ho¹t ®éng huy ®éng tiÒn göi víi l·i
suÊt −u ®·i.

H×nh 4.2: Ng−êi d©n göi tiÕt kiÖm trong NHCSXH
( ¶nh minh ho¹)


41

§vt: Tû ®ång
B¶ng 4.5: T×nh h×nh nguån vèn cña NH tõ 2005 - 2007

N¨m So s¸nh
2005 2006 2007
06/05 07/06
C¬
ChØ tiªu C¬ c©ó C¬ cÊu C¬ c©ó C¬ c©ó
Sè l−îng Sè l−îng Sè l−îng c©ó Sè l−îng Sè l−îng
(%) (%) (%) (%)
(%)

Tæng nguån vèn 35,8 100,0 41,3 100,0 57,0 100,0 5,5 115,4 15,7 138,0

1. Nguån vèn tõ NSNN 21,3 59,5 25,3 61,3 30,7 53,8 4,0 118,8 5,4 121,3

2. Nguån vèn huy ®éng
14,5 40,5 16,0 38,7 26,3 46,2 1,5 110,3 10,3 164,4
tõ tiÒn göi tiÕt kiÖm

- Göi ng¾n h¹n 13,4 92,7 14,6 91,3 23,7 90,3 1,2 109,0 9,1 162,3

- Göi dµi h¹n 1,1 7,3 1,4 8,7 2,6 9,7 0,3 127,3 1,2 186,0

” Nguån NHCSXH huyÖn Vô B¶n”


42

Qua b¶ng 4.5 ta thÊy nguån vèn cña ng©n hµng ®Õu t¨ng qua çc n¨m kÓ c¶
nguån vèn tõ ph©n bæ vµ vèn huy ®éng. §èi víi chØ tiªu ph©n bæ: n¨m 2005
lµ 21,3 tû ®ång, 2006 lµ 25,3 tû ®ång, 2007 lµ 30,7 tû ®ång. Trong 2 n¨m
2005, 2006 c¬ cÊu vèn t¨ng nh−ng 2007 c¬ cÊu vèn l¹i gi¶m so víi n¨m
tr−íc. §èi víi vèn tõ huy ®éng thÞ tr−êng sè l−îng còng t¨ng qua çc n¨m
2005 lµ 14,5 tû ®ång, n¨m 2006 lµ 16 tû ®ång nh−ng vÒ c¬ cÊu vèn cña
2005 cao h¬n c¬ cÊu vèn cña 2006 n¨m 2005 lµ 40,5% th× n¨m 2006 lµ
38,4 % sang n¨m 2007 c¬ cÊu cña vèn lµ 46,2%. §iÒu nµy chøng tá trong
n¨m nµy tiÒn göi cña nh©n d©n vµo ng©n hµng t¨ng lªn. §ã còng lµ do ®êi
sèng cña nh©n d©n trong huyªn t¨ng lªn vµ do Ng©n hµng cã çc chÝnh
s¸ch l·i suÊt cho vay −u ®·i.
4.3.2. Ho¹t ®éng cho vay cña ng©n hµng
Tõ khi thµnh lËp ®Õn nay NHCSXH huyÖn Vô B¶n lu«n lµ tæ chøc
cung cÊp tÝn dông quan träng cho çc ®èi t−îng chÝnh s¸ch trªn ®Þa bµn
huyÖn. C¨n cø vµo çc nhãm ®èi t−îng chÝnh s¸ch NHCSXH gi¶i ng©n cho
nh©n d©n theo 5 ch−¬ng tr×nh lín: ch−¬ng tr×nh cho vay häc sinh viªn cã
hoµn c¶nh khã kh¨n, ch−¬ng tr×nh cho vay gi¶i quyÕt viÖc lµm, ch−¬ng
tr×nh cho vay n−íc s¹ch vµ vÖ sinh m«i tr−êng, ch−¬ng tr×nh cho vay hé
nghÌo, ch−¬ng tr×nh cho vay xuÊt khÈu lao ®éng. Sè liÖu ®−îc tæng hîp qua
b¶ng sau:
B¶ng 4.6: Doanh sè cho vay cña ng©n hµng qua 3 n¨m (2005 - 2007)
§VT: Tû ®ång
N¨m 2005 2006 2007
Sè C¬ cÊu Sè C¬ cÊu Sè C¬ cÊu
ChØ tiªu l−îng (%) l−îng (%) l−îng (%)
Tæng doanh sè cho vay 19,11 100,0 23,83 100,0 29,90 100,0
1. HSSV 1,13 4,7 1,26 4,2
2. Gi¶i quyÕt viÖc lµm 1,23 6,4 1,99 8,4 4,38 14,6
3. N−íc s¹ch vµ VSMT 2,71 14,8 3,15 13,2 5,33 17,8
4. Hé nghÌo 14,38 75,2 16,71 70,1 17,57 58,8
5. XuÊt khÈu lao ®éng 0,79 3,6 0,85 3,6 1,32 4,6
“Nguån NHCSXH huyÖn Vô B¶n”


43

Qua b¶ng 4.6 tæng doanh sè cho vay cña ng©n hµng qua 3 n¨m ®Òu
t¨ng lªn: n¨m 2005 lµ 19,11 tû ®ång, n¨m 2006 lµ 23,83 tû ®ång, n¨m 2007
lµ 29,9 tû ®ång. §ång thêi doanh sè cho vay ®èi víi çc ch−¬ng tr×nh còng
®Òu t¨ng. N¨m 2006 thùc hiÖn theo quyÕt ®Þnh cña Thñ t−íng ChÝnh phñ vÒ
hç trî cho häc sinh sinh viªn cã hoµn c¶nh khã kh¨n vay vèn ®Ó ®Çu t− vµo
häc tËp, ®Ó kh«ng mét häc sinh sinh viªn nµo ph¶i nghØ häc. §©y lµ mét
ch−¬ng tr×nh cã ý nghÜa rÊt to lín ®èi víi c«ng t¸c gi¸o dôc cña n−íc ta.
Trong sè çc ch−¬ng tr×nh th× doanh sè cho vay ®èi hé nghÌo chiÕm tû
träng lín nhÊt. Sè l−îng vèn cho vay hé nghÌo ®Òu t¨ng qua çc n¨m: n¨m
2005 lµ 14,38 tû ®ång, 2006 lµ 16,71 tû ®ång, 2007 lµ 17,57 tû ®ång.

H×nh 4.3: Çn bé NHCSXH cho HSSV vay vèn
(¶nh minh ho¹)
Qua sè liÖu vÒ doanh sè cho vay cã thÓ thÊy r»ng l−îng vèn tËp chung
cho vay ®Ó xãa ®ãi gi¶m nghÌo cÇn thiÕt vµ quan träng ®èi víi çc hé
nghÌo trong huyÖn. §©y vÉn lµ môc tiªu quan träng hµng ®Çu cña çc tæ


bctntlvn (6).pdf

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Tendances

Tendances (10)

En vedette

En vedette (13)

Similaire à bctntlvn (6).pdf

Similaire à bctntlvn (6).pdf (16)

Plus de Luanvan84

Plus de Luanvan84 (20)

bctntlvn (6).pdf