QT046.doc

Download đề án, luận văn, báo cáo tốt nghiệp tại http://luanvan84.com

LỜI MỞ ĐẦU
Trưởng thành và phát triển ngay từ những ngày đầu khó khăn gian
khổ của đất nước , công ty xây dựng công trình giao thông 873 mà tiền thân
là Đoàn khảo sát thiết kế trực thuộc ban xây dựng số 64 đã sớm định hướng
cho mình hướng đi đúng đắn trong công cuộc chuyển biến của cả đất nước
khi bước vào nền kinh tế thị trường . Là một trong nhiều những công ty
khác trực thuộc sự quản lý của Tổng công ty xây dựng công trình giao
thông 8 , công ty không những đã tự khẳng định được sự tồn tại và phát
triển của mình trong cơ chế thị trường mà đã và đang có những bước đi
vững chác trên mọi mặt của hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty.
Tuy nhiên , trong quá trình phát triển , bên cạnh những thuận lợi trong môi
trường kinh doanh như : nguồn lao động dồi dào , giá cả sức lao động rẻ
,cán bộ công nhân viên có thế mạnh về chuyên môn , về cơ sở vật chất
được chính phủ quan tâm giúp đỡ về nhiều mặt , được sự quan tâm kịp thời
của tổng công ty và các cấp lãnh đạo….thì ngành xây dựng vẫn còn gặp
nhiều khó khăn do cơ sở hạ tầng thấp kém, trang thiết bị kĩ thuật phục vụ
thi công xây dựng lạc hậu , lỗi thời , và đặc biệt hơn cả là sự cạnh tranh gay
gắt diễn ra trong nội bộ ngành , mà bắt đầu cạnh tranh gay gắt ngay từ khi
mới bắt đấu đấu thầu , kí hợp đồng. Chính vì nhận thấy tình hình nổi cộm
hiện nay trong ngành xây dựng như vậy nên em đã đi sau tìm hiểu về thực
trạng đấu thầu nơi công ty mình thực tập nhằm tìm ra cách thức đẩy mạnh
hơn nữa năng lực cạnh tranh tronh đấu thầu cả công ty XDCTGT873 . Đó
chính là lí do giúp em quyết tâm nghiên cưua đề tài này , đề tài “Thực
trạng và giải pháp nhằm nâng cao sức cạnh tranh trong đấu thầu ở công ty
xây dựng công trình giao thông 873” .Với khoảng thời gian thực tập tại
công ty xây dựng công trình giao thông 873, được sự hướng dẫn của cô
giáo Nguyễn Thị Thu Hà và sự giúp đỡ tận tình của các cô chú , anh chị ở
công ty xây dụng công trình giao thông 873, em đã hoàn thành chuyên đề
thực tập này . Trong quá trình tìm hiểu và hoàn thiện chuyên đề , không
1
http://luanvan.forumvi.com email: luanvan84@gmail.com


tránh khỏi có những thiếu sót và suy nghĩ chưa thấu đáo, em kính mong
nhận được sự đánh giá và góp ý của cô giáo và các cô chú, anh chị để
chuyên đề của em được hoàn chỉnh hơn.

Em xin chân thành cảm ơn cô!

Hà Nội ngày 10 tháng 4 năm 2005

2


CHƯƠNG I
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÍ LUẬN CƠ BẢN VỀ ĐẤU THẦU VÀ
CẠNH TRANH TRONG ĐẤU THẦU
I/ Khái quát chung về đấu thầu
1. Khái niệm và đặc điểm của đấu thầu
Thuật ngữ đấu thầu đã trở nên quen thuộc ở Việt Nam trong hơn chục năm
gần đây mặc dù nó đã được xuất hiện từ lâu trên thế giới bởi thuật ngữ này
gắn liền với một hoạt động chỉ xuất hiện trong nền kinh tế thị trường .Đấu
thầu là quá trình thực hiện một hoạt động mua bán đặc biệt mà người mua
yêu cầu một hoặc nhiều người bán cung cấp những bản chào hàng cho một
dịch vụ , công trình hoặc một hàng hoá cần mua nào đó và trên cơ sở
những bản chào hàng , người mua sẽ lựa chọn cho mình một hoặc một vài
người bán tốt nhất .
Đấu thầu giúp cho người mua mua được hàng hoá , công trình hay dịch vụ
mình cần một cách tôt nhất hay nói một cách khác là sử dụng đồng tiền của
mình một cách hiệu quả nhất.
Theo từ diển Tiếng Việt (do Viện ngôn ngữ khoa học biên soạn , xuất bản
năm 1998) đấu thầu được giải thích là “ đọ công khai ,, ai nhận làm nhận
bán với điều kiện tốt nhất thì được giao cho làm hoặc được bán hàng. Theo
quy chế đấu thầu của Việt Nam ban hành theo nghị định số 88/ 1999/NĐ-
CP ngày 01/09/1999 , thì đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu đáp ứng
yêu cầu của bên mời thầu. Trên cơ sở những khái niệm đó về đấu thầu mà
chúng ta có thể thấy những đặc điểm cơ bản của đấu thầu như sau:
Thứ nhất đấu thầu với bản chất là một hoạt động mua bán . Tuy
nhiên đây là một hoạt động mua bán đặc biệt , vì khi đó người mua (hay
còn gọi là bên mời thầu ) có quyền lựa chọn cho mình người bán (hay còn

3


được gọi là nhà thầu ) tốt nhất một cách công khai và theo một quy trình
nhất định .
Thứ hai , đấu thầu mang tính cạnh tranh gay gắt , do vậy mà hoạt
động này chỉ có trong nền kinh tế thị trường khi xã hội đã phát triển đến
một mức tương đối ổn định . Lúc nầy người ta phải cạnh tranh với nhau để
giành khách hàng . tức là những người mua , còn khách hàng được tuỳ ý
lựa chọn người bán phù hợp với yêu cầu và chủng laọi hàng hoá mà mình
cần mua.
2. Nguyên tắc và phương thức đấu thầu
2.1. Nguyên tắc đấu thầu
Trong đấu thầu , có một số nguyên tắc mà cả bên mời thầu lẫn nhà thầu đều
phải tìm hiểu và tuân thủ một cách nghiêm túc khi tham gia dự thầu , đó là
những nguyên tắc : hiệu quả , cạnh tranh , công bằng và minh bạch .
Hiệu quả :được tính cả trên hai phương diện : hiệu quả về mặt thời
gian và hiệu quả cả về mặt tài chính .Về thời gian , sẽ được đặt lên hàng
đầu khi yêu cầu về tiến độ là cấp bách . Còn nếu thời gian không yêu cầu
phải cấp bách thì quy trình đấu thầu phải được thực hiện từng bước theo
đúng kế hoạch để lựa chọn nhà thầu đạt hiệu quả về mặt tài chính .
Cạnh tranh :là nguyên tắc nổi bật trong đấu thầu . Nó đòi hỏi bên
mời thầu phải tạo điều kiện cho các nhà thầu được tham gia một cách tối
đa.
Công bằng : khi tham gia dự thầu các nhà thầu đều phải được đối xử
như nhau ( thông tin đều được cung cấp như nhau ).Tuy nhiên , nguên tắc
này chỉ là tương đối , vì có một số nhà thầu vẫn được ưu tiên và điều này
được ghi cụ thể trong hồ sơ mời thầu .
Minh bạch : Không được phép có bất kì sự khuất tất nào đó làm nảy
sinh nghi ngờ của bên mời thầu đối với nhà thầu và có điều gì đó khiến các
nhà thầu nghi ngờ lẫn nhau.
2.2.Phương thức đấu thầu
4


Dựa vào cách thức nộp hồ sơ dự thầu mà bên mời thầu yêu cầu , người ta
chia phương thức đấu thầu thành 3 loại cơ bản :
• Một túi hồ sơ , một giai đoạn
• Hai túi hồ sơ một giai đoạn
• Hai giai đoạn , một túi hồ sơ
2.2.1.Một túi hồ sơ , một giai đoạn
Khi đưa ra yêu cầu thực hiện theo phương thức một túi hồ sơ , một giai
đoạn tức là nhà thầu phải bỏ cả hai đề xuất : đề xuất kĩ thuật và đề xuaats
tài chính vào chung một túi hồ sơ và túi đó được niêm phong . Bên mời
thầu được bóc và chấm thầu riêng cho tưnừg đề xuất .
Phương thức này thường được sử dụng với đầu thầu xây lắp và mua sắm
hàng hoá. Khi đó các bên tham dự thầu đều biết rõ về giá của nhau.
2.2.2.Hai túi hồ sơ , một giai đoạn
Lúc này hai đề xuất kĩ thuật và tài chính được bỏ vào cùng hai túi hồ sơ và
hai túi đều được niêm phong . Tuỳ theo từng trường hợp cụ thể mà bên mời
thầu yêu cầu hoặc phải nộp hai túi cung một lúc , hoặc túi tài chính nộp
sau.
Trong quá trình đánh giá , nếu những nhà thầu không đạt tiêu chuẩn kĩ
thuật thì hồ sơ tài chính được trả lại còn nguyên niêm phong . Hiện tại ở
Việt Nam phương thức này chỉ cho phếp áp dụng với đầu thầu tuyển chọn
tư vấn còn đấu thầu xây lắp và mua sắm hàng háo thì không được áp dụng.
2.2.3.Hai giai đoạn , một túi hồ sơ
Là phương thức mà bên mời thầu yêu cầu các nhà thầu nộp đề xuất kĩ thuật
hoặc có thể cả đề xuất tài chính và sẽ loại bỏ luôn nhưnữg nhà thầu có đề
xuất kĩ thuật không khả thi .Kết thúc giai đoạn 1 lựa chọn những nhà thầu
có đề xuất kĩ thuật hoàn thiện và tiếp tục chuyển sang giai đoạn 2 bằng
cách yêu cầu các nhà thầu vượt qua giai đoạn 1 nộp đề xuất tài chính có
kềm theo dự án cụ thể .

5


Phương thức này thường được áp dụng với công việc có nhiều phương án
thực hiện mà bên mời thầu chưa biết lựa chọn phương án nào . Và thường
đó là những công trình xây dựng mà hai bên kí kết với nhau theo loại hợp
đồng “chìa khoá trao tay” – là loại hợp đồng mà nhà thầu phải thực hiện tất
cả các công việc từ : lập dự án , lắp đặt , thi công xây lắp , vận hành chạy
thử ..vv.Sau đó mới bàn giao cho bên mời thầu.
3. Các loại hình đấu thầu
Dựa vào đặc điểm hay bản chất của đấu thầu (là hoạt động mua bán ) có thể
chia đấu thầu làm bốn loại hình :
Đấu thầu tuyển chọn tư vấn : trong lĩnh vực đầu tư , tư vấn được
hiểu là việc cung cấp những kinh nghiệm , chuyên môn cần thiết cho
chủ đầu tư trong quá trình xem xét , kiểm tra và ra quyết định ở tất cả
các giai đoạn của một dự án đầu tư. Như vậy đấu thầu tuyển chọn tư
vấn là quá trình lựa chọn nhà thầu tư vấn cung cấp kinh nghiệm ,
kiến thức và chuyên môn cho bên mời thầu một cách tốt nhất hay nói
một cách khác là lựa chọn nhà thầu tư vấn có chất lượng dịch vụ tốt
và giá cả hợp lí.
Đấu thầu xây lắp : là quá trình lựa chọn nhà thầu để thực hiện các
công trình trong lĩnh vực xây lắp như xây dựng công trình , hạng
mục công trình và lắp đặt thiết bị cho các công trình , hạng mục công
trình . Chúng ta se xem xét cụ thẻ hơn về đấu thầu xây lắp ở phân
sau đây .
Đấu thầu mua sắm hàng hoá và các dịch vụ khác : Đây chính là
quá trình lựa chọn nhà thầu cung cấp hàng hoá , dịch vụ đạt yêu cầu
về chất lượng và có giá cả hợp lí nhất .
Đấu thầu lựa chọn đối tác thực hiện dự án: Khi chủ đầu tư có ý
tưởng về một dự án dầu tư nhưng do một hạn chế nào đó(có thể là
hạn chế về tài chính hoặc kĩ thuật )mà không thể tiến hành chuẩn bị
đầu tư , thực hiện đầu tư và có thể là cả vận hành kết quả đầu tư thì
6


chủ đầu tư có thể tổ chức đấu thầu để chọn một đối tác thực hiện ý
tưởng của mình và sau đó có thể bàn giao dự án vào một thời điểm
thoả thuận giữa hai bên . Đói với loại hình này , đối tượng mà bên
mời thầu muốn mua là toàn bộ một dự án chứ không phải một phần
công việc cụ thể nào.
Do giới hạn của đề tài nên dưới đây chúng ta chỉ đi cụ thể vào đấu thầu
xây lắp – loại hình đấu thầu cơ bản của các công ty xây dựng .
3.1.Đặc điểm của đấu thầu xây lắp
Đấu thầu xây lắp là quá trình lựa chọn nhà thầu để thực hiện các công việc
trong lĩnh vực xây lắp như xây dựng công trình ,hạng mục công trình và lắp
đặt thiết bị cho các hạng mục công trình.Chính vì có nộI dung như vậy mà
đấu thầu xây lắp thường mang những đặc điểm cơ bản như sau:
• Chủ yếu có ở giai đoạn thực hiện dự án khi mà những ý tưởng đầu tư
được thể hiện trong báo cáo nghiên cứu khả thi sẽ trở thành hiện
thực.Tuy nhiên khi sang đến giai đoạn vận hành kết quả đầu tư nếu
chủ đầu tư có nhu cầu sửa chữa nâng cấp thì đấu thầu xây lăps vẫn
xuất hiện.
• Nhà thầu xây dung luôn phải làm việc tại một địa điểm cố định có
ghi trong hồ sơ mời thầu
• Nhà thầu tư vấn có thể là một cá nhân song nhà thầu xây dung phải
là một tổ chức có tư cách pháp nhân
• Việc xem xét đánh giá năng lực của nhà thầu xây dung dựa trên hai
nội dung chính , đó là: về tài chính và kĩ thuật . Và năng lực tài chính
bao giờ cũng được quan tâm trước tiên là do bởi đặc điểm quan trọng
nhất của đấu thầu xây lắp là nhà thầu phải thực hiện trước một phần
công việc bằng vốn của mình, chính vì thế mà những đảm bảo về tài
chính là rất quan trọng.
3.2. Trình tự tổ chức đấu thầu xây lắp

7


Đấu thầu sẽ được tiến hành theo một trình tự tổng quát như sau:
Phân chia gói thầu →Sơ tuyển →hồ sơ mời thầu→Mở thầu→Xét thầu
→Trao thầu
Theo nghị định 88CP và nghị định 14CP đấu thầu ở nước ta bao gồm các
giai đoạn:
Chuẩn bị đấu thầu→Tổ chức đấu thầu→Xét thầu→Thẩm định và phê duyệt
kết quả đấu thầu→Công bố trúng thầu→Hoàn thiện hơpự đồng và kí hơpự
đồng
Mỗi giai đoạn này lại bao gồm nhiều bước thể hiện ở sơ đồ sau:
CHUẨN BỊ ĐẤU THẦU Sơ tuyển
Thông báo mời thầu
Lập hồ sơ mời thầu
TỔ CHỨC ĐẤU THẦU Phát hành hồ sơ mời thầu
Lập tổ chuyên gia xét thầu
Xây dung tiêu chuẩn đánh giá
XÉT THẦU Đánh giá sơ bộ
Đánh giá chi tiết
Báo cáo kết quả đánh giá
THẨM ĐỊNH VÀ PHÊ DUYỆT Tính pháp lí
KẾT QUẢ ĐẤU THẦU Quy trình
Kết quả đấu thầu
CÔNG BỐ KẾT QUẢ ĐẤU THẦU Tên nhà thầu
Gía trúng thầu
Loại hợp đồng

HOÀN THIỆN HỢP ĐỒNG Chi tiết hoá
Các xem xét khác
KÝ HỢP ĐỒNG
3.3. Hồ sơ dự thầu xây lắp
Thường thì một bộ hồ sơ dự thầu xây lắp se bao gồm các nôi dung kèm
theo như sau( theo yêu cầu của chủ đầu tư):
8


• Đơn dự thầu
• Bản phụ lục hợp đồng
• Bảo lãnh dự thầu
• Danh sách thầu phụ
• Dữ liệu liên danh
• Đăng kí kinh doanh
• Tài liệu giới thiệu năng lực nhà thầu
+thông tin chung
+số liệu tài chính
+hồ sơ kinh nghiệm kèm theo các bản sao hợp đồng
+bản kê thiết bị thi công , thí nghiệm kiểm tra
+bố trí nhân lực
+bộ máy chỉ huy điều hành công trường
+sơ đồ tổ chức hiện trường
• Biện pháp thi công chỉ đạo tổng thể và các hạng mục
• Biện pháp an toàn giao thông , an toàn lao động và vệ sinh môi
trường
• Tiến độ thi công
• Gía dự toán thầu
• Biểu dự kiến giá trị thanh toán hợp đồng
• Mẫu bảo lãnh thực hiện hợp đồng
• Mẫu hợp đồng kinh tế
3.4. Tiêu chuẩn đánh giá và đánh giá hồ sơ dự thầu xây lắp
Chỉ có một phương pháp duy nhất được áp dụng để đánh giá và lựa
chọn nhà thầu xây lắp, đó là: phương pháp giá đánh giá.Đồng thời việc
đánh giá hồ sơ dự thầu xây lắp cũng được tiến hành trên hai bước cơ
bản như sau:
3.4.1. Đánh giá sơ bộ hồ sơ dự thầu
9


Bên mời thầu sẽ xem xét tính hợp lệ và sự đáp ứng cơ bản của từng hồ
sơ dự thầu đối với các quy định trong hồ sơ mời thầu nhằm xác định các
hồ sơ dự thầu đủ tư cách để xem xét tiếp .
Các hồ sơ dự thầu được coi là đáp ứng cơ bản yêu cầu của hồ sơ mời
thầu khi thoả mãn yêu cầu , điều kiện và đặc điểm kỹ thuật của hồ sơ
mời thầu , không có những sai lệch hoặc hạn chế về tài liệu làm ảnh
hưởng lớn tới quy mô, chất lượng hoặc việc thực hiện gói thầu , không
hạn chế quyền hạn của bên mời thầu hoặc nghĩa vụ của nhà thầu .
Các nôi dung chính sau đây thường được xem xét , kiểm tra :
• Giấy đăng kí kinh doanh
• Số lượng bản chính , bản sao chụp hồ sơ dự thầu theo yêu cầu của
hồ sơ mời thầu
• Đơn dự thầu được điền đầy đủ và có chữ kí hợp lệ của người
được uỷ quyền kèm theo giấy uỷ quyền
• Sự hợp lệ của bảo lãnh dự thầu
• Biểu giấ chào , biểu giá phân tích một số đơn giá chính( nếu có)
• Năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu
• Các phụ lục , tài liệu kèm theo khác theo yêu cầu hồ sơ mời thầu
• Các yêu cầu khác (nếu có)
3.4.2. Đánh giá chi tiết hồ sơ dự thầu
Sau khi đánh giá sơ bộ hồ sơ dự thầu của các nhà thầu không bị loại sẽ
được bên mời thầu tiến hành đánh giá chi tiết theo hai bước:
Bước 1 : đánh giá về mặt kĩ thuật để chọn danh sách ngắn
Dựa trên tiêu chuẩn đánh giá được duyệt , bên mời thầu tiến hánh
đánh giá hồ sơ dự thầu về mặt kĩ thuật trên cơ sở chấm điểm.
Các hồ sơ đạt yêu cầu theo số điểm từ tối thiểu trở lên như quy định
trong tiêu chuẩn đánh giá sẽ được chọn vào danh sách ngắn để tiếp tục
đánh giá trong bước hai.
10


Bước 2: đánh giá về tài chính để xác định giá đánh giá
Căn cứ giá dự thầu của nhà thầu , bên mời thầu tiến hành xác định
giá đánh giá của các hồ sơ dự thầu theo các nôi dung và trình tự sau:
• Sửa lỗi: đây là việc sửa chữa những sai sót do lỗi số học , lỗi
đánh máy , lỗi nhầm đơn vị. Theo quy chế đấu thầu hiện
hành , trường hợp hồ sơ dự thầu có lỗi số học sai khác quá
15% theo giá trị tuyệt đối thì hồ sơ dự thầu sẽ không được
xem xét tiếp.
• Hiệu chỉnh các sai lệch : bổ sung hoặc điêù chỉnh các nội dung
chào thừa hoặc chào thiếu so với yêu cầu của hồ sơ mời thầu ,
bổ sung hoặc điều chỉnh những khác biệt giữa các phần của hồ
sơ dự thầu .
• Chuyển đổi giá dự thầu sang một dồng tiền chung: công việc
này sẽ được tiến hành thuận lợi nếu có tỷ giá do bên mời thầu
quy định tại hồ sơ mời thầu
• Đưa về một mặt bàng để xác định giá đánh giá: Việc đưa về
một mặt bàng để xác định giá đánh giá bao gồm những nội
dung được nêu trong tiêu chuẩn đánh giá được duyệt . Xếp
hạng theo giá đánh giá các nhà thầu . Nhà thầu nào có giá
đánh giá thấp nhất sẽ được đề xuất là đơn vị trúng thầu.
II/ Thực tiễn của cạnh tranh trong đấu thầu ở các doanh
nghiệp xây dựng
1. Vai trò của chủ thầu xây dựng
Cùng với quá trình mở cửa và phát triển của nền kinh tế , các công
trình , hạng mục công trình được xây dựng ngày càng nhiều . Do vậy
mà sự đóng góp tham gia của các chủ thầu xây dựng càng trở nên quan
trọng và có vị trí hết sức đặc biệt.Họ là các nhà thầu xây dựng , có thể là
cá nhân , tổ chức trong nước hợc nước ngoài có đăng kí kinh doanh , có

11


tư cách pháp lí hoặc đủ năng lực hành vi dân sự để kí và thực hiện hợp
đồng (nếu trúng thầu). Chính bởi lẽ đó nếu một công trình có xuất phát
điểm là nguyên nhân , là lí do xây dựng do chủ đầu tư quyết định thì kết
quả là việc hoàn thành công trình lại do các chủ thầu quyết định .
Trong nền kinh tế thị trường , khi mà chu cầu cải tạo , nâng cấp xây mới
cơ sở hạ tầng và các công trình giao thông , công trình xây dựng ngày
một cao , thì vai trò của chủ thầu xây dựng càng trở nên quan trọng. Đây
chính là nhân tố quan trọng , quyết định ảnh hưởng tới chất lượng và
những gì có liên quan tới công trình.Một nhà thầu xây dựng không chỉ
cần có uy tín trên thương trường mà còn cần có lương tâm và trách
nhiệm với sản phẩm mà mình tạo ra, có như vậy chúng ta mới có thể tạo
ra những công trình còn mãi với thời gian và cũng là cơ hội . là điểm tựa
để nhà thầu có cơ hội vươn lên .
Ngày nay , trong nền kinh tế thị trường , khi mà mục tiêu lợi nhuận
được đặt lên hàng đầu thì hơn ai hết các nhà thầu xây dựng phải là
người chịu trách nhiệm cũng như là người đứng mũi chịu sào cho những
hậu quả do công trình của mình gây ra. Năng lực , kinh nghiệm và trách
nhiệm luôn luôn đè nặng trên vai các nhà thầu xây dựng khi tiếp nhận
một công trình.
2. Hình thức cạnh tranh của cá doanh nghiệp trong đấu thầu xây
lắp
Đấu thầu xây lắp là loại hình đấu thầu đã khá phổ biến ở nước ta và có
sự tham gia đông đảo của nhiều doanh nghiệp nhà nước cũng như tư
nhân . Chính vì thế mà mặc dù thị trường xây dựng công trình là vô
cùng rộng lớn và có sức hấp dẫn , song để có thể tìm được chỗ đứng
vững chắc và uy tín nhất định , các doanh nghiệp đều phải liên tục đưa
ra những phương pháp và đối sách cạnh tranh phù hợp để tồn tại trong
cuộc chiến cạnh tranh khốc liệt trên thương trường. Tuy nhiên , với đấu
thầu xây lắp , do đặc điểm tính chất công trình mà năng lực tài chính là
12


yếu tố được quan tâm hàng đầu khi xét tuyển hồ sơ dự thầu. Chính vì
vậy mà hình thức cạnh tanh chủ yếu và phổ biến của các nhầ thầu xây
dựng vẫn là cạnh tranh về giá.
Bằng cách hoàn thiện bộ máy nhân sự và máy móc thiết bị kĩ thuật hiện
đại , bỏ thầu với mức giá hợp lí , các doanh nghiệp có thể tạo được thế
mạnh trong cạnh tranh với các doanh nghiệp khác.
Bởi đấu thầu là một hoạt động cạnh tranh công bằng và minh bạch , do
đó nhầ thầu chỉ có thể cạnh tranh với nhau về giá mà thôi. Vì bỏ giá
thấp hợp lí là điều kiện tiên quyết đưa nhà thầu đến với tháng lợi trong
cuộc cạnh tranh với các nhà thầu khác. Mà để có được giá dự thầu thấp
lại không bị lỗ vốn đó là một bài toán nan giải mà chỉ có những nhà thầu
có năng lực thực sự mới có thể giải quyết được.
Ngoài ra trong đấu thầu còn có một mục tiêu tối quan trọng nữa mà chủ
đầu tư luôn dặt lên hàng đầu , đó là hiệu quả. Hiệu quả cả về mặt tài
chính và thời gian. Nghĩa là nhà thầu được chọn sẽ phải đáp ứng được
yêu cầu với giá thấp nhất và thời gian thưch hiện gói thầu phải đảm bảo
để dự án phát huy tác dụng.
3. Các tiêu thức đánh giá khả năng cạnh tranh của các doanh
nghiệp xây dựng
Thật ra thì cho đến nay chưa có bất kì cá nhân hay doanh nghiệp nào
đưa ra một tiêu thức chuẩn để đánh giá mức độ cạnh tranh giữa các
doanh nghiệp , vì để làm được điều này đòi hỏi chúng ta phải chuyên
môn và chuyên nghiệp hơn nữa trong công tác đấu thầu và khảo sát
thăm dò thị trường .Tuy vậy để có thể ước lượng được khả năng thắng
thầu , các doanh nghiệp dựa trên một số tiêu thức có thể nắm bắt được ,
đó là:
Tổng nợ phải trả
• Hệ số nợ tổng tài sản =-----------------------
Tổng tài sản
13


Lợi nhuận sau thuế
• Hệ số doanh lợi = -------------------------
Tổng tài sản
Số công trình thắng thầu
• Tỷ lệ thắng thầu = ----------------------------------
Tổng số công trình tham dự thầu
Dựa vào việc đánh giá các chỉ tiêu trên đây mà chúng ta có thể nắm bắt
được “thực lực” thật sự trong cạnh tranh của các doanh nghiệp tham dự
đấu thầu. Hơn nữa đây cũng là những chỉ tiêu nằm trong mối quan tâm
chung của các nhà đầu tư khi hợp tác làm ăn với các doanh nghiệp xây
dựng . Có điều này là do đặc điểm nổi bật của đấu thầu xây lắp mà chúng ta
đã nói ở trên , đó là “ đặt nặng” vấn đề tài chính.Chính vì thế mà các doanh
nghiệp càng có chỉ tiêu tài chính đảm bảo bao nhiêu thì lại càng được sự
chú ý của nhà đầu tư bấy nhiêu , vì đó là lí do chắc chắn đảm bảo công
trình của họ được thực hiện một cách đầy đủ , có chất lượng và kịp thời ,
đáp ứng được những yêu cầu đặt ra. Một doanh nghiệp xây dựng sẽ không
thể đứng vững trong nền kinh tế với sự cạnh tranh không khoan nhưọng
của các doanh nghiệp khác nếu như nó không có thực lực về tài chính và
được đảm bảo bởi những công trình mà nó đã tham gia.Số lượng công
trình, dự án mà công ty đã tham gia thực hiện là tiêu chí cơ bản và sát thực
nhất đảm bảo với nhà đầu tư về uy tín , kinh nghiệm cũng như độ thành
công và những đảm bảo khac kèm theo khi doanh nghiệp được thực hiện
công trình, chính vì thế , một doanh nghiệp phát triển và làm ăn có hiệu quả
là doanh nghiệp “chiếm” được nhiều công trình hơn so với các doanh
nghiệp khác , điều đó cũng đông nghĩa một điều rằng : doanh nghiệp đó có
sức cạnh tranh trên thị trường .
4. Những nhân tố ảnh hưởng tới khả năng cạnh tranh trong đấu
thầu xây dựng

14


4.1. Kinh nghiệm nhà thầu
Đây là yếu tố quyết định loại bỏ Hồ sơ sơ sơ tuyển với các dự án đấu thầu
xây lắp có đòi hởi Hồ sơ sơ sơ tuyển . Mục đích của việc sơ tuyển là chọn
ra các nhà thầu có đủ kinh nghiệm và giá thầu thấp hơn trong số các nhà
thầu tham gia sơ tuyển . Chính vì thế , kinh nghiệm là một trong số nhiều
yếu tố quan trọng đối với nhà thầu xây dựng. Đây cũng là một đòi hỏi
chính đáng của chủ đầu tư vì công trình xây dựng là những sản phẩm quan
trọng và là thứ “hàng hoá” đặc biệt không thể thường xuyên thay đổi , hay
xây dựng mới .Một nhà thầu mới bước chân vào thị trường , vốn liếng dù
nhiều , nhưng kinh nghiệm non nớt thì cũng không thể giành thắng lợi
trong cuộc cạnh tranh với các doanh nghiệp khác vừa có lơị thế hơn hẳn về
kinh nghiệm mà tài chính cũng không hề thua kém.
Kinh nghiệm thực tế của nhà thầu thường được quan tâm trên số năm kinh
nghiệm và lĩnh vực kinh doanh cùng các dự án có liên quan cũng như các
dự án khác đã từng thực hiện. Rõ ràng một nhà thầu với kinh nghiệm và
chuyên môn vững vàng sẽ có rất nhiều ưu thế trong buổi đầu cạnh tranh với
các doanh nghiệp khác.Chính vì lẽ đó mà hiện nay muốn nâng cao khả
năng cạnh tranh với các doanh nghiệp xây dựng trong lĩnh vực đấu thầu
xây láưp thì trước tiên nhà thầu xây dựng phải tạo cho mình một hồ sơ kinh
nghiệm vững chắc , đủ sức thuyết phục các nhà đầu tư ngay từ buổi ban
đầu, có như vậy mới có thể đường hoàng tiến vào “vòng trong” tiếp tục
cuộc chiến cùng các doanh nghiệp khác.
4.2. Số liệu tài chính
Qua được “vòng loại” tức là đánh giá hồ sơ sơ tuyển , các nhà thầu bây giờ
mới thực sự bước vào cuộc cạnh tranh khốc liệt khi bên mời thầu tiến hành
đánh giá chi tiết hồ sơ dự thầu, mà trong đó năng lực tài chính là yếu tố
được xem xét hàng đầu và cũng là yếu tố chủ đạo tạo ra sự khác biệt giữa
các nhà thầu, còn năng lực kĩ thuật , thật ra đã vào đến vòng này thì hầu hết

15


các nhà thầu đều đảm bảo rất tốt về mặt kĩ thuật, do vậy “tài chính “ chính
là yếu tố trực tiếp ảnh hưởng tới cuộc cạnh tranh trong lúc này.
Phần lớn các công trình xây dựng đều được tiến hành với số vốn không
nhỏ , mà chủ thầu lại phải chi phần nhiều số vốn đó cho việc tiến hành thi
công công trình, thường là chỉ đến khi hoàn thành được 80% công việc
nhận thầu thì chủ đầu tư mới thanh toán cho nhà thầu theo đợt hoặc theo
thoả thuận từ trước .Chính vì thế mà chủ thầu xây dựng phải đảm bảo các
điều kiện về năng lực tài chính :vốn tự có, vốn vay, lợi nhuận ba năm liên
tiếp , thu nhập bình quân của lao động trong doanh nghiệp.. theo đúng các
yêu cầu mà bên mời thầu đưa ra. Đảm bảo được những điều này nhà thầu
có thể tạo niềm tin trong lòng đối tác là các nhà đầu tư , đồng thời bên mời
thầu cũng được đảm bảo về mạt tiến độ , chất lượng , cũng như chi phí để
hoàn thành công trình. Nhược bằng nhà thầu không thể đáp ứng những điều
kiện mà bên mời thầu đã nêu ra trong hồ sơ mời thầu thì sẽ không có tư
cách đẻ tham gia goi thầu này. Đó là điều hiển nhiên không thể chối cãi , vì
tất cả những yêu cầu về năng lực tài chính là những tiêu chí cơ bản cho
thấy khả năng tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, nhà đầu tư cần hợp
tác với một doanh nghiệp “đang sống” chứ không cần làm ăn với một
doanh nghiệp đứng trước nguy cơ phá sản, nợ nần chồng chất , đời sống
công nhân viên không được đảm bảo thì họ làm sao có thể yên tâm tận tâm
tận lực với công việc được giao.
Bản chất của đầu tư là bỏ vốn và sinh lợi nhuận, vốn ít mà lợi nhuận caovà
đồng vốn bỏ ra luôn an toàn luôn là mong muốn lớn nhất và là mối quan
tâm hàng đầu của nhà đầu tư . “Chọn mặt gửi vàng” nên nhà đầu tư đương
nhiên phải quan tâm tới yếu tố tài chính của nhà thầu.Và đó cung là lí do
khiến cho năng lực tài chính trở thành yếu tố cạnh tranh giữa các nhà thầu
xây dựng.
4.3.Gía dự thầu

16


Với bản chất là quan hệ giữa người mua – người bán , nên chủ đầu tư –
người mua thì luôn muốn mua hàng với giá thấp nhất , còn người bán- nhà
thầu xây dựng thì muốn bán được hàng và bán với giá cao nhất cố
thể.Chính vì thế mà giá dự thầu trở thành nhân tố quan trọng bậc nhất trong
cạnh tranh về đấu thầu giữa các doanh nghiệp xây dựng .Có rất nhiều nhà
thầu trong cuộc cạnh tranh đó có những điều kiện tương đồng về kinh
nghiệm, tài chính và năng lực kĩ thuật , tuy nhiên nhà thầu giành phần
thắng chính là nhà thầu bỏ thầu với mức giá thấp nhất trong số đó và đó là
mức giá hợp lí.Nói hợp lí bởi vì , để tránh tình trạng móc ngoặc giữa nhà
thầu và bên mời thầu trong một số trường hợp(như các công trình của nhà
nước) thì pháp luật về đấu thầu đã quy định mức giá bỏ thầu thấp nhất cũng
không chênh lệch quá 15% so với mức giá mà chủ đầu tư đưa ra, nêu vượt
quá con số đó sẽ bị loại trực tiếp hồ sơ dự thầu. Điều này đòi hỏi các nhà
thầu phải tính toán chi tiết và cặn kẽ các loại chi phí phát sinh , để có thể có
được mức giá dự thầu tốt nhất và chúng ta thì sẽ được chứng kiến một cuộc
chơi công bằng hơn.

4.4. Mức độ đáp ứng các mục tiêu của chủ đầu tư
Các yêu cầu mà chủ đầu tư đưa ra trong hồ sơ mời thầu đòi hỏi các nhà
thầu khi tham gia đấu thầu phải tuân thủ nghiêm ngặt các nội dung cũng
như thứ tự sắp xếp các nội dung trong đó , đặc biệt bên mời thầu quan tâm
nhiều đến mục tiêu quan trọng , đó là : hiệu quả. Với mục tiêu này yêu cầu
chủ đầu tư phải đảm bảo cả về mặt chi phí hợp lí lẫn thời gian hoàn thành
công việc.Bên cạnh đó nhà thầu cũng cần phải tham dự đấu thầu một cách
trong sáng , cạnh tranh lành mạnh và đảm bảo không có gì thiên vị hay
khuất tất. Nói tóm lại bốn mục tiêu mà cả bên mời thầu lẫn nhà thầu đều
quan tâm , đó là làm sao đảm bảo tính hiệu quả, cạnh tranh , công bằng và
minh bạch.
17


Ngoài ra vì là khách hàng nên bên mời thầu có quyền bỏ tiền ra mua sản
phẩm hợp ý mình, cho nên nhà thầu vì thế phải đảm bảo những yêu cầu mà
bên mời thầu đưa ra , nhược bằng không thể làm được hoặc làm đúng theo
những yêu cầu đó nhà thầu có thể không tham gia dự thầu hoặc sẽ bị loại
khỏi cuộc chơi đó. Như vậy bên cạnh việc xem xét những yếu tố về giá ,
kinh nghiệm và tài chính , việc đưa ra những mục tiêu tối cần thiết và bắt
buộc đối với các nhà thầu nhằm tạo ra một sân chơi lành mạnh cho các nhà
thầu khi tham dự vào cuộc đấu thầu cũng là một trong số những tiêu chí có
tầm quan trọng ảnh hưởng lớn tới sức cạnh tranh trong đấu thầu của các
nhà thầu.

CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG ĐẤU THẦU XÂY LẮP Ở CÔNG TY XÂY DỰNG
CÔNG TRÌNH GIAO THÔNG 873
I/ Giới thiệu chung về công ty xây dựng công trình giao thông
873
Công ty xây dựng công trình giao thông 873 mà tiền thân là xí
nghiệp khảo sát thiết kế dã có 25 năm tồn tại và phát triển .Mặc dù trải qua
18


nhiều bước thăng trầm của thời kì chuyển đổi từ cơ chế bao cấp sang cơ
chế thị trường có những lúc công ty không có việc làm, cán bộ công nhân
viên thật sự hoang mang dao động (vào thời kì năm 1988)đó là những năm
công tác khảo sát thiết kế trên đất Lào không còn nhiệm vụ, vì thế lãnh đạo
công ty phảo suy nghĩ là phải làm gì đây để nuôi sống hơn 200 CBCNV,
từ những suy nghĩ chăn trở mà công ty đã thoát khỏi cơn khủng hoảng và
bế tắc , từng bước đã ổn định và tìm đủ việc làm cho CBCNV trong công ty
và đã khẳng định mình trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh , dáp ứng cạnh
tranh dược nững quy luật khắc nghiệt của dcơ chế thị trường .

1- Qúa trình phát triển của công ty trong thời gian qua

Từ khi thành lập đoàn khảo sát thiết kế đến năm 1987, là thời kì sản xuất
theo cơ chế bao cấp, kế hoạch hoá. Trong thời kì này nhiệm vụ năm đều do
cấp trên giao mà nhiệm vụ chủ yếu là khảo sát thiết kế các công trình giao
thông giúp nước cộng hoà dân chủ nhân dân Lào .Do sự phấn đấu hoàn
thành tốt mọi công việc được giao và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quốc tế
cao cả . đánh giá sự cống hiến của tập thể và cán bộ công nhân viên trong
công ty , nhà nước dân chủ nhân dân Lào và Nhà nước Việt Nam đã tặng
thưởng nhiều huân chương các loại. Đó vừa là minh chứng cho sự nỗ lực
cố gắng của cán bộ công nhân viên toàn công ty , lại vừa là niềm tự hào của
toàn công ty.Năm 1988- 1992 do xoá bỏ quan liêu bao cấp sang hạch toán
kinh doanh có hiệu quả theo đương lối đổi mới của Đảng và đề xướng của
lãnh đạo . Đây cũng là một thử thách lớn đối với công ty . Kế hoạch sản
xuất kinh doanh hàng năm không được bao cấp mà Công ty phải tự lo công
ăn việc làm cho cán bôk công nhân viên . Có thể nói những năm này công
ty gặp rất nhiều khó khăn vì chưa có khả năng cạnh tranh thị trường và
chưa gây được uy tín với chủ đầu tư.

Trước những khó khăn và thử thách to lớn đó công ty đã có sự chuyển biến
trong việc định hướng sản xuất , mở rộng ngành nghề và địa bàn hoạt
19


động , thay đổi mô hình sản xuất , bổ sung cơ chế quản lý cho phù hợp tạo
điều kiện để duy trì và phát triển sản xuất . Chính vì thế bước đầu chuyển
sang xây dựng cơ bản , song do khả năng sẵn có của công ty là có đội ngũ
cán bộ khoa học vững vàng , đã trải qua quá trình công tác , tích luỹ được
nhiều kinh nghiệm cho nên ngay từ khi mới chuyển sang xây dựng cơ bản
công ty đã gây được uy tín đối với chủ đầu tư. Thị trường sản xuất kinh
doanh ngày càng mở rộng , cơ sở vạt chất , trang thiết bị ngày càng được
củng cố và phát triển , bước đầu khẳng định được bứoc đi và sự tồn tại
trong cơ chế thị trường tạo điều kiện cho sự tăng trưởng của các năm tiếp
theo.

Từ năm 1993 đến nay , sản xuất của công ty không những được duy trì ổn
định mà còn có sự phát triển và tăng trưởng vượt bậc cả về quy mô khôí
lượng và giá trị hoàn thành .Đây là giai đoạn mà công ty đã xác định cho
mình một hướng đi đúng là chuyển hẳn sang xây dựng cơ bản từ đó đã có
kế hoạch ổn định về tổ chức , tăng cường cán bộ kỹ thuật , mua sắm thiết bị
, mở rộng thị trường sản xuất , cho nên giá trị sản lượng hàng năm đều tăng
trưởng , thu nhập của người lao động ngày càng được cải thiện , từ đó
công ty đã khẳng định vị trí vững vàng của mình trong cơ chế thị trường
.Về giá trị sản lượng hoàn thành hàng năm không chỉ vượt mức kế hoạch
được giao mà còn hoàn thành năm sau cao hơn năm truứơc từ 1,3 đến 1,5
lần .Đây la một sự nỗ lực của toàn thể các bộ công nhân viên của công ty
và là một thành quả đáng khích lệ , là nguồn cổ vũ động viên tinh thần
hăng hái tham gia xây dựng , tham gia lao động của công ty.

2. Cơ cấu tổ chức bộ máy của công ty

2.1 Sơ đồ bố trí các phòng ban và đội sản xuất

Ban giám đốc
20


Phòng tổ Phòng kế Phòng tài Phòng vật tư Phòng hành
chức cán bộ họach kỹ chính kế toán thiết bị chính qủan
lao động thuật trị

Đội Đội Đội Đội Đội Đội Đội Đội Đội Đội
XD XD XD XD XD XD XD XD XD XD
số 1 số 2 số 3 số 4 số 5 số 6 số 7 số 8 số 9 số 10

Cơ cấu tổ chức nhân sự
A) Lãnh đạo Số người
-Giám đốc 1
- Phó giám đốc phụ trách nội chính 1
-Phó giám đốc phụ trách kinh tế kỹ thuật 1
-Phó giám đốc phụ trách sản xuất 1
B) Các phòng nghiệp vụ: 5 phòng 23
I / Phòng tổ chức cán bộ lao động 4
-Trưởng phòng 1
- Phó phòng 1
- Chuyên viên +cán sự 2
II/ Phòng kế hoạch kỹ thuật 7
-Trưởng phòng 1
-Phó phòng phụ trách kế hoạch 1
-Phó phòng phụ trách kĩ thuật 1

21


-Chuyên viên 4
III/ Phòng thiết bị vật tư 3
-Trưởng phòng 1
-Phó phòng 1
-Chuyên viên 1
IV/ Phòng tài chính kế toán 6
-Trưởng phòng(Kế toán trưởng) 1
-Phó phòng 1
-Chuyên viên 4
V/ Phòng hành chính quản trị 11
(3 gián tiếp + 8 người phục vụ trực tiếp)
-Trưởng phòng 1
-Chuyên viên + cán sự 2
+Phục vụ trực tiếp khác 8
C) Các đơn vị sản xuất 10 đơn vị
I/ Đội sản xuất
-Đội trưởng 1
-----Đội phó 1
-Kỹ thuật 1-2
-Kế toán thống kê 1
-Công nhân đơn vị
II/ Trạm trộn bê tông asphan 1đơn vị
-Trạm trưởng 1
- Kỹ thuật 1
-Kế toán 1

2.2. Chức năng , nhiệm vụ của các phòng ban
2.2.1.Chức năng , nhiệm vụ của phòng kế hoạch, kỹ thuật
• Tiếp cận thị trường và kí kết hợp đồng kinh tế
22


+Thu thập thông tin về đầu tư xây dựng cơ bản của Nhà nước, Bộ và các
ngành
+Tìm hiểu thông tin về giá , các chế độ chính sách
+Tham mưu cho lãnh đạo kí kết các hợp đồng nhận thầu hoặc đấu thầu
đảm bảo đủ chi phí và có lợi nhuận
• Công tác giao nhiệm vụ cho các đội sản xuất
+Thường trực hợp đồng khoán
+Xây dựng chỉ tiêu và tham mưu cho Giám đốc giao khoán cho các đơn vị
có khả năng đảm bảo được nhiệm vụ
• Công tác chỉ đạo , quản lí sản xuất kinh doanh
+Lập kế hoạch tiến độ hàng tháng , quý cho từng đơn vị , từng công trình ,
từng dự án
+ Lập kế hoạch nhu cầu vốn cho các đơn vị sản xuất và kiểm tra thẩm định
cho vay vốn
+Theo dõi , khai thác , sử dụng , quản lí bảo quản , bảo dưỡng , sửa chữa
vật tư , xe máy , thiết bị
+ Báo cáo sản lượng theo định kì cho tổng công ty
• Công tác quản lý kỹ thuật , chất lượng và nghiệm thu thanh toán
+Kết hợp với kỹ thuật , các đơn vị lập và thống nhất hồ sơ thiết kế thi công
nội bộ
+Kiểm tra chất lượng vật liệu , đảm bảo đầy đủ các yêu cầu kĩ thuật
+Chỉ đạo các đơn vị bảo quản , bảo dưỡng , kiểm tra công tác sửa chữa ,
duy tu máy móc thiết bị của công ty
+Nghiên cứu , hướng dẫn các quy trình , quy phạm kỹ thuật cho các đơn vị
+ Nghiên cứu hướng dẫn các quy trình , quy phạm kỹ thuật cho các đơn vị
+Nghiên cứu phổ biến các quy trình công nghệ thi công mới , kinh nghiệm
thi công
+ Cùng với đội nghiệm thu kĩ thuật , nghiệm thu khối lượng từng thời điểm

23


+Lập hồ sơ khối lượng hoàn thành , đơn giá thanh quyết toán , hồ sơ hoàn
công khi công trình kết thúc
+Nghiệm thu với chủ công trình và đơn vị sản xuất
+ Tham gia công tác đào tạo tay nghề cho công nhân , thi nâng bậc
2.2.2. Chức năng , nhiệm vụ công tác của phòng TCCB-LĐ
• Công tác tổ chức cán bộ
+Tham mưu cho lãnh đạo về cơ cấu tổ chức , định biên trong từng giai
đoạn phù hợp với nhiệm vụ sản xuất kinh doanh
+Xây dựng quy chế hoạt động , đánh giá xếp hạng doanh nghiệp
+Xây dựng tiêu chuẩn viên chức , tổ chức thi tuyển viên chức
+Tiếp nhận , sắp xếp , bố trí , đề bạt cán bộ
+Đào tạo , quy hoạch cán bộ
+Quản lí hồ sơ
+Đánh giá tổng hợp báo cáo
• Công tác lao động , tiền lương
+Xây dựng định mức lao động phù hợp với thực tế sản xuất
+Thẩm duyệt định mức lao động với cấp trên và hướng dẫn cho các đơn vị
thi hành
+Thực hiện công tác nghiệp vụ theo ngành dọc
+Tổng hợp , xây dựng kế hoạch đơn giá tiền lương hàng năm
+Theo dõi quản lí tiền lương , sổ lương , quy chế trả lương
• Công tác chế độ chính sách đối với người lao động
+Bảo hộ lao động , an toàn lao động
+Chế độ chính sách và bảo hiểm xã hội
+Công tác khác thuộc chế độ đối với người lao động
2.2.3. Chức năng , nhiệm vụ công tác của phòng tài chính kế toán
• Chuẩn bị và cung ứng vốn đầu tư

24


+Căn cứ kế hoach sản xuất kinh doanh trong kì, chuẩn bị lập, kế hoạch vay
vốn ngân hàng và các nguồn vốn huy động khác
+Kế hoạch thu hồi nợ , cung ứng vốn cho các đơn vị
+Quản lí tài chính và vốn theo đúng quy định của Nhà nước
+Thu hồi vốn đầu tư vào các công trình khi công trình đã xong các thủ tục
thanh quyết toán đối với chủ đầu tư
• Công tác quản lí tài chính và nguồn vốn
+Mọi nguồn vốn từ A khi thanh toán xong đều phải chuyển về tài khoản
công ty, do phòng trực tiếp quản lí
+Cho các đơn vị vay vốn trong mức quy định tại hợp đồng giao khoán và
quy chế của công ty
+Hướng dẫn các đơn vị mở sổ sách theo dõi , cập nhật chứng từ chi phí
theo đúng chế độ tài chính
+Kiểm tra chứng từ của các đơn vị phải đảm bảo đúng , khi hoàn thành
phải có đầy đủ chứng từ hợp lệ
+Giải quyết vay vốn khi đợt chứng từ trước đã được hoàn chỉnh chứng từ
đầy đủ và hợp lệ
+ Xử lí vi phạm trong chế độ kế toán
+Đối chiếu công nợ và thanh quyết toán tài chính vơí A, thu hồi vốn nhanh
nhất khi công trình hoàn thành
+ Báo cáo thống kê tài chính đối với cơ quan cấp trên và các cơ quan có
liên quan theo đúng luật định
2.2.4. Chức năng , nhiệm vụ của phòng vật tư thiết bị
• Tham mưu cho Giám đốc công ty về việc mua sắm vật tư thiết bị , quản
lí vật tư , thiết bị , xe, máy của công ty theo đúng quy định
+Xây dựng kế hoạch cung cấp vật tư , kế hoạch mua sắm thiết bị xe máy
phục vụ sản xuất
+Tổ chức chỉ đạo kiểm tra theo dõi nghiệp vụ đối với việc sử dụng , bảo
quản vật tư ,thiết bị đối với các đơn vị sản xuất
25


+Xây dựng nề nếp quản lí nghiệp vụ thống nhất từ tổng công ty và các đơn
vị sản xuất .Thống kê số liệu , hồ sơ lưu trữ , báo cáo thống kê theo yêu cầu
của lãnh đạo và quy đinh của cấp trên
+Công tác sửa chữa duy tu máy móc thiết bị
+Xây dựng quy trình xác định hư hỏng , nguyên nhân và trách nhiệm của
người gây ra từ đó tổ chức sửa chữa kịp thời và triệt để
• Hàng năm tổng kết quá trình quản lí , sử dụng thiết bị vật tư và đề suất
phương án sửa đổi cơ cấu quản lí vật tư , thiết bị cho phù hợp với sản
xuất kinh doanh của công ty .
2.2.5.Chức năng ,nhiệm vụ công tác của phòng hành chính
• Công tác hành chính
+Xây dựng các nội quy , quy định hoạt động của cơ quan văn phòng công
ty
+Tiếp đón khách của công ty hàng ngày
+Xây dựng chi phí thương xuyên của văn phòng công ty
+Tiếp nhận chuyển giao công văn ,văn bản đi đến theo quy định của công
ty ,đánh máy và photo các tài liệu
+Quản lí hồ sơ lưu trữ tại cơ quan
+Quản lí và đóng dấu văn bản theo đúng với quy chế sử dụng con dấu
• Quản trị
+Xây dựng kế hoạch tu bổ , sửa chữa các tài sản nhà văn phòng công ty và
các máy phục vụ văn phòng
+Mua sắm các thiết bị văn phòng
+Quản lí bảo quản điện nước địên thoại
• Công tác bảo hiểm y tế
+ Lập kế hoạch mua bảo hiểm y tế hàng năm cho cán bộ công nhân viên
+Liên hệ khám , điều trị bẹnh cho cán bộ công nhân viên
+Thanh toán tiền bảo hiểm y tế theo chế độ cho cán bộ công nhân viên

26


+Tổ chức cấp cứu , theo dõi sức khoẻ cho cán bộ công nhân viên trong
khối văn phòng công ty
• Quản lí, điều động xe ô tô con theo quy định
+Kế hoạch sửa chữa định kì
+Xác định số Km và nhiên liệu tiêu thụ hàng tháng và thanh toán
• Tổ chức quản lí bếp ăn tập thể
• Chăm sóc vườn hoa cây cảnh , vệ sinh môi trường cơ quan công ty
• Quản lí nhân , hộ khẩu trong danh sách của tập thể công ty
• Công tác bảo vệ an ninh trật tự cơ quan
+Phối hợp với địa phương trong công tác an ninh và các công tác khác.
+Bảo vệ an toàn tài sản, phương tiện và con người của cơ quan
2.3. Chức năng , nhiệm vụ công tác của đơn vị sản xuất
2.3.1 Chức năng
Hoàn thành nhiệm vụ sản xuất kinh doanh và các chỉ tiêu giao khoán được
lãnh đạo công ty giao.Quản lí mọi mặt ở đơn vị cấp độ sản xuất
2.3.2. Nhiệm vụ
• Phối hợp với công ty xây dựng các phương án sản xuất cho phù hợp
với đơn vị theo kế hoạch sản xuất kinh doanh hàng năm công ty giao
cho đội
• Thực hiện các quy chế của công ty . Quản lí vaatj tư , xe máy , kĩ
thuật , nhân lực , nâng cao hiệu quả quản lí theo hướng dẫn của công
ty
• Thực hiện công tác thống kê số liệu , báo cáo thanh quyết toán theo
quy định thủ tục công ty
• Bảo đảm đời sống tinh thần và vật chất cho cán bộ công nhân viên
• Thanh toán lương và các chế độ khác đúng và đủ cho các cán bộ
công nhân viên

27


• Tổ chức , phối hợp với công ty bồi dưỡng nâng cao tay nghề cho cán
bộ công nhân viên
• Chịu trách nhiệm trước công ty về chất lượng công trình khi thi công
và trong thời gian khai thác sử dụng theo quy định
• Tổ chức quản lí tốt, phát huy tính chủ động sáng tạo khi thực hiện
nhiệm vụ , hoàn thành các chỉ tiêu giao khoán của công ty, đảm bảo
đời sống ngưòi lao động, giữ tín nhiệm cho đơn vị
• Đảm bảo thực hiện đúng tiến độ đã giao .
II/ Tình hình đấu thầu ở công ty thời gian qua
1. Quy trình đấu thầu của công ty
Công ty xây dựng công trình giao thông 873 là một đơn vị hạch toán độc
lập , do vậy mà công ty tự tiến hành các biện pháp thăm dò thi trường và
tìm kiếm kí kết những hợp đồng làm ăn hiệu quả để “ nuôi sống” và phát
triển công ty. Tham gia vào công việc có tính chất sống còn này , hoạt động
đấu thầu là một phương thức tìm kiếm đối tác làm ăn có hiệu quả và nhanh
chóng nhất . Thường thì từ lúc tiếp nhận hồ sơ mời thầu cho đến khi hoàn
tất hồ sơ dự thầu mất khoảng trên dưới một tháng. Các cán bộ công nhân
viên của công ty nói chung, đặc biệt là phòng Kế hoạch – kĩ thuật nói riêng
luôn luôn cố gắng hết sức mình để có thể hoàn thiện hồ sơ dự thầu một
cách nhanh chóng và hiệu quả nhất. Do vậy một quy trình đấu thầu khép
kín sẽ được bắt đầu như sau:
Khảo sát thị trường→Nộp đơn dự thầu→Mua hồ sơ mời thầu→Lập hồ sơ
dự thầu→Tham gia đấu thầu→Hoàn thiện và kí hợp đồng
1.1. Khảo sát thị trường
Đây là bước đi đầu tiên trong toàn bộ quy trình hoạt động của đấu thầu .
Khảo sát thị trường tức là tìm kiếm thông tin , tranh thủ cơ hội , chớp đúng
thời cơ và theo sát mục tiêu để có thể tiếp cận một cách nhanh nhất với
thông tin mà mình quan tâm.Trong đấu thầu xây dựng , nhà thầu không chỉ
28


chú ý tới các phương tiện thông tin đại chúng ( vì ngày nay số lượng các
đợt đáu thầu được đăng tải trên đó khá nhiều ) mà mỗi nhân viên trong
doanh nghiệp còn có vai trò như là một “thiết bị” thăm dò tin tức , hỗ trợ
đắc lực cho mục tiêu và hướng đi chung của toàn thể công ty.Bởi lẽ vậy mà
dù đã bước chân vào nền kinh tế thị trường công ty không chỉ đứng vững
mà còn vươn lên không ngừng do biết nắm bắt thông tin nhanh và giành
được những hợp đồng có giá trị.
Tuy nhiên việc tìm kiếm thông tin lại đòi hỏi chúng ta phải có khả năng để
sàng lọc thông tin , sao cho thông tin tìm được trở nên thực sự có ích đối
với hoạt động và mục tiêu của công ty.Điều này rất cần thiết một đội ngũ
cán bộ có kiến thức sâu sát về ưu nhược điểm của công ty và kiến thức về
đấu thầu. Có như thế chúng ta mới có thể tìm kiếm được đối tác làm ăn có
hiệu quả.
1.2. Đơn dự thầu
Thường là với những gói thầu đấu thầu theo phương thức hạn chế thì nhà
thầu phải tìm hiểu nguồn tin bằng cách khác chứ không phải thông qua các
phương tiện thông tin đại chúng , khi đó mà nhà thầu có thể nộp đơn dự
thầu để qua vong sơ tuyển . Đối với loại hình đấu thầu này doanh nghiệp
thường sẽ có lợi thế hơn do ít phải cạnh tranh với nhiều đối thủ.Tuy nhiên
như vậy không có nghĩa là công ty sẽ nắm chắc phần thắng bởi vì điều này
cũng đồng nghĩa với việc sẽ có các đối thủ thực sự lợi hại , ngang sức
ngang tài cạnh tranh với nhau.
1.3.Hồ sơ mời thầu
Thực chất đây là một bộ hồ sơ tài liệu do bên mời thầu lập nhằm đưa ra
những hướng dẫn cụ thể hoặc các yêu cầu cho nhà thầu về gói thầu mà họ
định tham gia. Nó là cơ sở để nhà thầu có thể làm hồ sơ dự thầu và cũng là
cơ sở để đánh giá hồ sơ dự thầu.
Công ty XDCTGT873 hàng năm tiếp nhận khoảng trên dưới choc bộ hồ sơ
mời thầu và đó thường là các cơ hội làm ăn tôt cho công ty.Nghiên cứu kĩ
29


hồ sơ mời thầu là bbước đi đầu tiên của việc lập nên hồ sơ dự thầu. Muốn
thăng được các nhà thầu khác trong cuộc cạnh tranh khốc liệt này trước hết
cần phải làm đúng và làm đủ các yêu cầu mà bên mời thầu đặt ra, có như
vậy công ty mới có thể tiếp tục bước đi trên “sàn đấu”.

1.4. Tham gia đấu thầu
Công việc này thực ra là nộp hồ sơ dự thầu , tham dự buổi mở thầu và nghe
thông báo kết quả. Nừu công ty thắng thầu thì có thể chuyển sang bước sau
cùng , đó là:
1.5. Hoàn thiện và kí hợp đồng
Đây là công việc cuói cùng của quy trình đấu thầu, trong đó có một phần
quan trọng đó chính là thương thảo. Tuy nhiên hầu hết mọi cuộc thương
thảo chỉ mang tính hình thức , bởi vì cả bên mời thầu và ngay cả nhà thầu
đều hiểu rằng trong số rât sđông những người bán hàng đó , họ chính là
người khả dĩ phù hợp nhất với yêu cầu của bên mời thầu và bên mời thầu
cũng biết rằng nhà thầu chấp nhận đuựơc những điều đó nghĩa là họ đã có
tính toán kĩ lưỡng , do vậy nên thương thảo thường không kéo dài và nhanh
chóng đi đến kí kết hợp đồng.
2. Thực trạng đấu thầu diễn ra ở công ty XDCTGT 873 thời gian qua
Với hơn 25 năm hoạt động trong ngành xây dựng , công ty đã có không ít
kinh nghiệm tham dự vào các cuộc đấu thầu do Nhà nước lẫn các cơ quan
quản lí dự án khác tổ chức , và thực tế đã cho thấy một bề dày thành tích và
cũng là những kinh nghiệm mà công ty đã đạt dược trong thời gian qua.
Bảng 1: Tổng kết kinh nghiệm nhận thầu của công ty

STT Tính chất công việc Số năm Thành tựu đã đạt được
30


kinh
nghiệm
1 Thi công nhà dân dụng 16 Đã thi công được nhiều
công trình đựoc chủ đầu
tư đánh giá đạt chất
lượng cao như : Nhà làm
việc sở giao thông Hà
Bắc, Trạm nghiệm vụ
công an Quảng Ninh,
Trạm nghiệm vụ công an
Đà Nẵng …
2 Xây dựng chuyên ngành
• Khảo sát thiết kế giao 29 • Đã tham gia khảo
thông sát thiết kế trong
và ngoài nước như
nước bạn Lào , đẫ
được đánh giá đật
chất lượng cao
• Thi công cọc cát , xử lí • Được đánh giá cao
nền bằng đất yếu 7 như công trình xử
lí nền đất yếu QL
1A Km 25- Km42
• Thi công xây dựng cầu • Được đánh giá cao
đường bộ 16 như đưòng cao tốc
Bắc Thăng Long –
Nội Bài , nâng cấp
QL 1A (R 100),
Nâng cấp QL1A
đoạn Hà Nọi – Cầu
31


Gĩe…

Để có được bề dày thành tích như vậy , công ty xây dựng công trình giao
thông 873 mà trực tiếop là các cán bộ công nhân viên đã phải nỗ lực rất
nhiều trong suốt cả một chặng đường dài. Không chỉ không ngừng học hỏi
vươn lên mà cán bộ công nhân viên của công ty còn rất có ý thức trách
nhiệm và đoàn kết đồng lòng trên mọi khía cạnh của lĩnh vực công tác.
Các kết quả đath được những năm gần đây trong lĩnh vực đấu thầu là minh
chứng cho sự đồng tâm , đồng lòng đó:
Bảng 2: Kết quả đấu thầu các năm 2002-2004 của công ty XDCTGT 873

Diễn giải Năm 2003 Năm 2004
Công trình chuyển 14 9
tiếp
• Công trình thắng
thầu 11 9
+Do tổng công
ty giao 2 2
+Do công ty đấu
thầu 9 7
• Công trình chỉ
định thầu
3 0
Công trình năm kế 5 9
hoạch
• Do tổng công ty 1 2
giao
• Do công ty đấu
thầu 3 7
• Chỉ định thầu
32


1 0

Có thể thấy năm 2003 là một năm gặt hái được khá nhiều thành công của
công ty trên phương diện tham gia dự thầu vá thắng lợi trong đấu thầu . Sở
dĩ có được điều này là do công ty đã làm rất tôt các quy trình của quá trình
đấu thầu và mọi nguồn lực được phân bổ moat cách hài hoà , hợp lí để có
thể hoàn thiện một cách tôt nhất các công trình trúng thầu. Chính vì lẽ đó
mà lợi nhuận trong năm 2003 thu về cho công ty đã gia tăng đáng kể , thu
nhập bình quân của người lao động cũng vì thế mà đạt được con số khá cao
, trung bình xấp xỉ 1,4 triệu đồng/ người/ tháng.
Sang đến năm 2004 , bất đầu có những điều luật thắt chặt hơn trong đấu
thầu , với mong muốn tạo ra sân chơi công băng cho các nhà thầu , đấu
thầu han chế thu hẹp dần và do đó công ty cang phải ra sức cạnh tranh hơn
nữa với các công ty khác. Bên cạnh đó số công trình chuyển tiếp với giá trị
lớn là một trở ngại đáng kể cho việc tập hợp nguồn lực tham gia đấu thaàu
và tiếp nhận những công trình mới. Do vậy mà số công trình thâứng thầu
của công ty có dấu hiệu chừng lại. Đồng thời những biến động về kinh tế
cũng mang lại không ít khó khăn cho toàn nền kinh tế nói chung và công ty
nói riêng. Những biến động về giá cả nguyên nhiên vật liệu hay những chi
phí phát sinh trong công việc mà do không tính toán kĩ lương cũng lam
công ty phai chịu những thua lỗ không đáng có. Tuy thế , công ty vẫn xứng
đáng là cánh chim đầu đàn trong tổng công ty và là một đối thủ đang gờm
cho bất kì nhà thầu nào không cùng chiến tuyến.
Những tháng đầu năm bao giờ cũng là thời điểm bận rộn của toàn thể cán
bộ công nhân viên trong công ty. Để có thể chắc chắn có một kết quả mỹ
mãn khi tham gia dự thầu , đòi hỏi mọi người phải nỗ lực và cố gắng hết
mình trong công việc cũng như chuyên môn. Hạch toán độc lập giúp công
ty có nhiều khả năng sáng tạo và tự quyết hơn , đồng thời cũng đặt công ty
đứng trước tình trạng phải tự thân vận động đương đầu với nhiều khó khăn
33


thử thách mà chính bản thân công ty phải tự giải quyết một mình. đấu thầu
là hoạt động kết hợp nhiều loại kiến thức trên nhiều lĩnh vực khác nhau,
không đơn giản là mua một bộ hồ sơ mời thầu và cứ thế ở tại chỗ soạn thoả
mọi điều như hướng dẫn và đem đi dự thầu, nó là cả một công cuộc thăm
dò , khảo sát và tìm kiếm thực sự. Có như vậy mới có thể bán hàng vui vẻ
mà không sợ thua lỗ. Đương nhiên mọi cuộc chơi đều có những kẻ thắng ,
người bại , và trên lĩnh vực đấu thầu xây dựng không nhà thầu nào có thể
khoe khoang mình là kẻ bất khả chiến bại , có trận thắng và lẽ dĩ nhiên
cũng phải chấp nhận cả những lần thua. Công ty XDCTGT 873 cũng vậy ,
cũng đã có không ít những lần chấp nhận thua sát nút trước các nhà thầu
khác, tuy nhiên mỗi cuộc thua là một lần vỡ vạc nhiều điều , là bài học kinh
nghiệm quý báu đối với các nhà làm kinh tế. Và đương nhiên vào lần đấu
thầu sau công ty có thể tự tin hơn khi giải quyết những vướng mắc mà
mình đã từng gặp phải.
Hơn 25 năm lăn lộn trên thương trường , bản thân công ty XDCTGT 873
đã tạo được vị thế và niềm tin vững chắc về bản thân công ty với các nhà
đầu tư cũng như là một đối thủ nặng kí trưóưc các công ty , doanh nghiệp
khác. Kinh nghiệm tham dự đấu thầu và làm thầu với công ty cũng không
phải quá mới mẻ nữa song chưa bao giờ và chưa khi nào tâpj thể ban lãnh
đạo công ty hài lòng với những gì đã đạt được , với mong muốn vươn lên
và vươn lên không ngừng , công ty XDCTGT 873 luôn ở trong tư thế sẵn
sàng để tiếp nhận và tạo dựng những thời cơ , thách thức mới .
3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động đấu thầu của công ty xây
dựng công trình giao thông 873
3.1. Vốn và bố trí cơ cấu vốn
Những năm trong cơ chế quản lý bao cấp , nguồn vốn kinh doanh của công
ty chủ yếu phụ thuộc vào vốn ngân sách Nhà nước cấp . Những năm
chuyển sang cơo chế thị trưòng nhất là 5 năm gần đây , nguồn vốn công ty
thưòng xuyên được bổ sung bằng nhiều hình thức trong đó chủ yếu là vốn
34


vay góp phần vào việc mở rộng và phát triển sản xuất . Đồng thời với số
vốn đựoc giao công ty đã sử dụng có hiệu quả đến nay không những đựoc
bảo toàn mà còn đem lại sự tăng trưỏng đáng kể cho công ty. Tính đến
tháng 1/2004 thì :
Tổng số vốn đựoc Nhà nứoc giao là 49521,16 tr đồng
Trong đó :
• Vốn cố định : 11557,22
+ Vốn ngân sách : 60,53
+Vốn vay : 11496,69
• Vốn lưu động : 1534,44
• Các loại vốn khác :
Bảng sau đây sẽ cho thấy cụ thể hơn về tình hình nguồn vốn tại công ty
thời gian qua:
Bảng 3 : Báo cáo năng lực vốn của công ty XDCTGT 873
Đơn vị: tr đồng

STT Nội dung 2000 2001 2002 2003
1 Tổng nguồn vốn 56129 46463 55059 54820
2 Vốn chủ sở hữu 14028 14015 13988 14028
3 Vốn lưu động 3261 4504 6630 3261
4 Nguồn vốn kinh 12921 12921 13092 12921
doanh

Bên cạnh việc khéo léo huy động vốn đáp ứng nhu cầu về vốn của các công
trình , việc bố trí cơ cấu vốn một cách hợp lí cũng là một trong những mối
quan tâm hàng đầu của công ty, vì nhờ đó mà công ty có thể điều chỉnh và
sử dụng một cách hợp lí hơn các nguồn vốn có đựoc:
Bảng 4 : Chỉ tiêu bố trí cơ cấu vốn của công ty
Đơn vị : %

35


Chỉ tiêu 2000 2001 2002
1. Bố trí cơ cấu vốn
• TSCĐ/Tổng
TS 21 33 28
• TSLĐ/ Tổng
TS 79 66 72

2 . Bố trí cơ cấu NV
• Nợ phải
trả/Tổng NV
• Vốn CSH/ 75 70 74
Tổng NV
25 30 25

Rõ ràng là với khả năng tài chính rõ ràng và minh bạch như thế này , công
ty XDCTGT 873 không những đã khẳng định được khả năng phát triển bên
vuẽng của công ty mình mà còn có sức thuyết phục các nhà đầu tư khac
trong quá trình tham gia dự thầu.
3.2. Máy móc thiết bị và công nghệ
Đây cũng là yếu tố không kém phần quan trọng ảnh hưởng tới hoạt động
đấu thầu mà công ty tiến hành. Bởi đó là những điều kiện không thể thiếu
cho các công ty xây dựng. Với máy móc thiết bị hoàn chỉnh , đồng bộ và
công nghệ phù hợp hiện là ưu tiên số một trong mọi cuộc cạnh tranh . Và
điều đó phải được đảm bảo là chất lượng thi công tôt nhất có thể và giá
thành hay chi phí bỏ ra là hợp lí nhất.nắm bắt được điều này, công ty đã
chú trọng tới việc thường xuyên đầu tư đổi mới thiết bị đặc biệt là đầu tư
chiều sâu , nâng cao năng lực thi công thực tế đối với một số thiết bị đồng
bộ cho dây chuyền thi công thảm theo công nghệ tiên tiến . Đến nay toàn
bộ máy móc thiết bị của công ty đã đầu tư mua sắm có giá trị lên tới hàng
chục tỉ đồng . Những thiết bị mà công ty đã đầu tư mua sắm trong thời gian
qua đã được phát huy tối đa về công suất và đáp ứng được yêu cầu kĩ

36


thuật , công nghệ . Đồng thời công ty có thể mở rộng và phát triển sản xuất
hơn nữa trong các năm tới.
Bên cạnh đó các loại vật liệu thi công đều phải thoả mãn đầy đủ các quy
định về tiêu chuẩn kĩ thuật hiện hành nói chung và của hồ sơ mời thầu nói
riêng , luôn có đầy đủ các chứng chỉ thí nghiệm về chất lượng và được sự
đồng ý cho phép của kỹ sư tư vấn và chủ đầu tư.
Máy móc thiết bị và công nghệ là “công cụ” để hoàn thiện công trình , vì
thế công cụ phải luôn dược đảm bảo trong tình trạng tốt nhất thì nhà thầu
mới có thể phát triển và mở rông hoạt động đấu thầu nơi công ty mình.
Doanh nghiệp xây dựng là những doanh nghiệp nặng về tổ chức thi công
các công trình , vì thế máy móc thiết bị được xem như “cái cần câu cơm”
của nhà thầu , vậy nên đó là phương tiện giúp nhà thầu có thể đẩy nhanh
tiến độ thi công công trình , rút ngắn thời gian hoàn thiện công trình – là
một trong những mục tiêu mà cả bên mời thầu lẫn nhà thầu đều mong
muốn đạt được .Hơn nữa đặc tính của công trình xây dựng là thiên về thi
công thực tế , do đó với chỉ sức người không chúng ta sẽ vô cùng khó khăn
khi hoàn thiện công trình, chúng ta cần tới máy móc và các phương tiện hỗ
trợ kĩ thuật khác . Vậy nên cùng với sự phát triển và lớn mạnh không
ngừng của hoạt động đấu thầu, sự quan tâm của chủ đầu tư tới máy móc ,
thiết bị công nghệ cũng không ngừng tăng cao , và đó là một trong số
những nguyên nhân cơ bản khiến cho nó trở thành đối tượng có ảnh hưởng
tới hoạt động đấu thầu cuả các công ty.
3.3. Nguồn lực về con người
Hay là chúng ta vẫn quen gọi với cái tên nôm na là “ nguồn nhân lực” .
Đây là yếu tố rất cần thiết cho công cuộc đấu thầu . Ngay từ những bước
đầu khi bắt đầu một quy trình đấu thầu người ta đã phải sử dựng rất nhiều
tới các khả năng của con ngươì , do vậy mà nhân lực trở thành thứ biến
“vật lực” trở nên có ích và phù hợp. ảnh hưởng của nguồn nhân lực tới hoạt
động đấu thầu biểu hiện rõ nét nhất trên các mặt , đó là: trình độ tay nghề
37


của đội thi công sản xuất , kinh nghiệm của cán bộ công nhân viên trong
công ty, việc bố trí nguồn nhân lực và khả năng quản lí. Với hình thức quản
lí theo kiểu trực tiếp và các phòng ban làm nhiệm vụ tham mưu giúp việc
và phục vụ yêu cầu thi công của các đơn vị. Ban lãnh đạo Công ty
XDCTGT 873 là những cán bộ có năng lực phẩm chất tôt đã được đào tạo
nghiệp vụ chuyên môn ở các trường đại học chuyên nghiệp , các lớp quản lí
kinh tế , chính trị , đồng thời đã qua chỉ đạo thực tiễn có nhiều kinh nghiệm
trong công tác quản lí cũng như thi công các công trình xây dựng cơ bản .
Mặt khác công ty thường xuyên quan tâm tới công tác đào tạo nâng cao tay
nghề cho đội ngũ công nhân kĩ thuật thông qua hình thức đào tạo tại chỗ.
Đến nay công ty không chỉ có những cán bộ côt cán mà còn có đội nhũ
công nhân kĩ thuật lành nghề sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu kĩ thuật xây
dựng.
Do sớm nhận thức được tầm quan trọng của nguồn nhân lực đối với hoạt
động sống còn của công ty – là hoạt động đấu thầu cho nên ban lãnh đạo
công ty XDCTGT 873 đã làm tốt công tác đào tạo và phân bổ, bố trí nguồn
nhân lực một cách hợp lí để đảm bảo các công trình được hoàn thiện một
cách xuất sắc nhất .
4. Những yếu tố ảnh hưởng tới sức cạnh tranh trong đấu thầu của công
ty XDCTGT 873
4.1.Gía dự thầu
Đây là phương thức cạnh tranh phổ biến và chủ yếu mà bất kì doanh nghiệp
xây dựng nào cũng áp dụng và công ty cũng không phải là một ngoại
lệ.Chính vì là phương thức cạnh tranh phổ biến nên sự cạnh tranh về giá dự
thầu ngày càng diễn ra gay gắt hơn bao giờ hết , khiến cho sự cạnh tranh
trong đấu thầu ngày một thêm sôi động.
Công ty XDCTGT 873 với kinh nghiệm hơn 25 năm trong ngành xây dựng
va cũng có từng ấy kinh nghiệm tham gia dự thầu đã luôn xác định cạnh
tranh về giá dự thầu là biện pháp chủ yếu , do đó công tác khảo sát và đưa
38


ra giá dự thầu phải được chú trọng đặc biệt , hạn chế sai sót đến mức tối đa
để có thể nắm chắc thắng lợi trong tay. Trong thực tế có rất nhiều công
trình do thiếu sót về mặt khảo sát thị trường mà đến khi bắt tay vào làm
công ty đã gặp không ít khó khăn và thậm chí có thể phải chấp nhận thua
lỗ để giữ vững chữ tín trên thương trường.
Bên mời thầu với mục tiêu hiệu quả đặt lên hàng đầu , do đó giá dự thầu và
tiến độ thi công được quan tâm nhiều nhất. Thông báo về mẫu biểu tổng
hợp về đơn giá và giá dự thầu luôn được bên mời thầu yêu cầu cụ thể trong
hồ sơ mời thầu. Tuy nhiên để đảm bảo độ chính xác , công ty luôn cử người
đi khảo sát hiện trường , xác minh các loại chi phí và những phát sinh có
thể đối với công trình , để có thể tính sát giá nhất và đưa ra được mức giá
bỏ thầu phù hợp.
Mặc dù vậy như bất kì một cuộc cạnh tranh nào khác , bên cạnh phương
thức cạnh tranh cơ bản bao giờ cũng có một “mẹo” nhỏ và trong đấu thầu
xây dựng “ mẹo” đó chính là “thư giảm giá”.Đây là hình thức mà cả nhà
thầu lẫn chủ đầu tư đều cảm thấy vô cùng dễ chịu vì bên mời thầu thì có thể
mua được hàng với giá thấp hơn còn nhà thầu thì nâng cao khả năng thắng
thầu hơn do chào hàng với giá thấp hơn trước đây. Sở dĩ điều này được
chấp nhận vì có thể trước khi nộp hồ sơ dự thầu nhà thầu thấy giá mình đưa
ra vẫn còn hơi cao do tính toán sai lệch ở khâu nào đấy, lúc đó hồ sơ lại đã
hoàn thành xong rồi , không cần chỉnh sửa nhà thầu có thể viết một thư
giảm giá trong đó nói rõ giá cần giảm là bao nhiêu phần trăm . Đây là hình
thức mà các doanh nghiệp hiện nay đều áp dụng triệt để , do các ưu điểm
nổi bật của nó. Ngoài ra có điều này là còn bởi trong quá trình chuẩn bị hồ
sơ dự thầu có rất nhiều người tham gia , chính vì thế mà giá dự thầu có rất
nhiều người biết . Đối thủ cạnh tranh có thể lấy được thông tin này và đưa
ra giá thấp hơn , nắm vững được điều này nên lãnh đạo công ty bao giờ
trước khi niêm phong hồ sơ dự thầu mới viết thư giảm giá để đảm bảo bí
mật trước các đối thủ cạnh tranh khác cũng như tăng thêm khả năng thắng
39


thầu cho doanh nghiệp của mình. Chính vì thế bên cạnh giá dự thầu , thư
giảm giá cũng đóng góp một phần không nhỏ làm nên thắng lợi của nhà
thầu trước các đối thủ cạnh tranh khác.
Gía dự thầu hợp lí luôn luôn là vấn đề nhức nhối đối với bản thân công ty ,
vì đó cũng như là “ miếng cơm manh áo” , là điều kiệnc trước tiên để đảm
bảo cuộc sống cho hơn 200 cán bộ công nhân viên của công ty. Ngày nay
cùng với sự phát triển của nền kinh tế đất nước , các doanh nghiệp có năng
lực thực sự trong xây dựng ngày một nhiều hơn , do vậy mà bản thân công
ty càng phải hoàn thiện hơn nữa công tác tính giá dự thầu của mình.
4.2. Năng lực tài chính
Xét trên nhiều phương diện , năng lực tài chính là những gì có liên quan
đến vấn đề tài chính của nhà thầu . Là một doanh nghiệp nhà nước trực
thuộc tổng và là đơn vị hạch toán độc lập , công ty XDCTGT 873 nếu chỉ
nhằm vào phần vốn ngân sách nhà nước cấp phát thì rõ ràng là không thể
phát triển như ngày hôm nay. Ngân sách nhà nước thì có hạn mà số lượng
các công ty nằm trong diện “cấp phát” còn quá nhiều , do vậy vốn của nhà
nước chỉ có mục đích hỗ trợ còn muốn làm ăn lớn và phát triển hơn nữa đòi
hỏi bản thân công ty phải tự vân động. Và sớm hiểu được điều này , công
ty đã tạo dựng uy tín với nhiều ngân hàng để có thể dễ dàng vây vốn khi
cần và cho đến nay nhờ vào sự tích cực trong làm ăn và thanh toán sòng
phẳng , công ty không chỉ có chỗ đứng trên thương trường mà còn là một
đơn vị làm ăn có uy tín với các ngân hàng.
Qua một số bảng biểu sau đây có thể thấy rõ về năng lực tài chính của bsnr
thân công ty:
Bảng 5 : Một số chỉ tiêu về doanh lợi của công ty
Đơn vị: tr đồng
STT Nội dung 1998 1999 2000 2001 2002 2003
1 Doanh thu 39900 35524 33368 29502 75346 72503
2 LNTT 285 392 205 108 423 398
3 LNST 213 294 154 81 288 271
40


4 Nộp 1834 482 502 653 534 476
NSNN
Bên cạnh đó một trong số những điều khiến các nhà đầu tư luôn băn
khoăn , đó chính là các chỉ tiêu đánh giá về khả năng thanh toán và hệ số
sinh lợi của công ty . Để đủ sức cạnh tranh trên thị trường , công ty đã hết
sức nỗ lực trong việc thanh toán và tăng trưởng lợi nhuận , do vậy mà các
chỉ tiêu mà các chủ đầu tư cũng như các ngân hàng luôn quan tâm cũng
không làm công ty phải điên đầu , lo lắng , ngược lại nó như là một thứ vũ
khí cạnhk tranh lợ hại của công ty trong mỗi cuộc đấu thầu .

Bảng 6: Một số chỉ tiêu đánh giá tình hình hoạt động của công ty

41


Chỉ tiêu 2000 2001 2002
Khả năng thanh
toán
+Khả năng thanh
133% 143% 134%
toán hiện hành
+Khả năng thanh
108% 117% 120%
toán nợ ngán hạn
+Khả năng thanh
0,46% 19% 0,37%
toán nhanh
+Khả năng thanh
101% 100% 100%
toán nợ dài hạn
Tỷ suất sinh lời
+Tỷ suất sinh lời /
doanh thu
• Tỷ suất LNTT/
0,60% 0,54% 0,56%
DT
• Tỷ suất
0,45% 0,37% 0,38%
LNST/DT
+Tỷ suất lợi nhuận /
Tổng tài sản
• Tỷ suất
LNTT/tổng 0,73% 0,81% 0,76%
tài sản
• Tỷ suất
LNST/tổng 0,54% 0,55% 0,52%
tài sản
+Tỷ suất lợi nhuận
2,19% 1,84% 2,05%
sau thuế / NVCSH

Thông thường trong bất kì bộ hồ sơ mời thầu nào , bên mời thầu
cũng có những yêu càu cụ thể về năng lực tài chính , có thể đưa ra đây một
số chỉ tiêu mà bên mời thầu thường hay quan tâm đến , đó là:
-Số liệu tài chính của nhà thầu trong vòng ba năm gần nhất theo quy
định trong hồ sơ mời thầu phải đảm bảo các điều kiện sau:
42


+ Lợi nhuận trung bình trong ba năm đó phải lớn hơn hoặc bằng 0
+Doanh thu trung bình trong ba năm phải lớn hơn hoặc bằng hai lần
giá trị gói thầu
- Nhà thầu phải có cam kết của ngân hàng nơi mở tài khoản thanh
toán gói thầu không sử dụng các khoản thanh toán của nhà thầu
để thu nợ cho các dự án khác
Với những chỉ tiêu về tài chính như vậy công ty có khả năng tham gia các
dự án có giá trị sản lượng lớn theo quy chế đấu thầu hiện hành và sẽ là một
đối thủ mạng cho bất kì doanh nghiệp nào muốn giành được hợp đồng.
4.3. Năng lực kĩ thuật
Được đánh giá trên nhiều tiêu chí khác nhau , song năng lực kĩ thuật cua
bất cứ nhà thầu nào khi muốn tham gia dự thầu cũng đều phải thoả mãn
những yêu cầu cơ bản mà bên mời thầu đã nêu trong hồ sơ mời thầu , nhữg
yêu cầu đó tập trung chủ yếu vào một số vấn đề sau đây:
- Tính chất tương tự về kĩ thuật xây dựng được xác định theo ba điều kiện
như sau ;
+ Đã từng thi công công trình , hạng mục công trình nào tương tự
trong điều kiện như công trình hiện tham dự thầu
+Trong vòng 05 năm trước đó , đã thực hiện và hoàn thành ít nhất
01 hợp đồng tương tự về kĩ thuật có giá trị không nhỏ hơn giá gói thầu
tham dự hoặc đã thực hiện và hoàn thành 02 hợp đoòng tương tự về kĩ
thuật xây dựng có tổng giá trị phải lớn hơn giá gói thầu tham dự .
+Đã từng thi công công trình , hạng mục công trình có những đặc
điểm địa chất , địa hình tương tự như gói thầu sắp tham gia
- Thiết kế biện pháp tổ chức thi công chỉ đạo tổng thể và các hạng mục :
+ Trình bày về các giải pháp kĩ thuật thi công của tất cả các hạng
mục kèm theo sơ đồ công nghệ thi công đối với các laọi công việc phức tạp
+Trình bày biện pháp quản lí chất lượng của Nhà nước . Các chỉ tiêu
chất lượng công trình chủ yếu Nhà thầu sẽ thực hiện được.
43


+ Nhà thầu cần thuyết minh cụ thể nguồn cung cấp vật tư , nguyên
vật liệu , quy cách phẩm chất , các chứng chỉ chất lượng của chúng được sử
dụng vào công trình.
+ Tổ chức thi công và tiến độ thực hiện
Đó là một số yêu cầu cơ bản mà bên mời thầu thường đặt ra cho các nhà
thầu và yêu cầu phải được thực hiện đầy đủ , không sai sót .
Công ty XDCTGT 873 với mong muốn ngày càng hoàn thiện và đảm bảo
giành thắng lợi nhiều hơn trên “mặt trận” đấu thầu nên không chỉ chuyên
tâm khảo sát cho ra giá dự thầu hợp lí mà còn đầu tư hợp lí để năng lực kĩ
thuật của nhà thầu luôn đủ sức làm hài lòng các chủ đầu tư. Hơn nữa để
đảm bảo cạnh tranh với các doanh nghiệp khác , công ty còn phải tìm cách
xây dựng được biện pháp thi công tốt nhất , bố trí nhân lực hợp lí nhất để
làm sao chi phí được đẩy xuống đến mức tối đa mà tiến độ vẫn được đáp
ứng đầy đủ. Đó mới chính là những gì mà chủ đầu tư mong đợi nơi các nhà
thầu chuyên nghiệp.
Trong quá trình tham gia dự thầu công ty XDCTGT 873 cũng đã gặp
không ít khó khăn trong cạnh tranh với các nhà thầu khác , tuy nhiên về
mặt năng lực kĩ thuật là điều mà công ty luôn được giưoí chuyên môn đánh
giá rất cao, đó cũng là một lợi thế cho công ty.
III/ Đánh giá về tình hình đấu thầu và sức cạnh tranh trong
đấu thầu của công ty XDCTGT 873 thời gian qua
1. Kết quả đạt được
Trải qua một chặng đường dài nếm trải những khó khăn gian khổ ngay từ
buổi ban đầu , công ty xây dựng công trình giao thông 873 đã hoạt động
tích cực để không chỉ đứng vững trong nền kinh tế thị trường mà còn tích
cực vươn lên những vị trí cao hơn trong lòng bạn hàng và đối thủ cạnh
tranh. Chính mong muốn và sự nỗ lực không ngừng này đã đem lại cho

44

QT046.doc

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Plus de Luanvan84

Plus de Luanvan84 (20)

QT046.doc