Đọc toàn văn tại http://luanvanaz.com Viết thuê luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ Liên hệ :0972.136.399 (Mr.Luân) - Mail : luanvanaz@gmail.com

1. i
L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c u c a riêng
tôi, các s li u s d ng là trung th c, k t qu nghiên c u chưa
t ng ñư c ai công b trong b t kỳ công trình nghiên c u nào
khác. N u có sai sót, tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m trư c
pháp lu t.
Nghiên c u sinh
Nguy n Th B ch Tuy t

2. ii
L I C M ƠN
Tác gi xin trân tr ng c m ơn t p th Lãnh ñ o và các th y cô giáo Trư ng
ð i h c Kinh t Qu c dân, nh t là các th y cô trong Khoa Tin h c Kinh t và Vi n
Sau ð i h c c a Trư ng. Tác gi ñ c bi t xin g i l i c m ơn ñ n PGS.TS. Hàn
Vi t Thu n và TS. Tr n Th Song Minh ñã nhi t tình hư ng d n và ng h tác gi
hoàn thành lu n án.
Tác gi xin trân tr ng c m ơn Lãnh ñ o, cán b công nhân viên B Xây d ng;
Lãnh ñ o và cán b công nhân viên c a T ng Công ty Tư v n Xây d ng Vi t Nam,
các công ty tư v n xây d ng c a B Xây d ng ñã quan tâm giúp ñ , t o ñi u ki n
thu n l i cho tác gi trong quá trình h c t p nghiên c u th c t .
Tác gi ñ c bi t c m ơn các cán b , nhân viên ñã tham gia tr l i ph ng v n,
cung c p thông tin b ích và các cán b ñã hư ng d n nghi p v ñ tác gi hoàn
thành b n lu n án này.
Tác gi xin chân tr ng c m ơn Lãnh ñ o, nhân viên Công ty C ph n Ph n
m m Qu n lý Hi n ð i ñã t n tình giúp ñ tác gi trong quá trình l p trình ph n
m m c a lu n án.
Tác gi xin c m ơn b n bè, ñ ng nghi p, gia ñình và ngư i thân ñã ng h , t o
ñi u ki n, chia s khó khăn và thư ng xuyên ñ ng viên khích l tác gi trong su t
quá trình h c t p và nghiên c u ñ hoàn thành b n lu n án.
Xin trân tr ng c m ơn!

3. iii
M C L C
Danh m c các ch vi t t t
Danh m c các b ng
Danh m c các hình v
Danh m c các bi u ñ
L I NÓI ð U …………………………………………………………………… 1
CHƯƠNG 1 - M T S V N ð PHƯƠNG PHÁP LU N V TIN H C HOÁ QU N LÝ.…..10
1.1. T NG QUAN V V N ð TIN H C HÓA QU N LÝ TRÊN TH GI I VÀ VI T
NAM ……………………………..………………………………………………………….10
1.2. CÁC PHƯƠNG PHÁP TIN H C HÓA QU N LÝ ……………………………….... 27
1.3. CÁC THÀNH PH N C A H TH NG THÔNG TIN TIN H C HÓA QU N
LÝ.……………………………………………………………………………………….......29
1.4. QUY TRÌNH XÂY D NG H TH NG THÔNG TIN TIN H C HÓA QU N LÝ...40
CHƯƠNG 2 – TH C TR NG TIN H C HOÁ QU N LÝ H SƠ TƯ V N CÁC CÔNG TY
TƯ V N THU C B XÂY D NG ………………………………………………………...……64
2.1. TƯ V N XÂY D NG VÀ CÁC LĨNH V C TƯ V N XÂY D NG ………..……. 64
2.2. T NG QUAN V D CH V TƯ V N XÂY D NG TRÊN TH GI I VÀ VI T
NAM ………………………………...………………………………………………………72
2.3. CÁC QUY TRÌNH NGHI P V ðI N HÌNH C A QUÁ TRÌNH T O VÀ QU N
LÝ H SƠ TƯ V N XÂY D NG………………………………………………..………..87
2.4. ð XU T QUY TRÌNH TIN H C HÓA QU N LÝ H SƠ TƯ V N CHO CÁC
CÔNG TY TƯ V N B XÂY D NG…………………………………………………... 101
CHƯƠNG 3 - GI I PHÁP TIN H C CHO BÀI TOÁN TIN H C HÓA QU N LÝ H SƠ TƯ
V N XÂY D NG …………………………………………………………………………….....111
3.1. ð XU T QUY TRÌNH XÂY D NG H TH NG THÔNG TIN TIN H C HÓA
QU N LÝ H SƠ CHUYÊN BI T CHO LĨNH V C TƯ V N XÂY D NG T I VI T
NAM …………………………………………………………………………………….....111
3.2. XÂY D NG H TH NG THÔNG TIN TIN H C HÓA QU N LÝ H SƠ TƯ V N
CHO CÁC CÔNG TY TƯ V N B XÂY D NG……..…. ……………………………..122
K T LU N VÀ KHUY N NGH …………….………………………………………..……162
DANH M C CÔNG TRÌNH C A TÁC GI
TÀI LI U THAM KH O
PH L C

4. iv
DANH M C CÁC T VI T T T TRONG LU N ÁN
Ký hi u
(vi t t t)
Di n gi i
1NF First Normal Form - Chu n hóa m c 1
2NF Second Normal Form - Chu n hóa m c 2
3NF Third Normal Form - Chu n hóa m c 3
4NF Fourth Normal Form - Chu n hóa m c 4
5NF Fifth Normal Form - Chu n hóa m c 5
BCNF Boyce-Codd Normal Form - Chu n hóa Boyce-Codd
BFD Business Function Diagram - Sơ ñ ch c năng kinh doanh
CD Context Diagram - Sơ ñ ng c nh
CDC Viet Nam Investment Consulting and Construction Designing Joint
Stock Company - Công ty C ph n Tư v n ð u tư và Thi t k Xây d ng
CIO Chief Information Officer - Giám ñ c h th ng thông tin
CNTT Công ngh thông tin
CNTT-TT Công ngh thông tin và truy n thông
CONINCO Consultant and Inspection Company of Construction Technology and
Equipment - Công ty C ph n Tư v n Công ngh , Thi t b và Ki m ñ nh
Xây d ng
CPU Central Processing Unit - ðơn v x lý trung tâm
CRM Customer Relationship Management - Qu n lý quan h khách hàng
CSDL Cơ s d li u
DFD Data Flow Diagram - Sơ ñ lu ng d li u
ðH KTQD ð i h c Kinh t Qu c dân
DN Doanh nghi p

5. v
DSD Data Structure Diagram - Sơ ñ c u trúc d li u
DSS Decision Support System - H tr giúp quy t ñ nh
EFCA European Federation of Consultant Assosiations - Hi p h i tư v n châu
Âu
EIS Excutive Information System - H th ng thông tin ñi u hành
ERD Entity Relationship Diagram – Sơ ñ quan h th c th
ERP Enterprise Resource Planning – L p k ho ch ngu n l c doanh nghi p
FIDIC International Federation of Consultant Engineers - Hi p h i qu c t các
k sư tư v n
FNIS Financial Information System – H th ng thông tin tài chính
HRM Human Resource Planning – H qu n lý ngu n l c con ngư i
HTML HyperText Markup Language – Ngôn ng ñánh d u siêu văn b n
HTTT H th ng thông tin
ICT Index Information and Communication Technologies Index – Các ch s v
công ngh thông tin và truy n thông
IFD Information Flow Diagram – Sơ ñ lu ng thông tin
LAN Local Area Network – M ng c c b
LICOGI Infrastructure Development and Construction Consultant Company -
Công ty Tư v n xây d ng LICOGI
MARC Machine-Readable Cataloging – Biên m c có th ñ c b ng máy
METS Metadata Encoding and Transmission Standard - Tiêu chu n mã hóa và
trao ñ i siêu d li u
MIS Management Information System – H th ng thông tin qu n lý
NCS Nghiên c u sinh
OAS Office Automation System – H t ñ ng hóa văn phòng

6. vi
OLAP Online Analytical Processing – H x lý phân tích tr c tuy n
OLTP Online Transaction Processing – H x lý giao tác tr c tuy n
OPAC Online Public Access Catalog - M c l c truy c p công c ng tr c tuy n
RAM Random Access Memory – B nh truy c p ng u nhiên
RAID
Redundant Arrays of Independent Disks - Gi i pháp phòng h , ñ m b o
an toàn, gia tăng t c ñ truy xu t và ghi d li u lên nhi u ñĩa c ng cùng
lúc
SCM Supply Chain Management – H th ng qu n lý dây truy n cung c p
SGML Standard Generalized Markup Language - Ngôn ng ñánh d u tiêu
chu n t ng quát
THH Tin h c hoá
TVXD Tư v n xây d ng
VC Group VietNam Consultant Group - T h p Tư v n Xây d ng Vi t Nam
VCA Vietnam Construction Association - H i xây d ng Vi t Nam
VCC Vietnam National Consultant Joint-Stock Corporation for Industrial and
Urban Construction - Công ty C ph n Tư v n Xây d ng Công nghi p
và ðô th Vi t Nam
VECAS Construction Association of Consulting Vietnam - Hi p h i Tư v n xây
d ng Vi t Nam
VNCC Vietnam National Construction Consultants Corporation - T ng công ty
Tư v n Xây d ng Vi t Nam
WAN Wide Area Network – M ng di n r ng
WMS Workflow Management System – H qu n lý lu ng công vi c
WTO World Trade Organization – T ch c Thương m i Th gi i
XML Extensible Markup Language - Ngôn ng ñánh d u có th m r ng

7. vii
DANH M C CÁC B NG
TT B ng Tên B ng Trang
1.1 Th ng kê dân s s d ng internet trên th gi i năm 2006 17
1.2 X p lo i chung ch s ICT Index 25
1.3 X p h ng theo nhóm ch tiêu v h t ng k thu t CNTT - TT 25
1.4 X p h ng theo nhóm ch tiêu v h t ng nhân l c CNTT 26
1.5 X p h ng theo nhóm ch tiêu v ng d ng CNTT - TT 26
1.6 X p h ng theo nhóm ch tiêu v môi trư ng t ch c - chính sách 27
2.1 K t qu ho t ñ ng s n xu t kinh doanh 75
2.2 K t qu ho t ñ ng s n xu t kinh doanh năm 2009 c a t ng
Công ty thành viên
75
3.1 B ng phân tích l i ích HTTT qu n lý h sơ tư v n xây d ng 126
3.2 B ng ma tr n th c th ch c năng 128
DANH M C BI U ð
Bi u ñ Tên Bi u ñ Trang
1.3 Bi u ñ mô t s ngư i s d ng Internet phân theo vùng 16
1.4 Bi u ñ lý do không s d ng d ch v CNTT chuyên nghi p 21
1.5 Bi u ñ m c ñích s d ng internet trong các doanh nghi p 21
1.6 Bi u ñ m c ñích s d ng website trong doanh nghi p 22
2.5 Bi u ñ cơ c u cán b c a VC Group 74

8. viii
DANH M C CÁC HÌNH V
Hình Tên Hình Trang
1.1 Sơ ñ các HTTT tin h c hoá ph c v qu n lý 12
1.2 S ti n hoá c a t ch c v i vi c tăng thành ph n tri th c – công
ngh
15
1.7 Sơ ñ m i quan h gi a các thành ph n c a HTTT tin h c hóa qu n
lý
38
2.1 M i quan h gi a mô hình các c p qu n lý và các m c ñ tư v n
xây d ng
68
2.2 Các ho t ñ ng c a tư v n xây d ng trong quá trình th c hi n d án 69
2.3 Sơ ñ bi u hi n vai trò c a tư v n trong m t công trình xây d ng 70
2.4 Mô hình m i quan h ba bên 72
2.6 Sơ ñ c u trúc m ng LAN c a VNCC 77
2.7 Sơ ñ quy trình qu n lý h sơ tư v n th công t i các Công ty 84
2.8 Sơ ñ quy trình qu n lý h sơ tư v n t ñ ng hoá 86
2.9 Sơ ñ các quy trình nghi p v ñi n hình c a qu n lý h sơ tư v n
xây d ng
87
2.10 Sơ ñ quy trình xem xét ñ u th u công trình 88
2.11 Sơ ñ thương th o tho thu n, ký k t h p ñ ng 90
2.12 Sơ ñ tri n khai th c hi n h p ñ ng tư v n xây d ng 94
2.13 Sơ ñ quy trình bàn giao, hoàn thi n h sơ tư v n 97
2.14 Sơ ñ quy trình quy t toán công trình và thanh lý h p ñ ng 100
2.15 Sơ ñ cơ c u l i t ch c c a công ty tư v n xây d ng 103
2.16 Sơ ñ hình thành b h sơ tư v n xây d ng 104

9. ix
2.17 Sơ ñ c u trúc d li u cơ b n c a h th ng 107
2.18 Sơ ñ ki n trúc k thu t c a HTTT tin h c hóa qu n lý h sơ tư v n
xây d ng
109
3.1 Sơ ñ lu ng thông tin qu n lý h sơ tư v n 133
3.2 Sơ ñ ch c năng nghi p v c a th ng qu n lý h sơ tư v n 134
3.3 Sơ ñ ng c nh h th ng qu n lý h sơ tư v n xây d ng 135
3.4 Sơ ñ lu ng d li u m c 0 c a h th ng “Qu n lý h sơ tư v n xây
d ng”
136
3.5 Sơ ñ lu ng d li u m c 1 c a ti n trình 1.0 “Qu n lý Tài li u d
án”
137
3.6 Sơ ñ lu ng d li u m c 1 c a ti n trình 2.0 “Qu n lý H sơ d án” 137
3.7 Sơ ñ lu ng d li u m c 1 c a ti n trình 3.0 “Qu n lý Thư vi n tài
li u”
138
3.8 Sơ ñ lu ng d li u m c 1 c a ti n trình 4.0 “L p báo cáo th ng kê” 138
3.9 Sơ ñ quan h các ki u th c th ERD 140
3.10 Sơ ñ DSD c a phân h qu n lý h sơ tư v n 145
3.11 Sơ ñ DSD c a phân h qu n lý h sơ tư v n (k t qu c a quá trình
thi t k CSDL v t lý)
147
3.12 Gi i thu t c p nh t thông tin chung cho h sơ tư v n xây d ng 148
3.13 Gi i thu t tìm ki m h sơ tư v n xây d ng 149

10. 1
L I NÓI ð U
1. Tính c p thi t c a ñ tài
Trong nh ng năm g n ñây, công ngh thông tin ñã phát tri n m t cách m nh
m và thâm nh p vào h u như toàn b n n kinh t - xã h i nói chung. Nó ñã làm
cho c c di n n n kinh t chuy n d n sang n n kinh t tri th c v i vai trò c a thông
tin và tri th c. Tuy nhiên, n n kinh t càng phát tri n và h i nh p càng nhanh thì các
công tác qu n lý kinh t t m vi mô và vĩ mô c n ph i ñi trư c m t bư c.
Ngh quy t 58 c a B Chính tr ngày 17 tháng 10 năm 2000 "V ñ y m nh
ng d ng và phát tri n CNTT ph c v s nghi p công nghi p hoá, hi n ñ i hoá" ñã
xác ñ nh: "Tin h c hoá qu n lý là m t b ph n h u cơ quan tr ng, là nhi m v
thư ng xuyên c a các cơ quan nh m tăng cư ng năng l c qu n lý, nâng cao năng
su t, ch t lư ng, hi u qu . Các doanh nghi p, trư c h t là các doanh nghi p qu c
doanh c n ñ u tư cho vi c ng d ng tin h c, coi ñó là bi n pháp cơ b n ñ ñ i m i
qu n lý". Như v y, tin h c hoá qu n lý các ho t ñ ng c a doanh nghi p là m t v n
ñ có ý nghĩa to l n trong quá trình hi n ñ i hoá doanh nghi p nh m nâng cao hi u
qu c a các ho t ñ ng s n xu t kinh doanh.
M t khác, Vi t Nam ñã chính th c tr thành thành viên th 150 c a t ch c
thương m i th gi i (WTO) t cu i năm 2006, các t p ñoàn kinh t nư c ngoài nói
chung và t ch c Tư v n nư c ngoài nói riêng s ñ n tham gia th trư ng Vi t Nam
ngày càng nhi u. Cùng v i nh ng th a thu n khu v c và qu c t trong cung c p
d ch v k thu t thì chi n lư c ñ y m nh công tác tin h c hoá qu n lý s là nhân t
quan tr ng mang tính s ng còn c a các doanh nghi p Vi t Nam khi c nh tranh. N u
các công ty tư v n xây d ng Vi t Nam không ñ y m nh ng d ng k thu t công
ngh trong công tác qu n lý c a mình ñ ñáp ng s ñòi h i kh t khe c a cơ ch th
trư ng thì s b các t ch c tư v n nư c ngoài l n át th trư ng trong nư c và phong
to hư ng vươn ra th gi i. Trong bài phát bi u c a mình t i H i th o Phát tri n
ngu n nhân l c ngành Xây d ng, ông Nguy n C nh Ch t - Ch t ch Hi p h i Tư
v n xây d ng Vi t Nam cũng ñã kh ng ñ nh: “ð năng cao v th trên th trư ng
qu c t …v phía các doanh nghi p ñ c bi t ph i xây d ng h th ng thông tin qu n

11. 2
lý theo xu hư ng chu n hóa v tính chuyên nghi p, ng d ng công ngh thông tin
vào công tác qu n lý”.
Ho t ñ ng tư v n là ho t ñ ng vô cùng quan tr ng trong ngành xây d ng vì tư
v n xây d ng là chi c c u n i gi a ch ñ u tư và nhà th u xây l p, là ho t ñ ng ñáp
ng nhu c u t thân c a ngành xây d ng trong cơ ch m i. L c lư ng tư v n tích
c c tham gia giúp ch ñ u tư trong các d án t khâu ñ u ñ n khâu cu i, t khâu
l p d án ñ n kh o sát, thi t k các công trình cho ñ n khâu giám sát nhà th u th c
hi n d án, mua s m trang thi t b , nghi m thu bàn giao ñưa công trình vào s d ng.
Ho t ñ ng c a tư v n là ho t ñ ng c a trí tu , không ch d a vào khoa h c - k
thu t - công ngh mà còn là ho t ñ ng t ng h p chính tr - kinh t - xã h i ña d ng
mang tính c ng ñ ng và xã h i sâu s c.
Toàn qu c có t i 1000 công ty tư v n xây d ng thu c t t c các b ngành t
Trung ương ñ n ñ a phương, trong ñó tr c thu c B Xây d ng có 33 công ty (thu c
19 T ng). Qua nghiên c u th c t t i m t s công ty tư v n xây d ng tr c thu c B
Xây d ng, tác gi th y r ng: các công ty này ñ u là nh ng doanh nghi p l n trong
lĩnh v c tư v n xây d ng t i Vi t nam, 100% các công ty ñư c trang b máy móc tin
h c, k t n i m ng LAN và m ng Internet v i trung bình hơn 200 máy tính/công ty,
c u hình máy cao (tương ñương Pentium IV tr lên), có ñ i ngũ k thu t viên qu n
tr m ng am hi m k thu t. Nhưng ñã không s d ng h t công su t c a các thi t b
ph n c ng này. C th , m i d ng l i ti t ki m máy in, t o ñư ng truy n chung
trong công ty và ra bên ngoài b ng m t c ng k t n i Internet. V khai thác ph n
c ng thì ch y u là m i s d ng m t s ph n m m ñơn l không có b n quy n ñư c
cài ñ t mi n phí như: AutoCad, PhotoShop, MicroFeap, Sap, Staads và b tin h c
văn phòng Microsoft Office (Word, Excel…); ngoài ra cũng có trang b m t s ph n
m m chuyên ngành k toán và xây d ng như: ETABS (ph n m m chuyên d ng tính
toán nhà cao t ng) c a hãng Computer And Structure, Inc; Ph n m m tính toán
ð nh m c - ñơn giá và xác ñ nh D toán - t ng m c ñ u tư - thanh quy t toán công
trình xây d ng … Tham gia h i nh p qu c t các công ty s v p ph i tình tr ng
thi u ph n m m s d ng vì v n ñ b n quy n. Ph n quan tr ng nh t mà các doanh

12. 3
nghi p c n hư ng t i ñó là t o ra m t cơ s d li u chung cho toàn công ty thì các
công ty tư v n chưa dành nhi u s quan tâm.
M t khác, s lư ng các công trình tư v n hàng năm c a các công ty tương ñ i
nhi u, giá tr c a các công trình l n, th i gian ñ th c hi n m t công trình dài (trung
bình t 1,5 ñ n 2 năm, ñ c bi t có công trình lên t i hơn 10 năm), nhu c u trao ñ i,
c p nh t thông tin gi a các thành viên tham gia công trình và Ban Giám ñ c là
thư ng xuyên nhưng khâu qu n lý các h sơ ñó thì h u như th công trên gi y nên
thư ng gây nên s ch m tr , sai sót và thi u thông tin. Lãnh ñ o công ty cũng như
các cán b công nhân viên làm vi c trong lĩnh v c này ñ u r t mong mu n phát
tri n h th ng tin h c hoá các khâu qu n lý ñ gi m b t s c lao ñ ng c a con ngư i
và tăng ñ chính xác cũng như tính b o m t c a các thông tin tư v n. Xét trong b i
c nh y, vi c tin h c hoá công ño n qu n lý h sơ tư v n các công trình xây d ng
có ý nghĩa r t quan tr ng trong ho t ñ ng c a các công ty.
Xu t phát t lý lu n và th c ti n nêu trên, ñ tài: “Tin h c hoá quá trình
qu n lý h sơ tư v n cho các công ty tư v n B Xây d ng” ñã ñư c ch n ñ
nghiên c u. Hy v ng v i k t qu ñ t ñư c t nghiên c u này s góp ph n giúp cho
vi c qu n lý và s d ng thông tin t các h sơ tư v n công trình xây d ng c a các
công ty xây d ng ho t ñ ng trong lĩnh v c tư v n ñư c thu n l i và ñ t hi u qu
cao nh t.
2. M c ñích nghiên c u
Trên cơ s nghiên c u m t cách khoa h c v quy trình xây d ng HTTT tin h c
hóa qu n lý và v n ñ qu n lý h sơ tư v n các công ty tư v n xây d ng c a B
Xây d ng, lu n án s ñ t ñư c nh ng m c ñích có ý nghĩa thi t th c sau:
- H th ng hóa nh ng v n ñ lý lu n cơ b n và làm rõ hơn v nh ng khái ni m tin
h c hóa, HTTT tin h c hóa, HTTT tin h c hóa qu n lý, các thành ph n c a HTTT
tin h c hoá và m i quan h gi a các thành ph n y.
- T ng h p các nghiên c u v quy trình xây d ng h th ng th ng tin qu n lý và
ñưa ra quan ñi m c a nghiên c u sinh v quy trình xây d ng h th ng th ng tin tin
h c hoá qu n lý.

13. 4
- Nghiên c u, phân tích, ñánh giá tình hình tin h c hóa qu n lý nói chung trên th
gi i và Vi t Nam ñ ñưa ra gi i pháp tin h c hóa qu n lý cho Ngành xây d ng nói
chung và các doanh nghi p tư v n xây d ng nói riêng.
- H th ng hóa quy trình qu n lý h sơ tư v n t i m t s công ty tư v n c a B
Xây d ng và ñ xu t m t quy trình qu n lý chung cho t t c các công ty tư v n xây
d ng c a B Xây d ng.
- V n d ng nh ng lý lu n cơ b n ñ phân tích, thi t k h th ng thông tin qu n lý
h sơ tư v n xây d ng sau ñó xây d ng ph n m m ñ qu n lý các h sơ tư v n xây
d ng trên.
- ðưa ra các khuy n ngh trong vi c ho ch ñ nh chính sách c t ng vi mô và vĩ
mô nh m thúc ñ y quá trình tin h c hóa qu n lý trong các doanh nghi p Vi t Nam
nói chung và các doanh nghi p tư v n xây d ng nói riêng.
3. ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
- ð i tư ng nghiên c u c a lu n án là h sơ tư v n xây d ng và quy trình qu n lý
h sơ tư v n.
- Ph m vi nghiên c u c a lu n án ñó là 33 công ty tư v n xây d ng thu c B xây
d ng (S li u V K ho ch Tài chính - B Xây d ng), nghiên c u th c tr ng tin
h c hoá qu n lý và quy trình qu n lý h sơ tư v n m t s ñơn v ñi n hình ñó là:
T h p VC Group bao g m T ng Công ty Tư v n Xây d ng Vi t Nam và 3 công ty
thành viên (CONINCO, CDC, VCC), Công ty Tư v n Xây d ng LICOGI và Công
ty Tư v n Xây d ng Sông ðà Ucrin trong giai ño n 2006 - 2009.
4. Phương pháp nghiên c u
Trong ñ tài nghiên c u này, tác gi s d ng các phương pháp nghiên c u sau ñây:
- Phương pháp duy v t bi n ch ng và duy v t l ch s xem xét các hi n tư ng kinh
t xã h i trong m i liên quan t ng th không tách r i ho c bi t l p m t hi n tư ng
nào ñó ra kh i t ng th nghiên c u. C th là xem xét v n ñ qu n lý h sơ tư v n
trong t ng th các v n ñ qu n lý c a công ty.

14. 5
- Phương pháp ti p c n h th ng làm n n t ng ñ xem xét bài toán qu n lý h sơ
tư v n xây d ng trong toàn c nh c a nó và trong m i liên h h u cơ v i các v n ñ
qu n lý khác c a công ty.
- Phương pháp nghiên c u và t ng h p tài li u liên quan ñ n v n ñ tin h c hóa
và tư v n xây d ng. Phương pháp thu th p s li u th ng kê, phân t , phân nhóm,
tính toán các ñ c trưng th ng kê ñ xác ñ nh ñ c ñi m và quy mô c a hi n tư ng
nghiên c u.
- Phương pháp mô hình hóa: s d ng các hình v , các sơ ñ và ñ th bi u di n
th c tr ng c a v n ñ tư v n xây d ng Vi t Nam giúp cho quá trình phân tích tr
nên rõ ràng và d hi u hơn.
- Phương pháp chuyên d ng c a tin h c kinh t ñ xây d ng gi i pháp ph n m m
qu n lý h sơ tư v n như: phương pháp thi t k ph n m m top down design, bottom
up design, mô hình IFD, BFD, DFD, ERD…
5. T ng quan v v n ñ nghiên c u
Lu n án ñã tìm hi u và t p h p các nghiên c u trư c ñây v các v n ñ như:
tin h c hóa, HTTT tin h c hóa qu n lý và tư v n xây d ng. ðã có nhi u công trình
nghiên c u v HTTT và tin h c hóa nhưng chưa có m t công trình nào nghiên c u
v tin h c hóa qu n lý h sơ tư v n xây d ng. Nh ng công trình ñó ch y u nghiên
c u v HTTT qu n lý nói chung, m t s công trình nghiên c u v tin h c hóa và tin
h c hóa qu n lý nhân s .
- M t s công trình nghiên c u v HTTT: James A.O’Brien and George
M.Marakas trong “Management Information Systems” (H th ng thông tin qu n lý).
Jeffrey L.Whitten, Lonnie D.Bentley, Kevin C.Ditttman trong “System Analysis And
Design Methods” (Phương pháp phân tích và thi t k h th ng) ñã nghiên c u
nh ng v v n ñ chung v HTTT qu n lý. A. Ramesh Babu, Y. P. Singh, and R.K.
Sachdeva trong “Establishing a management information system in an agricultural
extension organization” ñã nghiên c u v v n ñ thi t l p HTTT qu n lý trong các
t ch c nông nghi p m r ng. ð tài nghiên c u khoa h c c p b mã s B2003-38-
59 do PGS.TS. Hàn Vi t Thu n làm ch nhi m ñ tài có s tham gia nghiên c u c a

15. 6
tác gi v “V n ñ tin h c hóa qu n lý nhân l c trong các doanh nghi p qu c doanh
trên ñ a bàn Hà N i giai ño n 2003-2005”. Trong nghiên c u này các tác gi ñã
ñưa ra quy trình chung xây d ng HTTT qu n lý nhân l c cho các doanh nghi p
qu c doanh trên ñ a bàn Hà N i.
- M t s công trình nghiên c u v tư v n xây d ng: PGS.TS. Tr n Tr nh Tư ng
trong [27] ñã nghiên c u c th , lư ng hoá s li u liên quan tư v n xây d ng như s
lư ng công ty tư v n xây d ng tính ñ n 31/12/2007 và ñánh giá phân tích tình hình
tài chính d a trên các s li u k toán c a các doanh nghi p. Nguy n Xuân B c trong
[4] ñã kh ng ñ nh: Tư v n là d ch v trí tu , m t ho t ñ ng cung c p “ch t xám” c a
các nhà tư v n cho khách hàng theo th o thu n qua vi c c p nh t thông tin, ki n
th c, phát hi n các v n ñ , l a ch n các gi i pháp thích h p v chi n lư c, sách
lư c, bi n pháp hành ñ ng cho t ng trư ng h p c th và chuy n giao chúng cho
khách hàng vào ñúng lúc, ñúng cách c n thi t, ñ ng th i khi ñư c yêu c u giúp ñ ,
hư ng d n khách hàng th c hi n nh ng gi i pháp ñó nh m ñ t hi u qu ñ ra. S n
ph m c a d ch v tư v n là s n ph m ñơn chi c, không có t n kho. Cũng trong
nghiên c u này tác gi Nguy n Xuân B c còn ch ng minh h th ng cơ s h t ng
ph n c ng các thi t b tin h c c a Công ty Tư v n Công ngh , Thi t b và Ki m
ñ nh Xây d ng là r t t t, nhưng ñã không s d ng h t công su t c a các thi t b
ph n c ng ñó. Bùi Thu H ng trong [13] cũng ñã kh ng ñ nh: S n ph m tư v n là
s n ph m ch t xám, là các thông tin, l i khuyên, các gi i pháp gi i quy t v n ñ
trong lĩnh v c xây d ng nào ñó. ð c ñi m c a ho t ñ ng này ñó là khách hàng là
ngư i l a ch n nhà tư v n ch không ph i nhà tư v n l a ch n khách hàng. Khách
hàng l a ch n nhà tư v n d a trên năng l c b n thân c a nhà tư v n ch không ph i
giá c . H l a ch n khi tin r ng nhà tư v n ñó có ñ năng l c ñ th c hi n các d ch
v ngh nghi p có ch t lư ng cao, sau ñó v n ñ giá c ñư c ñem ra th o lu n.
Nguy n H i Y n trong [37] ch t p trung nghiên c u, phân tích và ñưa ra gi i pháp
ñ nâng cao năng l c tư v n cho Công ty Tư v n Xây d ng và Phát tri n Bưu ñi n.
Như v y, qua các nghiên c u trên kh ng ñ nh m t ñi u ñ n nay chưa có công
trình khoa h c nào ñã công b trùng l p v i công trình nghiên c u c a tác gi , ñây

16. 7
là công trình khoa h c ñ c l p và ñ u tiên nghiên c u v tin h c hóa qu n lý h sơ
tư v n xây d ng.
6. Nh ng ñóng góp m i c a lu n án
o Nh ng ñóng góp m i v m t h c thu t, lý lu n
- Lu n án ñã phân tích và phân bi t rõ ràng ý nghĩa và ph m vi c a các khái ni m
tin h c hóa, tin h c hoá qu n lý, HTTT, HTTT tin h c hoá và HTTT tin h c hóa
qu n lý. V n ñ này chưa t ng ñư c ñ t ra trong các nghiên c u trư c ñây.
- Lu n án ñã s d ng phương pháp phân tích m i quan h bi n ch ng gi a các
thành ph n trong HTTT tin h c hoá qu n lý ñ ch ng minh quan ñi m phân chia
các thành ph n trong HTTT tin h c hóa qu n lý g m con ngư i, ph n c ng, ph n
m m, cơ s d li u và các th t c là logic và khoa h c hơn các cách phân chia khác.
Trong các nghiên c u trư c ñây, các thành ph n trong HTTT tin h c hoá qu n lý
ch ñư c li t kê ra mà không ñư c lý gi i t i sao.
- Lu n án kh c ph c tính thi u c a các nghiên c u trư c ñây v quy trình xây
d ng HTTT tin h c hoá qu n lý. Trong các nghiên c u trư c ñây, khi ñưa ra các
giai ño n c a quá trình này thư ng thi u ñi m t ho c m t vài công vi c như thi t k
ph n c ng, thi t k an toàn và b o m t d li u.
- Lu n án b sung thêm ba tiêu th c ñ phân lo i các lĩnh v c tư v n xây d ng:
(1) m c ñ cung c p d ch v tư v n, (2) vai trò c a tư v n, (3) ti n trình th c hi n
d án xây d ng.
o Nh ng ñóng góp m i v m t th c ti n ñư c rút ra t k t qu nghiên c u c a
lu n án
- Qua kh o sát, nghiên c u quy trình t o và qu n lý h sơ tư v n t i 6 công ty tư
v n thu c B Xây d ng, lu n án ñã ñ xu t m t quy trình chung cho t t c các công
ty tư v n xây d ng g m 5 giai ño n: (1) tìm ki m, ti p th , ñ u th u, (2) thương
th o, tho thu n, xem xét và ký k t h p ñ ng, (3) tri n khai và th c hi n h p ñ ng,
(4) bàn giao hoàn thi n h sơ tư v n, (5) quy t toán và k t thúc công trình.

17. 8
- Lu n án ñ xu t quy trình xây d ng HTTT tin h c hóa qu n lý h sơ
(framework) chuyên bi t cho lĩnh v c tư v n xây d ng t i Vi t Nam g m 5 giai
ño n: (1) kh o sát th c t và l p k ho ch xây d ng HTTT tin h c hoá qu n lý h sơ
tư v n xây d ng, (2) phân tích h th ng, (3) thi t k h th ng, (4) tri n khai h
th ng, (5) ñưa h th ng vào s d ng.
- Lu n án ñ xu t quy trình tin h c hoá qu n lý h sơ tư v n cho các công ty tư
v n B Xây d ng trên ba khía c nh: t ch c, nghi p v và công ngh . V m t t
ch c: (1) ñ i v i các doanh nghi p nh và v a, ph i có m t Phó Giám ñ c kiêm
ph trách CNTT, các d ch v CNTT nên thuê ngoài tr n gói, (2) ñ i v i các doanh
nghi p có quy mô l n, m i doanh nghi p ph i có m t CIO và m t b ph n chuyên
trách v CNTT. V m t nghi p v , lu n án ñ xu t t ch c qu n lý h sơ tư v n xây
d ng theo t ng lo i hình tư v n và theo ti n trình th i gian th c hi n d án xây
d ng. V m t công ngh : lu n án ñưa ra mô hình ki n trúc d li u g m c 3 lo i: có
c u trúc, phi c u trúc và siêu d li u; và ki n trúc k thu t d a trên l p trình web
v i 3 t ng x lý: t ng d li u, t ng nghi p v và t ng giao di n - ng d ng và d ch
v web.
- Lu n án xây d ng hoàn ch nh m t ph n m m ph c v cho công tác qu n lý, khai
thác thông tin tư v n xây d ng. Ph n m m ñư c xây d ng ch y trên h th ng m ng
v i c u trúc Client/Server b ng công ngh .NET.
Trong quá trình th c hi n ñ tài này, tác gi có m t s thu n l i và khó khăn ñó
là:
+ Thu n l i: Tác gi là nguyên là sinh viên chuyên ngành tin h c kinh t t b c ñ i
h c, cao h c do ñó ñư c ñào t o bài b n v tin h c qu n lý. Hi n t i, tác gi l i là
giáo viên gi ng d y cho chuyên ngành tin h c kinh t nên có ñi u ki n nghiên c u
sâu v v n ñ tin h c hoá qu n lý. M t khác, ngư i hư ng d n khoa h c c a tác gi
là nh ng nhà giáo có kinh nghi m lâu năm trong lĩnh v c tin h c kinh t .
+ Khó khăn: Lĩnh v c tư v n xây d ng là m t lĩnh v c m i Vi t Nam nên các
công ty tư v n h u h t ñ u m i ñư c thành l p. Tuy quy mô l n, nhưng vì tu i ñ i
ít nên các quy trình nghi p v h u như chưa ñư c xây d ng. M c dù m t s công ty

18. 9
ñã ti n hành xây d ng b tiêu chu n ch t lư ng ISO nhưng l i chưa ñư c th c hi n
theo chu n. Do ñó khi ti n hành nghiên c u tác gi r t khó tìm ki m tài li u. M t
khác, nghi p v v qu n lý h sơ tư v n xây d ng r t ph c t p, chưa t ng ñư c b t
c ai nghiên c u nên ñây là thách th c l n cho quá trình nghiên c u c a tác gi .
Ngoài ra, vì tác gi là NCS ñ u tiên c a chuyên ngành “Phân tích và Qu n lý thông
tin kinh t ” nên không th tham kh o và rút kinh nghi m ñư c t các lu n án trư c.
7. B c c c a lu n án
Lu n án ngoài ph n m ñ u, k t lu n, ph l c, danh m c các b ng bi u, bi u ñ ,
tài li u tham kh o, danh m c các công trình nghiên c u c a tác gi , lu n án g m có
3 chương.
Chương 1: M t s v n ñ phương pháp lu n v tin h c hoá qu n lý
Chương 2: Th c tr ng tin h c hóa qu n lý h sơ tư v n các công ty tư v n thu c
B Xây d ng
Chương 3: Gi i pháp tin h c cho bài toán tin h c hoá qu n lý h sơ tư v n xây
d ng

19. 10
CHƯƠNG 1 - M T S V N ð PHƯƠNG PHÁP LU N V TIN H C
HOÁ QU N LÝ
Trong chương này tác gi trình b y m t s n i dung cơ b n v phương pháp
lu n tin h c hoá qu n lý, tình hình tin h c hoá qu n lý trên th gi i nói chung và
Vi t Nam nói riêng, các phương pháp tin h c hoá qu n lý và quy trình xây d ng
m t h th ng thông tin tin h c hoá qu n lý.
1.1. T NG QUAN V V N ð TIN H C HÓA QU N LÝ TRÊN TH GI I
VÀ VI T NAM
Ngày nay, tin h c hóa qu n lý ñã thành thư c ño trình ñ phát tri n c a công
tác qu n lý và c n n s n xu t c a m i qu c gia trong quá trình h i nh p, nên hơn
bao gi h t CNTT ñang ñóng m t vai trò vô cùng quan tr ng trong ñ nh hư ng phát
tri n n n kinh t c a m i qu c gia. V y “Tin h c hoá qu n lý ” là gì?
1.1.1. Khái ni m tin h c hoá qu n lý
Khái ni m
Theo T ñi n Bách khoa Toàn thư Vi t Nam: Tin h c hoá (computerization) là
vi c ñưa máy tính và tin h c vào s d ng trong các ng d ng th c t [38].
Theo quan ñi m c a tác gi : Tin h c hoá là quá trình ng d ng CNTT trong
các ho t ñ ng c a n n kinh t - xã h i.
Tin h c hoá qu n lý là vi c ng d ng CNTT trong công tác qu n lý và ñi u
hành t ch c. Tin h c hóa qu n lý là m t gi i pháp cũng như xu hư ng t t y u c a
m t doanh nghi p khi mu n phát tri n, m r ng trong tương lai.
L i ích và thách th c c a vi c ti n hành tin h c hóa qu n lý
Th c hi n tin h c hóa qu n lý s mang l i cho doanh nghi p nhi u l i ích như:
- Cung c p thông tin m t cách nhanh chóng cho các nhà qu n lý ñ h tr vi c ra
quy t ñ nh và ki m tra vi c thi hành quy t ñ nh.
- Giúp ngư i qu n lý có kh năng cùng m t lúc làm ñư c nhi u tác v , t ñ ng
hoá ñư c nhi u khâu.

20. 11
- Giúp doanh nghi p gi m thi u chi phí thuê nhân công và hơn c là công vi c
ti n hành nhanh g n, chính xác, d qu n lý.
- Giúp doanh nghi p có cơ h i ti p c n nh ng ng d ng hi n ñ i c a CNTT như:
tham gia thương m i ñi n t , m r ng ph m vi giao d ch vư t ra kh i biên gi i,
t n d ng th i gian (có th ti n hành 24gi /ngày và 7ngày/tu n)….
Tuy ñây th c s là m t cu c cách m ng, nó mang l i r t nhi u l i ích cho DN
và làm thay ñ i quy trình tác nghi p, nâng cao trình ñ cán b làm công tác qu n lý
nh m m c ñích ñ t hi u qu cao hơn trong ho t ñ ng và ñ t t i các m c tiêu ñ ra.
Nhưng tin h c hóa cũng mang l i không ít thách th c cho các DN như:
- ðòi h i chi phí khá l n cho vi c trang b máy móc thi t b tin h c và xây d ng
các HTTT ph c v qu n lý.
- ðòi h i cán b trong t ch c ph i có m t n n t ng ki n th c v tin h c và ngo i
ng ñ v n hành và khai thác h th ng có hi u qu .
- ðòi h i ngư i qu n lý ph i ñ ra các m c ñích c th cho quá trình tin h c hoá.
N u không, s d n ñ n tình tr ng các thi t b ñư c s d ng sai m c ñích, làm gi m
hi u su t làm vi c và lãng phí các ngu n tài nguyên.
- ðòi h i doanh nghi p ph i có chính sách ñúng m c cho vi c b o m t thông tin,
n u không, s d n ñ n nh ng h u qu không th lư ng trư c.
Ba c p tin h c hóa qu n lý: Tin h c hoá qu n lý di n ra 3 c p sau:
- C p lãnh ñ o chi n lư c có t m nhìn bao quát c t ch c và môi trư ng kinh
doanh bên ngoài xã h i, và nhìn theo hư ng lâu dài ñ th c hi n m c tiêu phát tri n
và xây d ng ngu n l c cho t ch c. Do ñó, yêu c u x lý thông tin mang tính t ng
h p, d phòng, không có cơ c u c ñ nh, có khi ñư c ñòi h i b t thư ng nhưng l i
c n câu tr l i ngay l p t c. C p này có HTTT ñi u hành EIS (Excutive Information
System), h tr giúp quy t ñ nh DSS (Decision Support System), và h x lý phân
tích tr c tuy n OLAP (Online Analytical Processing). ð i tư ng hư ng l i t các
HTTT này là nh ng ngư i qu n lý c p cao (ngư i ch ) c a t ch c: Ban giám ñ c,
H i ñ ng qu n tr …

21. 12
- C p chi n thu t th c hi n ch ñ o và qu n lý có t m chi n thu t bao quát ñơn v ,
các chi nhánh n i b nhưng ít chú ý ñ n môi trư ng bên ngoài và thư ng nhìn
tương ñ i lâu dài. Yêu c u x lý thông tin mang tính n a t ng h p, n a c u trúc.
Nhìn chung, c p này thư ng làm vi c theo k ho ch, theo s ph i h p ñã ñư c ñ t
ra t trư c và bám theo s v n hành c a t ch c. C p này g m có HTTT qu n lý
MIS (Management Information System), h qu n lý quan h khách hàng CRM
(Customer Relationship Management). ð i tư ng hư ng l i t các HTTT này là
nh ng ngư i qu n lý c p trung c a t ch c như trư ng phó các ñơn v , phòng ban,
trung tâm…
- C p tác nghi p th c hi n các công vi c s v hàng ngày, có t m nhìn ng n h n
và tr c ti p. Yêu c u x lý thông tin là thư ng xuyên, có quy trình rõ ràng có ph m
vi ho t ñ ng h p và chi ti t. C p tác nghi p ph n ánh r t nhanh v i m i tác ñ ng t
bên ngoài. C p này thư ng g m h th ng x lý giao tác tr c tuy n OLTP (Online
Transaction Processing), h qu n lý lu ng công vi c WMS (Workflow Management
System), h t ñ ng hoá văn phòng OAS (Office Automation System). ð i tư ng
hư ng l i t các HTTT này là nh ng ngư i qu n lý c p th p trong t ch c như ñ i
trư ng, t trư ng, nhóm trư ng, ñ c công…
Hình 1.1: Sơ ñ các HTTT tin h c hoá ph c v qu n lý [5, tr.55]
Riêng h l p k ho ch ngu n l c công ty ERP (Enterprise Resource Planning)
ph c v c 3 c p qu n lý và tích h p c 3 t ng x lý giao tác tr c tuy n OLTP,

22. 13
HTTT qu n lý MIS và h h tr ñi u hành DSS; h th ng t ñ ng hoá văn phòng
(OAS) cũng tr giúp c 3 c p qu n lý. HTTT qu n lý MIS l i ñư c phân thành các
phân h ñ c l p như: h th ng qu n lý quan h khách hàng (CRM); h th ng qu n
lý dây chuy n cung c p (SCM – Supply Chain Management); h th ng thông tin tài
chính (FNIS – Financial Information System) và h qu n lý ngu n l c con ngư i
(HRM – Human Resource Planning).
Tin h c hóa qu n lý là m t bài toán thu c lĩnh v c HTTT, vì v y cách tri n
khai th c hi n nó cũng ph i tuân th các chu n m c c a HTTT.
1.1.2. Tình hình tin h c hoá trên th gi i
Vai trò ngày càng tăng c a CNTT và thông tin ñ i v i s phát tri n
Nhân lo i ñang bư c vào th i ñ i c a xã h i thông tin và n n kinh t tri th c
trong ñó k t c u h t ng thông tin, tri th c ñư c coi là tài nguyên có ý nghĩa quy t
ñ nh, là n n t ng phát tri n. Cùng v i s phát tri n nhanh chóng c a CNTT, s h i
t c a các công ngh máy tính và truy n thông, cu c cách m ng thông tin ñang di n
ra vô cùng m nh m trên ph m vi toàn c u ñã và ñang làm bi n ñ i sâu s c ñ i s ng
kinh t , văn hoá xã h i c a th gi i hi n ñ i. Công ngh thông tin ñang ñóng vai trò
trung tâm trong vi c t o ra m t n n kinh t và xã h i d a trên tri th c toàn c u - có
th so sánh v i vai trò c a ñ ng cơ hơi nư c và ñ ng cơ ñi n trong th i kỳ ñ u c a
cách m ng công nghi p trư c ñây. CNTT dư ng như làm cho th i gian, không gian
và kho ng cách ng n l i. Chúng nh hư ng t i s phân công lao ñ ng qu c t ,
mang l i nh ng m u hình m i phát tri n kinh t và liên k t xã h i, quy t ñ nh s c
c nh tranh c a các n n kinh t và các doanh nghi p, t o ra các m u hình tăng trư ng
m i và ñem l i các s n ph m, vi c làm và sinh k chưa t ng bi t t i cho ñ n nay.
CNTT cũng có kh năng h tr ñ c l c cho công cu c c i cách qu n lý.
Thông tin và tri th c s ñóng vai trò quan tr ng hàng ñ u trong n n kinh t
th gi i tương lai - xã h i h u công nghi p hay công nghi p tiên ti n. Ngày nay,
kh i lư ng thông tin ñang tăng trư ng v i nh p ñ ngày càng cao. CNTT là băng
chuy n ñ t o ra, truy c p, ph bi n và chia s d li u, thông tin, tri th c và các giao
ti p trong xã h i.

23. 14
S ti n hoá c a t ch c v i vi c tăng thành ph n tri th c - công ngh [5]
Trong n a sau c a th k 20, vi c áp d ng h th ng tri th c vào các quy trình
qu n lý s n xu t và d ch v , cũng như nh ng ñ i m i, ñã ñưa t i vi c phát tri n
ch c năng qu n lý tr thành b n ch t cho s ti n b kinh t . Vi c qu n lý ñã ñư c
h tr ngày càng nhi u b i ti n b công ngh m i, c trong lĩnh v c t o ra công c
x lý trao ñ i thông tin, l n trong lĩnh v c s d ng công c m i cho vi c qu n lý
c a th i ñ i m i.
Ti n b khoa h c hi n ñ i ñưa t i vi c ch t o ra máy móc t ñ ng hoá lao
ñ ng trí óc, t ñó công c x lý thông tin ñi vào ph c v cho b ph n lãnh ñ o qu n
lý c a m i t ch c. Các t ch c d n ñư c bi n ñ i ñ ph i h p lao ñ ng c a con
ngư i thông qua trao ñ i thông tin gi a các máy móc và m r ng di n qu n lý, bao
quát. T ch c ngày nay ch ng ki n quá trình liên k t và tái c u trúc ñ tr thành
nh t th vư t qua gi i h n không gian và th i gian. Con ngư i trong m i t ch c
ñư c bi n ñ i ñ tăng cư ng ph n tri th c và sáng t o bên c nh ph n ñã ñư c máy
móc t ñ ng hoá.
Trong nh ng năm v a qua, ý tư ng, tri th c và công ngh ñã làm tăng thêm
ph n quan tr ng cho n n kinh t . M t trong các lý do chính cho ñi u này là phát
tri n nhanh chóng cho CNTT và truy n thông, cung c p các ti n nghi có chi phí
th p ñ thao tác c t gi , phân phát và truy nh p thông tin, do ñó d n t i vi c tăng tri
th c m nh m cho các ho t ñ ng kinh t . Các lý do khác còn có t c ñ ngày càng
tăng c a ti n b khoa h c và công ngh ñã d n t i s tăng trư ng tri th c, tăng tính
c nh tranh toàn c u.
Hình 1.2 cho th y s phát tri n c a t ch c v i vi c công ngh và tri th c ñư c
ñưa d n vào trong nó. Ban ñ u, t ch c v cơ b n ch là m t t p h p ngư i có cùng
m c ñích ñư c thi t l p v i các quy ñ nh rõ r t v quy trình làm vi c ph i h p ñ
ñ t m c tiêu c a t ch c. Ngh thu t ñ i x con ngư i là nhân t quan tr ng giúp
cho t ch c hoàn thành s m nh c a mình. Khi máy móc t ñ ng x lý thông tin
xu t hi n, phát sinh vi c tin h c hoá nh m ph i h p lao ñ ng x lý thông tin c a
máy móc và con ngư i ñ hình thành các h thông tin c c b .

24. 15
Hình 1.2 : S ti n hoá c a t ch c v i vi c tăng thành ph n tri th c – công ngh [5, tr.15]
Khi các máy tính ñư c liên k t thành m ng, các t ch c b t ñ u ñư c CNTT
hoá. Th c ch t ñó là vi c phát tri n h t ng CNTT - TT ph c v cho kinh doanh
nghi p v , vi c x lý và lưu tr thông tin ñư c th c hi n t i nhi u nơi xa nhau qua
m ng.
Bư c vào th i ñ i kinh t thông tin, các t ch c chuy n t ch l y máy móc
làm tr ng tâm sang l y con ngư i làm tr ng tâm. T ch c ñư c k ngh hoá khi con
ngư i trong t ch c ñư c coi là ñ ng l c sáng t o chính và ñư c ph i h p v i nhau
theo quy t c k ngh ñ làm ra s n ph m tri th c m i. Mô hình tăng trư ng t ch c
CMMI (Capability Maturity Model Integration) tr thành hình m u cho các t ch c
tiên ti n. Các t ch c hi n ñ i ñang ti n t i ch tri th c hoá v i vi c tách b ch tri
th c cá nhân và tri th c t p th và thi t l p s ph i h p trong t ch c ñ sáng t o tri
th c m i. Tri th c t p th c a t ch c thư ng xuyên ñư c th ch hoá thành các quy
trình làm vi c m i ph i h p các cá nhân sáng t o tri th c.

25. 16
Tình hình tin h c hoá m t s qu c gia trên th gi i
H i ngh thư ng ñ nh G-8 t i Okinawa - Nh t B n (7/2000) v xã h i thông tin
toàn c u, ñã kh ng ñ nh CNTT ñang nhanh chóng tr thành m t ñ ng l c s ng còn,
t o ra tăng trư ng kinh t th gi i. CNTT mang l i c cơ h i và thách th c l n cho
c n n kinh t m i phát tri n và ñang phát tri n. N m b t ñư c ti m năng c a
CNTT, cho phép vư t qua các rào c n l c h u v phát tri n cơ s h t ng công ngh
ñ nâng cao hi u qu trong vi c th c hi n các m c tiêu xoá ñói gi m nghèo, c i
thi n ñi u ki n y t , chăm sóc s c kho , giáo d c ñào t o, cũng như thương m i.
Th c t ñã ch ng minh nhi u nư c ñang phát tri n, trong ñó có không ít qu c gia
tuy nghèo và ñi sau, song bi t t n d ng cơ h i ng d ng và phát tri n CNTT, nên ñã
t o ñư c nh ng bư c phát tri n vư t b c. Tiêu bi u trong nhóm nư c này ph i k
t i là n ð , Trung Qu c, Hàn Qu c. Năm 2006, s dân trên th gi i s d ng
internet là 1.043.104.886 ngư i chi m 16% nhưng ñ n năm 2008 ñã lên t i hơn 1,6
t ngư i chi m kho ng 24,7% dân s . V thương m i ñi n t th gi i năm 2005 ñ t
g n 700 t USD, d báo năm 2012 ñ t 1.000 t USD [5, tr.131- 140].
Hình 1.3 là bi u ñ mô t s ngư i s d ng Internet phân theo vùng trên th gi i.
Hình 1.3. Bi u ñ mô t s ngư i s d ng Internet phân theo vùng
(Ngu n: www.internetwouldstat3.com, 15/11/2006)

26. 17
B ng 1.1: Th ng kê dân s s d ng internet trên th gi i năm 2006
STT Khu v c Dân s (ngư i) S dân s d ng internet T l
1 Châu Phi 915 210 928 23 649 000 2,6%
2 Châu Á 3 667 774 066 380 400 713 10,4%
3 Châu Âu 807 289 020 294 101 844 36,4%
4 Trung ðông 190 084 161 18 203 500 9,6%
5 B c M 331 473 276 227 470 713 68,6%
6 Châu M Latinh-Caribê 553 908 632 79 962 809 14,7%
7 Châu Úc 33 956 977 17 872 707 52,6%
Ngu n – [5], tr.136
o M
- Nh CNTT và Internet mà hàng năm ngành s n xu t, l p ráp ô tô gi m chi phí t
8-12%; chi phí ngành xây d ng gi m 7-10%, hơn 60% vé máy bay ñư c bán qua
m ng. Cho ñ n năm 2007, nư c M luôn ñ ng ñ u th gi i v s ngư i s d ng
internet v i kho ng 215 tri u chi m 70% dân s , nhưng ñ n năm 2008 thì xu ng v
trí th 2, sau Trung Qu c.
- Trư c tình tr ng suy thoái kinh t toàn c u, T ng th ng M Barack Obama ñã
tuyên b “Ph i tin h c hoá ñ c u kinh t ”. Ông ñã lên k ho ch s thúc ñ y chương
trình ñ u tư cơ s h t ng l n nh t trong l ch s nư c M , kêu g i các t ch c,
doanh nghi p, b nh vi n, trư ng h c… hi n ñ i hoá h th ng qu n lý và ñã quy t
ñ nh chi gói c u tr kinh t kh ng l , tr giá hơn 700 t USD cho ho t ñ ng tin h c
hoá trư ng h c t i M và b nhi m Vivek Kundra gi ch c CIO c p qu c gia
chuyên trách v CNTT c a M nh m giúp T ng th ng quy t ñ nh nên s d ng
nh ng công ngh nào trong vi c ñi u hành chính ph .
o Ph n Lan
Ph n Lan b t ñ u xây d ng chi n lư c qu c gia ñ nh hư ng t i xã h i thông tin
t ñ u nh ng năm 1990 v i ñ cương phác th o l n th nh t và năm 1998 là chi n
lư c th hai. Tháng 1/2006, Th tư ng Ph n Lan tr c ti p ch ñ o nhóm các b
trư ng thành viên c a chương trình Xã h i thông tin th c hi n chi n lư c l n th ba

27. 18
v i m c tiêu nâng cao năng l c c nh tranh, năng su t lao ñ ng, ph n ñ u công b ng
xã h i và nâng cao ch t lư ng cu c s ng thông qua vi c ng d ng CNTT.
o Malaysia
Năm 1994, Malaysia ñã hình thành H i ñ ng CNTT qu c gia do Th tư ng tr c
ti p lãnh ñ o. Năm 1996, Chính ph Malaysia ñã xây d ng chương trình “T m nhìn
2020” hư ng ñ n xã h i tri th c và phát tri n. Năm 2006, Malaysia có 10.040 nghìn
ngư i s d ng internet chi m 36,7% dân s .
o Singapore
Chương trình CNTT c a Chính ph Singapore b t ñ u t ñ u nh ng năm 1980
v i m c tiêu tr thành qu c gia có trình ñ ng d ng và phát tri n CNTT ñ ng c p
qu c t . Giai ño n ñ u, Singapore ch y u t p trung vào công tác tin h c hoá các
ho t ñ ng dân s v i yêu c u t ñ ng hoá, gi m b t gi y t , nâng cao hi u qu tác
nghi p trong m t s lĩnh v c: thương m i, y t , lu t pháp…
Năm 1999, Singapore thi t l p Singapore One, h t ng băng thông r ng quy mô
qu c gia v i g n 100% các t ch c, cơ quan, h gia ñình, trư ng h c, b nh vi n,
thư vi n công c ng… có th truy c p v i hàng trăm ng d ng tr c tuy n. Năm
2006, dân s Singapore s d ng internet là 2.421 nghìn ngư i, chi m 67,2% t l
cao nh t Châu Á.
o Trung Qu c
Chính ph Trung Qu c ñã s m có s quan tâm ñ c bi t t i vi c ñ y m nh ng
d ng CNTT vào công tác lãnh ñ o và qu n lý t gi a nh ng năm 1990, nhưng th c
ch t m i ñư c tri n khai m nh t năm 2000. Nhưng ñ c bi t t tháng 8/2001, v i
vi c thành l p Ban Ch ñ o Tin h c hoá Nhà nư c do Th tư ng làm trư ng ban và
5 u viên B Chính tr làm Phó trư ng ban, vi c ng d ng CNTT ñã có bư c phát
tri n m i v ch t. Năm 2006, s ngư i s d ng internet ñ t 123 tri u chi m 9,4%
dân s , doanh s mua bán trên m ng kho ng 1,23 t USD và có kho ng 45,6 tri u
máy tính k t n i internet. Nhưng ñ n cu i tháng 2/2008 s ngư i s d ng internet
ñã lên t i 221 tri u (ñ ng ñ u th gi i) chi m 16% dân s .

28. 19
o n ð
Chính ph n ð ñã xây d ng nhi u chính sách thu n l i thu hút ñ u tư nư c
ngoài, m r ng ph m vi h p tác qu c t trong lĩnh v c CNTT nh m tăng cư ng
xu t kh u ph n m m và các d ch v kèm theo. Giá tr ph n m m xu t kh u hàng
năm tăng kho ng 50% (năm 1997 ñ t 2,7 t USD; năm 2000 ñ t trên 4 t USD). n
ð r t chú tr ng ñào t o chuyên gia ph n m m, hi n có kho ng trên 100.000
chuyên gia làm vi c nư c ngoài và trên 200.000 chuyên gia làm vi c trong nư c.
Chính ph ñã xây d ng nhi u trung tâm công ngh ph n m m có trang b cơ s h
t ng hi n ñ i, dùng tr m v tinh m t ñ t ñ nh n ñơn ñ t hàng nư c ngoài và xu t
kh u s n ph m.
1.1.3. Tình hình tin h c hoá qu n lý Vi t Nam
Th y rõ t m quan tr ng c a THH v i s phát tri n c a n n kinh t , ð ng và
Nhà nư c ñã có Ngh quy t, chính sách v ng d ng và phát tri n CNTT như:
- Ngh quy t 58/CT-TW c a B Chính tr v ñ y m nh ng d ng và phát tri n
CNTT trong s nghi p công nghi p hoá, hi n ñ i hoá giai ño n 2001-2005
- Quy t ñ nh s 81/2001/Qð-TTg ngày 24/5/2001 c a Th tư ng Chính ph v
vi c phê duy t Chương trình hành ñ ng tri n khai Ngh quy t s 58/CT-TW c a B
Chính tr .
- Quy t ñ nh s 95/2002/Qð-TTg ngày 17/7/2002 c a Th tư ng Chính ph phê
duy t K ho ch t ng th v ng d ng và phát tri n CNTT Vi t Nam ñ n 2005.
- Quy t ñ nh s 235/Qð-TTg ngày 02/03/2004 c a Th tư ng Chính ph v vi c
phê duy t d án t ng th “ ng d ng và phát tri n ph n m m mã ngu n m Vi t
Nam giai ño n 2004-2008”
- Ngh ñ nh s 191 ngày 29/7/2005 c a Th tư ng Chính ph phê duy t ñ án
“h tr doanh nghi p ng d ng công ngh thông tin ph c v h i nh p và phát tri n
giai ño n 2005-2010”
Tuy v y, t c ñ và hi u qu tin h c hóa qu n lý các doanh nghi p Vi t Nam
nói chung ñang còn r t ch m và kém ch t lư ng.

29. 20
Th c tr ng tin h c hoá qu n lý các doanh nghi p Vi t Nam [34]
S li u ñi u tra c a Vi n Tin h c Doanh nghi p (Phòng Thương m i và Công
nghi p Vi t Nam) v i 1.613 DN thu c các t nh thành An Giang, B c Giang, C n
Thơ, ðăk Nông, Long An và Qu ng Bình, ho t ñ ng trong t t c các lĩnh v c ngo i
tr CNTT-TT t i th i ñi m tháng 11/2009 s cho th y b c tranh toàn c nh c a vi c
ng d ng CNTT trong c ng ñ ng các DN Vi t Nam.
+ V ph n c ng: ð i ña s các DN ñã ñưa máy tính vào ng d ng trong các ho t
ñ ng s n xu t kinh doanh nên nhu c u v mua s m máy móc là không l n. Ch có
23,06% DN có nhu c u mua s m thêm máy tính ñ bàn, nhu c u v mua thêm các
lo i máy khác như sau: xách tay (29,49%), máy in (21,96%), máy chi u (15,67%),
máy quét (26%) và máy ch (8,78%).
+ V ph n m m: Các DN t p trung ch y u s d ng m t s s n ph m ph n m m
như: b tin h c văn phòng microsoft office (g n 100%), ph n m m k toán, tài
chính (76,3%) (trong s 23,7% chưa s d ng ph n m m k toán, tài chính thì có
10,92% DN có nhu c u và s s d ng). ð i v i m t s ph n m m ng d ng khác
thì ng d ng còn r t h n ch : ch có 3,48% DN có ng d ng gi i pháp ERP; 6,51%
s d ng ph n m m CRM; 6,08% s d ng ph n m m qu n lý khách s n, nhà hàng
(t p trung vào các DN ho t ñ ng trong lĩnh v c du l ch, l hành); 8,87% s d ng
ph n m m qu n lý c ñông; qu n lý email (31,2%); nhân s ti n lương có t l
tương ñ i th p (29,76%) và ph n m m bán hàng (28,52%).
+ V k t n i m ng di n r ng và m ng c c b : T l DN k t n i m ng n i b
38,99%, trong ñó, t l k t n i m ng c c b 43,45%, di n r ng 14,69%.
+ V d ch v CNTT: 18,13% DN ñã s d ng d ch v tư v n CNTT. Có t i 81,87%
DN chưa ho c không s d ng, trong ñó s DN không có nhu c u nào v s d ng
d ch v CNTT chi m t i 45,42%. Các d ch v tư v n CNTT ñư c s d ng nhi u
nh t là: s a ch a, b o hành, b o trì. Các DN thư ng s d ng ñ i ngũ cán b n i b
và d ch v c a các c a hàng máy tính, ch dư i 25% s d ng d ch v tư v n CNTT
chuyên nghi p. Lý do mà d ch v tư v n CNTT chuyên nghi p ít ñư c s d ng là:

30. 21
Hình 1.4 - Bi u ñ lý do không s d ng d ch v CNTT chuyên nghi p
+ V k t n i m ng Internet: chi m t l khá cao (91,51%) ch có 8,43% DN chưa có
nhu c u k t n i internet. ADSL là hình th c k t n i ñư c DN l a ch n s d ng
nhi u nh t (77,87%); hình th c k t n i internet qua ñư ng ñi n tho i ch còn 8,37%
DN s d ng. Thuê ñư ng truy n riêng là 8,87% và các cách khác như k t n i không
dây chi m t l nh 4,71%. M c ñích c a vi c s d ng internet trong các DN ñư c
bi u di n b ng bi u ñ 1.5.
+ V xây d ng website: Ch có 26,2% DN có website riêng, trong ñó 13,08% DN có
cán b b ph trách c p nh t thông tin lên website hàng ngày; 3,84% c p nh t hàng
tu n; s còn l i không c p nh t thông tin gì c sau khi xây d ng website. V ñ u tư
vào vi c duy trì, phát tri n website ch chi m 3,90%. M c ñ an toàn thông tin trên
Hình 1.5 – Bi u ñ m c ñích s d ng internet trong các doanh nghi p

31. 22
website c a DN r t th p, ch có 5,08% DN có thông tin ñưa lên m ng nh n ñ nh là
ñư c b o ñ m an toàn và thông tin ñư c ñ m b o ch có 10,72%. M c ñích c a vi c
s d ng website trong DN ñư c th hi n b ng bi u ñ 1.6.
Hình 1.6 - Bi u ñ m c ñích s d ng website trong doanh nghi p
+ V thương m i ñi n t : Vi c phát tri n các ng d ng ph c v cho thương m i
ñi n t còn r t h n ch và chưa phát huy ñư c hi u qu , chưa có s hư ng d n và
h tr t phía Chính ph , nh n ñ nh c a DN v hi u qu vi c áp d ng thương m i
ñi n t trong kinh doanh còn r t th p. Theo Computer World HongKong thì ch s
v m c ñ s n sàng th c hi n thương m i ñi n t Vi t Nam là 2,69 trong khi ñó
các nư c khu v c như Singapore (8,17); ðài Loan (7,26); Hàn Qu c (7,11); Trung
Qu c (3,64)... Và theo IBM Global Services thì h ñánh giá tình hình s d ng và
phát tri n thương m i ñi n t Vi t Nam là ñang trong th i kỳ “sơ kh i”.
+ V h t ng nhân l c CNTT: T l các DN có b ph n chuyên trách CNTT
(20,03%); t l cán b chuyên trách (25,17%). Tuy v y, ch có 41,47% DN có nhu
c u ñào t o thêm cán b s d ng CNTT.
+ V xu hư ng ñ u tư ng d ng CNTT: cho ph n c ng (máy tính, máy in, máy fax,
máy scan) (39,98%); k t n i m ng n i b (29,37%); ph n m m văn phòng
(32,10%); ph n m m qu n lý (39,75%), các ng d ng website cao c p (s h u
website riêng, s d ng d ch v thương m i ñi n t ) (37,22%); các gi i pháp v lưu
tr , cơ s d li u (storage, database,…) (18,92%). V d ch v tư v n CNTT ñã có

32. 23
59,40% DN có k ho ch và nhu c u s d ng. Còn theo kh o sát c a Ban ch ñ o
Qu c gia CNTT thì cho th y các DN ch ñ u tư m t chi phí r t nh là 0.05% -
0.08% doanh thu cho CNTT, trong khi M con s trung bình là 1.5%. Ph n l n
chi phí dành cho trang thi t b (ph n c ng) (chi m t i 60% t ng chi phí), chưa chú ý
t i phát tri n ph n m m, gi i pháp và ñào t o (chi tiêu cho ñào t o k năng CNTT
quá th p ch chi m 4,8% so v i ñ u tư ph n c ng).
Tuy v y, trong năm 2008 m c dù là suy thoái kinh t toàn c u nhưng doanh
thu CNTT trong nư c v n ñ t 10 t USD, s ngư i s d ng internet là 21.524.417
chi m 24.98% (tính ñ n 4/2009), ñ ng th 17 trong 20 qu c gia và vùng lãnh th
ñ ng ñ u th gi i. K t qu này góp ph n quan tr ng vào t c ñ tăng trư ng chung
c a Vi t Nam cũng như trong quá trình h i nh p v i c ng ñ ng qu c t . ðây là cái
nhìn kh quan v CNTT cho th i gian t i.
Ngày 26-28/08, di n ñàn WITFOR 2009 ñư c t ch c t i Hà N i v i hơn
1500 ñ i bi u ñ n t g n 100 qu c gia trên th gi i tham d . T i di n ñàn này ñã có
t i hơn 100 di n gi nư c ngoài và 30 di n gi Vi t Nam trong 7 phiên toàn th
xoay quanh v n ñ chi n lư c, chính sách vĩ mô liên quan t i vai trò c a nhà nư c,
DN và xã h i trong vi c thúc ñ y ng d ng và phát tri n CNTT ph c v s phát
tri n b n v ng n n kinh t . Cũng t i di n ñàn này, Th tư ng Nguy n T n Dũng
cũng nh n m nh Vi t Nam ñang t p trung hoàn thi n môi trư ng pháp lý, hi n ñ i
hóa cơ s h t ng, ñ y m nh ng d ng và phát tri n CNTT và nh t là chú tr ng phát
tri n ngu n nhân l c... xây d ng chi n lư c tăng t c ñưa ñ t nư c tr thành qu c
gia m nh v CNTT.
Th c tr ng tin h c hoá qu n lý trong các t ch c thu c B Xây d ng [12]
T i B Xây d ng, tin h c hoá qu n lý ñã ñư c quan tâm t nh ng năm 90 ñ n
nay ñã th c hi n qua 3 giai ño n:
- Giai ño n 1 (1990-1996) ñã trang b ñư c hơn 30 máy vi tính ph c v cho các
công tác như th ng kê, t ng h p s li u, qu n lý công văn ñi, ñ n, so n th o văn
b n...Tuy nhiên các ng d ng này còn mang tính ñơn l , th công, thi u tính h
th ng chưa ñáp ng v i yêu c u qu n lý chung c a toàn ngành.

33. 24
- Giai ño n 2 (1996-2000), dư i s ch ñ o tr c ti p c a Chính ph , B ñã xây
d ng ñư c m ng thông tin qu n lý hành chính nhà nư c ngành Xây d ng (XDNET-
01) g m 02 máy ch , 46 máy tr m, hoà v i h th ng m ng di n r ng c a Chính
ph . H th ng bư c ñ u ñã t o ñư c m t s cơ s d li u theo ch c năng qu n lý và
ph c v các ho t ñ ng ñi u hành c a B như các chương trình qu n lý: báo cáo ho t
ñ ng tu n, tháng; l p và truy n l ch công tác; gi y m i h p...
- Giai ño n 3 (2001- ñ n nay), B ñã tri n khai ð án tin h c hoá qu n lý hành
chính nhà nư c ngành Xây d ng giai ño n 2001- 2005 v i m c ñ u tư là 33,9 t
ñ ng. M c tiêu là xây d ng hoàn ch nh các h th ng thông tin, cơ s d li u ñi n t
qu n lý hành chính nhà nư c ngành Xây d ng ph c v s ch ñ o ñi u hành c a các
c p qu n lý ngành Xây d ng trên ph m vi c nư c. Năm 2003, ñã xây d ng ñư c
m ng tin h c t i cơ quan B v i 100% máy tính ñư c n i m ng m ng, ñ m b o
m c tiêu 1chuyên viên/1máy tính, v i t ng m c ñ u tư là 3,17 t ñ ng. Năm 2006,
B tri n khai d án “Xây d ng Trung tâm tích h p d li u B Xây d ng”, v i t ng
m c ñ u tư 4,93 t ñ ng. D án ñã ñ u tư mua s m 13 máy ch , 190 máy tr m, 50
máy in, 15 swithch, thi t b k t n i m ng khác như: dây cáp, Wall Plate, Card
NetWorking..., ph n m m h th ng, và cài ñ t m t s d ch v cơ b n như thư tín
ñi n t , ADMIN, Firewall, DNS, DHCP, RAS, Lotus Notes, phòng ch ng virus.
- V h t ng k thu t CNTT: ch s h t ng k thu t CNTT năm 2007 là 0.6268 x p
h ng th 5; t l máy tính/ñ u ngư i (0.79); t l máy tính k t n i m ng c c b và
Internet (100%); t l m ng c c b ñã có h th ng an ninh m ng (tư ng l a, phòng
ch ng virus, b o m t v.v.) (100%); t l m ng c c b ñã có h th ng an toàn d li u
(t / băng ñĩa/SAN/NAS) (50%).
- V h t ng nhân l c CNTT: ch s h t ng nhân l c CNTT năm 2007 là 0.4148
x p h ng th 9; t l cán b CNTT chuyên trách/T ng s CBCNV (1.84%); t l
lư t cán b ñư c ñào t o v CNTT trong 3 năm 2005-2007/T ng s CBCNV
(100,54%); t l ngư i bi t s d ng máy tính trong công vi c/T ng s cán b
(78,82%); t l chi cho ñào t o CNTT trong 3 năm 2005-2007/ñ u ngư i (240,928);
t l chi cho ñào t o CNTT trong năm 2007/ñ u ngư i (89,233); t ng s cán b

34. 25
ñư c ñào t o là 164 lư t ngư i (trong ñó cán b lãnh ñ o: 29; chuyên viên s d ng:
105; chuyên viên tin h c: 30).
- V ng d ng CNTT: ch s ng d ng CNTT năm 2007 là 0.5717 x p h ng th 9;
t l chi cho ng d ng CNTT trong 3 năm 2005-2007/ñ u ngư i (1,175,271); t l
nghi p v ñư c tin h c hóa (50%); t l CBCC s d ng thư ñi n t trong công vi c
(80%); t l d ch v hành chính công ñư c cung c p trên m ng Internet (70%); m c
trung bình c a các d ch v công trên m ng (0.67); các ch c năng cơ b n c a
Website/C ng thông tin ñi n t c a B (15.50); t ng ngu n v n ñ u tư cho ph n
m m t năm 2002-2006 là 850 tri u ñ ng.
- V môi trư ng t ch c và chính sách (MT TC-CS): ch s MT TC-CS năm 2007 là
1.0 x p h ng th 1; năm 2006 (0.83), năm 2005 (1.0).
o T i các doanh nghi p tr c thu c B Xây d ng
B Xây d ng có 19 T ng Công ty, s li u ñi u tra v th c tr ng tin h c hoá
sau ñây Văn phòng B và 4 T ng công ty l n ñó là: T ng Công ty C ph n Xu t
nh p kh u và Xây d ng Vi t Nam (Vinaconex), T ng Công ty Xi Măng Vi t Nam
(VICEM), T ng Công ty Xây d ng Sông ðà (SONGDA) và T ng Công ty Xây
d ng Mi n Trung (COSEVCO) ph n nào cho th y b c tranh t ng quan v th c
tr ng ng d ng CNTT trong các T ng công ty thu c B Xây d ng (Ngu n - [33])
B ng 1.2: X p lo i chung ch s ICT Index
Các ch tiêu T ng Công ty VINACONEX VICEM COSEVCO SONGDA
Ch s h t ng k thu t CNTT 0,4449 0,2698 0,3344 0,0190
Ch s h t ng nhân l c 0,1288 0,0851 0,0023 0,0001
Ch s ng d ng 0,5856 0,5367 0,3213 0,3699
Ch s môi trư ng, t ch c, chính sách 0,6389 0,7222 1,0000 1,0000
ICT Index 0,4092 0,3427 0.3219 0,2287Năm
2007 X p h ng 5 14 17 23
ICT Index 0.3216 0,3754 0,3821Năm
2006 X p h ng 27 20 19
ICT Index 0,2784 0,3455Năm
2005 X p h ng 28 17
B ng 1.3: X p h ng theo nhóm ch tiêu v h t ng k thu t CNTT - TT
Các ch tiêu T ng Công ty VINACONEX VICEM COSEVCO SONGDA
- T l máy tính/ñ u ngư i 0.63 0.12 0.32 0.10
- T l máy tính k t n i m ng c c b 100% 66.97% 100% 16.39%
- T l ñơn v thành viên tham gia m ng di n 0% 0% 0% 0%

35. 26
r ng c a DN
- T l băng thông k t n i Internet (ADSL,
leased line v.v.)/T ng s CBCNV
0.10 7.14 0.69 0.12
- T l máy tính có k t n i Internet b ng
băng thông r ng
100% 51.99% 100% 0%
- T l m ng c c b ñã có h th ng an ninh
m ng (tư ng l a, phòng ch ng virus, b o
m t v.v.)
100% 90% 100% 13.1%
- T l m ng c c b ñã có h th ng an toàn
d li u (t / băng ñĩa/SAN/NAS)
100% 15% 0% 1.42%
- T l ñ u tư cho h t ng k thu t CNTT
trong 3 năm 2005, 2006, 2007/ñ u ngư i
10.054 685124 14643 0
- T l ñ u tư cho h t ng k thu t CNTT
trong năm 2007/ñ u ngư i
5.799 270485 7969 0
ICT Index 0.4449 0.2698 0.3344 0.019Năm
2007 X p h ng 4 20 13 32
ICT Index 0.3760 0.2457 0.0918Năm
2006 X p h ng 9 24 33
ICT Index 0.0560 0.0650Năm
2005 X p h ng 40 39
B ng 1.4: X p h ng theo nhóm ch tiêu v h t ng nhân l c CNTT
Các ch tiêu T ng Công ty VINACONEX VICEM COSEVCO SONGDA
- S lư ng lao ñ ng (ngư i) 14920 9223 10884 5629
- T l cán b chuyên trách v CNTT-
TT/T ng s CBCNV
0.01% 0.17% 0.01% 0.01%
- T l cán b ñư c ñào t o chính quy v
CNTT-TT trình ñ t TCCN tr lên/T ng s
CBCNV
0.01% 0.68% 0.10% 0.01%
- T l lư t cán b ñư c ñào t o v CNTT
trong 3 năm 2005, 2006, 2007/T ng s
CBCNV
0% 3.29% 0% 0%
- T l lư t cán b ñư c ñào t o, hu n luy n
v CNTT năm 2007/T ng s CBCNV
0% 0.89% 0% 0%
- T l s ngư i bi t s d ng máy tính trong
công vi c/T ng s CBCNV
76.05% 46.03% 0.97% 0.32%
- T l chi cho ñào t o CNTT trong 3 năm
2005, 2006, 2007/ñ u ngư i
0 79245 0 0
- T l chi cho ñào t o CNTT trong năm
2007/ñ u ngư i
0 37288 0 0
ICT Index 0.1088 0.0851 0.0023 0.0001Năm
2007 X p h ng 9 10 30 31
ICT Index 0.0045 0.3964 0.2567Năm
2006 X p h ng 33 6 15
ICT Index 0.1386 0.0304Năm
2005 X p h ng 16 32
B ng 1.5: X p h ng theo nhóm ch tiêu v ng d ng CNTT - TT
Các ch tiêu T ng Công ty VINACONEX VICEM COSEVCO SONGDA
- T l chi cho ng d ng CNTT-TT (ph n
m m, d ch v , khác)/ñ u ngư i trong 3 năm
2005, 2006, 2007
2844 634618 20918 0

36. 27
- T l chi cho ng d ng CNTT-TT (ph n
m m, d ch v , khác)/ñ u ngư i trong năm
2007
2221 277391 14244 0
- S lư ng ng d ng cơ b n ñã tri n khai 9.5 13.5 3.0 5.0
- T l ñơn v thành viên ñã tri n khai các
ng d ng trên
100% 100% 100% 49.18%
- T l ng d ng ch y trên m ng c c b
(LAN)
100% 45% 10.00% 0.00%
- T l ng d ng ch y trên m ng di n r ng
c a doanh nghi p
0 5% 0.00% 0.00%
- Website c a DN 9 8.5 6.5 8
- T n su t c p nh t Website 4 3 1 4
- S d ng Internet 3.0 3.0 3.0 3.0
ICT Index 0.5856 0.5367 0.3213 0.3699Năm
2007 X p h ng 4 6 18 16
ICT Index 0.2684 0.2885 0.4505Năm
2006 X p h ng 27 20 18
ICT Index 0.1539 0.4586Năm
2005 X p h ng 21 17
B ng 1.6: X p h ng theo nhóm ch tiêu v môi trư ng t ch c - chính sách
Các ch tiêu T ng Công ty VINACONEX VICEM COSEVCO SONGDA
-T ch c ch ñ o và tri n khai ng d ng
CNTT-TT
1 1 2 2
- Cơ ch , chính sách cho ng d ng CNTT 3 4 4 4
- S quan tâm c a lãnh ñ o DN ñ i v i vi c
ng d ng CNTT-TT
2 2 3 3
ICT Index 0.6389 0.7222 1.000 1.000Năm
2007 X p h ng 19 13 1 1
ICT Index 0.7222 0.5278 1.000Năm
2006 X p h ng 19 28 1
ICT Index 0.5278 1.000Năm
2005 X p h ng 34 1
1.2. CÁC PHƯƠNG PHÁP TIN H C HÓA QU N LÝ
L ch s phát tri n c a quá trình qu n lý t m c ñ th p ñ n m c ñ cao, t
qu n lý th công ñ n qu n lý t ñ ng nh ng d ng CNTT. ð chuy n t qu n lý
th công sang qu n lý t ñ ng v i s tr giúp ñ c l c c a CNTT, v m t lý thuy t
có 2 phương pháp chuy n ñ i g i là tin h c hóa t ng ph n và tin h c hoá toàn b .
1.2.1. Phương pháp tin h c hoá t ng ph n
Tin h c hoá t ng ph n là vi c ng d ng CNTT cho t ng ph n c a công tác
qu n lý trong t ch c theo t ng giai ño n qu n lý riêng bi t, ñ c l p v i các công
ño n khác. Hay nói cách khác, CNTT không tham gia vào t t c các công ño n c a
quá trình qu n lý vào m t th i ñi m mà ch m t s lĩnh v c. Trong quá trình THH

37. 28
thì m t s công ño n c a quá trình qu n lý còn l i v n th c hi n theo phương pháp
truy n th ng. ð th c hi n phương pháp này, ngư i ta ti n hành ch n t ng công
ño n m t ñ ti n hành THH t ng ph n. Trư c khi ch n công ño n s ñư c ti n
hành THH ph i ñánh giá t ng công ño n r i l a ch n và ñưa ra k t lu n s ti n
hành THH công ño n nào trư c là t t nh t. Nh ng công ño n ñư c l a ch n trư c
thư ng có ch c năng quan tr ng có nh hư ng ñ n c h th ng. Sau khi ti n hành
THH công ño n th nh t thành công thì s ti n hành THH ti p công ño n th hai,
th ba…Như v y, h th ng qu n lý ñư c chuy n d n t phương th c qu n lý th
công sang phương th c qu n lý THH theo t ng b ph n theo ti n trình th i gian.
V a chuy n ñ i, v a rút kinh nghi m cho quá trình chuy n ñ i sau.
Ưu ñi m c a phương pháp này là d ti n hành, giá r , ñ an toàn cao, r i ro
th p vì n u h th ng tin h c hoá g p r c r i thì s ch làm nh hư ng ñ n b ph n
ñư c tin h c hoá mà không nh hư ng ñ n toàn b t ch c.
Như c ñi m: v lâu dài h th ng s dư th a d li u, khó nâng c p, x y ra mâu
thu n, không th ng nh t gi a các công ño n.
Tuy có m t s như c ñi m trên, nhưng trong th c t ngư i ta thư ng ti n hành
tin h c hoá qu n lý theo phương pháp này b i vì nó ñư c phát tri n d n d n theo
trình t th i gian, nó không gây ra nh ng bi n ñ ng l n trong h th ng qu n lý và
tránh ñư c nh ng nguy cơ h th ng ph i ng ng ho t ñ ng.
1.2.2. Phương pháp tin h c hoá toàn b
Tin h c hoá toàn b là vi c ng d ng CNTT vào t t c các công ño n c a quá
trình qu n lý trong t ch c t i cùng m t th i ñi m.
Ưu ñi m: V i phương pháp này s t o ra m t h th ng t ng th th ng nh t,
m t CSDL tích h p s d ng chung cho toàn b h th ng nên tránh ñư c s sai l ch,
dư th a và trùng l p d li u, thông tin k t qu do h th ng cung c p chính xác, k p
th i và nhanh g n.
Như c ñi m: T n kém, m t nhi u th i gian xây d ng, chi phí cao và c n ph i
trang b t t cơ s v t ch t trư c khi ti n hành tin h c hoá. ð r i ro trong phương

38. 29
pháp này n u x y ra là r t nguy h i, vì n u h th ng tin h c hoá g p r c r i thì s
làm nh hư ngñ n toàn b t ch c.
Phương pháp này ch nên áp d ng trong trư ng h p c n thi t, c n ph i thay
ñ i hoàn toàn t quá trình qu n lý th công sang tin h c hoá qu n lý và ñ i v i h
th ng không quá l n v i m c ñ ph c t p v a ph i. ð th c hi n THH toàn b thì
ph i chu n b ñ y ñ , k lư ng các phương ti n máy móc cũng như ph i ki m soát
ch t ch h th ng và d phòng kh năng khôi ph c d li u khi s c x y ra. Trong
th c t phương pháp này h u như không ñư c áp d ng.
1.3. CÁC THÀNH PH N C A H TH NG THÔNG TIN TIN H C HÓA
QU N LÝ
Khi nghiên c u v HTTT, trên th gi i cũng như Vi t Nam các nhà khoa
h c có r t nhi u quan ñi m khác nhau v các thành ph n c a HTTT. Sau ñây tác gi
tóm t t quan ñi m c a m t s nhà khoa h c trên th gi i, Vi t Nam và ñưa ra
quan ñi m c a mình v các thành ph n c a HTTT tin h c hóa.
1.3.1. Quan ñi m c a các nhà khoa h c trên th gi i và Vi t Nam v các
thành ph n c a h th ng thông tin
- Theo bách khoa toàn thư: H th ng thông tin là m t t p h p và k t h p c a các
ph n c ng, ph n m m và các h m ng truy n thông ñư c xây d ng và s d ng ñ
thu th p, t o, tái t o, phân ph i và chia s các d li u, thông tin và tri th c nh m
ph c v các m c tiêu c a t ch c [38]. Các thành ph n c a HTTT bao g m: ph n
c ng, ph n m m, các h m ng, d li u và con ngư i.
- Theo PGS.TS. Hàn Vi t Thu n [23, tr.27], HTTT qu n lý bao g m b n thành
ph n mà ngư i ta g i là các tài nguyên c a h th ng, ñó là: ph n m m, nhân l c,
ph n c ng và d li u.
- Theo PGS.TS. Nguy n Văn V [36, tr.11 ], HTTT qu n lý bao g m năm thành
ph n: thi t b tin h c (ph n c ng), các chương trình (ph n m m), d li u, th t c –
quy trình và con ngư i.

39. 30
- Theo TS. Trương Văn Tú – TS. Tr n Th Song Minh [28, tr.21] thì HTTT
qu n lý g m b n b ph n: con ngư i, các thi t b ph n c ng, ph n m m, d li u.
- Theo PGS.TS. ð ng Minh t [1, tr.40] và Nguy n Văn Ba [2, tr.14], các thành
ph n c a HTTT n u không k con ngư i và phương ti n thì còn g m hai b ph n cơ
b n là các d li u và các ch c năng x lý.
- Theo TS. Lê Văn Phùng [15, tr.26], HTTT là m t t p h p các thành ph n:
thông tin, phương pháp x lý thông tin, con ngư i và phương ti n.
- Theo Ralph M. Stair [50, tr.16], HTTT bao g m ph n c ng, ph n m m, d
li u, truy n thông, con ngư i và các th t c.
- Theo Jeffrey L.Whitten, Lonnie D.Bentley and Kevin C.Ditttman [43, tr.8],
HTTT là m t t p h p g m con ngư i, d li u, các ch c năng x lý, s bi u di n
thông tin và công ngh thông tin. Trong ñó CNTT l i g m ph n c ng, ph n m m và
công ngh truy n thông.
Như v y, theo các nhà khoa h c thì các thành ph n c a HTTT bao g m các
y u t : con ngư i, ph n c ng, ph n m m, d li u, công ngh truy n thông, các ch c
năng x lý, s bi u di n thông tin và các th t c. Hai y u t con ngư i và d li u
ñư c t t c các nhà khoa h c l a ch n, riêng y u t ph n c ng có hai trư ng phái
phân bi t.
- Trư ng phái th nh t (PGS.TS. Hàn Vi t Thu n, TS. Trương Văn Tú, TS.
Tr n Th Song Minh) coi ph n c ng bao g m máy tính ñi n t , m ng máy tính
(công ngh truy n thông) và các thi t b khác.
- Trư ng phái th hai (PGS.TS. Nguy n Văn V , Ralph M. Stair, Jeffrey
L.Whitten, Lonnie D.Bentley and Kevin C.Ditttman) tách riêng ph n c ng và công
ngh truy n thông.
V ph n m m: Jeffrey L.Whitten, Lonnie D.Bentley and Kevin C.Ditttman,
PGS.TS. ð ng Minh t, Nguy n Văn Ba tách riêng các ch c năng x lý thành b
ph n riêng bi t v i ph n m m, còn các nhà khoa h c khác ñ ng nh t các ch c năng
x lý thu c ph n m m.

40. 31
1.3.2. Quan ñi m c a tác gi v các thành ph n c a h th ng thông tin tin h c
hóa qu n lý
Trư c h t, tác gi làm rõ nh ng khái ni m: HTTT, HTTT tin h c hóa và
HTTT tin h c hóa qu n lý
- Theo quan ñi m c a tác gi , HTTT là m t t p h p các ngu n l c bao g m con
ngư i và các ngu n l c khác k t h p v i nhau cùng làm nhi m v thu th p, x lý,
lưu tr và cung c p thông tin cho nh ng ñ i tư ng khác nhau v i nh ng m c ñích
khác nhau.
Như v y, HTTT bao g m HTTT th công và HTTT tin h c hóa.
- HTTT th công là h th ng d a trên công ngh gi y, bút.
- HTTT tin h c hóa là h th ng s d ng CNTT, nghĩa là h th ng có s tr giúp
c a các phương ti n ñi n t như máy tính, các thi t b liên l c truy n thông…(g i
chung là ph n c ng). Nhưng hi n nay, b t kỳ HTTT nào cũng có s tr giúp c a
máy tính nên ngư i ta ñ ng nh t khái ni m HTTT và HTTT tin h c hoá v i nhau.
- HTTT qu n lý là HTTT ñư c phát tri n và s d ng có hi u qu trong m t t
ch c. M t HTTT ñư c coi là hi u qu n u nó giúp hoàn thành ñư c các m c tiêu
c a nh ng con ngư i hay t ch c s d ng nó. ð i tư ng ph c v c a HTTT qu n lý
th c s r ng hơn r t nhi u so v i ý nghĩa c a chính b n thân tên g i c a nó. ð i
tư ng ph c v không ch là các nhà qu n lý, mà còn bao g m c nh ng ngư i trong
m t t ch c làm vi c trên HTTT. Trong th c t , h u h t t t c các HTTT ñ u ph c
v cho các ñ i tư ng này, vì v y h u h t các HTTT ñ u ñư c g i là HTTT qu n lý
(MIS). Do ñó ngư i ta thư ng s d ng l n l n gi a các khái ni m: HTTT, HTTT tin
h c hóa , HTTT qu n lý và HTTT tin h c hóa qu n lý.
Như v y, theo tác gi thì HTTT tin h c hóa qu n lý bao g m năm thành ph n:
con ngư i, ph n c ng, ph n m m, CSDL và các th t c.
1.3.2.1. Ph n c ng
Ph n c ng c a HTTT tin h c hoá là m t khái ni m r ng, ñó là cơ s h t ng
k thu t c a h th ng. Ph n c ng không ch là t p h p các thi t b công ngh t o

41. 32
thành m t máy tính ñi n t như b x lý trung tâm, b nh ngoài, các thi t b vào/ra
mà khái ni m ph n c ng còn ñư c m r ng thêm v các thi t b m ng. Ph n c ng
g m:
Máy tính ñi n t : Máy tính ñi n t là t p h p các thi t b , linh ki n ñi n t
ñư c l p ráp theo m t thi t k ñã ñ nh s n và có kh năng lưu tr thông tin m t cách
có h th ng v i kh i lư ng l n, x lý thông tin t ñ ng v i t c ñ nhanh, chính xác.
Máy tính ñi n t bao g m các b ph n sau: b x lý trung tâm (b s h c logic + b
ñi u khi n); b nh ; b vào và b ra.
M ng máy tính: M ng máy tính ñóng vai trò là tr c truy n thông trong t
ch c. M ng ph i ñư c thi t k theo m t chu n k thu t th ng nh t, b o ñ m s tích
h p thông tin, chia s thông tin trong toàn t ch c. Ngoài ra, m ng còn ph i có kh
năng v n hành và phát tri n trong môi trư ng h ñi u hành, CSDL và các ng d ng
nghi p v phù h p v i trình ñ và năng l c qu n lý c a t ch c. Các thi t b m ng
bao g m:
o H th ng máy ch : H th ng máy ch là m t t p h p các máy ch sau:
- Máy ch t p (File Server) ph c v cho m c tiêu qu n lý như qu n lý ngư i dùng
trong h th ng; qu n lý tài nguyên ngư i s d ng lưu trên m ng (t p văn b n, hình
nh v..v..); chia s dùng chung tài nguyên (máy in, thi t b lưu tr v..v..).
- Máy ch CSDL (Database Server) là m t trong nh ng thành ph n h t s c quan
tr ng c a m ng, làm nhi m v lưu tr toàn b CSDL c a các chương trình ng
d ng và ñ m trách thêm nhi m v c a m t máy ch Application Server cho các ng
d ng Client/Server trên toàn h th ng m ng, ñ ng th i x lý t t c các queries, k t
xu t, th ng kê ... t client g i ñ n.
- Máy ch ng d ng (Application Server) là chương trình ñi u khi n t t c các
ho t ñ ng ng d ng gi a nh ng ngư i s d ng và các ng d ng t ng cu i c a m t
t ch c. V i mô hình qu n lý d li u t p trung t i công ty, máy ch ng d ng có
m t vai trò ñ c bi t quan tr ng. Các ng d ng ñư c phát tri n s ñư c cài ñ t trên
máy ch này. Máy tr m t các phòng ban, các ñơn v tr c thu c sau khi k t n i vào
m ng có th ch y các ng d ng trên máy ch .

42. 33
- Máy ch thư tín ñi n t và web (Mail Server + Web Server ) là thành ph n không
th thi u ñư c trong m ng INTRANET c a t ch c. M i t ch c thư ng có kho ng
vài trăm ngư i s s d ng h th ng thư tín ñi n t ñ trao ñ i thông tin. Do ñó, h
th ng máy ch Mail Server ph i ñáp ng ñư c nh ng yêu c u sau c a t ch c:
+ Cung c p ñ y ñ các công c ñ có th d dàng nâng c p chuy n ñ i h th ng.
+ Các kh năng ch ng tr khi chuy n nh n thư ñi n t .
+ Có h th ng tr giúp on-line, ti n l i cho ngư i dùng.
- Máy ch d phòng (Backup Server): Trong th i ñ i bùng n thông tin và c nh
tranh kh c li t như hi n nay, h u h t thông tin c n thi t cho công vi c hàng ngày
c a các DN ñ u ñư c truy xu t t h th ng máy tính nên yêu c u h n ch t i ña th i
gian d ng h th ng là m t yêu c u c p thi t. Ngoài ra, h th ng m ng máy tính c a
h u h t các ñơn v ñ u theo mô hình Client-Server do ñó toàn b thông tin ñ u ñư c
lưu tr trên các máy ch . ði u này có nghĩa là n u có h ng hóc v i máy ch và vi c
d ng server ñ s a ch a là b t bu c thì toàn b vi c kinh doanh có th b nh hư ng
nghiêm tr ng. Thêm vào ñó, các DN cũng c n m t gi i pháp sao cho vi c d ng máy
ch cho các ho t ñ ng b o trì, b o dư ng ñ nh kỳ không gây nh hư ng ñ n vi c
truy xu t thông tin t h th ng máy tính. Vì v y, vi c thi t l p h th ng máy ch d
phòng là c n thi t ñ i v i m i h th ng m ng máy tính.
- Proxy Server là m t Internet server làm nhi m v chuy n ti p thông tin và ki m
soát t o s an toàn cho vi c truy c p Internet c a các máy khách, còn g i là khách
hàng s d ng d ch v internet. Tr m cài ñ t proxy g i là proxy server. Proxy hay
tr m cài ñ t proxy có ñ a ch IP và m t c ng truy c p c ñ nh. Ví d :
192.168.100.5:80. ð a ch IP c a proxy trong ví d là 192.168.100.5 và c ng truy
c p là 80.
o Backbone: là tr c xương s ng c a t ch c, các máy tr m làm vi c ñư c n i vào
m ng thông qua các c ng t c ñ cao nh m tăng t c ñ trao ñ i thông tin gi a máy
ch v i m ng.
o Switch ho c Hub: ñ u là thi t b m ng có nhi u c ng làm ch c năng k t n i các
tr m làm vi c (workstation) và các thi t b khác (máy in, …) trong m t m ng LAN

43. 34
l i v i nhau theo c u trúc hình sao (Star configuration) b ng cách chuy n m ch
(Switching).
o Router: là m t thi t b ñ nh tuy n cho 2 hay nhi u m ng có th truy n d li u
v i nhau, có th các m ng này khác ñ a ch IP.
o ðư ng dây m ng: dùng ñ k t n i switch, các máy ch , máy in m ng và các
tr m làm vi c v i nhau.
o Cabling cho m ng: ðó là toàn b quá trình ñi dây cho h th ng m ng ñ t o
thành m t h th ng cáp m ng có c u trúc "Structured Cabling System".
1.3.2.2. Ph n m m
Ph n m m máy tính là toàn b các chương trình ñ v n hành máy tính và th c
hi n các yêu c u c a ngư i dùng. Ph n m m ñư c phân thành ba nhóm l n:
- Nhóm 1: Ph n m m h th ng có ch c năng qu n tr ph n c ng c a h th ng máy
tính. Nó bao g m các chương trình x lý các ch c năng như s p x p d li u, d ch
các chương trình ra ngôn ng máy ñ máy tính có th hi u ñư c, tìm ki m d li u
t b nh và ñi u khi n các thi t b ngo i vi như màn hình, bàn phím, máy in...Ph n
m m h th ng ho t ñ ng như m t giao di n gi a h th ng máy tính và các chương
trình ng d ng mà ngư i dùng mu n th c hi n.
- Nhóm 2: Ph n m m ng d ng có nhi m v x lý d li u c a ngư i dùng theo
nhu c u c a h . ðó là nh ng chương trình ñư c vi t ra ñ h tr r t nhi u ho t ñ ng
x lý d li u c a t ch c doanh nghi p.
C hai nhóm ph n m m này ñ u c n thi t ñ i v i m t h th ng máy tính.
- Nhóm 3: Ph n m m phát tri n ñư c s d ng ñ t o ra t t c các ki u ph n m m
ng d ng. Ph n m m phát tri n hay còn g i là h qu n tr CSDL, là công ngh ch
ñ o ñư c ng d ng trong t t c các HTTT. H qu n tr CSDL ho t ñ ng như m t
trung gian gi a CSDL và các chương trình ng d ng. Các chương trình ng d ng
không nh n ñư c d li u c n thi t tr c ti p t thi t b nh ñi n t mà trư c h t nó
ñ t yêu c u truy nh p d li u t h qu n tr CSDL, sau ñó h qu n tr CSDL s ti n
hành tìm ki m d li u t CSDL cho chương trình ng d ng.

44. 35
1.3.2.3. Cơ s d li u
CSDL ñư c t o thành t m t t p h p các b ng (hay t p) d li u có quan h
logic v i nhau; m i b ng g m có dòng (b n ghi) và c t (trư ng) ñ ch a d li u.
D li u trong CSDL g m có 3 lo i: d li u có c u trúc (structured data), d
li u phi c u trúc (unstructured data) và siêu d li u (metadata).
o D li u có c u trúc thư ng dùng ñ ch d li u lưu tr trong các h qu n tr cơ
s d li u quan h như MS SQL server hay MySQL, trong ñó các th c th và các
thu c tính ñư c ñ nh nghĩa s n.
o D li u phi c u trúc thư ng dùng ñ ch d li u d ng t do (free type) và
không c n có c u trúc ñ nh nghĩa s n. Các trang web, video, nh, âm thanh, t p
word, pdf, excel.. là các ví d c a d li u phi c u trúc. Thông thư ng d li u phi
c u trúc d ng toàn văn. Todd Rowe (Giám ñ c th trư ng t m trung toàn c u c a
Business Objects) phân tích, h u h t các doanh nghi p, 80% thông tin n m trong
các d li u phi c u trúc ch 20% d li u n m trong cơ s d li u có c u trúc.
o Siêu d li u (Metadata) ñư c ñ nh nghĩa ñơn gi n là d li u v d li u. Theo
ti n s Warwick Cathro, "siêu d li u là nh ng thành ph n mô t tài nguyên thông
tin ho c h tr thông tin truy c p ñ n tài nguyên thông tin". Theo Kenney A.Rieger,
siêu d li u ñư c xác ñ nh là "d li u mô t các thu c tính c a ñ i tư ng thông tin
và trao cho các thu c tính này ý nghĩa, khung c nh và t ch c. Siêu d li u còn có
th ñư c ñ nh nghĩa là d li u có c u trúc v d li u". Gail Hodge ñ nh nghĩa siêu
d li u là "thông tin có c u trúc mà nó mô t , gi i thích, ñ nh v , ho c làm cho
ngu n tin tr nên d tìm ki m, s d ng và qu n lý hơn. Siêu d li u ñư c hi u là d
li u v d li u ho c thông tin v thông tin". Nói tóm l i, siêu d li u là thông tin mô
t tài nguyên thông tin, nó thu c ph m trù sáng t o c a con ngư i, và chúng ta
không tìm th y nó trong t nhiên. Không có m t lo i siêu d li u nào cho các tài
li u ho c các ñ i tư ng thông tin khác nhau b i vì không ph i ch chính ñ i tư ng
thông tin quy t ñ nh siêu d li u mà còn c nhu c u và m c ñích c a ngư i t o ra nó
cũng như ñ i tư ng mà nó hư ng ñ n. N u không quá siêu hình thì siêu d li u
không ph i là m t th gi i, nó là cách chúng ta nhìn th gi i như th nào vào m t

45. 36
th i ñi m và vì m t m c ñích nào ñó.
Trong cơ s d li u, siêu d li u là các d ng bi u di n khác nhau c a các ñ i
tư ng. Trong cơ s d li u quan h thì siêu d li u là các ñ nh nghĩa c a b ng, c t,
cơ s d li u, view và nhi u ñ i tư ng khác. Trong kho d li u, siêu d li u là d ng
ñ nh nghĩa d li u như: b ng, c t, m t báo cáo, các lu t doanh nghi p hay nh ng
quy t c bi n ñ i. Siêu d li u bao quát t t c các phương di n c a kho d li u. Siêu
d li u ch a c u trúc c a d li u, thu t toán s d ng ñ t ng h p d li u và ánh x
xác ñ nh s tương ng d li u t môi trư ng tác nghi p sang kho d li u.
Khi d li u ñư c cung c p cho ngư i dùng cu i, siêu d li u s cung c p
nh ng thông tin cho phép h hi u rõ hơn b n ch t v d li u mà h ñang có. Nh ng
thông tin này s giúp cho ngư i dùng có ñư c nh ng quy t ñ nh s d ng ñúng ñ n
và phù h p v d li u mà h có. Tuỳ thu c vào m c ñích s d ng, lo i d li u mà
c u trúc và n i dung siêu d li u có th có nh ng s khác bi t. Song, nhìn chung
chúng thư ng là thông tin mô t v b n thân siêu d li u, thông tin mà siêu d li u
mô t và thông tin v cá nhân, t ch c liên quan ñ n siêu d li u.
Ngoài khái ni m truy n th ng là CSDL ra, ngày nay ngư i ta còn s d ng
nhi u ñ n khái ni m kho d li u (Data Ware-house). Kho d li u khác v i CSDL
ch , CSDL ch ch a nh ng d li u có quan h v i nhau còn kho d li u thì ch a c
nh ng d li u không có quan h gì v i nhau nhưng ph c v cho ho t ñ ng c a
doanh nghi p. Kho d li u t ñ ng c p nh t d li u t ho t ñ ng th c t c a doanh
nghi p, nhưng cũng s ch a c các d li u ñã ñư c phân tích, x lý b ng các công
c x lý thông tin. Các thông tin ñã ñư c k t t p này tr thành kho d li u chung
cho doanh nghi p. Trên cơ s kh i lư ng d li u kh ng l này, các phương pháp x
lý d li u m i ñã ñư c ñưa ra ñ có th chi t xu t thông tin và tri th c chung c a
doanh nghi p t chúng. Nh ng phương pháp phân lo i, chi t xu t thông tin này g i
là phương pháp khai phá d li u (Data Mining).
1.3.2.4. Con ngư i
Y u t con ngư i trong HTTT tin h c hoá r t ña d ng bao g m t các nhà
qu n lý ñ n các cán b nghi p v . Có th chia y u t con ngư i thành 3 nhóm:

46. 37
Các nhân viên x lý thông tin bao g m:
- Phân tích viên: có nhi m v xác ñ nh các v n ñ h th ng c a t ch c và ti n
hành phân tích k t qu c a ñi u tra ñ xác ñ nh các yêu c u h th ng m i. Phân tích
h th ng là quá trình chia x lý d li u thành các ph n ch c năng ñ xác ñ nh
phương pháp t t nh t gi i quy t v n ñ .
- Thi t k viên: thi t k h th ng m i mang tính th c ti n, hi u qu , v a chi phí và
s d ng t t nh t ph n c ng, ph n m m s n có d a trên k t qu phân tích h th ng
và trao ñ i h th ng m i cho t t c các bên có liên quan.
- L p trình viên: t o ra t p h p các l nh ñ cho máy tính th c hi n ho t ñ ng ñã
xác ñ nh. L p trình viên nh n k t qu phân tích và thi t k ñ xây d ng chương
trình; ki m tra và ch nh s a l i; vi t tài li u hư ng d n s d ng.
Ngư i dùng (ngư i s d ng cu i cùng)
ðó là các nhân viên nghi p v như: k sư xây d ng, ki n trúc sư, nhân viên
văn phòng, và nh ng ngư i có nhu c u, có quy n h n ñư c s d ng thông tin c a
h th ng. Ngư i dùng là ngư i ñánh giá cu i cùng xem h th ng có ñáp ng ñư c
các yêu c u ñã ñ ra hay không?
Các nhà qu n lý g m Ban giám ñ c, H i ñ ng qu n tr ...H là ngư i thông qua
d án phát tri n và phân ph i ngu n l c cho d án, có th tham gia tr c ti p ho c
không tr c ti p vào quá trình phát tri n HTTT. Ngư i qu n lý cũng là ngư i l p k
ho ch và ñ nh hư ng phát tri n cho các nhà phân tích và các nhân viên khác, ñ ng
th i cũng là ngư i gi i quy t nh ng v n ñ n y sinh trong quá trình th c hi n.
1.3.2.5. Các th t c
Th t c hay quy t c là nh ng quy ñ nh hay nh ng hư ng d n ñư c ch p nh n
chi ph i các ho t ñ ng c a t ch c, nh m ñ m b o cho ho t ñ ng c a t ch c ñ t
ñư c các m c tiêu ñ ra trong nh ng ñi u ki n c th .
Các th t c là nh ng ràng bu c phi ch c năng, có th thu c bên trong t ch c
hay bên ngoài t ch c. Nh ng th t c bên ngoài t ch c thư ng là b t bu c ñ i v i
t ch c và không th thay ñ i ñư c. Thông thư ng, các th t c g m ba lo i:

47. 38
- Th t c qu n lý: ðó là nh ng quy ñ nh, trình t làm vi c c n tuân th và th c
hi n ñ ñ m b o yêu c u và m c tiêu c a qu n lý.
- Th t c v t ch c: ðó là nh ng quy ñ nh, trình t làm vi c c n tuân th ñ ñ t
m c tiêu trong ñi u ki n c th c a t ch c.
- Th t c v k thu t: ðó là nh ng quy ñ nh, trình t làm vi c c n tuân th nh m
ñ m b o yêu c u qu n lý k thu t và ch t lư ng công vi c. Ví d , các th t c c n
tuân th ñ t ch c và qu n tr các ho t ñ ng x lý thông tin như thi t k và tri n
khai chương trình, duy trì ph n c ng và ph n m m, sao lưu d li u hàng ngày ñ
phòng s c ph n c ng và qu n lý ch c năng các nghi p v .
Các th t c này là các ràng bu c ñ t lên các d ch v c a h th ng ñư c xây
d ng. Do ñó, c n n m ch c m i th t c liên quan ñ n ho t ñ ng c a t ch c. Tuy
nhiên, c n lo i b các th t c ñã l c h u hay ch liên quan ñ n ñ c thù c a t ch c
trong ñi u ki n nh t th i.
1.3.3. M i quan h gi a các thành ph n c a h th ng thông tin tin h c hóa
qu n lý
Năm thành ph n trên c a HTTT có m i quan h bi n ch ng. Các thành ph n
này ñư c tích h p v i nhau, dư i quy n ch ñ ng tuy t ñ i c a con ngư i, ñ ñáp
ng m c tiêu t n t i c a HTTT qu n lý là cung c p thông tin v các ho t ñ ng hàng
ngày, nh ng thông tin cho phép ki m soát ñư c các ho t ñ ng c a công ty.
Hình 1.7. Sơ ñ m i quan h gi a các thành ph n c a HTTT tin h c hóa qu n lý

48. 39
- Con ngư i là y u t trung tâm và có vai trò quy t ñ nh s thành b i c a h
th ng. Con ngư i t o ra h th ng, ñ ng th i v n hành h th ng và hư ng h th ng
vào m c tiêu c a mình và h th ng cũng ñư c t o ra là vì m c ñích c a con ngư i.
N u không có con ngư i, các y u t khác không t sinh ra, v n hành và phát huy
tác d ng.
- Ph n c ng là n n t ng cơ s v t ch t k thu t c a h th ng, là k t c u h t ng và
có tác ñ ng lên toàn b h th ng. V i trình ñ tiên ti n hay l c h u c a k t c u h
t ng s thúc ñ y ho c c n tr s phát tri n c a t ch c.
- Ph n m m là toàn b các chương trình ñ v n hành ph n c ng. Nó là thành ph n
quan tr ng nh t c a h th ng máy tính. N u không có ph n m m thì ph n c ng ch
còn là m t ñ ng s t v n. Ph n m m g m các ch th c n thi t ñ các thi t b v t lý
có th hoàn thành ñư c các công vi c theo yêu c u c a ngư i dùng và ñóng vai trò
ch ñ ng, t o ra k t qu tích lu c a quá trình tính toán t CSDL.
- Cơ s d li u là c t lõi c a ng d ng ph n m m qu n lý vì chúng cho phép truy
c p t p trung ñ n các thông tin theo m t cách nh t quán, hi u qu và tương ñ i d
dàng cho vi c thi t l p và b o trì. D li u là ñ i tư ng lao ñ ng, th ñ ng ch u s
tác ñ ng c a các y u t khác.
- Các th t c liên quan ch t ch ñ n các quá trình x lý, lưu chuy n và bi u di n
thông tin. Trong nhi u trư ng h p chúng ñã bao hàm trong n i dung làm vi c c a
các chương trình, ho c trong ho t ñ ng c th c a con ngư i khi làm vi c trong h
th ng.
Như v y, năm y u t trên ñư c coi là các tr c t c a HTTT tin h c hoá, thi u
ñi b t c y u t nào s làm s p ñ c h th ng. Vi c liên k t gi a các thi t b trong
HTTT b ng các ñư ng dây là m i liên h nhìn th y, nhưng ph n l n m i liên k t
gi a các y u t trên l i không th nhìn th y ñư c, vì chúng ch ñư c hình thành và
di n ra khi h th ng ho t ñ ng.
Quan ñi m phân lo i này còn mang ý nghĩa tri t h c, l c lư ng s n xu t bao
g m con ngư i v i nh ng năng l c và kinh nghi m nh t ñ nh và tư li u s n xu t.
Trong ñó, con ngư i cùng v i k năng và ki n th c gi vai trò quy t ñ nh, luôn

49. 40
sáng t o là y u t ch th c a s n xu t; còn tư li u s n xu t bao g m các thi t b c a
CNTT như ph n c ng, ph n m m dù trình ñ nào cũng luôn là y u t khách th ,
t nó không th phát huy tác d ng. Trong quá trình s n xu t, con ngư i thông qua
các quy t c và th t c c a qu n lý, t ch c k t h p v i tư li u s n xu t tác ñ ng
lên ñ i tư ng lao ñ ng là các d li u s cho ra các s n ph m thông tin - ñó chính là
s n ph m c a h th ng. Hay nói cách khác, ph n c ng và ph n m m ñư c coi là tư
li u lao ñ ng làm nhi m v truy n d n s tác ñ ng c a con ngư i lên ñ i tư ng lao
ñ ng là d li u, nh m bi n ñ i tư ng lao ñ ng thành s n ph m ñáp ng yêu c u c a
con ngư i. Tùy thu c vào các th t c (cơ ch ) c a t ch c mà có các m i liên k t
gi a ñ i tư ng ñ tác ñ ng lên các y u t khác nhau theo nh ng cách khác nhau ñ
t o ra s n ph m.
ð h th ng ho t ñ ng có hi u qu , không ch có các y u t c u thành h
th ng m i có m i quan h m t thi t v i nhau mà gi a các HTTT trong t ch c cũng
ph i có m t m i quan h g n k t. B i vì, các HTTT trong m t t ch c không làm
vi c ñ c l p mà có m t s ph thu c l n nhau. Các h x lý giao d ch thư ng là nơi
s n sinh ra các thông tin cho các h th ng khác s d ng. ð n lư t mình, m i h
th ng l i có th t o ra thông tin cho các HTTT khác. Nh ng m i quan h hình thành
gi a các lo i HTTT ñư c quy ñ nh b i ch c năng và ho t ñ ng c a m i t ch c.
Trong th c t , không th xây d ng m t HTTT tích h p t ng th b i t ch c b h n
ch v chi phí và th i gian, mà thư ng ñư c chia thành các HTTT con ñ ti n hành
xây d ng l n lư t. Vì v y, các HTTT này b n ch t là n m trong m t t ng th ; do
ñó, chúng ñương nhiên có m i quan h m t thi t v i nhau.
1.4. QUY TRÌNH XÂY D NG H TH NG THÔNG TIN TIN H C HÓA
QU N LÝ
ð xây d ng m t HTTT tin h c hoá có r t nhi u nhà khoa h c trên th gi i và
Vi t Nam ñã ñưa ra các quan ñi m v quy trình g m các giai ño n khác nhau.
Trong ph n này, tác gi c a b n lu n án ti n hành nghiên c u m t s quan ñi m c a
m t s nhà khoa h c v quy trình xây d ng HTTT, ti n hành so sánh ñi m gi ng và
khác nhau cũng như các ưu, như c ñi m gi a các quy trình ñ ñưa quan ñi m riêng

50. 41
c a mình v quy trình xây d ng HTTT s ng d ng cho bài toán tin h c hoá qu n lý
h sơ tư v n xây d ng.
1.4.1. Quan ñi m c a các nhà khoa h c trên th gi i và Vi t Nam v quy trình
xây d ng h th ng thông tin
1.4.1.1. PGS.TS Hàn Vi t Thu n
Trong [23] ñã ñưa ra quy trình xây d ng m t HTTT g m 8 giai ño n sau:
o Giai ño n 1: Xác ñ nh m c tiêu c a h th ng. Giai ño n này bao g m các ho t
ñ ng chính sau ñây: xác ñ nh d án h th ng thông tin b ng cách ti n hành xác ñ nh
tính kh thi cũng như l i ích và chi phí c a h th ng mang l i, sau ñó ti n hành
ñánh giá hi u qu kinh t và l a ch n phương án phát tri n h th ng.
o Giai ño n 2: Phân tích h th ng. ðây là giai ño n quan tr ng trong quy trình
xây d ng HTTT qu n lý, b t ñ u tư vi c thu th p thông tin b ng các phương pháp
khác nhau như ph ng v n, ñi u tra, nghiên c u tài li u hay quan sát ñ có ñư c m t
ñ nh hư ng phân tích. Ti p ñ n, s d ng các công c mô hình hoá như mô hình
BFD, mô hình DFD… ñ mô t bài toán c n x lý.
o Giai ño n 3: Thi t k h th ng. ð thi t k HTTT qu n lý ph i s d ng h
th ng tài li u ñã thu ñư c trong giai ño n phân tích. Các tài li u này g m: sơ ñ
BFD, IFD, DFD, ERD,…. Quy trình thi t k h th ng g m 3 giai ño n: mô hình
hoá th c th ; thi t k ph n m m và thi t k giao di n.
o Giai ño n 4: L p trình. Sau khi hoàn t t các thi t k s ti n hành l p trình.
Chương trình ñư c l p ph i d hi u, nh n m nh vào các tính toán ñơn gi n và rõ
ràng. L p trình bao g m các bư c: xác ñ nh tài li u g c; l a ch n ngôn ng ; khai
báo d li u; xây d ng câu l nh. K t qu c a giai ño n này là m t s n ph m ph n
m m ñóng gói.
o Giai ño n 5: Ki m th . Ki m th là ph n t m u ch t c a ñ m b o ch t lư ng
ph n m m và bi u th cho vi c xét duy t t i h u v ñ c t , thi t k và mã hoá. M c
ñích chính c a ki m th là phát hi n ra nh ng khi m khuy t trong ph n m m.

51. 42
o Giai ño n 6: Tri n khai. Sau khi k t thúc ki m th (không còn th y xu t hi n
l i) thì s b t tay vào quá trình tri n khai ph n m m. Tri n khai ph n m m là vi c
ñưa s n ph m ñư c t o ra b i các nhóm ngư i l p trình ñ n ñ i tư ng s d ng ph n
m m ñó là nh ng ngư i th c hi n giá tr c a s n ph m trí tu này g i là ngư i s
d ng cu i cùng.
o Giai ño n 7: ðào t o s d ng. ðây là giai ño n giúp cho ngư i s d ng có th
hi u và th c hi n các thao tác ñã ñ nh s n ñ có th s d ng s n ph m ph n m m
theo nhu c u và ý mu n c a h v i m c ñích ho t ñ ng trong h th ng m i m t
cách hi u qu .
o Giai ño n 8: B o trì h th ng. ðây là giai ño n chi m chi phí cao nh t, nó ñư c
b t ñ u t khi tri n khai h th ng ñ n khi h th ng ng ng ho t ñ ng. M c ñích c a
b o trì là nh m ti n tri n h th ng v m t ch c năng ñ h tr t t hơn nh ng nhu
c u thay ñ i v m t nghi p v . B o trì là m t xích cu i cùng s d n tr l i m t xích
ñ u tiên ñ b t ñ u m t chu kỳ m i.
1.4.1.2. TS. Trương Văn Tú – TS. Tr n Th Song Minh
Trong [28] ñã lý gi i các nguyên nhân d n ñ n phát tri n m t HTTT g m có:
nh ng v n ñ v qu n lý; nh ng yêu c u m i c a nhà qu n lý; s thay ñ i c a công
ngh ; thay ñ i v sách lư c chính tr … và ñã ñưa ra m t quy trình g m 7 giai ño n
ñ xây d ng m t h th ng thông tin ñó là:
o Giai ño n 1: ðánh giá yêu c u. M c ñích c a giai ño n này cung c p cho các
lãnh ñ o t ch c nh ng d li u ñích th c ñ quy t ñ nh v th i cơ, tính kh thi và
hi u qu c a d án xây d ng HTTT. Giai ño n này g m các công vi c: l p k ho ch
ñánh giá yêu c u; làm rõ yêu c u; ñánh giá kh năng th c thi và chu n b báo cáo
ñánh giá yêu c u.
o Giai ño n 2: Phân tích chi ti t. ðư c ti n hành ngay sau khi có s ñánh giá
thu n l i v yêu c u. Phân tích chi ti t là làm rõ v n ñ c a h th ng ñang nghiên
c u, xác ñ nh nh ng nguyên nhân ñích th c c a nh ng v n ñ ñó và nh ng ràng
bu c áp ñ t ñ i v i h th ng ñ xác ñ nh m c tiêu mà h th ng m i ph i ñ t ñư c.
Giai ño n phân tích g m các công vi c c th sau: l p k ho ch phân tích; nghiên

52. 43
c u môi trư ng; nghiên c u h th ng th c t i; ñưa ra chu n ñoán và xác ñ nh y u t
gi i pháp; ñánh giá l i tính kh thi; thay ñ i ñ xu t c a d án và cu i cùng là công
vi c chu n b báo cáo phân tích chi ti t.
o Giai ño n 3: Thi t k logic. Nh m xác ñ nh t t c các thành ph n logic c a m t
HTTT, cho phép lo i b ñư c các v n ñ c a h th ng th c t và ñ t ñư c nh ng
m c tiêu ñã ñư c thi t l p giai ño n trư c. Thi t k logic bao g m: thi t k
CSDL; thi t k x lý; thi t k các lu ng d li u vào; ch nh s a tài li u cho m c
logic; h p th c hoá mô hình logic.
o Giai ño n 4: ð xu t các phương án c a gi i pháp. Mô hình logic c a h
th ng m i mô t cái mà h th ng s làm. Khi mô hình ñư c xác ñ nh b i ngư i s
d ng, các phân tích viên s xây d ng các phương án khác nhau ñ c th hoá mô
hình logic. M i m t phương án là m t phác h a c a mô hình v t lý ngoài c a h
th ng. M c ñích ch y u c a giai ño n này là thi t l p các phác h a cho mô hình
v t lý, ñánh giá chi phí và l i ích cho các phác h a ñ giúp ngư i s d ng l a ch n
phương án ñáp ng t t nh t các yêu c u c a h . Giai ño n này g m các công vi c:
xác ñ nh các ràng bu c tin h c và ràng bu c t ch c; xây d ng các phương án c a
gi i pháp; ñánh giá các phương án c a gi i pháp; chu n b báo cáo c a giai ño n ñ
xu t các phương án gi i pháp.
o Giai ño n 5: Thi t k v t lý ngoài. Là mô t chi ti t phương án c a gi i pháp ñã
ñư c l a ch n giai ño n trư c ñây. S n ph m c a giai ño n thi t k v t lý ngoài
nh hư ng và tác ñ ng tr c ti p ñ n công vi c hàng ngày c a ngư i s d ng.
Nhi m v chính c a giai ño n này g m: thi t k chi ti t các giao di n vào/ra; thi t
k cách th c tương tác v i ph n tin h c hoá; thi t k các th t c th công.
o Giai ño n 6: Tri n khai k thu t h th ng. M c tiêu chính là xây d ng h
th ng ho t ñ ng t t. K t qu ph n tin h c hoá c a HTTT ñó chính là ph n m m.
Nh ng công ño n chính bao g m: thi t k v t lý trong; l p trình; th nghi m; hoàn
thi n h th ng tài li u hư ng d n s d ng và ñào t o ngư i dùng.
o Giai ño n 7: Cài ñ t và khai thác. Cài ñ t là quá trình chuy n ñ i t h th ng
cũ sang h th ng m i. M c tiêu c a giai ño n này là tích h p h th ng ñư c phát

53. 44
tri n vào các ho t ñ ng c a t ch c m t cách ít va v p nh t và ñáp ng nh ng thay
ñ i có th x y ra trong su t quá trình s d ng. Giai ño n này g m các công vi c:
chuy n ñ i; khai thác và b o trì h th ng.
1.4.1.3. PGS.TS Nguy n Văn V
Trong [36] ñưa ra quy trình xây d ng m t HTTT g m 4 giai ño n:
o Giai ño n 1: L p k ho ch. M c ñích c a giai ño n này là liên k t các gi i pháp
CNTT v i chi n lư c phát tri n nghi p v c a t ch c ñ ñưa ra m t k ho ch phát
tri n HTTT. Giai ño n này c n ti n hành song song, ñ ng th i c hai quá trình: l p
k ho ch chi n lư c t ch c và l p k ho ch HTTT b i vì chúng b sung và h tr
cho nhau.
o Giai ño n 2: Phân tích. M c ñích c a giai ño n này là phát tri n các ñ c t chi
ti t v HTTT c a t ch c. Nhi m v c a phân tích là chuy n ñ i t t c nh ng
nghiên c u v hi n tr ng c a h th ng nghi p v và HTTT hi n th i thành các ñ c
t yêu c u thông tin c a m t h th ng m i. Trong giai ño n này c n th c hi n hai
công vi c sau: phát tri n mô hình d li u quan ni m và phát tri n các mô hình x lý.
o Giai ño n 3: Thi t k . M c ñích c a giai ño n này là chuy n các mô hình thông
tin ñã ñư c phát tri n trong giai ño n phân tích thành mô hình phù h p v i công
ngh d ki n s s d ng cho vi c cài ñ t HTTT. Giai ño n thi t k g m thi t k
CSDL và thi t k ti n trình. Thi t k CSDL l i g m 2 công ño n là thi t k CSDL
v t lý và CSDL logic. Thi t k ti n trình thì bao g m: thi t k các thành ph n h
th ng; thi t k ki n trúc h th ng; thi t k giao di n ngư i dùng; thi t k an toàn và
b o m t d li u.
o Giai ño n 4: Tri n khai th c hi n. Giai ño n này bao g m hàng lo t các bư c
ñ ñi ñ n m t HTTT v n hành như: t o CSDL; mã hoá chương trình; ki m th h
th ng; phát tri n các th t c th c thi và làm tài li u; ñào t o, thao tác CSDL.
1.4.1.4. James A.O’Brien and George M.Marakas
Trong [42] ñã kh ng ñ nh: M t HTTT t i s làm nh hư ng ñ n toàn b t
ch c, các công ty ñã m t hàng tri u ñôla và lãng phí nhi u năm b i m t h th ng