2. V-X საუკუნის საქართველო
საქართველო განიცდის უცხო ძალების შემოტევებს,
კერძოდ: სპარსელების, არაბების... „ქართველები
ირხევიან ვითარცა ქართაგან ძლიერთა....“
„აღვირიენით ერსა უცხოსა...“ერს სჭირდება
დროდადრო გამოღვიძება სულიერი წინამძღოლი,
რომელიც დააბრუნებს მას „მამულისა
ჩვეულებისაებრ გზაზე....
ასეთები იყვნენ იოანე საბანიძე და გიორგი მერჩულე.
3. აბო თბილელის თავგანწირულ
მსხვერპლს უნდა გაემხნევებინა
დევნილი ქრისტიანენი, სულის
სიმტკიცე მიეცა და იოანე საბანისძის
სიტყვით, მართლაც „სიყუარული
იგი ქრისტეისი ჩუენდამო და
სარწმუნოებაი ჩუენი მის მიმართ
კუალად განახლდა“- ო. ეს
განახლება აბო თბილელის ღუაწლმა
წარმოშვა. ამ გარემოებამ
„სწავლულნი უფროის
გულისხმიერ“ ჰყო და ჩააფიქრა,
შერყეულნი უფროის განამტკიცა“
და გაამხნევა, ხოლო
„განმტკიცებულნი“ გაახარა.
იოანე საბანისძისათვის ეს საკმარისი
არ იყო: განახლებულ
სარწმუნოებრივ გრძნობას
ქართველებისათვის უნდა ჩაენერგა
ეროვნული
თავმოყუარეობა
4. ქართველების
ეროვნული ღირსების
წარმომაჩინებელი ერთ-
ერთი მოტივი ასეთია:
„არა ხოლო თუ
ბერძენთა
სარწმუნოებაი ესე
ღმრთისამიერი
მოიპოვეს, არამედ
ჩუენცა, შორიელთა
ამათ მკვიდრთა“ - აქ
იგულისხმება, რომ
საბერძნეთი
საქრისტიანოს ცენტრია,
ქართლი მისი
დასასრული, და მაინც
იგი არ ჩამოუვარდება
საბერძნეთს.
5. გიორგი მერჩულის აზრით, “ქართლი”
მხოლოდ ეთნოგრაფიული ერთეული როდია.
საქართველოა ყველგან, სადაც
ღვთისმსახურება ქართულ ენაზე სრულდება:
“ქართლად ფრიადი ქუეყანაჲ აღირაცხების,
რომელსაცა შინა ქართულითა ენითა ჟამი
შეიწირვის და ლოცვაჲ ყოველი
აღესრულების”ენის გარეშე ქვეყნის ერთობა
შეუძლებელია
(პარალელი ილიასთან-ენა,მამული
სარწმუნოება)
6. ძმათა ერთობა, მხარის ერთობა, ერის
ერთობა, ერთა ერთობა.....
ერთა, ხალხთა ერთობა-ქვეყნის
გადარჩენის ქვაკუთხედია!
ერთობას რწმენა უნდა ედოს
საფუძვლად!
რწმენაში განმტკიცება მხოლოდ
მშობლიურ ენაზეა შესაძლებელი!
ამას ქადაგებდა ქართული ჰაგიოგრაფია