1. Analiza e pasqyrave Financiare<br />Karakteristikat sasiore të bilancit janë:<br />Baraspesha e Bilancit-Kupton barspeshën ndërmjet aktivit dhe pasivit të bilancit.<br />Shtimi I shumës së bilancit-Ky shtim mund të bëhet në tri mënyra: a)me ngarkim, b)me fitim, c) me metodat e teknikës kontabel.<br />Pakësimi I shumës së bilancit-Ky pakësim mund të bëhet: a)me shkarkim, b) me humbje, c)me metodat e teknikës kontabël.<br />Simetria e bilancit- nëse I mbledhim të g jitha zërat e bilancit (të aktivit dhe pasivit) dhe i pjestojmë me dy, rezutati I fituar na paraqet shumën e bilancit.<br />Dinamika e Bilancit-Na tregon ndodhitë reale ekonomike në ndërmarrje ne proqeset e operacionet ekonomike, lidhmeritë dhe kushtëzimet e tyre reciproke.<br />Ndryshimet vëtëm në bilancin e gjendjës- ndahen në 4 grupe:<br />Ndryshimet ne strukturën e aktivit<br />Ndryshimet ne strukturën e pasivit<br /> Ndryshimet në strukturën e aktivit dhe të pasivt duke e rritur shumën e tërësishme te bilancit,<br />Ndryshimet në strukturën e aktivit dhe të pasivit duke e pakësuar shumën shumën e tërësishme të bilancit.<br />Ndryshimet në bilancin e gjendjes dhe të suksesit- ndahen në 4 grupe:<br />Pakësimi I aktivit të bilancit të g jendjes,<br />rritja ekuivalente e të dalave të bilancit të suksesit....<br />Rezervat Latente-krijohen duke e nenqmuar aktivin dhe duke e mbiqmuar pasivin. Keto rezerva inkurporohen si në bilance inventariale ashtu edhe ne llogaritë përfundimtare dhe janë të lidhura ngushtësisht me rregullat e sajimit të bilanceve perkatëse. Rezervat latent mund të ndahen në dy grupe:<br />Në rezervat që janë në kundërshtim me dispozitat ligjore,<br />Kur keto rezerva talerohen dhe janë në pajtim me politikën afariste të subjektit ekonomik.<br />Humbjet e Fshehta-dalin për shkak të mbiqmimit të aktivit dhe të nënqmimit të pasivit. Ato ndikojnë në rezultatin financiar dhe ai paraqitet më i mirë nga ai që është në fakt.<br />Qka paraqet llogaria e fitimit dhe e humbjes(B. Suksesit)?<br />*LLogaria e fitimit dhe e humbjes në fakt paraqet një pjesë të bilancit të gjendjës ku bëhet përpjekja që në mënyre më të shkoqitur të paraqitet suksesi I veprimtarisë afariste të ndërmarrjes Brenda një periudhe përllogaritëse që rëndom merret viti kalendarik. Për dallim nda bilanci , llogaria e fitimit dhe humbjes paraqet aktivitetin e ndërmarrjes në një periudhë të caktuar.<br />Cili është qëllimi i përllogaritjes së të hyrave dhe te dalave ?<br />*Qellimi I përllogaritjes së të hyrave dhe të dalave nuk është konstatim I sukseist në shumë apsolute, por I atij rezultati që mund të krahasohet me rezultatin e ndërmarrjes së njëjtë në një periudhë tjetër (të mëparshme).<br />Cilat parime duhet respektuar që rezultatet të jënë të krahasueshme?<br />*Që rezultatet të jënë të krahasueshme duhet respektuar këto parime:<br />Lidhja e të hyrave dhe të dalave në përiudhën përkatëse kur janë shkaktuar ato,<br />Me rastin e përllogaritjes së rezultatit financiar të zbatohen metoda të njëjta të qmuarjes siq janë përdorur për përiudhen me të cilën bëhet krahasimi.<br />Sipas cilave metoda mund të paraqitet llogaria e fitimit dhe e humbjes ><br />*Mund të paraqitet përmes 2 metodave:<br />Bilanci I suksesit I hartuar sipas metodës së specifikimit të të dalave e të hyrave,<br />Bilanci I suksesit I hartuar sipas shpenzimeve të tërsishme dhe bërjeve.<br />Parimet e Balancimit-Janë në të vërtetë rregulla principale të shprehjes së bilancit dhe përcaktimit të vlerës së pozicioneve të bilancit.<br />Parimi i Veshtisë<br />Parimi(koncepti) i rritjes monetare dhe I hulumtimit të vlerës <br />Parimi i entitetit të subjektit afarist<br />Parimi I kontunitetit (përherëshmerisë)të subjektit ekonomik<br />Parimi I shpenzimeve të verteta(historike)<br />Parimi i saktësisë( korelacionit), dhe<br />Parimi I Konsistentitetit.<br />Parimi i Vështisë-parakupton hartimin e atillë të bilancit që I merr parasysh të gjitha të papriturat dhe bëfasitë negative që mund t’i dalin ndërmarrjes gjatë veprimtarisë së saj.<br />Nënparimet e Parimit të vështisë:<br />a)parimi i realizimi, b)Parimi I imparitetit, c) Parimet e qmimeve më të ulëta, d)parimet e qmimeve ditore, e)parimet e qmimeve më të larta.<br />Parimet e qmuarjes së pasurisë së ndërmarrjes:<br />a)parimi I qmuarjes sipas qmimeve të furnizimit, b)parimi I qmuarjes sipas qmimeve ditore, dhe c)parimi I qmuarjes sipas qmimit likuidues.<br />Përllogaritja e amortizimit:-si qëllime kryesore të cilat më së shpeshit përmenden lidhur me përllogaritjen e amortizimit janë: konstatimi dhe paraqitja sa më korrekte e gjendjes dhe e structures se pasurisë dhe kapitalit në bilancin e gjendjes, sigurimi I mjeteve monetare për zevëndësimin e mjeteve kryesore të vjetëruar përmes kuotave të amortizimit të përmbajtura në të hyrat e sëndertuara, alokacioni periodik I shpenzimeve (vlerave irriciale) të mjeteve kryesore me qëllim të përllogaritjes reale të rezultatve peridike, dhe kenaqja e kerkesave kalkulative të subjektit afarist.<br />Metodat e qmuarjes së rezervave(stoqeve) janë: Metoda FIFO, LIFO, metoda e qmimeve mesatare, metoda e rezervave të hekurtga, metoda HIFO, etj.<br />Shkaqet e krizes së afarizmit të ndërrmarrjes :-<br />Levizjet ne treg(inflacioni)<br />Ndryshimet ne politiken monetrae kreditore<br />Jo likujditeti i ndermarrjes<br />Fatkeqesit natyrore<br />Krizat e farizmit te ndermarrjes paraqiten nese:<br />Nuk maksimizohet fitimi<br />Rezultatet e krijuara stagnojn<br />Rezultatet financiare jan me te vogla se ato qe priten<br />Rezultatet financiare jan negative<br />Si përcaktohet qmimi i Ndërmarrjes ?<br />Qmimi I ndërmarrjes= vlera objektive+vlera subjektive e shitësit-Vlera subjektive e blerësit<br />Metodat e qmuarjes së ndërmarrjes?<br />a)metoda e qmuarjes së substancës<br />b)metoda e rendimentit, dhe <br />c)metodat e tjera të qmuarjes së vlerës së ndërmarrjes<br />Metodat e qmuarjes së substancës- Mbështetën në bilancin e gjendjes dhe varësisht nga karakteri I tij substance mund të jetë përcaktuar si:1)vlera llogaritare,2)Vlera e korigjuar lloaritare, 3)vlera riprodhuese.<br />Metodat e qmuarjes së rendimentit:-Këto metoda mbështeten në pikëpamjen që preferon rendimentin-fitimin si faktorin më përspektiv të përcaktimit të vlerës së ndërmarrjes. Këto metoda janë: a)metoda statike e rendimentit, dhe b)metoda dinamike e rendimentit.<br />Metodat e tjera të qmuarjes së vlerës së ndërmarrjes :<br />a)Metodat e vlerës mesatare, b) metoda e shtutgardit, c) metoda e ekstrafitimit, dhe d)metoda e multiplik4imit<br />Me Konsolidim financiar-nënkuptohet zvogëlimi I rrizikut të realizimit të rezultatit afarist dhe financiar në nivel të pranuëshëm, eleminimi I humbjeve të fshehta në bilancin e gjendjes, vënia e baraspeshës financiare, sëndërtimi I një prodhimi të tilli i cili mundëson që riprodhimi I thjeshtë të kryhet nga mjetet vetjake(pa ngarkesa me borxhe të reja) dhe një pjesë e riprodhimit të zgjeruar gjithashtu të financohet nga burimet vetjake në mënyrë që të sëndërtohet një shkallë e mjaftueshme e autonomisë së borxhliut dhe një siguri e besorësit, si dhe të sigurohet rritja reale e aktivit neto(mjeteve vetjake).<br />Nocionet kryesore që përfshihen në definiconin e konsolidimit financiar janë:<br />-Së pari- në konsolidime financiare kuptohet zvogëlimi I rrizikut të sëndërtimit të rezultatit financiar dhe afarist sit ë atij bruto, ashtu edhe të atij neto në një nivel të pranuëshë.- Zvogëlimi I rrizikut të sëndërtimit të rezultatit afarist arrihet me rritjen e ndryshimit në mes të të hyrave të rregullta të realizuara dhe të dalave variabile, si dhe të periudhës(shpenzimet kohore që e ngarkojnë një periudhe). Zvogelimi I rrizikut të sëndertimit të rezultatit financiar bruto arrihet me rritjen e sistancë në mes të hyrave të rregullta të realizuar si dhe të dalave variabile e të dalave të periudhës plus mbulimi I të dalave për kamatat dhe kompenzimet e shfrytëzimit të mjeteve të huaja. Ndërkaq zvogëlimi I rrizikut financiar neto arrihet kur rritet distanca në mes të hyrave të rregullta të realizuara dhe të gjitha të dalave të numëruara më parë plus mbulimi I të dalave publike, tatimeve, etj.<br />Shkaqet e qrrekullimeve të konsolidimit financiar janë të shumta por ato mundë të klasifikohen në dy grupe: Të Jashtme(eksterne) dhe Të Brendshme (interne).<br />Në shkaqet Eksterne të Jashtme bëjnë pjesë:<br />a)Kriza ekonomike, b), inflacioni dhe mënyra e përcaktuar e bilancimit, c) politika monetare-kreditore dhe sistemi devisor, dhe d) shpërndarja parimore dhe sekondare.<br />Në shkaqet Interne të Mbrendshme bëjnë pjesë:<br />a)shkalla e shfrytëzimit të kapaciteteve, b)baraspesha financiare, dhe c)bilancimi I mjeteve jashtë funksionit.<br />Leverazhi AFARIST- esenca e përllogarites së leverazhit afarist qëndron në faktin se shpenzimet absolitikisht fikse edhe me rritjen e vëllimit të shitjes mbesin të pandryëshueshme. Kjo do të thotë se duhet shfryëtëzuar këtë karakteristikë të këtyre shpenzimeve deri në kufirin e tyre më të lartë për ta sqarua vëllimin e shitjes.<br />Shtimi I fitimit afarist në shumë apsolute=fitimi afarist i shtuar – fitimi afarist paraprak.<br /> Shtimi I fitimit afarist në përqindje= Shtimi I fitimit afaist në shum apsolute/fitimi af,paraprak<br />Faktori I leverazhit afarist1.=%e shtimit te fitimit / %e shtimit të vëllimit të shitjes<br />Faktori I leverazhit afarist2.= fitimi marxhinal / fitimi afarist<br />Leverazhi FINANCIAR- ka të bëjë me burimet kreditore dhe burimet vetiake të mjeteve përkatësisht me raportin e tyre(raporti borxh-kapital). Dihet se për angazhimin e mjeteve të huaja paguhet kamata që ka karakteristika të shpenzimeve fikse meqë nuk ndryshon me rritjen apo zvogëlimin e vëllimit të qarkullimit. Edhe me këtë rast duhet gjetur kufirin më lartë deri ku mund të shkohet me rritjen e vëlliomit të q arkullimit pa marrë mjete suplementare rrotulluese do të thotë pa marrë kredi të tjera.<br />Shtimi I fitimit Neto në shumë apsolute=fitimi Neto i shtuar – fitimi neto paraprak.<br />Shtimi I fitimit neto në përqindje= Shtimi I fitimit neto në shum apsolute /fi timi neto.paraprak<br />Faktori I leverazhit afarist1.=%e shtimit te fitimit neto / %e shtimit tërritjes të fitimit afarist<br />Faktori I leverazhit afarist2.= fitimi afarist / fitimi afarist – kamata<br />Bashkëveprimi I Leverazheve(afarist dhe financiar)- ka për qëllim të dihet se qfarë efekti do të sjellë rritja e vëllimit të qarkullimit në fitimin NETO.<br />TREGUESIT E LIKUIDITETIT RRJEDHES<br />Raporti rrjedhës = Mjetet rrjedhëse/detyrimet rrjedhëse<br />Raporti i shpejt(prova acidike) = Mejtet rrjedhëse – stoqet/detyrimet rrjedhëse<br />TREGUESIT E MENAXHIMIT TE MJETEVE APO AKTIVEVE<br />Qarkullimi i Stoqeve = shitjet/stoqet<br />Qarkullimi i Pasurisë së tërsishme = Shitjet/pasuria e tërësishme<br />Qarkullimi i Pasurisë rrjedhëse = Shitjet/pasuria rrjedhëse<br />Qarkullimi i Mjeteve neto = Shitjet/mjetet totale – det. rrjedhëse<br />Periudha mesatare e arkëtimit = kërkesat e arkëtueshme/(shitjet/360)<br />Qarkullimi i mjeteve fikse = Shitjet/mjetet fikse neto<br />Qarkullimi total i mjeteve = Shitjet/mjetet totale<br />RAPORTET E BORXHIT - RAPORTI I BORXHEVE TOTALE NDAJ MJETEVE TOTALE<br />Norma e borxhit = Borxhi total/mjetet totale<br />Raporti i borxhit mbi kap.e vet = Borxhi total/totali i kap. të vet<br />Raporti i mbulimit të interesave = EBIT/Shp.e interest<br />RAPORTET E PROFITABILITETIT- RAPORTI I PROFITIT MARGJINAL BRUTO<br />Profiti marxhinal bruto = ( Profiti bruto/shitjet ) x 100<br />Profiti marxhinal neto =( Të ardhurat neto/ Shitjet ) x 100<br />Raporti bazë i fitimit =( EBIT/mjetet totale) x 100<br />Raporti i kth. nga mjetet totale = Të ardhurat neto/mjetet totale x 100<br />Raporti i kthimit nga aksionet e zakonshme = Të ardhurat neto/aksionet e zakonshme<br />Fitimi për njësi aksion = Fitimi neto / Nr. i aksioneve të emituara<br />Fitimi për aksion = Qmimi I aksioneve/Fitimi per një aksion<br />Pika e mbulimit =Shp.Fikse1- Shpenzimet variabile Te Hyrat <br />Raportet financiare duhet te sigurojn te dhena per:<br />Pasurit<br />Detyrimet<br />Kapitalin<br />Te hyrat <br />Te dalat<br />Analiza e biznesit – paraqet vlerësimin e prespektives dhe rreziqeve te ekonomis me qellim te marrjes se vendimeve cilesore ne biznes.<br />Per qka shfrytezohen raportet financiare ? - Per te permiresuar vendimet biznesore. <br />Analiza e kredise: kreditore jan ata te cilet u japin fonde hua kompanive ne kembim me premtimin se ato do tu kthehen se bashku me kamaten.<br />Kreditoret tregtar :japin mall me kredi pa kamat ne meny qe malli i marr tu paguhet ne nje dat te caktuar,nese paguhet me heret pason diskonti.<br />Kreditoret jotregtar : u sigurojn financim kompanive me premtimin e shkruar se do tu kthehet kryegjëja se bashku me interesin.<br />Analiza kreditore – paraqet vlerësimin e aftesis kreditore te kompanis ,pra qe ti paguaj obligimet e veta kreditore.perfshin analizen e Likujditetit dhe solventitetit.<br />Analiza e prespektives – paraqet parashikimin e nivelit te fitimit,rrjedhes se paras ose qe te dyjave ku rezultati i kesaaj analize paraqet nje grumbull parashikimesh rreth nivelit te fitimit te pritur dhe rrjedhes se pritur te paras te cilat do te shfrytëzohen per çmuarjen e ndërmarrjes.<br />Aktivitetet e biznesit:<br />Aktiviteti i planit te biznesit<br />Aktivitetet financiare<br />Aktiv.investuese <br />Aktiv.operuese<br />Aktiviteti i planit te biznesit- përshkruan qëllimet,strategjite dhe taktikat per aktivitetet ekompanis.<br />Dy burimet me te rendesishme te informatave rreth planit te biznesit jane:<br />Letrat drejtuar aksionareve<br />Analizat dhe diskutimet e menaxhmentit.<br />Aktivitetet investuese – i referohen metodave qe kompanit i shfrytezojn per te rrritur sasin e parase per plotësimin e nevojave te tyre.<br />Burimet e financimit ekstern :<br />invesitoret ne aksione<br />kreditoret<br />Aktivitetet financiare – paraqet shfrytëzimin e raporteve financiare per te analizuar poziten financiare dhe performancen e kompanis si dhe per te vleressuar performancen e ardhshme financiare.<br />Aktivitetet operuese – perfshijne<br />analizen e profitabilitetit (ka te bej me vlerësimin e kthimit te mjeteve nga investimet qe i ka ber kompania)<br />analizen e rrezikut – vlerësimin e aftesis se kompanis qe ti kryej zotimet e veta<br />analizen e shfrytëzimit dhe burimeve te fondeve – ka te beje me vlerësimin se si i siguron dhe angazhon kompania fondet.<br />Metodat dhe teknikat e vlerësimit te aftesis kreditore:<br />5 C (karakteri,kapaciteti,kapitali,kolaterali,kushtet)<br />CAMPARI (karakteri,aftësia,mjetet,qellimi,shuma,riapgimi,sigurimi)<br />Vlerësimi i planit te biznesit te kompanis<br />SWOT Analiza (fuqi,dobësi,mundesi,kercenimet.)<br />Analiza e informatave financiare<br />Vlerësimi i sigurimit te kthimit te kredise.<br />Koeficientet financiar te komapnis mund te krahasohen me :<br />Mesataren e industris ne te cilen vepron kompania<br />Ndonje kompani specifike ne te cilenn vepron kompania<br />Raportin e nyejt te komapanis ne vitet e kaluara.<br />Ekuacioni DU POINT - eshte nje formul e cila na mundëson qe norma e kthimit te pasuris (ROA) te llogaritet si produkt i profitit marxhinal X qarkullimi i pasuris totale.<br />Altman Z-Score <br />Njeri nder treguesit sintetik me te rendesishem i cili mund te perllogaritet nga te dhenat e pasqyrave financiare eshte treguesi i ALTMANIT me te cilin presupozohet “shëndeti financiar”ndryshe quhet “Koeficienti i falimentimit”.Sa me i lart te jet ky tregues aq me i lart eshte stabiliteti i firmes dhe e kundërta.<br />Formula <br />X1 = pasuria rrjedhëse – det.rrjedhese /totali i pasuris x 1.2<br />X2 =fitimet e mbajtura/totali i pasuris x 1.4<br />X3 = fitimi para kamates dhe tatimit/totali i pasuris x 3.3<br />X4 = ekuiteti/totali i detyrimeve x 0.6<br />X5 = shitja / totali i pasuris x 0.999<br />Z = x1+x2+x3+x4+x5<br />Vleresimi i kolateraliit , Funksionet e pengut - <br />E nënvizon seriozitetin dhe përkushtimin e kredimarresit per ta paguar kredine,<br />I ofron pak a shume zgjidhje te prekshme se do ta rikthej borxhin e pashlyer ne rast se te ardhurat e planifikuara deshtojne.<br />Përcaktimi i veres se pengut – <br />A eshte pasuria e len peng e shitshme ? A mund te shitet ne qdo koh?<br />A eshte vlerae saj e verifikueshme dhe pak a shume stabile?<br />A ka ndonje pal e tret te drejta mbi te?etj.<br />Realizimi i qëllimeve te ndërmarrjes sjell edhe realizimin e :<br />Qëllimeve te pronarit<br />Punësuarve<br />Shoqeris<br />Qëllimet e ndërmarrjes ne ekonomin e tregut :<br />Maksimizimi i fitimit<br />Maks.i shitjeve te firmes<br />Arritja e kënaqshme e nivelit te fitimit<br />Arritja e kënaqshme e pjesëmarrjes ne treg.<br />Grupet e interesuara per suksesin ndërmarrjes jane:<br />Pronaret<br />Menaxheret<br />Te punsuarit<br />Furnitoret<br />Konsumatoret<br />Qeveria<br />Shoqëria<br />Treguesit kryesor te suksesit te ndërmarrjes:<br />Likuiditeti<br />Produktiviteti<br />Rentabiliteti<br />Ne rast te mossuksesit te ndërmarrjes :<br />Ndryshohet politika afariste<br />Ndrrohet menaxhmenti<br />Ndrrohet pronari<br />Ndërmarrja likuidohet<br />Parimet themelore sistemore te ndërmarrjes:<br />Parimi i Autonomis –ndërmarrja eshte e pavarur ne zgjedhjen e veprimtaris se vet<br />Parimi se vetem pronaret e kapitalit te investuar vendosin ne meny direkte apo indirekte.<br />Parimi i afarizmit me maksimizimin e fitimit<br />Parimi i bartjes se rrezikut afarizmin e vet ne treg ne konkurencen e tregut.<br />Tri sferat e vendimeve afariste :<br />Investimi i resurseve<br />Afarizmi i ndërmarrjes me sfrytezimin e ketyre resurseve<br />Gërshetimi i burimeve financiare te cilat perdoren per sigurimin e mjeteve per resurset e nevojshme.<br />Nenproceset e procesit te menaxhimit:<br />Planifikimi – përcaktimi i qëllimit te ndermarrjessi dhe rezultati me ndihmen e te cilit do te sendërtohen qëllimet e parapara.<br />Vendosja – vendimet qe merr menaxmenti ne biznes<br />Udhëheqja – me ndihmen e te cilit sigurohet efikasiteti i zbatimit te vendimeve<br />Mbikqyrja – lidhur me sendërtimin e qëllimeve dhe rezultateve te parashikuara.<br />Procesi i marrjes se vendimeve :<br />Iracional (ne baz te ndjenjes,intuites,provojes)<br />Racional (ne baz te dijes,fakeve,informatave)<br />Vendimi = qellimi + informata + gjykimi<br />Karakteristikat themelore te informatave :<br />Saktësia <br />Vjetërsia<br />Preciziteti<br />Pjesëmarrja <br />Adekuatshmeria<br />Krahasueshmeria<br />Pergjigjjet qe duhet ti jap nje sistem informativ:<br />qfar informate eshte e nevojshme<br />ku eshte e nevojshme informata<br />kush e kërkon<br />ku eshte e nevojshme<br />pse eshte e nevojshme<br />sa kushton<br />Informatat mund te jen: <br />kuantitative (financiare dhe jo financiare)<br />jokuantitative<br />Karakteristika te rendesishme mbi kontabilitetitn dhe raportet financiare:<br />mbledhja,përpunimi dhe prezantimi i informatave kontabile<br />qe kan te bejn me ndërmarrjen dhe<br />te cilat jan te orientuar drejt shfrytëzuesve te interesuar<br />Procesi i kontabilitetit :mbledhja e te dhenave,analiza e ngjarjeve afariste,evidenca ne librat afariste,hartimi i bilancit provues,sajimi i raporteve financiare. Ose<br />Hyrja,procesi i përpunimit,dalja<br />Sistemi kontabilo-informativ : te dhenat,procesi i perpunimit ,informatat, shfrytëzuesit.<br />Ndryshimet afariste mund te jen :<br />kontabile <br />jo kontabile<br />Raportet financiare sipas SKK1:<br />Bilanci i gjendjes<br />Pasqyra e te ardhurave<br />Raporti mbi ndryshimin e kryerjes<br />Raporti mbi rrjedhen e parase<br />Faktoret qe ndikojn ne vendimin mbi disidenten:<br />Kosotja e emitimit<br />Kostoja e transaksionit<br />Tatimet<br />Efektet e clienteles<br />Kostoja e agjensise<br />Kostoja e emitimit :jan mjaft te larta arrijn deri 20% keshtu qe nese menaxheri vendos te emitoj aksione ne vend per te financuar investime te reja kostoja e emitimit kërkon shuma me te mdha te fondeve per investim ne krahasim me fitimin e pashperndar.<br />Kostoja e transaksionit :ka te bej me paknaqesit e aksionareve me politiken e dividentit ku rezulton me shitjen dhe per qdo shitje te aksioneve me vlere te vogel kërkohen provizione me te larta dhe anasjelltas.<br />Tatimet :ngarkojn te radhurat e korporates me tatime te dyfisht nese paguhet dividenta dhe njëfish nese nuk paguhet dividenta.<br />Efektet e klienteles :invesitoret siq jan individ te pasur do te preferonin te eliminonin tatimet duke blere aksione pa ose me divident te vogla por me fitime te larta kapitale.<br />Kostoja e agjensise: ka te bej me konfliktin menagjer aksionar ku menaxheret jan te interesuar qe dividenta te jet e pashperndar ne meny qe te riinvestoht ndersa aksionaret kerkojn qe te marrin divident de te fitojn sa me shume.<br />Fitimi per aksion : Fitimi para tatimit / aksionet e emituara<br />Ne ndikimin e objektivave ndikojn shume faktore: <br />Faktoret e rrethines <br />Ndikimi nga grupet e interesit<br />Objektivat ekonomike<br />Pergjgjesit sociale te organizates<br />Faktores e rrethines :lidhen me influencen e jashtme,natyren e biznesit dhe kulturen organizative.<br />Grupet e interesit : jan grupe te ndryshme qe jan te lidhura drejtpërdrejt me aktivitetin e firmes.<br />Objektivat ekonomike : jan faktore te tjere qe ndikojn ne formulimin e strategjis se sirmes te cilat ndikohen ne mas te madhe nga koalicionet e grupeve e interesit,ku objektivat zhvillohen sipas hierarkis qe fillon nga nga niveli me i ulet ku sipas shkallëzimit hierarkik kontribuojn ne arritjen e objektivave te nivelit me te lart.<br />Pergjegjesit sociale te organizates : jan te ndërlidhura me territorin ne te cilin vepron si qeshte :zhvillimi i infrastruktures,punësimin si dhe ruajtja dhe rregullimi i ambientit.<br />Formate financimit te firmes :<br />Burimet afatshkurtra<br />Burimet afatmesme<br />Burimet afatgjata.<br />Burimet e financimit afatshkurta:<br />Kredit tregtare- kur blerësi merr mall me qira dhe nese e paguan para kohes se caktuar pason diskonti.<br />Letrat tregtare – emitohen nga kompanit e medha dhe u shiten firmave tjera,shoqërive te sigurimit,bankave.<br />Kredit afatshkurtra – keto kredi merren nga bankat komerciale me kohëzgjatje relativisht me pak se nje vit.<br />Burimet afatmesme te financimit jane:- <br />kredit bankare me kohëzgjatje mbi nje vit (3-5).<br />Financimi me kontrata te shitjes se kushtezuar (kur blerësi nuk ka para te paguaj komplet blerjen e nje pajisje dhe nj epjes te asaj blerjeje ja financon ndonje shoqeri financiare.<br />Kredit qe i lejojn shoqerit e sigurimit (mbi 10 vite afat maturimi me norma te larta interesi).<br />Burimet afatgjata te financimit –<br />Financimi me aksione te zakonshme<br />Preferenciale<br />Me obligacione<br />Aksionet e zakonshme –<br />Pronësia- aksionaret jan pronar te firmesata vendosin per shpërndarjen e fitimit dhe ushtrojn kontrollin e firmes.<br />Vlera nominale – me rastin e themelimit te firmes merret vendimi lidhur me financimin e aseteve ku vlera nominale vendoset a arbitrarisht mbi aksionin.<br />Maturimi – nuk kan afat maturimi<br />Trajtimi fiskal – dividenta te keto aksione nuk zbritet per efektet fiskale.<br />Dividenta – ketyre aksionarve nuk u premtohet divident.ata marin divident vetem atehere kur ka fitim.<br />E drejta e votimit – kan te drejt vote dhe te zgjedhin bordin e drejtoreve.<br />Menyrat e rritjes se financimit permes aksioneve te zakonshme – <br />Fitimi i pashperndar<br />Emitimi i aksioneve<br />Shitja publike<br />Çmimi per aksionet preferenciale – <br />Pp = dividenti i aksionit te preferuar / norma e kërkuar e kthimit nga aksionari i preferuar<br />Llojet e obligacioneve :<br />Obligacionet e garantuara<br />Te pagarantuara<br />Shtetërore<br />Pjesmarrese<br />Euroobligacionet<br />Obligo. E konvertueshme<br />Me warrant<br />Obligacionet e garantuara- ndryshe quhen edhe hipotekare, emetohen per te blere mjete te caktuara fikse dhe kan te drejt pronësie mbi aktivitetet dhe mbi fitimin e korporates.<br />Obligo. E pagarantuara – jan letra premtimi te pagarantuara te firmes te cilat mbeshteten ne kredibilitettin e pergjithshem te saj.<br />Obligacionet pjesmarrese- interesi per keto obligacione arketohet vetem nese firma operon me fitim.<br />Euroobligacionet – definohen si obligacione te pagueshme ne monedhen e huamarrësit por te shitura jasht shtetit te huamarrësit.<br />Obligacionet e konvertueshme – mun te konvertohen me nje numer te caktuar te aksioneve te zakonshme.<br />Obligacionet me warrant – i jep zotruesit te drejt te blej tituj te tjere te firmes por jo per tu shkëmbyer me tituj te tjere.<br />Perparesit e obligacioneve :<br />Sigurojn te ardhura fikse<br />Kan perparesi ne fitim <br />Kostoja e këtij borgji eshte caktuar me pare<br />Pagesa e interesit te borgjit zbritet per efektet fiskale<br />Caktohet kadenca me saktësi.<br />Te metat e obligacioneve – <br />Pamuundeson perballimine borgjit nese firma nuk realizon fitim<br />Ka afatin e maturimit i cili i obligon menaxhmentin financiar te siguroj fondin e amortizimit ne meny qe te përballoj shlyerjen e borgjit me koh.<br />Ka aftine gjat te borgjit i cili nënkupton edhe risk me te lartë.<br />Si shprehet nje situat financiare :<br />Ne anen e aktivit,ne anen e pasivi dhe ne te dy anet njekohsisht.<br />Nga kush varet nje situat financiare se eshte e mire apo e keqe?<br />Varet nga madhesia dhe struktura e mjeteve te saj dhe burimeve te mjeteve si dhe nga harmonizimi i tyre me detyrat ne kushtet e pergjithsme ekonomike te veprimtaris.<br />Kur themi per nje gjendje financiare se eshte e mire?<br />Nese baraspesha financire siguron mbajtjen e likuiditetit,nese ngarkesa me borgje eshte e till qe te siguroj pavarësi te plot te ndërmarrjes dhe resoreve te saj,nese eshte solvente,etj<br />Kur themi per nje gjendje financiare se eshte e keqe ? <br />E kundërta<br />Qka paraqet kontabiliteti e qak bilanci ?<br />Kontabiliteti regjistron ngjarjet ekonomike ne ndërmarrje dhe permes bilancit shpreh gjendjen e saj.<br />Bilanci paraqet nje raport periodik kontabël mbi gjendjen e mjeteve ,burimeve te mjeteve dhe kapitalit te vet.<br />Klasifikimi i treguesve financiar – <br />Treguesit e likuiditetit<br />Treguesit e raporteve te menaxhimit te mjeteve <br />I raporteve te borgjit,<br />I rentabilitetit <br />Treguesit e raportit te vleres se firmes<br />Cilet jan treguesit qe shprehin stabilitetin financiar – <br />Siguria financiare<br />Shkalla e vet financimit<br />Shkalla e aftesis kreditore<br />Treguesit e likuiditetit jan: <br />Likuiditeti rrjedhes<br />Momental<br />I pergjithshem<br />Qka duhet pasur parasysh me rastin e vlerësimit te situates financiare :<br />Konstitucionin financiar,likuiditetin,rentabilitetin , shkallen e harmonis midis mjeteve dhe burimeve te tyre, krahasimi numerik te ndërmarrja konkrete me mesataren e deges ose ekonomis ne teresi.<br />Pyetjet me te shpeshta qe i parashtrojn kreditoret?<br />Pyetjet me te shpeshta qe i parashtrojn investuesit ne firma?<br />