Όψεις του πρωτογενούς τομέα (κτηνοτροφία) στον τόπο μας. Ερευνητική Εργασία Β1 Σχολικό Έτος 2016-2017. Λύκειο Ερυμάνθειας.

1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ
ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ ΓΙΑΝΝΑ
ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ
ΒΑΚΡΟΠΟΥΛΟΥ ΝΙΚΗ
ΔΕΛΔΗΜΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ
ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ
ΚΑΚΑΦΩΝΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ
ΚΑΤΣΙΚΟΓΙΑΝΝΗΣ ΑΛΕΚΟΣ
ΚΟΥΡΑΧΑΝΗ ΗΛΙΑ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ
ΛΙΑΡΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
ΜΠΑΤΡΑΛΗ ΙΩΑΝΝΑ
ΓΕΛ ΕΡΥΜΑΝΘΕΙΑΣ
2016-2017
Β' ΛΥΚΕΙΟΥ

2. ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Πρωτογενής παραγωγή στην Οικονομική Επιστήμη
ονομάζεται ο παραγωγικός τομέας δραστηριοτήτων με
αντικείμενο την απόκτηση ή απόσπαση αγαθών
(πρώτων υλών) άμεσης ή έμμεσης κατανάλωσης, κατ'
ευθείαν από την φύση (γεωργία, αλιεία, κτηνοτροφία,
μελισσοκομεία, δασοκομία θήρα, εξόρυξη
μεταλλευμάτων κλπ) . Ο τομέας αυτός απασχόλησης
αποτελεί πηγή εισοδήματος για μεγάλο τμήμα του
παγκόσμιου πληθυσμού.

5. ΚΛΑΔΟΙ ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ
ΤΟΜΕΑ
●
ΓΕΩΡΓΙΑ
●
ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ
●
ΑΛΙΕΙΑ

7. ΓΕΩΡΓΙΑ
Γεωργία είναι το σύνολο των
δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την
καλλιέργεια του εδάφους της γης με
σκοπό την παραγωγή φυτικών προϊόντων.
Μερικές φορές ο όρος επεκτείνεται και για
τη διαδικασία της καλλιέργειας φυκιών στη
θάλασσα.

8. ΑΛΙΕΙΑ
Με τον όρο αλιεία, κοινώς ψάρεμα, χαρακτηρίζεται
γενικά τόσο η άγρα όσο και η τέχνη (τρόπος) της όλης
δραστηριότητας, με την οποία γίνεται η σύλληψη και
απόσπαση των ιχθύων και άλλων υδροβίων ζώων από
τον βιότοπο τους, (θάλασσες, λίμνες, ποτάμια,
ιχθυογενετικούς σταθμούς κλπ), είτε για τροφή είτε για
βιομηχανικούς σκοπούς (παραγωγή ιχθυαλεύρων,
ελαίων, λιπασμάτων κλπ.).

9. ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑΣ ΣΤΗΝ
ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΑΣ
• Αιγοπροβατοτροφία
• Χοιροτροφία
• Βοοτροφία

10. ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΟΤΡΟΦΙΑ
Ο κλάδος της αιγοπροβατοτροφίας και
ιδιαίτερα της προβατοτροφίας αποτελεί
έναν από τους σημαντικότερους κλάδους
της πρωτογενούς παραγωγής στην χώρα
μας. Ως προς την εκτροφή προβάτων η
Ελλάδα καταλαμβάνει την τρίτη θέση στην
Ευρώπη με 8,9 εκατομμύρια ζώα.

11. ΧΟΙΡΟΤΡΟΦΙΑ
Η χοιροτροφία στην Ελλάδα θεωρείται
από τους πλέον δυναμικούς κλάδους της
αγροτικής οικονομίας. Αυτό διαφαίνεται
από το επενδυμένο κεφάλαιο (άνω των
115 χιλιάδων τόνων)

12. ΒΟΟΤΡΟΦΙΑ
Στην Ελλάδα εκτρέφονται περίπου
500.000 βοοείδη ενώ παράγονται περίπου
750.000 τόνοι αγελαδινού γάλακτος και
65.000 τόνοι βόειου-μοσχαρίσιου κρέατος.

13. ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ
Μελισσοκομία ονομάζεται η τέχνη της εκτροφής των
μελισσών. Οι μέλισσες έχουν την τάση να
δημιουργούν φωλιές και να παραμένουν μέσα σε
τρύπες, σε κουφάλες δέντρων κλπ. Αυτό οδήγησε τον
άνθρωπο στη σκέψη ότι είναι δυνατό να τις συλλάβει
και να τις βάλει να ζήσουν μέσα σε κάποιο κουτί, που
να μοιάζει με κουφάλα δέντρου ή τρύπα σε βράχο,
προκειμένου να παράγουν μέλι γι'αυτόν.

15. ΑΥΤΑΡΚΕΙΑ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ
ΖΩΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
Στην κατηγορία των γαλακτokoμικών-τυροκομικών
προιόντων η φέτα με ποσοστό αυτάρκεια κατά
155%, παρουσιάζει αύξηση περίπου 7% του
Μέσου Όρου της κατηγορίας (77%)
Στο μέλι και στα αυγά παρουσιάζεται βαθμός
αυτάρκειας πάνω από 90%. Επίσης πρατηρείται
αύξηση των εξαγωγών σε αυγά κατά 2000%
Επίσης, στα αλιεύματα έχουμε αύξηση της
αυτάρκειας κατά 220%με αύξηση των εξαγωγών
κατά 55%.

16. Κτηνοτροφία

17. Ερευνητικά Ερωτήματα:
● Με τί ασχολείται η
κτηνοτροφία;
● Πώς φροντίζουμε τα
ζώα;
● Πώς αντιμετωπίζουμε
τις ασθένειες που
μπορεί να προκύψουν;

18. Με τι ασχολείται η
κτηνοτροφία;
Η κτηνοτροφία είναι μία από τις παλαιότερες δραστηριότητες του
ανθρώπου. Στα παλιά χρόνια η κτηνοτροφία απόβλεπε να εξασφαλίσει
το κρέας στην οικογένεια. Αργότερα άρχισαν να δημιουργούνται οι
φάρμες που είχαν σαν αποστολή την εκτροφή των ζώων και την
παραγωγή προϊόντων. Κτηνοτροφία παράλληλα είναι η εκτροφή των
ζώων από τον άνθρωπο με σκοπό να εξασφαλίσει από αυτά τα
προϊόντα, τροφή, ενδυμασία καθώς και τη σωματική τους δύναμη για
διάφορες εργασίες.

21. Πώς φροντίζουμε τα ζώα;
Τα ζώα τα φροντίζουμε ανά εποχή. Το χειμώνα τα
κλείνουμε στο στάβλο για να τα προστατεύουμε από
κρύο και την άνοιξη τα κουρεύουμε για να μην
ζεσταίνονται το καλοκαίρι.

22. • Το καλοκαίρι επίσης τα πρόβατα θα πρέπει κάποια
συγκεκριμένη ώρα να πάνε στον ίσκιο τους και την κατάλληλη
ώρα να φύγουν πάλι για βοσκή.
• Μερικές τροφές των προβάτων είναι το καλαμπόκι, το φύραμα
το τριφύλλι κτλ. Παράλληλα τη περισσότερη τροφή τα
πρόβατα την χρειάζονται λίγο καιρό πριν γεννήσου, ώστε να
αποδώσουν καλύτερα στο γάλα

23. Πώς αντιμετωπίζουμε τις αρρώστιες που
μπορεί να προκύψουν;
Α. Μεταβολικά νοσήματα
Διαταραχές του οργανισμού που προκαλούνται από:
Έλλειψη κάποιων στοιχείων - ιχνοστοιχείων από τη
διατροφή
Ανικανότητα του οργανισμού να χρησιμοποιήσει τα
στοιχεία - ιχνοστοιχεία της διατροφής.

24. 1) Μαστίτιδες Αιγοπροβάτων
Οι μαστίτιδες κάθε χρόνο προκαλούν σημαντικές
απώλειες σε όλες τις εκτροφές.
ΕΙΔΗ ΜΑΣΤΙΤΙΔΑΣ
α) Οξεία μαστίτιδα : Εμφανίζεται ξαφνικά, το μαστάρι παρουσιάζει πρήξιμο και
το έκκριμα είναι καστανό - κοκκινωπό και λίγο αργότερα είναι αφθονότερο και
πυώδες. Η κατάσταση του ζώου συχνά διαταράσσεται και συχνά το ζώο
πεθαίνει αν δεν ληφθούν μέτρα. Εμφανίζεται συχνότερα μετά τη γέννα σπάνια
στο τέλος της γαλακτικής περιόδου.
β) Χρόνια μαστίτιδα: Πρόβλημα στα κοπάδια και συχνότερα ύστερα από τον
απογαλακτισμό. Συνήθως διαφεύγει της προσοχής του κτηνοτρόφου και μόνο
την επόμενη γαλακτική περίοδο διαπιστώνει ότι το μισό μαστάρι είναι ατροφικό
και δεν παράγει γάλα. Στην ψηλάφηση διαπιστώνεται ότι το κατώτερο τμήμα του
μαστού είναι σκληρό και ένας σχηματισμός σαν σχοινί κατεβαίνει προς τη θηλή.
Από τη θηλή βγαίνει παχύρρευστο πύο.
Θεραπεία: Χρησιμοποιούνται ενέσεις και ενδομαστικές εγχύσεις
αντιβιοτικών (πενικιλίνη, στρεπτομυκίνη, σουλφοναμίδες ) . Η θεραπευτική
αγωγή έχει καλά αποτελέσματα όταν εφαρμοστεί έγκαιρα.

26. Λοιμώδης αγαλαξία (Παρμάρα): Στην Ελλάδα είναι
πολύ συχνή και προκαλεί μεγάλες ζημιές από τη
διακοπή της γαλακτοπαραγωγής, στα γίδια
περισσότερο και λιγότερο στα πρόβατα.
Αίτια: Το μυκόπλασμα της αγαλαξίας, το οποίο
μολύνει τα ζώα και τελικά εντοπίζεται στο μαστό, στις
αρθρώσεις, στο μάτι(επιφυκίτιδα, κερατίτιδα).

27. 2) Παραφυματίωση
Είναι ένα από τα πιο σπουδαία χρόνια νοσήματα των αιγοπροβάτων σε
ολόκληρη την Ελλάδα. Προκαλεί σημαντικές οικονομικές απώλειες. Είναι
χρόνια νόσος που χαρακτηρίζεται από διαλείπουσα διάρροια και προοδευτική
απίσχνανση.
Αίτια: Το μυκοβακτηρίδιο της παραφυματίωσης.
Σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της νόσου παίζουν η έλλειψη ιχνοστοιχείων
(σεληνίου, ασβεστίου) και κακές συνθήκες εκτροφής. Έξαρση στην εκδήλωση
της νόσου υπάρχει μετά τις γέννες.
Συμπτώματα: Τα ζώα διατηρούν την όρεξή τους, οι αποδόσεις τους όμως
πέφτουν. Παρουσιάζουν διάρροια κατά διαστήματα. Τα ζώα αδυνατίζουν από
την κακή απορρόφηση του εντέρου, συχνά παρουσιάζουν οιδήματα(κάτω από
το σαγόνι, υγρό στην κοιλιακή κοιλότητα). Ο θάνατος έρχεται από καχεξία.

28. 3) Προϊούσα Πνευμονία (Maedi- Visna)
Είναι χρόνια, θανατηφόρος και απύρετη νόσος των αιγοπροβάτων. Χαρακτηρίζεται από
δύσπνοια και προοδευτική καταβολή των δυνάμεων του ζώου.
Χαρακτηρίζεται από λεμφοειδή υπερπλασία με εντοπίσεις στους πνεύμονες, στον εγκέφαλο,
στους μαστούς και στις αρθρώσεις.
Τα συμπτώματα μπορεί να είναι διαφορετικά στα προσβεβλημένα ζώα μιας εκτροφής όπως :
Αναπνευστικά: δύσπνοια
Νευρικά: ασταθές βάδισμα, παραπληγία, παράλυση
Αρθρίτιδες - μαστίτιδες.
Δεν υπάρχει θεραπεία.
Δεν υπάρχει εμβόλιο.
Δεν είναι εύκολο να εφαρμοστεί ένα πρόγραμμα εκρίζωσης με σφαγή των οροθετικών ζώων.
Η απομάκρυνση των νεογέννητων αρνιών, από τις οροθετικές μητέρες τους και η εφαρμογή
τεχνητού θηλασμού έχει καλά αποτελέσματα για την έλεγχο της νόσου.
Το ότι η νόσος έχει μεγάλη εξάπλωση σε ολόκληρη την Ελλάδα και ότι δεν υπάρχει
θεραπευτική αγωγή, ούτε εμβόλιο συντελούν ώστε η προϊούσα να αποτελεί σοβαρό πρόβλημα
για το μέλλον της Ελληνικής προβατοτροφίας.

29. Εντεροτοξιναιμία (Δυσεντερία)
ΑΙΤΙΟ: Το CIostridium perfrigens, μικρόβιο που πολλαπλασιάζεται έντονα στο
έντερο και παράγει τοξίνες. Προσβάλλει όλες τις ηλικίες.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα παρουσιάζεται στα νεογέννητα τις 2 πρώτες
βδομάδες της ζωής τους. Πολλές φορές τα μικρά πεθαίνουν απότομα χωρίς
συμπτώματα ή παρουσιάζουν έντονη κατάπτωση, ισχυρούς κολικούς ή άφθονη
κίτρινη ή αιμορραγική διάρροια. Ο θάνατος έρχεται από λίγες ώρες έως 3
ημέρες. Όταν ανοίγουμε το πτώμα τα έντερα έχουν έντονο κόκκινο χρώμα.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ: Όταν τα ζώα προσβληθούν από δυσεντερία, οποιαδήποτε
θεραπεία έχει φτωχά αποτελέσματα. Στην πρόληψη και μόνο θα ρίξουμε το
βάρος της προσοχής μας. Ο εμβολιασμός των μητέρων πρέπει να είναι
συστηματικός. Είναι απαραίτητοι 2 εμβολιασμοί το χρόνο.

30. Τέλος έχουμε την:Κοκκιδίαση
ΑΙΤΙΟ: Διάφορα είδη κοκκιδίων που προκαλούν οξεία ή χρόνια εντερίτιδα
Τα ενήλικα δεν αρρωσταίνουν αλλά μολύνουν τα μικρά.
Οι κακές συνθήκες υγιεινής στο στάβλο (κοπριά που κρατάει διαρκώς υγρασία) επιδεινώνουν το
πρόβλημα. ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Τα ζώα παρουσιάζουν έντονη διάρροια συχνά αιμορραγική και
αφυδάτωση. Αρκετά πεθαίνουν ή επιζούν με καθυστέρηση στην ανάπτυξη.
Στις χρόνιες μορφές στα ζώα που σφάζονται παρατηρούμε άσπρα στίγματα (οζίδια) στο έντερο.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ - ΠΡΟΛΗΨΗ : Στις εκτροφές που υπάρχει πρόβλημα παίρνουμε υγειονομικά μέτρα
(αλλαγή της στρωμνής, του στάβλου και απολυμάνσεις) - Χορήγηση αντικοκκιδιακών φαρμάκων
τόσο στα άρρωστα όσο και στα υγιή. Η θεραπεία να μη διαρκεί λιγότερο από 5 ημέρες.

31. ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ

32. ΤΥΡΙ
• ΘΡΕΠΤΙΚΗ
ΑΞΙΑ
• Το τυρί
περιλαμβάνει
ασβέστιο,λίπος,
• λακτόζη και άλλα
χρήσιμα για τον
οργανισμό στοιχεία.

33. ΕΙΔΗ ΤΥΡΙΩΝ
ΚΑΙ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

34. ΓΑΛΑ
Το γάλα είναι θρεπτικό, λευκό ή
ελαφρώς κιτρινωπό υγρό, που αποτελεί
βιολογικό έκκριμα των μαστών των
θηλαστικών. Δεν είναι ομοιογενές, αλλά
μείγμα διάφορων οργανικών ουσιών και
αποτελείται από νερό, λίπος, πρωτεΐνες,
υδατάνθρακες, ένζυμα, άλατα και
βιταμίνες.

35. ΣΥΝΘΕΣΗ ΓΑΛΑΚΤΟΣ
Η σύνθεση του γάλακτος διαφέρει από ζώο σε ζώο, όμως
είναι δυνατό να διαφέρει και στο ίδιο το ζώο, ανάλογα με
την τροφή που έχει φάει ή ακόμη και την ώρα που έγινε το
άρμεγμα. Στις αγελάδες, κατά κανόνα, το πρωινό γάλα έχει
μεγαλύτερο ποσοστό λίπους από εκείνο που αρμέγεται το
βράδυ.

36. ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΑΞΙΑ
●
ΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΤΑ ΜΩΡΑ ΘΗΛΑΣΤΙΚΩΝ
●
ΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

37. ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ
Το γάλα πρέπει να καταναλώνεται σε όσο το
δυνατόν πιο μικρό χρονικό διάστημα από τη
στιγμή του αρμέγματος ή να ψύχεται σε
ειδικές θερμοκρασίες. Η κατανάλωση
άβραστου γάλακτος συνδέεται κυρίως με τον
κίνδυνο μετάδοσης μελιταίου πυρετού των
ζώων στον άνθρωπο.

38. ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ
●ΤΟ ΓΑΛΑ ΣΤΗΝ
ΑΓΡΟΤΙΚΗ
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
●ΤΟ ΓΑΛΑ ΣΤΗ
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

39. ΚΡΕΑΣ
Το κρέας είναι η σάρκα των ζώων που χρησιμοποιείται ως τροφή. Τις περισσότερες
φορές, αυτό σημαίνει σκελετικοί μύες και συναφές λίπος, μπορεί όμως να περιγράψει
επίσης άλλους βρώσιμους ιστούς, όπως τα όργανα και τα εντόσθια.

40. ΑΡΝΙΣΙΟ ΚΡΕΑΣ

41. ΚΑΤΣΙΚΙΣΙΟ ΚΡΕΑΣ
Το κατσικίσιο κρέας περιέχει πρωτεΐνες υψηλής
βιολογικής αξίας και είναι πλούσιο σε βιταμίνες
Β3, Β6, Β12, σελήνιο και ψευδάργυρο, ενώ έχει
λιγότερες θερμίδες και λίπος από το αρνί.

42. ΜΑΛΛΙ (αρνιού)
Το μαλλί είναι ινώδες υλικό το οποίο προέρχεται από το τρίχωμα του προβάτου καθώς και από άλλα ζώα.
Χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο στην κλωστοϋφαντουργία, στον κατασκευαστικό κλάδο (μόνωση), στη
γεωργία ως λίπασμα, στη χημεία ως συστατικό καλλυντικών, στην κατασκευή χαρτιού κλπ.

43. ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
●
ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΕΣ
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
●
ΗΧΟΜΟΝΩΤΙΚΕΣ
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
●
ΥΨΗΛΟΣ ΒΑΘΜΟΣ
ΑΝΑΦΛΕΞΗΣ

44. ΚΟΥΡΕΜΑ
Το κούρεμα γίνεται συνήθως μία φορά το χρόνο, την άνοιξη, ώστε το
ζώο να έχει επαρκή χρόνο να ανανεώσει το τρίχωμά του και συνεπώς
να διαθέτει θερμομόνωση κατά τους κρύους μήνες.

45. ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ
●
ΠΛΥΣΙΜΟ
●
ΞΕΣΙΜΟ
●
ΓΝΕΣΙΜΟ
●
ΒΑΨΙΜΟ

46. ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΩΝ
ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ
ΑΓΟΡΑ(ΤΥΡΙΟΥ)
Οι αλυσίδες καταστημάτων (super market) τείνουν
να αξιοποιούν την τάση των καταναλωτών να
επιλέγουν τυροκομικά προϊόντα συγκεκριμένης
τοπικής προέλευσης, παρουσιάζοντας private
labels σε συνεργασία με τοπικούς παραγωγούς και
συνεταιρισμούς.

47. ΤΟΠΙΚΑ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΑ
ΠΡΟΙΟΝΤΑ
Η Ελλάδα χρειάζεται μια ανασύνταξη των παραγωγικών της
δυνάμεων ώστε τα επόμενα χρόνια να πετύχει υψηλότερη
εσωτερική προστιθέμενη αξία για να διασφαλίσει την άνοδο
της απασχόλησης και του βιοτικού επιπέδου και μεγαλύτερη
διεθνή ανταγωνιστικότητα – δηλαδή να μετακινηθεί από
προϊόντα χαμηλής τεχνολογίας και ποιοτικού περιεχομένου
σε προϊόντα μεσαίας/υψηλής τεχνολογίας και ποιότητας. Για
το σκοπό αυτό, πρέπει να συνδυάσει τα παραδοσιακά
συγκριτικά της πλεονεκτήματα με τα επιτεύγματα της
σύγχρονης τεχνολογίας.

48. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
ΠΡΟΣ
●
ΤΗΝ κ. ΠΡΟΓΓΑ ΜΑΡΙΑ
●
ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ
ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΜΑΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥΣ