4. Budapest Hungariako hiriburu eta hiri nagusia da. Herrialde osoko
biztanleriaren %20a bizi da bertan, 2005ean 1,7 milioi inguru.
IX. mendearen amaieran hungariarrek konkistatu zuten eta Hungariako Erresuma
sortu berriaren hiriburu izendatu zuten 1361ean, Buda izenez. Hungariako Béla
IV.ak bere jauregia hiriaren gainaldean eraiki zuen.
Budapesteko
parlamentua
5. Danubio Europa erdialdeko eta Drava ibaia Erdialdeko Europa
ekialdeko ibaia da, Europako hegoaldeko ibai bat da, bere
bigarren ibai luzeena, 2.850 km luzera, 749 kilometrokoa da.
luze da. Alemaniako Oihan Bolzanon du sorburua eta
Beltzan du sorburua eta Itsaso Itsaso Beltzean isurtzen da.
Beltzean isurtzen da. Danubio
Hungariako ibai nagusia da eta
bitan zatitzen du.
6. Bertako mendebaldean dago Alpokalja, Alpeen ekialdeko zerrenda, baita
ere Transdanubiar Mendiak erdialdean eta Mecsek mendiak hegoaldean.
Eskualdeko tontor garaiena Írott-kő da (882 m). Herrialdeko mendi
garaienak Karpatoetan daude, iparraldean, Eslovakiako mugan (garaiena:
Kékes, 1,014 m).
Transdanubiar Mendiak Kékes mendiak Alpokalja
8. BUDAPEST-ko KLIMA-DATUAK BUDAPEST-ko KLIMA-DATUAK
2011 URTEA 2011 URTEA
Prezipitazioak (mm) Tenperatura ºC
Urt 32 -1,4 70 25
Ots 31 1,4
60 20
Mar 29 5,95
Api 38 11,3 50
15
Mai 55 16,1 Euria (mm)
Tenp ºC
40
Prezipitazioak
Eka 63 19,15 10
(mm)
30
Uzt 52 20,95
5
Abu 51 20,45 20
Ira 40 16,8 10 0
Urr 33 11,4
0 -5
Aza 52 5,1
Abe 40 -0,65
Hilak
9. Bertako klima kontinentala da, hezetasun gutxiko uda
beroekin eta elur ugariko negu hotzekin. Urteko batez
besteko tenperatura 9,7 °C da, udakoa 27/35 °C eta
negukoa 0/−15 °C. Muturrekoak 42 °C eta −29 °C dira.
Urteko batez besteko euri kopurua 600 mm inguru da.
Hegoaldeko eskualde txiki batean, Pécs
inguruan, klima mediterraneoa duela esaten da, baina
berez uda beroxeagoak baino ez ditu.
10. Nahiz eta Europar Batasunaren barnean egon , gaur egun oraindik ez
daukate euroa, “hungariar florina” da beraien txanpona.
Hungaria, Europako batasunean sartzean, bere nekazaritza
modernizatzea zain zegoen, haren ekonomia eta krisian
aseguratu, egonkortzea eta haren azpiegiturak handiagotzea eta
laguntza ekonomikoak haren eskualdeen garapenarentzat hartzea.
1990 urteetan, ekonomia zentralizatu eta planifikatu batetik, merkatu-
ekonomia batera pasatu zen. Gaur egun sektore
pribatuak, herrialdearen barne-produktu gordinaren %80tik erantzuten
du.
Adituek esaten dute oro har, 2050ean ekialdeko10 bazkideak
mendebaldekoak bezain aberatsak izango dira. Oraingo txanpona
Lehengo txanpona
11. Zenbatespena (2005): 10.082.000.
• Errolda (2001): 10.198.315.
• Dentsitatea:108 biztanle/km² (69.)
Errege ta erreginen hiria:
BUDAPEST Errixka bat oso suntsituta
Visegrád-eko
gaztelua
12. Bertako hizkuntza ofiziala hungariera da (Magyar), fino-
ugrikoa. Europar Batasuneko hizkuntz ofizialen
artean, jatorri indoeuroparra ez duten lau hizkuntzetako
bat da.
Hungariera edo magyarrera (magyar nyelv) uraldar
hizkuntza da, fino-ugriar taldearena eta zehazki ugrikoarena.
Tartean, estoniera eta finlandierarekin lotuta dago.
Hungarian: 9.5-10 milioi hiztun (2001)
Magyar Tudományos Akadémia Nyelvtudományi Intézete edo "Hungarierazko
Zientzia Akademiaren Hizkuntzetarako Ikerketa Institutua" izeneko erakundeak
hizkuntza arautzen du.
13. Hungariako erlijio
nagusia katolizismoa
da (% 67,5).
Baina kalvinismoa
erlijio gutxitu
garrantzitsua ere
bada (% 20).
Beste erlijioak
luteranismoa
(5 %), judaismoa
(0,2 %) eta
ortodoxoak.
Beste iturri batek %
16 ateo ematen ditu.
