2. PAGLALARAWAN
Ito'y isang anyo ng pagpapahayag na naglalayong
bumuo ng isang malinaw na larawan sa isip ng mga
mambabasa o nakikinig. sa pamamagitan ng paggamit
ng tiyak na salitang naglalarwan, gaya ng pang-uri
at pang-abay, malinaw na naipakikita ang katangian ng
tao, bagay, lugar o pangyayari na ating nakikita,
naririnig o nadarama.
Napapagalaw at napakikislot din ng paglalarawan
ang ating mga guni-guni, imahinasyon at nakatatawag ng
paningin at pansin ng mga mambabasa.
3. MGA KATANGIAN NG ISANG MAHUSAY NA
PAGLALARAWAN :
May tiyak at kawili-wiling paksa
Gumagamit ng wasto at angkop na pananalita.
Malinaw na pagbuo sa mga larawang nais ipakita.
Pumupukaw ng higit sa isang pandamdam: Paningin;
pandinig; pang-amoy; panlasa at panalat.
May kaisahan sa paglalahad ng mga kaisipang
inilalarawan
May tiyak na layunin sa paglalarawan.
Isinasaalang-alang ang pagpili ng sariling pananaw sa
paglalarawan.
4. Iba't Ibang pananaw na
magagamit:
a. Distansya sa bagay na inilalarawan gaya
ng agwat o layo nito
b. Kung nasa loob o labas
c. Ayon sa sariling palagay o damdamin
ng naglalarawan bunga ng kanyang
karanasan o ng karanasan ng ibang tao.
d. Ayon sa sariling palagay batay sa
kanyang narinig o nabasa.
5. MGA URI NG PAGLALARAWAN
1.
Karaniwan o Konkretong Paglalarawan
- layunin nito ang magbigay ng kaalaman hinggil sa
isang bagay ayon sa pangkalahatang pangmalas ng
manunulat. Sa pamamagitan ng tiyak na salitang
naglalarawan, naipakikita ang pisikal o konkretong
katangian. Higit na binibigyang – diin
sa paglalarawang ito kung ano ang nakikita at hindi
ang nilalaman ng damdamin o kuru-kuro ng
manunulat.
6. . Masining/Abstraktong Paglalarawan
2
- Naglalayung pukawin ang guni-guni at
damdamin ng mambabasa. Higit
na nabibigyang diin dito hindi ang tiyak na
larawang nakikita kundi ang makulay na
larawang nililikha ng imahinasyon.
Gumagamit ito ng mga salitang
nagpapaganda rito gaya ng mga tayutay at
iba pang mga salitang patalinhaga.
7. Mga Halimbawa ng Masining o Abstraktikong Paglalarawan:
1. Paglalarawan sa
Tao - ... sapagkat si Susana'y mukhang angel
ng kagandahan sa kanya... (Talulot sa pagas na Lupa - Landicho)
2. Paglalarawan sa
Damdamin - ...punung-puno ng nakatatakot na
larawan ang kanyang ulo. (O Pangsintang labis - Tumangan)
3. Paglalarawan sa
Bagay - ... ang dambuhalang makinang iyon ay waring
isang kapangyarihang nalalamon... (Makina - Marisa)
4. Paglalarawan ng tanawin o
Lugar - sa sinag ng bukang - liwayway ay
tila nga naman nag-aanyayang kung paano ang bahay na malaki. Tisang balot
ng lumot sa bubong ay tila nagliliwanag. pati ang kurtinang gagalaw-galaw
sa marahang simoy ng hangin ay tila kumakaway. (Kasalan sa Malakaing
bayan - Pineda)
8. PANGANGATWIRAN
Ang pangangatwiran ay maituturing ding agham
sapagkat ito ay may prosesong dapatisaalang-alang o sundin
upang ito ay maging mahusay at matagumpay, lalo na sa formal
na pangangatwiran gaya ng debate.
Ang pangangatwiran ay isa ring kasanayan dahil ang
kahusayan ay maaaring matamo nino man subalit hindi sa paraang
madali at sa maikling panahon lamang.
Sa pangangatwiran, ang katotohaanan ay pinagtitibay o
pinatutunayan sa pamamagitan ng mga katwiran o rason.
(- Arogante)
9. PANGANGATWIRAN
Ang pangangatwiran ay isang sining sapagkat ang
paggamit ng wasto, angkop at magandang pananalita ay
makatutulong upang mahikayat na pankinggan, tanggapin at
paniniwalaan ng nakikinig ang nangangatwiran.
Ito ay isang pagpapahayag na nagbibigay ng sapat na
katibayan o patunay upang ang isang panukala ay maging
katanggap - tanggap o kapani-paniwala. Layunin nito na
hikayatin ang mga tagapakinig na tanggapin ang kawastuhan ang
kanilang pananalig o paniniwala sa pamamagitan ng
makatwirang pagpapahayag. (- Badayos)
10. DAHILAN NG PANGANGATWIRAN:
Upang mabigyang - linaw ang isang mahalagang
usapin o isyu.
Maipagtanggol ang sarili sa mali o masamang
propaganda laban sa kanya.
Makapagbahagi ng kanyang kaalaman sa ibang tao.
Makapagpahayag ng kanyang saloobin
Mapanatili ang magandang relasyon sa kanayng
kapwa
11. KASANAYANG NALILINANG SA PANGANGATWIRAN:
Wasto at mabilis na pag-iisip
Lohikong paghahanay ng mga kaisipan
Maayos at mabisang pagsasalita
Maingat na pagkilala at pagsusuri ng tama
at maling katwiran
Pagpapahalaga sa kagandahang asal gaya
ng pagtitimpi o pagpipigil ng sarili at pagunawa sa mga karaniwang inilahad ng iba o
pagtanggap sa nararapat na kapasyalan.
12. URI NG PANGANGATWIRAN:
PANGANGATWIRANG PABUOD
(INDUCTIVE REASONING) -Nagsisimula
sa maliit na katotohanan tungo sa isang
panlahat na simulain o paglalahat ang
pangangatwirang pabuod. Nahahati ang
pangangatwirang ito sa tatlong bahagi:
13. 1. PANGANGATWIRANG GUMAGAMIT NG
PAGTUTULAD. Inilahad dito ang magkatulad na
katangian, sinusuri ang katangian, at pinalulutang
ang katotohanan. Ang nabubuong paglalahat sa
ganitong pangangatwiran ay msasabing
pansamantala lamang at maaaring
mapasinungalingan. Maaring maging pareho ang
pinaghahambing sa isa lamang katangian subalit
magkaiba naman sa ibang katangian.
Halimbawa: Magtayo tayo ng kooperatiba sa ating kolehiyo sapagkat ang
kolehiyo sa Kabanatuan, sila ay may kooperatiba at malaki ang
napapakinabang. Ang pagmamatuwid na si si Miss dela Cruz ay mabuting guro
sapagkat ang ama't ina niya ay mahusay ring mga guro.
14. 2. Pangangatwiran
sa pamamagitan
ng pag-uugnay ng pangyayari sa
sanhi. Nananalunton ito sa paniniwalang
may sanhi kung kaya nagaganap ang
isang pangyayari.
Halimbawa: Ang pagmamatuwid na kaya hindi
nakapasa sa pagsusulit ang mag-aaral ay
sapagkat hindi siya nagbalik-aral.
15. 3. Pangangatwiran
sa pamamagitan
ng mga katibayan at pagpapatunay.
Napapalooban ito ng mga katibayan o
ebidensyang higit na magpapatunay o
magpapatutuo sa tinutukoy na paksa o
kalagayan.
Halimbawa: Ang pagmamatuwid ni Lucio ang salarin sapagkat sa
kanya ang nakuhang sapaang tsinelas sa tabi ng bangkay. Kay Lucio
rin ang buckle ng sinturong siyang ipinamalo sa namatay na
natagpuan sa di-kalayuan sa lugar ng krimen. Si Lucio ay nakagalit
ng napatay.
16. PANGANGATWIRANG PASAKLAW
(DEDUCTIVE REASONING)
Humahango ng isang pangyayari sa
pamamagitan ng pagkakapit ng isang simulang
panlahat ang pangangatwirang pasaklaw. Ang
silohismo na siyang tawag sa ganitong
pangangatwiran ay bumubuo ng isang
pangungunang batayan, isang pangalawang
batayan at isang konklusyon. Isang payak na
balangkas ng pangangatwiran ang silohismo.
Halimbawa: Ang lahat ng hayop ay nilikha ng Diyos. Ang manok ay
isang uri ng hayop kung gayon ang manok ay nilikha ng Diyos.
