EDUCATION

1. 1. EKONOMIA: HAUTATU BEHARRA
EKONOMIA: Hautatzearen Zientzia
1.1. Ekonomiaren kontzeptua
1.2. Ekonomia eta beharrizanen asebetetzea.
1.3. Arazo ekonomikoa: urritasuna eta aukeratu
beharra.

2. 1.1 Ekonomiaren kontzeptua
 Ekonomia entzuterakoan zer datorkizu burura?
 Zein beste zientziekin lotuta dago? Ze zientzia mota
da?
 Demagun aste osorako 20 € dituzula, nola gastatuko
zenituzke
 20 € hauekin gura dozun guztia eskura ahal
dezakezu?
 Diru horrekin erostera zoazen ondasun eta zerbitzu
horiek eskeintzen dituzten enpresak aipatu?
 Aurreko galderak kontutan hartuta, Zein uste duzu
dela ekonomiaren arazo nagusiena?

3. 1.1 Ekonomiaren kontzeptua
 Zein gai lotzen ditu ekonomiak?
 Gizakiaren beharrizanak: Mugagabeak.
 Baliabideak: Mugatuak eta urriak.

4. 1.1 Ekonomiaren kontzeptua
 Zer da ekonomia? Pertsonek euren beharrizanak
asetzeko, zerbitzuak eta ondasunak ekoizteko
gizartean dauden baliabide urriak banatzeko
moduaz arduratzen den zientzia da.
 BALIABIDEAK < BEHAR IZANAK =>
EKONOMIA-ESKASIA
 Ondasunak: ikutu egin daitekeena: mahai bat,
prakak, telefono bat...
 Zerbitzua ikutu ezin daitekeena: Hotel bat, aseguro
bat, banketxea, interneten zerbitzua...

5. 1.1 Ekonomiaren kontzeptua
 Ekonomia-eskasia?
 Eskasi-fisikoa?
 Ekonomia-eskasia herrialde guztietan
ematen da: garatuetan zein azpigaratuetan.
Bi ezaugarri:
 Unibertsala
 Erlatiboa

6. 1.1 Ekonomiaren kontzeptua
 EKONOMIA: gizakien beharrak
asetzeko nahikoak ez diren baliabideak
administratzeko eta aprobetxatzeko
moduaz arduratzen den zientzia da.
 Mundua ulertzeko lagungarria den
zientzia da. Ekonomia-eskasia
pertsonen eguneroko bizitzan agertzen
da

7. 1.2 Hautatzea uko egitea da:
aukera-kostua
 Pertsonek eta gizarteak beharrizanak
dauzkagu.
 Beharrizan hauei aurre egiteko
dauzkagun baliabideak erabitzen ditugu
ondasunak eta zerbitzuak ekoizteko.
 Ondasun eta zerbitzu hauek gure
beharrizanak asetzeko erabiltzen
ditugu.(Kontsumitzen ditugu)

8. 1.2 Hautatzea uko egitea da:
aukera-kostua
 Arazo ekonomiko nagusia:
URRITASUNA
 Ekonomiaren bi ideia nagusi:
 Ekonomia-eskasia
 Aukeratu beharra
 Ondorioz: Eskasia-aukeraketa

9. 1.2 Hautatzea uko egitea da:
aukera-kostua
 Aukera-kostua: Erabaki bat hartzean
aukeratu gabe uzten den hori da.

10. 1.3 Beharrak, ondasunak eta
zerbitzuak.
Gapminder. Diru sarrerak pertsonako

11. 1.3 Beharrak, ondasunak eta
zerbitzuak
 Beharrak: ez daukagun zerbait asetzeko
gogoa.
 Giza Beharrak asetzeko: ondasun eta
zerbitzuen bidez.
 Ondasunak: Materialak dira (jantziak,
elikagaiak)
 Zerbitzuak: ez-materialak (hezkuntza,
osasuna)

12. 1.3 Beharrak, ondasunak eta
zerbitzuak.
 Lehen mailako beharrak: Oinarrizko
beharrizanak: Ezinbestekoak bizitzeko
 Bigarren mailako beharrizanak: behar
sofistigatuagoak asetzeko.Ongizatea
hobetzeko

13. 1. Materialtasuna
-Ondasunak: materialak
-Zerbitzuak: ez-materialak
2. Eskasia maila
-Ondasun askeak: mugagabeak (airea, izarren argia)
-Ond / zerb ekonomikoak: urriak, prezio bat daukate
3. Eginkizuna
-Kapital ondasunak:produktuak ekoizteko (makinak)
-Kontsumo ondasunak: -Iraunkorrak
-Ez iraunkorrak
4. Eraldatze-maila
-Bitarteko ond.: egurra,
-Ond. Bukatuak: altzaria
5. Eskuragarritasuna
-Pribatua
-Publikoa
Ondasun eta zerbitzuen SAILKAPENA
irizpide batzuen arabera:

14. 1.4 Ekonomia-Jarduerak
KONTSUMOA
Familiek aurrekontuaren
arabera, beren beharrak
lehentasunen arabera asetzeko
EKOIZPENA
Enpresek erabaki behar
dute zer ekoiztuko duten
zein baliabideekin: ongien
baliatzen dituen aukera.
BANAKETA
Ekoizten duten enpresen
ondasunak kontsumitzaileen
eskura jartzen dituzten
enpresak: dendak,
supermerkatuak…

15.  Enpresa batzuk
PRODUKTUAK
EKOIZTEN dituzte
 BMW
 _________
 _________
 Beste enpresa
batzuk, besteak
ekoitzitakoa
BANATZEN dute.
 Farmaziak
 Kioskoak
 Supermerkatuak

16. 1.5 EKOIZPEN-FAKTOREAK
 Ondasunak eta zerbitzuak ekoizteko eta
banatzeko erabilitako oinarrizko
elementuak edo baliabideak dira.

17. 1.5 EKOIZPEN-FAKTOREAK
- LURRA:
ENPRESA
EKINTZAILETZA
(enpresaburua)
+
+++
-LANA:
- KAPITAL-ONDASUNAK:
Kapital
fisikoa
Finantza-
kapitala

18.  Jarduera bakoitzean erabakiak hartzen dituen
eragilea.
1.6 Ekonomia - eragileak
FAMILIA ENPRESA
SEKTORE PUBLIKOA
Kontsuoari buruzko
erabakiak
Ond./zerb. Ekoizpenari eta
banaketari buruzko
erabakiak
Administrazio publikoek
osatzen dute.
Gizartearen ongizate-
mailaz arduratu

19. 1.6 Ekonomia-eragileak
 MIKROEKONOMIA: eragile ekonomikoak
bakarka aztertzen ditu eta elkarren arteko
erlazioak.
 MAKROEKONOMIA: ekonomia bere
osotasunean aztertzen du.
 EKONOMIA-EREDUAK: errealitatea ulertzeko
garatzen diren eredu sinplifikatuak dira.

20. 1.6 Ekonomia-eragileak
 Ekonomia bi ataletan banatzen da:
 MIKROEKONOMIA:Kontsumitzaileen
(etxeko ekonomien) eta enpresen portaera
aztertzen du.
 MAKROEKONOMIA: sistema
ekonomikoaren portaeraz aritzen da:
enplegua, inbertsioa, kontsumoa, ekoizpen
maila...

21. 1.6 Ekonomia-eragileak
EKONOMIA ULERTU