รายงานผลการสำรวจมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ ในประเทศไทย ปี 2558 โดย ETDA & ICT

1. มูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
ในประเทศไทย ปี 2558
Value of E-Commerce Thailand 2015
1
1

2. ปี 2550 - 2556 สำนักงำนสถิติแห่งชำติ สำรวจสถำนภำพกำรพำณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ของ
ประเทศไทยอย่ำงต่อเนื่อง
ปี 2558 ก้ำวสู่ปีที่ 1 ของ ETDA ในกำรสำรวจมูลค่ำพำณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย
เพื่อสนองตอบนโยบำยดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (Digital Economy) ของรัฐบำล
และเพื่อพัฒนำ ส่งเสริมและสนับสนุนกำรทำธุรกรรมทำงอิเล็กทรอนิกส์ของประเทศ
ภาคเอกชน
ภาคประชาชน
ภาครัฐ
ภาครัฐ
วำงแผน กำหนดนโยบำย/
กลยุทธ์และยุทธศำสตร์
E-Commerce
ภาคเอกชน
วำงแผนธุรกิจ แผนกำรตลำด แผนกำรลงทุน
ภาคประชาชน 2

3. นิยาม “พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์”
An E-Commerce transaction is the sale or purchase of goods or
services, conducted over computer networks by methods
specifically designed for the purpose of receiving or placing of
orders. The goods or services are ordered by those methods, but
the payment and the ultimate delivery of the goods or services
do not have to be conducted online. An e-commerce transaction
can be between enterprises, households, individuals, governments,
and other public or private organizations.
– Include: orders made in Web pages, extranet or EDI. The type is defined by
the method of making the order.
– Exclude: orders made by telephone calls, facsimile, or conventional e-mail.
Source: OECD 3

4. 1) ทบทวนวรรณกรรม การวิจัย การศึกษาจากต่างประเทศ เพื่อศึกษาตัวชี้วัด (Indicators)
ในการวัดผลมูลค่าและสถานภาพ E-Commerce
ผู้เชี่ยวชำญด้ำนพำณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศ
UNCTAD และผู้เชี่ยวชำญจำก อังกฤษ, แคนำดำ, เกำหลีใต้, บรำซิล และฟินแลนด์ เป็นต้น
2) กาหนดกรอบประชากร และกลุ่มตัวอย่าง
3) วิจัยเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ
4) เครื่องมือการวิจัย
ใช้แบบสอบถำมออนไลน์
สัมภำษณ์ผู้บริหำรระดับสูงของ E-Commerce Top 100*
*ผู้ประกอบกำรรำยใหญ่ ที่มีมูลค่ำขำย E-Commerce มำกกว่ำหรือเท่ำกับ 50 ล้ำนบำทต่อปี
5) ตรวจสอบมูลค่าขาย ความเป็นไปได้ของภาพรวมของ E-Commerce
ผู้ประกอบกำรรำยใหญ่แต่ละกลุ่มอุตสำหกรรมยืนยันควำมถูกต้อง และควำมเป็นไปได้ของมูลค่ำขำย
Payment issuers ยืนยันควำมถูกต้อง และควำมเป็นไปได้ของมูลค่ำขำยในภำพรวม
6) การแถลงข่าว พร้อมทั้งเผยแพร่รายงานผลการสารวจที่สาคัญ
ขั้นตอนการสารวจมูลค่า E-Commerce
4

5. International workshop on measuring E-Commerce
“Towards a thriving Digital Economy era”
วัตถุประสงค์
เพื่อศึกษำตัวชี้วัด (Indicators)
มูลค่ำและสถำนภำพพำณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
เพื่อให้กำรสำรวจมูลค่ำพำณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
ในประเทศไทยเป็นไปตำมมำตรฐำนสำกล
ผู้เชี่ยวชาญจากองค์กรระหว่างประเทศ
UNCTAD จำกสวิสเซอร์แลนด์
ICT และ Statistics จำกเกำหลีใต้, บรำซิล และฟินแลนด์
ผู้เข้าร่วมการประชุม (ไทย)
ผู้เชี่ยวชำญจำกภำครัฐ และภำคเอกชน
Workshop “การวัดมูลค่าพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ เพื่อก้าวสู่ยุคเศรษฐกิจดิจิทัล”
5

6. Ms.Diana Korka
UNCTAD
Dr.Kim Seung Keon
Korea Association for ICT
Promotion
Mr. Aarno Airaksinen
Statistics Finland
Eurostat Methodology
Mr. Winston Oyadomari
Regional Center for Studies
on the Development of the
Information Society of Brazil
----------------------
----------------------
----------------------
6

7. ระยะเวลำกำรสำรวจ: เดือนเมษำยน – เดือนตุลำคม 2558 รวม 7 เดือน
กรอบประชำกร E-Commerce ประเภท B2B และ B2C มีทั้งสิ้น 502,676 รำย
ประกอบด้วยธุรกิจขนำดเล็ก ขนำดกลำง และขนำดใหญ่
C
B A
ผู้ประกอบการ E-Commerce ไทยในปัจจุบัน
502,676 ราย
แหล่งที่มาของกรอบประชากรที่ใช้ในการสารวจ
A = สมำคมผู้ประกอบกำรพำณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
B = กรมพัฒนำธุรกิจกำรค้ำ (DBD) กระทรวงพำณิชย์
C = สำนักงำนสถิติแห่งชำติ
หมำยเหตุ: นำแหล่งที่มำทั้งหมด มำขจัดควำมซ้ำซ้อน ตัดบริษัท/ผู้ประกอบกำร
ที่ซ้ำในแต่ละฐำนข้อมูลออก จนได้ตัวเลขสุทธิของกรอบประชำกรดังกล่ำว
7

8. ในการสารวจมูลค่า E-Commerce จัดแบ่งมูลค่าตามประเภทอุตสาหกรรม โดยอ้างอิงตามประเภทอุตสาหกรรม
และกิจกรรมทางเศรษฐกิจทุกประเภทตามมาตรฐานสากล (International Standard Industrial Classification: ISIC rev.4)
ลาดับ ประเภทอุตสาหกรรม
1 การผลิต (Manufacturing)
2 การค้าปลีก และการค้าส่ง (Retail & Wholesale)
3 การขนส่ง (Transport)
4 การให้บริการที่พัก (Accommodation)
5 ข้อมูลข่าวสารและการสื่อสาร (Information & Communication)
6 การประกันภัย (Insurance)
7 ศิลปะ ความบันเทิง และนันทนาการ (Art, Entertainment and Recreation)
8 กิจการการบริการด้านอื่นๆ (Other services)
หมายเหตุ: ลำดับที่ 4 ข้อมูลบำงส่วนมำจำกกำรสำรวจค่ำใช้จ่ำยของนักท่องเที่ยวชำวไทยและชำวต่ำงชำติ
กำรท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.)
ลำดับที่ 6 ข้อมูลอ้ำงอิงจำกกำรสำรวจของสำนักงำนคณะกรรมกำรกำกับและส่งเสริมกำรประกอบธุรกิจประกันภัย (คปภ.) 8

9. สรุปผลสารวจที่สาคัญมูลค่า E-Commerce ในประเทศไทย
ปี 2557 และแนวโน้ม ปี 2558
9

10. 1
2,033,493.4 ล้านบาท
มูลค่า E-Commerce ในประเทศไทย ปี 2557

11. มูลค่า E-Commerce ในประเทศไทย ปี 2556 - 2558
หมำยเหตุ: (1) มูลค่ำ E-Commerce ปี 2556 สำรวจโดยสำนักงำนสถิติแห่งชำติ ส่วนมูลค่ำ E-Commerce ปี 2557 – 2558 สำรวจโดย สพธอ.
จึงไม่สำมำรถเปรียบเทียบกันได้ระหว่ำง ปี 2556 – 2557 เนื่องจำกกรอบกำรวิจัยที่แตกต่ำงกัน
(2) มูลค่ำ E-Commerce รวมผู้ประกอบกำร B2B, B2C และ B2G ซึ่งมำจำก
(a) e-Auction ข้อมูลจำกกรมบัญชีกลำง (b) B2G จำกกำรสำรวจผู้ประกอบกำรที่ขำยออนไลน์กับภำครัฐโดยไม่ผ่ำน e-Auction 11

12. มูลค่า E-Commerce ปี 2557 และแนวโน้มปี 2558
จาแนกตามมูลค่าที่ได้จากการสารวจกับมูลค่าที่เกิดจากการจัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐ (e-Auction)
หมำยเหตุ: e-Auction คือ มูลค่ำที่เกิดจำกกำรจัดซื้อจัดจ้ำงของภำครัฐ (e-Auction) ข้อมูลจำกกรมบัญชีกลำง
12
อัตราการเติบโต 2557 - 2558
e-Auction การสารวจ
3.39% 3.71%
มูลค่าที่เกิดจาก e-Auction
มูลค่าที่ได้จากการสารวจ

13. มูลค่า E-Commerce ปี 2557 และแนวโน้มปี 2558 จาแนกตามประเภทผู้ประกอบการ
(รวม e-Auction)
หมำยเหตุ: B2G เป็นมูลค่ำที่เกิดจำกำร (a) e-Auction ข้อมูลจำกกรมบัญชีกลำง
(b) B2G จำกกำรสำรวจผู้ประกอบกำรที่ขำยออนไลน์กับภำครัฐโดยไม่ผ่ำน e-Auction
13

14. ร้อยละของมูลค่า E-Commerce ปี 2557 และแนวโน้มปี 2558 จาแนกตามประเภทผู้ประกอบการ
(ไม่รวม e-Auction)
ปี 2557 ปี 2558
74.65%
24.90%
71.74%
27.68%
หมำยเหตุ: B2G มำจำกกำรสำรวจผู้ประกอบกำรที่ขำยออนไลน์กับภำครัฐโดยไม่ผ่ำน e-Auction
0.45%
0.58%
14

15. 15
เปรียบเทียบมูลค่า E-Commerce ปี 2557 (เฉพาะ B2C)
ระหว่างประเทศไทยกับประเทศอื่นๆ
ที่มา: http://data.worldbank.org, http://www.statista.com, http://www.ekosglobal.com และ
การสารวจมูลค่า E-Commerce ปี 2558 โดย สพธอ.

16. 16
มูลค่า E-Commerce ต่อหัวประชากร (Capita/จานวนประชากร)
ของประเทศต่างๆ ในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิค
ที่มา: http://data.worldbank.org, http://www.statista.com, http://www.ekosglobal.com และ
การสารวจมูลค่า E-Commerce ปี 2558 โดย สพธอ.

17. มูลค่า E-Commerce ปี 2557 และแนวโน้มปี 2558 จาแนกตามประเภทอุตสาหกรรม
(ไม่รวม e-Auction)
17

18. ร้อยละของมูลค่า E-Commerce ปี 2557 กลุ่มอุตสาหกรรมการค้าปลีกและการค้าส่ง
จาแนกตามประเภทสินค้าและบริการ
18

19. ร้อยละของมูลค่า E-Commerce ปี 2557 กลุ่มอุตสาหกรรมศิลปะ ความบันเทิง และนันทนาการ
จาแนกตามประเภทสินค้าและบริการ
19

20. ร้อยละของผู้ประกอบการ E-Commerce ปี 2557 จาแนกตามลักษณะการขายสินค้าและบริการ
78.36%
21.64%
ผู้ประกอบการขายผ่านช่องทางออนไลน์ ผู้ประกอบการขายผ่านช่องทางออนไลน์และมีหน้าร้านกายภาพ
20

21. ร้อยละของผู้ประกอบการ E-Commerce ปี 2557 จาแนกตามการให้บริการช่องทางการชาระเงิน
1 2 3 4 5 6 7 8
32.2
67.8
6.7
93.3
44.2
55.8
28.1
71.9
21.8
78.2
9.0
91.0
23.8
76.2
17.0
ผ่านทางออฟไลน์
ผ่านทางออนไลน์
ชำระเงินผ่ำนบัตรเครดิต/เดบิต
ชำระเงินผ่ำน PayPal
ชำระเงินผ่ำนระบบ e-banking (รวม
Internet Banking, ATM, Telephone
Banking)
ชำระเงินผ่ำนระบบ Mobile Payment
(เช่น m-Pay, True Money เป็นต้น)
ชำระเงินแบบ FEDI (กำรชำระเงิน
แลกเปลี่ยนเอกสำรทำงกำรเงินทำงธุรกิจ
ระหว่ำงบริษัทคู่ค้ำ)
ชำระเงินปลำยทำงกับพนักงำน
โดยตรง
ชำระเงินผ่ำนผู้ให้บริกำร
เคำน์เตอร์รับชำระเงิน เช่น 7-11,
Tesco lotus, Big C เป็นต้น
21

22. ร้อยละของผู้ประกอบการ E-Commerce
จาแนกตามการให้บริการช่องทางการชาระเงิน ผ่านทางออนไลน์ 4 อันดับแรก
22
เช่น

23. ประเด็นที่ส่งผลกระทบอย่างมีนัยสาคัญต่อ E-Commerce
ปัจจัยภายใน
- ขาดคนมีทักษะด้าน E-Commerce
 กำรที่ E-Commerce เติบโตอย่ำงรวดเร็ว ทำให้ขำดแคลนคนที่มีทักษะด้ำนนี้ จนเกิดกำรแย่งตัวบุคลำกร (Salary War)
ต้นทุนการขนส่งสูง
 กำรคมนำคมขนส่งยังไม่ครอบคลุมทั่วประเทศ ทำให้ต้นทุนในกำรขนส่งและกระจำยสินค้ำสูง (Logistic & Supply Chain Cost)
ค่าใช้จ่ายในการลงทุนด้านเทคโนโลยีสูง
 สำหรับผู้ประกอบกำรที่เพิ่งเข้ำสู่ธุรกิจนี้ กังวลว่ำหำกลงทุนด้ำน Hardware และ Software ไปแล้ว จะคุ้มค่ำกับกำรลงทุนหรือไม่
ปัจจัยภายนอก
โครงสร้างภาษี
 ขอให้รัฐบำลช่วยสนับสนุนให้ผู้ประกอบกำร E-Commerce ที่เข้ำระบบลงทะเบียนระบบภำษี VAT ได้รับสิทธิพิเศษทำงภำษี
การเข้าถึงอินเทอร์เน็ต และความมั่นใจในการซื้อของออนไลน์
 ในบำงพื้นที่ของต่ำงจังหวัด กำรเข้ำถึงอินเทอร์เน็ตยังเป็นไปได้ยำก ในขณะที่ปัญหำกำรฉ้อโกง กำรหลอกลวง
ทำให้ผู้ซื้อขำดควำมมั่นใจในกำรซื้อของออนไลน์
ความผันผวนของระบบเศรษฐกิจโลก 23

24. สพธอ.ขอความร่วมมือผู้ประกอบการทุกท่านให้ความร่วมมือให้ข้อมูลหรือตอบแบบสอบถามในการสารวจ
ทุกโครงการของ สพธอ.เพื่อให้ท่านได้ข้อมูลผลการสารวจที่มีความถูกต้อง แม่นยา
ไว้ใช้ประกอบการตัดสินใจเชิงธุรกิจได้อย่างเท่าทันกับการเปลี่ยนแปลงในยุคเศรษฐกิจดิจิทัล
24