pnömotoraks

1. PNÖMOTORAKSPNÖMOTORAKS
Dr.Nesrin KıralDr.Nesrin Kıral
Dr.lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma HastanesiDr.lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Göğüs Hastalıkları KliniğiGöğüs Hastalıkları Kliniği

2. PNÖMOTORAKSPNÖMOTORAKS
Göğüs Hastalıkları kliniklerinde en sıkGöğüs Hastalıkları kliniklerinde en sık
karşılaşılan acil durumlardan birisidir.karşılaşılan acil durumlardan birisidir.

3. İntraplevral aralıkta hava birikmesi veİntraplevral aralıkta hava birikmesi ve
buna sekonder gelişen akciğer kollapsıbuna sekonder gelişen akciğer kollapsı
PNÖMOTORAKS olarakPNÖMOTORAKS olarak
tanımlanmaktadır.tanımlanmaktadır.

6. Pnömotoraksın etiyolojik sınıflandırılmasıPnömotoraksın etiyolojik sınıflandırılması
Spontan pnömotoraksSpontan pnömotoraks
Primer spontan pnömotoraksPrimer spontan pnömotoraks
- Subplevral bleb rüptürü- Subplevral bleb rüptürü
Sekonder spontan pnömotoraksSekonder spontan pnömotoraks
- Büllöz hastalık, KOAH hastaları dahil- Büllöz hastalık, KOAH hastaları dahil
- Kistik fibroz- Kistik fibroz
- Özofagusun spontan rüptürü- Özofagusun spontan rüptürü
- Marfan sendromu- Marfan sendromu
- Eozinofilik granülom- Eozinofilik granülom
- Pneumocystis carinii (AIDS hastalarında)- Pneumocystis carinii (AIDS hastalarında)
- Metastatik kanser (özellikle sarkomlar)- Metastatik kanser (özellikle sarkomlar)
- Akciğer apsesi- Akciğer apsesi
- Katamenyal pnömotoraks- Katamenyal pnömotoraks
- Astım (mukus tıkaçlarına sekonder)- Astım (mukus tıkaçlarına sekonder)
- Akciğer kanseri- Akciğer kanseri
- Lenfajiyoleyomiyomatozis- Lenfajiyoleyomiyomatozis
- Sarkoidoz- Sarkoidoz
- Tüberküloz- Tüberküloz
- İdyopatik pulmoner fibroz- İdyopatik pulmoner fibroz
- Akut bakteriyel ynömoni- Akut bakteriyel ynömoni
- Radyasyon tedavisi- Radyasyon tedavisi
- Pulmoner infarktüs- Pulmoner infarktüs
- İdyopatik pulmoner hemoraji- İdyopatik pulmoner hemoraji
- Kemoterapi komplikasyonu- Kemoterapi komplikasyonu
Neonatal pnömotoraksNeonatal pnömotoraks
Edinsel pnömotoraksEdinsel pnömotoraks
İatrojenik pnömotorakslarİatrojenik pnömotorakslar
- Subklaviyan (perkütanöz) kateterizasyon- Subklaviyan (perkütanöz) kateterizasyon
* Santral kateterler* Santral kateterler
* Pacemaker yerleştirilmesi* Pacemaker yerleştirilmesi
- Transtorasik iğne biyopsisi- Transtorasik iğne biyopsisi
- Transbronşiyal akciğer biyopsisi- Transbronşiyal akciğer biyopsisi
- Torasentez- Torasentez
- Hatalı tüp torakostomi- Hatalı tüp torakostomi
- Laparoskopik cerrahi sonrası- Laparoskopik cerrahi sonrası
Barotravma ile oluşan pnömotoraksBarotravma ile oluşan pnömotoraks
Travmatik pnömotorakslarTravmatik pnömotorakslar
- Künt travma- Künt travma
* Trafik kazaları* Trafik kazaları
* Yüksekten düşme* Yüksekten düşme
* Spor yaralanmaları* Spor yaralanmaları
- Penetran travma- Penetran travma
* Ateşli silah yaralanması* Ateşli silah yaralanması
* Kesici delici alet yaralanması* Kesici delici alet yaralanması

7. Primer Spontan Pnömotoraks
 En sık nedeni APİKAL SUBPLEVRAL BLEBLER’dirEn sık nedeni APİKAL SUBPLEVRAL BLEBLER’dir
 Blebler’in dik duran insanda akciğerin bazali veBlebler’in dik duran insanda akciğerin bazali ve
apeksi arasındaki basınç farkına bağlı olabileceğiapeksi arasındaki basınç farkına bağlı olabileceği
düşünülmektedir.düşünülmektedir.
 Erkeklerde oldukça sıktır (E/K:6/1)Erkeklerde oldukça sıktır (E/K:6/1)
 Sigara içenlerde daha sık görülürSigara içenlerde daha sık görülür
 Puberteden önce nadiren görülür.Puberteden önce nadiren görülür.

8. Bleb-BülBleb-Bül
 BlebBleb:: Alveol rüptürüne bağlı olarak viseralAlveol rüptürüne bağlı olarak viseral
plevra içinde hava toplanması sonucuplevra içinde hava toplanması sonucu
gelişen, küçük (<1 cm) subplevral havagelişen, küçük (<1 cm) subplevral hava
birikimleridir.birikimleridir.
 BülBül:: Akciğer parankiminde 1 cm’den dahaAkciğer parankiminde 1 cm’den daha
büyük olan hava dolu boşluk olupbüyük olan hava dolu boşluk olup
amfizemin herhangi bir türü ile birlikteamfizemin herhangi bir türü ile birlikte
veya normal bir akciğerde bulunabilir.veya normal bir akciğerde bulunabilir.

9. Bleb oluşumunun sebebi;Bleb oluşumunun sebebi;
Tam olarak bilinmemekle birlikte, birtakımTam olarak bilinmemekle birlikte, birtakım
hipotezler ortaya atılmıştır.hipotezler ortaya atılmıştır.
 Üst lob apikal kısmın iskemi nedeniyle bölgeselÜst lob apikal kısmın iskemi nedeniyle bölgesel
hasara uğramasıhasara uğraması
 Daha negatif plevral basınç nedeniyle apikalDaha negatif plevral basınç nedeniyle apikal
bölgedeki alveollerin daha büyük bir distansiyonbölgedeki alveollerin daha büyük bir distansiyon
basıncına maruz kalmasıbasıncına maruz kalması
 Sigara içilmesine ikincil gelişen hava yoluSigara içilmesine ikincil gelişen hava yolu
enflamasyonuenflamasyonu

10. Primer Spontan Pnömotoraks
 Tipik bir hastaTipik bir hasta GENÇGENÇ,, ZAYIFZAYIF,,UZUNUZUN boyluboylu
adolesanın sonunda veya yetişkin dönemin başındaadolesanın sonunda veya yetişkin dönemin başında
birbir ERKEKERKEK’tir.’tir.
 Ağır bir aktivite olmaksızın ani başlayan göğüsAğır bir aktivite olmaksızın ani başlayan göğüs
ağrısı ve nefes darlığı ile gelirlerağrısı ve nefes darlığı ile gelirler
 Çocuklarda görülen spontan pnömotoraks sıklıklaÇocuklarda görülen spontan pnömotoraks sıklıkla
altta yatan bir hastalığa sekonderdir (Kistik Fibrozisaltta yatan bir hastalığa sekonderdir (Kistik Fibrozis
gibi)gibi)

11. Sekonder spontan pnömotorakslarSekonder spontan pnömotorakslar
- Büllöz hastalık, KOAH hastaları dahil- Büllöz hastalık, KOAH hastaları dahil
- Kistik fibroz- Kistik fibroz
- Özofagusun spontan rüptürü- Özofagusun spontan rüptürü
- Marfan sendromu- Marfan sendromu
- Eozinofilik granülom- Eozinofilik granülom
- Pneumocystis carinii (AIDS hastalarında)- Pneumocystis carinii (AIDS hastalarında)
- Metastatik kanser (özellikle sarkomlar)- Metastatik kanser (özellikle sarkomlar)
- Akciğer apsesi- Akciğer apsesi
- Katamenyal pnömotoraks- Katamenyal pnömotoraks
- Astım (mukus tıkaçlarına sekonder)- Astım (mukus tıkaçlarına sekonder)
- Akciğer kanseri- Akciğer kanseri
- Lenfanjiyoleyomiyomatozis- Lenfanjiyoleyomiyomatozis
- Sarkoidoz- Sarkoidoz
- Tüberküloz- Tüberküloz
- İdyopatik pulmoner fibroz- İdyopatik pulmoner fibroz
- Akut bakteriyel pnömoni- Akut bakteriyel pnömoni
- Radyasyon tedavisi- Radyasyon tedavisi
- Pulmoner infarktüs- Pulmoner infarktüs
- İdyopatik pulmoner hemoraji- İdyopatik pulmoner hemoraji
- Kemoterapi komplikasyonu- Kemoterapi komplikasyonu

12. Sekonder spontan pnömotoraksSekonder spontan pnömotoraks
Büllöz hastalık, KOAH ;Büllöz hastalık, KOAH ;
 Özellikle bül formasyonu ile birlikte olan KOAH’lıÖzellikle bül formasyonu ile birlikte olan KOAH’lı
hastalarda görülen sekonder spontanhastalarda görülen sekonder spontan
pnömotoraks sıkıntılı bir tablodur.pnömotoraks sıkıntılı bir tablodur.
 Bu tür hastalar kısmi bir pnömotoraksı bile tolereBu tür hastalar kısmi bir pnömotoraksı bile tolere
edemeyebilirler.edemeyebilirler.
 Bu hastalar gözlem yerine agresif şekilde tedaviBu hastalar gözlem yerine agresif şekilde tedavi
edilmelidir.edilmelidir.

13. Sekonder spontan pnömotoraksSekonder spontan pnömotoraks
Kistik FibrozisKistik Fibrozis
 Akciğer transplantasyonunun gelişmesiAkciğer transplantasyonunun gelişmesi
nedeniyle farklı şekilde yaklaşılmaktadır.nedeniyle farklı şekilde yaklaşılmaktadır.
 Geçmişte bu hastalarda plevral boşluğunGeçmişte bu hastalarda plevral boşluğun
obliterasyonuna gidilirken günümüzde akciğerobliterasyonuna gidilirken günümüzde akciğer
transplantasyonu olabilecekleri düşünülerektransplantasyonu olabilecekleri düşünülerek
daha az agresif tedaviler uygulanmaktadır.daha az agresif tedaviler uygulanmaktadır.

14. Sekonder spontan pnömotoraksSekonder spontan pnömotoraks
Özofagusun Spontan RüptürüÖzofagusun Spontan Rüptürü
 Özefagus rüptürüne bağlı pnömotoraks da eğerÖzefagus rüptürüne bağlı pnömotoraks da eğer
gastrointestinal semptomlar yok ve bu tanı aklagastrointestinal semptomlar yok ve bu tanı akla
gelmez ise kötü sonuçlar doğurur.gelmez ise kötü sonuçlar doğurur.
 Klinisyen pnömotoraksa eşlik eden sıvınınKlinisyen pnömotoraksa eşlik eden sıvının
natürü konusunda uyanık olmalıdırnatürü konusunda uyanık olmalıdır

15. Sekonder spontan pnömotoraksSekonder spontan pnömotoraks
AIDSAIDS
 AIDS ve Pnömosistis Karini pnömonisinde aklaAIDS ve Pnömosistis Karini pnömonisinde akla
gelmelidir. Bazı merkezlerde daha sıkgelmelidir. Bazı merkezlerde daha sık
görülmeye başlanmıştır.görülmeye başlanmıştır.

16. Sekonder spontan pnömotoraksSekonder spontan pnömotoraks
Metastatik kanserlerMetastatik kanserler
En sıkEn sık
 OsteosarkomOsteosarkom
 Synovial SarkomdurSynovial Sarkomdur

17. Sekonder spontan pnömotoraksSekonder spontan pnömotoraks
Astım (mukus tıkaçlarına sekonder)Astım (mukus tıkaçlarına sekonder)
 Bir lob veya segmentin obstrüktif atelektazisiBir lob veya segmentin obstrüktif atelektazisi
 Diğer kısımların hiperinflasyonuDiğer kısımların hiperinflasyonu
 Parankimal rüptürü sonucu olur.Parankimal rüptürü sonucu olur.

18. Sekonder spontan pnömotoraksSekonder spontan pnömotoraks
KatamenialKatamenial
 Mensin ilk 3 gününde ortaya çıkarMensin ilk 3 gününde ortaya çıkar
 Non ovulatuvar durumlarda (hamilelik ve oralNon ovulatuvar durumlarda (hamilelik ve oral
kontraseptif gibi) pnömotoraks görülmez.kontraseptif gibi) pnömotoraks görülmez.

19. Sekonder spontan pnömotoraksSekonder spontan pnömotoraks
Akciğer KanseriAkciğer Kanseri
 Pnömotoraksların çok az bir kısmını oluştururPnömotoraksların çok az bir kısmını oluşturur
 % 0.03-%0.05% 0.03-%0.05

20. Edinsel pnömotoraksEdinsel pnömotoraks
 İatrojenik pnömotorakslarİatrojenik pnömotorakslar
 Barotravma ile oluşan pnömotoraksBarotravma ile oluşan pnömotoraks
 Travmatik pnömotorakslarTravmatik pnömotorakslar

21. İatrojenik Pnömotorakslarİatrojenik Pnömotorakslar
- Subklaviyan (perkütanöz) kateterizasyon- Subklaviyan (perkütanöz) kateterizasyon
* Santral kateterler* Santral kateterler
* Pacemaker yerleştirilmesi* Pacemaker yerleştirilmesi
- Transtorasik iğne biyopsisi- Transtorasik iğne biyopsisi
- Transbronşiyal akciğer biyopsisi- Transbronşiyal akciğer biyopsisi
- Torasentez- Torasentez
- Hatalı tüp torakostomi- Hatalı tüp torakostomi
- Laparoskopik cerrahi sonrası- Laparoskopik cerrahi sonrası

22. Barotravma ile oluşan pnömotoraksBarotravma ile oluşan pnömotoraks
 Pozitif basınçlı ventilasyon alan hastalardaPozitif basınçlı ventilasyon alan hastalarda
ortaya çıkarortaya çıkar
 Gözlem değil, mutlaka girişimsel tedaviGözlem değil, mutlaka girişimsel tedavi
yapılmalıdır (Tüp torakostomi)yapılmalıdır (Tüp torakostomi)
 Çünkü tansiyon pnömotoraks riski vardır.Çünkü tansiyon pnömotoraks riski vardır.

23. Travmatik pnömotorakslarTravmatik pnömotorakslar
- Künt travma- Künt travma
* Trafik kazaları* Trafik kazaları
* Yüksekten düşme* Yüksekten düşme
* Spor yaralanmaları* Spor yaralanmaları
- Penetran travma- Penetran travma
* Ateşli silah yaralanması* Ateşli silah yaralanması
* Kesici delici alet yaralanması* Kesici delici alet yaralanması

24. KLİNİKKLİNİK
 PSP en sık olarak 20’li yaşlarda ve daha azPSP en sık olarak 20’li yaşlarda ve daha az
olarak da 30’lu yaşlarda gözlenir.olarak da 30’lu yaşlarda gözlenir.
 Hastaların % 80’i 40 yaşın altındadır. PuberteHastaların % 80’i 40 yaşın altındadır. Puberte
öncesi ile 40 yaşın üzerinde ise nadiren görülür.öncesi ile 40 yaşın üzerinde ise nadiren görülür.
 İnsidans yılda 5.8-16.7/100 000 arasında olupİnsidans yılda 5.8-16.7/100 000 arasında olup
özellikle genç, uzun boylu, zayıf yani astenik tipözellikle genç, uzun boylu, zayıf yani astenik tip
erkeklerde görülür.erkeklerde görülür.

25. KLİNİKKLİNİK
 PSP gelişiminde ailevi yatkınlık ve sigaraPSP gelişiminde ailevi yatkınlık ve sigara
içiminin de rol oynadığı bilinmektedir.içiminin de rol oynadığı bilinmektedir.
 Sigara içiminin miktar ve süresine bağlı olarakSigara içiminin miktar ve süresine bağlı olarak
pnömotoraks görülme sıklığının arttığı,pnömotoraks görülme sıklığının arttığı,
pnömotoraks geliştikten sonra sigarayıpnömotoraks geliştikten sonra sigarayı
bırakanlarda bile nüks oranının içenlere görebırakanlarda bile nüks oranının içenlere göre
daha düşük olduğu saptanmıştır.daha düşük olduğu saptanmıştır.

26. KLİNİKKLİNİK
 Ani başlayan göğüs ağrısıAni başlayan göğüs ağrısı
 Nefes darlığıNefes darlığı
 ÖksürükÖksürük
 Genellikle presipitan bir aktivite yoktur.Genellikle presipitan bir aktivite yoktur.

27. PSPPSP vakalarında göğüs ağrısı ön planda iken,vakalarında göğüs ağrısı ön planda iken,
SSPSSP vakalarında nefes darlığı daha önvakalarında nefes darlığı daha ön
plandadır.plandadır.
KLİNİKKLİNİK

28. KLİNİKKLİNİK
Tansiyon Pnömotoraks;Tansiyon Pnömotoraks;
 TaşikardiTaşikardi
 TerlemeTerleme
 HipotansiyonHipotansiyon
 SolgunlukSolgunluk
 Azalmış preloadAzalmış preload
 Sempatik sinir sistemi stimülasyonuSempatik sinir sistemi stimülasyonu

29. FİZİK MUAYENEFİZİK MUAYENE

Azalmış Vokal FremitusAzalmış Vokal Fremitus

Perküsyonla HiperrezonansPerküsyonla Hiperrezonans

Azalmış Solunum SesleriAzalmış Solunum Sesleri
Minimal pnömotorakslarda FM bulgularıMinimal pnömotorakslarda FM bulguları
tamamen normal olabilirtamamen normal olabilir

30. TEŞHİSTEŞHİS
 PA-Akciğer standart teşhis yöntemidirPA-Akciğer standart teşhis yöntemidir
 Semisupin portabl AP grafilerde atlanabilirSemisupin portabl AP grafilerde atlanabilir
 Expiryum grafileri faydalı olabilirExpiryum grafileri faydalı olabilir
 Bilgisayarlı Tomografi mükemmel tanı sağlar, fakatBilgisayarlı Tomografi mükemmel tanı sağlar, fakat
maliyet etkinliği sorgulanmalıdır.maliyet etkinliği sorgulanmalıdır.

33. TEŞHİSTEŞHİS
 Sınırlı:Sınırlı: Akciğerin çevresinde küçük bir alanınAkciğerin çevresinde küçük bir alanın
çökmesiçökmesi
 Orta:Orta: Kalp sınırının yarısına kadar olan alanınKalp sınırının yarısına kadar olan alanın
çökmesiçökmesi
 Total:Total: Hiç havalanmayan akciğerHiç havalanmayan akciğer
Henry and colleagues (2003) British Thoracic Society GuidelinesHenry and colleagues (2003) British Thoracic Society Guidelines

34. TEŞHİSTEŞHİS
Pnömotoraks oranına göre derecelendirme.Pnömotoraks oranına göre derecelendirme.
DereceDerece %%
 Çok küçük (minimal)Çok küçük (minimal) <5-10<5-10
 Küçük (parsiyel)Küçük (parsiyel) <15-25<15-25
 OrtaOrta (subtotal)(subtotal) <50<50
 Büyük (total)Büyük (total) >50>50

35. TEŞHİSTEŞHİS
 24 saati geçen pnömotorakslarda minimal sıvı24 saati geçen pnömotorakslarda minimal sıvı
koleksiyonu olabilir, önemsizdir,koleksiyonu olabilir, önemsizdir,
 Fazla sıvı genellikle hemorajiktir veFazla sıvı genellikle hemorajiktir ve
hemopnömotoraksa işaret eder,hemopnömotoraksa işaret eder,
 Kanama pnömotoraks esnasında yapışıklıklarınKanama pnömotoraks esnasında yapışıklıkların
kopmasına bağlı gelişir,kopmasına bağlı gelişir,
 Hayatı tehtid edici ve torakotomi gereken ölçülerdeHayatı tehtid edici ve torakotomi gereken ölçülerde
olabilir.olabilir.

36. AYIRICI TANIAYIRICI TANI
 Dev bir bülü ayırt etmek önemlidirDev bir bülü ayırt etmek önemlidir
 Dev bir büle takılacak dren ciddi sorunlaraDev bir büle takılacak dren ciddi sorunlara
neden olabilir.neden olabilir.

37. TEDAVİTEDAVİ
PNÖMOTORAKSPNÖMOTORAKS tedavisinin 3 temel ilkesitedavisinin 3 temel ilkesi
1.1. İntraplevral boşluktaki havanın tahliyesi ileİntraplevral boşluktaki havanın tahliyesi ile
pnömotoraks alanının ortadan kalkmasıpnömotoraks alanının ortadan kalkması
22..Hava kaçağının kontrolüHava kaçağının kontrolü
3.3.Yaşam boyunca nüks ihtimalinin azaltılması,Yaşam boyunca nüks ihtimalinin azaltılması,
ortadan kaldırılması.ortadan kaldırılması.

38. NüksNüks
 PSP’ın nüks oranı ilk epizoddan sonra % 20-30PSP’ın nüks oranı ilk epizoddan sonra % 20-30
iken, ikinci epizoddan sonra % 50’niniken, ikinci epizoddan sonra % 50’nin
üzerindedir.üzerindedir.
 5 yıl içinde nüks gelişme oranı ise % 30 ile % 505 yıl içinde nüks gelişme oranı ise % 30 ile % 50
arasındadır.arasındadır.
 Pnömotorakslı hastaların % 5-15’inde ise karşıPnömotorakslı hastaların % 5-15’inde ise karşı
tarafta nüks gelişmektedir.tarafta nüks gelişmektedir.

39. Tedavi yönteminin seçim kriterleriTedavi yönteminin seçim kriterleri
 Pnömotoraksın oluş şekli (etyolojisi)Pnömotoraksın oluş şekli (etyolojisi)
 Pnömotoraks alanının büyüklüğüPnömotoraks alanının büyüklüğü
 Progresyon gösterip göstermemesiProgresyon gösterip göstermemesi
 Hastanın genel durumuHastanın genel durumu
 İlave bir hastalık olup olmamasıİlave bir hastalık olup olmaması

40. TEDAVİTEDAVİ
 GÖZLEMGÖZLEM
 İĞNE ASPİRASYONUİĞNE ASPİRASYONU
 PERKÜTAN KATETER DRENAJIPERKÜTAN KATETER DRENAJI
Pleur-evac veya su altıPleur-evac veya su altı
Heimlich ValveHeimlich Valve
 TÜP TORAKOSTOMİTÜP TORAKOSTOMİ
Kapalı su altı drenajıKapalı su altı drenajı
Heimlich ValveHeimlich Valve
 TÜP TORAKOSTOMİ ve PLÖRİDEZ AJANITÜP TORAKOSTOMİ ve PLÖRİDEZ AJANI
 VATS (Video-assisted thoracic surgery)VATS (Video-assisted thoracic surgery)
 TORAKOTOMİTORAKOTOMİ

41. GÖZLEMGÖZLEM
 Sınırlı spontan pnömotoraks hastanın başka birSınırlı spontan pnömotoraks hastanın başka bir
problemi yoksa takip edilebilirproblemi yoksa takip edilebilir
 Gözlemi doğru bulmayanlarda vardır.Gözlemi doğru bulmayanlarda vardır.
 Hastaya Oksijen verilmesi pnömotoraksınHastaya Oksijen verilmesi pnömotoraksın
rezorbsiyonunu kolaylaştırır.rezorbsiyonunu kolaylaştırır.
 24 saatta havanın %1.5 kadarı emilir.24 saatta havanın %1.5 kadarı emilir.

42. GÖZLEMGÖZLEM
 % 10’luk bir pnömotoraks alanının rezorpsiyonu% 10’luk bir pnömotoraks alanının rezorpsiyonu
yaklaşık 8 günü bulur.yaklaşık 8 günü bulur.
 Fakat yine de hızlı bir şekilde gelişebilecekFakat yine de hızlı bir şekilde gelişebilecek
komplikasyonlar (tansiyon pnömotoraks vb.)komplikasyonlar (tansiyon pnömotoraks vb.)
nedeniyle bu tedavi yöntemi birtakım risklernedeniyle bu tedavi yöntemi birtakım riskler
taşımaktadır.taşımaktadır.

43. İĞNE ASPİRASYONUİĞNE ASPİRASYONU
 Sınırlı veya orta derecede pnömotorakslarda iğneSınırlı veya orta derecede pnömotorakslarda iğne
veya küçük kateterlerle aspirasyon rezolüsyonuveya küçük kateterlerle aspirasyon rezolüsyonu
kolaylaştırır.kolaylaştırır.
 14-gauge teflon kateter, Angiocath veya diğer ticari14-gauge teflon kateter, Angiocath veya diğer ticari
hazır setlerhazır setler
 BTS 2003 de primer spontan pnömotoraks içinBTS 2003 de primer spontan pnömotoraks için
iğne aspirasyonunu primer tedavi seçeneği olarakiğne aspirasyonunu primer tedavi seçeneği olarak
önermiştir.önermiştir.

44. Noppen ve arkadaşları, 2002;Noppen ve arkadaşları, 2002;
İlk atak primer spontan pnömotoraksİlk atak primer spontan pnömotoraks
Randomize klinik çalışmaRandomize klinik çalışma
Tüp Torakostomi X Basit AspirasyonTüp Torakostomi X Basit Aspirasyon
Sonuçlarda anlamlı farklılık yokSonuçlarda anlamlı farklılık yok

45. İĞNE ASPİRASYONUİĞNE ASPİRASYONU
 Akciğer ekspanse olmadıysa aspirasyon 24 saatAkciğer ekspanse olmadıysa aspirasyon 24 saat
içinde tekrar edilebilir. Yine başarılı olunmazsa tüpiçinde tekrar edilebilir. Yine başarılı olunmazsa tüp
torakostomi yapılmalıdır.torakostomi yapılmalıdır.
 Birinci denemede aspirasyonda negativiteBirinci denemede aspirasyonda negativite
sağlanamazsa ya da fazla miktarda hava aspiresağlanamazsa ya da fazla miktarda hava aspire
edilmesine rağmen rezolüsyon olmadıysa hemenedilmesine rağmen rezolüsyon olmadıysa hemen
tüp torakostomi uygulanmalıdır.tüp torakostomi uygulanmalıdır.

46. PERKÜTANÖZ DRENAJPERKÜTANÖZ DRENAJ
 Küçük polyvinyl kateter şeklinde bulunanKüçük polyvinyl kateter şeklinde bulunan
perkütanöz drenaj kateterlerinin küçük ve ortaperkütanöz drenaj kateterlerinin küçük ve orta
pnömotoraslarda kullanılabileceğipnömotoraslarda kullanılabileceği
belirtilmektedir.belirtilmektedir.
 Kapalı sualtı drenaj sistemine bağlanarakKapalı sualtı drenaj sistemine bağlanarak
kullanılan kateter drenajında başarı oranı yüksekkullanılan kateter drenajında başarı oranı yüksek
olmasına karşılık, tüpün lümen içi materyal ileolmasına karşılık, tüpün lümen içi materyal ile
veya kıvrılarak tıkanması gibi sorunlar nedeniyleveya kıvrılarak tıkanması gibi sorunlar nedeniyle
kullanımı sınırlıdır.kullanımı sınırlıdır.

47. TÜP TORAKOSTOMİTÜP TORAKOSTOMİ
 Orta ve büyük derece pnömotorakslardaOrta ve büyük derece pnömotorakslarda
seçilecek standart tedavi günümüzde tüpseçilecek standart tedavi günümüzde tüp
torakostomidirtorakostomidir..
 Hastada semptomların varlığında,Hastada semptomların varlığında,
pnömotoraksın radyolojik progresyonunda,pnömotoraksın radyolojik progresyonunda,
tansiyon pnömotoraksda, karşı tarafta hastalıktansiyon pnömotoraksda, karşı tarafta hastalık
mevcudiyetinde tüp torakostomi yapılmalıdır.mevcudiyetinde tüp torakostomi yapılmalıdır.

48. TÜP TORAKOSTOMİTÜP TORAKOSTOMİ
 Tüp torakostomi intraplevral boşluktaki havanınTüp torakostomi intraplevral boşluktaki havanın
hızlı bir şekilde tamamen boşaltılmasını sağlar.hızlı bir şekilde tamamen boşaltılmasını sağlar.
 Tüp torakostomi sonrasında hastaların çoğundaTüp torakostomi sonrasında hastaların çoğunda
akciğer hızla ekspanse olmakta ve 48 saattenakciğer hızla ekspanse olmakta ve 48 saatten
daha kısa bir süre içerisinde hava kaçağıdaha kısa bir süre içerisinde hava kaçağı
durmaktadır.durmaktadır.

49. TÜP TORAKOSTOMİTÜP TORAKOSTOMİ
 Tüp torakostomi işlemi, midaksiller hat üzerinde 5,Tüp torakostomi işlemi, midaksiller hat üzerinde 5,
6 veya 7. interkostal aralıklardan uygulanır ve tüpün6 veya 7. interkostal aralıklardan uygulanır ve tüpün
ucu apekse doğru ilerletilir.ucu apekse doğru ilerletilir.
 Buradan yapıldığında kozmetik açıdan dahaBuradan yapıldığında kozmetik açıdan daha
avantajlı olmakta, hasta daha kolay tolereavantajlı olmakta, hasta daha kolay tolere
edebilmekte ve intraplevral sıvı mevcutsa dreneedebilmekte ve intraplevral sıvı mevcutsa drene
edilebilmektedir.edilebilmektedir.

50. TÜP TORAKOSTOMİTÜP TORAKOSTOMİ
 Bir diğer torakostomi yeri de midklaviküler hatBir diğer torakostomi yeri de midklaviküler hat
üzerinde ikinci interkostal aralıktır.üzerinde ikinci interkostal aralıktır.
 Buradan hava tahliyesi iyi olmakla birlikte; kozmetikBuradan hava tahliyesi iyi olmakla birlikte; kozmetik
yönden uygun olmaması, intraplevral sıvıyönden uygun olmaması, intraplevral sıvı
tahliyesindeki yetersizlik ve daha mediyaldentahliyesindeki yetersizlik ve daha mediyalden
yapılırsa mammarian damarların yaralanması gibiyapılırsa mammarian damarların yaralanması gibi
bazı dezavantajları nedeniyle kullanımı sınırlıdır.bazı dezavantajları nedeniyle kullanımı sınırlıdır.

51. TÜP TORAKOSTOMİTÜP TORAKOSTOMİ
 İntraplevral drenaj için polietilen toraks tüpleriİntraplevral drenaj için polietilen toraks tüpleri
kullanılmakta olup erişkinler için genellikle 28-32-kullanılmakta olup erişkinler için genellikle 28-32-
36F numaralı olanlar kullanılır.36F numaralı olanlar kullanılır.
 Tüp torakostomi esnasında tüpün distali sualtıTüp torakostomi esnasında tüpün distali sualtı
drenaj sistemine bağlanmaktadır.drenaj sistemine bağlanmaktadır.
 Tek yönlü geçiş sağlanan bu sistem sayesindeTek yönlü geçiş sağlanan bu sistem sayesinde
intraplevral negatif basınç korunarak içerideki havaintraplevral negatif basınç korunarak içerideki hava
ve sıvı drene edilebilmektedir.ve sıvı drene edilebilmektedir.

52. TÜP TORAKOSTOMİTÜP TORAKOSTOMİ
Tüp torakostomi sonrasında hava kaçağı tamamenTüp torakostomi sonrasında hava kaçağı tamamen
kesildikten 24 saat sonra çekilen akciğer grafisindekesildikten 24 saat sonra çekilen akciğer grafisinde
akciğer ekspanse ise toraks tüpü çekilebilir.akciğer ekspanse ise toraks tüpü çekilebilir.
Toraks tüpünün 24 saatliğine klempe edilmesi veToraks tüpünün 24 saatliğine klempe edilmesi ve
sonrasında çekilen akciğer grafisinde akciğersonrasında çekilen akciğer grafisinde akciğer
kollapsı görülmezse toraks tüpünün çekilmesi diğerkollapsı görülmezse toraks tüpünün çekilmesi diğer
bir seçenek olabilir.bir seçenek olabilir.

53. TÜP TORAKOSTOMİTÜP TORAKOSTOMİ
 Bu şekilde toraks tüpü alınmış gibi davranılarakBu şekilde toraks tüpü alınmış gibi davranılarak
akciğerin tekrar kollabe olup olmadığına bakılıpakciğerin tekrar kollabe olup olmadığına bakılıp
test edilmiş olur. Eğer pnömotoraks yenidentest edilmiş olur. Eğer pnömotoraks yeniden
gelişirse hasta yeni bir tüp torakostomi işlemindengelişirse hasta yeni bir tüp torakostomi işleminden
alıkonulmuş olur.alıkonulmuş olur.
 Tüp çekildikten 24 saat sonra çekilen akciğerTüp çekildikten 24 saat sonra çekilen akciğer
grafisinde akciğer ekspanse ise hasta taburcugrafisinde akciğer ekspanse ise hasta taburcu
edilir.edilir.

54. PLÖRODEZPLÖRODEZ
 Torakoskopik cerrahi sırasında olduğu gibi göğüsTorakoskopik cerrahi sırasında olduğu gibi göğüs
tüpü yoluyla da intraplevral boşluğa sklerozan ajantüpü yoluyla da intraplevral boşluğa sklerozan ajan
verilmesi nüks olasılığını azaltmaktadır.verilmesi nüks olasılığını azaltmaktadır.
 Plörodez, paryetal ve viseral plevralarınPlörodez, paryetal ve viseral plevraların
yapışmasını sağlayarak plevra boşluğunun ortadanyapışmasını sağlayarak plevra boşluğunun ortadan
kaldırılması işlemidir.kaldırılması işlemidir.

55. PLÖRODEZPLÖRODEZ
 Başta malign nitelikli, tekrarlayıcı plevra efüzyonlarıBaşta malign nitelikli, tekrarlayıcı plevra efüzyonları
olmak üzere nüks pnömotorakslarda, plevraolmak üzere nüks pnömotorakslarda, plevra
boşluğunda sıvı ve hava toplanmasını önlemek içinboşluğunda sıvı ve hava toplanmasını önlemek için
uygulanmaktadır.uygulanmaktadır.
 Göğüs tüpü yoluyla sulandırılmış talk, sıvı tetrasiklinGöğüs tüpü yoluyla sulandırılmış talk, sıvı tetrasiklin
ya da deriveleri, hastanın kendi kanı olmak üzereya da deriveleri, hastanın kendi kanı olmak üzere
fibrin glue ve kolajene kadar çeşitli plörodezi yapanfibrin glue ve kolajene kadar çeşitli plörodezi yapan
ajanlar kullanılabilmektedir.ajanlar kullanılabilmektedir.

56. TORAKOTOMİTORAKOTOMİ
 PSP’lı hastalarda standart cerrahi tedavi,PSP’lı hastalarda standart cerrahi tedavi,
bül/bleb ligasyonu veya rezeksiyonu yanındabül/bleb ligasyonu veya rezeksiyonu yanında
bilhassa apikal mekanik abrazyon veyabilhassa apikal mekanik abrazyon veya
plörektomidir.plörektomidir.
 Bu girişim sıklıkla aksiller torakotomi, daha azBu girişim sıklıkla aksiller torakotomi, daha az
olarak da lateral torakotomi ile yapılmaktadır.olarak da lateral torakotomi ile yapılmaktadır.

57. AKSİLLER TORAKOTOMİAKSİLLER TORAKOTOMİ
 Daha ucuz,Daha ucuz,
 İnsizyon skarının küçük olup kol ile örtülmesiİnsizyon skarının küçük olup kol ile örtülmesi
nedeniyle kozmetiknedeniyle kozmetik
 Postoperatif dönemde kullanılan analjezikPostoperatif dönemde kullanılan analjezik
miktarı ise VATS ile benzermiktarı ise VATS ile benzer

58. TORAKOTOMİTORAKOTOMİ
Bilateral pnömotorakslı vakalarda bilateralBilateral pnömotorakslı vakalarda bilateral
aksiller torakotomi veya bilateral VATS yapılabiliraksiller torakotomi veya bilateral VATS yapılabilir

59. PNÖMOTORAKSDA CERRAHİPNÖMOTORAKSDA CERRAHİ
MÜDAHALE (TORAKOTOMİ/VATS)MÜDAHALE (TORAKOTOMİ/VATS)
ENDİKASYONLARIENDİKASYONLARI
• Masif hava kaçağıMasif hava kaçağı
• Dirençli (persistan) hava kaçağı (5-10 gün)Dirençli (persistan) hava kaçağı (5-10 gün)
• Nüks pnömotoraksNüks pnömotoraks
• Radyolojik inceleme sonucu saptanmış bül mevcudiyetiRadyolojik inceleme sonucu saptanmış bül mevcudiyeti
• Bilateral pnömotoraksBilateral pnömotoraks
• Diğer akciğerde pnömotoraks hikayesi olan ilk epizodDiğer akciğerde pnömotoraks hikayesi olan ilk epizod
• Pnömonektomili bir hastada ilk epizodPnömonektomili bir hastada ilk epizod
• Mesleki tehlikeye maruz kalanlarda ilk epizod (uçakMesleki tehlikeye maruz kalanlarda ilk epizod (uçak
pilotu, dalgıç)pilotu, dalgıç)

60. TORAKOSKOPİK CERRAHİTORAKOSKOPİK CERRAHİ
PSP’ın cerrahi tedavisinde, torakotomi morbiditesiniPSP’ın cerrahi tedavisinde, torakotomi morbiditesini
önlemek için torakotomiye alternatif olarak VATSönlemek için torakotomiye alternatif olarak VATS
(Video-Assisted Thoracoscopic Surgery) kullanımı(Video-Assisted Thoracoscopic Surgery) kullanımı
yaygınlaşmış ve son birkaç yılda da standart cerrahiyaygınlaşmış ve son birkaç yılda da standart cerrahi
tedavi yöntemi olarak kabul edilmeye başlanmıştır.tedavi yöntemi olarak kabul edilmeye başlanmıştır.

61. TORAKOSKOPİK CERRAHİTORAKOSKOPİK CERRAHİ
VATS’ın Avantajları;VATS’ın Avantajları;
 Postoperatif dönemde ağrının azalması,Postoperatif dönemde ağrının azalması,
 Pulmoner fonksiyonların korunması,Pulmoner fonksiyonların korunması,
 Morbiditenin azalması,Morbiditenin azalması,
 Hastanede yatış süresinin kısalması,Hastanede yatış süresinin kısalması,
 İşgücü kaybının azalmasıİşgücü kaybının azalması

62. TORAKOSKOPİK CERRAHİTORAKOSKOPİK CERRAHİ
Bleblerin torakoskopik ablasyonu için koterizasyon,Bleblerin torakoskopik ablasyonu için koterizasyon,
lazer koagülasyon ve endoskopik loop tekniği gibilazer koagülasyon ve endoskopik loop tekniği gibi
yöntemler de kullanılmakla birlikte,yöntemler de kullanılmakla birlikte, günümüzde engünümüzde en
çok tercih edilen yöntem bleblerin/büllöz alanınçok tercih edilen yöntem bleblerin/büllöz alanın
endostapler ile rezeksiyonudur.endostapler ile rezeksiyonudur.

63. TORAKOSKOPİK CERRAHİTORAKOSKOPİK CERRAHİ
VATS ile plörodez için gaz tampon veya marleksVATS ile plörodez için gaz tampon veya marleks
mesh ile mekanik abrazyon, lazer veya koter ilemesh ile mekanik abrazyon, lazer veya koter ile
plevra irritasyonu, tetrasiklin veya talk ileplevra irritasyonu, tetrasiklin veya talk ile
kimyasal plörodez kullanılmaktadır.kimyasal plörodez kullanılmaktadır.

64. TORAKOSKOPİK CERRAHİTORAKOSKOPİK CERRAHİ
 Stapler ile bül rezeksiyonu ve talk pudrajStapler ile bül rezeksiyonu ve talk pudraj
uygulamasının diğer yöntemlere göre en düşükuygulamasının diğer yöntemlere göre en düşük
nüks oranına sahip olduğu bildirilmektedir.nüks oranına sahip olduğu bildirilmektedir.
 SP’da VATS ile yapılan operasyonlardan sonraSP’da VATS ile yapılan operasyonlardan sonra
en sık gözlenen komplikasyon uzamış havaen sık gözlenen komplikasyon uzamış hava
kaçağı ve nüksdür.kaçağı ve nüksdür.