Projekt ne Aftesim per
Jeten
Klasa: 10 G
Shkolla: “ 28 Nentori ”

 Anoreksia nervore është një çrregullim i të ushqyerit
në të cilën personi bie shumë në peshë sepse e
kufizon të ngrënit. Ky problem vihet re më dendur te
gratë e reja dhe vajzat adoleshente se sa te meshkujt.
Shkaqet e anoreksisë nuk janë zbuluar tërësisht,
megjithatë ka të ngjarë që ato të jenë sociale,
psikologjike e fiziologjike.
 Psikologët thonë se konsumi i tepër i ushqimit ka një
njëanshmëri me alkoolin si dhe me pirjen e duhanit,
sepse sipas saj kjo është një shprehi e fituar gjatë
jetës së individit. Por zakonisht abuzimi i rritur i
ushqimit është një lloj prehje për njerëzit që gjenden
në situatat problemore. Thonë se disa njerëz duke ikur
nga problemi aktual, ata gjen mënyrën më të lehtë të
ngushëllimit të vetvetes.

 Manifestimet klinike te anoreksise nervoze
jane,pergjithesisht,shume te renda nder te cilat mund te permendim
edhe manifestimet e sistemit endokrin .Amenorrea qe vjen nga
reduktimi i sekretimit te faktoreve te lirimit te gonadotropinave.
Manifestime te tjera me te zakonshme ,te lidhura me me reduktimin
e lirimit te hormoneve te tiroides,jane edhe intolerimi ndaj te dhe
modifikim te lekures. Lekura duket e thate dhe luspor dhe merr nje
ngjyre ne te verdhe per shkak te rritje se sasise se karotenit ne
gjak. Densiteti i kockave dobesohet sepse bie niveli i estogjeneve
,qe stimulon osteoporozen qe verifikohet me shume pas
menopauzes. Mund te manifestohen anemi,linfopeni dhe
ipoalbuminemi. Nje nder komplikimet me te rendesishme te
anoreksise nervoze është edhe rritja e rrezikut te aritmive te
zemres qe mund te shkaktojen vdekje te parakohshme,qe mund te
jete rrjedhoje zvogelimit te ioneve Ka+

 Ushqimi i kufizuar
 Preokupimi me
ushqime, kalori, reçet
e kuzhinë, pesha
trupore etj.
 Mendimet posesive
 Perfeksionimi
 Sjelljet rituale
 Ushtrimet kompluzive
 Zhvillimi i dobët social
 Izolimi social

 Anoreksia nervore atëherë nuk
është asgjë tjetër përveç refuzimi i
një situatës të pamëshirshme
familjare. Këtë do ta tregojnë në
refuzimin e ushqimit. Kurse
bulimia është pamja e një
adoleshentit, i cili gjinden në një
krizë apo vështirësi, ku gjendjen e
konfliktuoze në familje e pranon,
por nuk mund të absorbojë për
këtë ai do t’i refuzoj prindërit duke
ikur problemit aktual dhe ata e
gjejnë mënyrën më të lehtë të
ngushëllimit të vetvetes në
konsumimi i tepërt i ushqimit.

Çrregullimet e të ushqyerit te adoleshentët zakonisht e kanë
zanafillën apo djepin te ato familjet, në të cilat mbretëron një
atmosferë tiranike mos të themi një farë “kanibalizmit familjar” ku
mungon besimi reciprok por në të kundërtën shfaqen konfliktet e
pa ndërpreshme, shqetësimet e përhershme, brenga, ankthi,
pasiguria deri te depresion si dhe emocionet e ftohta. Familjeve të
tilla u mungon ngrohtësia, dashuria, prania, përkatësia si dhe
kujdesi i mirëfilltë. Zakonisht i riu këto mungesë do tentojnë në
mes të tjerash t’i zëvendësojnë me anë të ushqimit të tepruar. Me
fjalë të tjera fëmija apo adoleshentët ose të tjerët kur ballafaqohen
me situatat e tilla, ata bien jo vetëm në depresion, në ankth, frikë,
pasiguri si në gjendjet emocionale të padurueshëm, atëherë janë
gjasat se ngushëllimin do ta gjejnë te refuzimi i ushqimit
(anoreksia nervore) ose bulimia nervore në ushqimin e tepruar.
Vetvetiu janë të kuptueshme pasojat e kësaj varësie, si nënpesha
ose mbipesha që mund të ndikojnë negativisht në vetëdijen e
brishtë të adoleshentit posaçërisht gjinisë femërore. Shpesh
bëhen tallje nga moshanikët e tyre apo mjedisi. Madje fillojnë të
vuajnë nga kompleksi i pavlefshëm.

 Problemi i varësisë nga
çrregullimet e të ushqyerit nuk
është në refuzimin ose ushqimin e
tepruar por në marrëdhëniet
familjare. Në të cilat familje nuk
mund të zhvillohen raportet e
drejta, ku mbretëron siguria,
ngrohësi, dashuria dhe ndjenjat e
përkatësisë, që nuk është asgjë
tjetër përveç kushtrimi nëpër mes
simbolikës së urisë për dashuria…
 Nga ana tjetër adoleshentët mund
ta refuzojnë ushqimin, të cilët
dëshirojnë t’iu tregojnë prindërve,
se nuk pajtohen me sjelljet e tyre
të pakuptimta, të ashpëria si dhe
frikësuese mos të themi të
tmerrshme, që ju ofrojnë prindërit.
Me refuzimin e ushqimit ata
refuzojnë edhe këshillat e
prindërve, të cilat janë pa ndjenja,
të frikshme dhe të tmerrshme.
Ashtu adoleshenti në mënyrë të
vullnetshëm e refuzojnë ushqimin
dhe dobësohet deri në atë masë
që jeta e tyre rrezikohet.

 Te çrregullimet e të ushqyerit duhet të theksuar edhe komponentë
hormonale apo nevrobilogjike. Fjala është për varësinë bio-kimike,
sepse me ushqimin jo adekuatë përmbyset metabolizmi hormonal.
Ashtu hormonet fillojnë të tajonë lëngje që iu lehtësojnë dhimbjen
e urisë, kurse individ i tillë bie në varësin anoreksisë nervore.
Hulumtimet e fundit flasin se funksionimi i trurit që e rregullon
urinë, oreksin dhe metabolizmin është i ngarkuar si dhe i
çrregulluar. Për shërimin e këtyre ngarkesave të ushqimin është
mjaft i konkllavitur dhe kërkon mjaft durim dhe vullnet të fortë. Po
ashtu trupi i hollë është model ideal i ngulitur te bota e njeriut të ri,
këtyre mund ti shtojmë edhe sportin, gjimnastikën, ushtrimet tjera
fizike etj. Por kjo terapi nganjëherë më tepër pengon se sa
ndihmon për t’u pavarësuar nga varësia e çrregullimeve të
ushqyerit.
 Në fund edhe një herë po e theksojmë, varësia nga çrregullimet e
të ushqyerit, nuk është kurrë gjë tjetër përveç një kushtrim për
raporte ndër personale, kushtrim për jetë, që i varuri nuk mund ta
jetojë. Për këtë ata “pajtohen” për një zëvendësim, që iu jep një
botë dehëse. Ajo botë dehëse edhe më tepër i komplikon që e
dërgon deri te dhimbjet më të mëdha si dhe traumat si dhe
konfliktet që ata vetë nuk mund të dalin, derisa “zëvendësimin”nuk
e zëvendësojnë me jetën si të tillë. Nga varësia mund të delet
nëpër mes ballafaqimit të thellë me vetveten dhe me tjetrin, dhe
kjo është ajo e vetmja alternativ që i jepet njeriut, që ta pranojë
jetën si dhuratë që është e tij dhe jo dikujt tjetër, dhe ai e merr me
një optimizëm timonin e jetës në duart e veta.

 Psikologët po përpiqen të
kuptojnë shkaqet e anoreksisë
dhe të bulimisë. Fatkeqësisht,
shpesh individët e prekur nuk
vihen re që në fillim, por pasi
çrregullimi ka vepruar për
njëfarë kohe. Përpjekjet që e
vënë theksin në përfytyrimin
pozitiv për vetveten dhe në
qëndrueshmërinë emocionale
duket se janë me dobi. Është
nevoja të kryhen më shumë
studime të mëtejshme për të
zbuluar ndikimet komplekse
kësaj varësie në këto
çrregullime të të ushqyerit.
Shpresoj se për këtë herë
mjafton