marketing

1. 1
İçindekiler
Özet....................................................................................................................................3
Ağızdan Ağıza Pazarlama......................................................................................................3
1.1.Ağızdan Ağıza Pazarlamanın İşletmelere Kazandırdıkları ................................................5
2.Ağızdan Ağıza Pazarlama Neden Önemlidir?......................................................................6
2.1.Ağızdan Ağıza Pazarlama Yöntemleri ............................................................................7
2.1.1.Ağızdan Ağıza Pazarlama ve Dikkat Edilmesi Gereken Konular.................................9
3.Ağızdan Ağıza Pazarlamanın Dijitalleşmesi.......................................................................10
Sonuçlar ve Değerlendirme................................................................................................12
Kaynakça...........................................................................................................................13

2. 2
Özet
Ağızdan ağıza pazarlama ürün veya hizmetin tüketici tarafından iyi veya kötü
reklamının yapılmasıdır. Bir firmanın kendi reklamını yapmasından daha inandırıcıdır.
Çünkü burada reklamı yapan kişi bizzat kullanıcının kendisidir. Bu inandırıcılık
sayesinde güven duygusu oluşur. Firmanın veya işletmenin güvenini kazanan kişiler
firmanın sunduğu ürün veya hizmeti satın almaya başlar. Bu da firmanın az maliyetli
reklam stratejilerinden biri haline gelir. Pek çok firma bu konuda bazı müşterilerine
ücretsiz numuneler göndererek kullanmalarını ve bunun karşılığında memnun kaldıkları
takdirde yakın çevrelerine tavsiye de bulunmalarını isteyebilir. Özellikle dijital
medyanın önem kazanması ve artması ile birlikte memnuniyet veya memnuniyetsizlik
durumları kolayca yayılmaktadır. Bu yayılım ise işletmeye olumlu veya olumsuz etki
edebilir. Çağımızda dijital ağızdan ağıza pazarlama yöntemi gelişmiştir. Sosyal medya
sayesinde ürün hakkında düşüncelerimiz pek çok kişiye ulaşır. Ayrıca işletmeler bu
sayede zamandan ve paradan tasarruf sağlar Bu çalışma ağızdan ağıza pazarlama
sürecini, ağızdan ağıza pazarlama çeşitlerini ve önemini incelemektedir.
Anahtar kelimeler: Ağızdan Ağıza Pazarlama, Dijital Ağızdan Ağıza Pazarlama,
Ağızdan Ağıza Pazarlamanın Önemi
1.Ağızdan Ağıza Pazarlama
Ağızdan ağıza pazarlama bir ürün veya markanın, tüketici tarafından yakınlarına
anlatılması sürecidir. Bu yönüyle tüketici davranışı ile bağdaşır. Nitekim tüketici
davranışında da beğenilen veya beğenilmeyen ürünün farkında olarak veya olmayarak
iyi ya da kötü reklamını yapma unsuru yer edinmiştir. Ayrıca üründen veya hizmetten
yararlanan kullanıcılar bu beğenme veya beğenmeme durumundan söz etmeye
eğilimlidirler. Yakın çevrelerinden başlayarak ürün hakkında olumlu ya da olumsuz
konuşabilirler. Bu yönüyle ağızdan ağıza pazarlamada kontrol her zaman müşterinin
elindedir. Örneğin insanların olumlu konuşması için firmalar bazen ağızdan ağıza
yayılmasını istedikleri mesajı ortaya atabiliyorlar. Bu da bir satış stratejisi olarak
karşımıza çıkıyor. Tüm reklamlar arasında en etkili olanı ağızdan ağıza pazarlamadır
diyebiliriz. Geleneksel pazarlama yöntemlerinin yanı sıra en etkili yöntemlerden biridir.

3. 3
Bu sayede ürünün konuşulma oranı özellikle olumlu yönde artış sağladıkça firmanın kar
amacına hizmet eder. Bu sayede bir pazarlama stratejisi haline dönüşür.
Ağızdan ağıza pazarlama bir bakıma tüketicinin sesidir.1 Bununla birlikte tüm
geleneksel satış stratejilerinin yanı sıra en etkili satış stratejisidir. İnsanoğlu genel
anlamda başkalarının fikirlerine daha çok önem verdiği için bu yöntem genel
pazarlamadan daha fazla etkilidir. Burada yatan temel mantık ise müşterilerin
kullandıkları ürünleri veya aldıkları hizmetleri çevresine tavsiye etmesidir. Bu süreç
ürün veya hizmetin satış sürecini hızlandırır. Süreç genellikle kendi kendine gelişse de
bu süreci kontrol etmek mümkündür. Yukarıda verdiğimiz örnekteki gibi bazı firmalar
ortaya insanların olumlu konuşması için ağızdan ağza yayılan mesajları atabilirler. Ya
da pek ahlaki olmasa da bir firmanın veya işletmenin satışlarını düşürmek amaçlı bir
takım söylentileri yaymak mümkün olmaktadır. Nitekim her işletme, firma veya sektör
iyi ya da kötü ağızdan ağıza pazarlama şeklinden etkilenmiştir. Olumlu yönlerini
düşünecek olursa ağızdan ağıza pazarlama stratejisi, oldukça doğal, samimi ve dürüst
bir pazarlama tekniğidir. Dürüstlüğünün altında yatan neden ise tüketiciler tarafından
tarafsızca reklamının yapılmasıdır. Ağızdan ağıza pazarlama tekniğini gelişen teknoloji
sayesinde dijital alanda da kontrol etmek mümkün. Dijital tarafta aslında bu alanı
kontrol edebiliyor olmak bunu bir hizmet haline getiriyor.
Eğer işletme gerçekten iyi bir ürün satıyor veya bir hizmet sunuyorsa ağızdan
ağıza pazarlama sürecinde çok yara almayacağını söylemek mümkün. Fakat gel gelelim
ki her tüketiciyi eşit şekilde menün etmek de imkânsızdır. Bu sebeple insan
kaynaklarına verilen önemin artması gerekmektedir. Nitekim müşterinin firmanın
sunduğu mal veya hizmetten memnun kalmaması ayrı, direkt olarak firmadan soğuması
veya firmadan, firmanın insan kaynakları veya personelinden memnun kalmaması
apayrıdır. Burada önemli olan nezaket kuralları çerçevesinde müşterinin aklından
çıkmamaktır. Bunu yaparken de doğru kurallarla oynamak önemlidir. Müşterilerin
birçok alternatif arasında seçim yapmakta zorlanmış durumdayken; akrabasının,
arkadaşının, iş arkadaşının, komşusunun ya da sosyal ortamdaki kişilerin tavsiye ettiği,
önerdiği ürüne, hizmete veya markaya yönelmesi çok daha doğaldır. Bu sebeple işletme
satışlarının artması gözle görülür hale gelecektir. Üstelik bu düşük maliyetle elde
1 Akyol:2016

4. 4
edilmiş olacaktır. Ağızdan ağıza pazarlama bu yönüyle az bütçeyle çok kişiye ulaşan bir
reklam tekniğidir diyebiliriz. Firmaların kendi kendilerini anlattığı bir ortam müşterilere
çok inandırıcı ve sıcak gelmez. Ama bunu firmalar adına başkaları yaptığında, ürün
hakkındaki bilgiyi yakın çevresinden alınca çok büyük ve objektif bir kitleye erişmiş
olunur. Bu yöntemle sahip olunan bilgiyi genişletmek oldukça ucuz ve kalıcıdır. Bunun
yanı sıra firmaların potansiyel müşterilerine ulaşma sürecini kısaltır. Müşterilerin firma
veya işletme hakkında olumlu düşünceler geliştirmesini sağlayarak güven verici bir hal
almasında rol oynar. Ağızdan ağıza pazarlama aynı zamanda şeffaf ve doğru bilgi akışı
da sağlamaktadır.
1.1.Ağızdan Ağıza Pazarlama’nın İşletmelere Kazandırdıkları
Ağızdan ağıza pazarlamanın işletmelere kazandırdığı dört önemli madde vardır.
Bunlardan birincisi güvenirliktir. Tüketicilerde özellikle yakınlardan aldıkları tavsiye
gereğince ürünü satın alma aşamasında güven duygusu oluşur. Baktığımız zaman
pazarlama stratejilerinin aslında tüketici üzerinde kurulan bir psikolojik algı olduğunu
bu sayede görebiliriz.2
İkincisi, müşteriye dayalı olmasıdır. Bir ürünü pazarlarken ürünün reklamını,
ürünü pazarlayan firma veya işletmenin yapması insanlara çok inandırıcı gelmeyebilir.
Fakat ürünü kullanan ve memnun kalan kişilerin ürünün ağızdan ağıza pazarlamasını
yapması ve memnuniyetini dile getirmesi doğal ve inandırıcı olacaktır.
Üçüncüsü ve dördüncüsü, zaman ve para tasarrufudur. Firmalar reklamlar için
para ve zaman harcamaktadırlar. Bu da ürünün satış sürecini yavaşlatabilir. Bu sebeple
ağızdan ağıza yapılan pazarlama sürecinde zaman kazanmış olurlar ve ekonomik olarak
tasarruf sağlamış olurlar. Özellikle günümüzün yoğun rekabet ortamında ağızdan ağıza
pazarlama büyük önem arz etmektedir. Ağızdan ağıza pazarlamanın yayılması için
elbette işletmelerinde yapabilecekleri bazı faaliyetler mümkündür. Örneğin uygun bir
kanaat önderi seçmek, bu kişilere ücretsiz numuneler göndermek ve memnuniyetleri
karşılığında çevrelerine tavsiye etmelerini rica etmek.
2 Yıldız:2014

5. 5
2.Ağızdan Ağıza Pazarlama Neden Önemlidir?
-Tüketicilerin 92%si ağızdan ağıza pazarlamadan etkilenerek satın alma yapıyor.3
-İnsanların 88%’i yorumlara ürün almadan önce güveniyor. 4
-Tüketicilerin 74%ü satın alımlarında ana etkileyicinin ağızdan ağıza pazarlama
olduğunu söylüyor. 5
-Yeni bir ürün hakkında arkadaşından veya ailesinden bilgi aldıktan sonra satın almaya
yönelen kişi oranı 77%6
-İnsanların 79%’u bir firmanın facebook sayfasını beğenmesinin sebebi verdiği
iskontolar. 81% i de arkadaşlarının sosyal medyada paylaştığından etkilendiğini
belirtiyor.7
-Sosyal medyadaki marka hakkındaki sohbetin 77% si insanların tavsiye araması. Bu
tavsiyelerin yalnızca 18%i olumlu 8
-Duygusal bir etki yaratan markalar duygusal etki yaratmayanlara göre 3 kat daha fazla
ağızdan ağıza dağılım etkisi yaratıyor.
-Kurumsal müşterilerin 91%’i ağızdan ağıza pazarlamadan etkilenerek satın alma
yaptığını belirtiyor.
Bu oranlara ve yüzdelere bakıldığında müşterilerin diğer kullanıcıların fikirlerini
önmesedikleri, marka hakkında olumlu sohbetlerin ürünü satın almada başarılı olduğu,
sosyal medyada ürünle ilgili yapılan olumlu eleştirilerin etkili olduğu ve kullanıcıların
çoğunun yeni bir ürün veya hizmet satın alırken tavsiye neticesinde ürün veya hizmetten
yararlandığı söylenebilir. Bu yönüyle tarihi çok eski bir zaman dayanan ağızdan ağıza
pazarlamanın gelişim ve dönüşümler gösterdiğini işletmelerin bu yöntemi sıkça
kullandığını söyleyebiliriz. Özellikle geleneksel pazarlama yöntemlerine nazaran dijital
pazarlamayı da içine alan bir pazarlama süreci olduğu söylenebilir.
3 Yavuzyılmaz:2008
4 Yavuzyılmaz:2008
5 Yavuzyılmaz:2008
6Yavuzyılmaz:2008
7 Yavuzyılmaz:2008
8 Yavuzyılmaz:2008

6. 6
2.1. Ağızdan Ağıza Pazarlama Yöntemleri
Fısıltı pazarlaması (Buzz Marketing) :
İnsanların markalar hakkında konuşacağı yüksek kalite bir eğlence ya da dudak
uçuklatan şaşırtıcı heyecan verici bir etkinlik yapılırsa bu etkinlikte marka iyice
gözükürse insanlar bunu yazar, yayar, dağıtır, paylaşır ve istenilen fısıltı elde edilir. Bu
yöntemde özellikle insanların aklında kalıcı reklamların yayınlanması veya bir kullanıcı
tarafından tanıtılması yöntemi kullanılır.
Viral pazarama (Viral Marketing):
Daha çok dijital ortamda yayılması için hazırlanmış eğlence ve marka bilgisi
içeren mesajlardır. Viral mesajın en önemli özelliği reklamı olmadan insanların
kendiliğinden yaymasıdır. İçerik oldukça önemlidir. Nitekim kullanıcıların sorularına ve
beklentilerine cevap veren, araştırma çabasına sokup uğraştırmayan içerikler daha çok
kişinin erişim sağlamasına yardımcı olur. Özellikle sosyal medyada geniş bir nüfuzu ve
etki alanı olan kişiler tarafından yayılması herkesçe ulaşılabilirliğini kolaylaştırır
niteliktedir. Daha çok e maille gelen videolar bilindik örneklerdir. Samimiyetsiz veya
yapay değildir.
Topluluk Pazarlama (Community Marketing):
Markayla ilgilenen insanları bir araya toplamak ve ilgilerini paylaşmalarını
sağlamak için niş ortamlar kurulur. Forum, kullanıcı grupları, fan kulüpleri gibi alanlar
oluşturup ihtiyaçlarını belirleyip gerekli içerik, araç ve bilgi sağlayarak bu topluluklar
desteklenebilir. Günümüzde bazı zamanlar bu toplulukların bir sosyal etkinlik adı
altında ve marka sponsorluğunda toplanarak bir yandan insanları eğlendirip diğer
yandan ürün pazarlaması yaptıklarını görürüz. Bu da ürünle ilgili bilinçaltımızda
mutluluk duygusunu uyandırarak pazarlamaya katkı sağlar.
Tabandan pazarlama (Grassroots Marketing):
Bazen gerilla pazarlama olarak bilinir. Tabandan başlar yukarı doğru çalışır. Çok
insana ulaşacak bir mesaj yaymak yerine az kişiye etkili bir şekilde ulaşıp onların bu
mesajı yaymasını ummaktır. İnsanları yerel veya kişisel sosyal yardım için motive edip
organize edilebilirler. Bazı firmalar ürün hakkında bilgi yayması için ekip kurar ve

7. 7
karşılığında daha çok parasal olmayan destekler verirler. Bu ekip sokakta kupon dağıtır,
sanal ortamda yorum yazarlar, sosyal medyada yorum yazarlar. Amacı olabildiğince çok
kişiye fikri veya ürünün bilgisini ulaştırmaktır. YouTube videoları, web siteler ve
yarışmalar tabandan pazarlama için diğer araçlardır.9
Gönüllü pazarlama (Evangelist Marketing):
Gönüllü kimseleri ve marka savunucuları bulup ürün fikrini yaymak için liderlik
verilebilir.10 Bu da potansiyel müşterilere ve geniş kitlelere ulaşmak için kullanılan bir
başka yoldur.
Ürün tohumlama (Product Seeding):
Doğru ürünü doğru yere doğru zamanda doğru ellere koyarak çevresini etkileyen
kişilere ürünle ilgili numune ve bilgi vermektir. Bu sayede ürünün kullanıcısı ürünle
ilgili olumlu dşüncelerini yayacak ve yakın çevresinden başlayarak pek çok tavsiyelerde
bulunacaklardır.
Nüfuzlu kişilerle pazarlama (Influencer Marketing):
Ürünle ilgili çevresine konuşmaya hevesli olabilecek ve çevresini
etkileyebilecek ana toplulukları ve fikir liderlerini tanımlamak ve onlarla mesajı
yaymak. Örneğin; beğenilen ve popüler sosyal medya hesaplarında reklamınızı
yaptırmak istenirse “sadece on” sitesine ilan vermiş popüler kişilerin instagram, twitter,
youtube, facebook ya da diğer sosyal medya hesaplarından istenilen reklam kolayca
yayınlatılabilir. Sitenin ismi gibi fiyatlar da sadece on TL’den başlamaktadır ve ödeme
sistemleri güvenlidir. Bu popüler sosyal medya hesaplarına influencer pazarlama
hizmeti sayfasından ulaşılabilir.
Sebep pazarlama (Cause Marketing):
Sosyal sebepleri savunarak saygı kazanmak ve sosyal sebebe inanan insanlardan
destek kazanmak. Bu sayede oluşmuş bir güven duygusu içinde samimi ve doğal
yorumlarla belirli kitlelere ulaşılabilir.
9 Özyer:2015
10 Özer:2009

8. 8
Sohbet oluşturma (Conversation Creation):
Ağızdan ağıza pazarlama etkisi yaratabilmek için ilginç, eğlenceli e-mailler,
sloganlar, eğlenceler veya promosyonlar tasarlamak ve yaymak olarak adlandırılabilir.
Tıpkı yukarıda örneğini verdiğimiz günümüzde sosyal medyada etkin toplulukların
sosyal etkinlik adı altında eğlendirerek pazarlama yapması gibi.
Marka blogu (Brand Blogging)11:
Blog oluşturarak blog dünyasında var olmak. Bu blogda kullanılan marka ile
ilgili bilgi vermek ve kullanılan ürünleri tanıtmak ayrıca başka kullanıcılara ulaşarak
çift yönlü bir iletişim sağlayarak yalnızca bloğu takip edenlerin değil pek çok kişinin de
görmesini sağlamaktır.
Referans programları (Referral Programs):
Tatmin olan müşterilerin arkadaşlarına referans olması için gerekli araçları
oluşturarak ağızdan ağıza pazarlama etkisi kazandırılabilir. İşletme kullanıcıya
indirimler veya ücretsiz ürün numuneleri gönderebilir. Karşılığında kullanıcıdan olumlu
fikirlerini yaymasını ve çevresiyle paylaşmasını isteyebilir.
2.1.1.Ağızdan Ağıza Pazarlama ve Dikkat Edilmesi Gereken Konular
-Ağızdan ağıza pazarlama bir ürün ya da hizmet hakkındaki dürüst fikirlerin
paylaşımıdır. En önemli unsurları dürüstlük, şeffaflık ve karşılıklı iletişimdir.
-Satışı gerçekleştiren ürünün ünüdür. Onun hakkında işletmenin söyledikleri
değil müşterilerin söyledikleri önemlidir.12 Fakat yine de bu düşüncelerden markanın
etkilenebileceği de söylenebilir.
-İnsanlar dostlarından ve güvendikleri yakınlarından aldıkları tavsiyelerin
hepsini değilse de çoğunu dikkate alır. Bu sayede hedeflenen kitleye en kişisel şekilde
11 Kutluk:2014
12 Toros:2009

9. 9
yaklaşma fırsatı yakalanır. Yapılan araştırmalar insanların büyük bir kısmının tavsiye
üzerine bir ürünü veya hizmeti kullanmaya başladığını söylemektedir.
-Bir uzman onayı doğru zamanda, doğru biçimde, doğru insan tarafında
verildiğinde beklenen ilgiden çok daha fazlasına ulaşılabilir. İnsanlar ürünü veya
hizmeti almadan önce daha önce kullanmış ve faydasını görmüş birinden yararlanmak
isteyebilir. Hele ki bu kişi uzman statüsündeyse insanlarda ister istemez bir güven
duygusu oluşacaktır. Bunun oluşması da markaya, işletmeye veya hizmet sunucusuna
büyük fayda sağlayacaktır.
-Deneyimleyen tüketici, deneyimlerini direkt olarak paylaştığı için diğer
potansiyel tüketicilere zaman kazandırır.
3.Ağızdan Ağıza Pazarlamanın Dijitalleşmesi
Gelişen teknoloji ile birlikte sosyal medya denen alan büyük önem kazanmıştır.
Dijital mecralar tüketicilerin kendi aralarında ürün değerlendirmesi yapıp tavsiyelerde
bulundukları ve güçlü bir etkileşim ağında iletişim kurabildikleri bir mecra haline
gelmiştir. Dijital mecralar tüketicilere13;
a)Tüketicilerin kendi aralarında
b)Tüketici-marka arasında
c)Markaların kendi arasında
d)Marka çalışanları ile Tüketici arasında
e)Marka ile çalışanlar arasında
f)Tüketiciler ile sivil toplum kuruluşları arasında etkileşim için olanak sağlar.
Dijital mecralar yorumların ve geri dönüşlerin hızlıca yayılmasını sağlar. Büyük
kitleler tarafından sürekli olarak kullanılan bu mecralarda iyi ya da kötü ürün yorumları
hızlıca yayılacağı için işletme açısından her şey iyi veya kötü şekilde hal alabilir.14
Örneğin bir tüketici / müşteri aldığı herhangi bir ürünle ilgili olumlu ya da olumsuz
13 Boğa ve Baiçı:2016
14 Atılgan:2012

10. 10
tutumunu, görüşlerini kısacası deneyimini sosyal medya aracılığıyla paylaştığında,
bunun birçok kişi tarafından görülmesini sağlar. Etkileşimi ise tahmin edemez. Çünkü
sosyal medyada her şey çok hızlı bir şekilde büyüyebilmektedir. Bir de aynı ürünle ilgili
farklı kişilerin benzer deneyimleri söz konusuysa işte o zaman marka için ya her şey
harika ya da her şey berbat olur. Aşağıda ki resimde bu etkileşimi daha iyi görebiliriz:
Görüldüğü üzere sosyal medya veya dijital ortam öyle bir mecradır ki ağızdan ağıza
pazarlama sayesinde işletme avantaj veya dezavantaj sağlayabilir.15 Şemada da
görüldüğü üzere bir ürün kullanıcısı sayesinde önce kullanıcısının çevresine sonrasında
çevrenin çevresine yayılarak satın alma faaliyetine tabi olur. Bu da ağızdan ağıza
pazarlama yönteminin ne kadar etkili olduğunu ve ne kadar kısa sürelerde geniş kitlelere
yayılabileceğini gösterir. Bu sebeple önem arz etmekle birlikte bir döngü halinde
potansiyel müşterilere daha kısa zamanda ve daha az maliyetle ulaşmış olur. Bu da
ürünü veya hizmeti sunan işletme açısından kar amacına uygunluk göstererek hedeflere
kısa sürede ulaşılması veya kısa sürede büyüme gibi unsurlara katkı sağlar. Başka bir
örnek vermek gerekirse bugün pek çok kozmetik firması da günümüzde aynı yöntemi
kullanarak kendi bünyelerine üyeler kazandırmakta ve satış faaliyetlerini
arttırmaktadırlar. Bu çember giderek büyümektedir.
15 Kutluk:2012

11. 11
Sonuçlar ve Değerlendirme
Ağızdan ağıza pazarlama hızlı yayılan ve etkili bir pazarlama yöntemidir.
İşletmeler ağızdan ağıza pazarlama tekniğini kullanarak az maliyetlerle olumlu geri
dönüşler alabilirler. Bu da işletmelerin karlılık amaçlarına katkı sağlar. Özellikle tavsiye
sonucu alınan ürünler daha güvenilir ve samimi bir etki yaratmaktadır. Müşterilerin
birçok alternatif arasında seçim yapmakta zorlanmış durumdayken; akrabasının,
arkadaşının, iş arkadaşının, komşusunun ya da sosyal ortamdaki kişilerin tavsiye ettiği,
önerdiği ürüne, hizmete veya markaya yönelmesi çok daha doğaldır. Ağızdan ağıza
pazarlama geleneksel pazarlama yöntemlerinden çok daha etkili bir pazarlama
yöntemidir.
Tüm bunlardan hareketle insanların hiçbir reklam veya satışçı, bir ürünün
faydalarına, bir dost, bir yakın, eski bir müşteri veya bağımsız bir uzman kadar ikna
edici bir şekilde inandıramayacağını, işletmelerin ağızdan ağıza reklama giderek daha
fazla yönelmekte olduğunu, ürünleri erken benimseyenler kategorisinde yer alan,
konuşkan, meraklı ve geniş bir tanıdık ağına sahip kişileri saptamaya çalışmakta
olduklarını, hatta bazı işletmelerin, yeni ürünlerini kamu alanlarında teşhir etmek için
parayla insan tutmakta olduklarını söyleyebiliriz. Ağızdan ağıza birçok işletme veya
hizmet sunucusunu harekete geçirebilecek kadar güçlü ve etkili bir pazarlama
yöntemidir. Arkadaş, dost tavsiyesi, tüketicilerin ürün hizmet alımlarında en önemli
etkenlerden biridir. Tüketiciler, reklamlardan önce güvendiği arkadaşlarının
tavsiyelerine önem verirler. Günlük hayatımızdan da biliriz ki gerek insan gerekse
tüketici olarak kararlarımızı kendi başımıza veremeyiz. Danışacağımız, fikirlerini
almaya ihtiyaç duyacağımız insanların ağızlarının içine bakarız. İnsanlar (tüketiciler,
müşteriler) dostlarının ağızdan ağıza ilettikleri tavsiyelerden ve piyasalarda gelişen,
hüküm süren söylentilerden etkilenirler. Bu sayede de pazarlama anlayışı gelişmiş ve
ağızdan ağıza pazarlama anlayışı doğmuştur. Yapılan araştırmalara göre ağızdan ağıza
pazarlamanın geleneksel yöntemlerden daha etkili olduğu görülmüştür.

12. 12
KAYNAKÇA
- Akyol Ayşe, “Online Tüketici Yorumlarına Ait Genel Tutum İle Ağızdan Ağıza
Pazarlama Arasındaki İlişki”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 1, 2016
- Boğa, Özlem; Başçı, Ahmet “Ağızdan Ağıza Pazarlamanın Gösterişçi Tüketim
Üzerine Etkisi”, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Makale Koleksiyonu,
2016
-İnan Atılgan, Eda, “İnternet Çağında Ağızdan Ağıza Pazarlamanın Yeniden Yükselişi”,
Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi Sayı: 2, 2012
- Kutluk, Ayşegül, “Hizmet Sektöründe Ağızdan Ağıza Pazarlamanın Müşterilerin Satın
Alam Karar Sürecine Etkisi: Seyahat Acentesi Müşterileri Üzerinde Bir Uygulama
(İstanbul Örneği)” Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, 2012.
- Kutluk, Ayşegül; Avcıkurt, Cevdet, “Ağızdan Ağıza Pazarlamanın Müşterilerin Satın
Alma Karar Süreçlerine Etkisi ve Bir Uygulama; İstanbul Seyahat Acenteleri Örneği”,
Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi sayı 7, 2014
-Özyer, Gül Nihal, “Marka Aşkının Marka Sadakati Ve Ağızdan Ağıza Pazarlamaya
Etkisi: Pilot Bir Araştırma”, Marmara Üniversitesi tez koleksiyonu, 2015
-Özer Kezban , “WOMM (ağızdan ağıza pazarlama) iletişimi ve MSN (messenger)
reklamları”, SBE, Yüksek Lisans, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Koleksiyonu, 2009
-Toros, Nihal “Alternatif Pazarlama Yöntemi Olarak Ağızdan Ağıza Pazarlamanın
Etkinliği Üzerine Bir Sektör Analizi” Marmara Üniversitesi Tez Koleksiyonu, 2009
-Yavuzyılmaz, Oğuz “Ağızdan Ağıza Pazarlama”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, 2008
- Yıldız, Erkan, “Tüketici Temelli Marka Değeri İle Ağızdan Ağıza Pazarlama
Arasındaki İlişkide Marka Tercihinin Aracılık Rolü” Haliç Üniversitesi Akademik
Arşiv, 2014