Ook behoefte aan achtergrondinformatie op HR-gebied? Mercer Signaal is een (hardcopy) magazine dat een verhelderende visie op de meest uiteenlopende HR-zaken geeft.
Veranderingen in demografie: Uw organisatie moet mee veranderen
Mercer Signaal - december 2010
1. December 2010
Mercer Signaal
Headlines
Europese tak Staples gestroomlijnd
met functiestructuur
Koers bepalen in een veelzijdige
arbeidsmarkt
Duurzaam inzetbaar personeel
De werkkostenregeling nader bekeken
Gelegenheidscollectiviteiten in de
zorg verdwijnen. U kunt nu eindelijk
meer bereiken met een collectieve
zorgverzekering.
Pensioenfondsen en vastgoed
Nederlands pensioenstelsel nog steeds
het beste
2. MercerSignaal
December 2010
¡ Interview met Iris Wenmakers en Jean-Michel Haker van Staples
Europese tak Staples gestroomlijnd met functiestructuur 6 8 11
¡ Arnout Korteweg en Peter Conneman
Koers bepalen in een veelzijdige arbeidsmarkt 8
¡ Margreet Verbeek
Duurzaam inzetbaar personeel 11
¡ Peter Conneman
De werkkostenregeling nader bekeken 13
16
¡ Rick Wijsman
Gelegenheidscollectiviteiten in de zorg verdwijnen.
U kunt nu eindelijk meer bereiken met een collectieve
zorgverzekering. 16
¡ Willem Brugman en Raymond Brood
Pensioenfondsen en vastgoed
¡ Willem Brugman
18 6
Nederlands pensioenstelsel nog steeds het beste 21
21
Rubrieken
18
13
Voorwoord 7
Social media 17
PBM Communicatieprijzen 23
Summary 24
Onze dienstverlening 26
23
2 Mercer Signaal december 2010 Mercer Signaal december 2010 3
3. Voorwoord
Welke koers kiest u voor uw
Arbeidsvoorwaarden?
Onderzoek onder ± 1.200 organisaties
uitgevoerd door Mercer
Arnout Korteweg ■ Market Leader Benelux
in samenwerking met
Centraal Beheer Achmea. Geachte relaties,
In de afgelopen maanden is hard gewerkt aan de
beteugelen. Deze uitgave bevat de opvattingen van
twee van onze senior consultants op het gebied van
survey aangaande arbeidsvoorwaarden die wij in het combineren van de elementen pensioen & zorg.
samenwerking met Centraal Beheer Achmea onder Daarnaast treft u een artikel aan over de kwaliteit
een groot aantal ondernemingen in Nederland van het Nederlands pensioenstelsel, dat volgens de
hebben uitgezet. In deze editie maken we u deel- Mercer Melbourne studie vergeleken met andere
genoot van een aantal bevindingen en resultaten landen (nog steeds) als beste ter wereld geldt.
van deze, door ± 1.200 organisaties ingevulde
enquête. Het volledig verslag zal zowel via internet Ook wordt het einde aangekondigd van de zoge-
als in boekvorm beschikbaar komen. Belangrijke naamde. gelegenheidscollectieven, en anderzijds het
onderwerpen in de survey zijn de veranderde opvat- ontstaan van nieuwe mogelijkheden voor zorgcon-
tingen over arbeidsvoorwaarden tijdens wijzigende tracten. We hebben belangrijke elementen aan onze
economische omstandigheden, het ouderenbeleid zorgcontracten kunnen toevoegen en ons daarmee
en ontwikkelingen op het vlak van zorg(verlof). Juist in de markt weten te onderscheiden. In de komende
nu de arbeidsmarkt weer aantrekt, is het behouden periode zult u dan ook met name in de gelegenheid
en ontwikkelen van talent opnieuw bijzonder zijn om te switchen naar een beter contract, waarbij
actueel en staat workforce planning weer volop in de verzekeraar meebetaalt aan een actief beleid ten
de belangstelling in het licht van de ontwikkelingen aanzien van preventie en verzuim. Op BNR heeft u
rond arbeidsparticipatie door ouderen. onze bijdragen op gebied van zorg meer dan eens
kunnen beluisteren, en ook zijn wij onlangs met
Vanzelfsprekend laten we ook weer een van onze actuele onderwerpen in het NOS-journaal en op
relaties aan het woord, bij monde van twee HR/C&B RTL geweest.
Kijkt u ook op pagina 8 voor de eerste resultaten. functionarissen van Staples, die in een interview
uitleggen op welke wijze Staples zijn functie- Mercer wordt al met al steeds meer zichtbaar; een
structuur wereldwijd met behulp van Mercer heeft ontwikkeling die ik voor 2011 sterk wil continueren.
Wilt u graag een exemplaar ontvangen, vraagt u deze dan aan via: gestroomlijnd. In die lijn kan ik u ook vast melden Zo is het alweer bijna tijd om het jaar uit te luiden en
dat wij per 1 januari 2011 onze organisatie versterken u te bedanken voor uw onophoudelijke interesse in
www.mercer.nl/arbeidsvoorwaardensurvey of marketing.nl@mercer.com. met een nieuwe Benelux Business Leader voor Mercer en uw keuze voor ons. Wij hechten veel
Human Capital. En deze divisie zal in 2011 verder waarde aan onze relatie met u en blijven continu
uitbreiden. werken aan het verstrekken van de juiste inzichten
en kennisoverdracht om de kwaliteit van onze dienst-
In de afgelopen maanden hebben we onder meer een verlening op hoog niveau te kunnen houden. Kortom,
tweetal goed bezochte events voor ondernemingen zichtbaar zijn voor u, en met de zo kenmerkende
en pensioenfondsen georganiseerd, waarbij actuele pragmatische aanpak van de mensen van Mercer:
Colofon Redactie-adres Website thema’s zijn behandeld die bij beide clientgroepen goed in staat om moeilijke zaken in begrijpelijke taal
Mercer Signaal is een nieuwsbrief voor relaties Startbaan 6 www.mercer.nl een belangerijke rol spelen. Een van deze thema’s uit te leggen aan u en uw medewerkers of deelnemers.
van Mercer (Nederland) B.V. Postbus 2271 www.mercer.nl/ begeeft zich op het raakvlak van beide partijen: het In 2011 spreken we u dan ook graag weer omtrent uw
1180 EG Amstelveen nieuwsbrieven ontwikkelen van een pensioenvisie voor 2020. Gelet strategie, visie en doelstellingen, opdat wij vanuit
Hoewel uiterste zorg is besteed aan de inhoud marketing.nl@mercer.com op de kostenontwikkelingen bij pensioenen en de onze relatie als business partner het beste voor u
van Mercer Signaal, aanvaardt de redactie geen Ontwerp en layout zorg kunnen we vaststellen dat we inmiddels bijna uit het vuur kunnen halen. We zien uit naar onze
aansprakelijkheid voor onvolledigheid, onjuistheid Adres- of Indrukwekkend, Heiloo anderhalve dag per week voor deze voorzieningen volgende ontmoeting en wensen u alvast goede
of voor de gevolgen daarvan. Verveelvoudiging en/ naamswijzigingen: werken, en dat de kosten steeds verder lijken te feestdagen en een zeer gezond en voorspoedig 2011!
of openbaarmaking van Mercer Signaal door middel marketing.nl@mercer.com Drukwerk stijgen. Door het ontwikkelen van een goede visie op
van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze Indrukwekkend, Heiloo de kwaliteit van ons pensioen- en zorgstelsel zullen Arnout Korteweg
dan ook is slechts toegestaan met bronvermelding. we wellicht in staat zijn deze kostenontwikkeling te
4 Mercer Signaal december 2010 Mercer Signaal december 2010 5
4. Europese tak Staples Functionele eenvoud
‘In Europa vraagt de context
worden uitgerold. Eerst hebben
we een concept opgesteld voor
besteed.’ De enigszins abstracte
functiematrix werd getoetst in
gestroomlijnd met trouwens ook om een andere
benadering’, zegt Haker.
‘Ondernemingsraden hebben een
prominente positie. Om een goede
de functiestructuur, de European
Reference Job Matrix. Er zijn 100
referentiefuncties geselecteerd,
waaronder 50 sleutelposities.
de praktijk, die uiteraard weer-
barstiger is dan de theorie. ‘In
sommige organisatieonderdelen
ontbraken bijvoorbeeld elementen
functiestructuur wederzijdse relatie te kunnen
aangaan en houden, is duidelijk-
heid nodig over de waardering
van functies. Ons uitgangspunt
Van de 50 posities zijn er 25
gemodelleerd naar representatieve
functies binnen onze functional
channels Retail, Contract en
die in de modelorganisatie wel
aanwezig waren, zoals een laag
tussen management en uitvoering.
We hebben oplossingen gevonden
‘Houvast gekregen is vanaf het begin geweest: Catalogue, en 25 gemodelleerd voor alle lokale situaties. Toch was
transparantie.’ Wenmakers: naar functies op regionaal, pan- ongeveer 80 tot 90 procent van de
voor toekomstig beleid’ ‘International Position Evaluation Europees en internationaal niveau, modelorganisatie van toepassing
methodology (IPE) is minder zoals Finance, IT en HR.’ In totaal op de praktijk.’ De deadline werd
Interview met gedreven door cijfers dan andere 25 sleutelposities werden door gehaald. ‘Het proces is heel soepel
Iris Wenmakers en modellen. IPE is gebruikt om een Mercer geëvalueerd op basis van verlopen’, concludeert Haker.
Jean-Michel Haker van Staples referentiematrix te bouwen: een
systeem waarin je sleutelposities
ten opzichte van elkaar weegt. Je
‘Veranderprocessen vormen altijd
bepaalt bijvoorbeeld of de functie
van controller zwaarder weegt
een uitdaging.’
Staples, een multinational handelend in kantoorartikelen, nam dan die van marketeer. Als de de IPE-methodologie. Vervolgens Constructief kader
belangrijkste posities ten opzichte kregen de stuurgroep van Staples, De European Reference Job Matrix
in 2008 branchegenoot Corporate Express over. Met de acquisitie van elkaar zijn gewogen, kun je 5 HR-directeuren en 14 HR- heeft volgens Wenmakers en
ontstond de noodzaak om voor de Europese tak één universele de rest van de organisatie in de managers training van Mercer in Haker een helder en constructief
matrix slotten.’ De functieweging de IPE-methodologie en de online kader geschapen voor het toe-
functiematrix te ontwikkelen. Mercer paste de beproefde
geschiedt op basis van een tools. Zij waren daarna in staat om komstige personeelsbeleid binnen
International Position Evaluation methodology toe. ‘Het vormt eenvoudig beslissingsmodel van de algemene referentiefuncties Staples. Wenmakers: ‘De organi-
de basis voor ons toekomstige personeelsbeleid, van heldere vragen, waar met een simpel ja of en non-referentiefuncties in de satie is gedwongen om de eigen
nee op kan worden geantwoord. conceptversie van de European structuur inzichtelijk te maken.
beloningen tot global mobility en recruitment.’
Iris Wenmakers ■ Staples Online, in plaats van de tradi- Reference Job Matrix te verwerken. Daar gaan we de komende jaren de
tionele kaarten. ‘De uitrol van Wenmakers: ‘Mercer heeft de vruchten van plukken. We hebben
Het was één van de laatste bij uitvoering van het harmonise- het systeem is modern en blinkt uiteindelijke, totale referentiema- houvast voor het toekomstige
echt grote overnames vóór de ringsproject. ‘We moesten daarop uit in functionele eenvoud’, zegt trix geëvalueerd en gevalideerd.’ salarisbeleid, voor ons talent
recessie, die van Corporate aansluiten, maar konden het niet Wenmakers. ‘Het zijn intelligente management en voor recruitment.
Express door Staples in 2008. één-op-één overnemen. Staples vragen die inzicht geven, ook als Veranderproces Als er een nieuwe functie ontstaat,
Voor een overnamesom van Amerika hanteert namelijk je geen specialistische kennis ‘De grootste uitdaging lag in kunnen we gemakkelijk een
3,1 miljard werd verreweg de van de materie hebt. Dat is voor de validatie door stakeholders’, weging en grading toekennen ten
grootste kantoordetailhandelaar
ter wereld gecreëerd, actief in 26
‘Ons uitgangs- managers een fijne bijkomstig-
heid. Je houdt overzicht.’
vertelt Wenmakers. ‘Dat nam
ongeveer 25 procent van de tijd in
opzichte van andere functies.’
Haker: ‘Vooruitlopend op verdere
Jean-Michel Haker ■ Staples landen en 5 continenten, met in
totaal 91.000 werknemers. Met
punt is vanaf het Vaart gemaakt
beslag.’ Niet heel verrassend, vindt
ze. ‘Als je op zoveel verschillende
globalisering van arbeid, ligt er
een basis voor global mobility
de overname breidde Staples de begin geweest: In november 2009 werd een start niveaus opereert, krijg je te maken door medewerkers van Staples.
activiteiten in Europa sterk uit, gemaakt met de operatie. De met veel belanghebbenden.’ Er was Het functiemodel in het ene land
waardoor gelijkschakeling met transparantie.’ deadline lag op 1 juli 2010, de dag volgens Wenmakers en Haker een sluit naadloos aan op dat van het
het Amerikaanse moederbedrijf waarop door Staples Amerika andere manier van denken vereist. andere, zodat functies makkelijker
prioriteit werd. ‘Staples heeft van meerdere benchmarks, terwijl wij aandelenpakketten zouden ‘Veranderprocessen vormen altijd over grenzen heen vergeleken
oudsher een geheel eigen wijze naar een volledig nieuw functie- worden toegekend op basis van een uitdaging. Op lokaal niveau kunnen worden.’ De voorwaarden
van grading voor de beloning van waarderingssysteem voor Europa de grading. ‘Normaal gesproken is men gewend om te denken voor optimalisering van het perso-
Amerikaanse functies’, vertelt zochten, dat als kader voor beleid reken je een jaar tot anderhalf jaar vanuit de persoon, en niet vanuit neelsbeleid liggen in het systeem
Iris Wenmakers, Compensation kon dienen. Toen we ons gingen voor een harmoniseringtraject de functie. Wij wilden juist naar zelf besloten. Wenmakers: ‘Door
& Benefits Manager Europe. oriënteren, bleek dat Mercer enige van deze grootte, het betreft een situatie waarin duidelijkheid de gelijkschakeling kunnen we
Samen met Jean-Michel Haker tijd geleden een heel succesvolle 11.000 werknemers’, vertelt bestaat over een functie en de carrièrelijnen uitzetten. Actie
– Vice President Compensation matrix had ontworpen en geïm- Haker. ‘We hebben vaart kun- invulling en die niet staat of ondernemen. De paden worden
& Benefits and HRIS- Staples plementeerd voor de Australische nen maken omdat het systeem valt met het individu. Aan dat transparant.’
International - was zij betrokken tak van Corporate Express.’ gestructureerd en stapsgewijs kon aspect hebben we veel aandacht
6 Mercer Signaal december 2010 Mercer Signaal december 2010 7
5. Arbeidsmarkt Ontslag en werkloosheid plannen in die richting. Hoewel
De economische recessie heeft Veel werkgevers vinden dat 40% van de werkgevers vindt dat
niet tot gevolg gehad dat de werknemers recht hebben op de arbeidsvoorwaarden gericht
arbeidsvoorwaarden massaal zijn een ontslagvergoeding. Meer moeten worden op doorwerken
versoberd. Wèl is bij ruim een dan de helft wil echter wèl een ná 65 jaar, ziet bijna de helft
derde van de bedrijven werkge- versobering. Ze vinden dat zijn werknemers nog niet eens
legenheid verloren gegaan. De rekening moet worden gehouden doorwerken tot 65 jaar. Oudere
meeste werkgevers verwachten met opleidingsinspanningen werknemers worden vooral gezien
echter dat de arbeidsplaatsen die van de werkgever, of dat een als goede coaches, mentoren
verloren zijn gegaan geheel of ontslagvergoeding alleen moet en werkbegeleiders. Slechts een
gedeeltelijk zullen terugkomen. worden toegekend bij verwijtbare beperkt aantal werkgevers vindt
Ondanks de toegenomen schuld van de werkgever. Slechts dat deze werknemers niet anders
werkloosheid maken bedrijven een beperkt aantal werkgevers moeten worden ingezet dan
zich in toenemende mate zorgen steunt het wetsvoorstel van het andere werknemers. Zonder een
over de mogelijke gevolgen vorige kabinet waarbij de ontslag- structureel en samenhangend
van de verwachte schaarste vergoeding wordt afgetopt bij een beleid dat gericht is op duurzame
op de arbeidsmarkt. Driekwart jaarsalaris van meer dan € 75.000. inzetbaarheid van (ouder wor-
van de werkgevers verwacht En nog minder werkgevers willen dende) werknemers hebben we
hiermee in de nabije toekomst de ontslagvergoeding vervangen over enige tijd meer coaches op de
te worden geconfronteerd. Om door een individueel werkbudget werkvloer dan werkers.
slagvaardig op de arbeidsmarkt te voor cursussen, opleidingen en
kunnen optreden en het verloop aanvulling op WW na ontslag. Bij Diversiteit
te beperken, lijkt een flexibel een eventuele versobering van de Diversiteit is in onze samenleving
arbeidsvoorwaardenpakket WW geven de meeste werkgevers niet nieuw. Al eeuwen lang leven
met mogelijkheden voor ‘het de voorkeur aan een kortere mannen en vrouwen, jong en
Koers bepalen in een
oud, van verschillende afkomst
Ook hier is het introduceren van een en herkomst en met verschil-
lende geloofsovertuigingen en
individueel werkbudget weinig populair. politieke voorkeuren naast en
veelzijdige arbeidsmarkt
met elkaar. Wèl is er sprake van
nieuwe werken’ onontbeerlijk. uitkeringsduur. Ook hier is het een toegenomen diversiteit (o.a.
Werknemers hebben namelijk in introduceren van een individueel door internationalisering) en meer
toenemende mate behoefte zelf te werkbudget weinig populair. aandacht daarvoor (o.a. door de
bepalen waar en wanneer ze hun Dat heeft wellicht te maken individualisering). Op de arbeids-
werkzaamheden verrichten om met het feit dat de helft van markt ligt dit enigszins anders.
een juiste balans te vinden tussen de werkgevers van mening is Nog niet zo lang geleden werd de
werk, privé en zorg. Hoewel ruim geen enkele inspanningsver- arbeidsmarkt gedomineerd door
Welke kant gaat het op met de arbeidsvoorwaarden die bedrijven twee derde van de werkgevers plichting te hebben jegens zijn de blanke, mannelijke kostwinner
hun medewerkers aanbieden? En vernaderen deze in een wijzigend al een of andere vorm van het werknemers bij het zoeken naar die een volledig dienstverband
nieuwe werken heeft ingevoerd, nieuw werk na ontslag. nastreefde. Nu echter zien we
economisch klimaat, met een snel naderende krapte op de
maakt slechts een derde van de zowel mannen als vrouwen van
arbeidsmarkt? werknemers hiervan gebruik. Ook Duurzame inzetbaarheid verschillende herkomst, met
de opkomst van de ZZP’er past in De naderende krapte op de uitgesproken, individuele doelstel-
de toenemende populariteit van arbeidsmarkt noodzaakt werk- lingen, die hun werk - al dan
Wat er op dit moment speelt op het gebied van arbeidsvoorwaarden
het nieuwe werken. Ruim de helft gevers om hun werknemers tot niet in deeltijd - combineren met
Arnout Korteweg ■ Market Leader Benelux
in het Nederlandse bedrijfsleven onderzochten Mercer en Centraal van de ondervraagde werkgevers na hun 65e te blijven binden en (mantel)zorg, vrijwilligerswerk of
Beheer Achmea bij ongeveer 1200 werkgevers. De resultaten van maakt op dit moment gebruik van boeien. Veel werkgevers zijn zich andere activiteiten. De vergrijzing,
ZZP’ers. Werkgevers voelen zich in meer of mindere mate hiervan ontgroening en individualisering,
dit onderzoek publiceren wij binnenkort. Vooruitlopend hierop
echter niet of nauwelijks verant- bewust, en proberen de arbeids- alsmede de toegenomen arbeids-
staan wij vast stil bij enkele interessante onderwerpen. woordelijk voor het pensioen van voorwaarden op korte of langere participatie van vrouwen, alloch-
de ZZP’er, respectievelijk diens termijn (beter) te laten aansluiten tonen, arbeidsgehandicapten en
scholing en opleiding. bij de levensfase en interesses van ouderen hebben geleid tot meer
hun werknemers, respectievelijk diversiteit op de arbeidsmarkt.
bij functie- en/of kennisprofielen. Veel werkgevers hebben hierop
Toch heeft nog een derde van nog maar beperkt, en bovendien
Peter Conneman ■ Principal de werkgevers geen concrete fractioneel, gereageerd.
8 Mercer Signaal december 2010 Mercer Signaal december 2010 9
6. Duurzaam inzetbaar
personeel
tot een bepaald inkomen, in
combinatie met de mogelijkheid
tot vrijwillig bijsparen. Het
aantal eindloonregelingen is de
laatste twee jaar met een kwart
teruggelopen, terwijl het aantal
beschikbare-premieregelingen
Wapen u in de strijd tegen de krapte op de arbeidsmarkt
gelijk is gebleven. De middel-
loonregeling wint overigens nog
steeds aan populariteit. Ruim
de helft van de werkgevers kent
mogelijkheden tot gehele of
gedeeltelijke vervroeging van de
pensioendatum. Slechts een derde
biedt mogelijkheden tot geheel
of gedeeltelijk uitstel van de
pensioendatum. Opvallend is dat
bij de ondervraagde werkgevers
nog veel onwetendheid blijkt te
bestaan over de mogelijkheden
tot flexibilisering binnen de eigen
pensioenregeling.
Wèl is er sprake van een toegenomen Wilt u meer informatie over
de Arbeidsvoorwaarden Survey
diversiteit en meer aandacht daarvoor. 2010 of een boek aanvragen,
Een integraal, concreet vormge- zijn. Ze vinden dat mantelzorg kijkt u dan op www.mercer.nl/
geven beleid dat erop gericht is geen specifieke aandacht binnen arbeidsvoorwaardensurvey
winst te behalen uit de diversiteit de onderneming vraagt, omdat
in het personeelsbestand staat de huidige verlofmogelijkheden
nog in de kinderschoenen. Er en flexibele arbeidsvoorwaarden
liggen volop kansen in het aan- al toereikend zijn. Wèl is het zo
wenden van (culturele) kennis en dat werkgevers in voorkomend
vaardigheden ter realisatie van de geval redelijk soepel omgaan met
ondernemingsdoelen. Daarvoor is tijdelijk verzuim als gevolg van De Troonrede van 2010 noemt duurzame inzetbaarheid als
echter nodig dat bewuster wordt mantelzorgtaken. Een ziekmel- belangrijk aandachtspunt: ‘Op termijn zal de arbeidsmarkt als
omgegaan met individuele en ding (verborgen verzuim) om zorg-
persoonlijke verschillen binnen taken te kunnen uitvoeren wordt
gevolg van de vergrijzing gekenmerkt worden door een dalend
het werknemersbestand. echter veel strenger behandeld. arbeidsaanbod. Het blijft noodzakelijk maatregelen te treffen die
de arbeidsparticipatie vergroten, de inzetbaarheid van werknemers
Mantelzorg Pensioen
verbeteren en de arbeidsmobiliteit bevorderen.’
Veel werkgevers weten niet Hoewel het huidige kostenniveau
hoeveel mantelzorgende werkne- van de pensioenregeling voor veel Margreet Verbeek ■ Health & Benefit
mers ze op de werkvloer hebben werkgevers nog aanvaardbaar Steeds meer werkgevers en Werkgevers willen vitale, gemoti-
rondlopen. Klaarblijkelijk zijn ze is, vindt meer dan de helft dat Heeft u vragen of wilt u meer informatie, neem werknemers zien het belang in veerde, productieve werknemers,
zich nog onvoldoende bewust beheersing van de pensioenlasten dan gerust contact op met uw Mercer-consultant of van meer aandacht voor gezonde die met hun competenties,
van het sluimerend verzuim dat de hoogste prioriteit heeft. Verder met Arnout Korteweg of Peter Conneman. en duurzame inzetbaarheid en talenten en energie aansluiten
daarin verscholen ligt. Het gevaar is een meerderheid van mening het werken aan de ‘fit’ tussen bij de eisen die het werk stelt
van lichamelijke en/of geestelijke dat ons huidige pensioenstel- E-mail: arnout.korteweg@mercer.com werknemer en werkgever. Kortom, om duurzame bedrijfsvoering te
overbelasting ligt namelijk op de sel moet veranderen om het Tel.: 0031 20 43 13 700 een wederkerige, volwaardige kunnen waarborgen.
loer. Niettemin is een groot aantal toekomstbestendig te houden. arbeidsrelatie, waarbij werkgever Werknemers willen uitdagend
werkgevers van mening dat de Daarbij gaat de voorkeur uit naar E-mail: peter.conneman@mercer.com en werknemer op waardevolle werk, voldoende regelmogelijkhe-
zorgtaken van hun werknemers een verplichte basispensioen- Tel.: 0031 20 43 13 863 en gelijkwaardige wijze in elkaar den, een goede werksfeer, goede
volledig een privé-aangelegenheid regeling voor alle werknemers investeren. fysieke werkomstandigheden,
10 Mercer Signaal december 2010 Mercer Signaal december 2010 11
7. een evenwichtige balans tussen
werk en privé, werk afgestemd op
worden vastgelegd en planmatig
uitgewerkt. Hierdoor worden
financieel onderbouwen.
¡ Talentpools oprichten en
De werkkostenregeling
uitdagingen in relatie tot vaardig-
heden, werk dat aansluit bij hun
passie en waarden, dat ruimte
biedt aan innovatie, en waarvoor
energie, inspiratie en talent
optimaal ingezet.
Maatwerk, flexibiliteit, effectieve dia-
de mogelijkheid bieden tot
mobiliteit tussen business units
en organisaties.
¡ Een providerboog opzetten van
nader bekeken
ze goed beloond worden. Ook loog, talentontwikkeling en (inkomens) resultaatgerichte interventies op
Op 1 januari 2011 komt de regeling voor het toekennen van
verwachten ze dat ze zich kunnen zekerheid zijn de kernbegrippen van gebied van coaching, employa-
ontwikkelen en ontplooien en dat duurzame inzetbaarheid. bility en mobiliteit, gezondheid belastingvrije vergoedingen en verstrekkingen te vervallen.
ze in beweging kunnen blijven om en vitaliteit, bedrijfsmaatschap- Hiervoor in de plaats komt de werkkostenregeling. Doel van
zo te allen tijde te voldoen aan de Duurzame inzetbaarheid pelijk werk en financieel inzicht.
is op individueel niveau te deze nieuwe regeling is vereenvoudiging en vermindering van
werkeisen, al dan niet elders op ¡ Input verkrijgen ten aanzien van
de arbeidsmarkt. Benodigdheden stimuleren door: leiderschapsstijl, met als doel: administratieve lasten. Werkgevers zullen echter eerst door de
hiervoor zijn natuurlijk een basale ¡ Bevorderen van eigen inzicht en – een vruchtbare dialoog zure appel heen moeten bijten alvorens het zoet te kunnen proeven.
vitaliteit en gezondheid. aandacht voor arbeidsparticipa- tussen medewerker en
Bovendien zullen er naar mijn mening ook werkgevers zijn die
tie en productiviteit, employa- leidinggevende; Peter Conneman ■ Principal
In geval van gezonde en duur- bility en mobiliteit, flexibiliteit, – een stimulerende, raad- niet aan het zoet zullen toekomen, omdat de nieuwe regeling tot
zame inzetbaarheid gaat het om gezondheid en vitaliteit. plegende en dealmakende hogere kosten zal leiden. Werkgevers hebben tot en met 2013 de
een volwaardige, geïnspireerde ¡ De werknemer bewust te maken leiderschapsstijl.
mogelijkheid om te kiezen of ze het oude of het nieuwe regime op
relatie van de werknemer tot van de keuzemogelijkheden
zijn werk. Hierbij speelt afstem- ten aanzien van een duurzame Binnen onze dagelijkse praktijk hun vergoedingen en verstrekkingen willen toepassen. Vanaf 2014
ming van bovengenoemde relatie met het werk (acceptatie, merken we dat werkgevers is de werkkostenregeling voor alle werkgevers verplicht.
belangrijke zaken een rol, alsmede interventie of transitie). behoefte hebben aan een pragma-
uiteraard het managen van ¡ Inzetten van resultaatgerichte tische, integrale aanpak op gebied
de verwachtingen, wensen en interventies in geval van een van duurzame inzetbaarheid.
ontwikkelingsbehoeften van beide geconstateerde ‘misfit’ met het Organisaties die in een krappe
kanten. Zowel werknemer als werk en wens tot persoonlijke arbeidsmarkt willen blijven
werkgever zijn verantwoordelijk ontwikkeling. beschikken over betrokken, Algemene reikwijdte met ‘gerichte vrijstellingen’) van externe relaties of klanten.
voor deze afstemming, die tevens ¡ Stimuleren van eigen regie in geïnspireerde, vitale en talentvolle In de werkkostenregeling mag blijft onbelast en valt niet onder Ten slotte kan nog worden gemeld
rekening houdt met toekomstige het werkzame leven. werknemers zien zich daarbij voor maximaal 1,4% van de totale de nieuwe werkkostenregeling. dat het privé gebruik van de auto
grote uitdagingen gesteld. loonsom worden gebruikt voor Het betreft de (gemaximeerde) en het genot van een dienstwo-
Een essentieel aspect van duurzame In dit kader heeft Mercer een prag-
het toekennen van onbelaste
vergoedingen en verstrekkingen.
vergoeding van reiskosten (zowel
voor de zakelijke reizen als voor
ning evenals nu gewoon tot het
loon van de werknemer worden
inzetbaarheid is een goede dialoog. matische aanpak ontwikkeld ter Als meer wordt toegekend, moet het woon-werkverkeer), tijdelijke gerekend, en dus niet onder de
verhoging van arbeidsparticipatie, de werkgever over het surplus verblijfkosten, verhuiskosten, stu- werkkostenregeling vallen.
behoeften en belangen. Voor Aandachtspunten voor productiviteit, vitaliteit en inno- 80% loonheffing afdragen bij wijze diekosten, kosten vakliteratuur,
duurzame inzetbaarheid zijn twee vatiekracht en verlaging van de van eindheffing. Zowel de vergoe- kosten van congressen, seminars, Waardering
organisaties op weg naar
actieve partijen nodig, namelijk schadelast als gevolg van verzuim dingen en verstrekkingen als de e.d. en kosten inschrijving De vergoedingen en verstrekkin-
de werkgever en de werknemer. succesvolle, duurzame en verloop van werknemers. eventueel af te dragen eindheffing beroepsregister. De vergoeding gen moeten worden gewaardeerd
Duurzame inzetbaarheid begint inzetbaarheid: worden niet geïndividualiseerd; de van outplacementkosten en extra- op de waarde in het economisch
met bewustwording van de eigen ¡ Inzicht verkrijgen in benodigde beoordeling hiervan vindt plaats territoriale kosten (dit zijn kosten verkeer. Dit zal veelal niet tot
relatie tot het werk, de eigen en aanwezige productiviteit, per werkgever (inhoudingsplich- die uit het buitenland afkomstige problemen leiden. In een aantal
vitaliteit en de persoonlijke flexibiliteit en innovatiekracht. tige). Voorafgaand aan de feitelijke werknemers in Nederland maken) gevallen waarin hierover discus-
ontwikkelingswensen. ¡ Beleid en activiteiten van de invoering moeten werkgevers een blijven eveneens onbelast. In feite sie zou kunnen ontstaan, heeft de
organisatie instellen op ‘levens- keuze maken welke vergoedingen blijft op al deze vergoedingen en fiscus ons een handje geholpen.
Ga de dialoog aan fasebewust personeelsbeleid,’ en verstrekkingen ze onder de verstrekkingen het bestaande Zo zijn er waarderingsregels voor
Een essentieel aspect van duur- vergrijzing, duurzame arbeids- forfaitaire werking van de werk- systeem van toepassing. Ook de privé gebruik van de auto, het
zame inzetbaarheid is een goede participatie, het ‘nieuwe werken’ kostenregeling willen brengen vergoeding van kosten die een gebruik van een dienstwoning
dialoog, waarin de medewerker en gezondheidsmanagement. Heeft u vragen of wilt u meer informatie, neem en welke niet. Alle vergoedingen werknemer voor zijn werkgever en het gebruik van maaltijden op
en leidinggevenden gezamenlijk ¡ De werkinspiratie, vitaliteit en dan gerust contact op met uw Mercer-consultant of en verstrekkingen die niet als heeft voorgeschoten (nader aan te de werkplek (bedrijfskantines).
vanuit een wederzijds belang waardeontwikkeling van de met Margreet Verbeek. Of kijk op www.mercer.nl/ zodanig zijn aangewezen, worden duiden als ‘intermediaire kosten’), Omdat de eerste twee verstrek-
het gesprek aangaan over de talenten van alle werknemers duurzaaminzetbaar. bij de werknemer als loon belast. blijft onbelast. Dit soort kosten kingen tot het loon van de
persoonlijke ‘fit’ van de mede- bevorderen. wordt meestal op declaratiebasis werknemer worden gerekend en
werker met het werk. Gewenste ¡ De HR-activiteiten en -processen E-mail: margreet.verbeek@mercer.com Uitzonderingen vergoed. Voorbeelden hiervan dus niet onder de werkkostenrege-
ontwikkelingen, verbeterpunten inrichten op duurzame arbeids- Tel.: 0031 10 40 60 923 Een aantal vergoedingen en ver- zijn representatiekosten en ling vallen, blijven zij hier verder
en andere wensen kunnen zo participatie en deze HR-kolom strekkingen (nader aan te duiden relatiegeschenken ten behoeve onbesproken. Bij (de vergoeding
12 Mercer Signaal december 2010 Mercer Signaal december 2010 13
8. 1,4%-grens niet wordt overschre- kan tot een forse stijging van de plaatsvinden. Voorafgaande
den, mag dit onbelast. Als dat wél kosten voor de werkgever leiden hieraan moet namelijk eerst een
gebeurt, betaalt de werkgever en ook nog gevolgen hebben voor uitgebreide analyse van de huidige
80% eindheffing over het surplus. andere arbeidsvoorwaarden die praktijk worden gemaakt. Daarna
Gerichte vrijstellingen, intermedi- van het loon afhankelijk zijn moeten de bevindingen van deze
aire kosten en nihil waarderingen (zoals pensioenopbouw). analyse naar het nieuwe regime
blijven daarbij buiten beschou- worden vertaald. Ten slotte moet
wing. Enkele met name genoemde Cafetariaregelingen een accurate afweging worden
verstrekkingen worden altijd en Bij werkgevers met flexibele gemaakt van de vergoedingen
tegen een vooraf vastgestelde arbeidsvoorwaarden hebben en verstrekkingen die al dan niet
waarde tot het loon van de werk- werknemers veelal diverse moeten worden aangewezen
nemer gerekend. Om misbruik te keuzemogelijkheden. Zo kunnen onder de werkkostenregeling.
voorkomen, heeft de fiscus nog ze een deel van hun (belaste) loon
wel een gebruikelijkheidstoets (nader aan te duiden met ‘bron’) Ten slotte
ingevoerd, die erop neerkomt dat omzetten in andere (belaste of In veel gevallen zal invoering
vergoedingen en verstrekkingen onbelaste) beloningselementen van de werkkostenregeling een
niet uit mogen komen boven 30% (nader aan te duiden met ‘doel’). arbeidsintensief traject blijken te
van wat gebruikelijk is. Dit zou Werkgevers met zo’n ‘cafetaria- zijn. Het is van groot belang dat
bijvoorbeeld het geval kunnen zijn systeem’ moeten voorafgaand aan dit traject met grote accuratesse
als een werkgever een werknemer de invoering van de werkkosten- wordt doorlopen, omdat een
ter gelegenheid van zijn 12½-jarig regeling alle doelen rubriceren onjuiste keuze grote financiële
dienstverband een wereldreis overeenkomstig het nieuwe offers met zich kan meebrengen.
van een half jaar aanbiedt. Een regime. Omdat werknemers nu Een projectmatige aanpak lijkt
weekeindje naar een beautyfarm eenmaal geneigd zijn zich bij dan ook wenselijk. Mercer kan u
zou daarentegen mogelijk moeten hun keuze mede te laten leiden hierbij helpen.
zijn. door het fiscale voordeel (wie wil
immers niet een zo groot mogelijk
Vaste kostenvergoedingen deel van zijn loon onbelast ont-
Bij het feitelijk invoeren van de vangen?), is de kans groot dat de
werkkostenregeling vervallen alle ruimte van 1,4% van de loonsom
of verstrekking van) maaltijden werkkostenregeling. Hierbij gaat Wat valt wél onder forfait? afspraken met de fiscus over vaste onder het nieuwe fiscale regime
doelt de fiscus niet op maaltijden het onder andere om arbovoor- Tot nu toe zijn vrijwel alleen kostenvergoedingen waarvoor onvoldoende is om het bestaande
met een zakelijk karakter, zoals bij zieningen, vakliteratuur op de elementen aangehaald die niet, geen gerichte vrijstelling van keuzesysteem ongewijzigd voort
overwerk, tijdens dienstreizen of werkplek (voor vakliteratuur thuis of niet volledig onder de werk- toepassing is. Ook vaste kosten- te zetten zonder daarbij een grote
bij zakelijke besprekingen ‘bui- bestaat een ‘gerichte vrijstelling’), kostenregeling vallen. Het wordt vergoedingen die gebaseerd zijn kans te lopen over een deel van de
tenshuis’. Deze vallen namelijk inrichting van de werkplek in de dus tijd nader te bezien welke op een samenstel van verschil- gekozen doelen een eindheffing
onder de ‘gerichte vrijstelling’ bedrijfsvestiging (de inrichting vergoedingen en verstrekkingen lende kostensoorten, zullen per van 80% te moeten betalen.
voor tijdelijke verblijfkosten. De van een werkplek thuis valt wél overblijven om aan te wijzen; de element opnieuw moeten worden
waarderingsregel geldt alleen onder de werkkostenregeling werkgever moet immers vooraf beoordeeld of vormgegeven. Let Inventariseren
voor het ‘gratis’ verstrekken van g waarde in het economisch een bewuste keuze maken! er echter op dat een wijziging in Gelukkig hebben we nog even
min of meer reguliere maaltijden verkeer), mobiele telefoons e.d. Zonder pretentie volledig te zijn, het fiscale regime de werkgever tijd om te inventariseren wat
op de werkplek (bedrijfskantine). (mits zakelijk gebruik > 10%), kunnen we onder meer denken niet automatisch de mogelijkheid wijsheid is alvorens we verplicht
Ongeacht of het een ontbijt, lunch personal computers, e.d. (mits aan de fiets of scooter, de inrich- geeft een met de werknemers op de werkkostenregeling moeten
of diner betreft wordt dit soort zakelijk gebruik > 90%), openbaar ting van de werkplek thuis (met overeengekomen vaste kosten- overstappen. Voor werkgevers
maaltijden op € 2,90 gewaardeerd. vervoer- en/of voordeelurenkaart inbegrip van de aansluitkosten vergoeding eenzijdig te wijzigen. die slechts in zeer beperkte mate
De werkgever hoeft dus alleen het (mits mede zakelijk gebruikt), internet en/of fax), contributies Overleg is daarbij een eerste te maken hebben met onbelaste
totale aantal verstrekte maaltij- uniformen, werkkleding e.d. (mits fitness of sportvereniging buiten stap. Als wijziging niet mogelijk vergoedingen en verstrekkingen
den te registreren en met deze nagenoeg uitsluitend geschikt de werkplek, personeelsfeesten/ blijkt, kan het verstandig zijn de zal een vlotte overstap in de
waarde te vermenigvuldigen voor voor het werk, dan wel voorzien personeelsreizen, bedrijfsmaaltij- vaste kostenvergoeding niet bij meeste gevallen meer ruimte
het berekenen van het aandeel van een bedrijfslogo van tenmin- den (€ 2,90), contributie vakbond, de werkkostenregeling onder te bieden. Maar voor werkgevers die Heeft u vragen of wilt u meer informatie, neem
in de 1,4%-ruimte. Voor een ste 70 cm2) en bedrijfsfitness op de kerstpakketten, cursus ‘stoppen brengen, maar tot het loon van de hier in hoge mate mee te maken dan gerust contact op met uw Mercer-consultant of
aantal andere vergoedingen en werkplek (bedrijfsfitness buiten met roken’ en kilometervergoe- werknemer te rekenen. Als met hebben en voor werkgevers met met Peter Conneman.
verstrekkingen wordt de waarde de werkplek valt wél onder de dingen > € 0,19 per kilometer. de werknemers destijds een netto een flexibel arbeidsvoorwaarden-
op nihil gesteld. In feite betekent werkkostenregeling g waarde in Eigenlijk mag de werkgever onder vergoeding was overeengekomen, pakket zal de invoering van de E-mail: peter.conneman@mercer.com
dit, dat hiermee geen rekening het economisch verkeer). de werkkostenregeling bijna alles zal er weinig anders opzitten dan werkkostenregeling veelal beter Tel.: 0031 20 43 13 863
hoeft te worden gehouden in de vergoeden. Zo lang daarbij de deze vergoeding te bruteren. Dit op een later moment kunnen
14 Mercer Signaal december 2010 Mercer Signaal december 2010 15
9. Sturingsinstrument voorkomen. En dit alles zonder het Zeven zekerheden van het
Sinds 2006 is er op het gebied van eigen risico van uw medewerker nieuwe collectieve verzekeren
collectieve zorgverzekeringen in gevaar te brengen. Sterker nog, van zorg
niet veel veranderd. Organisaties voor uw werknemers worden de 1. De behoeften van werkgever en
sloten de afgelopen jaren vaak financiële voordelen alleen maar werknemer staan centraal.
meerdere collectieve zorgverzeke- groter. 2. Geïntegreerde aanpak van
ringen, waardoor werknemers een verzuim en zorg, dus meer grip
uitgebreidere keuze in zorgverze- Bindmiddel op verzuim.
keringen hadden, met navenant Waar de collectieve zorg- 3. Voor uw medewerkers: dubbele
financieel voordeel. verzekering voorheen een korting op de premie voor
arbeidsvoorwaarde was met aanvullende verzekeringen.
Zo anticipeert u nu een leuk financieel extraatje, is
deze verzekering nu een middel
4. Een flexibele en snel inzetbare
providerboog, met zorg gericht
al op de premie- geworden waarmee werknemers
sterker aan de organisatie worden
op verzuimreductie die wordt
betaald vanuit de basisverzeke-
ontwikkelingen van gebonden. Immers, de mogelijk-
heid een verzekeringsmiddel in
ring van uw medewerker.
5. Snel inzetbare zorginterventies,
de nabije toekomst. te zetten bovenop de basisver- gedekt en gericht op het voorko-
zekering biedt de werknemer men en beperken van verzuim.
Er verschijnen nu verzekerings- kortingen op aanvullende verze- 6. Zekerheid vooraf over de kosten
producten op de markt die het keringen die elders in de markt van interventies.
mogelijk maken de collectieve niet voorhanden zijn. Zo krijgen 7. Zekerheid over directe beschik-
zorgverzekering voor werkgevers uw werknemers producten (en baarheid van hulp en zorg bij
te gebruiken als financierings- arbeidsvoorwaarden) die ze voor klachten en verzuim.
middel voor verzuim- en die prijs nergens in de markt kun-
re-integratietrajecten. Bovendien nen krijgen, en heeft u een extra Wilt u meer weten over deze nieuwe manier van
kunt u als werkgever nu in een middel in handen om te sturen op verzekeren? Neem dan gerust contact op met uw
nog vroeger stadium elementen preventie, verzuim en eventuele Mercer-consultant of met Rick Wijsman.
uit de zorgverzekering als preven- re-integratie. Zo anticipeert u nu
tiemiddel gebruiken, om zodoende al op de premieontwikkelingen E-mail: rick.wijsman@mercer.com
Gelegenheidscollectiviteiten
de gezondheid van uw personeel van de nabije toekomst. Tel.: 0031 20 54 19 419
te bevorderen en verzuim te
in de zorg verdwijnen. Kader
U kunt nu eindelijk meer bereiken met een collectieve zorgverzekering.
Wilt u op de hoogte blijven van actuele informatie op het gebied van
Als het aan het kabinet-Rutte ligt, verdwijnen de zogenaamde arbeidsvoorwaarden en discussiëren met collega’s over issues op dit
gelegenheidscollectiviteiten in de zorg (zoals Kruidvat, ANWB, Hyves gebied? Wordt dan nu lid van Mercer op de diverse Social Media:
of ledencollectiviteiten). Daarnaast pleit het kabinet ervoor om de
maximale korting van 10% op de basisverzekering los te laten.
Collectiviteiten zullen dan beoordeeld worden op de eigen schadelast,
met gevolgen voor de te betalen premie. Vanaf dat moment geldt
dus: ‘hoe gezonder uw organisatie, hoe lager de premie’. U heeft als
Rick Wijsman ■ Health & Benefits
organisatie nu eindelijk de kans om de collectieve zorgverzekering te
gebruiken als sturingsinstrument en bindmiddel, en uw werknemers
bovendien te laten profiteren van de financiële voordelen.
www.mercer.nl/linkedin www.mercer.nl/youtube www.twitter.com/mercernederland
16 Mercer Signaal december 2010 Mercer Signaal december 2010 17