2. Prentice Hall, 2001 Chapter 1 2
BağımlıBağımlı
DeğişkenlerDeğişkenler
ÜretkenlikÜretkenlikÜretkenlikÜretkenlik
Devam DurumuDevam DurumuDevam DurumuDevam Durumu
İş tatminiİş tatminiİş tatminiİş tatmini
Örgütsel vatandaşlıkÖrgütsel vatandaşlıkÖrgütsel vatandaşlıkÖrgütsel vatandaşlık
İş gücü devir oranıİş gücü devir oranıİş gücü devir oranıİş gücü devir oranı
3. Prentice Hall, 2001 Chapter 1 3
Bağımsız DeğişkenlerBağımsız Değişkenler
Birey Grup Organization
•Biyografik özellikler
•Kişilik
•Değerler ve tutumlar
•Yetenek
•Algı
•Motivasyon
•Öğrenme
•Karar verme
•İletişim
•Diğer gruplar
•Çatışma
•Güç ve politika
•Grup yapısı
•İş ekipleri
•Liderlik
•Karar verme
•Kültür
•Yapı
•Tasarım
•Teknoloji
•İş süreçleri
•Seçme süreçleri
•Eğitim programları
•Perf. Değerlendirme
4. BİYOGRAFİK ÖZELLİKLER
Çalışanların üretkenliği, işe devamı, işgücü
devir oranı ve tatminini etkileyen değişkenleri
incelemeye kişinin biyografik özelliklerinden
başlamak daha doğru olur.
Kişinin yaşı, cinsiyeti, medeni durumu ve
örgüt içerisinde çalışma süresi gibi faktörler
bizim kişiler ile ilgili en kolay ulaşabileceğimiz
bilgilerdir.
5. Yaş
Yaş ile iş performansı arasında nasıl bir
ilişki vardır?
Yaygın olan bir inanışa göre yaş ilerledikçe
iş performansı düşmektedir (Acaba bu
göreceli olabilir mi?)
Yaşı ileri insan çalıştırmanın pozitif ve
negatif getirileri nelerdir?
6. Yaş
Tecrübe, güçlü yargı yeteneği, iş etiği
ve kaliteye katkı.
Esnek yapılanmaya uyum
sağlayamama ve teknolojik yeniliklere
gösterilen direnç.
Yaş ilerledikçe işe devam oranı düşer.
İşi bırakmada gençler kadar cesur
olamazlar.
7. Cinsiyet
Normal olarak erkek ve kadın arasında
problem çözme yeteneği, analitik beceriler,
rekabet gücü, sosyallik veya öğrenme
yeteneği arasında belirgin bir fark yoktur.
Fakat çalışan bir kadının sosyal rolleri
erkekten daha fazladır.
Bulgulara göre:
1. İş gücü devir oranı açısından fark yoktur.
2. Kadınların işe devam oranı erkeklerden
daha düşüktür
8. Medeni Durum
Bulgulara göre:
Evli olan çalışanların olmayanlara göre
işe devam oranı daha fazla, iş gücü devir
oranı daha az olmakta ve işlerinden daha
fazla tatmin olmaktadırlar.
Evlilik ile artan sorumluluklar sabit veya
sağlam bir işin değerini daha fazla
artırmaktadır.
10. YETENEK
Gördüğünüz eğitim veya örgütsel
motivasyon olmadan insanların
genellemelerin dışında kalan
kendilerine has özellikleri vardır.
Meryl Streep gibi rol yapabilirsiniz,
Micheal Johnson gibi hızlı
koşabilirsiniz, Stephen King gibi
korku romanları yazabilirsiniz veya
Whitney Houston gibi şarkı
söyleyebilirsiniz.
11. Entellektüel Yetenekler
Zihinsel faaliyetleri gerçekleştirmek için yeterlilik
(ölçümü mümkün mü??).
IQ testleri, GMAT, GRE, TOEFL,....vs.
Bilişsel zeka, sosyal zeka, duygusal zeka ve kültürel
zeka.
İşler değişik entellektüel yetenekleri talep ederler.
Halkla ilişkiler-Girişkenlik ve Konuşkanlık,
Muhasebe-Düzen ve Rasyonellik, Akademisyenlik-
Esneklik ve Yaratıcılık.
12. Entellektüel Yetenekler
Sayısal yetenekler-doğru ve hızlı aritmatik yeteneği.
Sözel yetenek - okuduğunu, duyduğunu anlama,
kelimelerin ilişkisi kurma.
Algılama hızı - farklılıkları ve benzerlikleri
tanımlayabilmek.
Tümdengelimsel akıl - problemin mantıksal çözümü.
Tümevarımsal akıl - alternatifleri mantık
çerçevesinde değerlendirmek.
Akılda canlandırma yeteneği - bir nesneyi farklı bir
konumdaki durumunu düşünme.
Hafıza - geçmiş deneyimleri anımsayabilme.
13. Fiziksel Yetenekler
Entellektüel yetenekler karmaşık işlerde
önemli iken, fiziksel yetenekler az bilgi
gerektiren ve rutin olan işlerde önemlidir.
İşin niteliği fiziksel yeteneğe olan ihtiyacı
belirler.
Üst düzey yöneticilerin fiziksel
yetenekleri önemli mi??
14. Temel Fiziksel Yetenekler
1. Kas tekrarı gücü
2. Karın kası gücü
3. Statik güç (nesnelere güç uygulama)
4. Patlayıcı güç
5. Karın ve arka kasların esnekliği
6. Esnek hareket
7. Vücut koordinasyonu
8. Denge
9. Dayanıklılık
15. İş-Yetenek Uyumu
Bir kişinin tanımlanmış bir işe uyum
gösterme süresinin kısalığı bu
yetenek için belirleyicidir.
İnsanlar işle uyumlanmak için kişisel
yeteneklerini geride bırakmak
zorunda kalırlar mı??
Uyum oranı düşük olur ise örgüt
performansı düşer.
17. Klasik Koşullanma
Pavlov ve köpeği
Sürekli zil çaldıktan sonra yemek vermek.
Yemek vermeden zil çalınca köpeğin salya
akıtmasına neden olur.
Klasik şartlanma örnekleri neler??
18. Edim Koşullanma
Davranış, sonuçlarının bir fonksiyonudur.
Sonucunda ödül varsa yap, ceza varsa
yapma.
Yapılması istenen davranış desteklenir.
İstenmeyen davranışlar desteklenmez.
Skinner, memnun edici sonuçları olan
davranışların sıklıkla tekrar edildiğini
bulmuştur.
19. Sosyal Öğrenme
Diğerleri ile etkileşim içerisinde bulunularak
arzu edilen veya edilmeyen davranışlar ve rol
gereklilikleri öğrenilir.
Görme-anımsama-yapma-tekrarlama