1. Монгол хэл
Ерөнхий боловсролын 12 жилийн сургуульийн 2 дугаар анги
Хичээлийн сэдэв: “-ий, -ы” эгшгийг зөв бичих
Үйл ажиллагаа 1.
1. Хүүхдүүдээ! Дараах зураг дээрх амьтдын нэрийг бичээрэй.
2. Амьтдын нэрээс эгшиг үсгийг нь ялгаж бичээрэй.
илжиг ........... Багшийн тайлбар:
зараа ...........
үнэг .......... Үндсэн долоон 7 үндсэн
дорго .......... эгшигтэй.
Эр эгшиг: а, о, у
3. Дараах асуултад хариулаарай.
Эм эгшиг: э, ө, ү
- Эдгээр үгсэд хэдэн эр эгшиг байна вэ? Саармаг эгшиг: и
- Хэдэн эм эгшиг байна вэ?
- Хэдэн саармаг эгшиг байна вэ? Эр эгшгээс бүтэн үгийг эр
үг, эм эгшиг болон дан
“и” эгшигтэй үгийг эм үг
4. Эдгээр үгийг эр, эмээр нь ялган бич.
гэнэ.

2. Эр үг: Эм үг:
5. Амьтдын үр төлийг харгалзуулан холбож зурцгаая.
Зараа ганьс
Эр үг
Дорго дудран
Илжиг гавар
Эм үг бөөдий
Үнэг
Үйл ажиллагаа 2.
1. Холбож зурсан хоёр үгийг нийлүүлж, холбож бичээрэй.
Жишээ нь: тэмээний ботго, хонины ноос гэх мэт
зараа - бөөдий Багшийн тайлбар:
илжиг - дудран
үнэг - гавар “ий” ба “ы” эгшгээр эхэлсэн
дорго – ганьс бүтээврийг эр, эм үгэнд ялгаж
бичдэг.
2. Бичсэнээ шалгаарай. “ы”-ээр эхэлсэн “-ын, ыг” бүтээврийг
Ямар үед “-ы”, ямар үед –ий” эр үгэнд, “-ий” эгшгээр эхэлсэн “-ийн,
Бичсэнийг ажиглаарай. -ийг” бүтээврийг зөвхөн эм үгэнд
залгаж бичдэг.
тугалын төгөлийн
зарааны бөөдий унаганы үнэгний
илжигний дудран ботгыг ишгийг
үнэгний гавар
доргоны ганьс “-ы” эгшгийг эр үгийн “ы”,
“-ий” эгшгийг эм үгийн “ий”
гэж нэрлэдэг.
3. Дараах үгсийг байрлуулж, өгүүлбэр болгон бичээрэй.

3. Багшийн тайлбар:
гэнэ, дудран, төлийг, Илжигний Өгүүлбэрийн эхний үгийг том үсгээр
эхэлж бичдэг.
Үйл ажиллагаа 3.
1. Өгүүлбэрийг хуулж бичихдээ цэгийн орон тохирох
Үнэг өдөр ... н цагаар хад ... нөмөрт өнжинө. Дорго амьтд .. н нүх... г араас нь
ухдаг. Зараа ... бие ....н урт нь 25-30 сантиметр байдаг.
Гэрийн даалгавар.
1. Монгол хэлний сурах бичгийн 43 дугаар хуудасны “Монос таригч” эхийг
уншаарай.
2. 43 дугаар хуудасны дасгал, даалгаврыг зааврын дагуу гүйцэтгээрэй.