Halkla İlişkiler ve Yeni İletişim Teknolojileri kapsamındaki 4. sunumdur. Bu sunumda sosyal medyada reklam planlamasının nasıl yapılması gerektiği anlatılmaktadır.
2. SOSYAL MEDYA REKLAM PLANLAMASI
Online mecraların reklam amaçlı kullanımı 2000’li yılların
başından itibaren yaygınlaşmaya başlamıştır. İnternet
ortamında yayınlanan ilk reklam 1994 yılında banner
formatında HotWired isimli bir web magazin sitesinde
yayınlanmıştır. Bugün gelinen noktada ise İnternet
reklam sektörünün vazgeçilmez ortamlarından biri haline
gelmiştir.
Reklamın doğrudan hedefe ulaşabilmesi, hedefe
ulaşabilirliğinin kontrol edilmesi, nispeten düşük bütçe
gerektirmesi ve harcanan bütçenin etkinliğinin
ölçümlenebilmesi bu vazgeçilmezliğin temel nedenlerini
oluşturmaktadır
3. SOSYAL MEDYA REKLAM PLANLAMASI
İnternet üzerinden reklamlar işletmelere/markalara ön
araştırma yapılabilmesi, imaj ve itibar kazandırması, ilgi
ve alakayı kısa sürede toplamayı sağlaması, kapsamlı
ölçümlerin yapılması, etkin raporların alınması, veri
tabanı oluşturulması, konvansiyonel mecrada yapılması
mümkün olmayan ya da çok zor olan çeşitli
promosyonların kolayca yapılması, trendlerin takip
edilmesi ve stratejilerin anlık değiştirilebilmesi gibi pek
çok konuda katkı sağlamaktadır.
4. SOSYAL MEDYA REKLAM PLANLAMASI
SOSYAL MEDYA REKLAMLARINDA TEMEL KAVRAMLAR
İnternet öncesinde olmayıp özellikle Web 2.0 dönemi ile
patlayan blog, mikroblog, wiki, banner, WOMM, UGC
(kullanıcının ürettiği içerik), advergame, qrcode, mobil
video, talebe bağlı video, tıklama üzerinden trafik,
indirme başı maliyet vs. gibi pek çok jargon, günümüz
reklamcılık sektöründe sıklıkla kullanılan terimler
arasında başı çekmektedir.
5. SOSYAL MEDYA REKLAM PLANLAMASI
SOSYAL MEDYA REKLAMLARINDA TEMEL KAVRAMLAR
Her ne kadar internetin yaygın kullanımı ile pek çok yeni
tabir ve terim kullanıma girmiş olsa da Google ve
Facebook gibi pek çok sosyal medya platformunun
reklam modelleri, hizmetlerin kullanıcılara ücretsiz
verilmesi ve gelirlerin reklam alınarak finanse edilmesi
nedeniyle özü itibariyle konvansiyonel bir reklamcılık
modeline dayanmaktadır. 2012 yılına ait bilanço
verilerine göre Google gelirlerinin %95’ini çeşitli reklam
biçimlerinden, Facebook ise finansmanının %84’ünü
reklamlardan elde etmiştir.
Dolayısıyla konvansiyonel mecralarda kullanılan
reklamcılık terimlerinin pek çoğu online reklamlar için de
kullanılmaktadır.
6. SOSYAL MEDYA REKLAM PLANLAMASI
SOSYAL MEDYA REKLAMLARINDA TEMEL KAVRAMLAR
İnternet reklamları, her ne kadar konvansiyonel
medyadaki terimlerin genelini barındırıyor olsa da,
konvansiyonel mecrada yer almayan, uygulanması ve
ölçülmesi mümkün olmayan farklı reklamcılık terimlerine
de sahiptir. Mestçi, internet reklamlarında sıklıkla
kullanılan terimleri şu şekilde sıralamıştır:
Hit
İzlenme oranı (Impression)
Sayfa görüntüleme (Page view)
Site bağımlılığı (Site stickiness)
Tekil ziyaretçi (Unique Visitor)
Web site trafiği (Web site traffic)
Tıklama oranı (CTR - Click through rate)
Sayfa değeri (Page Rank)
7. SOSYAL MEDYA
REKLAM PLANLAMASI
SOSYAL MEDYA REKLAMLARINDA TEMEL MALİYET
HESAPLAMALARI
Her iletişim çabasında olduğu gibi sosyal medyada
yer verilmesi düşünülen reklamların da belli bir
maliyeti olmaktadır. Bütçenin oluşturulması
aşamasında arama motoru reklamları, sosyal ağ
reklamları, banner reklamları ve amaca göre
tasarlanan pek çok kalem yazılmakadır ve bu
kalemlerin toplamı ile toplam maliyet çıkarılmaktadır.
Toplam maliyet hesabı yapılırken kullanılan temel
hesaplamalar şu şekilde sıralanmaktadır:
8. SOSYAL MEDYA
REKLAM PLANLAMASI
CPC (Cost per Click – Tıklama Başı Maliyet): Reklamın tıklanmasına dayanan ve en
çok kullanılan maliyet hesaplama yöntemidir.
CPA (Cost per Action – Aksiyon Başı Maliyet): Reklam tıklandıktan sonra yapılması
arzu edilen şeyin yapılması halinde ücretlendirmenin hesaplanmasıdır.
CPL (Cost per Lead – Veri İletilme Başı Maliyet): Reklam verene ait bir verinin hedef
kullanıcıya iletilmesi şartı ile reklamın ücretinin belirlendiği yöntemdir.
CPI (Cost per Impression – İzlenme Başı Maliyet): Reklamın tıklanmasının gerek
olmadığı, sadece görüntülenmesinin yeterli olduğu bir maliyet kalemidir.
CPM (Cost per Mille/ Cost per Thousand – Bin Kişi Başı Maliyet): Her bin kullanıcıya
ulaşmada kolay maliyet çıkartmak için kullanılmaktadır.
CPS (Cost per Sale – Satış Başı Maliyet): Bir reklamın görüntülenmesi veya
tıklanması ile değil, ancak o ürün satılması halinde ücretlendirilen reklam modelidir.
Karma Maliyet Hesabı: Bir reklam kampanyasının maliyetini çıkarmada birden fazla
yöntemin hesaplanmasıdır.
9. SOSYAL MEDYA REKLAM PLANLAMASI
SOSYAL AĞ REKLAMLARI
Sosyal ağ platformlarının milyarlarca kişi tarafından
kullanılır hale gelmesiyle bu platformların birer reklam
mecrası olarak kullanılma oranı doğru orantılı olarak
artmıştır. Günümüzde küçük ölçekli firmalardan global
markalara kadar pek çok işletme sosyal ağ ortamlarında
birer hesap ve profil açmış, tüketiciler ile doğrudan
iletişim kurma çabalarına girmişlerdir.
İşletmeler, hem kendilerini takip edenlerin sayılarını
arttırmak, hem de kendilerini takip eden kullanıcılardan
daha fazlasına ulaşabilmek için reklam vermeyi tercih
etmektedirler.
Sosyal ağlar üzerinde verilen reklamlar, bu mecranın
anındalık ve hız özelliğinden istifade ederek kısa sürede
yoğun etkileşime girmek isteyen marka ve işletmeler
tarafından da sıklıkla kullanılmaktadır
10. SOSYAL MEDYA REKLAM PLANLAMASI
SOSYAL AĞ REKLAMLARI
Markalar/İşletmeler kadar kullanıcıların da sıklıkla
kullandıkları sosyal ağ reklamlarının sağlamış olduğu pek
çok fayda mevcuttur. Bu faydalar şu şekilde sıralanabilir:
Sosyal ağlarda verilen reklamlar büyük kitlelere ulaşmayı
sağladığı için ürün veya hizmetlerin tanıtımı daha kolay
yapılabilmektedir.
Tanıtımı yapılan ürün veya hizmetler daha fazla ilgili
kullanıcıya ulaşabilmektedir.
İlgili kullanıcıların bu reklamlar vasıtasıyla ürün veya
hizmeti tüketmeleri daha kolay olmakta, dolayısıyla bu
reklamlar sayesinde fazla alıcı bulunabilmektedir.
Sosyal ağ reklamları ile insanlar sadece reklamları
görmekle kalmayıp bu reklamlardan
etkilenebilmektedirler.
Diğer reklam türlerine göre daha ekonomik bütçeler
gerektirmektedir.
11. SOSYAL MEDYA SOSYAL AĞ REKLAMLARI
FACEBOOK REKLAMLARI
Facebook, reklam çeşitliliği söz konusu olduğunda diğer
sosyal ağ sitelerini açık ara geride bırakarak liderliğe
oturmaktadır. Demografik hedef kitle belirlenebilmesi,
coğrafik alan belirlenebilmesi ve neredeyse her kesimden
kullanıcı sayısının olması gibi sebepler, Facebook’u bir
reklam ortamı olarak tercih edilir kılmaktadır.
12. SOSYAL MEDYA SOSYAL AĞ REKLAMLARI
FACEBOOK REKLAMLARI
Sevinç beğeni ve sayfa gönderileri reklamları ile
gerçekleştirilebilecek çeşitli reklam kombinasyonlarını şu
şekilde sıralamaktadır
Sayfa beğenisi reklamı: Herkese ya da belli bir kitleye
yapılan reklamlardır.
Sayfa beğenisi reklamı: Sayfayı beğenen kullanıcıların
arkadaşlarına yapılan reklamlardır.
Sayfa gönderisi için reklam: Sayfada paylaşılan bir içeriğin
(bir video veya anket) sayfayı beğenen herkese yapılan
reklamlardır.
Sayfa gönderisi için reklam: Sayfada paylaşılan bir içeriğin
(bir video veya anket) sayfayı beğenen kullanıcıların
arkadaşlarına yapılan reklamlardır.
Sayfa gönderisi için reklam: Kampanyada kullanılan bir
içeriğin sayfayı beğenenlerin arkadaşlarına yönelik
yapılan reklamlardır.
13. SOSYAL MEDYA
SOSYAL AĞ REKLAMLARI
TWITTER REKLAMLARI
Markaların veya işletmelerin Facebook konusunda
geliştirdikleri strateji geneli itibariyle Twitter için de
geçerlidir. Bununla birlikte bir reklam mecrası olarak
Twitter, Facebook’a göre hem yenidir, hem de 140
karakter gibi daha sınırlı alana sahiptir.
Twitter reklam uygulamaları “sponsorlu” olarak
gösterimde tutulmaktadır. Kullanıcının akış sayfasında en
üstten başlamak üzere çeşitli aralıklarla bu sponsorlu
reklamlar bir tweet formatında gösterilmekte, tweetin
altında ise “sponsorlu” ibaresi yer almaktadır.
14. SOSYAL MEDYA SOSYAL AĞ REKLAMLARI
TWITTER REKLAMLARI
Sponsorlu tweetler: Atılan Tweetin önceden belirlenmiş
kişilere, daha hızlı şekilde ulaşımına imkân tanıyan
sponsorlu Tweetler, Twitter arama motoru sonuçlarında
ve kullanıcı akış sayfalarında gösterilebilmektedir.
Takipçilerin ve takipçileri takip edenlerin hedef olarak
belirlenebilmesi imkânı da, hedef kitlede nokta atışı
yapabilme fırsatını sunmaktadır.
Sponsorlu hesaplar: Bir işletmenin, markanın veya
ürünün takipçileri için yürüttüğü reklamlardır. Bu reklam
türünde coğrafi sınır belirleme imkânı tanınmakta olup
bu yöntemle Twitter arama sonuçlarında hesaplar
öncelikli olarak çıkmaktadır.
Sponsorlu Trend Topicler (Gündem): Hakkında en çok
konuşulan güncel konuların sıralandığı ve kullanıcının
akış sayfasının sol tarafında bulunan listedir. Bu liste tüm
kullanıcılar tarafından görülebilmektedir. Bu listeye
reklam verildiğinde liste başı olarak sıralanmak
mümkündür.
15. SOSYAL MEDYA ARAMA MOTORU REKLAMLARI
2013 yılı itibariyle toplam internet kullanıcılarının
%85’ine yakın bir kısmı en az bir defa dahi olsa arama
motorlarına girip arama yapmışlardır.
Bu kullanıcıların %56’lık bir dilimi arama motorlarını gün
aşırı kullanmakta, bu dilime girenlerin %92’si arama
motorlarının güvenilir, doğru bilgi verdiğini
düşündüklerini belirtirlerken %50’nin üzerinde bir kesim
arama motorlarının çok verimli olduğunu düşünmektedir.
İstatistiklere göre arama motorlarında çeşitli arama
yapan internet kullanıcılarının %87’si genellikle
aradıklarına ulaştıklarını belirtirken %17’si her zaman
aradıklarına hızlı ve tam olarak ulaştıklarını
vurgulamışlardır
16. SOSYAL MEDYA ARAMA MOTORU REKLAMLARI
2014 yılı verilerine göre Türkiye’de en çok kullanılan
arama motoru %96 kullanım oranı ile Google’dır. Google’ı
%3,1 ile Yandex takip etmektedir .
Türkiye’de çok yüksek bir pazar payına sahip olan Google
üzerinde yapılan bir aramada bazen 100 milyonlarca
sonuç çıkmaktadır ve kullanıcılar ilk sayfanın haricinde en
fazla birkaç sayfa daha ileri giderek arama sonuçlarına
bakmaktadırlar. Bu durum işletmeleri ve markaları ilk
sayfalarda çıkan sonuçlarda yer edinmeye sevk
etmektedir.
17. SOSYAL MEDYA ARAMA MOTORU REKLAMLARI
İlk sayfalarda yer alabilmek, ciddi bir içerik planlaması,
kullanıcılar tarafından yapılan sık ziyaretler, uzun kalma
süresi ve iyi optimizasyon gibi pek çok faktörün etkilediği
“Google Page Rank (Google Sayfa Değeri)” tarafından
belirlenen rakamsal değere göre mümkün olabilmekte ve
yüksek değere sahip olmak, özellikle kullanıcılar
tarafından yoğun olarak aranan kelimeler için aylar hatta
yıllar ve yoğun bir çaba gerektirmektedir.
Google’ın ilk sayfalarında yer almanın bir başka ve etkili
yolu ise kelime satın alma yoluyla reklam vermektir.
Google üzerinde bu reklamları yayınlamak için Google
Adwords platformunun kullanılması gerekmektedir.
18. SOSYAL MEDYA
ARAMA MOTORU REKLAMLARI
Google Adwords, işletmenin veya markanın bütçesi ne
olursa olsun reklam verme imkânı tanıyan bir sistem
üzerine kuruludur. Bütçe ne kadar yüksekse reklamın
diğer reklam verenlerin reklamlarının üzerinde gösterime
sunulması ihtimalini o kadar yüksek tutan bir algoritmaya
sahiptir.
Verilen reklamlar, Page Rank ve CPC’nin çarpımı ile elde
edilen sonuca göre sıralanmaktadırlar. Dolayısıyla hem
sayfanın Google tarafından belirlenen değeri, hem de
kampanya için ayrılan bütçe reklamın üst sıralarda yer
edinmesinin en önemli sac ayakları konumundadırlar.
19. SOSYAL MEDYA
ARAMA MOTORU REKLAMLARI
Google Adwords ile reklam vermenin işletmelere/markalara sağlayacağı başlıca
avantajlar şu şekilde sıralanmaktadır;
Reklamlar, işletmenin sunduğu türde ürün veya hizmeti aramakta olan kullanıcılara
gösterilmektedir. Dolayısıyla reklamların geri dönüşü yüksek oranlıdır.
Reklamların ilçeler ve mahalleler dahil hangi coğrafi sınırlar içerisinde gösterileceğinin
seçimi mümkündür.
CPC ile teklifi ile reklam görüntülendiği zaman değil, kullanıcılar reklamı tıkladıklarında
ücretlendirme yapılmaktadır. Bu nedenle ekonomiktir.
Aylık olarak belirlenecek bütçe tamamen işletmeye/markaya bırakılmıştır. En düşük
girilebilecek bütçe gibi bir mecburiyet yoktur. Bu nedenle kimi dönem yüksek, kimi
dönem ise düşük, kimi dönem ise çok düşük bütçe ile reklama gitmek mümkün olup
reklamların devamlılığı sağlanabilmektedir.
Reklamlar sayesinde bağlantı kurulan kullanıcılar ve kullanıcıların bağlantıya geçtikleri
yerler gibi önemli detaylar ile reklamın performansına dair raporlar
hazırlanabilmektedir.
Anlık ölçümlemeler ve analizler yapılarak kampanyanın revize edilmesini gerektiren
durumlar anlık olarak takip edilmektedir.
Adwords araçları ile reklamların düzenlenmesi ve etkinliğinin arttırılması
sağlanabilmektedir.
20. SOSYAL MEDYA ARAMA MOTORU REKLAMLARI
Google Adwords, sadece Google arama motorunda değil,
pek çok farklı alanda reklam verilmesine imkân tanıyarak
hedef kitleye daha etkin ulaşılmayı kolaylaştırmaktadır.
Bu alanlar geneli itibariyle şu şekilde sıralanmaktadır:
Arama Ağı'nın bir parçası olan diğer Arama Ağı siteleri:
Google’ın anlaşmalı olduğu AOL’da da reklamlar
yayımlanmaktadır.
Mobil ortamlarda: Reklamlar mobil cihazlara uygun
olarak ölçümlendirilmiştir. Bu nedenle, kullanıcıların
sıklıkla bilgi aramada kullandığı mobil cihazlarda da
reklamlar gözükecektir.
Hedef kitlenin ziyaret ettiği web sitelerinde: Hedef
kitlenin ziyaret ettiği, başta Blogger ve YouTube olmak
üzere Google ağlarında ve Adwords ortaklığı yapan web
sitelerinde de reklamlar gözükmektedir. Böylelikle hedef
kitle, ilgi alanı ile alakalı sitelerde gezerken ilgi alanı ile
alakalı reklamlarla karşılaşabilecektir.
21. SOSYAL MEDYA VIDEO REKLAMLARI
İnternet üzerinde metinlerin okunmasından ziyade görsel
ve videolar kullanıcılar tarafından yoğun olarak
izlenmekte ve hedef kitlelere ulaşmada işletmeler
tarafından da sıklıkla kullanılmaktadır.
İnternet üzerinden seyredilen bu videolara doğrudan ya
da videonun öncesinde, ortasında ve sonrasında olmak
üzere belirli aralıklarla verilen reklamların tamamına
video reklamları denilmektedir.
Video yayımlanan pek çok sitede video reklamları
verilmektedir. En yoğun video reklamlarının yapıldığı
mecra ise bir Google iştiraki olan YouTube’dur.
22. SOSYAL MEDYA VIDEO REKLAMLARI
YOUTUBE REKLAMLARI
YouTube reklamlarının temelini oluşturan iki reklam
yöntemi bulunmaktadır:
Display (Görsel) Reklamlar: YouTube’da yayımlanan
videoların yanında banner şeklinde ya da videoların
içinde pop-up şeklinde görüntülenen reklamlardır.
Banner reklamlarda Google reklamlarındaki gibi kategori,
coğrafik sınır ve anahtar kelimeler belirlemeleri yapılarak
ulaşılmak istenen hedef kitleye göre mecranın etkin
kullanımı sağlanmaya çalışılmaktadır. Video içi pop-up
reklamlarda ise verilen reklam içerik bakımından en
uygun videoların içerisinde pop-up şeklinde
görüntülenmektedir. Pop-up reklama verilen bağlantı
vasıtasıyla reklam verenin YouTube sayfasına ya da arzu
edilen her hangi bir adrese kullanıcı
yönlendirilebilmektedir.
True View Reklamları: Bu tür reklamlar bütçeyi etkin
kullanmakta önemli yararlar sağlamaktadır zira
kullanıcılar reklamları izledikleri zaman ücretlendirme
başlamaktadır. True View reklamları dört farklı yöntemi
bünyesinde barındırmaktadır.
23. SOSYAL MEDYA
VIDEO REKLAMLARI
YOUTUBE REKLAMLARI
In Stream Reklamlar: YouTube reklamları arasında en sık kullanılan yöntem
olarak kullanıcıların karşısına çıkmaktadır. Reklam video başlamadan ya da
başladıktan sonra, videonun seyri esnasında oynatılmaktadır. Kullanıcı beş
saniye boyunca reklamı seyretmeden asıl istediği videoyu seyredememektedir.
Eğer ilgi çekici bir video reklamı hazırlanır ve doğru hedef kitleni bu reklamı
seyretmesi sağlanırsa, reklamların seyredilme oranı ve bu oranın pazarlama
iletişimi faaliyetlerine katkısı önemli oranda artacaktır.
In Stream reklamlarda, videonun ilk 30 saniyesinin ya da tamamının
seyredilmemesi halinde ücretlendirme yapılmıyor olması da reklamların
fonksiyonelliğini arttıran önemli bir etkendir.
In Slate Reklamlar: 10 dakika ya da daha uzun olan videolardan önce
görüntülenen reklam yöntemidir. Kullanıcılara gösterilen üç reklamdan birisini
ya da video esnasında in stream reklamları seyretmeyi seçme imkanı
tanınmıştır.
In Search Reklamlar: Youtube arama sonuçları sayfasında sayfanın üst
kısmında veya sağ tarafında görüntülenen reklam türüdür. Google Adwords
metin reklamları ile benzer çalışma prensibine sahip olan bu reklam türünde
anahtar kelimelerin dikkatle seçilmesi önem taşımaktadır.
In Display Reklamlar: “Eğer bu videoyu beğendiyseniz, bu video ile de
ilgilenebilirsiniz” şeklinde diğer YouTube videolarının veya belirlenen
seçeneklere uyan Google Display sitelerinde görüntülenen reklam türüdür.
24. SOSYAL MEDYA
BANNER REKLAMLARI
Sıklıkla ziyaret edilen sitelere verilen, şerit veya bant
şeklindeki reklam görselleri olup reklam veren siteye
bağlantı sağlayan reklam türüne banner reklamları
denilmektedir. Ziyaretçi, gezmekte olduğu sitede yer alan
mesaj veya görüntülere tıklayarak reklam veren
işletmenin veya markanın sitesine ulaşabilmektedir
26. SOSYAL MEDYA BANNER REKLAMLARI
Banner reklamlarının özelliklerini Elden şu şekilde sıralamaktadır:
Banner reklamları web sayfasının ufak bir bölümü olarak kabul edilmektedir.
Bu reklam türünde görsel unsurlar ağırlıkta olup metin yok denecek kadar az
kullanılmaktadır.
Farklı sayfalara bölünmüş bir bant reklamı, farklı tüketicilerin tepkilerinin alınmasını
sağlaması noktasında kampanyaya önemli katkılar sunmaktadır.
Banner reklamlarında tüketicinin dikkatini çekmek ve bilgilendirmek için “Burayı
tıklayın” ibaresi sıklıkla kullanılmaktadır.
Tüketicinin banner reklamlara tıklamasını teşvik etmek için “hemen şimdi tıklayın” ya
da “son 4 saat” gibi ibarelerle acil bir durum varmış duygusu oluşturulmaya
çalışılmaktadır.
Kullanıcının reklama ulaştığında “%50 indirim için tıklayın” veya “ücretsiz denemek
için tıklayın” tarzında elde edeceği faydalar sıklıkla banner reklamlarında
kullanılmaktadır.
Dikkat çekici görsellerin ve sloganların kullanılmasına özen gösterilmektedir.
Sayfanın yüklenmesine katkıda bulunmak ve reklamın yüklenmesini geciktirmemek
için banner boyutları 8kb-10kb arasında tutulmalıdır.
Java ve Flash tarzı banner reklamlar kullanmaktan kaçınılmalıdır zira pek çok internet
tarayıcısı ve mobil platform bu formatları açamamaktadır.
27. SOSYAL MEDYA MOBİL REKLAM UYGULAMALARI
Mobil reklamcılık, reklamcılığın cep telefonları ve
tabletler gibi mobil (bir kablo olmaksızın, hareket
halinde) cihazlar üzerinden gerçekleştirilmesi olarak
tanımlanmaktadır.
Özellikle akıllı telefonların son beş yıldan bu yana
kullanımının yaygınlaşması, lokasyon bazlı ve mobil
reklamların git gide tercih edilir bir reklam türü olmasının
önünü açmıştır.
28. SOSYAL MEDYA MOBİL REKLAM UYGULAMALARI
eMarketer tarafından yapılan bir araştırmaya göre 2013
yılında 19 milyar USD., 2014 yılında ise 42 milyar USD.
olan mobil reklamcılık pazarının 2015 yılını tahminen 68
milyar USD ile kapatması beklenmekte, 2016 yılının
sonunda ise 100 milyar USD. sınırına dayanması
öngörülmektedir