2012-ko Muskizeko Udaletxeko Orientazio eta Arreta Psikosozial Zerbitzuaren memoria

1. 2012-ko Muskizeko Udaletxeko Orientazio
eta Arreta Psikosozial Zerbitzuaren
memoria
Agintzari Gizarte Ekimeneko Kooperatiba
2013ko Urtarrilan

2. Aurkibidea
1. Zerbitzuaren definizioa
2. Orientazio eta Arreta Psikosozial Zerbitzuaren eskema grafikoa
3. Zerbitzuaren helburuak
4. Biztanleri hartzailea
5. Prestazioak
6. Bideratze baliabideak
7. Eratorpen prozesua (I eta II)
8. Eskaerak eta hauen jatorria
9. Arreta kasu kopurua
10. Espedienteen itxieraren zergatiak
11. Prestazioen tipologia

3. Aurkibidea
12. Artutako pertsonen profila
13. Artutako pertsonen eratorria
14. Artutako ume eta nerabeen adina
15. Artutako helduen adina
16. Artutako pertsonen egitura tipologia
17. Arazo motak
18. Konklusioak (I) (II) (III) (IV)

4. 1. Zerbitzuaren definizioa
Muskizeko Udaletxeko Orientazio eta Arreta Psikosozial Zerbitzua
gizarte ekintza sailari dagokio eta zailtasunak dituzten udalerriko
pertsona eta familiei zuzenduta dago.
Zerbitzuak eskaintzen duena, familientzat orientabide baten bitartez
ekin daitezkeen harreman krisialdietatik, ikuspuntu sistemiko batetik
landu daitezkeen problematika arriskutsuetara doa.

5. 2. Orientazio eta Arreta Psikosozial
Zerbitzuaren eskema grafikoa
• Orientazio eta Arreta
Azpi-programak Prestazio teknikoak
Psikosozial Zerbitzua,
Gizarte Zerbitzuen Haurtzaroa:
12/2008ko legeak -Haurren babesgabetasuna Balorazioa eta diagnostikoa
-Arrisku soziala
dioena betetzeko gai -Integrazio familiarra eta
gizarteratzea
da. Zerbitzuaren
prestazioak, Arreta psikosoziala
Emakumeak:
biztanleriaren beharrei,
Orientazio eta Arreta
hurrengo esku-hartze Psikosozial Zerbitzua -Bereizkeria eta bortizkeria
-Babes soziala
eremuetan erantzuna Gazteria: Kontsulta
ematen dio, ondoko
-Gizarteratzea
eskema grafikoan ikus
-Familia
Orientabidea eta Azterketa
dezakegun legez.
Esku-hartze eremuak
babesgabetasuna, “Vacaciones en Paz “
Egokitasunaren balorazioa
programan parte hartzen duten
mendekotasuna, familiak
ahalmen urritasuna eta Familia
Esku-hartze eremuak
gizarte bazterkeria Gizarteratzea Adin txikikoen babesa Emakumeak Familiar ongizatea Mendekotasuna
dira.

6. 3. Zerbitzuaren helburuak
• Gizarte Zerbitzuen eta Berdintasun eta Giza Eskubideen sailaren jarduera
osatzea, arreta psikosoziala beren esku-hartze eremuetan eskainiz.
•Familia edo harreman gatazkak zein nerabezaroko zailtasunak edo
zailtasun pertsonalak dituztenei, egoera eta beharren arabera erantzuna
ematea.
• Urrakortasun eta krisialdi egoeretan dauden emakumeei emozionalki
laguntzea.
• Pertsonei edo familiei beren eguneroko arazoak ebazteko baliabide
egokiak bilatzen laguntzea.
• Parte hartzen duten errekurtsoei, kasuen garapenari buruzko informazioa
ematea eta egiaztatzea.

7. 4. Biztanleri hartzailea
Adin txikikoak eta familiak:
Oinarrizko Gizarte Zerbitzuak bideratutakoak, babesgabetasun arrisku maila baloratzeko.
Eskola, familia eta gizarte eremuan egokitze arazoak dituzten adin txikikoak, arreta
psikosozial prozesu baten bitartez berreskuratu daitezkeenak.
Famili egitura motari eta/edo bizi ziklo fasearen momentuari eta harreman dinamika
zailtasunei lotuak.
Emakumeak: urrakortasun sozial egoerak saihesteko edota honen ondorioak tratatzeko ere.
Helduak: garapen pertsonala, familia garapena eta garapen soziala eragozten duten krisialdi
egoeran daudenak.
Familiak: saharako haurrak hartu nahi duten familiak.
Gizarte zerbitzuen pertsonal teknikoa: kasuen ikuskapena.

8. 5. Prestazioak
Balorazioa eta diagnostikoa:
Familia egoeraren eta adin txikikoak jasandako kaltearen eta honek bere garapen
pertsonalean, emozionalean, kognitiboan eta sozialean duen eraginaren arabera, ume eta
nerabeen babesgabetasun maila zehaztea.
Erabiltzaileak, familia esparruan , esparru emozionalean, esparru pertsonalean eta esparru
sozialean duten egoera ebaluatzea. Ondorioz, esku-hartzea, abordatze estrategiak eta bideratze
egokiak proposatu ahal izatea.
Arreta psikosoziala:
Pertsona eta familien harreman beharrei eta emozionalei erantzuna ematen dion tratamendu
psikoterapuetikoaren garatzea.
Kontsulta: krisialdi zehatzetan pertsona eta familiei eskaintzen zaien orientazio psikologikoa.
Orientabide eta azterketa: Profesionalei aholkularitza teknikoaeskaintzea.
“Vacaciones en paz” programaren familien balorazioa: Familiek programan izango duten
parte-hartzea onartzea eta egokitasuna zehaztea. Familiaren informazio sozio-pertsonala, gaitasunak
eta esperientziak jasotzea eta umearen profilera egokitzea.

9. 6. Bideratze baliabideak
Gizarte Zerbitzuak Ikastetxeak
• Gizarte Langileak • P. Cantarrana ikastetxea
• Berditasun Teknikaria • San Juan Bautista
• Gizarte hezitzaile lan ikastetxea
taldea- EISE • Muskizko Ikastola
• Muskiz BHI
• Somorrostro eskola irakas-
gunea

10. 7. Eratorpen prozesua (I)
Ikastetxeetatik jasotzen diren eskaerek hurrengo prozedura jarraituko dute:
. Ikastetxeak familiaren datuak eta kontsultaren zergatia azaltzen duen eratorpen fitxa beteko
du. Eratorpen fitxa Oinarrizko Gizarte Zerbitzuetara bidaliko da, non gizarte langile erreferentea
jarriko zaion. Gizarte langileak esku-hartzearen kontestualizaioa eta enkoadraketa egingo du.
Ondoren , eskaera balorazio batzordean (SSBB- EISE eta SOAP) aztertuko da.
Eskaera Gizarte Zerbitzuetan jasotzen bada, ondoko prozedura jarraituko da:
. Gizarte langileak eratorpen fitxa beteko du eta erabiltzaileari esku-hartzearen kontestualizaioa
eta enkoadraketa egingo dio .Ondoren , eskaera balorazio batzordean (SSBB- EISE eta SOAP)
aztertuko da.

11. 7. Eratorpen prozesua (II)
IKASTETXEA
EISE
BALORAZIO
OINARRIZKO
BATZORDEA
GIZARTE
(SSB,
ZERBITZUAK EISE, SOAP)
SOAP
ESKATZAILEA
KOMUNITATEAREN
BESTE
BALIABIDEAK

12. 8. Eskaerak eta hauen jatorria
2012ko Urtarriletik Abendura bitartean, 15 eskaera jaso dira. Hauetatik batek ez du
espedienterik sortu, erabiltzaileak ez zuelako zerbitzuaren beharrik. Beste 11 eskaerei erantzuna
eman zaie denbora tarte horretan, eta 3 itxaron zerrendan daude momentu honetan. Ondoko
grafikoetan eskaeren jatorria eta hilabetez hilabete emandako eskaera kopuruak islatzen dira.
6
5
13% 4
20% 3
2
67% 1
0
Gizarte Ekintza Saila
a la a a a a a a la ria oa ua
EISE ril sai txo iril atz ain tail ztu rai r
ar t r p i k z bu I Ur za end
Ikastetxeak rt O a A Ma E U A A
U M Ab

13. 9. Arreta kasu kopurua
2012ko Urtarriletik Abendura bitartean 24 kasutan esku-hartze prozesua egin da.
Hauetariko 10 espediente berriak dira, 9 aurreko urtekoak eta gainontzeko 5ak
2010ekoak.
Hamaika espediente itxi dira, bat aurten hasitako esku-hartze prozesua izan da, bost
2011n hasitako esku-hartze prozesuarekin, eta beste bost 2010ean hasitako esku-hartze
prozesuarekin.
Gaur egun, 13 espediente irekita daude.
46%
Irekita
54% Itxita

14. 10. Txostenen itxieraren zergatia
Aldi honetan itxitako 11 kasuetariko biek ez zuten esku-hartzerik onartu. Bat,
erabiltzailea deitu ostean ez da hitzorduetara aurkezten ez zuelako aldaketa prozesurik
nahi eta bestea, familian arazoaren kontzientzia ezagatik.
Hiru kasu itxi dira, Zerbitzutik esku-hartze ezberdin baten beharra zutela ikusi
delako (bi kasu Bizkaiko Foru Aldundira bideratu ziren, hiru adin txikiko babesgabetasun
arrisku handian zeudela baloratu ostean eta beste kasu batek emakumeentzako babes-
etxea behar zuelako).
Kasuen helburuak behin lortuta, 6 kasutan esku-hartzea amaitutzat eman
zen.
18%
Esku-hartzearen ez-
onartzea
Esku-hartze ezberdin baten
beharra
55% Helburu beteak
27%

15. 11. Prestazioen tipologia
2012. urtean Zerbitzutik 28 esku-hartze prozesu egin dira . Gehien eskatu den prestazioa
arreta psikosoziala izan da, %75a (21 arreta) adieraziz , jarraian, balorazioa %18arekin (5
balorazio), eta azkenik Gizarte Zerbitzuetako profesionalei aholkularitza %7arekin (2
aholkularitza). Urte honetan ez da egon inolako baloraziorik Saharako umeen hartze programan.
Urte honetan egindako balorazio guztietan pertsona hartzaileak, adin txikikoak eta
euren familiak izan dira. Horietariko bik babesgabetasun arrisku maila baloratzea izan dute
helburu.
7% 18%
Balorazioa
Arreta psikosoziala
Aholkularitza
75%

16. 12. Artutako pertsonen profila
Zerbitzura datorren pertsona ez ezik esku- hartzea erabiltzen duena ere , erabiltzailetzat
hartuta, 2012. urtean, Zerbitzuak 49 pertsonei egin die arreta, horietatik, 29 helduak izan dira
eta 20 adin txikikoak. Generoaren arabera, helduetatik, 23 emakumezkoak dira eta 6
gizonezkoak. Adin txikikoei dagokionez, 8 mutil eta 12 neska izan dira. Ikus daitekenez, egin
diren esku- hartzeen %59a helduentzat izan da eta artutako %71n emakumeak dira.
25
20
41% 15
Neska, mutil eta
nerabe Emakume
Gizon
10
59% Helduak
5
0
Neska, mutil eta nerabe Helduak

17. 13. Artutako pertsonen eratorria
Eratorri geografikoari dagokionez, arreta egindako kasuen %28a immigrazioari dagokio , Latinoamerika
izanik zonalderik ugariena, eta gainontzeko %72a nazionalak. Aurreko urteari dagokionez, aintzat hartutako
biztanleri etorkinean %8ko igoera ikusten da.
Familia etorkinekin egiten den esku-hartze psikologikoa honakoetan datza: eten egindako lotura afektiboa
abordatzen, kultura berriari aurre egiteko modu berria lantzen, umeek jasandako leialtasun gatazkak guraso eta
jatorrizko herrian dituzten zaintzaileen artean lantzen eta familaren bateratze egoki bat eman dadin migrazio-
proiektuaren sortzen.
Emakume etorkinen taldean gehien bat arreta psikologikoa eskatzen da, genero bortizkeriagatik edo gurasoen
funtzioetan aritzeko zailtasunengatik.
22% Latinoamerika
6%
LatinoameriKa
12%
Nazionala
Ekialdeko
Europa
2% Ekialdeko
2% Ez etorkina
4% 72% Europa
80%
Magreb Magrebia
2011 urtea 2012 urtea

18. 14. Artutako ume eta nerabeen adina
Artutako 20 haurren eta nerabeen adinen arabera, gehiengoa, garapen etapari
dagokionez, nerabezaroaurrean (8-12 urte) eta nerabezaroan (13-16 urte)
kokatzen da. Nerabezaroaurreko etapan, arreta egindako kasurik gehienak gizonezkoei
dagokie eta nerabezaroan emakumezkoei dagokie. Aurreko eta ondorengo etapetan
arreta egindako kasuak emakumeenak direla adierazgarria da.
Kontsultarako arrazoi nagusia, nerabezaroaurre eta nerabezaroari dagokion garapen lanei
aurre egiteko zailtasunak izaten direla ondorioztatzen da.
6 2
10 0 1 7 3
5 1 Gizonak
0 0 0
0
Emakumeak
0-3 urte 4-7 urte 8-12 urte 13-16 urte 17-18 urte

19. 15. Artutako helduen adina
Artutako 29 heldu horietatik, kontsultara etorri den gehiengoa 31- 50 urte bitartekoari
dagokio, hauek izanik emaitza orokorraren %89a. Arreta egindako kasu gehienak
emakumeenak izan direla adierazgarria da.
Adin txikikoei dagokion egoera guztietan guraso biak deitzen dira, hala ere, emakumeak dira
aintzat hartutako gehiengoa.
0 2 9 12 0
12
10
8
6
4 2
2
0 0 0
19-25 26-30 31-40 41-50 50 urtetik
1
urte urte urte urte gora
Gizonak
3
Emakumeak

20. 16. Artutako pertsonen egitura tipologia
Familia- egitura nagusia guraso bakarreko familia da, familien %53a, aintzat hartutako familien
erdia baino gehiago eta aurreko urtearekin konparatuz 12 puntu gehiago dituena. Familia-
egitura honetan , hurrengo gaiak lantzen dira: banatze eta dibortzio prozesuen ondorioak eta
seme- alaben instrumentalizazio ondorioak gurasoen arteko gatazketan. Guraso biko familiek
aintzat hartutako %37a adierazten dute eta berreraikitako familiak %10a. Egoera hauetan bi
alderdi lantzen dira, alde batetik, familia berriaren sorrera eta bestetik sortutako familia horren
dinamika berriak.
H. Berreraikitakoa
unikonbibentzia 10%
Berreraikitakoa 2% Guraso biko familia
10% 37%
Guraso biko
familia
47%
Guraso
Guraso bakarreko
bakarreko familia
familia
41%
53%
2011 urtea 2012 urtea

21. 17. Arazo motak
HELDUAK ADIN TXIKIKOAK
• ESKOLAN JAZARPENA
• BEREIZKETA GATAZKATSUAK
• TRATU TXAR FISIKOAK ETA EMOZIONALAK
•GURASOEN FUNTZIOETAN ARITZEKO
ZAILTASUNAK • BERDINEKIN HARREMANTEAN ZAILTASUNAK
• GIZARTETIK BAZTERTZEA
•FAMILI- BIZIKIDETASUN GATAZKATSUA
•EZEGONKORTASUNA ETA/EDO MENPEKOTASUN • GURASOEN BANAKETAREN AURREAN GATAZKA
EMOZIONALA • ARAU ETA GIZA MUGEN GABEZIA
• ZAILTASUNAK GIZABANATZE PROZESUAN • EZENGONKORTASUN EMOZIONALA ETA
•EZKONTZA-SISTEMA GATAZKATSUA GABEZIAK
• GIZARTE SAREAREN GABEZIA • BABESGABETASUNA
• DOLUA
• AUTOESTIMA BAXUA
• AGRESIBITATEA ETA INDARKERIA
• DEPRESIOA
• AUTOESTIMA BAXUA
• TRATU TXARRAK
• PORTAERA DISRUPTIBOA
• GAIXOTASUN MENTALA EDO/ETA AHALMEN URRITASUNA
• MIGRAZIO PROIEKTUARI LOTUTAKO
• DOLUA
ZAILTASUNAK
• ETXEKO INDARKERIAREN ONDORIOZ SORTUTAKO
KALTE EMOZIONALA

22. 18. Konklusioak (I)
2012 urtean zehar ondoko balantza osatzen da:
15 eskaera berrien harrera
24 espedienteen esku- hartzea, 28 esku- hartze prozesuekin
• Arreta psikosozialeko 21 prozesu
• Balorazio 5 prozesu
• Profesionalei Aholkularitza 2 saio
247 saio egin dira, hauetatik 48 baloraziokoak izan dira, 196 arreta psikosozialekoak
eta 3 profesionalei aholkularitzakoak.
49 pertsonei arreta
Komunitate baliabideekin (Ikastetxeak, Osasun Mentala , BFA, EISE, Berdintasun
teknikaria) 56 koordinaketa
Gizarte langile, EISE y SOAP-ekin 6 koordinazio bilera
6 txosten burutu dira, hauetatik 4 Gizarte Langileentzat izan dira,1
erabiltzailearentzat, eta beste bat beste baliabide batera bideratua.

23. 18. Konklusioak (II)
Programak, Agintzari Ezkerraldeko psikologoen 35 talde bilera izan ditu. Bilera hauetan kasuen
gainbegiraketa eta esku-hartze prozesuen egiaztatzean jardun dira.
“Familiei laguntzeko erakundeen arteko III. Plana EAE” (2011-2015)” aurkezpenera asistentzia,
Loli García-ren eskutik, Eusko Jaurlaritzako Famili Politika zuzendaria dena.
“Profundización en técnicas de juego con niños y niñas” ikastaroan asistentzia, Joaquín Blix-en
eskutik eta Agintzarik antolatua, bere profesionalen prestakuntza planaren barruan.
“Primeros Auxilios” ikastaroan asistentzia Agintzarik antolatua, bere profesionalen planaren barruan las
arriskuen prebentzioarekin harremanetan.
“Resiliencia, Estrategias de intervención con niños, niñas y adultos para afrontar las
adversidades familiares y sociales y fomentar el afrontamiento saludable del proyecto de
vida.” ikastaroan asistentzia Ana Forés-en eskutik, eta Agintzarik antolatua, bere profesionalen
prestakuntza planaren barruan.

24. 18. Konklusioak (III)
Esku- hartze prozesuetan dauden familien arazo anitzen ondorioz, herriko beste baliabideekin
harremanetan daude familiak. Honek, psikologoek esku- hartze sare bat sortzeko gaitasuna
eskatzen du, familiarekin harremanetan dauden profesional guztiekin.
Emakumezkoen taldea zerbitzura etorria den eta esku- hartzearen erabilera egin duen
gehiengoa izan da, 2012. urtean zehar. Erabiltzaileek urrakortasun egoerekin lotutako
zailtasun eta problematikak aurkezten zituzten. Bestalde, ezkontza-harremanekin lotura duten
krisialdi eta bizi zikloaren etapen garapenarekin ere zailtasunak aurkezten zituzten. Egorea
hauek, gehinetan, gurasoen funtzioak ostopatzen dituzte eta honek azpi- sistema
ezberdinekin lan egitea supòsatzen du, beraz, esku-hartze trinkoa eta jarraia eskatzen dute.

25. 18. Konklusioak (IV)
Pertsona heldu nagusiekin esku- hartzeko beharra ikusi da. Adin txikikoaren
erreferentea aitite eta amama dira kasu batzuetan eta horiek aintzat hartzerakoan behar hau
sortu da.
Arreta egindako kasu batean, epaitegirako txostena sortzea eta abokatuarekin egindako
koordinaketak denbora eta familia harremanak judizializioaren ondorioak maneiatu
ahal izateko profesionalen gaitasuna eskatu du.