Katalog "Zabawka przyjazna dziecku" prezentujący zabawki, które zwyciężyły w V edycji konkursu "Zabawka przyjazna dziecku", organizowanym w 2008 roku przez Muzeum Zabawek i Zabawy w Kielcach.
3. Uzasadnienie jury V konkursu „Zabawka przyjazna dziecku”
Jury zauważyło wyraźnie wyższy poziom zabawek w kategorii wzory wdrożone do produkcji,
charakteryzujące się dobrą jakością wykonawczą. Szczególną uwagę zwracają drewniane gry logicz-
ne. Jury szczególnie doceniło tekturowe zabawki do składania firmy Fabryka Zabawek trzymyszy.pl
– zabawki o charakterze tematycznym, pozostawiają duże pole inwencji dziecku. Wykonane ze dobrej
jakości materiału, łatwe w składowaniu i transporcie.
W kategorii Zabawki artystycznej Komisja jednomyślnie doceniła wysoką jakość plastyczną
i współczesny wyraz Szydełkowej rodziny autorstwa Katarzyny Budyś. Sugeruje się organizatorom
lepsze rozpropagowanie konkursu w szkołach projektowych – wyższych i średnich oraz zmia-
nę regulaminu dopuszczającego do konkursu uczniów poniżej 18 roku życia.
Zabawka przyjazna dziecku
PROJEKT
Koordynacja projektu Anna Myśliwiec, Agnieszka Kozłowska-Piasta
Asystenci projektu Monika Cybulska, Przemysław Krystian
Realizacja Muzeum Zabawek i Zabawy w ramach Programu Operacyjnego Promocja Twórczości ogłoszonego
przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Partner projektu Liceum Plastyczne im. Józefa Chełmońskiego z siedzibą w Nałęczowie
KATALOG
Zdjęcia Łukasz Fiałkowski
Projekt i skład Monika Cybulska
Wydawca Muzeum Zabawek i Zabawy, 25-367 Kielce, pl. Wolności 2
www.muzeumzabawek.eu
ISBN 978-83-904673-8-2
Druk Apla, 25-324 Kielce, ul. Sandomierska 89
4. Zabawka przyjazna dziecku
Czym jest „zabawka przyjazna dziecku”? Pytanie z pozoru proste...
Odpowiedź oczywista, ale jednak... Wciąż o tym mówimy, definiujemy, a także dążymy
do tego, by zabawki, jakie dajemy dzieciom do rąk, były... No właśnie, jakie?
Wydawać by się mogło, że samo słowo „zabawka” powinno oznaczać rzecz przy-
jazną dziecku. Z definicji zabawka nie powinna szkodzić dziecku, być niebezpiecz-
na, czyli stwarzać zagrożenia dla zdrowia i poczucia szczęścia. Przecież zabawka
to przedmiot, który służy do zabawy.
2 A zabawa...? Z punktu widzenia dziecka to przede wszystkim ra-
dość. Dla nas, dorosłych, spełnia dużo ważniejsze funkcje: jest edukacyjna, czyli
służy rozwojowi dziecka, pobudza intelekt do pracy, kształtuje pożądane przez nas
emocje, czasami również wartości, a może nawet uczy tożsamości.
Cóż oznacza sformułowanie „zabawka przyjazna”? Że spędzając z nią czas
dziecko ma poczucie bezpieczeństwa? Może się otworzyć, może powierzać jej swoje
sekrety? Że chwile spędzone z nią są radością? Że tworzą się między dzieckiem,
a przedmiotem więzi, takie jak między przyjaciółmi? Czy to w ogóle możliwe? Czy
przedmiot może być przyjacielem człowieka? Oczywiście więzy powinny się tworzyć
przede wszystkim między ludźmi, między rodzicami i dziećmi. Ale nikt nie zdoła
zaprzeczyć temu, że dzieci kochają swoje zabawki, martwią się o nie, gdy te się
zagubią. Czyż te zachowania nie są przejawem uczuć?
Jedno wydaje się być pewne - przedmioty niebezpieczne, nie sprzyjają-
ce rozwojowi dziecka, nie dające radości podczas „wspólnego spędzania czasu” po
prostu nie są zabawkami. Na szczęście żyjemy wczasach, w których istnieją ogólno
obowiązujące normy wymuszające na twórcach zabawek używanie bezpiecznych materia-
łów, tworzenie bezpiecznych kształtów. Niestety, nie sposób chyba ustalić norm,
5. które definiowałyby minimalny chociażby poziom estetycznego wykonania, które na-
kazywałyby dbałość o szczegół, czy funkcjonalność. Tu liczyć musimy na wyczucie,
wyobraźnię i „dziecko” mieszkające w sercach i umysłach dorosłych twórców zaba-
wek. A przecież ważną częścią składową „zabawki przyjaznej dziecku” jest jej wy-
gląd, estetyka i trwałość wykonania. Nie wszyscy sobie uświadamiamy, że kontakt
z przedmiotami naszego dzieciństwa ma wpływ na naszą dorosłą wrażliwość estetycz-
ną, wrażliwość na piękno, ale i na brzydotę, oraz umiejętność stawiania granic
między sztuką a kiczem, granic niejednokrotnie bardzo płynnych.
Pojawia się też kolejne pytanie: czy producenci zabawek o tym wiedzą?
3
A jeśli wiedzą, czy przywiązują do tego wagę? Niektórzy z pewnością tak, jak wy-
kazał konkurs organizowany przez Muzeum Zabawek i Zabawy w Kielcach. Zgłoszone do
konkursu zabawki w ogromnej większości wykonano ze starannością, zwracając uwa-
gę na formę, treść, wykończenie, materiał i „zabawowość”, czyli atrakcyjność dla
dzieci.
Konkurs „Zabawka przyjazna dziecku” wykazał, że sporo w tej materii
jest robione, ale i sporo pozostaje jeszcze do zrobienia. Na rynku nadal pojawiają
się przedmioty nie zasługujące na miano zabawek dla dzieci. Wyrazy uznania należą
się organizatorom konkursu, którzy poprzez tę formę popularyzacji problemu wska-
zują kierunek, w jakim powinni podążać projektanci i twórcy zabawek dla dzieci,
a także, jak zapowiadała dyrektor Muzeum pani Jolanta Podsiadło, wypowiadają wojnę
„tandetnym, niestarannym, kiczowatym i niebezpiecznym zabawkom”.
Kamila Waleszkiewicz
członek jury konkursu
6. Wyróżnienie w kategorii
zabawki ludowe
Kotek
Emila i Krzysztof Góreccy
Poręba Żegoty
4
Drewniany malowany kotek na kółkach kiwa głową, gdy pcha się go za ogon.
8. I nagroda w kategorii
wzory zabawek wdrożone do produkcji
Domek
Projekt: Farida i Krzysztof Dubiel
Fabryka Zabawek trzymyszy.pl
6
9. 7
Duża tekturowa zabawka do składania w poręcznym kartonowym pudełku. Do
zabawki dołączono instrukcj oraz szablony. Zapewnia rodzinną rozrywkę przy skła-
daniu oraz rozwija dziecięcą wyobraźnię, umożliwiając im samodzielne ozdabianie,
malowanie domku.
- Dzieci potrzebują własnej przestrzeni, w której tworzą swój świat. Bu-
dują domki z krzeseł i poduszek, w których mogą się chować. My dla naszych dzie-
ci zrobiliśmy wiele domków i pojazdów z tektury, które one potem kolorowały
i mazały, tworząc za każdym razem niepowtarzalną i oryginalną zabawkę – wyjaśniają
autorzy zabawki na swojej stronie internetowej.
10. Wyróżnienie w kategorii
debiutanci
Kołyszące kurczaki
Agata Mozdzyniewicz
Zespół Szkół Plastycznych
im. Antoniego Kenara
w Zakopanem
8
12. II nagroda w kategorii
zabawki artystyczne
Chodniczek Cars
Agnieszka Czop i Joanna Rusin
Łódź
10
Filcowe wariacje na temat dywanu, łączące funkcje użytkowo-artystyczne
i dydaktyczne. Pomysł dywanów – układanek dla dzieci oparty na najprostszych roz-
wiązaniach kolorystycznych. Podstawa to filc wełniany w naturalnym odcieniu oraz
kolorowe, barwne elementy do układania.
14. I nagroda w kategorii
zabawki artystyczne
Szydełkowa Rodzina
Katarzyna Budyś
Elbląg
12
Tata z laptopem, mama z bobasem w chuście, babcia, córka z plecaczkiem
i misiem, syn z torbą i piłeczką, a nawet „rodzinny” jamnik. Miniaturowa rodzinka
jest wykonana z bawełnianych nici. Autorka starała się uchwycić podobieństwo ro-
dzinne: wszystkie postaci mają jednakowy kolor włosów i podobne nosy.
– Brakuje na rynku zabawek tworzących rodzinę – stąd pomysł na zabawkę
– wyjaśnia autorka w karcie zgłoszenia do konkursu.
16. II nagroda w kategorii
wzory zabawek wdrożone do produkcji
Mistrz Logiki
Andrzej Pilch
firma ZPH Pilch Roman
Wisła
14
17. 15
Autorska, ekologiczna wersja gry wymyślonej przez Marco Meirovitza
w roku 1973. Posiada znak EC i pozytywną opinię rzecznika patentowego. Mistrz
logiki jest grą dla dwóch osób. Aby zwyciężyć, trzeba jak najszybciej odtworzyć
kombinację kolorowych drewnianych pastylek ułożoną przez przeciwnika.
21. Główna nagroda jury dziecięcego
Wędkowisko
Monika Stanisz
Sawa
19
Wędkowisko to zabawa dla najmłodszych, polegająca na „łowieniu” klocków,
ozdobionych kolorowymi literkami. Zabawka uczy: rozróżniania kolorów i liter, roz-
wija dziecięce możliwości koncentracji uwagi i sprawności manualnej. Klocki można
łowić na czas lub ilość punktów. Zabawka wykonana z wikliny, drewna świerkowego
i sznurka.
22. III nagroda w kategorii
wzory zabawek
wdrożone do produkcji
Puzzle3
Natalia Luniak
firma Kalimba
Warszawa
20
23. 21
Puzzle3 – to gra edukacyjna dla dzieci w wieku 3-12 lat, pomocna podczas
nauki czytania. Na podzielonych obrazkach można znaleźć rysunki zwierzątek, któ-
rych nazwy zawierają tylko 3 litery.
Kalimba, czyli „Zabawne zabawki do zabawy”, jest firmą działającą na rynku
od 2004 roku. Jej właścicielka i autorka projektów, Natalia Luniak zaczęła od…
projektowania zabawek dla swojej córki Helenki. W tej chwili Kalimba ma już dwa
sklepo-kawiarnie w Warszawie i Katowicach oraz sklep internetowy.
24. 22
Kącik zabaw w kształcie grzybka. Liczne elementy manipulacyjne – labiryn-
ty, kolorowe okienka, lusterko, sznurowane makatki, figury i bryły geometryczne
zachęcają do zabaw usprawniających motorykę.
25. Wyróżnienie w kategorii
wzory zabawek
wdrożone do produkcji
Grzybek manipulacyjny
firma Nowa Szkoła
Łódź
23
26. Wyróżnienie jury dziecięcego
Łamigłówka
Piotr Sołkiewicz
firma 3XSystem
Kielce
24
Łamigłówka składa się z 7 elementów o różnych kształtach, z których można
ułożyć kształt podstawowy: sześcian i setki innych figur o różnym stopniu trudności.
Zabawka ekologiczna, w całości wykonana z drewna bukowego. Rozwija zdolność prze-
strzennego myślenia.
28. II nagroda w kategorii
debiutanci
Pan Sz, Fik i Rebeka
Gabriela Cichowska
ASP Kraków
Fik
26
P an Sz
29. Re beka
27
Różowy Pan Sz jest grzechotką, zielony Fik – piszczałką, a szara Rebeka
– przytulanką. Zabawki uszyte z płótna, nadruk techniką linorytu.
30. Wyniki V konkursu ”Zabawka przyjazna dziecku”
Jury w składzie: Jacek Cynke, prof. Czesława Frejlich - przewodnicząca, prof. Ryszard Kantor, Zbigniew Micherdziński,
Kamila Waleszkiewicz
przeprowadziło ocenę prac nadesłanych na V konkurs „Zabawka przyjazna dziecku” i postanowiło, dysponując pełną pulą
nagród (14.000 zł), przyznać następujące nagrody i wyróżnienia w kategoriach:
I. Projektanci wzorów wdrożonych do produkcji
I nagroda - kwota 3.500 zł - Farida i Krzysztof Dubiel z firmy Fabryka Zabawek trzymyszy.pl za domek
tekturowy do składania
II nagroda – kwota 2.000 zł - Andrzej Pilch z firmy ZPH Pilch Roman za grę Mistrz Logiki
III nagroda – 1.000 zł dla Natalii Luniak z firmy Kalimba za grę edukacyjną Puzzle3
Wyróżnienie dla firmy Nowa Szkoła za zabawkę Grzybek manipulacyjny
II. Twórcy ludowi
Przyznano dwa wyróżnienia:
dla Mateusza Gębali za konia na biegunach,
dla Krzysztofa Góreckiego i Emilii Góreckiej za kotka.
Nie przyznano I, II i III nagrody.
III. Zabawki artystyczne
I nagroda – 3.500 zł dla Katarzyny Budyś za Szydełkową Rodzinę
28 II nagroda – 2.000 zł dla Joanny Rusin i Agnieszki Czop za chodniczek Cars.
W kategorii zabawki artystycznej nie przyznano III nagrody.
IV. Debiutanci
II nagroda - 2.000 zł dla Gabrieli Cichowskiej za trzy zabawki: Pan Sz, Fik i Rebeka.
Wyróżnienie dla Agaty Mozdzyniewicz z Zespołu Szkół Plastycznych im. A. Kenara z Zakopanego za Kołyszące
kurczaki.
W kategorii debiutanci nie przyznano I i III nagrody.
Jury dziecięce w składzie: Dorota Grzegorzewska, Anna Gołuchowska, Klaudia Kornecka, Magdalena Krzyżyk, Laura Lee,
Jakub Nosal, Daria Pierzak, Aniela Torres-Basureo przyznało następujące nagrody i wyróżnienia:
główną nagrodę jury dziecięcego w wysokości 1.000 zł otrzymała Monika Stanisz za zabawkę Wędkowisko (7 głosów)
wyróżnienie otrzymał Piotr Sołkiewicz z P.P.H.U. 3XSystem za łamigłówkę (1 głos).
Wyróżnienia pozaregulaminowe:
nagrodę Targów Interserwis (stoisko na Targach Games&Toys w Łodzi w roku 2009) przyznano firmie Fabryka Zabawek
trzymyszy.pl
Każda nagrodzona i wyróżniona zabawka otrzymuje prawo oznaczania wyrobu znakiem – logo konkursu.
W konkursie „Zabawka przyjazna dziecku” wzięło udział 74 uczestników – osób fizycznych i prawnych. Zgłoszono do oceny
164 zabawki.
31.
32. Muzeum Zabawek i Zabawy
25-367 Kielce, pl. Wolności 2
tel. 041 34 440 78
fax 041 34 448 19
e mail: poczta@muzeumzabawek.eu
www.muzeumzabawek.eu
Muzeum czynne:
wtorek-niedziela w godz. 9-17
Dofinansowano ze środków:
Patronat medialny:
ISBN 978-83-904673-8-2