Takmičenje na portalu www.nasaskola.net
"biramo najbolju lekciju"
februar 2012. godine,
Stočarstvo, lov i ribolov,
Geografija,
Dimitrije Stevanović, III-4,
Slobodan Jaćimović,
Prva niška gimnazija "Stevan Sremac"
2. Uvod
Pašnjaci, livade i stočne
biljke su baza stočarstva u
Srbiji. Govedarstvo i
svinjarstvo su najvaţnije
grane. Stočarstvo u celini
nazaduje, pojedine njegove
grane nestaju. Postoje dobri
uslovi za ribogojstvo, ali su
proizvodnja i potrošnja ribe
minimalni.
3. Prirodni i društveni uslovi za razvoj
stočarstva
U poljoprivredi Srbije vrednost proizvodnje od
stočarstva neznatno jem manja od zemljoradnje. U
stočarstvu veću vrednost proizvodnje ima govedarstva
(40%) od svinjarstva (36%), a mnogo manje su
zastupljeni ţivinarstvo (19%), ovčarstvo (4,5%) i ostale
stočarske grane (0,5%).
Prirodni uslovi za razvoj stočarstva su veoma dobri. Biljna
osnova stočarstva su pašnjaci, livade i površine pod
stočnim (krmnim) biljkama, ukupne površine više od 2
miliona ha. Na Karpatsko-balkanskim planinama, Pešteru,
Zlatiboru, Tari, Šar-planini, Prokletijama i drugim
planinskim prostorima razvijeno je pašnjačko, a u
panonsko dolinskim i prigradskim zonama zastupljenije
je intezivno stajsko stočarstvo.
4. Društveni uslovi su ograničavajući faktor za razvoj
stočarstva u Srbiji. Zbog odseljavanja iz seoskih i
planinskih sredina stočarstvo je ostalo bez radne
snage. Nestabilni trţišni uslovi destimulativno deluju na
sve grane stočarstva, a najviše na govedarstvo i
svinjarstvo. Neke političke i ekonomske mere
napuštanje tradicionalnih vrednosti srpskog sela, te
ošta modernizacija unazadili su ranije veoma
zastupljeno kozarstvo i konjarstvo. Sve ovo je uticalo
na smanjivanje stočnog fonda Srbije, naročlito
posle1980 godine.
5. Prema stepenu
intezivnosti stočarstvo se Govedarstvo
deli na ekstenzivno,
poluintenzivno i intenzivno,
prema mestu gajenja na Svinjarstvo
nomadsko, polunomadsko i
stajsko, a prema vrsti
stoke na govedarstvo, Ovčarstvo
svinjarstvo, ovčarstvo,
ţivinarstvo, i ostalo
(konjarstvo, kozarstvo,
Ţivinarstvo
pčelarstvo, puţarstvo...)
6. Govedarstvo je vodeća grana stočarstva u
Srbiji.Razvijeno je mlečno I mesno
goverdarstvo.U brdsko-planinskim I planinskim
predelima zastupljenije je pašnjacko,a u
ravničakrskim I prigradskim zonama
stajsko(mlečno I tovno).Najviše se gaje
plemenite strane rase koje daju velike količine
mleka I mesa,a domaćih rasa je veoma malo.
7. Svinjarstvo u Srbiji ima dugu tradiciju,a
svinjsko meso i preradjevine od njega veoma su
zastupljeni u ishrani domaćeg stanovništva i u
izvozu. Glavne oblasti svinjarstva su severni
deo Bačke i Banata, Donji Srem, Mačva,
Kolubara i Veliko i Zapadno pomoravlje.
8. Ovcarstvo je najvise zastupljeno u brdskim I
planinskim krajevima Srbije.Iako postoje
veoma dobri prirodni uslovi I duga
tradicija,broj ovaca je za poslednjih 50 godina
smanjen tri puta.Gaje se podvrste pramenke
sijenicka,pirotrska,metohiska,kosovska I
svrljaska.One su dobro prilagodjene nasim
klimatskim uslovima I nacinu ishrane,ali daju
manje mleka I slabiji kvalitet vune.
9. Ţivinarstvo ima sve veći značaj jer se u ishrani
stanovništva I izovu Srbije,sve više traţe
jaja,ţivinsko meso I preradjevine.Preteţno se
gaje kokoške različitih rasa, i za različite
potrebe,a znatno manje guske I ćurke. Ţivina
se gaji širom Srbije.Ostale grane stočarstva
imaju manji značaj,ili su u opadanju.
10. Lov i ribolov
Lovišta u Srbiji se ubrajaju među
najpoznatija u Evropi. Prirodni potencijali
za gajenje skoro svih vrsta divljači su
povoljni, što dokazuju mnogobrojni
vrhunski trofeji, svetski i evropski prvaci
uzgojeni u našim lovištima. Lovni turizam
predstavlja vrlo specifican oblik turizma
koji zahteva stroga pravila ponašanja u
uslovima dobro organizovanih svih karika u
lancu pružanja usluga (prelazak granice,
prevoz do lovišta, obezbeđivanje dozvola za
oružje i municiju, kao i veterinarskih
dozvola i svih drugih uslova za izvoz
divljači, uređena lovišta, stručni vodiči,
kvalitetni objekti za smeštaj).
11. Srbija ima 321 lovišta na površini od oko 6.500.000
hektara, od čega sa približno 90% površina gazduju
lovačka udruženja. U lovištima Srbije postoji 24
ograđena lovišta i 150 lovačkih kuća. Lovački savez
Srbije utvrduje cene divljači, na osnovu kojih lovačke
organizacije i turističke agencije specijalizovane za
lovni turizam, formiraju aranžmane, koji uključuju
prevoz, smeštaj i usluge u samom lovištu. Ministarstvo
za zaštitu prirodnih bogatstava i životne sredine
utvrđuje kalendar lova.
12. Ribolov
Ribolov se deli na morski i
slatkovodni. U Srbiji postoji
slatkovodni ribolov, i to rečni,
jezerski i veštački
(ribogojstvo). Značaj rečnog i
jezerskog ribolova je sve
manji zbog nekontrolisanog
izlova, zagađenja reke i
pregrađivanja reka. Uprkos
tome na Dunavu, Savi, Drini,
Velikoj Moravi, Zapadnoj i
Juţnoj Moravi, te prirodnim i
veštačkim jezerima se i dalje
odrţava ribolov-kao sportska
aktivnost i kao ljudsko
zanimanje.
13. Republika Srbija ima velike mogućnosti za
razvoj ribolovnog turizma, s obzirom na
prirodne potencijale, ribama bogate rečne
tokove i akumulacije, kao i mnoštvo ribnjaka za
uzgoj riba karakterističnih za naše područje.
Ribolovne vode su podeljene na 25 ribarskih
područja, od kojih su najpoznatija visinske
hladne vode zlatiborskog kraja, nizijske vode
(naprimer Ečka) i vode Timočkog regiona.
