1. ÖĞRETİM İLKE VE
YÖNTEMLERİ
NAZAN TEZCAN
142003069
SOSYAL BİLGİLER
ÖĞRETMENLİĞİ
KONU: DENEY

2. DENEY
 Deney, gözlemin kontrollü olarak yapılan ve
istenildiğinde yapay ortamda tekrarı mümkün olan bir
biçimidir.
 Devinimsel becerileri geliştirmek , öğrenmeyi
somutlaştırmak, ilk elden deneyimler sağlamak
amacıyla kullanılabilir.
 Deneyde araştırmacı olayın içinde yer aldığı için olayın
gidişine müdahale edebilir.
 Bilinmeyen bir şeyi bulmak, bir ilkeyi bir varsayımı
sınamak amacıyla yapılan eylem veya işleme ‘deney’
adı verilir.
 Deney sonuçlarına göre ilkeler çıkarılabilir.

4. Öğretimde Yapılan Deneyler Genel Olarak İki
Çeşittir
1) Öğretmen Deneyleri
2) Öğrenci Deneyleri

5. ÖĞRETMEN DENEYİ

6.  Öğretmen deneyinde , öğrenci pasif ve seyirci
durumundadır. Bu tür deneylere ‘gösteri’ de
diyebiliriz.
 Deneyde kullanılacak malzemenin kısıtlı ve pahalı
olması
 Yapılacak deneyin çok güç ve tehlikeli olması
durumlarında öğretmen deneyleri bir zorunluluktur.

7. ÖĞRENCİ DENEYLERİ

8.  Öğrenci deneyleri , yaparak – yaşayarak öğrenmede
önemli sayıldığı için öğretimde en çok tercih edilmesi
gereken deney türüdür.
 Burada öğrenci aktiftir.
 Öğrencilere çok basit deneylerden başlamak
koşuluyla sürekli sürekli deney yaptırılmalıdır.
 Öğrenciler deneye teşvik edilmeli, onlara deneyin
önemi hissettirilmeli ve deney planları yaptırılmalıdır.

9. Deney ;
a) Bilimlerde gerçekleri bulmak için kullanır
b) Olaylar, olgular arasındaki bağlantıları ve bu
bağlantılarla ilgili yasaların açıklanmasını mümkün
kılar
c) Öğretim çalışmalarında birer varsayım olarak
kabul edilen bilim yasalarının doğruluğunu
ispatlamak için kullanılır
d) Öğretimde bilinen gerçeklerin tam olarak
anlaşılmasını sağlar

10.  Bu iki tür deneyin dışında analiz ve sentez
deneyleri de yapılmaktadır.
 Analiz deneylerinde bütünü parçalara ayırmak ,
sentez deneylerinde parçalardan bütüne ulaşmak
söz konusudur.
 Suyun ayrıştırılması veya güneş ışığının
prizmadan geçirilerek renklere ayrılması analiz
deneydir .

11. GÖKKUŞAĞI
Güneş ışınlarının yağmur damlaları ve sis bulutları
tarafından kırılması, yansıtılması ve dağıtılması
sonucu meydana geldiğini görmekteyiz. Yağmur
damlaları ışığı renklerine ayıran bir prizma görevi
görmektedir.

12. Hidrojen ve oksijenin birleştirilerek tekrar su elde
edilmesinde ve prizmadan geçirilen güneş ışınların
tekrar tayftan geçirilerek güneş ışığına
dönüştürülmesi ise sentez deneyi söz konusudur.

13. SONUÇ OLARAK ;
 Deney en güvenilir bilimsel yöntemdir.
 Öğrencinin kendi kendine öğrenmesine yardımcıdır.
 Bilimsel düşünmeyi sağlar.
 Deney yönteminin kullanılmasıyla öğretim konusu
sıkıcı olmaktan çıkar.
 İlköğretim Hayat Bilgisi dersi ve Fen Bilgisi dersleri
deneylerle işlenmelidir.