SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  53
Télécharger pour lire hors ligne
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM


                                          Chương I
                                 LÝ LUẬN CHUNG

I. TỔNG QUAN VỀ DỰ ÁN VÀ QUẢN LÝ DỰ ÁN
   1. Tổng quan về dự án đầu tư:
   1.1. Khái niệm về dự án
   Có rất nhiều cách định nghĩa dự án. Tùy thuộc theo mục đích mà nhấn mạnh
một khía cạnh nào đó.
    Trên phương diện phát triển, có hai cách hiểu về dự án: Cách hiểu “tĩnh” và
cách hiểu “động”. Theo cách hiểu “tĩnh” thì dự án là hình tượng về một tình
huống (một trạng thái) mà ta muốn đạt tới. Theo cách hiểu thứ hai: “ Dự án là một
lĩnh vực hoạt động đặc thù, một nhiệm vụ cần phải được thực hiện với phương
pháp riêng, nguồn lực riêng và theo một kế hoạch tiến độ nhằm tạo ra một thực
thể mới”.
   Trên phương diện quản lý: “Dự án là những nỗ lực có thời hạn nhằm tạo ra
một sản phẩm hoặc dịch vụ duy nhất”.
    Định nghĩa này nhấn mạnh hai đặc tính: (1) Nỗ lực tạm thời, nghĩa là mọi dự
án đầu tư đều có điểm bắt đầu và kết thúc xác định. Dự án kết thúc khi mục tiêu
của dự án đã đạt được hoặc dự án bị loại bỏ, (2) Sản phẩm hoặc dịch vụ duy nhất.
Sản phẩm hoặc dịch vụ duy nhất là sản phẩm hoặc dịch vụ khác biệt so với những
sản phẩm tương tự đã có hoặc dự án khác.
   1.2. Đặc trưng cơ bản của dự án.
     - Dự án có mục đích, kết quả xác định. Tất cả các dự án đều phải có kết quả
được xác định rõ. Kết quả này có thể là một tòa nhà, một dây chuyền sản xuất hiện
đại hay là chiến thắng của một chiến dịch vận động tranh cử vào một vị trí chính
trị. Mỗi dự án lại bao gồm một tập hợp nhiều nhiệm vụ cần được thực hiện. Mỗi
nhiệm vụ cụ thể lại có một kết quả riêng, độc lập. Tập hợp các kết quả cụ thể của
các nhiệm vụ hình thành nên kết quả chung của dự án. Nói cách khác, dự án là
một hệ thống phức tạp, được phân chia thành nhiều bộ phận, phân hệ khác nhau để
thực hiệnvà quản lý nhưng đều phải thống nhất đảm bảo các mục tiêu chung về
thời gian, chi phí và việc hoàn thành với chất lượng cao.
    - Dự án có chu kì phát triển riêng và có thời gian tồn tại hữu hạn. Dự án là
một sự sáng tạo, giống như các thực thể sống, dự án cũng trải qua các giai đoạn:
hình thành, phát triển, có thời điểm bắt đầu, kết thúc… Dự án không kéo dài mãi
mãi. Mọi dự án đều có chu kì sống, nó bắt đầu khi một mong muốn hoặc một nhu

  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                      3
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

cầu của người yêu cầu và nếu mọi việc tốt đẹp nó sẽ được kết thúc sau khi bàn
giao cho người yêu cầu một sản phẩm hoặc dịch vụ như là một sự thỏa mãn cho
nhu cầu của họ.
  Nguồn lực                           Thực hiện dự án




              Xác định dự án &                             Kết thúc
               chuẩn bị đầu tư




                                                                        Giai đoạn
               Hình 1.1. Mô hình chu kì dự án của một dự án đầu tư
    Theo mô hình này: mức độ sử dụng các nguồn lực (vật tư, máy móc thiết bị…)
tăng dần và đạt cao nhất ở giai đoạn thực hiện dự án, nó tỷ lệ với chi phí của dự
án.
    Chu kì sống của dự án được coi là biến động vì nó diễn ra theo các giai đoạn
rất khác nhau, chúng được phân biệt bằng bản chất các hoạt động của chúng cũng
như bằng số lượng và loại nguồn lực mà chúng đòi hỏi. Ví dụ: với các dự án đầu
tư xây dựng CSHT GTVT giai đoạn xác định dự án và chuẩn bị đầu tư cần các nhà
dự báo, lập quy hoạch, họ có các phiếu giao việc hoặc hợp đồng lập một quy
hoạch tổng thể giao thông vận tải vùng hoặc quy hoạch chi tiết giao thông vận tải
chuyên ngành. Giai đoạn chuẩn bị đầu tư: trước hết cần các tư vấn thiết kế, chuyên
gia dự báo, chuyên gia phân tích kinh tế - xã hội… Còn giai đoạn thực hiện dự án
đòi hỏi các nhà kế hoạch phải xây dựng kế hoạch chi tiết để thực hiện dự án, các
nhà thiết kế kỹ thuật và một số lượng lớn các nguồn lực đặc biệt là vật tư thiết bị.
     - Sản phẩm của dự án mang tính chất đơn chiếc, độc đáo (mới lạ). Khác với
quá trình sản xuất liên tục và gián đoạn, kết quả của dự án không phải là sản phẩm
sản xuất hàng loạt, mà có tính khác biệt cao. Sản phẩm và dịch vụ do dự án đem
lại là duy nhất, hầu như không lặp lại như Kim tự tháp Ai Cập hay đê chắn lũ
Sông Thames ở London. Tuy nhiên, ở nhiều dự án khác, tính duy nhất ít rõ ràng

  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                        4
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

hơn và dễ bị che đậy bởi tính tương tự giữa chúng. Nhưng điều khẳng định là
chúng vẫn có thiết kế khác nhau, vị trí khác nhau, khách hàng khác… Điều ấy
cũng tạo nên nét duy nhất, độc đáo, mới lạ của dự án.
    - Dự án liên quan đến nhiều bên và có sự tương tác phức tạp giữa các bộ phận
quản lý chức năng với quản lý dự án. Dự án nào cũng có sự tham gia của nhiều
bên hữu quan như chủ đầu tư, người hưởng thụ dự án, các nhà tư vấn, nhà thầu,
các cơ quan quản lý nhà nước… Tùy theo tính chất của dự án và yêu cầu của chủ
đầu tư mà sự tham gia của các thành phần trên cũng khác nhau. Giữa các bộ phận
quản lý chức năng và bộ phận quản lý dự án thường xuyên có quan hệ với nhau và
cùng phối hợp thực hiện nhiệm vụ nhưng mức độ tham gia của các bộ phận không
giống nhau. Tính chất này của dự án dẫn đến hai hậu quả nghiêm trọng: (1) không
dễ các bên tham gia có cùng quyền lợi, định hướng và mục tiêu; (2) khó khăn
trong việc quản lý, điều phối nguồn lực… Để thực hiện thành công mục tiêu của
dự án, các nhà quản lý dự án cần duy trì thường xuyên mối liên hệ với các bộ phận
quản lý khác.
    - Môi trường hoạt động “va chạm”. Quan hệ giữa các dự án là quan hệ chia
nhau cùng một nguồn lực khan hiếm của tổ chức. Dự án “cạnh tranh” lẫn nhau và
với các hoạt động tổ chức sản xuất khác về tiền vốn, nhân lực, thiết bị… Trong đó
có “hai thủ trưởng” nên không biết phải thực hiện mệnh lệnh của cấp trên trực tiếp
nào nếu hai lệnh lại mâu thuẫn nhau… Do đó, môi trường quản lý dự án có nhiều
quan hệ phức tạp nhưng năng động.
    - Tính bất định và rủi ro cao. Hầu hết các dự án đòi hỏi quy mô tiền vốn, vật
tư và lao động rất lớn để thực hiên trong một khoảng thời gian nhất định. Mặt
khác, thời gian đầu tư và vận hành kéo dài nên các dự án đầu tư phát triển thường
có độ rủi ro cao. Tuy nhiên các dự án không chịu cùng một mức độ không chắc
chắn, nó phụ thuộc vào: Tầm cỡ của dự án, mức độ hao mòn của dự án, công nghệ
được sử dụng, mức độ đòi hỏi của các ràng buộc về chất lượng, thời gian, chi phí,
tính phức tạp và tính không thể dự báo được của môi trường dự án…
   Ngoài các đặc trưng cơ bản trên, dự án còn có một số đặc trưng như:
      + Tính giới hạn về thời gian thực hiện.
      + Bị gò bó trong những ràng buộc nghiêm ngặt: yêu cầu về tính năng của
sản phẩm dịch vụ, yêu cầu về chức năng của công trình, các chỉ tiêu kỹ thuật, các
định mức về chất lượng sản phẩm hoặc dịch vụ, thời hạn bàn giao… Các ràng
buộc trên phụ thuộc vào bối cảnh của dự án.


  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                       5
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

             Bối cảnh dự án                          Ràng buộc ưu tiên
  Bối cảnh khó khăn                         Chi phí dự án
  Thỏa mãn kế hoạch đảm bảo sự phát         Hiệu suất, chất lượng hoặc dịch vụ
  triển của doanh nghiệp
  Yêu cầu khẩn cấp, tẩm quan trọng          Thời gian
  của cạnh tranh
  Tầm quan trọng của an toàn                Tiêu chuẩn kỹ thuật
   2. Quản lý dự án
    Quá trình phát triển của quản lý dự án đã trải qua rất nhiều học thuyết và
trường phái khác nhau: Trường phái cổ điển (Thế kỉ 19) với học thuyết khoa học
(Gantt), học thuyết quản lý, trường phái quan hệ nhân văn với phép định lượng,
trường phái hiện đại....
    Có hai lực lượng cơ bản thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của phương pháp
quản lý dự án là (1) nhu cầu ngày càng tăng về những hàng hóa và dịch vụ sản
xuất phức tạp, chất lượng cao trong khi khách hàng càng “khó tính”; (2) kiến thức
của con người (hiểu biết tự nhiên, xã hội, kinh tế, kỹ thuật…) ngày càng tăng.
   Các phương pháp quản lý mới hiện nay:
          - Quản lý chất lượng tổng thể (Total quality management)
          - Đúng thời gian (Just in time)
          - Kỹ thuật cạnh tranh (Comcurent engineering)
   2.1. Khái niệm quản lý dự án
   2.1.1. Khái niệm
    Quản lý dự án là quá trình lập kế hoạch, điều phối thời gian, nguồn lực và
giám sát quá trình phát triển của dự án nhằm đảm bảo cho dự án hoàn thành
đúng thời hạn, trong phạm vi ngân sách được duyệt và đạt được các yêu cầu đã
định về kỹ thuật và chất lượng sản phẩm dịch vụ, bằng những phương pháp và
điều kiện tốt nhất cho phép.
    Quản lý dự án bao gồm ba giai đoạn chủ yếu. Đó là việc lập kế hoạch, điều
phối thực hiện mà nội dung chủ yếu là quản lý tiến độ thời gian, chi phí và thực
hiện giám sát các công việc dự án nhằm đạt được những mục tiêu xác định.
    Lập kế hoạch. Đây là giai đoạn xây dựng mục tiêu, xác định công việc, dự tính
nguồn lực cần thiết để thực hiện dự án và là quá trình phát triển một kế hoạch
hành động thống nhất, theo trình tự logic, có thể biểu diễn dưới dạng các sơ đồ hệ
thống hoặc theo các phương pháp lập kế hoạch truyền thống.



  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                          6
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

    Điều phối thực hiện. Đây là quá trình phân phối nguồn lực bao gồm tiền vốn,
lao động, thiết bị và đặc biệt quan trọng là điều phối và quản lý tiến độ thời gian.
Giai đoạn này chi tiết hóa thời gian, lập lịch trình cho từng công việc và toàn bộ
dự án (khi nào bắt đầu, khi nào kết thúc), trên cơ sở đó, bố trí tiền vốn, nhân lực
và thiết bị phù hợp.
    Giám sát là quá trình theo dõi kiểm tra tiến trình dự án, phân tích tình hình
thực hiện, báo cáo hiện trạng và đề xuất biện pháp giải quyết những vướng mắc
trong quá trình thực hiện. Cùng với hoạt động giám sát, công tác đánh giá dự án
giữa kỳ cuối và cuối kỳ cũng được thực hiện nhằm tổng kết rút kinh nghiệm, kiến
nghị các pha sau của dự án.
     Các giai đoạn của quá trình quản lý dự án hình thành một chu trình năng động
từ việc lập kế hoạch đến điều phối thực hiện và giám sát, sau đó phản hồi cho việc
tái lập kế hoạch dự án như trình bày trong hình:
                                       Lập kế hoạch
                                 • Thiết lập mục tiêu
                                 • Dự tính nguồn lực
                                 • Xây dựng kế hoạch


               Giám sát                                    Điều phối thực hiện
       • Đo lường kết quả                               • Bố trí tiến độ thời gian
       • So sánh với mục tiêu                           • Phân phối nguồn lực
       • Báo cáo                                        • Phối hợp các hoạt động
       • Giải quyết các vấn đề                          • Khuyến khích động viên



                           Hình 1.2. Chu trình quản lý dự án
   2.1.2. Mục tiêu của quản lý dự án
    Mục tiêu cơ bản của quản lý dự án nói chung là hoàn thành các công viẹc dự
án theo đúng yêu cầu kỹ thuật và chất lượng, trong phạm vi ngân sách được duyệt
và theo tiến độ thời gian cho phép. Về mặt toán học, ba mục tiêu này liên quan
chặt chẽ với nhau và có thể biểu diễn theo công thưc sau:
                           C = f(P, T, S)
        Trong đó: C: chi phí
                    P: mức độ hoàn thành công việc (kết quả)
                    T: yếu tố thời gian
                    S: phạm vi dự án

  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                              7
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

    Phương trình trên cho thấy, chi phí là một hàm của các yếu tố: mức độ hoàn
thành công việc, thời gian thực hiện và phạm vi dự án. Nói chung, chi phí của dự
án tăng lên khi chất lượng hoàn thiện công việc tốt hơn, thời gian kéo dài thêm và
phạm vi dự án được mở rộng. Nếu thời gian thực hiện dự án bị kéo dài, gặp trường
hợp giá nguyên vật liệu tăng cao sẽ phát sinh tăng chi phí một số khoản mục
nguyên vật liệu. Mặt khác, thời gian kéo dài dẫn đến tình trạng làm việc kém hiệu
quả do công nhân mệt mỏi, do chờ đợi và thời gian máy chết tăng theo… làm phát
sinh tăng một số khoản mục chi phí. Thời gian thực hiện dự án kéo dài, chi phí lãi
vay ngân hàng, chi phí gián tiếp cho bộ phận (chi phí hoạt động của văn phòng dự
án) tăng theo thời gian và nhiều trường hợp, phát sinh tăng khoản tiền phạt do
không hoàn thành đúng tiến độ ghi trong hợp đồng.
    Ba yếu tố: thời gian, chi phí và mức độ hoàn thiện công việc có quan hệ chặt
chẽ với nhau. Tầm quan trọng của từng mục tiêu có thể khác nhau giữa các dự án,
giữa các thời kỳ đối với cùng một dự án, nhưng nói chung, đạt được kết quả tốt
đối với mục tiêu này thường phải “hy sinh” một hoặc hai mục tiêu kia. Trong quá
trình quản lý dự án thường diễn ra hoạt động đánh đổi mục tiêu. Đánh đổi mục
tiêu dự án là việc hy sinh một mục tiêu nào đó để thực hiện tốt hơn mục tiêu kia
trong điều kiện thời gian và không gian cho phép, nhằm thực hiện tốt nhất tất cả
các mục tiêu dài hạn của quá trình quản lý dự án. Nếu công việc dự án diễn ra
theo đúng kế hoạch thì không phải đánh đổi mục tiêu. Tuy nhiên, kế hoạch thực
thi công việc dự án thường có những thay đổi do nhiều nguyên nhân khách quan
và chủ quan khác nhau nên đánh đổi là một kỹ năng quan trọng của nhà quản lý
dự án. Việc đánh đổi mục tiêu diễn ra trong suốt quá trình quản lý, từ khi bắt đầu
đến khi kết thúc dự án. Ở mỗi giai đoạn của quá trình quản lý dự án, có thể một
mục tiêu nào đó trở thành yếu tố quan trọng nhất cần phải tuân thủ, trong khi các
mục tiêu khác có thể thay đổi, do đó, việc đánh đổi mục tiêu đều có ảnh hưởng
đến kết quả thực hiện các mục tiêu khác.
    Đánh đổi mục tiêu phải luôn dựa trên các điều kiện hay các ràng buộc nhất
định. Bảng 1 trình bày các tình huống đánh đổi. Tình huống A và B là những tình
huống đánh đổi thường gặp trong quản lý dự án. Theo tình huống A, tại một thời
điểm chỉ có một trong ba mục tiêu cố định, trong tình huống B, có hai mục tiêu cố
định còn các mục tiêu khác thay đổi. Tình huống C là trường hợp tuyệt đối. Cả ba
mục tiêu đều cố định nên không thể đánh đổi hoặc cả ba mục tiêu cùng thay đổi
nên cũng không cần phải đánh đổi.




  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                       8
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

         Loại tình     Ký hiệu           Thời gian        Chi phí        Hoàn thiện
          huống
                             A1           Cố định        Thay đổi         Thay đổi
             A               A2           Thay đổi       Cố định          Cố định
                             A3           Thay đổi       Thay đổi         Cố định
                             B1           Cố định        Cố định          Thay đổi
             B               B2           Cố định        Thay đổi         Cố định
                             B3           Thay đổi       Cố định          Cố định
             C               C1           Cố định        Cố định          Cố định
                             C2           Thay đổi       Thay đổi         Thay đổi
                             Bảng 1: Các tình huống đánh đổi
    Trong quá trình quản lý dự án, các nhà quản lý mong muốn đạt được một cách
tốt nhất tất cả các mục tiêu đặt ra. Tuy nhiên, thực tế không đơn giản. Dù phải
đánh đổi hay không đánh đổi mục tiêu, các nhà quản lý hy vọng đạt được sự kết
hợp tốt nhất giữa các mục tiêu của quản lý dự án như thể hiện trong hình 1.3.

                                         Kết quả


                       Kết quả
                      mong muốn                      Mục tiêu
                                                     cộng hợp

                                                                         Chi phí

                                                                    Chi phí
                 Thời gian                                          cho phép
                 cho phép

                             Thời gian


   Hình 1.3. Mối quan hệ giữa ba mục tiêu: thời gian, chi phí và kết quả
   2.1.3. Đặc điểm của quản lý dự án
    - Tổ chức quản lý dự án là một tổ chức tạm thời. Tổ chức quản lý dự án được
hình thành để phục vụ dự án trong một thời gian hữu hạn. Trong thời gian tồn tại
dự án, nhà quản lý dự án thường hoạt động độc lập với các phòng ban chức năng.
Sau khi kết thúc dự án, cần phải tiến hành phân công lại lao động, bố trí lại máy
móc thiết bị.
   - Quan hệ giữa chuyên viên quản lý dự án với phòng chức năng trong tổ chức.
Công việc của dự án đòi hỏi có sự tham gia của nhiều phòng chức năng. Người
đứng đầu dự án và những người tham gia quản lý dự án, là những người có trách


  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                               9
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

nhiệm phối hợp mọi nguồn lực, mọi người từ các phòng chuyên môn nhằm thực
hiện thắng lợi mục tiêu của dự án. Tuy nhiên, giữa họ thường nảy sinh mâu thuẫn
về vấn đề nhân sự, chi phí, thời gian và mức độ thỏa mãn các yêu cầu kỹ thuật.
    2.1.4. Một số điểm khác nhau cơ bản giữa quản lý dự án với quản lý quá trình
sản xuất liên tục của doanh nghiệp
    Quản lý rủi ro một cách thường xuyên. Quản lý dự án thường phải đối phó với
nhiều rủi ro có độ bất định cao trong công tác lập kế hoạch, dự tính chi phí, dự
đoán sự thay đổi công nghê, sự thay đổi cơ cấu tổ chức… Do vậy, quản lý dự án
nhất thiết phải đặc biệt chú trong công tác quản lý rủi ro, cần xây dựng các kế
hoạch, triển khai thường xuyên các biện pháp phòng chống rủi ro.
    Quản lý sự thay đổi. Đối với quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh thường
xuyên của doanh nghiệp, các nhà quản lý thường nhìn vào mục tiêu lâu dài của tổ
chức để áp dụng các phương pháp, kỹ năng quản lý phù hợp. Ngược lại, trong
quản lý dự án, vấn đề được đặc biệt quan tầm là quản lý thời gian và quản lý sự
thay đổi. Môi trường của dự án là môi trường biến động do ảnh hưởng của nhiều
nhân tố. Quản lý tốt sự thay đổi góp phần thực hiện tốt mục tiêu của dự án.
    Quản lý nhân sự. Chức năng tổ chức giữ vị trí quan trọng trong quản lý dự án.
Lựa chọn mô hình tổ chức phù hợp sẽ có tác dụng phân rõ trách nhiệm và quyền
lực trong quản lý dự án, do đó, đảm bảo thực hiện thành công dự án. Ngoài ra, giải
quyết vấn đề “hậu dự án” cũng là điểm khác biết giữa hai lĩnh vực quản lý.
   Quá trình quản lý sản xuất theo dòng                         Quản lý dự án
• Nhiệm vụ có tính lặp lại, liên tục           •   Nhiệm vụ không có tính lặp lại, liên tục mà
                                                   có tính chất mới mẻ
• Tỷ lệ sử dụng nguồn lực thấp                 •   Tỷ lệ sử dụng nguồn lực cao
• Một khối lượng lớn hàng hóa dịch vụ được     •   Tập trung vào một loại hay một số lượng
  sản xuất trong một thời kỳ (sản xuất hàng        nhất định hàng hóa hoặc dich vụ (sản xuất
  loạt)                                            đơn chiếc)
• Thời gian tồn tại của các công ty, doanh     •   Thời gian tồn tại của dự án có giới hạn
  nghiệp lâu dài
• Các số liệu thống kê sẵn có và hữu ích đối   • Các số liệu thống kê ít có nên không được
  với việc ra quyết định                         dùng nhiều trong các quyết định về dự án
• Không quá tốn kém khi chuộc lại lỗi lầm      • Phải trả giá đắt cho các quyết định sai lầm
• Tổ chức theo tổ nhóm là hình thức phổ biến   • Nhân sự mới cho mỗi dự án
• Trách nhiệm rõ ràng và được điều chỉnh qua   • Phân chia trách nhiệm thay đổi tùy thuộc
  thời gian                                      vào tính chất của từng dự án
• Môi trường làm việc tương đối ổn định        • Môi trường làm việc thường xuyên thay đổi


      Hình 1.4. Những khác nhau cơ bản giữa quản lý sản xuất theo dòng và
                        hoạt động phát triển dự án


   Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                                10
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

   2.2. Nội dung của quản lý dự án
                                      Quản lý dự án


     Lập kế hoạch tổng quan          Quản lý phạm vi       Quản lý thời gian
     • Lập kế hoạch                • Xác định phạm vi     • Xác định công
     • Thực hiện kế hoạch          • Lập kế hoạch           việc
     • Quản lý những thay          • Quản lý thay đổi     • Dự tính thời gian
       đổi                           phạm vi              • Quản lý tiến độ



           Quản lý chi phí          Quản lý chất lượng     Quản lý nhân lực
     •   Lập kế hoạch nguồn        • Lập kế hoạch chất    • Lập kế hoạch nhân
         lực                         lượng                  lực, tiền lương
     •   Tính toán chi phí         • Đảm bảo chất lượng   • Tuyển dụng, đào
     •   Lập dự toán               • Quản lý chất lượng     tạo
     •   Quản lý chi phí                                  • Phát triển nhóm


       Quản lý thông tin             Quản lý hoạt động    Quản lý rủi ro dự án
     • Lập kế hoạch quản lý         cung ứng, mua bán     • Xác định rủi ro
       thông tin                   • Kế hoạch cung ứng    • Đánh giá rủi ro
     • Xây dựng kênh và            • Lựa chọn nhà thầu,   • Xây dựng chương
       phan phối thông tin            tổ chức đấu thầu      trình quản lý rủi ro
     • Báo cáo tiến độ             • Quản lý hợp đồng,      đầu tư
                                      tiến độ cung ứng

   2.2.1. Quản lý kế hoạch dự án
   Là một bộ phận của quản lý dự án, nó bao gồm các quy trình cần thiết để đảm
bảo rằng các thành phần khác nhau của dự án được phối hợp hoàn toàn thích đáng.
Nó đảm bảo dung hòa giữa các mục tiêu ( xung đột lẫn nhau) của dự án và các lựa
chọn để thỏa mãn mong chờ của các bên liên quan đến dự án.
    Để dự án hoàn thành thắng lợi, cũng cần tập trung vào quản lý hòa nhập giữa
các thành phần của dự án bao gồm các thành phần khác nhau của tổ chức dự án và
các thành phần khác nhau của chu kỳ dự án.




  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                     11
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM


                                   Quản lý sự hòa nhập


    Phát triển kế hoạch          Thực hiện kế hoạch dự án        Kiểm soát toàn bộ sự thay đổi

 1. Đầu vào                     1. Đầu vào                       1. Đầu vào
 - Đầu ra của kế hoạch khác     - Kế hoạch dự án                 - Kế hoạch dự án
 - Thông tin của các dự án      - Tài liệu hỗ trợ                - Báo cáo thực hiện
 tương tự                       - Chiến lược tổ chức thực hiện   - Yêu cầu thay đổi
 - Chiến lược tổ chức thực      dự án                            2. Công cụ và kỹ thuật
 hiện                           - Chương trình hành động         - Hệ thống kiểm soát thay đổi
 - Những yếu tố hạn chế         2. Công cụ và kỹ thuật           - Quản lý giám sát
 - Những giả định               - Kỹ năng quản lý chugn          - Đánh giá thực hiện
 2. Công cụ, kỹ thuật           -Kiến thức, kỹ năng và sản       - Lập kế hoạch phụ trợ
 - Phương pháp lập kế hoạch     phẩm                             - Hệ thống thông tin dự án
 dự án                          - Trình tự thực hiện các công    3. Đầu ra
 - Kiến thức, kỹ năng của các   việc dự án                       - Cập nhật kế hoạch dự án
 bên liên quan                  - Các thủ tục về mặt tổ chức     - Chương trình hành động
 - Hệ thống thông tin quản lý   3. Đầu ra                        - Bài học kinh nghiệm
 dự án                          - Kết quả công việc
 3. Đầu ra                      - Những yêu cầu thay đổi
 - Kế hoạch dự án
 - Tài liệu hỗ trợ


     2.2.2. Quản lý phạm vi dự án
   Quản lý phạm vi dự án bao gồm các quy trình đòi hỏi để đảm bảo rằng dự án
bao gồm tất cả các công việc yêu cầu để hoàn thành dự án một cách xuất sắc.
    - Phạm vi của sản phẩm: Các đặc tính và chức năng mà sản phẩm phải có.
    - Phạm vi dự án: Các công việc phải làm để bàn giao sản phẩm có các đặc tính
và chức năng đã được xác định.




   Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                                 12
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM


                                     Quản lý phạm vi

        Khởi đẩu                  Lập kế hoạch phạm vi                 Xác định phạm vi

1. Đầu vào                     1. Đầu vào                         1. Đầu vào
- Mô tả sản phảm.              - Mô tả sản phẩm.                  - Báo cáo về phạm vi dự án
- Hoạch định chiến lược.       - Quyết định thực hiện dự án.      - Những yếu tố hạn chế
- Tiêu chuẩn lựa chọn dự án.   - Những yếu tố hạn chế.            - Những giả định
- Thị trường của dự án.        - Những giả định.                  - Đầu ra các kế hoạch khác
2. Công cụ và kỹ thuật         2. Công cụ và kỹ thuật             - Các thông tin của dự án
- Phương pháp lựa chọn dự án   - Phân tích sản phẩm.              tương tự
- Đánh giá của chuyên gia.     - Phân tích Chi phí/Lợi ích        2. Công cụ và kỹ thuật
3. Đầu ra                      - Lựa chọn các phương án           - Cấu trúc phân chia dự án
- Quyết định thực hiện dự      - Đánh giá của chuyên gia          tương tự trước đây
án.                            3. Đầu ra                          - Phương pháp phân chia dự
- Quyết định của giám đốc      - Báo cáo về phạm vi của dự        án
điều hành dự án.               án.                                3. Đầu ra
- Những yếu tố hạn chế.        - Tài liệu hỗ trợ dự án.           - Cấu trúc phân chia dự án
- Những giả định.              - Kế hoạch quản lý phạm vi
                               dự án.



        Kiểm tra phạm vi                         Kiểm tra sự thay đổi phạm vi

 1. Đầu vào                           1. Đầu vào
 - Kết quả của công việc.             - Cấu trúc phân chia dự án.
 - Hồ sơ sản phẩm.                    - Những yêu cầu thay đổi, Báo cáo thực hiện
 2. Công cụ kỹ thuật                  - Kế hoạch quản lý phạm vi.
 - Thanh tra.                         2. Công cụ kỹ thuật
 3. Đẩu ra                            - Hệ thống quản lý những thay đổi về phạm vi của
 - Chấp nhận chính thức.              dự án.
                                      - Đánh giá thực hiện.
                                      - Lập kế hoạch phụ trợ.
                                      3. Đầu ra
                                      - Những thay đổi về phạm vi của dự án.
                                      - Chương trình hoạt động .
                                      - Bài học kinh nghiệm.




   Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                             13
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

    2.2.3. Quản lý thời gian
    Quản lý thời gian bao gồm các quy trình cần thiết để đảm bảo dự án hoàn
thành đúng lúc.
                                       Quản lý thời gian

 Xác định các hoạt động              Sắp xếp các hoạt động            Ước tính thời gian thực hiện
                                                                               hoạt động
1. Đầu vào                        1. Đầu vào
-Cấu trúc phân chia dự án         - Danh sách hoạt động.              1. Đầu vào
-Báo cáo về phạm vi của dự        - Mô tả sản phẩm.                   - Danh sách hoạt động.
án.                               - Trình tự thực hiện công việc      - Những giả định. Những yêu
 -Các thông tin của dự án         dự án bắt buộc.                     cầu về nguồn lực.
tương tự.                         - Các nhân tố tác động bên          -Khả năng sẵn sàng các nguồn
- Những yếu tố ràng buộc.         ngoài.                              lực.
những giả định.                    -Các yếu tố ràng buộc, giả         -Thông tin của dự án trước.
2. Công cụ và kỹ thuật            định                                2. Công cụ và kỹ thuật
- Phân chia dự án.                2. Công cụ và kỹ thuật              - Đánh giá của chuyên gia.
- WBS của một số dự án             -Phương pháp sơ đồ mạng             -Đánh giá tong thể. Phương
tương tự.                         nut (AON).                          pháp tính toán thời gian thực
3. Đầu ra                          -Phương pháp sơ đồ mạng            hiện.
- Danh sách hoạt động.            AOA.                                3. Đầu ra
-Tính toán chi tiết hỗ trợ.       3. Đầu ra                           -Ứoc tính thời gian thực hiện
- Cập nhật cấu trúc phân           -Biểu đồ mạng của dự án.           hoạt động.
chia dự án.                       - Cập nhật danh mục hoạt            -Cập nhật danh mục hoạt động
                                  đông.



              Xây dựng lịch làm việc                       Kiểm soát lịch trình dự án

     1. Đầu vào                                     1. Đầu vào
     - Sơ đồ mạng của dự án.                        - Lịch thực hiện dự án, Các báo cáo tiến
     - Ước tính thời gian thực hiện từng công       độ, yêu cầu thay đổi kế hoạch quản lý
     việc, lịch chọn.                               thời gian.
     - Yêu cầu về nguồn, Mô tả nguồn.               2. Công cụ và kỹ thuật
     - Những yếu tố hạn chế, giả định.              - Hệ thống kiểm soát những thay đổi
     2. Công cụ và kỹ thuật                         lịch thực hiện công việc.
     - Phân tích toán học, giảm thời gian thực      - Cách tính độ sai lệch thời gian, phần
     hiện dự án.                                    mềm quản lý dự án.
     - Phần mềm quản lý dự án.                      3. Đầu ra
     3. Đầu ra                                      - Cập nhật lịch thực hiện công việc,
     - Lịch thực hiện, Kế hoạch quản lý thời        điều chỉnh các hoạt động
     gian, Cập nhật các nguồn lực đòi hỏi.          - Các bài học kinh nghiệm.




   Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                                 14
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

   2.2.4. Quản lý chi phí
    Quản lý chi phí bào gồm các quy trình cần thiết để đảm bảo rằn dự án được
hoàn thành với kinh phí đã đựợc phê duyệt. Chi phí của dự án quyết định bởi chi
phí các nguồn cần thiết để hoàn thành tất cả các nhiệm vụ của dự án.
                                       Quản lý chi phí

              Lập kế hoạch nhân lực                            Ước tính chi phí

    1. Đầu vào                                    1. Đầu vào
    - Cấu trúc phân chia công việc.               - Cấu trúc phân chia công việc
    - Thông tin tương tự dự án trước.             - Các nguồn đòi hỏi.
    - Giới hạn phạm vi                            - Đơn giá, ước tính thời gian cho từng công
    - Mô tả các nguồn lực đòi hỏi.                việc.
    - Chiến lược tổ chức thực hiện                - Các thông tin từ các dự án tương tự,
    2. Công cụ và kỹ thuật                        2. Công cụ và kỹ thuật
    - Đánh giá của chuyên gia                     - Công thức toán học
    - Đề xuất nhiều phương án lựa chọn.           - Phần mềm Exel
    3. Đầu ra                                     3. Đầu ra
    - Các nguồn lực đồi hỏi, số lượng             - Ước tính chi phí
                                                  - Các tính toán chi tiết bổ trợ
                                                  - Kế hoạch quản lý chi phí



              Dự thảo ngân sách                              Kiểm soát chi phí

     1. Đầu vào                                 1. Đầu vào
     - Ước tính chi phí.                        - Chi phí kế hoạch, Các báo cáo tài chính
     - Cấu trúc phân chia công việc.            - Các yêu cầu thay đổi
     - Lịch thực hiện dự án.                    - Kế hoạch quản lý chi phí
     2. Công cụ và kỹ thuật                     2. Công cụ và kỹ thuật
     - Công cụ và kỹ thuật ước tính chi phí     - Hệ thống kiểm tra thay dổi chi phí
     3. Đầu ra                                  - Phương pháp xác định độ lệch chi phí
     - Chi phí cơ sở (chi phí kế hoạch ban      - Các kế hoạch bổ sung, tính toán nền móng
     đầu)                                       3. Đầu ra
                                                - Ước tính chi phí điều chỉnh
                                                - Tính toán lại ngân sách,
                                                - Uớc tính tổng chi phí dự án




  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                              15
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

   2.2.5. Quản lý chất lượng
    Quản lý chất lượng bào gồm các quy trình cần thiết để đảm bảo rằng dự án sẽ
thỏa mãn những sự cần thiết phải thực hiện dự án (lý do tồn tại). Nó bao gồm toàn
bộ các hoạt động của chức năng quản lý chung như xác định chính sách chất
lượng, mục tiêu về chất lượng và trách nhiệm quản lý thực hiện các mục tiêu này
bằng cách lập kế hoạch chất lượng, kiểm soát chất lượng, đảm bảo chất lượng và
cải tiến chất lượng với hệ thống chất lượng.

                                     Quản lý chất lượng


   Lập kế hoạch chất lượng           Đảm bảo chất lượng           Kiểm tra chất lượng

   1. Đầu vào                     1. Đầu vào                    1. Đầu vào
   - Mô tả sản phẩm               - Kết quả của các biện pháp   - Kế hoạch quản lý chất
   - Các tiêu chuẩn và quy        quản lý chất lượng            lượng
   định                           - Các chỉ tiêu vận hành       - Xác định các chỉ tiêu vận
   - Quy trình đầu ra khác        2. Công cụ và kỹ thuật        hành
   2. Công cụ và kỹ thuật         -Công cụ kỹ thuật quản lý     - Danh mục các tiêu chuẩn
   - Phân tích chi phí/ lợi ích   kế hoạch chất lượng           nghiệm thu
   - Các tiêu chuẩn               - Biêu mẫu kiểm tra chất      2. Công cụ kỹ thuật
   - Kinh nghiệm                  lượng                         - Thanh tra, giám sát,
   3. Đầu ra                      3. Đầu ra                     kiểm tra.
   - Kế hoạch quản lý chất         Cải tiến chất lượng          - Biểu đồ
   lượng                                                        - Phân tích xu thế, phân
   - Xác định các chỉ tiêu vận                                  tích nhân - quả
   hành                                                         3. Đầu ra
   - Danh mục nghiệm thu                                        - Cải thiện chất lượng
   - Đầu ra của các quy trình                                   - Quy định nghiệm thu
   khác                                                         - Hoàn tất bảng nghiệm
                                                                thu như trong danh mục




  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                              16
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

   2.2.6. Quản lý nguồn nhân lực
    Quản lý nguồn nhân lực bao gồm các quy trình cần thiết để đạt được hiệu quả
nhất việc sử dụng nhân lựuc tham gia dự án, bao gồm tất cả các bên tham gia dự
án: Nhà tài trợ, khách hàng, nhà thầu, cá nhân tham gia…
                                  Quản lý nguồn nhân lực



       Kế hoạch tổ chức              Tuyển nhân viên             Phát triển đội ngũ

  1. Đầu vào                     1. Đầu vào                 1. Đầu vào
  - Các mặt phân giới của dự     - Mô tả nhóm nhân lực      - Nhân lực của dự án
  án                             - Các tài liệu hướng dẫn   - Kế hoạch dự án
  - Nhu cầu nhân lực             tuyên mộ nhân lực          - Kế hoạch quản lý nhân lực
  - Các ràng buộc                2. Công cụ và kỹ thuật     - Các báo cáo sử dụng nhân
  2. Công cụ và kỹ thuật         - Thỏa thuận               lực
  - Các dự án tương tự           - Thử việc                 - Ý kiến nhận xét từ bên ngoài
  - Tài liệu hướng dẫn           - Tuyển dụng               2. Công cụ và kỹ thuật
  - Lý thuyết tổ chức            3. Đầu ra                  - Kỹ năng quản lý tổng hợp
  - Phân tích của các bên liên   - Phân công nhân lực dự    - Sắp xếp, đào tạo
  quan                           án                         3. Đầu ra
  3. Đẩu ra                      - Hướng dẫn nhóm dự án     - Cải thiện các chỉ tiêu sử
  - Kế hoạch quản lý nhân lực                               dụng nhân lực
  - Sơ đồ chi tiết                                          - Đầu vào của các đánh giá
  - Bổ trợ chi tiêt                                         hiệu suất sử dụng lao động




  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                         17
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

   2.2.7. Quản lý thông tin
       Quản lý thông tin bao gồm các quá trình cần thiết để đảm bảo tính kịp thời
từ việc phất thông tin, phổ biến thông tin, thu thập thông tin, lưu trữ thông tin và
việc sẵng sang cung cấp thông tin của dự án. Nó cung cấp những liên kết giữa mọi
người. Tất cả mọi người có liên quan đến dự án đều phải được chuẩn bị để giữ và
hận thông tin của dự án , phải hiểu được những thông tin nào liên quan đến họ

                                   Quản lý thông tin

         Kế hoạch liên quan của dự án            Tổ chức phân phối thông tin

       1. Đầu vào                              1. Đầu ra
       - Nhu cầu thị trường đòi hỏi            - Kết quả công việc
       - Công nghệ thông tin, các ràng         - Kế hoạch quản lý thông tin
       buộc                                    2. Công cụ và kỹ thuật
       - Các giả định                          - Kỹ năng thông tin
       2. Công cụ và kỹ thuật                  - Hệ thống thu nhận thông tin
       - Phân tích các bên liên quan           - Hệ thống phân phối thông tin
       3. Đầu ra                               3. Đầu ra
       - Kế hoạch quản lý                      - Hồ sơ của dự án



              Báo cáo đánh giá                   Kết thúc dự án về mặt hành
                                                           chính
    1. Đầu vào
    - Kế hoạch dự án, kết quả công việc        1. Đầu vào
    - Các biên bản khác của dự án              - Các tài liệu đánh giá dự án
    2. Công cụ và kỹ thuật                     - Tài liệu về sản phẩm dự án
    - Tổng quan toàn bộ việc tổ chức dự án     2. Công cụ và kỹ thuật
    - Phân tích độ lệch,                       - Công cụ, kỹ thuật báo cáo đánh
    - Phân tích xu thế                         giá thực hiệ dự án
    - Phân tích giá trị tăng thêm              3. Đầu ra
    - Công cụ và kỹ thuật phân phối thông      - Biên bản nghiệm thu thực hiện
    tin                                        - Bài học kinh nghiệm
    3. Đầu ra
    - Các báo cáo đánh giá
    - Đề nghị thay đổi




  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                           18
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

   2.2.8. Quản lý rủi ro
    Quản lý rủi ro bao gồm các quy trình liên quan đến việc xây dựng, phân tích
đối phó lại rủi ro của dự án. Nó bao gồm việc làm tăng lên đên tột độ các kết quả
của những sự kiện có tác động tốt đến dự án và làm giảm tối thiểu hậu quả của
những sự kiện có ảnh hưởng xấu đên dự án
                                          Quản lý rủi ro

                 Nhận diện                                       Định lượng rủi ro

   1. Đầu vào                                       1. Đầu vào
   - Các đầu ra kế hoạch khác                       - sự chấp nhận rủi ro của các bên
   - Thông tin của dự án tương tự                   - Các nguồn rủi ro, các sụ kiên sinh ra rủi ro
   2. Công cụ và kỹ thuật                           - Ước tính chi phí, ước tính thời gian
   - Kỹ thuật nảy ý nghĩ (Brainstomy)               2. Công cụ và kỹ thuật
   - Phân tích nhân - quả                           - Giá trị tiền tệ mong đợi
   - Phỏng vấn                                      - Tổng kết thống kê
   3. Đầu ra                                        - Cây quyết định
   - Các nguồn rủi ro                               - Đánh giá của chuyên gia
   - Các sự kiện sinh ra rủi ro                     3. Đầu ra
   - Đầu vào của các quy trình khác                 - Các cơ hội đe dọa, chống lại rủi ro
                                                    - Các cơ hội chấp nhận, bỏ qua rủi ro



         Biện pháp đối phó rủi ro                          Kiểm soát việc đối phó rủi ro

  1. Đầu vào                                        1. Đầu vào
  - Các cơ hội rủi ro, chống lại rủi ro             - Kế hoạch quản lý rủi ro
  -Các cơ hội chấp nhận, bỏ qua rủi ro              - Các sự kiện rủi ro đã co
  2. Công cụ và kỹ thuật                            - Các sự kiện rủi ro đã xác định
  - Mua hàng hóa dịch vụ                            2. Công cụ và kỹ thuật
  - Kế hạch hạn mức                                 - Phát triển thêm các biện pháp chống rủi ro
  - Phòng ngừa, mua bảo hiểm                        3. Đẩu ra
  3. Đầu ra                                         - Hoạt động hiệu chỉnh
  - Kế hoạch quản lý rủi ro                         - Cập nhật bổ sung kế hoạch quản lý
  - Đầu vào các quyết định
  - Kế hoạch hạn chế rủi ro
  - Hợp đồng cam kết




  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                                  19
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

   2.2.9. Quản lý đấu thầu
   Quản lý đấu thầu bào gồm các quy trình cần thiết để được cung cấp các hàng
hóa và dịch vụ từ bên ngoài tổ chức thực hiện dự án.
                                      Quản lý đấu thầu


     Kế hoạch mua hàng           Kế hoạch tìm kiếm nguồn          Phân tích các nhà bán
                                          hàng                            hàng
  1. Đầu vào
  - Mổ tả sản phẩm              1. Đầu vào                       1. Đẩu vào
  - Các nguồn mua               - Bản kê công việc               - Tài liệu hàng mua
  - Các điều kiện mua hàng      - Các kế hoạch đàu ra khác       - Danh mục các nhà bán
  - Các ràng buộc, giả định     2. Công cụ và kỹ thuật           hàng
  2. Công cụ và kỹ thuật        - Các tiêu chuẩn                 2. Công cụ và kỹ thuật
  - Phân tích đánh giá của      - Đánh giá của chuyên gia        - Đấu thầu
  chuyên gia                    3. Đẩu ra                        - Quảng cáo mua hàng
  - Lựa chọn dạng hợp đồng      - Tài liệu mua hàng              3. Đầu ra
  3. Đẩu ra                     - Các chỉ tiêu đánh giá          - Kế hoạch đề xuất
  - Kế hoạch mua hàng           - Cập nhật lại bảng kê công
  - Bản kê công việc            việc



   Lựa chọn nguồn hàng               Quản lý hợp đồng               Kết thúc hợp đồng

 1. Đầu vào                     1. Đầu vào                       1. Đầu vào
 - Kế hoạch đã đề xuất          - Kết quả công việc              - Tài liệu hợp đồng
 - Các chỉ tiêu đánh giá        - Các yêu cầu thay đổi           2. Công cụ và kỹ thuật
 - Chiến lược tổ chức thực      - Hóa đơn bán hàng               - Kiểm kê, kế toán mua
 hiện dự án                     2. Công cụ và kỹ thuật           hàng
 2. Công cụ và kỹ thuật         -Hệ thống kiểm tra thay đổi      3. Đầu ra
 - Thương thảo hợp đồng         - Báo cáo bán hàng               - Dữ liệu hợp đồng
 - Hệ thống thanh toán          - Hệ thống thanh toán            - Biên bản nghiệm thu
 - Các tính toán độc lập        3. Đẩu ra                        thanh lý hợp đồng
 3. Đẩu ra                      - Các thay đổi hợp đồng
 - Hợp đồng                     - Yêu cầu thanh toán, trao đổi
                                tiền hàng




  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                           20
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

II. QUẢN LÝ DỰ ÁN XÂY DỰNG
   1. Tổng quan về dự án xây dựng
   1.1. Khái niệm
     Sản phẩm đầu tư xây dựng là các công trình xây dựng đã hoàn thành (bao
gồm cả việc lắp đặt thiết bị công nghệ ở bên trong). Sản phẩm xây dựng là kết tinh
của các thành quả khoa học - công nghệ và tổ chức sản xuất của toàn xã hội ở một
thời kỳ nhất đinh. Nó là một sản phẩm có tính chất liên ngành, trong đó những lực
lượng tham gia chế tạo sản phảm chủ yếu: các chủ đầu tư, các doanh nghiệp nhận
thầu xây lắp, các doanh nghiệp tư vấn xây dựng, các doanh nghiệp sản xuất thiết
bị công nghệ, vật tư thiết bị xây dựng, các doanh nghiệp cung ứng, các tổ chức
dịch vụ ngân hàng và tài chính, các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan.
   1.2. Bản chất của các dự án xây dựng
    Dự án xây dựng hàm chứa bản chất lưỡng tính: một mặt dự án xây dựng là tập
hợp các hồ sơ và bản vẽ thiết kế, trong đó bao gồm các tài liệu pháp lý, quy hoạch
tổng thể, kiến trúc, kết cấu, công nghệ tổ chức thi công v.v… được giải quyết đối
với công trình xây dựng; mặt khác, đây là môi trường hoạt động phù hợp với
những mục đính đã được đặt ra, nghĩa là một quá trình xây dựng có định hướng
đối với các công trình mới hoặc cải tạo đối với các công trình hiện hữu đang sản
xuất.
     Tóm lại, dự án xây dựng được hiểu như một phạm vi hoạt động sáng tạo
hoặc thay đổi cả những chức năng hoạt động của công trình, hệ thống sản xuất,
công nghệ kỹ thuật, môi truờng… cũng như sự hình thành toàn thể từ quan điểm
thống nhất của các mục tiêu, địa điểm và thời gian thực hiện.
   Loại dự án xây dựng được xác định bởi quy mô, thời hạn thực hiện, chất
lượng, mục tiêu, sự hạn chế tài nguyên… và quản lý dự án xây dựng đòi hỏi phải
có một tổ chức năng động, các thành viên thông thạo công việc, biết phối hợp hoạt
động với nhau một cách hiệu quả.
   Xuất phát từ tầm quan trọng của yếu tố thời gian, nhiều dự án xây dựng có vốn
đầu tư không lớn, nhưng thời điểm giành cơ hội cạnh tranh bán sản phẩm của chủ
đầu tư ra ngoài thị trường lại cấp bách, do vậy, mà công tác quản lý dự án xây
dựng đảm bảo đưa công trình vào hoạt động đúng hạn có một ý nghĩa đặc biệt
quan trọng trong kinh doanh.
    Về chất lượng dự án xây dựng có thể không sai sót, nhưng điểm chủ yếu đối
với chất lượng công trình là độ tin cậy và bền vững cao. Những dự án như vậy
chúng ta thường gặp ở những nhà máy hóa chất, khí gas hoặc điện nguyên tử.



  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                      21
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

    Dự án xây dựng không phải tồn tại một cách ổn định cứng. Hàng loạt những
phần tử của nó đều có thể thay đổi trong quá trình thực thi do nhiều nguyên nhân,
chẳng hạn các tác nhân từ bên trong như nguồn nhân lực, tài chính, các hoạt động
sản xuất… và bên ngoài như môi trường chính trị, kinh tế, công nghệ, kỹ thuật,
thậm chí cả các điều kiện tự nhiên - xã hội v.v… Những phần tử riêng của dự án
có thể được sử dụng vừa như các yếu tố thuộc thành phần bên trong, vừa như bên
ngoài của chính nó, chẳng hạn, một đơn vị xây lắp chuyên ngành đồng thời có thể
thực hiện công việc của một vài dự án khác nhau.
    Khởi đầu dự án xây dựng có thể được tính từ thời điểm xuất vốn đầu tư để
thực hiện công trình. Tuy nhiên trước đó người ta có thể còn phải chờ đợi, cân
nhắc các phương án và lựa chọn chúng, nhưng dù sao thì dự án vẫn tồn tại một
cách trừu tượng cho đến khi hiện diện một quá trình thực thi thực tế.
    Kết thúc dự án xây dựng được tính vào thời điểm bàn giao công tình đưa vào
sử dụng và vận hành sản xuất ra sản phẩm đạt công suất thiết kế. Trong điều kiện
thị trường, chủ đầu tư kỳ vọng không chỉ ở công trình đang xây dựng, mà điều
chính yếu là kết quả từ công trình xây dựng mang lại nguồn thu và lợi nhuận như
thế nào sau khi đưa công trình vào sản xuất kinh doanh. Bởi vậy, chủ đầu tư xem
sự vận hành của công trình trong tương quan với những mục đích kinh doanh của
mình. Chính vì thế mà chủ đầu tư hết sức thận trọng xem xét các yếu tố chi phí
trong toàn bộ dự án. Thật vậy, khoản chi phí trực tiếp cho quá trình vận hành công
trình có thể giảm đáng kể do việc tăng chi phí ban đầu ở giai đoạn xây dựng.
    Thí dụ: Khi sử dụng vật liệu bao che công trình cách nhiệt tốt, mặc dù có thể
làm tăng chi phí ban đầu, nhưng lại giảm đáng kể mức độ tiêu hao năng lượng để
điều hòa nhiệt độ trong suốt quá trình sản xuất.
    Trong thành phần của bước thực hiện dự án, việc lựa chọn công ty tư vấn và
nhà thầu xây dựng có một ý nghĩa rất quan trọng. Thật vậy, trong bước thực hiện
các dự án xây dựng luôn luôn tiềm ẩn và nẩy sinh nhiều yếu tố rủi ro cả trong kỹ
thuật lẫn tài chính và có thể làm sai lệch tiến độ. Kinh nghiệm đã chỉ ra rằng, biện
pháp cơ bản để rút ngắn thời gian thực hiện các dự án, chính là khả năng phối hợp
tốt giữa những con người cụ thể với toàn bộ các công việc ngay từ thời điểm đầu
tiên đến khi kết thúc công trình. Những dự án được xem là thành công, chỉ khi
tổng các chi phí không vượt quá tổng dự toán hoặc tổng mức đầu tư (trong dự án
khả thi) và thời gian thực hiện phải tương úng với hạn định trong kế hoạch.
    1.3. Những đặc điểm kinh tế kỹ thuật của dự án xây dựng
    Ngành xây dựng có những đặc thù nếu được xem xét riêng thì cũng có ở các
ngành khác, nhưng khi kết hợp chúng lại thì chỉ xuất hiện trong ngành xây dựng,
vì thế cần được nghiên cứu riêng. Các đặc thù ở đây chia làm bốn nhóm: bản chất
tự nhiên của sản phẩm, cơ cấu của ngành cùng với tổ chức quá trình xây dựng;
những nhân tố quyết định nhu cầu; phương thức xác định giá cả. Những đặc điểm

  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                       22
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

sản phẩm xây dựng có ảnh hưởng lớn đến phương thức tổ chức sản xuất và quản
lý kinh tế trong ngành xây dựng, làm cho việc thi công xây lắp công trình xây
dựng có nhiều điểm khác biệt so với việc thi công các sản phẩm của các ngành
khác. Sản phẩm xây dựng với tư cách là các công trình xây dựng hoàn chỉnh
thường có đặc điểm sau:
     Sản phẩm mang nhiều tính cá biệt, đa dạng về công dụng, cấu tạo và cả về
phương pháp chế tạo. Sản phẩm mang tính đơn chiếc vì phụ thuộc vào đơn đặt
hàng của chủ đầu tư, điều kiện địa lý, địa chất công trình nơi xây dựng.
     Sản phẩm là những công trình được xây dựng và sử dụng tại chỗ. Vốn đầu tư
xây dựng lớn, thời gian kiến tạo và thời gian sử dụng lâu dài. Do đó, khi tiến hành
xây dựng phải chú ý ngay từ khi lập dự án để chọn địa điểm xây dựng, khảo sát
thiết kế và tổ chức thi công xây lắp công trình sao cho hợp lý, tránh phá đi làm lại,
hoặc sửa chữa gây thiệt hại vốn đầu tư và giảm tuổi thọ của công trình.
     Sản phẩm thường có kích thước lớn, trọng lượng lớn. Số lượng, chủng loại vật
tư, thiết bị xe máy thi công và lao động phục vụ cho mỗi công trình cũng rất khác
nhau, lại luôn thay đổi theo tiến độ thi công. Bởi vậy giá thành sản phẩm rất phức
tạp thường xuyên thay đổi theo từng khu vực, từng thời kỳ.
     Sản phẩm có liên quan đến nhiều ngành cả về phương diện cung cấp các yếu
tố đầu vào, thiết kế và chế tạo sản phẩm, cả về phương diện sử dụng công trình.
     Sản phẩm xây dựng liên quan đến nhiều cảnh quan và môi trường tự nhiên, do
đó liên quan đến lợi ích của cộng đồng, nhất là đến dân cư của địa phương nơi đặt
công trình.
    Sản phẩm mang tính tổng hợp về kỹ thuật, kinh tế, xã hội, văn hóa - nghệ
thuật và quốc phòng. Sản phẩm chịu nhiều ảnh hưởng của nhân tố thượng tầng
kiến trúc, mang bản sắc truyền thống dân tộc, thói quen tập quán sinh hoạt… Có
thể nói sản phẩm xây dựng phản ánh trình độ kinh tế khoa học - kỹ thuật và văn
hóa trong từng giai đoạn phát triển một đất nước.
    Sản phẩm xây dựng thuộc phần kết cấu nâng đỡ bao che không trực tiếp tác
động tới đối tượng lao động trong quá trình sản xuất sản phẩm. Đặc điểm này đòi
hỏi người thiết kế phải chọn những giải pháp kết cấu, giải pháp bố cục mặt bằng
hợp lý, tiết kiệm.
   2. Quản lý dự án xây dựng
    2.1. Khái niệm
      Quản lý đầu tư trong xây dựng là tập hợp những tác động của nhà nước, chủ
đầu tư đến toàn bộ quá trình đầu tư xây dựng kể từ bước xác định dự án đầu tư xây
dựng đến khi thực hiện dự án tạo ra công trình bàn giao đưa vào sử dụng để đạt
được mục tiêu đầu tư đã xác định.


  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                        23
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

    2.2. Nội dung quản lý dự án xây dựng.
    - Quản lý lập báo cáo đầu tư để xin phép đầu tư
    - Quản lý lập, thẩm định, quyết định đầu tư cho các dự án hoặc báo cáo kinh tế
kỹ thuật xây dựng công trình.
    - Quản lý việc điều chỉnh dự án đẩu tư xây dựng công trình.
    - Quản lý lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế, dự toán, tổng dự toán xây dựng
công trình.
    - Quản lý về cấp phép xây dựng công trình
    - Quản lý lựa chọn nhà thầu trong hoạt động xây dựng
    - Quản lý thi công xây dựng công trình
    - Quản lý khối lượng thi công xây dựng
    - Quản lý môi trường xây dựng
    - Quản lý bảo hành công trình xây dựng.
    3. Nguyên tắc quản lý dự án đầu tư xây dựng
    Đầu tư xây dựng công trình phải phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển
kinh tế xã hội, quy hoạch phát triển ngành, quy hoạch xây dựng.
    Đầu tư xây dựng công trình phải đảm bảo an ninh, an toàn xã hội và an toàn
môi trường.
    Đầu tư xây dựng công trình phải phù hợp vói các quy định của pháp luật về
đất đai và pháp luật khác có liên quan.
    Ngoài những nguyên tắc trên thì tùy thuôc theo từng nguồn vốn sử dụng cho
dự án mà quản lý nhà nước đối với dự án còn phải theo nguyên tắc sau:
    - Đối với dự án sử dụng vốn ngân sách: Nhà nước quản lý toàn diện quá trình
đầu tư xây dựng từ việc xác định chủ trương đầu tư, lập dự án, quyết định đầu tư,
lập thiết kế, tổng dự toán, lựa chọn nhà thầu, thi công xây dựng đến khi nghiệm
thu, bàn giao đưa công trình vào khai thác sử dụng.
    - Đối với dự án sử dụng vốn tín dụng nhà nước bảo lãnh, vốn tín dụng đầu tư
phát triển của nhà nước và vốn đầu tư phát triển của doanh nghiệp nhà nước: Nhà
nước chỉ quản lý về chủ trương và quy mô đầu tư. Doanh nghiệp có dự án đầu tư
tự chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện và quản lý dự án theo quy định của pháp
luật.
    - Đối với dự án sử dụng vốn khác kể cả vốn tư nhân: Chủ đầu tư quyết định
hình thức đầu tư và nội dung quản lý dự án. Riêng trường hợp dự án sử dụng vốn
hỗn hợp từ nhiều nguồn vốn thì các bên góp vốn thỏa thuận về phương thức quản
lý hoặc quản lý theo quy định đối với loại nguồn vốn có tỷ trọng lớn nhất trong
tổng mức đầu tư của dự án.


  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                      24
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

                                      Chương 2
 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ DƯ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT
         GIAO THÔNG VẬN TẢI Ở VIỆT NAM

I. ĐÁNH GIÁ TỔNG QUAN CÔNG TÁC ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT
5 NĂM 2001-2005
   1. Đặc điểm tình hình:
    Nền kinh tế nước ta vẫn giữ được nhịp độ tăng trưởng cao, tạo điều kiện thuận
lợi cho đầu tư xây dựng CSHT GTVT phát triển. Nhà nước ban hành nhiều cơ chế
chính sách tạo tiền đề cho việc tăng cường công tác quản lý tổ chức lại bộ máy,
giải phóng năng lực sản xuất và mở rộng các hình thức huy động vốn. Chính phủ
tiếp tục ưu tiên đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông vận tải nhằm làm tăng
năng lực và chất lượng dịch vụ vận tải. Ngoài việc tập trung tăng thêm vốn đầu tư
cho giao thông vận tải từ các nguồn đặc biệt, vay tín dụng ưu đãi, phát hành trái
phiếu chính phủ, chính phủ đặc biệt quan tâm chỉ đạo, giải quyết kịp thời những
khó khăn vướng mắc lớn như trả nợ khối lượng hoàn thành, ứng trước vốn kế
hoạch, tháo gỡ khó khăn về tài chính cho các doanh nghiệp… giao trách nhiệm
đến cho các địa phương trong công tác bảo vệ hành lang đường bộ, an toàn giao
thông, giải phóng mặt bằng… Quốc hội, Chính phủ đã có các nghị quyết về chống
đầu tư dàn trải, chống thất thoát, nợ đọng trong xây dựng cơ bản. Tuy vậy thời
gian qua ngành giao thông vận tải cũng gặp nhiều khó khăn. Mặc dù nhà nước
tăng vốn đầu tư nhưng các dự án trong nước vẫn thiếu vốn nghiêm trọng. Nhiều
dự án dở dang phải tạm đình hoãn, các dự án quan trọng, cấp bách không có vốn
để triển khai.
   2. Thành tựu đạt được trong 5 năm
   - Vốn đầu tư thực hiện: Trong 5 năm tổng vốn đầu tư xây dựng cơ bản của
ngành giao thông vận tải được giao 65.028 tỷ đồng trong đó:
    + Bộ giao thông vận tải được giao trực tiếp 61.734 tỷ gồm: vốn ngân sách
13.190 tỷ; vốn ODA 15.777 tỷ; vốn tín dụng ưu đãi 7.062 tỷ; vốn đặc biệt 5.122
tỷ; vốn trái phiếu chính phủ 18.619 tỷ; vốn doanh nghiệp từ các hình thức đầu tư
BT, BOT 2.001 tỷ.
   - Khối lượng chủ yếu hoàn thành
    + Đường bộ: Cơ bản đã nâng cấp cải tạo xong hệ thống trục dọc gồm Quốc lộ
1 từ Lạng Sơn    Cần Thơ cùng với các cầu lớn và hầm Hải Vân, đường Hồ Chí
Minh. Hệ thống Quốc lộ hướng tâm tới các đô thị lớn Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh
cũng đã được hoàn thành gồm: Quốc lộ 5, Quốc lộ 10, Quốc lộ 2, đoạn Quốc lộ 18

  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                     25
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

đường Xuyên Á, Quốc lộ 51, Quốc lộ 13, các dự án, đoạn tuyến trên các vành đai
các tuyến ngang nối Quốc lộ 1 với đường Hồ Chí Minh, Tây Nguyên, các tuyến
Quốc lộ khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long và các Quốc lộ khác trên phạm vi cả
nước.
    + Đường sắt: Cơ bản hoàn thành chương trình cơ khí hóa bảo trì, bảo dưỡng
đường sắt, khôi phục 19 cầu trên tuyến đường sắt Thống Nhất, 4 hầm qua đèo Hải
Vân và từng bước nâng cấp các tuyến đường sắt chủ yếu, nâng cao năng lực, đảm
bảo an toàn và đã rút ngắn thời gian chạy tàu trên những tuyến đường quan trọng:
tuyến Hà Nội - Hồ Chí Minh từ 32h xuống còn 29h, Hà Nội - Hải Phòng từ 3h
xuống 2h, Hà Nội - Lào Cai từ 10h - 5h, Hà Nội - Đồng Đăng từ 7h - 5h.
    + Cảng biển: Đã ký hiệp định và triển khai xây dựng cảng lớn Cái Mép - Thị
Vải phục vụ di dời cảng Sải Gòn. Hoàn thành nâng cấp cảng Cần Thơ để phát
triển giao thông vận tải phục vụ phát triển kinh tế - xã hội đồng bằng Sông Cửu
Long. Hoàn thành nâng cấp các cảng Đà Nẵng giai đoạn 1, Hải Phòng giai đoạn 1,
Vũng Áng giai đoạn 1, Cửa Lò giai đoạn 1. Xây dựng mới cầu tầu cảng Quy
Nhơn, cầu tầu 2 vạn tấn cảng Nha Trang, cầu cảng bến số 5, 6, 7. Cảng Cái Lân,
Cầu Lìn ke, cảng Ninh Phúc, đài thông tin Duyên Hải Việt Nam, nâng cấp hệ
thống đèn biển… Nâng lượng hàng hóa thông qua cảng tăng từ 92.5 triệu tấn (năm
2001) lên 140.4 triệu tấn (năm 2005)
   + Đường sông: Hoàn thành cơ bản việc nâng cấp 2 tuyến đường thủy phía
Nam, tuyến Quảng Ninh - Cô Tô, nâng cấp nhà máy đóng mới và sửa chữa
phương tiện thủy, cảng Việt trì, Thanh thải chướng ngại vật trên sông . Trung
ương quản lý, xây dựng cảng Ninh Phúc, xây dựng cảng Long Bình, nâng cáp mở
rộng bến Xà Lan 1.000DWT, tuyến vận tải thủy Đổng Tháp Mười và tứ giác Long
Xuyên
    + Hàng không: Hoàn thành nhà ga T1, đường cất hạ cánh 1B (Nội bài). Cải
tạo hệ thống cảng hạ cánh, đường lăn cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, nhà
ga cảng hàng không Cam Ranh, nhà ga Cảng hàng không Phú Bài…, đường cất hạ
cánh cảng hàng không Côn Sơn( Bà Rịa - Vũng Tàu), nhà ga và đường cất hạ cánh
các cảng hàng không Vinh, Điện Biên Phủ, Pleiku…
    + Năng lực tăng thêm: Trong 5 năm qua có 10.080km đường bộ được nâng
cấp cải tạo và xây dựng mới, xây dựng mới 112.148md cầu và 7.21md hầm đường
    + Giao thông đô thị: Hoàn thành các nút giao thông Nam Thăng Long,
Chương Dương, Ngã Tư Vọng, Ngã Tư Sở, triển khai dự án phát triển giao thông
đô thị Hà Nội, cầu hầm Thủ Thiêm và đường Đông - Tây thành phố Hồ Chí Minh,
triển khai xây dựng một số cầu qua sông Sài Gòn, Sông Đồng Nai; Cầu Vĩnh Tuy,
Cầu Thanh trì qua sông Hồng.


  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                    26
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

    + Giao thông nông thôn: Đã huy động được 17.901,847 tỷ xây dựng giao
thông nông thôn, từ nhiều nguồn : dân đóng góp, địa phương đầu tư, trung ương
hỗ trợ… Đã xây dựng mới được 15834km đường, sửa chữa, nâng cấp 88.105km
đường các loại. 150.306 md cầu bê tông cốt thép, 15.327md ngầm tràn các loại.
    Với những nỗ lực trong thời gian qua, hệ thống CSHT GTVT được nâng cấp
một bước đáng kể, kể cả vùng núi, vùng sâu vùng xa. Nhiều tuyến giao thông
quan trọng, nhiều cầu lớn, bên cảng, sân bay được hoàn thành đưa vào khai thác
sử dụng phát huy tốt hiệu quả. Diện mạo CSHT GTVT đất nước, nhất là ở một số
đầu mối giao thông quan trọng như Hà Nội, Hồ Chí Minh, Hải phòng, Quảng
Ninh, Đà Nẵng đã mang dáng dấp của một hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông
hiện đại.


II. NHỮNG TỒN TẠI TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY
DỰNG CSHT GTVT Ở NƯỚC TA HIỆN NAY.
   1. Những tồn tại:
    1,5 % lμ con sè mμ c¸c Bé, ngμnh, ®Þa ph−¬ng ®−a ra vÒ thÊt tho¸t vμ l·ng
phÝ trong XDCB; 10% lμ con sè c¸c chuyªn gia kinh tÕ ®−a ra; 14 % lμ con sè
cña kÕt qu¶ c¸c ®ît thanh tra ChÝnh phñ thùc hiÖn trong n¨m 2003; 30% lμ
con sè mμ mét ®¹i biÓu Quèc héi ®−a ra vμ cho lμ cã c¬ së ch¾c ch¾n.
    Theo sè liÖu thèng kª cña ®oμn gi¸m s¸t Quèc héi vÒ XDCB , trong sè
1.505 dù ¸n ®−îc kiÓm tra cã 176 dù ¸n vi ph¹m thÈm ®Þnh dù ¸n, 198 dù ¸n
c«ng tr×nh vi ph¹m qui chÕ ®Êu thÇu, 802 dù ¸n, c«ng tr×nh thi c«ng sai thiÕt
kÕ, sai chñng lo¹i vËt t−, thiÕt bÞ; kh«ng phª duyÖt khèi l−îng ph¸t sinh, vi
ph¹m c¸c qui chÕ vÒ tr×nh tù, thñ tôc trong qu¶n lý ®Çu t− x©y dùng.
   VÒ chÊt l−îng nghiÖm thu, thanh to¸n c«ng tr×nh: 145 dù ¸n c«ng tr×nh vi
ph¹m vÒ thiÕt kÕ, kh¶o s¸t; 720 dù ¸n, c«ng tr×nh vi ph¹m qui ®Þnh khi ®−a
c«ng tr×nh vμo khai th¸c sö dông.
   T×nh h×nh thÊt tho¸t vμ l·ng phÝ cô thÓ nh− sau:
   1.1. Tån t¹i trong kh©u qui ho¹ch, kh¶o s¸t thiÕt kÕ , lËp dù ¸n kh¶ thi thÊp:
    - Mét sè dù ¸n kh«ng cã qui ho¹ch hoÆc qui ho¹ch chÊt l−îng thÊp, kh¶o
s¸t thiÕt kÕ kh«ng tèt, sai sãt vÒ khèi l−îng c«ng tr×nh lín, trong qu¸ tr×nh thi
c«ng ph¶i söa ®æi, bæ sung nhiÒu lÇn lμm ¶nh h−ëng ®Õn tiÕn ®é vμ chÊt l−îng
c«ng tr×nh. ë ®©y cßn ch−a nãi ®Õn viÖc quy ho¹ch vÜ m« chËm trÔ h¬n so víi
®μ ph¸t triÓn cña c¶ n−íc hoÆc quy ho¹ch vÜ m« bÞ sai h−íng kh«ng phï hîp
hoÆc thay ®æi liªn tôc. B»ng chøng lμ viÖc x©y dùng nhμ h¸t chÌo Kim M· ®·
x¶y ra nhiÒu ®iÒu kú l¹. §· 10 n¨m nay mét c«ng tr×nh v¨n ho¸ víi mét b¶n

  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                     27
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

thiÕt kế kh«ng hîp lý l¹i chi mét kho¶n kinh phÝ ®Çu t− lín, nh−ng l¹i sËp sÖ
mμ vÉn nghiÖm thu vμ quyÕt to¸n ch×m trong im lÆng, ®Õn giê nμy vÉn kh«ng
thÊy ai chÞu tr¸ch nhiÖm tr−íc nh÷ng sai sãt cña c«ng tr×nh; l¹i cßn nhiÒu
c«ng tr×nh nh− ®Çu t− x©y mét sè c¶ng quy ho¹ch kh«ng hîp lý dÉn ®Õn hiÖu
qu¶ sö dông kh«ng cao nh− nh÷ng c¶ng ®−îc x©y dùng chØ c¸ch nhau tõ 10
®Õn 30 km nh− c¶ng Hßn La (Qu¶ng B×nh) c¸ch c¶ng Vòng ¸ng 25km, C¶ng
Ch©n M©y (Thõa Thiªn HuÕ) c¸ch c¶ng Tiªn Sa (§μ N½ng) 30 km; c¶ng
Dung QuÊt c¸ch c¶ng Kú Hμ 10 km vμ kÕt qu¶ lμ c«ng suÊt khai th¸c so víi
thiÕt kÕ chØ ®¹t 10 - 15%, n¬i cao chØ ®¹t 40%. Sù thÊt tho¸t vμ l·ng phÝ nμy
kh«ng thÓ tÝnh hÕt ®−îc nh− chuyÖn mét sè nhμ m¸y ®−êng liªn tôc lμm ¨n
thua lç ph¶i di chuyÓn nhμ m¸y. Nguyªn nh©n lμ do qui ho¹ch kh«ng tho¶
®¸ng dÉn ®Õn kh«ng cã vïng nguyªn liÖu nh− ch−¬ng tr×nh x©y dùng 44 nhμ
m¸y mÝa ®−êng cã tæng sè vèn x©y dùng lμ 10.050 tû ®ång nh−ng cã tíi 25
nhμ m¸y thua lç, ph¸t sinh d− nî trªn 6.000 tØ ®ång.
   - Nh÷ng sai sãt nμy trong qui ho¹ch lμ do kh«ng cã mét c¬ quan nμo, kÓ
c¶ Bé KÕ ho¹ch §Çu t− (KH§T) ®−a ra mét kÕ ho¹ch tæng thÓ, ®a ngμnh. Bé
C«ng nghiÖp kh«ng cã tiÕng nãi lín ®èi víi quy ho¹ch c¸c khu c«ng nghiÖp
®Þa ph−¬ng v× nã l¹i thuéc Bé KH§T. Sù kh«ng thèng nhÊt gi÷a c¸c Bé,
ngμnh, ®Þa ph−¬ng trong qui ho¹ch vμ lËp kÕ ho¹ch c¬ b¶n lμ do cã mét vßng
khÐp kÝn bao quanh. Nh÷ng dù ¸n h¹n chÕ hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kiÓm tra,
gi¸m s¸t tõ kh©u qui ho¹ch ®Õn kh©u kÕ thõa bè trÝ thuéc mét Bé, ngμnh ®Õn
khi cã dù ¸n vμ ph©n cÊp theo chÝnh phñ th× bé Tr−ëng ®−îc quyÒn quyÕt
®Þnh nh÷ng dù ¸n kÓ c¶ nhãm A, nhãm B, nhãm C tõ viÕt dù ¸n ®Õn thÈm
®Þnh dù ¸n, t− vÊn thiÕt kÕ kü thuËt, tæng dù ¸n, t− vÊn gi¸m s¸t c«ng tr×nh
®Õu ë Bé ®ã.
    - Kh©u thiÕt kÕ hiÖn nay cã ®iÓm yÕu lμ tÝnh chuyªn nghiÖp kh«ng cao,
tr×nh ®é nh©n viªn thÊp tõ ®ã dÉn ®Õn c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt thiÕt kÕ kh«ng
®óng, kh«ng hîp lý lμm ¶nh h−ëng nghiªm träng ®Õn chÊt l−îng cña c«ng
tr×nh, nh÷ng gi¶i ph¸p cho tæng c«ng tr×nh thiÕu cô thÓ, thiÕt kÕ s¬ sμi, kh«ng
s¸t víi thùc tÕ nªn gi¸ thμnh c«ng tr×nh nhiÒu khi kh«ng kiÓm so¸t ®−îc vμ
rÊt cao. §©y lμ tiÒn ®Ò cho ®¬n vÞ thi c«ng ¨n vμo khèi l−îng, chÊt l−îng c«ng
tr×nh sau nμy dÉn tíi thÊt tho¸t kh«ng kiÓm so¸t ®−îc. NhiÒu c¬ quan t− vÊn
thiÕt kÕ kh«ng cã nh©n lùc chuyªn m«n, chuyªn ngμnh ch−a nãi ®Õn c¸c
chuyªn gia cã kiÕn thøc vμ tr×nh ®é cao nh−ng vÉn ®−îc nhËn vμ thùc hiÖn
thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh, lÜnh vùc ®ã. Mét vμi c«ng tr×nh kh«ng ®¹t chÊt l−îng
vμ h− háng ngay sau khi thi c«ng xong, thËm chÝ ch−a kÞp ®−a vμo sö dông
nh− cÇu V¨n Th¸nh. Thùc ra nÕu rμ so¸t kü th× rÊt nhiÒu c«ng tr×nh nh− vËy
nh−ng tr¸ch nhiÖm cña thiÕt kÕ kh«ng nãi ®Õn mμ chØ ®æ lçi cho thi c«ng. Nªn


  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                   28
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

nhí gi¶i ph¸p thiÕt kÕ sai th× thi c«ng thùc hiÖn ®óng s¬ ®å thiÕt kÕ, kh«ng
cßn bít xÐn vËt t− th× c«ng tr×nh vÉn bÞ h− h¹i nh− th−êng, tr¸ch nhiÖm cña
thiÕt kÕ hÇu nh− ®−îc xem rÊt nhÑ hoÆc kh«ng cã. Cã dù ¸n lËp thiÕt kÕ kü
thuËt vμ thi c«ng c«ng tr×nh trªn ®Êt ®· ®−îc qui ho¹ch, bè trÝ dù ¸n kh¸c
nh− dù ¸n Hoãc M«n - B¾c B×nh Ch¸nh thuéc dù ¸n thuû lîi miÒn trung vμ
Thμnh phè Hå ChÝ Minh, g©y thÊt tho¸t vμ l·ng phÝ 630 triÖu ®ång. Dù ¸n c¶i
t¹o vμ n©ng cÊp quèc lé 51 (®o¹n km 0 - km 5) vμ ®o¹n km 5 - km 73 + 600
trong qu¸ tr×nh thi c«ng ph¶i bæ sung, ®iÒu chØnh nhiÒu lÇn c¸c h¹ng môc
c«ng tr×nh do kh«ng tÝnh to¸n, ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ yªu cÇu, kh¶ n¨ng ph¸t triÓn
cña khu vùc, t¨ng chi phÝ 41,7 tû ®ång. Dù ¸n kh«i phôc vμ hoμn thiÖn c¬ së
h¹ tÇng, nghÒ c¸ khèi l−îng ph¸t sinh ë 6 c¶ng c¸ ®−îc kiÓm to¸n lªn ®Õn 11,8
tû ®ång b»ng 10,3% gi¸ trÞ quyÕt to¸n. Nh÷ng c«ng tr×nh nót giao th«ng T©y
Phó L−¬ng, cÇu Thanh Tr× do ph¹m lçi ë kh©u t− vÊn thiÕt kÕ nªn khi thi
c«ng ph¸t sinh khèi l−îng rÊt lín, chÊt l−îng kh«ng ®¶m b¶o.
    - §¸ng lÏ dù ¸n kh¶ thi ph¶i ®−îc xem xÐt víi nhiÒu ph−¬ng ¸n kh¸c
nhau, ph©n tÝch kü l−ìng c¸i lîi c¸i h¹i vμ t×m ra ph−¬ng ¸n tèi −u cã hiÖu
qu¶ kinh tÕ cao vÒ tæng thÓ. Thùc tÕ, nhiÒu dù ¸n kh¶ thi ®−îc lËp lªn cho gäi
lμ cã vμ ®Çy ®ñ thñ tôc, mÆt kh¸c dù ¸n kh¶ thi chØ ®−îc lËp lªn hîp thøc ho¸
ý ®å cña chñ ®Çu t−. Do ®ã, ý nghÜa cña dù ¸n kh¶ thi thùc tÕ kh«n cßn cho
nªn nhiÒu dù ¸n kh¶ thi chØ nªu lªn 1 ph−¬ng ¸n cho gäi lμ cã vμ hÕt søc s¬ sμi
kh«ng cã ph©n tÝch so s¸nh g×.
   1.2. Tån t¹i trong viÖc x¸c ®Þnh chñ tr−¬ng ®Çu t−:
    - §Þnh h−íng ®Çu t−, x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng hiÖu qu¶ ®Çu t−, tÝnh kh¶ thi cña
dù ¸n x©y dùng. §©y lμ c«ng ®o¹n ¶nh h−ëng lín nhÊt. Chñ tr−¬ng ®Çu t− sai
chiÕm tíi 60-70% sè thÊt tho¸t vμ l·ng phÝ trong ®Çu t− x©y dùng c¬ b¶n. Cã
thÓ mÊt tr¾ng toμn bé vèn vμ g©y hËu qu¶ l©u dμi cho khu vùc vμ x· héi cã
thÓ lín h¬n rÊt nhiÒu lÇn so víi vèn trùc tiÕp ®Çu t− cho c«ng tr×nh ban ®Çu.
Riªng phÇn nμy b¸o chÝ tr−íc ®©y hÇu nh− kh«ng ®Ò cËp tíi, thêi gian gÇn
®©y míi cã nãi ®Õn nh−ng kh«ng nhiÒu vμ kh«ng ®i vμo gèc rÔ vÊn ®Ò. NÕu
tæng kÕt th× con sè lín khñng khiÕp. Lμ mét n−íc kh«ng lín nh−ng ®· cã trªn
100 c¶ng biÓn ë 24 tØnh, thμnh phè (mét sè c¶ng biÓn chØ c¸ch nhau 130 km);
80 c¶ng hμng kh«ng vμ s©n bay chuyªn dïng, chi phÝ ®Çu t− cho mét s©n bay
lªn ®Õn hμng tû ®« la Mü. VÝ dô: chi phÝ −íc tÝnh cho s©n bay Long Thμnh
(§ång Nai) lμ 8 tû USD. ViÖc bè trÝ nhiÒu bÕn c¶ng ë c¸c vïng, ®Þa ph−¬ng
qu¸ gÇn nhau mμ ch−a tÝnh ®Õn sù liªn kÕt trong viÖc khai th¸c cã hiÖu qu¶
h¹ tÇng kü thuËt hiÖn cã, ch−a phï hîp víi kh¶ n¨ng ph¸t triÓn kinh tÕ: c¶ng
Hßn La (Qu¶ng B×nh) c¸ch c¶ng Vòng ¸ng 25km, C¶ng Ch©n M©y (Thõa
Thiªn HuÕ) c¸ch c¶ng Tiªn Sa (§μ N½ng) 30 km; c¶ng Dung QuÊt c¸ch c¶ng


  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                   29
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

Kú Hμ 10 km. Dù ¸n x©y dùng hÖ thèng tho¸t n−íc ®−êng T©n Kú - T©n Quý,
theo kÕt luËn cña thanh tra nhμ n−íc do kh«ng g¾n viÖc x©y dùng dù ¸n víi
qui ho¹ch giao th«ng nªn khi dù ¸n x©y xong ph¶i ph¸ bá toμn bé hÖ thèng
gåm 216 hÇm tho¸t hè ga vμ 711 cèng phi 400, sè tiÒn thÊt tho¸t vμ l·ng phÝ
chiÕm 3% tæng møc ®Çu t− cña c«ng tr×nh. Hay nh− ®Çu t− dù ¸n kh«ng tÝnh
®Õn nguån cung cÊp nguyªn liÖu s¶n xuÊt t−¬ng øng víi qui m« cña nhμ m¸y
dÉn ®Õn thiÕu nguyªn liÖu nh− c«ng tr×nh nhμ m¸y ®−êng Linh C¶m (Hμ
TÜnh), nhμ m¸y s¶n xuÊt bét giÊy Kon Tum ch−¬ng tr×nh x©y dùng 44 nhμ
m¸y mÝa ®−êng cã tæng sè vèn x©y dùng lμ 10.050 tØ ®ång nh−ng cã tíi 25 nhμ
m¸y thua lç, ph¸t sinh d− nî trªn 6.000 tØ ®ång.
    - ViÖc ®Çu t− theo phong trμo dÉn ®Õn hiÖu øng xi m¨ng lß đøng vμ c¸c
nhμ m¸y ®−êng mäc lªn ë kh¾p mäi n¬i. V× vËy khi x©y dùng xong mét sè nhμ
m¸y kh«ng cã ®ñ ®iÒu kiÖn vμ nguyªn liÖu ®Ó ho¹t ®éng, mét sè nhμ m¸y ph¶i
di dêi ®Õn c¸c ®Þa ph−¬ng kh¸c g©y thÊt tho¸t vμ l·ng phÝ vÒ tiÒn cña. Ch¼ng
h¹n, c«ng ty ®−êng Linh C¶m (Hμ TÜnh) khi x©y dùng xong ®· ph¶i vay 70 tØ
®ång ®Ó di chuyÓn qua c¶ ngh×n c©y sè vμo Trμ Vinh; nhμ m¸y ®−êng Thõa
Thiªn HuÕ còng ph¶i di chuyÓn vÒ Phó Yªn. Mét sè Nhμ m¸y ®−êng lμm ¨n
thua lç do kh«ng tÝnh to¸n hÕt c¸c ®iÒu kiÖn khi x©y dùng nh− nhμ m¸y
®−êng Qu¶ng B×nh ®Õn hÕt n¨m 2002 lç kho¶ng 136 tØ ®ång ch−a kÓ kho¶n
vay khã tr¶ ®Ó x©y dùng nhμ m¸y lμ trªn 170 tØ ®ång.
    - ThÊt tho¸t vμ l·ng phÝ trong kh©u quyÕt ®Þnh ®Çu t− th−êng b¾t nguån
tõ viÖc x¸c ®Þnh môc tiªu ®Çu t− dù ¸n do kh«ng ®−îc chñ ®Çu t− c©n nh¾c,
tÝnh to¸n tr−íc khi x©y dùng nªn khi c«ng tr×nh hoμn thμnh ®−a vμo sö dông,
chñ ®Çu t− míi nhËn thÊy c«ng tr×nh ph¸t huy kh«ng hiÖu qu¶. VÝ dô: T¹i
mét sè ®Þa ph−¬ng ®· ®Çu t− hμnh tr¨m tØ ®ång ®Ó c¶i thiÖn vμ x©y dùng míi
mét lo¹t chî nh− chî ®Çu mèi §Òn Lõ víi sè vèn ®Çu t− h¬n 10 tØ ®ång, chî
®Çu mèi Xu©n §Ønh, chî xe m¸y Qu¶ng An (T©y Hå) ®Çu t− h¬n 6 tØ ®ång,
chî ®Çu mèi H¶i B¸ (§«ng Anh) ®Çu t− 13 tØ ®ång,
    + Trong n«ng nghiÖp cßn nÆng ®Çu t− vμo c¸c c«ng tr×nh thuû lîi (chiÕm
h¬n 70% vèn ®Çu t− cña nghμnh), chñ yÕu lμ c¸c c«ng tr×nh thuû lîi phôc vô
c©y lóa, viÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi t−íi cho c¸c lo¹i c©y c«ng
nghiÖp cßn Ýt, cßn coi nhÑ ®Çu t− thuû lîi cÊp n−íc cho c«ng nghiÖp vμ d©n
sinh, cho nu«i trång thuû s¶n. Vèn cho c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc, chuyÓn
giao c«ng nghÖ, c«ng t¸c nghiªn cøu ph¸t triÓn gièng, khuyÕn n«ng, khuyÕn
l©m, khuyÕn ng− thêi gian ®Çu ch−a ®−îc quan t©m tho¶ ®¸ng (nh÷ng n¨m
gÇn ®©y ®· ®−îc ®iÒu chØnh).
   + C¬ cÊu ®Çu t− cßn nhiÒu ®iÓm ch−a hîp lý nh− ®Çu t− ng©n s¸ch cho
mét sè nghμnh vμ s¶n phÈm ®−îc b¶o hé; ®Çu t− cho n«ng nghiÖp, n«ng th«n

  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                30
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

vμ c¬ së h¹ tÇng cßn thÊp, ViÖc ®Çu t− phôc vô viÖc chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ
cßn Ýt, nÆng vÒ ®Çu t− quèc doanh, ch−a cã chÝnh s¸ch tèt ®Ó thu hót c¸c
nguån vèn ngoμi ng©n s¸ch, ®Çu t− ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vμ n«ng th«n.
    + Míi quan t©m ®Çu t− ®Çu vμo nh»m ph¸t triÓn n¨ng lùc s¶n xuÊt,
ch−a quan t©m ®Õn ®Çu ra cña s¶n xuÊt, ®Çu t− cho c¬ së hạ tÇng phôc vô l−u
th«ng hμng ho¸, ®Çu t− cho c«ng t¸c b¶o qu¶n chÕ biÕn sau thu ho¹ch, ®Çu t−
th«ng tin thÞ tr−êng ch−a t−¬ng xøng. Míi quan t©m ®Çu t− theo chiÒu réng,
lÊy sè l−îng lμm chÝnh, do vËy mét sè hμng ho¸ n«ng s¶n lμm ra th−êng chÊt
l−îng kh«ng cao, chñng lo¹i, mÉu m· kÐm, kh«ng phï hîp víi yªu cÇu cña thÞ
tr−êng, gi¸ thμnh cao h¬n c¸c nø¬c trong khu vùc vμ trªn thÕ giíi, kh¶ n¨ng
c¹nh tranh khã kh¨n; tû lÖ n«ng s¶n qua chÕ biÕn thÊp, phÇn lín xuÊt khÈu
hμng n«ng s¶n cña ta vÉn lμ s¶n phÈm th«.
    + Do kh¶ n¨ng ng©n s¸ch cßn h¹n chÕ, nªn bè trÝ ®Çu t− cña nhμ n−íc cho
lÜnh vùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n chØ ®¸p øng ®−îc kho¶ng 55 - 60% yªu cÇu
ph¸t triÓn cña nghμnh, ch−a t−¬ng xøng víi vai trß vμ vÞ trÝ cña khu vùc n«ng
nghiÖp vμ n«ng th«n.
    + Trong c«ng nghiÖp vμ c¸c nghμnh kinh tÕ, hÇu hÕt c¸c c«ng tr×nh ®Çu t−
®· qu¸ chó träng vμo viÖc ®Çu t− ®Ó t¨ng c«ng suÊt s¶n xuÊt mμ ch−a chó ý
®óng møc ®Õn n¨ng lùc c¹nh tranh cña ®Çu ra tiªu thô s¶n phÈm ®−îc thÞ
tr−êng chÊp nhËn ®Õn møc nμo; tuy cã quy ho¹ch nh−ng cßn rÊt lóng tóng
trong viÖc t¹o ra mét hÖ thèng chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p phï hîp ®Ó thùc hiÖn
quy ho¹ch g¾n víi thÞ tr−êng, nªn ®· dÉn tíi viÖc ®Çu t− qu¸ møc trong mét
sè ngμnh, lμm cho mét sè s¶n phÈm cung v−ît qu¸ cÇu; ch−a tËp trung ®æi
míi c«ng nghÖ theo h−íng hiÖn ®¹i nªn chÊt luîng s¶n phÈm ch−a cao, gi¸
thμnh ch−a h¹; ch−a ®Çu t− ®óng møc cho c«ng nghiÖp s¶n xuÊt vËt liÖu, c«ng
nghiÖp chÕ t¹o, c«ng nghiÖp c«ng nghÖ cao ®Ó t¨ng c−êng kh¶ n¨ng chñ ®éng
cña nÒn kinh tÕ trong ®iÒu kiÖn héi nhËp ngμy cμng s©u. Mét sè dù ¸n,
ch−¬ng tr×nh ®Çu t− ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®· ®Ò ra trong mçi kú kÕ ho¹ch 5
n¨m ch−a ®−îc triÓn khai hoÆc triÓn khai chËm do ch−a tÝnh hÕt c¸c yÕu tè
kh¸ch quan tõ phÝa ®èi t¸c vμ c¶ yÕu tè chñ quan, trong ®ã cã yÕu tè thiÕu
nguån vèn.
   1.3. Tån t¹i trong kh©u thÈm ®Þnh, phª duyÖt dù ¸n ®Çu t−, tæng dù to¸n:
    - T×nh tr¹ng phª duyÖt l¹i nhiÒu lÇn lμ kh¸ phæ biÕn hiÖn nay. ThËm chÝ
mét sè dù ¸n ®−îc phª duyÖt, ®iÒu chØnh sau khi ®· hoμn thμnh qu¸ tr×nh x©y
l¾p, thùc chÊt lμ hîp ph¸p ho¸ c¸c thñ tôc thanh quyÕt to¸n khèi l−îng ph¸t
sinh, ®iÒu chØnh. Dù ¸n më réng nhμ m¸y ®−êng Qu¶ng Ng·i kh«ng thùc hiÖn
kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, lËp dù to¸n tr×nh c¬ quan cã thÈm quyÒn phª duyÖt mμ sau


  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                  31
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

khi bμn giao ®−a vμo sö dông míi xin phª duyÖt, vi ph¹m nghiªm träng qui
chÕ qu¶n lý ®Çu t− vμ x©y dùng. Tæng møc ®Çu t− cña dù ¸n cÇu S«ng Danh
ph¶i ®iÒu chØnh 3 lÇn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn (n¨m 1995 lμ 186 tØ ®ång, n¨m
1998 lμ 239 ti ®ång vμ n¨m 2000 lμ 257 tØ ®ång). Dù ¸n toμ nhμ 11 tÇng §¹i
häc S− ph¹m Thμnh phè Hå ChÝ Minh ®ang thi c«ng ph¶i phª duyÖt l¹i, dù
¸n ký tóc x¸ 5 tÇng §¹i häc T©y Nguyªn phª duyÖt 2 lÇn, ChÊt l−îng c«ng t¸c
thÈm ®Þnh thiÕt kÕ, dù to¸n cã nhiÒu sai sãt, cã n¬i bÞ xem nhÑ, dÉn ®Õn ë mét
vμi dù ¸n gi¸ trÞ tróng thÇu cao h¬n gi¸ trÞ thùc tÕ do tÝnh to¸n sai khèi l−îng
(Dù ¸n §¹i häc Quèc gia Hμ néi, Häc viÖn Hμnh chÝnh quèc gia), t¹i dù ¸n
kh«i phôc c¶i t¹o quèc lé 1 ®o¹n Hμ Néi - L¹ng S¬n do phª duyÖt kh«ng ®¶m
b¶o chÊt l−îng nªn ph¶i phª duyÖt l¹i lμm t¨ng chi phÝ kh¶o s¸t hμng tØ ®ång,
dù ¸n nhμ m¸y xi m¨ng Tam §iÖp trong qu¸ tr×nh kh¶o s¸t ®· ph¸t hiÖn cã
sù cè nh−ng kh«ng kh¶o s¸t vμ xö lý hiÖn t−îng caster g©y tèn kÐm chi phÝ,
viÖc phª duyÖt l¹i lμm t¨ng chi phÝ cßn x¶y ra ®èi víi nhiÒu dù ¸n kh¸c nh−
dù ¸n cÇu Non N−íc (Ninh B×nh), cÇu T©n ĐÖ (Th¸i B×nh). Dù ¸n x©y dùng
quèc lé 5 sö dông vèn JBIC NhËt B¶n do bμn giao mÆt b»ng chËm nªn Nhμ
n−íc ®· ph¶i båi th−êng cho nhμ thÇu 570.595.797 Yªn nhËt.
   1.4. Tån t¹i trong kh©u kÕ ho¹ch ho¸ ®Çu t−:
     - Trong nh÷ng n¨m qua, mÆc dï ®· cã mét sè tiÕn bé nh−ng t×nh tr¹ng
®Çu t− dμn tr¶i trong bè trÝ kÕ ho¹ch cña c¸c Bé, ngμnh vμ c¸c tØnh, thμnh
phè vÉn ch−a ®−îc kh¾c phôc triÖt ®Ó. T×nh tr¹ng nμy ®−îc tÝch tô tõ nhiÒu
n¨m, g©y thÊt tho¸t vμ l·ng phÝ lín vμ dÉn ®Õn hiÖu qu¶ ®Çu t− thÊp nh−ng
chËm ®−îc kh¾c phôc. N¨m 2004, chóng ta cã 1200 dù ¸n t¨ng gÊp ®«i so víi
n¨m 2001. Tuy nhiªn tèc ®é t¨ng dù ¸n kh«ng t−¬ng øng víi tèc ®é t¨ng cña
vèn ®Çu t− vμ kh«ng khíp víi kÕ ho¹ch vèn, dÉn ®Õn v−ît qu¸ kh¶ n¨ng qu¶n
lÝ, chØ sè vÒ ®Çu t− gi¶m râ rÖt. Th«ng th−êng, ®Ó t¹o ra 1 ®ång t¨ng tr−ëng
GDP cÇn ®Çu t− 3 ®ång th× ë n−íc ta cÇn tíi 5 ®ång.
    - ViÖc bè trÝ vèn ®Çu t− thuéc ng©n s¸ch Nhμ n−íc cßn dμn tr¶i thiÕu tËp
trung, sè l−îng c¸c dù ¸n n¨m sau lín h¬n n¨m tr−íc lμ ®iÓm yÕu vμ lÆp ®i
lÆp l¹i nhiÒu n¨m nay. Do ®ã sè dù ¸n tÝch tô l¹i qu¸ lín, v−ît qua kh¶ n¨ng
c©n ®èi vèn cña ng©n s¸ch vμ cña nÒn kinh tÕ nãi chung. Ch¼ng h¹n, tæng dù
to¸n cña c¸c c«ng tr×nh giao th«ng ®−îc ®−a vμo kÕ ho¹ch n¨m 2004 gÊp h¬n
10 lÇn sè vèn bè trÝ trong kÕ ho¹ch. Do ®ã chØ mét sè Ýt c«ng tr×nh cã thÓ tËp
trung vèn ®Ó hoμn thμnh sím, t×nh tr¹ng ®Çu t− kÐo dμi lμ phæ biÕn.
   - ViÖc bè trÝ c¸c dù ¸n dμn tr¶i cßn thÓ hiÖn ë b×nh qu©n vèn bè trÝ cho 1
dù ¸n qua c¸c n¨m cã xu h−íng gi¶m dÇn; n¨m 2001 lμ 5,33 tØ ®ång/1 dù ¸n ;
n¨m 2002 lμ 5,3 tØ ®ång/1 dù ¸n; n¨m 2003 lμ 4,43 tØ ®ång/ 1 dù ¸n. Mét sè Bé,
ngμnh vμ ®Þa ph−¬ng vÉn ch−a chÊp hμnh ®óng qui ®Þnh vÒ qu¶n lý ®Çu t− vμ

  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                    32
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM

x©y dùng, bè trÝ vèn cho c¸c dù ¸n nhãm B qu¸ 4 n¨m, nhãm C qu¸ 2 n¨m.
Tæng hîp chung c¸c Bé, ngμnh vμ ®Þa ph−¬ng vÉn cßn kho¶ng 141.430 dù ¸n
(kho¶ng 13%) thuéc nhãm B vμ C bè trÝ qu¸ thêi gian qui ®Þnh, trong ®ã cã
kho¶ng 250 dù ¸n nhãm B (14,2%) bè trÝ vèn kÐo dμi qu¸ 4 n¨m (c¸c Bé
ngμnh kho¶ng 119 dù ¸n, ®Þa ph−¬ng kho¶ng 140 dù ¸n) cã 1.180 dù ¸n nhãm
C ( 12,9%) bè trÝ vèn kÐo dμi qu¸ 2 n¨m (c¸c Bé ngμnh lμ 145 dù ¸n, ®Þa
ph−¬ng lμ 1035 dù ¸n).
    - ViÖc ph©n cÊp qu¶n lý trong qu¶n lý ®Çu t− lμ phï hîp nh−ng viÖc gi¸m
s¸t ë nhiÒu ®Þa ph−¬ng ®Ó ®Çu t− tËp trung cã träng ®iÓm ch−a cã kÕt qu¶ râ
rÖt.Tæng sè dù ¸n trong c¶ n−íc n¨m 2001 cã 6.942 dù ¸n; n¨m 2002 cã 7.614
dù ¸n t¨ng h¬n 672 dù ¸n so víi n¨m 2002; n¨m 2003 cã 10.596 dù ¸n t¨ng
2.982 dù ¸n so víi n¨m 2002; n¨m 2004 cã 12.355 dù ¸n, t¨ng 1.759 dù ¸n so
víi n¨m 2003. Sè dù ¸n t¨ng trong c¸c n¨m chñ yÕu lμ c¸c dù ¸n thuéc nhãm
A,B,C (do c¸c Bé, tØnh, thμnh phè lùa chän vμ bè trÝ vèn); n¨m 2002 t¨ng 648
dù ¸n, n¨m 2003 t¨ng 2.969 dù ¸n, n¨m 2004 cã tiÕn bé h¬n chØ t¨ng 1.708 dù
¸n (thÊp h¬n sè t¨ng cña n¨m 2003 chñ yÕu lμ c¸c dù ¸n thuéc lÜnh vùc xo¸
®ãi gi¶m nghÌo do c¸c ®Þa ph−¬ng qu¶n lý, ®©y lμ lÜnh vùc ®−îc chó träng
®Çu t− nhiÒu trong thêi gian gÇn ®©y th«ng qua nhiÒu ch−¬ng tr×nh môc tiªu,
sè dù ¸n th−êng cã qui m« nhá). Sè dù ¸n (c¶ nhãm A,B,C) dù kiÕn kÕt thóc
®−a vμo sö dông trong kú t¨ng lªn dÇn tõ 19,2 ®Õn 19,9%. Tuy nhiªn, sè dù
¸n cã quyÕt ®Þnh ®Çu t− míi trong kú vÉn tiÕp tôc t¨ng lªn tõ 18,4 ®Õn 30%.
    - Ngoμi ra, qua kiÓm to¸n, mét sè ®Þa ph−¬ng ®· phª duyÖt kÕ ho¹ch ®Çu
t− nh−ng kh«ng cã nguån ®Ó thùc hiÖn, trong khi ®Þa ph−¬ng kh¸c l¹i ph©n
bè vèn khi ch−a cã quyÕt ®Þnh ®Çu t−, do ®ã hÇu hÕt c¸c ®Þa ph−¬ng ®Òu ph¶i
bæ sung, ®iÒu chØnh kÕ ho¹ch vèn ®Çu t− nhiÒu lÇn. N¨m 2002 trong kÕ ho¹ch
®Çu n¨m cña thμnh phè Hμ Néi cã 89/329 dù ¸n ch−a ®ñ thñ tôc nh− thiÕu
thiÕt kÕ kü thuËt vμ tæng dù to¸n, ch−a cã quyÕt ®Þnh ®Çu t− nh−ng vÉn ®−îc
giao kÕ ho¹ch víi 392 tØ ®ång. Trong n¨m UBND thμnh phè ®· giao kÕ ho¹ch
bæ sung nh−ng cßn 23 dù ¸n ch−a ®ñ thñ tôc 12 dù ¸n ch−a cã quyÕt ®Þnh ®Çu
t−, 11 dù ¸n ch−a cã thiÕt kÕ kü thuËt, tæng dù to¸n) vÉn ®−îc giao kÕ ho¹ch
vèn 30 tØ ®ång, trong khi ®ã l¹i cã 26/253 dù ¸n ®Çu t− dë dang tõ c¸c n¨m
tr−íc víi tæng sè vèn cÊp ph¸t luü kÕ ®Õn 31 th¸ng 12 n¨m 2001 lμ 8 tØ ®ång
chuyÓn sang n¨m 2002 nh−ng kh«ng ®−îc UBND thμnh phè ghi kÕ ho¹ch
n¨m 2002. N¨m 2002, tØnh Kh¸nh Hoμ cã 40/151 dù ¸n ch−a cã quyÕt ®Þnh
®Çu t−, nh−ng ®Çu n¨m ®· ghi kÕ ho¹ch vèn lμ 59,1 tØ ®ång, cuèi n¨m kh«ng
triÓn khai ®−îc. TØnh Hμ TÜnh cã kÕ ho¹ch ®Çu t− lín h¬n kÕ ho¹ch vèn trªn
35,84 tØ ®ång; Thμnh phè Hå ChÝ Minh giao kÕ ho¹ch vèn ®Çu t− gÊp 5 lÇn dù
to¸n Trung −¬ng giao, c¬ cÊu ®Çu t− theo ngμnh kinh tÕ kh«ng phï hîp víi tØ


  Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng                                33
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai
Oda giao thong van tai

Contenu connexe

Tendances

đáNh giá dự án đầu tư
đáNh giá dự án đầu tưđáNh giá dự án đầu tư
đáNh giá dự án đầu tư
Phước Vũ
 
Chuong thiet ke to chuc du an
Chuong  thiet ke to chuc du anChuong  thiet ke to chuc du an
Chuong thiet ke to chuc du an
Trần Phương
 
Quản lý dự án
Quản lý dự ánQuản lý dự án
Quản lý dự án
Tran Tien
 
Chưong 2 quản trị dự án
Chưong 2 quản trị dự ánChưong 2 quản trị dự án
Chưong 2 quản trị dự án
Minh Dũng Huỳnh
 
Lập kế hoạch cho dự án
Lập kế hoạch cho dự ánLập kế hoạch cho dự án
Lập kế hoạch cho dự án
Anh Dam
 

Tendances (14)

Quan ly du an
Quan ly du anQuan ly du an
Quan ly du an
 
Giáo trình quản lý dự án
Giáo trình quản lý dự ánGiáo trình quản lý dự án
Giáo trình quản lý dự án
 
đáNh giá dự án đầu tư
đáNh giá dự án đầu tưđáNh giá dự án đầu tư
đáNh giá dự án đầu tư
 
Chuong thiet ke to chuc du an
Chuong  thiet ke to chuc du anChuong  thiet ke to chuc du an
Chuong thiet ke to chuc du an
 
Chuong 1- Quan Ly Du An CNTT
Chuong 1- Quan Ly Du An CNTTChuong 1- Quan Ly Du An CNTT
Chuong 1- Quan Ly Du An CNTT
 
Quản lý dự án
Quản lý dự ánQuản lý dự án
Quản lý dự án
 
các khái niệm cơ bản dự án phần mềm
các khái niệm cơ bản dự án phần mềmcác khái niệm cơ bản dự án phần mềm
các khái niệm cơ bản dự án phần mềm
 
Báo Cáo Quản Lý Dự Án Mẫu
Báo Cáo Quản Lý Dự Án MẫuBáo Cáo Quản Lý Dự Án Mẫu
Báo Cáo Quản Lý Dự Án Mẫu
 
Chưong 2 quản trị dự án
Chưong 2 quản trị dự ánChưong 2 quản trị dự án
Chưong 2 quản trị dự án
 
Quy Trình Quản Lý Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Công Trình
Quy Trình Quản Lý Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Công TrìnhQuy Trình Quản Lý Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Công Trình
Quy Trình Quản Lý Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Công Trình
 
SubiProject Introduction
SubiProject IntroductionSubiProject Introduction
SubiProject Introduction
 
Bài giảng lập và quản lý dự án đầu tư
Bài giảng lập và quản lý dự án đầu tưBài giảng lập và quản lý dự án đầu tư
Bài giảng lập và quản lý dự án đầu tư
 
Lập kế hoạch cho dự án
Lập kế hoạch cho dự ánLập kế hoạch cho dự án
Lập kế hoạch cho dự án
 
Bài giảng lập và quản lý dự án đầu tư
Bài giảng lập và quản lý dự án đầu tưBài giảng lập và quản lý dự án đầu tư
Bài giảng lập và quản lý dự án đầu tư
 

En vedette

Thủ tục Hải quan
Thủ tục Hải quanThủ tục Hải quan
Thủ tục Hải quan
kennho2928
 
Vai tro đặc điểm gtvt an
Vai tro đặc điểm gtvt anVai tro đặc điểm gtvt an
Vai tro đặc điểm gtvt an
trungpvd
 
Quản trị dự án công nghệ thông tin 02
Quản trị dự án công nghệ thông tin 02Quản trị dự án công nghệ thông tin 02
Quản trị dự án công nghệ thông tin 02
Anh Dam
 
Slide tài liệu đào tạo về VNACCS/VCIS
Slide tài liệu đào tạo về VNACCS/VCISSlide tài liệu đào tạo về VNACCS/VCIS
Slide tài liệu đào tạo về VNACCS/VCIS
CÔNG TY TNHH MTV XUẤT NHẬP KHẨU ĐÀM VIỆT
 
Slide vận tải
Slide vận tảiSlide vận tải
Slide vận tải
dindin91
 
Chuong10
Chuong10Chuong10
Chuong10
na
 
Phân Loại container
Phân Loại containerPhân Loại container
Phân Loại container
Cậu Mèo
 
Tiếng anh thường dùng trong hàng hải
Tiếng anh thường dùng trong hàng hảiTiếng anh thường dùng trong hàng hải
Tiếng anh thường dùng trong hàng hải
thuonglindo
 
Mạng lưới giao thông hàng không
Mạng lưới giao thông hàng không Mạng lưới giao thông hàng không
Mạng lưới giao thông hàng không
Viết Chúc
 

En vedette (20)

Tài liệu tiếng anh chuyên ngành xuất nhập khẩu từ Antoree.com
Tài liệu tiếng anh chuyên ngành xuất nhập khẩu từ Antoree.comTài liệu tiếng anh chuyên ngành xuất nhập khẩu từ Antoree.com
Tài liệu tiếng anh chuyên ngành xuất nhập khẩu từ Antoree.com
 
Thủ tục Hải quan
Thủ tục Hải quanThủ tục Hải quan
Thủ tục Hải quan
 
Giao nhan-van-tai-hang-hoa-bang-duong-bien
Giao nhan-van-tai-hang-hoa-bang-duong-bienGiao nhan-van-tai-hang-hoa-bang-duong-bien
Giao nhan-van-tai-hang-hoa-bang-duong-bien
 
Vai tro đặc điểm gtvt an
Vai tro đặc điểm gtvt anVai tro đặc điểm gtvt an
Vai tro đặc điểm gtvt an
 
An toàn thông tin cho ngành hàng không
An toàn thông tin cho ngành hàng khôngAn toàn thông tin cho ngành hàng không
An toàn thông tin cho ngành hàng không
 
Quản trị dự án công nghệ thông tin 02
Quản trị dự án công nghệ thông tin 02Quản trị dự án công nghệ thông tin 02
Quản trị dự án công nghệ thông tin 02
 
Slide tài liệu đào tạo về VNACCS/VCIS
Slide tài liệu đào tạo về VNACCS/VCISSlide tài liệu đào tạo về VNACCS/VCIS
Slide tài liệu đào tạo về VNACCS/VCIS
 
Slide vận tải
Slide vận tảiSlide vận tải
Slide vận tải
 
Dia li
Dia liDia li
Dia li
 
Phòng tránh rủi ro để nâng cao hiệu quả kinh doanh Xuất nhập khẩu
Phòng tránh rủi ro để nâng cao hiệu quả kinh doanh Xuất nhập khẩuPhòng tránh rủi ro để nâng cao hiệu quả kinh doanh Xuất nhập khẩu
Phòng tránh rủi ro để nâng cao hiệu quả kinh doanh Xuất nhập khẩu
 
Phan loai hang hoa XNK theo TT 14
Phan loai hang hoa XNK theo TT 14Phan loai hang hoa XNK theo TT 14
Phan loai hang hoa XNK theo TT 14
 
Chuong10
Chuong10Chuong10
Chuong10
 
Chuyen de 3 giao nhan van tai quoc te
Chuyen de 3 giao nhan van tai quoc teChuyen de 3 giao nhan van tai quoc te
Chuyen de 3 giao nhan van tai quoc te
 
Phân Loại container
Phân Loại containerPhân Loại container
Phân Loại container
 
Thủ tục hải quan điện tử đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thương mại
Thủ tục hải quan điện tử đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thương mạiThủ tục hải quan điện tử đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thương mại
Thủ tục hải quan điện tử đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thương mại
 
Bài tiểu luận hàng air
Bài tiểu luận hàng airBài tiểu luận hàng air
Bài tiểu luận hàng air
 
Tiếng anh thường dùng trong hàng hải
Tiếng anh thường dùng trong hàng hảiTiếng anh thường dùng trong hàng hải
Tiếng anh thường dùng trong hàng hải
 
An toan thong tin
An toan thong tinAn toan thong tin
An toan thong tin
 
Mạng lưới giao thông hàng không
Mạng lưới giao thông hàng không Mạng lưới giao thông hàng không
Mạng lưới giao thông hàng không
 
Vận tải hàng không
Vận tải hàng khôngVận tải hàng không
Vận tải hàng không
 

Similaire à Oda giao thong van tai

Ky nang viet du an co hoi website
Ky nang viet du an co hoi websiteKy nang viet du an co hoi website
Ky nang viet du an co hoi website
Ngoc Dep
 
Bai 1 tong quan ve da va cac giai doan da
Bai 1 tong quan ve da va cac giai doan daBai 1 tong quan ve da va cac giai doan da
Bai 1 tong quan ve da va cac giai doan da
Doan Tran Ngocvu
 

Similaire à Oda giao thong van tai (20)

Cơ sở lý luận về dự án và quản lý dự án đầu tư trong doanh nghiệp.docx
Cơ sở lý luận về dự án và quản lý dự án đầu tư trong doanh nghiệp.docxCơ sở lý luận về dự án và quản lý dự án đầu tư trong doanh nghiệp.docx
Cơ sở lý luận về dự án và quản lý dự án đầu tư trong doanh nghiệp.docx
 
Cơ sở lý luận về dự án và vấn đề di dân tái định cư thuỷ điện.docx
Cơ sở lý luận về dự án và vấn đề di dân tái định cư thuỷ điện.docxCơ sở lý luận về dự án và vấn đề di dân tái định cư thuỷ điện.docx
Cơ sở lý luận về dự án và vấn đề di dân tái định cư thuỷ điện.docx
 
Ky nang viet du an co hoi website
Ky nang viet du an co hoi websiteKy nang viet du an co hoi website
Ky nang viet du an co hoi website
 
Cơ Sở Lý Luận Luận Văn Giải Pháp Hoàn Thiện Công Tác Quản Lý Dự Án Xây Dự...
Cơ Sở Lý Luận Luận Văn Giải Pháp Hoàn Thiện Công Tác Quản Lý Dự Án Xây Dự...Cơ Sở Lý Luận Luận Văn Giải Pháp Hoàn Thiện Công Tác Quản Lý Dự Án Xây Dự...
Cơ Sở Lý Luận Luận Văn Giải Pháp Hoàn Thiện Công Tác Quản Lý Dự Án Xây Dự...
 
Cơ sở lý thuyết về lập và thẩm định dự án đầu tư.docx
Cơ sở lý thuyết về lập và thẩm định dự án đầu tư.docxCơ sở lý thuyết về lập và thẩm định dự án đầu tư.docx
Cơ sở lý thuyết về lập và thẩm định dự án đầu tư.docx
 
BAI GIANG QLDA_.Phan 1_2.pdf
BAI GIANG QLDA_.Phan 1_2.pdfBAI GIANG QLDA_.Phan 1_2.pdf
BAI GIANG QLDA_.Phan 1_2.pdf
 
Mpp05 513-r1002 v
Mpp05 513-r1002 vMpp05 513-r1002 v
Mpp05 513-r1002 v
 
Mpp05 513-r1002 v
Mpp05 513-r1002 vMpp05 513-r1002 v
Mpp05 513-r1002 v
 
Luận văn: Giải pháp hoàn thiện quy trình quản lý nhằm nâng cao hiệu quả dự án...
Luận văn: Giải pháp hoàn thiện quy trình quản lý nhằm nâng cao hiệu quả dự án...Luận văn: Giải pháp hoàn thiện quy trình quản lý nhằm nâng cao hiệu quả dự án...
Luận văn: Giải pháp hoàn thiện quy trình quản lý nhằm nâng cao hiệu quả dự án...
 
Ch1 GioiThieu QLDA TMDung.pdf
Ch1 GioiThieu QLDA TMDung.pdfCh1 GioiThieu QLDA TMDung.pdf
Ch1 GioiThieu QLDA TMDung.pdf
 
PM-COFICO-VN2022 final(1)_compressed.pdf
PM-COFICO-VN2022 final(1)_compressed.pdfPM-COFICO-VN2022 final(1)_compressed.pdf
PM-COFICO-VN2022 final(1)_compressed.pdf
 
Bai 1 tong quan ve da va cac giai doan da
Bai 1 tong quan ve da va cac giai doan daBai 1 tong quan ve da va cac giai doan da
Bai 1 tong quan ve da va cac giai doan da
 
QUẢN LÝ DỰ ÁN XDCT.ppt
QUẢN LÝ DỰ ÁN XDCT.pptQUẢN LÝ DỰ ÁN XDCT.ppt
QUẢN LÝ DỰ ÁN XDCT.ppt
 
CƠ CẤU CỦA TIẾN TRÌNH QUẢN LÝ DỰ ÁN PHẦN MỀM
CƠ CẤU CỦA TIẾN TRÌNH QUẢN LÝ DỰ ÁN PHẦN MỀM CƠ CẤU CỦA TIẾN TRÌNH QUẢN LÝ DỰ ÁN PHẦN MỀM
CƠ CẤU CỦA TIẾN TRÌNH QUẢN LÝ DỰ ÁN PHẦN MỀM
 
Tomtat.pdf
Tomtat.pdfTomtat.pdf
Tomtat.pdf
 
TRIỂN KHAI THỰC HIỆN CAN THIỆP
TRIỂN KHAI THỰC HIỆN CAN THIỆPTRIỂN KHAI THỰC HIỆN CAN THIỆP
TRIỂN KHAI THỰC HIỆN CAN THIỆP
 
10. QLKT1110_Quản lý chương trình và dự án_5 chương-Lưu.doc
10. QLKT1110_Quản lý chương trình và dự án_5 chương-Lưu.doc10. QLKT1110_Quản lý chương trình và dự án_5 chương-Lưu.doc
10. QLKT1110_Quản lý chương trình và dự án_5 chương-Lưu.doc
 
Luận văn: Quản lý dự án đầu tư xây dựng tại công ty xây dựng
Luận văn: Quản lý dự án đầu tư xây dựng tại công ty xây dựngLuận văn: Quản lý dự án đầu tư xây dựng tại công ty xây dựng
Luận văn: Quản lý dự án đầu tư xây dựng tại công ty xây dựng
 
CH1- TỔNG QUAN VỀ DỰ ÁN VÀ QUẢN TRỊ DỰ ÁN.ppt
CH1- TỔNG QUAN VỀ DỰ ÁN VÀ QUẢN TRỊ DỰ ÁN.pptCH1- TỔNG QUAN VỀ DỰ ÁN VÀ QUẢN TRỊ DỰ ÁN.ppt
CH1- TỔNG QUAN VỀ DỰ ÁN VÀ QUẢN TRỊ DỰ ÁN.ppt
 
[123doc] - bai-giang-tham-dinh-du-an-dau-tu-pps1.ppt
[123doc] - bai-giang-tham-dinh-du-an-dau-tu-pps1.ppt[123doc] - bai-giang-tham-dinh-du-an-dau-tu-pps1.ppt
[123doc] - bai-giang-tham-dinh-du-an-dau-tu-pps1.ppt
 

Oda giao thong van tai

  • 1. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM Chương I LÝ LUẬN CHUNG I. TỔNG QUAN VỀ DỰ ÁN VÀ QUẢN LÝ DỰ ÁN 1. Tổng quan về dự án đầu tư: 1.1. Khái niệm về dự án Có rất nhiều cách định nghĩa dự án. Tùy thuộc theo mục đích mà nhấn mạnh một khía cạnh nào đó. Trên phương diện phát triển, có hai cách hiểu về dự án: Cách hiểu “tĩnh” và cách hiểu “động”. Theo cách hiểu “tĩnh” thì dự án là hình tượng về một tình huống (một trạng thái) mà ta muốn đạt tới. Theo cách hiểu thứ hai: “ Dự án là một lĩnh vực hoạt động đặc thù, một nhiệm vụ cần phải được thực hiện với phương pháp riêng, nguồn lực riêng và theo một kế hoạch tiến độ nhằm tạo ra một thực thể mới”. Trên phương diện quản lý: “Dự án là những nỗ lực có thời hạn nhằm tạo ra một sản phẩm hoặc dịch vụ duy nhất”. Định nghĩa này nhấn mạnh hai đặc tính: (1) Nỗ lực tạm thời, nghĩa là mọi dự án đầu tư đều có điểm bắt đầu và kết thúc xác định. Dự án kết thúc khi mục tiêu của dự án đã đạt được hoặc dự án bị loại bỏ, (2) Sản phẩm hoặc dịch vụ duy nhất. Sản phẩm hoặc dịch vụ duy nhất là sản phẩm hoặc dịch vụ khác biệt so với những sản phẩm tương tự đã có hoặc dự án khác. 1.2. Đặc trưng cơ bản của dự án. - Dự án có mục đích, kết quả xác định. Tất cả các dự án đều phải có kết quả được xác định rõ. Kết quả này có thể là một tòa nhà, một dây chuyền sản xuất hiện đại hay là chiến thắng của một chiến dịch vận động tranh cử vào một vị trí chính trị. Mỗi dự án lại bao gồm một tập hợp nhiều nhiệm vụ cần được thực hiện. Mỗi nhiệm vụ cụ thể lại có một kết quả riêng, độc lập. Tập hợp các kết quả cụ thể của các nhiệm vụ hình thành nên kết quả chung của dự án. Nói cách khác, dự án là một hệ thống phức tạp, được phân chia thành nhiều bộ phận, phân hệ khác nhau để thực hiệnvà quản lý nhưng đều phải thống nhất đảm bảo các mục tiêu chung về thời gian, chi phí và việc hoàn thành với chất lượng cao. - Dự án có chu kì phát triển riêng và có thời gian tồn tại hữu hạn. Dự án là một sự sáng tạo, giống như các thực thể sống, dự án cũng trải qua các giai đoạn: hình thành, phát triển, có thời điểm bắt đầu, kết thúc… Dự án không kéo dài mãi mãi. Mọi dự án đều có chu kì sống, nó bắt đầu khi một mong muốn hoặc một nhu Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 3
  • 2. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM cầu của người yêu cầu và nếu mọi việc tốt đẹp nó sẽ được kết thúc sau khi bàn giao cho người yêu cầu một sản phẩm hoặc dịch vụ như là một sự thỏa mãn cho nhu cầu của họ. Nguồn lực Thực hiện dự án Xác định dự án & Kết thúc chuẩn bị đầu tư Giai đoạn Hình 1.1. Mô hình chu kì dự án của một dự án đầu tư Theo mô hình này: mức độ sử dụng các nguồn lực (vật tư, máy móc thiết bị…) tăng dần và đạt cao nhất ở giai đoạn thực hiện dự án, nó tỷ lệ với chi phí của dự án. Chu kì sống của dự án được coi là biến động vì nó diễn ra theo các giai đoạn rất khác nhau, chúng được phân biệt bằng bản chất các hoạt động của chúng cũng như bằng số lượng và loại nguồn lực mà chúng đòi hỏi. Ví dụ: với các dự án đầu tư xây dựng CSHT GTVT giai đoạn xác định dự án và chuẩn bị đầu tư cần các nhà dự báo, lập quy hoạch, họ có các phiếu giao việc hoặc hợp đồng lập một quy hoạch tổng thể giao thông vận tải vùng hoặc quy hoạch chi tiết giao thông vận tải chuyên ngành. Giai đoạn chuẩn bị đầu tư: trước hết cần các tư vấn thiết kế, chuyên gia dự báo, chuyên gia phân tích kinh tế - xã hội… Còn giai đoạn thực hiện dự án đòi hỏi các nhà kế hoạch phải xây dựng kế hoạch chi tiết để thực hiện dự án, các nhà thiết kế kỹ thuật và một số lượng lớn các nguồn lực đặc biệt là vật tư thiết bị. - Sản phẩm của dự án mang tính chất đơn chiếc, độc đáo (mới lạ). Khác với quá trình sản xuất liên tục và gián đoạn, kết quả của dự án không phải là sản phẩm sản xuất hàng loạt, mà có tính khác biệt cao. Sản phẩm và dịch vụ do dự án đem lại là duy nhất, hầu như không lặp lại như Kim tự tháp Ai Cập hay đê chắn lũ Sông Thames ở London. Tuy nhiên, ở nhiều dự án khác, tính duy nhất ít rõ ràng Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 4
  • 3. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM hơn và dễ bị che đậy bởi tính tương tự giữa chúng. Nhưng điều khẳng định là chúng vẫn có thiết kế khác nhau, vị trí khác nhau, khách hàng khác… Điều ấy cũng tạo nên nét duy nhất, độc đáo, mới lạ của dự án. - Dự án liên quan đến nhiều bên và có sự tương tác phức tạp giữa các bộ phận quản lý chức năng với quản lý dự án. Dự án nào cũng có sự tham gia của nhiều bên hữu quan như chủ đầu tư, người hưởng thụ dự án, các nhà tư vấn, nhà thầu, các cơ quan quản lý nhà nước… Tùy theo tính chất của dự án và yêu cầu của chủ đầu tư mà sự tham gia của các thành phần trên cũng khác nhau. Giữa các bộ phận quản lý chức năng và bộ phận quản lý dự án thường xuyên có quan hệ với nhau và cùng phối hợp thực hiện nhiệm vụ nhưng mức độ tham gia của các bộ phận không giống nhau. Tính chất này của dự án dẫn đến hai hậu quả nghiêm trọng: (1) không dễ các bên tham gia có cùng quyền lợi, định hướng và mục tiêu; (2) khó khăn trong việc quản lý, điều phối nguồn lực… Để thực hiện thành công mục tiêu của dự án, các nhà quản lý dự án cần duy trì thường xuyên mối liên hệ với các bộ phận quản lý khác. - Môi trường hoạt động “va chạm”. Quan hệ giữa các dự án là quan hệ chia nhau cùng một nguồn lực khan hiếm của tổ chức. Dự án “cạnh tranh” lẫn nhau và với các hoạt động tổ chức sản xuất khác về tiền vốn, nhân lực, thiết bị… Trong đó có “hai thủ trưởng” nên không biết phải thực hiện mệnh lệnh của cấp trên trực tiếp nào nếu hai lệnh lại mâu thuẫn nhau… Do đó, môi trường quản lý dự án có nhiều quan hệ phức tạp nhưng năng động. - Tính bất định và rủi ro cao. Hầu hết các dự án đòi hỏi quy mô tiền vốn, vật tư và lao động rất lớn để thực hiên trong một khoảng thời gian nhất định. Mặt khác, thời gian đầu tư và vận hành kéo dài nên các dự án đầu tư phát triển thường có độ rủi ro cao. Tuy nhiên các dự án không chịu cùng một mức độ không chắc chắn, nó phụ thuộc vào: Tầm cỡ của dự án, mức độ hao mòn của dự án, công nghệ được sử dụng, mức độ đòi hỏi của các ràng buộc về chất lượng, thời gian, chi phí, tính phức tạp và tính không thể dự báo được của môi trường dự án… Ngoài các đặc trưng cơ bản trên, dự án còn có một số đặc trưng như: + Tính giới hạn về thời gian thực hiện. + Bị gò bó trong những ràng buộc nghiêm ngặt: yêu cầu về tính năng của sản phẩm dịch vụ, yêu cầu về chức năng của công trình, các chỉ tiêu kỹ thuật, các định mức về chất lượng sản phẩm hoặc dịch vụ, thời hạn bàn giao… Các ràng buộc trên phụ thuộc vào bối cảnh của dự án. Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 5
  • 4. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM Bối cảnh dự án Ràng buộc ưu tiên Bối cảnh khó khăn Chi phí dự án Thỏa mãn kế hoạch đảm bảo sự phát Hiệu suất, chất lượng hoặc dịch vụ triển của doanh nghiệp Yêu cầu khẩn cấp, tẩm quan trọng Thời gian của cạnh tranh Tầm quan trọng của an toàn Tiêu chuẩn kỹ thuật 2. Quản lý dự án Quá trình phát triển của quản lý dự án đã trải qua rất nhiều học thuyết và trường phái khác nhau: Trường phái cổ điển (Thế kỉ 19) với học thuyết khoa học (Gantt), học thuyết quản lý, trường phái quan hệ nhân văn với phép định lượng, trường phái hiện đại.... Có hai lực lượng cơ bản thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của phương pháp quản lý dự án là (1) nhu cầu ngày càng tăng về những hàng hóa và dịch vụ sản xuất phức tạp, chất lượng cao trong khi khách hàng càng “khó tính”; (2) kiến thức của con người (hiểu biết tự nhiên, xã hội, kinh tế, kỹ thuật…) ngày càng tăng. Các phương pháp quản lý mới hiện nay: - Quản lý chất lượng tổng thể (Total quality management) - Đúng thời gian (Just in time) - Kỹ thuật cạnh tranh (Comcurent engineering) 2.1. Khái niệm quản lý dự án 2.1.1. Khái niệm Quản lý dự án là quá trình lập kế hoạch, điều phối thời gian, nguồn lực và giám sát quá trình phát triển của dự án nhằm đảm bảo cho dự án hoàn thành đúng thời hạn, trong phạm vi ngân sách được duyệt và đạt được các yêu cầu đã định về kỹ thuật và chất lượng sản phẩm dịch vụ, bằng những phương pháp và điều kiện tốt nhất cho phép. Quản lý dự án bao gồm ba giai đoạn chủ yếu. Đó là việc lập kế hoạch, điều phối thực hiện mà nội dung chủ yếu là quản lý tiến độ thời gian, chi phí và thực hiện giám sát các công việc dự án nhằm đạt được những mục tiêu xác định. Lập kế hoạch. Đây là giai đoạn xây dựng mục tiêu, xác định công việc, dự tính nguồn lực cần thiết để thực hiện dự án và là quá trình phát triển một kế hoạch hành động thống nhất, theo trình tự logic, có thể biểu diễn dưới dạng các sơ đồ hệ thống hoặc theo các phương pháp lập kế hoạch truyền thống. Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 6
  • 5. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM Điều phối thực hiện. Đây là quá trình phân phối nguồn lực bao gồm tiền vốn, lao động, thiết bị và đặc biệt quan trọng là điều phối và quản lý tiến độ thời gian. Giai đoạn này chi tiết hóa thời gian, lập lịch trình cho từng công việc và toàn bộ dự án (khi nào bắt đầu, khi nào kết thúc), trên cơ sở đó, bố trí tiền vốn, nhân lực và thiết bị phù hợp. Giám sát là quá trình theo dõi kiểm tra tiến trình dự án, phân tích tình hình thực hiện, báo cáo hiện trạng và đề xuất biện pháp giải quyết những vướng mắc trong quá trình thực hiện. Cùng với hoạt động giám sát, công tác đánh giá dự án giữa kỳ cuối và cuối kỳ cũng được thực hiện nhằm tổng kết rút kinh nghiệm, kiến nghị các pha sau của dự án. Các giai đoạn của quá trình quản lý dự án hình thành một chu trình năng động từ việc lập kế hoạch đến điều phối thực hiện và giám sát, sau đó phản hồi cho việc tái lập kế hoạch dự án như trình bày trong hình: Lập kế hoạch • Thiết lập mục tiêu • Dự tính nguồn lực • Xây dựng kế hoạch Giám sát Điều phối thực hiện • Đo lường kết quả • Bố trí tiến độ thời gian • So sánh với mục tiêu • Phân phối nguồn lực • Báo cáo • Phối hợp các hoạt động • Giải quyết các vấn đề • Khuyến khích động viên Hình 1.2. Chu trình quản lý dự án 2.1.2. Mục tiêu của quản lý dự án Mục tiêu cơ bản của quản lý dự án nói chung là hoàn thành các công viẹc dự án theo đúng yêu cầu kỹ thuật và chất lượng, trong phạm vi ngân sách được duyệt và theo tiến độ thời gian cho phép. Về mặt toán học, ba mục tiêu này liên quan chặt chẽ với nhau và có thể biểu diễn theo công thưc sau: C = f(P, T, S) Trong đó: C: chi phí P: mức độ hoàn thành công việc (kết quả) T: yếu tố thời gian S: phạm vi dự án Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 7
  • 6. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM Phương trình trên cho thấy, chi phí là một hàm của các yếu tố: mức độ hoàn thành công việc, thời gian thực hiện và phạm vi dự án. Nói chung, chi phí của dự án tăng lên khi chất lượng hoàn thiện công việc tốt hơn, thời gian kéo dài thêm và phạm vi dự án được mở rộng. Nếu thời gian thực hiện dự án bị kéo dài, gặp trường hợp giá nguyên vật liệu tăng cao sẽ phát sinh tăng chi phí một số khoản mục nguyên vật liệu. Mặt khác, thời gian kéo dài dẫn đến tình trạng làm việc kém hiệu quả do công nhân mệt mỏi, do chờ đợi và thời gian máy chết tăng theo… làm phát sinh tăng một số khoản mục chi phí. Thời gian thực hiện dự án kéo dài, chi phí lãi vay ngân hàng, chi phí gián tiếp cho bộ phận (chi phí hoạt động của văn phòng dự án) tăng theo thời gian và nhiều trường hợp, phát sinh tăng khoản tiền phạt do không hoàn thành đúng tiến độ ghi trong hợp đồng. Ba yếu tố: thời gian, chi phí và mức độ hoàn thiện công việc có quan hệ chặt chẽ với nhau. Tầm quan trọng của từng mục tiêu có thể khác nhau giữa các dự án, giữa các thời kỳ đối với cùng một dự án, nhưng nói chung, đạt được kết quả tốt đối với mục tiêu này thường phải “hy sinh” một hoặc hai mục tiêu kia. Trong quá trình quản lý dự án thường diễn ra hoạt động đánh đổi mục tiêu. Đánh đổi mục tiêu dự án là việc hy sinh một mục tiêu nào đó để thực hiện tốt hơn mục tiêu kia trong điều kiện thời gian và không gian cho phép, nhằm thực hiện tốt nhất tất cả các mục tiêu dài hạn của quá trình quản lý dự án. Nếu công việc dự án diễn ra theo đúng kế hoạch thì không phải đánh đổi mục tiêu. Tuy nhiên, kế hoạch thực thi công việc dự án thường có những thay đổi do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan khác nhau nên đánh đổi là một kỹ năng quan trọng của nhà quản lý dự án. Việc đánh đổi mục tiêu diễn ra trong suốt quá trình quản lý, từ khi bắt đầu đến khi kết thúc dự án. Ở mỗi giai đoạn của quá trình quản lý dự án, có thể một mục tiêu nào đó trở thành yếu tố quan trọng nhất cần phải tuân thủ, trong khi các mục tiêu khác có thể thay đổi, do đó, việc đánh đổi mục tiêu đều có ảnh hưởng đến kết quả thực hiện các mục tiêu khác. Đánh đổi mục tiêu phải luôn dựa trên các điều kiện hay các ràng buộc nhất định. Bảng 1 trình bày các tình huống đánh đổi. Tình huống A và B là những tình huống đánh đổi thường gặp trong quản lý dự án. Theo tình huống A, tại một thời điểm chỉ có một trong ba mục tiêu cố định, trong tình huống B, có hai mục tiêu cố định còn các mục tiêu khác thay đổi. Tình huống C là trường hợp tuyệt đối. Cả ba mục tiêu đều cố định nên không thể đánh đổi hoặc cả ba mục tiêu cùng thay đổi nên cũng không cần phải đánh đổi. Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 8
  • 7. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM Loại tình Ký hiệu Thời gian Chi phí Hoàn thiện huống A1 Cố định Thay đổi Thay đổi A A2 Thay đổi Cố định Cố định A3 Thay đổi Thay đổi Cố định B1 Cố định Cố định Thay đổi B B2 Cố định Thay đổi Cố định B3 Thay đổi Cố định Cố định C C1 Cố định Cố định Cố định C2 Thay đổi Thay đổi Thay đổi Bảng 1: Các tình huống đánh đổi Trong quá trình quản lý dự án, các nhà quản lý mong muốn đạt được một cách tốt nhất tất cả các mục tiêu đặt ra. Tuy nhiên, thực tế không đơn giản. Dù phải đánh đổi hay không đánh đổi mục tiêu, các nhà quản lý hy vọng đạt được sự kết hợp tốt nhất giữa các mục tiêu của quản lý dự án như thể hiện trong hình 1.3. Kết quả Kết quả mong muốn Mục tiêu cộng hợp Chi phí Chi phí Thời gian cho phép cho phép Thời gian Hình 1.3. Mối quan hệ giữa ba mục tiêu: thời gian, chi phí và kết quả 2.1.3. Đặc điểm của quản lý dự án - Tổ chức quản lý dự án là một tổ chức tạm thời. Tổ chức quản lý dự án được hình thành để phục vụ dự án trong một thời gian hữu hạn. Trong thời gian tồn tại dự án, nhà quản lý dự án thường hoạt động độc lập với các phòng ban chức năng. Sau khi kết thúc dự án, cần phải tiến hành phân công lại lao động, bố trí lại máy móc thiết bị. - Quan hệ giữa chuyên viên quản lý dự án với phòng chức năng trong tổ chức. Công việc của dự án đòi hỏi có sự tham gia của nhiều phòng chức năng. Người đứng đầu dự án và những người tham gia quản lý dự án, là những người có trách Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 9
  • 8. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM nhiệm phối hợp mọi nguồn lực, mọi người từ các phòng chuyên môn nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu của dự án. Tuy nhiên, giữa họ thường nảy sinh mâu thuẫn về vấn đề nhân sự, chi phí, thời gian và mức độ thỏa mãn các yêu cầu kỹ thuật. 2.1.4. Một số điểm khác nhau cơ bản giữa quản lý dự án với quản lý quá trình sản xuất liên tục của doanh nghiệp Quản lý rủi ro một cách thường xuyên. Quản lý dự án thường phải đối phó với nhiều rủi ro có độ bất định cao trong công tác lập kế hoạch, dự tính chi phí, dự đoán sự thay đổi công nghê, sự thay đổi cơ cấu tổ chức… Do vậy, quản lý dự án nhất thiết phải đặc biệt chú trong công tác quản lý rủi ro, cần xây dựng các kế hoạch, triển khai thường xuyên các biện pháp phòng chống rủi ro. Quản lý sự thay đổi. Đối với quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh thường xuyên của doanh nghiệp, các nhà quản lý thường nhìn vào mục tiêu lâu dài của tổ chức để áp dụng các phương pháp, kỹ năng quản lý phù hợp. Ngược lại, trong quản lý dự án, vấn đề được đặc biệt quan tầm là quản lý thời gian và quản lý sự thay đổi. Môi trường của dự án là môi trường biến động do ảnh hưởng của nhiều nhân tố. Quản lý tốt sự thay đổi góp phần thực hiện tốt mục tiêu của dự án. Quản lý nhân sự. Chức năng tổ chức giữ vị trí quan trọng trong quản lý dự án. Lựa chọn mô hình tổ chức phù hợp sẽ có tác dụng phân rõ trách nhiệm và quyền lực trong quản lý dự án, do đó, đảm bảo thực hiện thành công dự án. Ngoài ra, giải quyết vấn đề “hậu dự án” cũng là điểm khác biết giữa hai lĩnh vực quản lý. Quá trình quản lý sản xuất theo dòng Quản lý dự án • Nhiệm vụ có tính lặp lại, liên tục • Nhiệm vụ không có tính lặp lại, liên tục mà có tính chất mới mẻ • Tỷ lệ sử dụng nguồn lực thấp • Tỷ lệ sử dụng nguồn lực cao • Một khối lượng lớn hàng hóa dịch vụ được • Tập trung vào một loại hay một số lượng sản xuất trong một thời kỳ (sản xuất hàng nhất định hàng hóa hoặc dich vụ (sản xuất loạt) đơn chiếc) • Thời gian tồn tại của các công ty, doanh • Thời gian tồn tại của dự án có giới hạn nghiệp lâu dài • Các số liệu thống kê sẵn có và hữu ích đối • Các số liệu thống kê ít có nên không được với việc ra quyết định dùng nhiều trong các quyết định về dự án • Không quá tốn kém khi chuộc lại lỗi lầm • Phải trả giá đắt cho các quyết định sai lầm • Tổ chức theo tổ nhóm là hình thức phổ biến • Nhân sự mới cho mỗi dự án • Trách nhiệm rõ ràng và được điều chỉnh qua • Phân chia trách nhiệm thay đổi tùy thuộc thời gian vào tính chất của từng dự án • Môi trường làm việc tương đối ổn định • Môi trường làm việc thường xuyên thay đổi Hình 1.4. Những khác nhau cơ bản giữa quản lý sản xuất theo dòng và hoạt động phát triển dự án Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 10
  • 9. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM 2.2. Nội dung của quản lý dự án Quản lý dự án Lập kế hoạch tổng quan Quản lý phạm vi Quản lý thời gian • Lập kế hoạch • Xác định phạm vi • Xác định công • Thực hiện kế hoạch • Lập kế hoạch việc • Quản lý những thay • Quản lý thay đổi • Dự tính thời gian đổi phạm vi • Quản lý tiến độ Quản lý chi phí Quản lý chất lượng Quản lý nhân lực • Lập kế hoạch nguồn • Lập kế hoạch chất • Lập kế hoạch nhân lực lượng lực, tiền lương • Tính toán chi phí • Đảm bảo chất lượng • Tuyển dụng, đào • Lập dự toán • Quản lý chất lượng tạo • Quản lý chi phí • Phát triển nhóm Quản lý thông tin Quản lý hoạt động Quản lý rủi ro dự án • Lập kế hoạch quản lý cung ứng, mua bán • Xác định rủi ro thông tin • Kế hoạch cung ứng • Đánh giá rủi ro • Xây dựng kênh và • Lựa chọn nhà thầu, • Xây dựng chương phan phối thông tin tổ chức đấu thầu trình quản lý rủi ro • Báo cáo tiến độ • Quản lý hợp đồng, đầu tư tiến độ cung ứng 2.2.1. Quản lý kế hoạch dự án Là một bộ phận của quản lý dự án, nó bao gồm các quy trình cần thiết để đảm bảo rằng các thành phần khác nhau của dự án được phối hợp hoàn toàn thích đáng. Nó đảm bảo dung hòa giữa các mục tiêu ( xung đột lẫn nhau) của dự án và các lựa chọn để thỏa mãn mong chờ của các bên liên quan đến dự án. Để dự án hoàn thành thắng lợi, cũng cần tập trung vào quản lý hòa nhập giữa các thành phần của dự án bao gồm các thành phần khác nhau của tổ chức dự án và các thành phần khác nhau của chu kỳ dự án. Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 11
  • 10. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM Quản lý sự hòa nhập Phát triển kế hoạch Thực hiện kế hoạch dự án Kiểm soát toàn bộ sự thay đổi 1. Đầu vào 1. Đầu vào 1. Đầu vào - Đầu ra của kế hoạch khác - Kế hoạch dự án - Kế hoạch dự án - Thông tin của các dự án - Tài liệu hỗ trợ - Báo cáo thực hiện tương tự - Chiến lược tổ chức thực hiện - Yêu cầu thay đổi - Chiến lược tổ chức thực dự án 2. Công cụ và kỹ thuật hiện - Chương trình hành động - Hệ thống kiểm soát thay đổi - Những yếu tố hạn chế 2. Công cụ và kỹ thuật - Quản lý giám sát - Những giả định - Kỹ năng quản lý chugn - Đánh giá thực hiện 2. Công cụ, kỹ thuật -Kiến thức, kỹ năng và sản - Lập kế hoạch phụ trợ - Phương pháp lập kế hoạch phẩm - Hệ thống thông tin dự án dự án - Trình tự thực hiện các công 3. Đầu ra - Kiến thức, kỹ năng của các việc dự án - Cập nhật kế hoạch dự án bên liên quan - Các thủ tục về mặt tổ chức - Chương trình hành động - Hệ thống thông tin quản lý 3. Đầu ra - Bài học kinh nghiệm dự án - Kết quả công việc 3. Đầu ra - Những yêu cầu thay đổi - Kế hoạch dự án - Tài liệu hỗ trợ 2.2.2. Quản lý phạm vi dự án Quản lý phạm vi dự án bao gồm các quy trình đòi hỏi để đảm bảo rằng dự án bao gồm tất cả các công việc yêu cầu để hoàn thành dự án một cách xuất sắc. - Phạm vi của sản phẩm: Các đặc tính và chức năng mà sản phẩm phải có. - Phạm vi dự án: Các công việc phải làm để bàn giao sản phẩm có các đặc tính và chức năng đã được xác định. Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 12
  • 11. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM Quản lý phạm vi Khởi đẩu Lập kế hoạch phạm vi Xác định phạm vi 1. Đầu vào 1. Đầu vào 1. Đầu vào - Mô tả sản phảm. - Mô tả sản phẩm. - Báo cáo về phạm vi dự án - Hoạch định chiến lược. - Quyết định thực hiện dự án. - Những yếu tố hạn chế - Tiêu chuẩn lựa chọn dự án. - Những yếu tố hạn chế. - Những giả định - Thị trường của dự án. - Những giả định. - Đầu ra các kế hoạch khác 2. Công cụ và kỹ thuật 2. Công cụ và kỹ thuật - Các thông tin của dự án - Phương pháp lựa chọn dự án - Phân tích sản phẩm. tương tự - Đánh giá của chuyên gia. - Phân tích Chi phí/Lợi ích 2. Công cụ và kỹ thuật 3. Đầu ra - Lựa chọn các phương án - Cấu trúc phân chia dự án - Quyết định thực hiện dự - Đánh giá của chuyên gia tương tự trước đây án. 3. Đầu ra - Phương pháp phân chia dự - Quyết định của giám đốc - Báo cáo về phạm vi của dự án điều hành dự án. án. 3. Đầu ra - Những yếu tố hạn chế. - Tài liệu hỗ trợ dự án. - Cấu trúc phân chia dự án - Những giả định. - Kế hoạch quản lý phạm vi dự án. Kiểm tra phạm vi Kiểm tra sự thay đổi phạm vi 1. Đầu vào 1. Đầu vào - Kết quả của công việc. - Cấu trúc phân chia dự án. - Hồ sơ sản phẩm. - Những yêu cầu thay đổi, Báo cáo thực hiện 2. Công cụ kỹ thuật - Kế hoạch quản lý phạm vi. - Thanh tra. 2. Công cụ kỹ thuật 3. Đẩu ra - Hệ thống quản lý những thay đổi về phạm vi của - Chấp nhận chính thức. dự án. - Đánh giá thực hiện. - Lập kế hoạch phụ trợ. 3. Đầu ra - Những thay đổi về phạm vi của dự án. - Chương trình hoạt động . - Bài học kinh nghiệm. Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 13
  • 12. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM 2.2.3. Quản lý thời gian Quản lý thời gian bao gồm các quy trình cần thiết để đảm bảo dự án hoàn thành đúng lúc. Quản lý thời gian Xác định các hoạt động Sắp xếp các hoạt động Ước tính thời gian thực hiện hoạt động 1. Đầu vào 1. Đầu vào -Cấu trúc phân chia dự án - Danh sách hoạt động. 1. Đầu vào -Báo cáo về phạm vi của dự - Mô tả sản phẩm. - Danh sách hoạt động. án. - Trình tự thực hiện công việc - Những giả định. Những yêu -Các thông tin của dự án dự án bắt buộc. cầu về nguồn lực. tương tự. - Các nhân tố tác động bên -Khả năng sẵn sàng các nguồn - Những yếu tố ràng buộc. ngoài. lực. những giả định. -Các yếu tố ràng buộc, giả -Thông tin của dự án trước. 2. Công cụ và kỹ thuật định 2. Công cụ và kỹ thuật - Phân chia dự án. 2. Công cụ và kỹ thuật - Đánh giá của chuyên gia. - WBS của một số dự án -Phương pháp sơ đồ mạng -Đánh giá tong thể. Phương tương tự. nut (AON). pháp tính toán thời gian thực 3. Đầu ra -Phương pháp sơ đồ mạng hiện. - Danh sách hoạt động. AOA. 3. Đầu ra -Tính toán chi tiết hỗ trợ. 3. Đầu ra -Ứoc tính thời gian thực hiện - Cập nhật cấu trúc phân -Biểu đồ mạng của dự án. hoạt động. chia dự án. - Cập nhật danh mục hoạt -Cập nhật danh mục hoạt động đông. Xây dựng lịch làm việc Kiểm soát lịch trình dự án 1. Đầu vào 1. Đầu vào - Sơ đồ mạng của dự án. - Lịch thực hiện dự án, Các báo cáo tiến - Ước tính thời gian thực hiện từng công độ, yêu cầu thay đổi kế hoạch quản lý việc, lịch chọn. thời gian. - Yêu cầu về nguồn, Mô tả nguồn. 2. Công cụ và kỹ thuật - Những yếu tố hạn chế, giả định. - Hệ thống kiểm soát những thay đổi 2. Công cụ và kỹ thuật lịch thực hiện công việc. - Phân tích toán học, giảm thời gian thực - Cách tính độ sai lệch thời gian, phần hiện dự án. mềm quản lý dự án. - Phần mềm quản lý dự án. 3. Đầu ra 3. Đầu ra - Cập nhật lịch thực hiện công việc, - Lịch thực hiện, Kế hoạch quản lý thời điều chỉnh các hoạt động gian, Cập nhật các nguồn lực đòi hỏi. - Các bài học kinh nghiệm. Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 14
  • 13. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM 2.2.4. Quản lý chi phí Quản lý chi phí bào gồm các quy trình cần thiết để đảm bảo rằn dự án được hoàn thành với kinh phí đã đựợc phê duyệt. Chi phí của dự án quyết định bởi chi phí các nguồn cần thiết để hoàn thành tất cả các nhiệm vụ của dự án. Quản lý chi phí Lập kế hoạch nhân lực Ước tính chi phí 1. Đầu vào 1. Đầu vào - Cấu trúc phân chia công việc. - Cấu trúc phân chia công việc - Thông tin tương tự dự án trước. - Các nguồn đòi hỏi. - Giới hạn phạm vi - Đơn giá, ước tính thời gian cho từng công - Mô tả các nguồn lực đòi hỏi. việc. - Chiến lược tổ chức thực hiện - Các thông tin từ các dự án tương tự, 2. Công cụ và kỹ thuật 2. Công cụ và kỹ thuật - Đánh giá của chuyên gia - Công thức toán học - Đề xuất nhiều phương án lựa chọn. - Phần mềm Exel 3. Đầu ra 3. Đầu ra - Các nguồn lực đồi hỏi, số lượng - Ước tính chi phí - Các tính toán chi tiết bổ trợ - Kế hoạch quản lý chi phí Dự thảo ngân sách Kiểm soát chi phí 1. Đầu vào 1. Đầu vào - Ước tính chi phí. - Chi phí kế hoạch, Các báo cáo tài chính - Cấu trúc phân chia công việc. - Các yêu cầu thay đổi - Lịch thực hiện dự án. - Kế hoạch quản lý chi phí 2. Công cụ và kỹ thuật 2. Công cụ và kỹ thuật - Công cụ và kỹ thuật ước tính chi phí - Hệ thống kiểm tra thay dổi chi phí 3. Đầu ra - Phương pháp xác định độ lệch chi phí - Chi phí cơ sở (chi phí kế hoạch ban - Các kế hoạch bổ sung, tính toán nền móng đầu) 3. Đầu ra - Ước tính chi phí điều chỉnh - Tính toán lại ngân sách, - Uớc tính tổng chi phí dự án Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 15
  • 14. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM 2.2.5. Quản lý chất lượng Quản lý chất lượng bào gồm các quy trình cần thiết để đảm bảo rằng dự án sẽ thỏa mãn những sự cần thiết phải thực hiện dự án (lý do tồn tại). Nó bao gồm toàn bộ các hoạt động của chức năng quản lý chung như xác định chính sách chất lượng, mục tiêu về chất lượng và trách nhiệm quản lý thực hiện các mục tiêu này bằng cách lập kế hoạch chất lượng, kiểm soát chất lượng, đảm bảo chất lượng và cải tiến chất lượng với hệ thống chất lượng. Quản lý chất lượng Lập kế hoạch chất lượng Đảm bảo chất lượng Kiểm tra chất lượng 1. Đầu vào 1. Đầu vào 1. Đầu vào - Mô tả sản phẩm - Kết quả của các biện pháp - Kế hoạch quản lý chất - Các tiêu chuẩn và quy quản lý chất lượng lượng định - Các chỉ tiêu vận hành - Xác định các chỉ tiêu vận - Quy trình đầu ra khác 2. Công cụ và kỹ thuật hành 2. Công cụ và kỹ thuật -Công cụ kỹ thuật quản lý - Danh mục các tiêu chuẩn - Phân tích chi phí/ lợi ích kế hoạch chất lượng nghiệm thu - Các tiêu chuẩn - Biêu mẫu kiểm tra chất 2. Công cụ kỹ thuật - Kinh nghiệm lượng - Thanh tra, giám sát, 3. Đầu ra 3. Đầu ra kiểm tra. - Kế hoạch quản lý chất Cải tiến chất lượng - Biểu đồ lượng - Phân tích xu thế, phân - Xác định các chỉ tiêu vận tích nhân - quả hành 3. Đầu ra - Danh mục nghiệm thu - Cải thiện chất lượng - Đầu ra của các quy trình - Quy định nghiệm thu khác - Hoàn tất bảng nghiệm thu như trong danh mục Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 16
  • 15. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM 2.2.6. Quản lý nguồn nhân lực Quản lý nguồn nhân lực bao gồm các quy trình cần thiết để đạt được hiệu quả nhất việc sử dụng nhân lựuc tham gia dự án, bao gồm tất cả các bên tham gia dự án: Nhà tài trợ, khách hàng, nhà thầu, cá nhân tham gia… Quản lý nguồn nhân lực Kế hoạch tổ chức Tuyển nhân viên Phát triển đội ngũ 1. Đầu vào 1. Đầu vào 1. Đầu vào - Các mặt phân giới của dự - Mô tả nhóm nhân lực - Nhân lực của dự án án - Các tài liệu hướng dẫn - Kế hoạch dự án - Nhu cầu nhân lực tuyên mộ nhân lực - Kế hoạch quản lý nhân lực - Các ràng buộc 2. Công cụ và kỹ thuật - Các báo cáo sử dụng nhân 2. Công cụ và kỹ thuật - Thỏa thuận lực - Các dự án tương tự - Thử việc - Ý kiến nhận xét từ bên ngoài - Tài liệu hướng dẫn - Tuyển dụng 2. Công cụ và kỹ thuật - Lý thuyết tổ chức 3. Đầu ra - Kỹ năng quản lý tổng hợp - Phân tích của các bên liên - Phân công nhân lực dự - Sắp xếp, đào tạo quan án 3. Đầu ra 3. Đẩu ra - Hướng dẫn nhóm dự án - Cải thiện các chỉ tiêu sử - Kế hoạch quản lý nhân lực dụng nhân lực - Sơ đồ chi tiết - Đầu vào của các đánh giá - Bổ trợ chi tiêt hiệu suất sử dụng lao động Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 17
  • 16. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM 2.2.7. Quản lý thông tin Quản lý thông tin bao gồm các quá trình cần thiết để đảm bảo tính kịp thời từ việc phất thông tin, phổ biến thông tin, thu thập thông tin, lưu trữ thông tin và việc sẵng sang cung cấp thông tin của dự án. Nó cung cấp những liên kết giữa mọi người. Tất cả mọi người có liên quan đến dự án đều phải được chuẩn bị để giữ và hận thông tin của dự án , phải hiểu được những thông tin nào liên quan đến họ Quản lý thông tin Kế hoạch liên quan của dự án Tổ chức phân phối thông tin 1. Đầu vào 1. Đầu ra - Nhu cầu thị trường đòi hỏi - Kết quả công việc - Công nghệ thông tin, các ràng - Kế hoạch quản lý thông tin buộc 2. Công cụ và kỹ thuật - Các giả định - Kỹ năng thông tin 2. Công cụ và kỹ thuật - Hệ thống thu nhận thông tin - Phân tích các bên liên quan - Hệ thống phân phối thông tin 3. Đầu ra 3. Đầu ra - Kế hoạch quản lý - Hồ sơ của dự án Báo cáo đánh giá Kết thúc dự án về mặt hành chính 1. Đầu vào - Kế hoạch dự án, kết quả công việc 1. Đầu vào - Các biên bản khác của dự án - Các tài liệu đánh giá dự án 2. Công cụ và kỹ thuật - Tài liệu về sản phẩm dự án - Tổng quan toàn bộ việc tổ chức dự án 2. Công cụ và kỹ thuật - Phân tích độ lệch, - Công cụ, kỹ thuật báo cáo đánh - Phân tích xu thế giá thực hiệ dự án - Phân tích giá trị tăng thêm 3. Đầu ra - Công cụ và kỹ thuật phân phối thông - Biên bản nghiệm thu thực hiện tin - Bài học kinh nghiệm 3. Đầu ra - Các báo cáo đánh giá - Đề nghị thay đổi Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 18
  • 17. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM 2.2.8. Quản lý rủi ro Quản lý rủi ro bao gồm các quy trình liên quan đến việc xây dựng, phân tích đối phó lại rủi ro của dự án. Nó bao gồm việc làm tăng lên đên tột độ các kết quả của những sự kiện có tác động tốt đến dự án và làm giảm tối thiểu hậu quả của những sự kiện có ảnh hưởng xấu đên dự án Quản lý rủi ro Nhận diện Định lượng rủi ro 1. Đầu vào 1. Đầu vào - Các đầu ra kế hoạch khác - sự chấp nhận rủi ro của các bên - Thông tin của dự án tương tự - Các nguồn rủi ro, các sụ kiên sinh ra rủi ro 2. Công cụ và kỹ thuật - Ước tính chi phí, ước tính thời gian - Kỹ thuật nảy ý nghĩ (Brainstomy) 2. Công cụ và kỹ thuật - Phân tích nhân - quả - Giá trị tiền tệ mong đợi - Phỏng vấn - Tổng kết thống kê 3. Đầu ra - Cây quyết định - Các nguồn rủi ro - Đánh giá của chuyên gia - Các sự kiện sinh ra rủi ro 3. Đầu ra - Đầu vào của các quy trình khác - Các cơ hội đe dọa, chống lại rủi ro - Các cơ hội chấp nhận, bỏ qua rủi ro Biện pháp đối phó rủi ro Kiểm soát việc đối phó rủi ro 1. Đầu vào 1. Đầu vào - Các cơ hội rủi ro, chống lại rủi ro - Kế hoạch quản lý rủi ro -Các cơ hội chấp nhận, bỏ qua rủi ro - Các sự kiện rủi ro đã co 2. Công cụ và kỹ thuật - Các sự kiện rủi ro đã xác định - Mua hàng hóa dịch vụ 2. Công cụ và kỹ thuật - Kế hạch hạn mức - Phát triển thêm các biện pháp chống rủi ro - Phòng ngừa, mua bảo hiểm 3. Đẩu ra 3. Đầu ra - Hoạt động hiệu chỉnh - Kế hoạch quản lý rủi ro - Cập nhật bổ sung kế hoạch quản lý - Đầu vào các quyết định - Kế hoạch hạn chế rủi ro - Hợp đồng cam kết Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 19
  • 18. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM 2.2.9. Quản lý đấu thầu Quản lý đấu thầu bào gồm các quy trình cần thiết để được cung cấp các hàng hóa và dịch vụ từ bên ngoài tổ chức thực hiện dự án. Quản lý đấu thầu Kế hoạch mua hàng Kế hoạch tìm kiếm nguồn Phân tích các nhà bán hàng hàng 1. Đầu vào - Mổ tả sản phẩm 1. Đầu vào 1. Đẩu vào - Các nguồn mua - Bản kê công việc - Tài liệu hàng mua - Các điều kiện mua hàng - Các kế hoạch đàu ra khác - Danh mục các nhà bán - Các ràng buộc, giả định 2. Công cụ và kỹ thuật hàng 2. Công cụ và kỹ thuật - Các tiêu chuẩn 2. Công cụ và kỹ thuật - Phân tích đánh giá của - Đánh giá của chuyên gia - Đấu thầu chuyên gia 3. Đẩu ra - Quảng cáo mua hàng - Lựa chọn dạng hợp đồng - Tài liệu mua hàng 3. Đầu ra 3. Đẩu ra - Các chỉ tiêu đánh giá - Kế hoạch đề xuất - Kế hoạch mua hàng - Cập nhật lại bảng kê công - Bản kê công việc việc Lựa chọn nguồn hàng Quản lý hợp đồng Kết thúc hợp đồng 1. Đầu vào 1. Đầu vào 1. Đầu vào - Kế hoạch đã đề xuất - Kết quả công việc - Tài liệu hợp đồng - Các chỉ tiêu đánh giá - Các yêu cầu thay đổi 2. Công cụ và kỹ thuật - Chiến lược tổ chức thực - Hóa đơn bán hàng - Kiểm kê, kế toán mua hiện dự án 2. Công cụ và kỹ thuật hàng 2. Công cụ và kỹ thuật -Hệ thống kiểm tra thay đổi 3. Đầu ra - Thương thảo hợp đồng - Báo cáo bán hàng - Dữ liệu hợp đồng - Hệ thống thanh toán - Hệ thống thanh toán - Biên bản nghiệm thu - Các tính toán độc lập 3. Đẩu ra thanh lý hợp đồng 3. Đẩu ra - Các thay đổi hợp đồng - Hợp đồng - Yêu cầu thanh toán, trao đổi tiền hàng Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 20
  • 19. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM II. QUẢN LÝ DỰ ÁN XÂY DỰNG 1. Tổng quan về dự án xây dựng 1.1. Khái niệm Sản phẩm đầu tư xây dựng là các công trình xây dựng đã hoàn thành (bao gồm cả việc lắp đặt thiết bị công nghệ ở bên trong). Sản phẩm xây dựng là kết tinh của các thành quả khoa học - công nghệ và tổ chức sản xuất của toàn xã hội ở một thời kỳ nhất đinh. Nó là một sản phẩm có tính chất liên ngành, trong đó những lực lượng tham gia chế tạo sản phảm chủ yếu: các chủ đầu tư, các doanh nghiệp nhận thầu xây lắp, các doanh nghiệp tư vấn xây dựng, các doanh nghiệp sản xuất thiết bị công nghệ, vật tư thiết bị xây dựng, các doanh nghiệp cung ứng, các tổ chức dịch vụ ngân hàng và tài chính, các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan. 1.2. Bản chất của các dự án xây dựng Dự án xây dựng hàm chứa bản chất lưỡng tính: một mặt dự án xây dựng là tập hợp các hồ sơ và bản vẽ thiết kế, trong đó bao gồm các tài liệu pháp lý, quy hoạch tổng thể, kiến trúc, kết cấu, công nghệ tổ chức thi công v.v… được giải quyết đối với công trình xây dựng; mặt khác, đây là môi trường hoạt động phù hợp với những mục đính đã được đặt ra, nghĩa là một quá trình xây dựng có định hướng đối với các công trình mới hoặc cải tạo đối với các công trình hiện hữu đang sản xuất. Tóm lại, dự án xây dựng được hiểu như một phạm vi hoạt động sáng tạo hoặc thay đổi cả những chức năng hoạt động của công trình, hệ thống sản xuất, công nghệ kỹ thuật, môi truờng… cũng như sự hình thành toàn thể từ quan điểm thống nhất của các mục tiêu, địa điểm và thời gian thực hiện. Loại dự án xây dựng được xác định bởi quy mô, thời hạn thực hiện, chất lượng, mục tiêu, sự hạn chế tài nguyên… và quản lý dự án xây dựng đòi hỏi phải có một tổ chức năng động, các thành viên thông thạo công việc, biết phối hợp hoạt động với nhau một cách hiệu quả. Xuất phát từ tầm quan trọng của yếu tố thời gian, nhiều dự án xây dựng có vốn đầu tư không lớn, nhưng thời điểm giành cơ hội cạnh tranh bán sản phẩm của chủ đầu tư ra ngoài thị trường lại cấp bách, do vậy, mà công tác quản lý dự án xây dựng đảm bảo đưa công trình vào hoạt động đúng hạn có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong kinh doanh. Về chất lượng dự án xây dựng có thể không sai sót, nhưng điểm chủ yếu đối với chất lượng công trình là độ tin cậy và bền vững cao. Những dự án như vậy chúng ta thường gặp ở những nhà máy hóa chất, khí gas hoặc điện nguyên tử. Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 21
  • 20. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM Dự án xây dựng không phải tồn tại một cách ổn định cứng. Hàng loạt những phần tử của nó đều có thể thay đổi trong quá trình thực thi do nhiều nguyên nhân, chẳng hạn các tác nhân từ bên trong như nguồn nhân lực, tài chính, các hoạt động sản xuất… và bên ngoài như môi trường chính trị, kinh tế, công nghệ, kỹ thuật, thậm chí cả các điều kiện tự nhiên - xã hội v.v… Những phần tử riêng của dự án có thể được sử dụng vừa như các yếu tố thuộc thành phần bên trong, vừa như bên ngoài của chính nó, chẳng hạn, một đơn vị xây lắp chuyên ngành đồng thời có thể thực hiện công việc của một vài dự án khác nhau. Khởi đầu dự án xây dựng có thể được tính từ thời điểm xuất vốn đầu tư để thực hiện công trình. Tuy nhiên trước đó người ta có thể còn phải chờ đợi, cân nhắc các phương án và lựa chọn chúng, nhưng dù sao thì dự án vẫn tồn tại một cách trừu tượng cho đến khi hiện diện một quá trình thực thi thực tế. Kết thúc dự án xây dựng được tính vào thời điểm bàn giao công tình đưa vào sử dụng và vận hành sản xuất ra sản phẩm đạt công suất thiết kế. Trong điều kiện thị trường, chủ đầu tư kỳ vọng không chỉ ở công trình đang xây dựng, mà điều chính yếu là kết quả từ công trình xây dựng mang lại nguồn thu và lợi nhuận như thế nào sau khi đưa công trình vào sản xuất kinh doanh. Bởi vậy, chủ đầu tư xem sự vận hành của công trình trong tương quan với những mục đích kinh doanh của mình. Chính vì thế mà chủ đầu tư hết sức thận trọng xem xét các yếu tố chi phí trong toàn bộ dự án. Thật vậy, khoản chi phí trực tiếp cho quá trình vận hành công trình có thể giảm đáng kể do việc tăng chi phí ban đầu ở giai đoạn xây dựng. Thí dụ: Khi sử dụng vật liệu bao che công trình cách nhiệt tốt, mặc dù có thể làm tăng chi phí ban đầu, nhưng lại giảm đáng kể mức độ tiêu hao năng lượng để điều hòa nhiệt độ trong suốt quá trình sản xuất. Trong thành phần của bước thực hiện dự án, việc lựa chọn công ty tư vấn và nhà thầu xây dựng có một ý nghĩa rất quan trọng. Thật vậy, trong bước thực hiện các dự án xây dựng luôn luôn tiềm ẩn và nẩy sinh nhiều yếu tố rủi ro cả trong kỹ thuật lẫn tài chính và có thể làm sai lệch tiến độ. Kinh nghiệm đã chỉ ra rằng, biện pháp cơ bản để rút ngắn thời gian thực hiện các dự án, chính là khả năng phối hợp tốt giữa những con người cụ thể với toàn bộ các công việc ngay từ thời điểm đầu tiên đến khi kết thúc công trình. Những dự án được xem là thành công, chỉ khi tổng các chi phí không vượt quá tổng dự toán hoặc tổng mức đầu tư (trong dự án khả thi) và thời gian thực hiện phải tương úng với hạn định trong kế hoạch. 1.3. Những đặc điểm kinh tế kỹ thuật của dự án xây dựng Ngành xây dựng có những đặc thù nếu được xem xét riêng thì cũng có ở các ngành khác, nhưng khi kết hợp chúng lại thì chỉ xuất hiện trong ngành xây dựng, vì thế cần được nghiên cứu riêng. Các đặc thù ở đây chia làm bốn nhóm: bản chất tự nhiên của sản phẩm, cơ cấu của ngành cùng với tổ chức quá trình xây dựng; những nhân tố quyết định nhu cầu; phương thức xác định giá cả. Những đặc điểm Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 22
  • 21. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM sản phẩm xây dựng có ảnh hưởng lớn đến phương thức tổ chức sản xuất và quản lý kinh tế trong ngành xây dựng, làm cho việc thi công xây lắp công trình xây dựng có nhiều điểm khác biệt so với việc thi công các sản phẩm của các ngành khác. Sản phẩm xây dựng với tư cách là các công trình xây dựng hoàn chỉnh thường có đặc điểm sau: Sản phẩm mang nhiều tính cá biệt, đa dạng về công dụng, cấu tạo và cả về phương pháp chế tạo. Sản phẩm mang tính đơn chiếc vì phụ thuộc vào đơn đặt hàng của chủ đầu tư, điều kiện địa lý, địa chất công trình nơi xây dựng. Sản phẩm là những công trình được xây dựng và sử dụng tại chỗ. Vốn đầu tư xây dựng lớn, thời gian kiến tạo và thời gian sử dụng lâu dài. Do đó, khi tiến hành xây dựng phải chú ý ngay từ khi lập dự án để chọn địa điểm xây dựng, khảo sát thiết kế và tổ chức thi công xây lắp công trình sao cho hợp lý, tránh phá đi làm lại, hoặc sửa chữa gây thiệt hại vốn đầu tư và giảm tuổi thọ của công trình. Sản phẩm thường có kích thước lớn, trọng lượng lớn. Số lượng, chủng loại vật tư, thiết bị xe máy thi công và lao động phục vụ cho mỗi công trình cũng rất khác nhau, lại luôn thay đổi theo tiến độ thi công. Bởi vậy giá thành sản phẩm rất phức tạp thường xuyên thay đổi theo từng khu vực, từng thời kỳ. Sản phẩm có liên quan đến nhiều ngành cả về phương diện cung cấp các yếu tố đầu vào, thiết kế và chế tạo sản phẩm, cả về phương diện sử dụng công trình. Sản phẩm xây dựng liên quan đến nhiều cảnh quan và môi trường tự nhiên, do đó liên quan đến lợi ích của cộng đồng, nhất là đến dân cư của địa phương nơi đặt công trình. Sản phẩm mang tính tổng hợp về kỹ thuật, kinh tế, xã hội, văn hóa - nghệ thuật và quốc phòng. Sản phẩm chịu nhiều ảnh hưởng của nhân tố thượng tầng kiến trúc, mang bản sắc truyền thống dân tộc, thói quen tập quán sinh hoạt… Có thể nói sản phẩm xây dựng phản ánh trình độ kinh tế khoa học - kỹ thuật và văn hóa trong từng giai đoạn phát triển một đất nước. Sản phẩm xây dựng thuộc phần kết cấu nâng đỡ bao che không trực tiếp tác động tới đối tượng lao động trong quá trình sản xuất sản phẩm. Đặc điểm này đòi hỏi người thiết kế phải chọn những giải pháp kết cấu, giải pháp bố cục mặt bằng hợp lý, tiết kiệm. 2. Quản lý dự án xây dựng 2.1. Khái niệm Quản lý đầu tư trong xây dựng là tập hợp những tác động của nhà nước, chủ đầu tư đến toàn bộ quá trình đầu tư xây dựng kể từ bước xác định dự án đầu tư xây dựng đến khi thực hiện dự án tạo ra công trình bàn giao đưa vào sử dụng để đạt được mục tiêu đầu tư đã xác định. Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 23
  • 22. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM 2.2. Nội dung quản lý dự án xây dựng. - Quản lý lập báo cáo đầu tư để xin phép đầu tư - Quản lý lập, thẩm định, quyết định đầu tư cho các dự án hoặc báo cáo kinh tế kỹ thuật xây dựng công trình. - Quản lý việc điều chỉnh dự án đẩu tư xây dựng công trình. - Quản lý lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế, dự toán, tổng dự toán xây dựng công trình. - Quản lý về cấp phép xây dựng công trình - Quản lý lựa chọn nhà thầu trong hoạt động xây dựng - Quản lý thi công xây dựng công trình - Quản lý khối lượng thi công xây dựng - Quản lý môi trường xây dựng - Quản lý bảo hành công trình xây dựng. 3. Nguyên tắc quản lý dự án đầu tư xây dựng Đầu tư xây dựng công trình phải phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội, quy hoạch phát triển ngành, quy hoạch xây dựng. Đầu tư xây dựng công trình phải đảm bảo an ninh, an toàn xã hội và an toàn môi trường. Đầu tư xây dựng công trình phải phù hợp vói các quy định của pháp luật về đất đai và pháp luật khác có liên quan. Ngoài những nguyên tắc trên thì tùy thuôc theo từng nguồn vốn sử dụng cho dự án mà quản lý nhà nước đối với dự án còn phải theo nguyên tắc sau: - Đối với dự án sử dụng vốn ngân sách: Nhà nước quản lý toàn diện quá trình đầu tư xây dựng từ việc xác định chủ trương đầu tư, lập dự án, quyết định đầu tư, lập thiết kế, tổng dự toán, lựa chọn nhà thầu, thi công xây dựng đến khi nghiệm thu, bàn giao đưa công trình vào khai thác sử dụng. - Đối với dự án sử dụng vốn tín dụng nhà nước bảo lãnh, vốn tín dụng đầu tư phát triển của nhà nước và vốn đầu tư phát triển của doanh nghiệp nhà nước: Nhà nước chỉ quản lý về chủ trương và quy mô đầu tư. Doanh nghiệp có dự án đầu tư tự chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện và quản lý dự án theo quy định của pháp luật. - Đối với dự án sử dụng vốn khác kể cả vốn tư nhân: Chủ đầu tư quyết định hình thức đầu tư và nội dung quản lý dự án. Riêng trường hợp dự án sử dụng vốn hỗn hợp từ nhiều nguồn vốn thì các bên góp vốn thỏa thuận về phương thức quản lý hoặc quản lý theo quy định đối với loại nguồn vốn có tỷ trọng lớn nhất trong tổng mức đầu tư của dự án. Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 24
  • 23. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ DƯ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GIAO THÔNG VẬN TẢI Ở VIỆT NAM I. ĐÁNH GIÁ TỔNG QUAN CÔNG TÁC ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT 5 NĂM 2001-2005 1. Đặc điểm tình hình: Nền kinh tế nước ta vẫn giữ được nhịp độ tăng trưởng cao, tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư xây dựng CSHT GTVT phát triển. Nhà nước ban hành nhiều cơ chế chính sách tạo tiền đề cho việc tăng cường công tác quản lý tổ chức lại bộ máy, giải phóng năng lực sản xuất và mở rộng các hình thức huy động vốn. Chính phủ tiếp tục ưu tiên đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông vận tải nhằm làm tăng năng lực và chất lượng dịch vụ vận tải. Ngoài việc tập trung tăng thêm vốn đầu tư cho giao thông vận tải từ các nguồn đặc biệt, vay tín dụng ưu đãi, phát hành trái phiếu chính phủ, chính phủ đặc biệt quan tâm chỉ đạo, giải quyết kịp thời những khó khăn vướng mắc lớn như trả nợ khối lượng hoàn thành, ứng trước vốn kế hoạch, tháo gỡ khó khăn về tài chính cho các doanh nghiệp… giao trách nhiệm đến cho các địa phương trong công tác bảo vệ hành lang đường bộ, an toàn giao thông, giải phóng mặt bằng… Quốc hội, Chính phủ đã có các nghị quyết về chống đầu tư dàn trải, chống thất thoát, nợ đọng trong xây dựng cơ bản. Tuy vậy thời gian qua ngành giao thông vận tải cũng gặp nhiều khó khăn. Mặc dù nhà nước tăng vốn đầu tư nhưng các dự án trong nước vẫn thiếu vốn nghiêm trọng. Nhiều dự án dở dang phải tạm đình hoãn, các dự án quan trọng, cấp bách không có vốn để triển khai. 2. Thành tựu đạt được trong 5 năm - Vốn đầu tư thực hiện: Trong 5 năm tổng vốn đầu tư xây dựng cơ bản của ngành giao thông vận tải được giao 65.028 tỷ đồng trong đó: + Bộ giao thông vận tải được giao trực tiếp 61.734 tỷ gồm: vốn ngân sách 13.190 tỷ; vốn ODA 15.777 tỷ; vốn tín dụng ưu đãi 7.062 tỷ; vốn đặc biệt 5.122 tỷ; vốn trái phiếu chính phủ 18.619 tỷ; vốn doanh nghiệp từ các hình thức đầu tư BT, BOT 2.001 tỷ. - Khối lượng chủ yếu hoàn thành + Đường bộ: Cơ bản đã nâng cấp cải tạo xong hệ thống trục dọc gồm Quốc lộ 1 từ Lạng Sơn Cần Thơ cùng với các cầu lớn và hầm Hải Vân, đường Hồ Chí Minh. Hệ thống Quốc lộ hướng tâm tới các đô thị lớn Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh cũng đã được hoàn thành gồm: Quốc lộ 5, Quốc lộ 10, Quốc lộ 2, đoạn Quốc lộ 18 Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 25
  • 24. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM đường Xuyên Á, Quốc lộ 51, Quốc lộ 13, các dự án, đoạn tuyến trên các vành đai các tuyến ngang nối Quốc lộ 1 với đường Hồ Chí Minh, Tây Nguyên, các tuyến Quốc lộ khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long và các Quốc lộ khác trên phạm vi cả nước. + Đường sắt: Cơ bản hoàn thành chương trình cơ khí hóa bảo trì, bảo dưỡng đường sắt, khôi phục 19 cầu trên tuyến đường sắt Thống Nhất, 4 hầm qua đèo Hải Vân và từng bước nâng cấp các tuyến đường sắt chủ yếu, nâng cao năng lực, đảm bảo an toàn và đã rút ngắn thời gian chạy tàu trên những tuyến đường quan trọng: tuyến Hà Nội - Hồ Chí Minh từ 32h xuống còn 29h, Hà Nội - Hải Phòng từ 3h xuống 2h, Hà Nội - Lào Cai từ 10h - 5h, Hà Nội - Đồng Đăng từ 7h - 5h. + Cảng biển: Đã ký hiệp định và triển khai xây dựng cảng lớn Cái Mép - Thị Vải phục vụ di dời cảng Sải Gòn. Hoàn thành nâng cấp cảng Cần Thơ để phát triển giao thông vận tải phục vụ phát triển kinh tế - xã hội đồng bằng Sông Cửu Long. Hoàn thành nâng cấp các cảng Đà Nẵng giai đoạn 1, Hải Phòng giai đoạn 1, Vũng Áng giai đoạn 1, Cửa Lò giai đoạn 1. Xây dựng mới cầu tầu cảng Quy Nhơn, cầu tầu 2 vạn tấn cảng Nha Trang, cầu cảng bến số 5, 6, 7. Cảng Cái Lân, Cầu Lìn ke, cảng Ninh Phúc, đài thông tin Duyên Hải Việt Nam, nâng cấp hệ thống đèn biển… Nâng lượng hàng hóa thông qua cảng tăng từ 92.5 triệu tấn (năm 2001) lên 140.4 triệu tấn (năm 2005) + Đường sông: Hoàn thành cơ bản việc nâng cấp 2 tuyến đường thủy phía Nam, tuyến Quảng Ninh - Cô Tô, nâng cấp nhà máy đóng mới và sửa chữa phương tiện thủy, cảng Việt trì, Thanh thải chướng ngại vật trên sông . Trung ương quản lý, xây dựng cảng Ninh Phúc, xây dựng cảng Long Bình, nâng cáp mở rộng bến Xà Lan 1.000DWT, tuyến vận tải thủy Đổng Tháp Mười và tứ giác Long Xuyên + Hàng không: Hoàn thành nhà ga T1, đường cất hạ cánh 1B (Nội bài). Cải tạo hệ thống cảng hạ cánh, đường lăn cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, nhà ga cảng hàng không Cam Ranh, nhà ga Cảng hàng không Phú Bài…, đường cất hạ cánh cảng hàng không Côn Sơn( Bà Rịa - Vũng Tàu), nhà ga và đường cất hạ cánh các cảng hàng không Vinh, Điện Biên Phủ, Pleiku… + Năng lực tăng thêm: Trong 5 năm qua có 10.080km đường bộ được nâng cấp cải tạo và xây dựng mới, xây dựng mới 112.148md cầu và 7.21md hầm đường + Giao thông đô thị: Hoàn thành các nút giao thông Nam Thăng Long, Chương Dương, Ngã Tư Vọng, Ngã Tư Sở, triển khai dự án phát triển giao thông đô thị Hà Nội, cầu hầm Thủ Thiêm và đường Đông - Tây thành phố Hồ Chí Minh, triển khai xây dựng một số cầu qua sông Sài Gòn, Sông Đồng Nai; Cầu Vĩnh Tuy, Cầu Thanh trì qua sông Hồng. Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 26
  • 25. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM + Giao thông nông thôn: Đã huy động được 17.901,847 tỷ xây dựng giao thông nông thôn, từ nhiều nguồn : dân đóng góp, địa phương đầu tư, trung ương hỗ trợ… Đã xây dựng mới được 15834km đường, sửa chữa, nâng cấp 88.105km đường các loại. 150.306 md cầu bê tông cốt thép, 15.327md ngầm tràn các loại. Với những nỗ lực trong thời gian qua, hệ thống CSHT GTVT được nâng cấp một bước đáng kể, kể cả vùng núi, vùng sâu vùng xa. Nhiều tuyến giao thông quan trọng, nhiều cầu lớn, bên cảng, sân bay được hoàn thành đưa vào khai thác sử dụng phát huy tốt hiệu quả. Diện mạo CSHT GTVT đất nước, nhất là ở một số đầu mối giao thông quan trọng như Hà Nội, Hồ Chí Minh, Hải phòng, Quảng Ninh, Đà Nẵng đã mang dáng dấp của một hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông hiện đại. II. NHỮNG TỒN TẠI TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở NƯỚC TA HIỆN NAY. 1. Những tồn tại: 1,5 % lμ con sè mμ c¸c Bé, ngμnh, ®Þa ph−¬ng ®−a ra vÒ thÊt tho¸t vμ l·ng phÝ trong XDCB; 10% lμ con sè c¸c chuyªn gia kinh tÕ ®−a ra; 14 % lμ con sè cña kÕt qu¶ c¸c ®ît thanh tra ChÝnh phñ thùc hiÖn trong n¨m 2003; 30% lμ con sè mμ mét ®¹i biÓu Quèc héi ®−a ra vμ cho lμ cã c¬ së ch¾c ch¾n. Theo sè liÖu thèng kª cña ®oμn gi¸m s¸t Quèc héi vÒ XDCB , trong sè 1.505 dù ¸n ®−îc kiÓm tra cã 176 dù ¸n vi ph¹m thÈm ®Þnh dù ¸n, 198 dù ¸n c«ng tr×nh vi ph¹m qui chÕ ®Êu thÇu, 802 dù ¸n, c«ng tr×nh thi c«ng sai thiÕt kÕ, sai chñng lo¹i vËt t−, thiÕt bÞ; kh«ng phª duyÖt khèi l−îng ph¸t sinh, vi ph¹m c¸c qui chÕ vÒ tr×nh tù, thñ tôc trong qu¶n lý ®Çu t− x©y dùng. VÒ chÊt l−îng nghiÖm thu, thanh to¸n c«ng tr×nh: 145 dù ¸n c«ng tr×nh vi ph¹m vÒ thiÕt kÕ, kh¶o s¸t; 720 dù ¸n, c«ng tr×nh vi ph¹m qui ®Þnh khi ®−a c«ng tr×nh vμo khai th¸c sö dông. T×nh h×nh thÊt tho¸t vμ l·ng phÝ cô thÓ nh− sau: 1.1. Tån t¹i trong kh©u qui ho¹ch, kh¶o s¸t thiÕt kÕ , lËp dù ¸n kh¶ thi thÊp: - Mét sè dù ¸n kh«ng cã qui ho¹ch hoÆc qui ho¹ch chÊt l−îng thÊp, kh¶o s¸t thiÕt kÕ kh«ng tèt, sai sãt vÒ khèi l−îng c«ng tr×nh lín, trong qu¸ tr×nh thi c«ng ph¶i söa ®æi, bæ sung nhiÒu lÇn lμm ¶nh h−ëng ®Õn tiÕn ®é vμ chÊt l−îng c«ng tr×nh. ë ®©y cßn ch−a nãi ®Õn viÖc quy ho¹ch vÜ m« chËm trÔ h¬n so víi ®μ ph¸t triÓn cña c¶ n−íc hoÆc quy ho¹ch vÜ m« bÞ sai h−íng kh«ng phï hîp hoÆc thay ®æi liªn tôc. B»ng chøng lμ viÖc x©y dùng nhμ h¸t chÌo Kim M· ®· x¶y ra nhiÒu ®iÒu kú l¹. §· 10 n¨m nay mét c«ng tr×nh v¨n ho¸ víi mét b¶n Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 27
  • 26. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM thiÕt kế kh«ng hîp lý l¹i chi mét kho¶n kinh phÝ ®Çu t− lín, nh−ng l¹i sËp sÖ mμ vÉn nghiÖm thu vμ quyÕt to¸n ch×m trong im lÆng, ®Õn giê nμy vÉn kh«ng thÊy ai chÞu tr¸ch nhiÖm tr−íc nh÷ng sai sãt cña c«ng tr×nh; l¹i cßn nhiÒu c«ng tr×nh nh− ®Çu t− x©y mét sè c¶ng quy ho¹ch kh«ng hîp lý dÉn ®Õn hiÖu qu¶ sö dông kh«ng cao nh− nh÷ng c¶ng ®−îc x©y dùng chØ c¸ch nhau tõ 10 ®Õn 30 km nh− c¶ng Hßn La (Qu¶ng B×nh) c¸ch c¶ng Vòng ¸ng 25km, C¶ng Ch©n M©y (Thõa Thiªn HuÕ) c¸ch c¶ng Tiªn Sa (§μ N½ng) 30 km; c¶ng Dung QuÊt c¸ch c¶ng Kú Hμ 10 km vμ kÕt qu¶ lμ c«ng suÊt khai th¸c so víi thiÕt kÕ chØ ®¹t 10 - 15%, n¬i cao chØ ®¹t 40%. Sù thÊt tho¸t vμ l·ng phÝ nμy kh«ng thÓ tÝnh hÕt ®−îc nh− chuyÖn mét sè nhμ m¸y ®−êng liªn tôc lμm ¨n thua lç ph¶i di chuyÓn nhμ m¸y. Nguyªn nh©n lμ do qui ho¹ch kh«ng tho¶ ®¸ng dÉn ®Õn kh«ng cã vïng nguyªn liÖu nh− ch−¬ng tr×nh x©y dùng 44 nhμ m¸y mÝa ®−êng cã tæng sè vèn x©y dùng lμ 10.050 tû ®ång nh−ng cã tíi 25 nhμ m¸y thua lç, ph¸t sinh d− nî trªn 6.000 tØ ®ång. - Nh÷ng sai sãt nμy trong qui ho¹ch lμ do kh«ng cã mét c¬ quan nμo, kÓ c¶ Bé KÕ ho¹ch §Çu t− (KH§T) ®−a ra mét kÕ ho¹ch tæng thÓ, ®a ngμnh. Bé C«ng nghiÖp kh«ng cã tiÕng nãi lín ®èi víi quy ho¹ch c¸c khu c«ng nghiÖp ®Þa ph−¬ng v× nã l¹i thuéc Bé KH§T. Sù kh«ng thèng nhÊt gi÷a c¸c Bé, ngμnh, ®Þa ph−¬ng trong qui ho¹ch vμ lËp kÕ ho¹ch c¬ b¶n lμ do cã mét vßng khÐp kÝn bao quanh. Nh÷ng dù ¸n h¹n chÕ hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kiÓm tra, gi¸m s¸t tõ kh©u qui ho¹ch ®Õn kh©u kÕ thõa bè trÝ thuéc mét Bé, ngμnh ®Õn khi cã dù ¸n vμ ph©n cÊp theo chÝnh phñ th× bé Tr−ëng ®−îc quyÒn quyÕt ®Þnh nh÷ng dù ¸n kÓ c¶ nhãm A, nhãm B, nhãm C tõ viÕt dù ¸n ®Õn thÈm ®Þnh dù ¸n, t− vÊn thiÕt kÕ kü thuËt, tæng dù ¸n, t− vÊn gi¸m s¸t c«ng tr×nh ®Õu ë Bé ®ã. - Kh©u thiÕt kÕ hiÖn nay cã ®iÓm yÕu lμ tÝnh chuyªn nghiÖp kh«ng cao, tr×nh ®é nh©n viªn thÊp tõ ®ã dÉn ®Õn c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt thiÕt kÕ kh«ng ®óng, kh«ng hîp lý lμm ¶nh h−ëng nghiªm träng ®Õn chÊt l−îng cña c«ng tr×nh, nh÷ng gi¶i ph¸p cho tæng c«ng tr×nh thiÕu cô thÓ, thiÕt kÕ s¬ sμi, kh«ng s¸t víi thùc tÕ nªn gi¸ thμnh c«ng tr×nh nhiÒu khi kh«ng kiÓm so¸t ®−îc vμ rÊt cao. §©y lμ tiÒn ®Ò cho ®¬n vÞ thi c«ng ¨n vμo khèi l−îng, chÊt l−îng c«ng tr×nh sau nμy dÉn tíi thÊt tho¸t kh«ng kiÓm so¸t ®−îc. NhiÒu c¬ quan t− vÊn thiÕt kÕ kh«ng cã nh©n lùc chuyªn m«n, chuyªn ngμnh ch−a nãi ®Õn c¸c chuyªn gia cã kiÕn thøc vμ tr×nh ®é cao nh−ng vÉn ®−îc nhËn vμ thùc hiÖn thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh, lÜnh vùc ®ã. Mét vμi c«ng tr×nh kh«ng ®¹t chÊt l−îng vμ h− háng ngay sau khi thi c«ng xong, thËm chÝ ch−a kÞp ®−a vμo sö dông nh− cÇu V¨n Th¸nh. Thùc ra nÕu rμ so¸t kü th× rÊt nhiÒu c«ng tr×nh nh− vËy nh−ng tr¸ch nhiÖm cña thiÕt kÕ kh«ng nãi ®Õn mμ chØ ®æ lçi cho thi c«ng. Nªn Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 28
  • 27. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM nhí gi¶i ph¸p thiÕt kÕ sai th× thi c«ng thùc hiÖn ®óng s¬ ®å thiÕt kÕ, kh«ng cßn bít xÐn vËt t− th× c«ng tr×nh vÉn bÞ h− h¹i nh− th−êng, tr¸ch nhiÖm cña thiÕt kÕ hÇu nh− ®−îc xem rÊt nhÑ hoÆc kh«ng cã. Cã dù ¸n lËp thiÕt kÕ kü thuËt vμ thi c«ng c«ng tr×nh trªn ®Êt ®· ®−îc qui ho¹ch, bè trÝ dù ¸n kh¸c nh− dù ¸n Hoãc M«n - B¾c B×nh Ch¸nh thuéc dù ¸n thuû lîi miÒn trung vμ Thμnh phè Hå ChÝ Minh, g©y thÊt tho¸t vμ l·ng phÝ 630 triÖu ®ång. Dù ¸n c¶i t¹o vμ n©ng cÊp quèc lé 51 (®o¹n km 0 - km 5) vμ ®o¹n km 5 - km 73 + 600 trong qu¸ tr×nh thi c«ng ph¶i bæ sung, ®iÒu chØnh nhiÒu lÇn c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh do kh«ng tÝnh to¸n, ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ yªu cÇu, kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña khu vùc, t¨ng chi phÝ 41,7 tû ®ång. Dù ¸n kh«i phôc vμ hoμn thiÖn c¬ së h¹ tÇng, nghÒ c¸ khèi l−îng ph¸t sinh ë 6 c¶ng c¸ ®−îc kiÓm to¸n lªn ®Õn 11,8 tû ®ång b»ng 10,3% gi¸ trÞ quyÕt to¸n. Nh÷ng c«ng tr×nh nót giao th«ng T©y Phó L−¬ng, cÇu Thanh Tr× do ph¹m lçi ë kh©u t− vÊn thiÕt kÕ nªn khi thi c«ng ph¸t sinh khèi l−îng rÊt lín, chÊt l−îng kh«ng ®¶m b¶o. - §¸ng lÏ dù ¸n kh¶ thi ph¶i ®−îc xem xÐt víi nhiÒu ph−¬ng ¸n kh¸c nhau, ph©n tÝch kü l−ìng c¸i lîi c¸i h¹i vμ t×m ra ph−¬ng ¸n tèi −u cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao vÒ tæng thÓ. Thùc tÕ, nhiÒu dù ¸n kh¶ thi ®−îc lËp lªn cho gäi lμ cã vμ ®Çy ®ñ thñ tôc, mÆt kh¸c dù ¸n kh¶ thi chØ ®−îc lËp lªn hîp thøc ho¸ ý ®å cña chñ ®Çu t−. Do ®ã, ý nghÜa cña dù ¸n kh¶ thi thùc tÕ kh«n cßn cho nªn nhiÒu dù ¸n kh¶ thi chØ nªu lªn 1 ph−¬ng ¸n cho gäi lμ cã vμ hÕt søc s¬ sμi kh«ng cã ph©n tÝch so s¸nh g×. 1.2. Tån t¹i trong viÖc x¸c ®Þnh chñ tr−¬ng ®Çu t−: - §Þnh h−íng ®Çu t−, x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng hiÖu qu¶ ®Çu t−, tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n x©y dùng. §©y lμ c«ng ®o¹n ¶nh h−ëng lín nhÊt. Chñ tr−¬ng ®Çu t− sai chiÕm tíi 60-70% sè thÊt tho¸t vμ l·ng phÝ trong ®Çu t− x©y dùng c¬ b¶n. Cã thÓ mÊt tr¾ng toμn bé vèn vμ g©y hËu qu¶ l©u dμi cho khu vùc vμ x· héi cã thÓ lín h¬n rÊt nhiÒu lÇn so víi vèn trùc tiÕp ®Çu t− cho c«ng tr×nh ban ®Çu. Riªng phÇn nμy b¸o chÝ tr−íc ®©y hÇu nh− kh«ng ®Ò cËp tíi, thêi gian gÇn ®©y míi cã nãi ®Õn nh−ng kh«ng nhiÒu vμ kh«ng ®i vμo gèc rÔ vÊn ®Ò. NÕu tæng kÕt th× con sè lín khñng khiÕp. Lμ mét n−íc kh«ng lín nh−ng ®· cã trªn 100 c¶ng biÓn ë 24 tØnh, thμnh phè (mét sè c¶ng biÓn chØ c¸ch nhau 130 km); 80 c¶ng hμng kh«ng vμ s©n bay chuyªn dïng, chi phÝ ®Çu t− cho mét s©n bay lªn ®Õn hμng tû ®« la Mü. VÝ dô: chi phÝ −íc tÝnh cho s©n bay Long Thμnh (§ång Nai) lμ 8 tû USD. ViÖc bè trÝ nhiÒu bÕn c¶ng ë c¸c vïng, ®Þa ph−¬ng qu¸ gÇn nhau mμ ch−a tÝnh ®Õn sù liªn kÕt trong viÖc khai th¸c cã hiÖu qu¶ h¹ tÇng kü thuËt hiÖn cã, ch−a phï hîp víi kh¶ n¨ng ph¸t triÓn kinh tÕ: c¶ng Hßn La (Qu¶ng B×nh) c¸ch c¶ng Vòng ¸ng 25km, C¶ng Ch©n M©y (Thõa Thiªn HuÕ) c¸ch c¶ng Tiªn Sa (§μ N½ng) 30 km; c¶ng Dung QuÊt c¸ch c¶ng Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 29
  • 28. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM Kú Hμ 10 km. Dù ¸n x©y dùng hÖ thèng tho¸t n−íc ®−êng T©n Kú - T©n Quý, theo kÕt luËn cña thanh tra nhμ n−íc do kh«ng g¾n viÖc x©y dùng dù ¸n víi qui ho¹ch giao th«ng nªn khi dù ¸n x©y xong ph¶i ph¸ bá toμn bé hÖ thèng gåm 216 hÇm tho¸t hè ga vμ 711 cèng phi 400, sè tiÒn thÊt tho¸t vμ l·ng phÝ chiÕm 3% tæng møc ®Çu t− cña c«ng tr×nh. Hay nh− ®Çu t− dù ¸n kh«ng tÝnh ®Õn nguån cung cÊp nguyªn liÖu s¶n xuÊt t−¬ng øng víi qui m« cña nhμ m¸y dÉn ®Õn thiÕu nguyªn liÖu nh− c«ng tr×nh nhμ m¸y ®−êng Linh C¶m (Hμ TÜnh), nhμ m¸y s¶n xuÊt bét giÊy Kon Tum ch−¬ng tr×nh x©y dùng 44 nhμ m¸y mÝa ®−êng cã tæng sè vèn x©y dùng lμ 10.050 tØ ®ång nh−ng cã tíi 25 nhμ m¸y thua lç, ph¸t sinh d− nî trªn 6.000 tØ ®ång. - ViÖc ®Çu t− theo phong trμo dÉn ®Õn hiÖu øng xi m¨ng lß đøng vμ c¸c nhμ m¸y ®−êng mäc lªn ë kh¾p mäi n¬i. V× vËy khi x©y dùng xong mét sè nhμ m¸y kh«ng cã ®ñ ®iÒu kiÖn vμ nguyªn liÖu ®Ó ho¹t ®éng, mét sè nhμ m¸y ph¶i di dêi ®Õn c¸c ®Þa ph−¬ng kh¸c g©y thÊt tho¸t vμ l·ng phÝ vÒ tiÒn cña. Ch¼ng h¹n, c«ng ty ®−êng Linh C¶m (Hμ TÜnh) khi x©y dùng xong ®· ph¶i vay 70 tØ ®ång ®Ó di chuyÓn qua c¶ ngh×n c©y sè vμo Trμ Vinh; nhμ m¸y ®−êng Thõa Thiªn HuÕ còng ph¶i di chuyÓn vÒ Phó Yªn. Mét sè Nhμ m¸y ®−êng lμm ¨n thua lç do kh«ng tÝnh to¸n hÕt c¸c ®iÒu kiÖn khi x©y dùng nh− nhμ m¸y ®−êng Qu¶ng B×nh ®Õn hÕt n¨m 2002 lç kho¶ng 136 tØ ®ång ch−a kÓ kho¶n vay khã tr¶ ®Ó x©y dùng nhμ m¸y lμ trªn 170 tØ ®ång. - ThÊt tho¸t vμ l·ng phÝ trong kh©u quyÕt ®Þnh ®Çu t− th−êng b¾t nguån tõ viÖc x¸c ®Þnh môc tiªu ®Çu t− dù ¸n do kh«ng ®−îc chñ ®Çu t− c©n nh¾c, tÝnh to¸n tr−íc khi x©y dùng nªn khi c«ng tr×nh hoμn thμnh ®−a vμo sö dông, chñ ®Çu t− míi nhËn thÊy c«ng tr×nh ph¸t huy kh«ng hiÖu qu¶. VÝ dô: T¹i mét sè ®Þa ph−¬ng ®· ®Çu t− hμnh tr¨m tØ ®ång ®Ó c¶i thiÖn vμ x©y dùng míi mét lo¹t chî nh− chî ®Çu mèi §Òn Lõ víi sè vèn ®Çu t− h¬n 10 tØ ®ång, chî ®Çu mèi Xu©n §Ønh, chî xe m¸y Qu¶ng An (T©y Hå) ®Çu t− h¬n 6 tØ ®ång, chî ®Çu mèi H¶i B¸ (§«ng Anh) ®Çu t− 13 tØ ®ång, + Trong n«ng nghiÖp cßn nÆng ®Çu t− vμo c¸c c«ng tr×nh thuû lîi (chiÕm h¬n 70% vèn ®Çu t− cña nghμnh), chñ yÕu lμ c¸c c«ng tr×nh thuû lîi phôc vô c©y lóa, viÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi t−íi cho c¸c lo¹i c©y c«ng nghiÖp cßn Ýt, cßn coi nhÑ ®Çu t− thuû lîi cÊp n−íc cho c«ng nghiÖp vμ d©n sinh, cho nu«i trång thuû s¶n. Vèn cho c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc, chuyÓn giao c«ng nghÖ, c«ng t¸c nghiªn cøu ph¸t triÓn gièng, khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m, khuyÕn ng− thêi gian ®Çu ch−a ®−îc quan t©m tho¶ ®¸ng (nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· ®−îc ®iÒu chØnh). + C¬ cÊu ®Çu t− cßn nhiÒu ®iÓm ch−a hîp lý nh− ®Çu t− ng©n s¸ch cho mét sè nghμnh vμ s¶n phÈm ®−îc b¶o hé; ®Çu t− cho n«ng nghiÖp, n«ng th«n Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 30
  • 29. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM vμ c¬ së h¹ tÇng cßn thÊp, ViÖc ®Çu t− phôc vô viÖc chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ cßn Ýt, nÆng vÒ ®Çu t− quèc doanh, ch−a cã chÝnh s¸ch tèt ®Ó thu hót c¸c nguån vèn ngoμi ng©n s¸ch, ®Çu t− ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vμ n«ng th«n. + Míi quan t©m ®Çu t− ®Çu vμo nh»m ph¸t triÓn n¨ng lùc s¶n xuÊt, ch−a quan t©m ®Õn ®Çu ra cña s¶n xuÊt, ®Çu t− cho c¬ së hạ tÇng phôc vô l−u th«ng hμng ho¸, ®Çu t− cho c«ng t¸c b¶o qu¶n chÕ biÕn sau thu ho¹ch, ®Çu t− th«ng tin thÞ tr−êng ch−a t−¬ng xøng. Míi quan t©m ®Çu t− theo chiÒu réng, lÊy sè l−îng lμm chÝnh, do vËy mét sè hμng ho¸ n«ng s¶n lμm ra th−êng chÊt l−îng kh«ng cao, chñng lo¹i, mÉu m· kÐm, kh«ng phï hîp víi yªu cÇu cña thÞ tr−êng, gi¸ thμnh cao h¬n c¸c nø¬c trong khu vùc vμ trªn thÕ giíi, kh¶ n¨ng c¹nh tranh khã kh¨n; tû lÖ n«ng s¶n qua chÕ biÕn thÊp, phÇn lín xuÊt khÈu hμng n«ng s¶n cña ta vÉn lμ s¶n phÈm th«. + Do kh¶ n¨ng ng©n s¸ch cßn h¹n chÕ, nªn bè trÝ ®Çu t− cña nhμ n−íc cho lÜnh vùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n chØ ®¸p øng ®−îc kho¶ng 55 - 60% yªu cÇu ph¸t triÓn cña nghμnh, ch−a t−¬ng xøng víi vai trß vμ vÞ trÝ cña khu vùc n«ng nghiÖp vμ n«ng th«n. + Trong c«ng nghiÖp vμ c¸c nghμnh kinh tÕ, hÇu hÕt c¸c c«ng tr×nh ®Çu t− ®· qu¸ chó träng vμo viÖc ®Çu t− ®Ó t¨ng c«ng suÊt s¶n xuÊt mμ ch−a chó ý ®óng møc ®Õn n¨ng lùc c¹nh tranh cña ®Çu ra tiªu thô s¶n phÈm ®−îc thÞ tr−êng chÊp nhËn ®Õn møc nμo; tuy cã quy ho¹ch nh−ng cßn rÊt lóng tóng trong viÖc t¹o ra mét hÖ thèng chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p phï hîp ®Ó thùc hiÖn quy ho¹ch g¾n víi thÞ tr−êng, nªn ®· dÉn tíi viÖc ®Çu t− qu¸ møc trong mét sè ngμnh, lμm cho mét sè s¶n phÈm cung v−ît qu¸ cÇu; ch−a tËp trung ®æi míi c«ng nghÖ theo h−íng hiÖn ®¹i nªn chÊt luîng s¶n phÈm ch−a cao, gi¸ thμnh ch−a h¹; ch−a ®Çu t− ®óng møc cho c«ng nghiÖp s¶n xuÊt vËt liÖu, c«ng nghiÖp chÕ t¹o, c«ng nghiÖp c«ng nghÖ cao ®Ó t¨ng c−êng kh¶ n¨ng chñ ®éng cña nÒn kinh tÕ trong ®iÒu kiÖn héi nhËp ngμy cμng s©u. Mét sè dù ¸n, ch−¬ng tr×nh ®Çu t− ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®· ®Ò ra trong mçi kú kÕ ho¹ch 5 n¨m ch−a ®−îc triÓn khai hoÆc triÓn khai chËm do ch−a tÝnh hÕt c¸c yÕu tè kh¸ch quan tõ phÝa ®èi t¸c vμ c¶ yÕu tè chñ quan, trong ®ã cã yÕu tè thiÕu nguån vèn. 1.3. Tån t¹i trong kh©u thÈm ®Þnh, phª duyÖt dù ¸n ®Çu t−, tæng dù to¸n: - T×nh tr¹ng phª duyÖt l¹i nhiÒu lÇn lμ kh¸ phæ biÕn hiÖn nay. ThËm chÝ mét sè dù ¸n ®−îc phª duyÖt, ®iÒu chØnh sau khi ®· hoμn thμnh qu¸ tr×nh x©y l¾p, thùc chÊt lμ hîp ph¸p ho¸ c¸c thñ tôc thanh quyÕt to¸n khèi l−îng ph¸t sinh, ®iÒu chØnh. Dù ¸n më réng nhμ m¸y ®−êng Qu¶ng Ng·i kh«ng thùc hiÖn kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, lËp dù to¸n tr×nh c¬ quan cã thÈm quyÒn phª duyÖt mμ sau Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 31
  • 30. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM khi bμn giao ®−a vμo sö dông míi xin phª duyÖt, vi ph¹m nghiªm träng qui chÕ qu¶n lý ®Çu t− vμ x©y dùng. Tæng møc ®Çu t− cña dù ¸n cÇu S«ng Danh ph¶i ®iÒu chØnh 3 lÇn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn (n¨m 1995 lμ 186 tØ ®ång, n¨m 1998 lμ 239 ti ®ång vμ n¨m 2000 lμ 257 tØ ®ång). Dù ¸n toμ nhμ 11 tÇng §¹i häc S− ph¹m Thμnh phè Hå ChÝ Minh ®ang thi c«ng ph¶i phª duyÖt l¹i, dù ¸n ký tóc x¸ 5 tÇng §¹i häc T©y Nguyªn phª duyÖt 2 lÇn, ChÊt l−îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh thiÕt kÕ, dù to¸n cã nhiÒu sai sãt, cã n¬i bÞ xem nhÑ, dÉn ®Õn ë mét vμi dù ¸n gi¸ trÞ tróng thÇu cao h¬n gi¸ trÞ thùc tÕ do tÝnh to¸n sai khèi l−îng (Dù ¸n §¹i häc Quèc gia Hμ néi, Häc viÖn Hμnh chÝnh quèc gia), t¹i dù ¸n kh«i phôc c¶i t¹o quèc lé 1 ®o¹n Hμ Néi - L¹ng S¬n do phª duyÖt kh«ng ®¶m b¶o chÊt l−îng nªn ph¶i phª duyÖt l¹i lμm t¨ng chi phÝ kh¶o s¸t hμng tØ ®ång, dù ¸n nhμ m¸y xi m¨ng Tam §iÖp trong qu¸ tr×nh kh¶o s¸t ®· ph¸t hiÖn cã sù cè nh−ng kh«ng kh¶o s¸t vμ xö lý hiÖn t−îng caster g©y tèn kÐm chi phÝ, viÖc phª duyÖt l¹i lμm t¨ng chi phÝ cßn x¶y ra ®èi víi nhiÒu dù ¸n kh¸c nh− dù ¸n cÇu Non N−íc (Ninh B×nh), cÇu T©n ĐÖ (Th¸i B×nh). Dù ¸n x©y dùng quèc lé 5 sö dông vèn JBIC NhËt B¶n do bμn giao mÆt b»ng chËm nªn Nhμ n−íc ®· ph¶i båi th−êng cho nhμ thÇu 570.595.797 Yªn nhËt. 1.4. Tån t¹i trong kh©u kÕ ho¹ch ho¸ ®Çu t−: - Trong nh÷ng n¨m qua, mÆc dï ®· cã mét sè tiÕn bé nh−ng t×nh tr¹ng ®Çu t− dμn tr¶i trong bè trÝ kÕ ho¹ch cña c¸c Bé, ngμnh vμ c¸c tØnh, thμnh phè vÉn ch−a ®−îc kh¾c phôc triÖt ®Ó. T×nh tr¹ng nμy ®−îc tÝch tô tõ nhiÒu n¨m, g©y thÊt tho¸t vμ l·ng phÝ lín vμ dÉn ®Õn hiÖu qu¶ ®Çu t− thÊp nh−ng chËm ®−îc kh¾c phôc. N¨m 2004, chóng ta cã 1200 dù ¸n t¨ng gÊp ®«i so víi n¨m 2001. Tuy nhiªn tèc ®é t¨ng dù ¸n kh«ng t−¬ng øng víi tèc ®é t¨ng cña vèn ®Çu t− vμ kh«ng khíp víi kÕ ho¹ch vèn, dÉn ®Õn v−ît qu¸ kh¶ n¨ng qu¶n lÝ, chØ sè vÒ ®Çu t− gi¶m râ rÖt. Th«ng th−êng, ®Ó t¹o ra 1 ®ång t¨ng tr−ëng GDP cÇn ®Çu t− 3 ®ång th× ë n−íc ta cÇn tíi 5 ®ång. - ViÖc bè trÝ vèn ®Çu t− thuéc ng©n s¸ch Nhμ n−íc cßn dμn tr¶i thiÕu tËp trung, sè l−îng c¸c dù ¸n n¨m sau lín h¬n n¨m tr−íc lμ ®iÓm yÕu vμ lÆp ®i lÆp l¹i nhiÒu n¨m nay. Do ®ã sè dù ¸n tÝch tô l¹i qu¸ lín, v−ît qua kh¶ n¨ng c©n ®èi vèn cña ng©n s¸ch vμ cña nÒn kinh tÕ nãi chung. Ch¼ng h¹n, tæng dù to¸n cña c¸c c«ng tr×nh giao th«ng ®−îc ®−a vμo kÕ ho¹ch n¨m 2004 gÊp h¬n 10 lÇn sè vèn bè trÝ trong kÕ ho¹ch. Do ®ã chØ mét sè Ýt c«ng tr×nh cã thÓ tËp trung vèn ®Ó hoμn thμnh sím, t×nh tr¹ng ®Çu t− kÐo dμi lμ phæ biÕn. - ViÖc bè trÝ c¸c dù ¸n dμn tr¶i cßn thÓ hiÖn ë b×nh qu©n vèn bè trÝ cho 1 dù ¸n qua c¸c n¨m cã xu h−íng gi¶m dÇn; n¨m 2001 lμ 5,33 tØ ®ång/1 dù ¸n ; n¨m 2002 lμ 5,3 tØ ®ång/1 dù ¸n; n¨m 2003 lμ 4,43 tØ ®ång/ 1 dù ¸n. Mét sè Bé, ngμnh vμ ®Þa ph−¬ng vÉn ch−a chÊp hμnh ®óng qui ®Þnh vÒ qu¶n lý ®Çu t− vμ Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 32
  • 31. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CSHT GTVT Ở VIỆT NAM x©y dùng, bè trÝ vèn cho c¸c dù ¸n nhãm B qu¸ 4 n¨m, nhãm C qu¸ 2 n¨m. Tæng hîp chung c¸c Bé, ngμnh vμ ®Þa ph−¬ng vÉn cßn kho¶ng 141.430 dù ¸n (kho¶ng 13%) thuéc nhãm B vμ C bè trÝ qu¸ thêi gian qui ®Þnh, trong ®ã cã kho¶ng 250 dù ¸n nhãm B (14,2%) bè trÝ vèn kÐo dμi qu¸ 4 n¨m (c¸c Bé ngμnh kho¶ng 119 dù ¸n, ®Þa ph−¬ng kho¶ng 140 dù ¸n) cã 1.180 dù ¸n nhãm C ( 12,9%) bè trÝ vèn kÐo dμi qu¸ 2 n¨m (c¸c Bé ngμnh lμ 145 dù ¸n, ®Þa ph−¬ng lμ 1035 dù ¸n). - ViÖc ph©n cÊp qu¶n lý trong qu¶n lý ®Çu t− lμ phï hîp nh−ng viÖc gi¸m s¸t ë nhiÒu ®Þa ph−¬ng ®Ó ®Çu t− tËp trung cã träng ®iÓm ch−a cã kÕt qu¶ râ rÖt.Tæng sè dù ¸n trong c¶ n−íc n¨m 2001 cã 6.942 dù ¸n; n¨m 2002 cã 7.614 dù ¸n t¨ng h¬n 672 dù ¸n so víi n¨m 2002; n¨m 2003 cã 10.596 dù ¸n t¨ng 2.982 dù ¸n so víi n¨m 2002; n¨m 2004 cã 12.355 dù ¸n, t¨ng 1.759 dù ¸n so víi n¨m 2003. Sè dù ¸n t¨ng trong c¸c n¨m chñ yÕu lμ c¸c dù ¸n thuéc nhãm A,B,C (do c¸c Bé, tØnh, thμnh phè lùa chän vμ bè trÝ vèn); n¨m 2002 t¨ng 648 dù ¸n, n¨m 2003 t¨ng 2.969 dù ¸n, n¨m 2004 cã tiÕn bé h¬n chØ t¨ng 1.708 dù ¸n (thÊp h¬n sè t¨ng cña n¨m 2003 chñ yÕu lμ c¸c dù ¸n thuéc lÜnh vùc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo do c¸c ®Þa ph−¬ng qu¶n lý, ®©y lμ lÜnh vùc ®−îc chó träng ®Çu t− nhiÒu trong thêi gian gÇn ®©y th«ng qua nhiÒu ch−¬ng tr×nh môc tiªu, sè dù ¸n th−êng cã qui m« nhá). Sè dù ¸n (c¶ nhãm A,B,C) dù kiÕn kÕt thóc ®−a vμo sö dông trong kú t¨ng lªn dÇn tõ 19,2 ®Õn 19,9%. Tuy nhiªn, sè dù ¸n cã quyÕt ®Þnh ®Çu t− míi trong kú vÉn tiÕp tôc t¨ng lªn tõ 18,4 ®Õn 30%. - Ngoμi ra, qua kiÓm to¸n, mét sè ®Þa ph−¬ng ®· phª duyÖt kÕ ho¹ch ®Çu t− nh−ng kh«ng cã nguån ®Ó thùc hiÖn, trong khi ®Þa ph−¬ng kh¸c l¹i ph©n bè vèn khi ch−a cã quyÕt ®Þnh ®Çu t−, do ®ã hÇu hÕt c¸c ®Þa ph−¬ng ®Òu ph¶i bæ sung, ®iÒu chØnh kÕ ho¹ch vèn ®Çu t− nhiÒu lÇn. N¨m 2002 trong kÕ ho¹ch ®Çu n¨m cña thμnh phè Hμ Néi cã 89/329 dù ¸n ch−a ®ñ thñ tôc nh− thiÕu thiÕt kÕ kü thuËt vμ tæng dù to¸n, ch−a cã quyÕt ®Þnh ®Çu t− nh−ng vÉn ®−îc giao kÕ ho¹ch víi 392 tØ ®ång. Trong n¨m UBND thμnh phè ®· giao kÕ ho¹ch bæ sung nh−ng cßn 23 dù ¸n ch−a ®ñ thñ tôc 12 dù ¸n ch−a cã quyÕt ®Þnh ®Çu t−, 11 dù ¸n ch−a cã thiÕt kÕ kü thuËt, tæng dù to¸n) vÉn ®−îc giao kÕ ho¹ch vèn 30 tØ ®ång, trong khi ®ã l¹i cã 26/253 dù ¸n ®Çu t− dë dang tõ c¸c n¨m tr−íc víi tæng sè vèn cÊp ph¸t luü kÕ ®Õn 31 th¸ng 12 n¨m 2001 lμ 8 tØ ®ång chuyÓn sang n¨m 2002 nh−ng kh«ng ®−îc UBND thμnh phè ghi kÕ ho¹ch n¨m 2002. N¨m 2002, tØnh Kh¸nh Hoμ cã 40/151 dù ¸n ch−a cã quyÕt ®Þnh ®Çu t−, nh−ng ®Çu n¨m ®· ghi kÕ ho¹ch vèn lμ 59,1 tØ ®ång, cuèi n¨m kh«ng triÓn khai ®−îc. TØnh Hμ TÜnh cã kÕ ho¹ch ®Çu t− lín h¬n kÕ ho¹ch vèn trªn 35,84 tØ ®ång; Thμnh phè Hå ChÝ Minh giao kÕ ho¹ch vèn ®Çu t− gÊp 5 lÇn dù to¸n Trung −¬ng giao, c¬ cÊu ®Çu t− theo ngμnh kinh tÕ kh«ng phï hîp víi tØ Sinh viên thực hiện: Nguyễn Việt Dũng 33