1. Môn: Phương pháp dạy học tin học 3
GVHD: TS. Lê Đức Long
SVTH: Hoàng Nhi
MSSV: K38.103.012
GIÁO ÁN – TIN HỌC 11
Bài 10: CẤU TRÚC LẶP (Tiết 1)
I. MỤC TIÊU
1. Kiến Thức
Hiểu được nhu cầu của cấu trúc lặp trong biểu diễn thuật toán
và ý nghĩa của cấu trúc lặp.
Hiểu được kiến thức chung của cấu trúc lặp với số lần biết
trước.
Hiểu được cú pháp và cách hoạt động của câu lệnh for-do
dạng tiến và dạng lùi.
2. Kĩ Năng
Viết đúng cú pháp của câu lệnh for-do dạng tiến và dạng lùi.
Áp dụng được câu lệnh for-fo vào một số bài toán đơn giản.
3. Thái Độ
Khơi gợi lòng ham thích giải toán bằng lặp trình trên máy
tính.
Rèn luyện kĩ năng làm việc nhóm.
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
1) Giáo Viên
Nghiên cứu sách giáo khoa, sách bài tập và sách giáo viên tin
học lớp 11.
Chuẩn bị giáo án, slide bài giảng khi dạy bằng máy chiếu
(nếu có).
Minh họa cú pháp câu lệnh for-do dạng tiến và dạng lùi trên
giấy khổ lớn.
Minh họa thuật toán Tổng_1a và Tổng_1b trên giấy khổ lớn.
2) Học Sinh
2. Đọc trước bài cấu trúc lặp.
Chuẩn bị sách giáo khoa tin học 11.
III. PHƯƠNG PHÁP VÀ PHƯƠNG TIỆN
Phương pháp diễn giảng-thông báo, diễn giảng-nêu vấn đề, thảo
luận nhóm kết hợp trình chiếu slide bài giảng bằng máy chiếu
(nếu có), sử dụng các bảng ghi mẫu minh họa cho bài dạy.
IV. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Thời
gian
Hoạt động của GV Hoạt
động của
HS
Nội dung bài học
5p
Hoạt động 1: Ổn định lớp và
kiểm tra bài cũ
_Gọi 1 học sinh lên kiểm tra bài cũ, đặt
câu hỏi:
Trò chơi ghép hình ảnh thành sơ
đồ khối của câu lệnh if-then dạng
thiếu và đủ
Nêu cú pháp và Vẽ sơ đồ và nêu
của câu lệnh if-then dạng thiếu và
dạng đủ.
_Nhận xét và cho điểm phần trả lời của
học sinh.
_Trả lời
câu hỏi
của giáo
viên đưa
ra.
Dạng thiếu:
IF <điều_kiện> THEN<câu_lệnh>;
Dạng đầy đủ:
IF <điều_kiện> THEN <câu_lệnh_1>
ELSE <câu_lệnh_2>;
Hoạt động 2: Dẫn dắt học sinh
vào bài mới, giới thiệu tổng quát
về cấu trúc lặp.
Bài 10:CẤU TRÚC LẶP
Câu
lệnh
IF
ĐK
ĐSCâu
lệnh
Câu
lệnh
IF
ĐK
Đ
S
3. 12p
_Trước khi vào bài mới, các nhóm (2
bàn 1 nhóm) sẽ thảo luận về cách giải
bài toán “In ra màn hình các số từ 1 đến
10 ( 1 đến 50)” (chỉ cần đưa ý tưởng).
_Gọi 2 nhóm trình câu trả lời mà nhóm
đã thảo luận.
_Sau khi các nhóm đã trả lời thì giáo
viên sẽ tổng kết lại, nếu chúng ta giải
bài toán trên bằng các cách mà các em
vừa đưa ra thì bài toán sẽ trở nên dài
dòng, cồng kềnh, tốn rất nhiều thời gian
khi viết chương trình, tốn bộ nhớ và có
những bài toán phải khai báo rất nhiều
biến, đôi khi các em sẽ không biết phải
khai báo bao nhiêu biến. Và điểm giống
nhau của bài toán trên là các câu lệnh
writeln in ra màn hình cứ lặp di lặp lại.
Một trong các đặt trưng của máy tính là
giúp chúng ta có thể thực hiện hiệu quả
các thao tác lặp đó, bằng cách sử dụng
cấu trúc lặp. Bái toán trên sẽ được giải
một cách hiệu quả và nhanh chóng bằng
cách sử dụng cấu trúc lặp. Hôm nay
chúng ta sẽ học bài mới đó là bài cấu
trúc lặp.
_ Vậy từ ví dụ trên thì các em hiểu như
thế nào về cấu trúc lặp ?
_Nêu ý nghĩa và các dạng của cấu trúc
lặp.
_Suy nghĩ
và thảo
luận
nhóm.
_Đứng tại
chỗ trình
bày ý
tưởng mà
nhóm dã
thảo luận.
_Chú ý
lắng nghe
và chép
bài vào
vở.
_phát biểu
trả lời câu
hỏi.
_Xét bài toán:
“In ra màn hình các số từ 1
đến 10 ”
1.Lặp
_Ý nghĩa: Cấu trúc lặp là
điều khiển thực hiện công
việc lặp đi lặp lại khi chưa
đủ số lần lặp hoặc khi một
điều kiện nào đó còn đúng.
_Cấu trúc lặp có 2 dạng:
Lặp với số lần biết
trước.
4. Lặp với số lần chưa
biết trước
23p
Hoạt động 3: Tìm hiểu về cấu
trúc lặp với số lần biết trước và
câu lệnh for-do
_Đặt câu hỏi: Ở bài toán “In ra màn
hình các số từ 1 đến 10” quá trình lặp
để in ra màn hình diễn ra bao nhiêu lần.
(diễn ra 10 lần).
_Đây là dạng lặp mà ta đã biết trước số
lần lặp và cũng là dạng 1 của cấu trúc
lặp, chúng ta sẽ tìm hiểu về dạng lặp
này.
_Giải thích cho học sinh biết thế nào là
lặp với số lần biết trước.
_ Giới thiệu cho học sinh biết, trong bất
kì ngôn ngữ lập trình nào cũng điều có
cấu trúc lặp, và trong pascal để mô tả
cấu trúc lặp với số lần chưa biết trước
ta dùng câu lênh lặp for-do với hai dạng
là tiến và lùi.
_Mỗi câu lệnh đều có một cú pháp
riêng để thực thi câu lệnh, vậy các em
_Phát
biểu trả
lời câu
hỏi.
_Chú ý
lắng nghe
phần
giảng bài
của giáo
viên.
_Đọc sách
và phát
biểu ý
2.Lặp với số lần biết trước
và câu lệnh for-do.
_Định nghĩa: Dạng lặp với
số lần biết trước dùng để
thực hiện câu lệnh một số
lần xác định. Dạng này dùng
biến điểu khiển để điều
khiển vòng lặp, khi biến điều
khiển đạt giá trị xác định thì
vòng lặp kết thúc.
_ Trong pascal để mô tả cấu
trúc lặp với số lần biết trước
ta dùng câu lênh lặp for-do
với hai dạng là tiến và lùi.
_Cú pháp câu lệnh for-do
dạng lặp tiến (Minh họa trên
giấy khổ lớn)
5. hãy tìm hiểu và cho cô biết cú pháp của
câu lệnh for-do dạng tiến và dạng lùi.
_Theo các em như thế nào thì được gọi
là đi tiến, và như thế naò thì được gọi là
đi lùi?
_Trong vòng lặp for-do dạng tiến và lùi
cũng được thể hiện như vậy, và các em
hãy nhìn vào cú pháp của của 2 dạng
lặp, cú pháp này cũng đã thể hiện được
hoạt động của 2 dạng lặp. Giải thích
hoạt động của vòng lặp.
_Yêu cầu học sinh sử dụng cú pháp câu
lệnh for-do dạng tiến và dạng lùi viết
vòng lặp của bài toán phần đầu bài
(không cần viết chương trình hoàn
chỉnh).
kiến, chép
bài vào
vở.
_phát biểu
ý kiến.
_Lên
bảng viết
câu trả
lời.
For <biến điếm> := <giá trị
đầu> to <giá trị cuối> do
<câu lệnh>.
_ Cú pháp câu lệnh for-do
dạng lặp lùi (Minh họa trên
giấy khổ lớn)
For <biến điếm> := <giá trị
cuối> downto <giá trị đầu>
do <câu lệnh>.
_Hoạt động của câu lệnh for-
do dạng tiến và dạng lùi
Ở dạng lặp tiến, câu
lênh viết sau từ khóa
do được thực hiện một
cách tuần tự, với biến
đếm lần lượt nhận các
giá trị liên tiếp tăng từ
giá trị đầu đến giá trị
cuối.
Ở dạng lặp lùi, câu
lênh viết sau từ khóa
do được thực hiện một
cách tuần tự, với biến
đếm lần lượt nhận các
giá trị liên tiếp giảm từ
giá trị cuối đến giá trị
đầu.
Dạng tiến:
_for i:= 1 to 10 do
writeln (i);
readln;
Dạng lùi:
_for i:= 10 dowto 1 do
writeln (i);
6. _Đưa ra ví dụ đơn giản tính tổng từ 1
đến 10, yêu cầu học sinh thảo luận
nhóm tìm ý tưởng và lên bảng viết
chương trình cài đặt thuật toán ?
_Đưa ra bài toán 1 (SGK/42) giáo viên
cùng với cả lớp xác định output và
input, ý tưởng giải bài toán trên để học
sinh có thê hiểu được cách giải bài toán
trên.
_Giải thích thuật toán của bài toán 1, để
học sinh hiểu và có thể viết dduocj
chương trình cài đặt hoàn chỉnh thuật
toán đó.
_Sau khi học sinh đã hiểu được các
bước của thuật toán, thì yêu cầu học
sinh về nhà viết chương trình cài đặt
hoàn chỉnh thuật toán của bài toán 1
với 2 dạng tiến và lùi.
_Thảo
luận
nhóm, suy
nghĩ và
đưa ra câu
trả lời.
readln;
program tong;
uses crt;
var S, I : integer;
begin
clrscr;
S:=0;
for i:=1 to 10 do
S:=S+i;
writeln(S);
readln;
end.
Bài toán 1: Tính và đưa kết
quả ra màn hình tổng:
S=
1
𝑎
+
1
𝑎+1
+
1
𝑎+2
+......+
1
𝑎+𝑁
_Minh họa 2 thuật toán
Tong_1a và Tong_1b trên
giấy khổ lớn.
Thuật toán Tong_1a
B1: S ‹–1/a ; N‹–0 ;
(Khởi tạo S và N)
B2: N‹–N+1;
B3: Nếu N>100 thì chuyển
đến B5;
B4: S‹–S+1/(a+N) rồi quay
lại bước 2;
B5: Đưa S ra màn hình, rồi
kết thúc.
Thuật toán Tong_1b
B1: S ‹–1/a ; N‹–101 ;
(Khởi tạo S và N)
7. B2: N‹–N-1;
B3: Nếu N<1 thì chuyển đến
B5;
B4: S‹–S+1/(a+N) rồi quay
lại bước 2;
B5: Đưa S ra màn hình, rồi
kết thúc.
Hoạt động 4: Hệ thống lại nội
dung trọng tâm của bài học
_Bài học hôm nay các em phải biết và
hiểu được các phần sau đây:
Ý nghĩa của cấu trúc lặp
Trong pascal, lặp với số lần biết
trước thể hiện qua câu lệnh for-do
và có 2 dạng đó là dạng tiến và
dạng lùi.
Cú pháp và cách hoạt động của
câu lệnh for-do, dạng tiến và dạng
lùi.
_Cho bài tập về nhà và dặn dò học sinh
làm bài, học bài, đọc bài mới trước.
_Viết chương trình cài đặt
hoàn chỉnh bài toán 1
(SGK/42) dạng tiến và dạng
lùi.