2. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
2
1. Khái niệm
Cho thuê tài chính là nghiệp vụ tín dụng trung-dài hạn
mà trong đó, Công ty cho thuê mua tài sản theo yêu cầu
của người đi thuê, cho người đi thuê sử dụng trong một
thời gian nhất định kèm theo một quyền lựa chọn của
người đi thuê khi kết thúc hợp đồng:
o Được mua tài sản cho thuê theo giá cả được ấn định,
o Hoặc tiếp tục thuê;
o Hoặc sẽ trả lại tài sản cho bên cho thuê.
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
3. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
3
Có 3 chủ thể liên quan trong cho thuê tài chính
o Bên đi thuê: là các tổ chức, cá nhân hoạt động tại Việt
Nam, trực tiếp sử dụng tài sản thuê cho mục đích sản
xuất, kinh doanh của mình.
o Bên cho thuê (Công ty cho thuê tài chính) là một tổ
chức tín dụng phi ngân hàng, là pháp nhân Việt Nam,
hoạt động chủ yếu là cho thuê tài chính. Gồm: Cty cho
thuê tài chính Nhà nước; cổ phần; trực thuộc của tổ
chức tín dụng; liên doanh; 100% vốn nước ngoài.
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
4. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
4
o Nhà cung cấp: Đó là các doanh nghiệp mà sản phẩm của
họ là đối tượng của bên đi thuê cần sử dụng.
-> người cho thuê cũng giống như người cho vay.
-> người đi thuê cũng giống như người đi vay.
=> người đi thuê chỉ có quyền sử dụng tài sản; quyền sở
hữu tài sản thuộc về bên cho thuê; thời hạn thuê mua là
rất dài, thường chiếm khoản ¾ thời gian hữu dụng của
tài sản.
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
5. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
5
2. Những nghiệp vụ chính :
o Cho thuê máy móc, thiết bị, phương tiện vận chuyển và
các bất động sản khác.
o Mua lại máy móc, thiết bị, phương tiện vận chuyển của
DN và cho chính DN đó thuê lại.
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
6. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
6
3 Lợi ích về tài chính:
o Không phải đầu tư vốn để mua tài sản cố định -> tận dụng
được cơ hội kinh doanh.
o Không làm ảnh hưởng tới hạn mức tín dụng của DN.
o Phương thức thanh toán tiền thuê linh hoạt.
o Phí được hạch toán vào chi phí -> giảm thuế TNDN.
o Không nhất thiết phải có tài sản thế chấp khi thuê.
o Chủ động trong lựa chọn thiết bị, dễ dàng đổi mới công
nghệ, tiếp cận và sử dụng những máy móc, thiết bị hiện đại
nhất...
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
7. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
7
4. Quy trình cho thuê Tài chính:
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
8. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
8
5 Các hình thức cho thuê tài chính chủ yếu:
o Cho thuê đơn thuần (thông thường) (3 bên): Bên đi
thuê; bên cho thuê; nhà cung cấp
o Công ty cho thuê tài trợ bằng tài sản của chính công
ty mà không cần phải qua nhà cung cấp .
o Bán và thuê lại: Bên đi thuê bán tài sản của họ cho
Công ty cho thuê đồng thời thuê lại chính tài sản đó =>
giải quyết về vốn.
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
9. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
9
6. Phương pháp tính tiền thuê:
o PV: giá trị hiện tại (Present value).
o FV: là giá trị tương lai (Future value).
o i: là lãi suất của 1 kỳ hạn (tháng, quí, năm).
o n: là số kỳ hạn (tháng, quí, năm).
o Ta có : FV = PV(1 + i)n
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
10. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
10
Phương pháp tính tiền thuê phụ thuộc vào:
o Tiền thuê được trả vào đầu kỳ hạn hay cuối kỳ hạn (vào
đầu mỗi kỳ chi phí thuê < vào cuối kỳ).
o Tiền thuê phân phối đều hay không đều cho các kỳ hạn
Tiền thuê sẽ phân phối đều cho các kỳ hạn (kỳ
khoản cố định).
Tiền thuê tăng dần theo kỳ hạn (kỳ khoản tăng dần).
Tiền thuê sẽ giảm dần theo kỳ hạn (kỳ khoản giảm
dần).
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
11. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
11
6.1 Tiền thuê phân phối đều cho các kỳ hạn
o a: là số tiền thuê thanh toán cho mỗi kỳ hạn.
o Vo: Tổng số tiền tài trợ (giá mua tài sản, chi phí vận
chuyển, lắp đặt chạy thử...)
o i : Lãi suất theo kỳ hạn
o n : số kỳ hạn thanh toán.
o S : là giá trị còn lại của tài sản khi hợp đồng thuê mua
kết thúc.
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
12. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
12
Tiền thuê sẽ được thu vào cuối kỳ hạn
V0i(1 i)n
Sn
a
(1 i) 1 (1 i )
n n
Tiền thuê sẽ được thu vào đầu kỳ hạn
V0i (1 i ) Sn 1
n
a
n
(1 i ) 1 (1 i ) (1 i )
n
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
13. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
13
Vi dụ: Công ty cho thuê tài chính VLC cho thuê một thiết
bị có các điều kiện như sau:
- Giá trị tài sản: 10 tỷ đồng.
- Thời hạn thuê: 5 năm
- Lãi suất thuê: 12%/năm
Yêu cầu:
1. Tính tiền thuê thanh toán mỗi đầu kỳ: tổng tiền thuê và
lãi thuê gồm (a) thanh toán đầu mỗi năm (b) mỗi 6
tháng (c) mỗi quí (d) mỗi tháng
2. Tính tiền thuê thanh toán mỗi cuối kỳ
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
14. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
14
Câu 1: Tiền thuê sẽ được thu vào đầu kỳ hạn
V0i (1 i )n Sn 1
a
n
(1 i ) 1 (1 i ) (1 i )
n
a) Mỗi năm
V0 = 10.000 triệu
n=5
i = 12%
a = 2.476,8726 triệu
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
15. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
15
Câu 1: Tiền thuê sẽ được thu vào đầu kỳ hạn
Tổng lãi thuê = (a x 5) – 10.000
Tổng lãi thuê = (2.476,8726 x 5) – 10.000 = 2.384,363
triệu đồng
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
16. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
16
Câu 1: Tiền thuê sẽ được thu vào đầu kỳ hạn
b) Mỗi 6 tháng
V0 = 10.000 triệu
n = 10
i = 6%
a = 1.281,773191 triệu
Tổng lãi thuê = (a x 10) – 10.000
Tổng lãi thuê = (1.281,773191 x 10) – 10 = 2.817,731903
triệu
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
17. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
17
Câu 1: Tiền thuê sẽ được thu vào đầu kỳ hạn
c) Mỗi quí
V0 = 10.000 triệu
n = 20
i = 12%/4 = 3%
a = 652,579685 triệu đồng
Tổng lãi thuê = (a x 20) – 10.000
Tổng lãi thuê = (652,579685 x 20) – 10.000 =
3.051,593703 tỷ
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
18. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
18
Câu 1: Tiền thuê sẽ được thu vào đầu kỳ hạn
d) Mỗi tháng
V0 = 10.000 triệu
n = 60
i = 1%
a = 220,242055 triệu đồng
Tổng lãi thuê = (a x 60) – 10.000
Tổng lãi thuê = (220,242055 x 60) – 10.000 =
3.214,523377 tỷ
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
19. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
19
Câu 2: Tiền thuê sẽ được thu vào cuối kỳ hạn
V0i(1 i)
n
Sn
a n
(1 i) 1 (1 i)
n
a) Mỗi năm
V0 = 10.000 triệu
n=5
i = 12%
a = 2.774,097313 triệu
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
20. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
20
Câu 1: Tiền thuê sẽ được thu vào đầu kỳ hạn
Tổng lãi thuê = (a x 5) – 10.000
Tổng lãi thuê = (2.774,097313 x 5) – 10.000 =
3.870,486597 triệu
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
21. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
21
Câu 2: Tiền thuê sẽ được thu vào cuối kỳ hạn
b) Mỗi 6 tháng
V0 = 10.000 triệu
n = 10
i = 6%
a = 1.359,679582 triệu
Tổng lãi thuê = (a x 10) – 10.000
Tổng lãi thuê = (1.359,679582 x 10) – 10 = 3.586795822
triệu
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
22. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
22
Câu 2: Tiền thuê sẽ được thu vào cuối kỳ hạn
c) Mỗi quí
V0 = 10.000 triệu
n = 20
i = 12%/3 = 3%
a = 672,157075 triệu đồng
Tổng lãi thuê = (a x 20) – 10.000
Tổng lãi thuê = (672,157075 x 20) – 10.000 =
3.443,14152 tỷ
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
23. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
23
Câu 2: Tiền thuê sẽ được thu vào cuối kỳ hạn
d) Mỗi tháng
V0 = 10.000 triệu
n = 60
i = 1%
a = 222,444475 triệu đồng
Tổng lãi thuê = (a x 60) – 10.000
Tổng lãi thuê = (222,444475 x 60) – 10.000 =
3.346,66861 tỷ
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
24. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
24
6.2 Tiền thuê tăng dần (giảm dần): tính số tiền thuê cho kỳ
hạn đầu rồi từ hệ số k mà tính ra số tiền thuê cho các kỳ hạn
tiếp theo.
a) Nếu tiền thuê (gốc và lãi) được thanh toán vào cuối kỳ hạn:
[Vo(1 + i)n - S] [(1 + i) - k]
a1 =
(1 + i)n - kn
o a1 : là số tiền thuê thanh toán cho kỳ 1.
o k: là hệ số (điều chỉnh tăng dần (nếu k > 1) hoặc giảm
dần (nếu k < 1))
o a2 = a1.k, a3 = a2.k, … an = a(n-1).k
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
25. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
25
b) Nếu tiền thuê (gốc và lãi) được thanh toán vào đầu kỳ
hạn: [Vo(1 + i)n - S] [(1 + i) - k]
a0 =
[(1 + i)n – kn](1+i)
o a0 : là số tiền thuê thanh toán cho kỳ 1.
o k: là hệ số (điều chỉnh tăng dần (nếu k > 1) hoặc
giảm dần (nếu k < 1))
o a1 = a0.k, a2 = a1.k, a3 = a2.k, … an = a(n-1).k
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
26. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
26
Vi dụ 1: Cho thuê tài chính một tài sản có giá là 1.000
triệu, thời hạn thuê là 5 năm, lãi suất 12%/năm, trả lãi
hàng năm và tiền thanh toán giảm dần với hệ số k =
0,9; giả định giá trị còn lại của TS thuê còn lại khi kết
thúc hợp đồng là không đáng kể (S = 0).
a) Nếu tiền thuê (gốc và lãi) được thanh toán vào cuối kỳ
hạn: [Vo(1 + i)n - S] [(1 + i) - k]
a1 =
(1 + i)n - kn
[1.000(1 + 12%)5 - 0] [(1 + 12%) – 0,9]
a1 =
(1 + 12%)5 – 0,95
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
27. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
27
a1 = 330,8569 triệu đồng
a2 = a1 x k = 330,8569 x 0,9 = 297,77 triệu đồng
a3 = a2 x k = 297,77 x 0,9 = 267,99 triệu đồng
a4 = a3 x k = 267,99 x 0,9 = 241,195 triệu đồng
a5 = a4 x k = 241,195 x 0,9 = 217,075 triệu đồng
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
28. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
28
b) Nếu tiền thuê (gốc và lãi) được thanh toán vào đầu kỳ
hạn: [Vo(1 + i)n - S] [(1 + i) - k]
a0 =
[(1 + i)n – kn](1+i)
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
29. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
29
a0 = 295,4079 triệu đồng
a1 = a0 x k = 295,4079 x 0,9 = 265,86711 triệu đồng
a2 = a1 x k = 265,86711 x 0,9 = 239,28 triệu đồng
a3 = a2 x k = 239,28 x 0,9 = 215,352 triệu đồng
a4 = a3 x k = 215,352 x 0,9 = 193,817 triệu đồng
Ví dụ 2: Tương tự như bài trên nhưng hệ số k = 1,2
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
30. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
30
4.7 Thuê vận hành (thuê hoạt động):
o Là hình thức cho thuê tài sản, Bên thuê sử dụng tài sản
của Bên cho thuê trong một thời gian nhất định, và sẽ
trả lại tài sản đó khi kết thúc thời hạn thuê tài sản.
o Bên cho thuê giữ quyền sở hữu tài sản và nhận tiền cho
thuê từng kỳ.
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
31. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
31
Tiêu chí xác định giao dịch cho thuê vận hành
o Quyền sở hữu tài sản cho thuê không được chuyển giao
cho Bên thuê khi kết thúc hợp đồng.
o Hợp đồng cho thuê không quy định việc thoả thuận mua
tài sản.
o Thời hạn thuê chỉ chiếm một phần trong khoảng thời
gian hữu dụng của tài sản cho thuê.
o Tổng giá trị tiền thuê chỉ chiếm một phần trong giá trị
tài sản cho thuê.
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012
32. CÂU HỎI ÔN TẬP
32
1. Phân biệt sự khác nhau giữa thuê hoạt động và thuê tài
chính.
2. Hãy nêu những lý do phi tài chính khiến doanh nghiệp
thích sử dụng nghiệp vụ thuê tài chính.
3. Về mặt tài chính, làm thế nào để doanh nghiệp có thể
quyết định sử dụng hay không sử dụng nghiệp vụ thuê
tài chính?
4. Đứng trên góc độ ngân hàng, làm thế nào để xác định
được tiền thuê trong nghiệp vụ cho thuê tài chính?
10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012