Historiku i Anestezise

1. Anestezia-jo vetem gjume Hysni Dida

2. Anestezia • An-esthesia = pa dhimbje • Anestezia eshte nje gjendje e kontrolluar, humbjeje e perkohshme e ndjesive apo ndergjegjes qe induktohet per qellime mjekesore. • Mund te perfshije disa ose te gjitha keto veprime : 1. Analgjezia 2. Paraliza 3. Amnezia 4. Humbja e koshiences • Nje pacient i vendosur nen keto efekte permes barnave anestetike quhet I anestezuar .

3. Dhimbja • dhimbja : eshte nje eksperience e pakendshme sensore dhe emocionale e lidhur me nje demtim aktual ose potencial indor. Task force on taxonomy of the International Association for the Study of Pain (IASP) • dhimbja eshte nje mekanizem shume shpejte i mbrojtjes se organizmit ne kohe reale ndaj demtimit indoor • dhimbja eshte “mizore” por sherben per te ruajtur qelizat dhe organizmin

4. Dhimbja si problem

5. Anestezia jo moderne • Ne kohet e hershme njeriu e vriste dhimbjen me ane te bimeve rrethuese. • Sumeret dihet se kane perdorur opiumin 3400 PK (Papaver somniferum) dhe Alkolin

6. Anestezia jo moderne • Aristoteli thote se KUKUTA (ose rigoni I Kretes) ka nje efekt te nxjerrjes se shigjetave nga trupi, pra u jepej ushtareve te demtuar dhe permendet dhe nga Virgjili tek Eneidat • Kukuta permendet dhe tek Harry Potter si nje bime magjike qe sheron plaget .

7. Anestezia jo moderne • Mandragora njihej gjithashtu nga greket si bime narkotike .

8. Arteriet carotis

9. Kanuni i mjekesise

10. Etheri • I njohur si “vitrioli I embel” deri ne 1730, zbuluar ne 1275 nga nje kimist spanjoll I quajtur Raymundus Lullius • Paracelciusi 1525, zbuloi vetite anestetike te dietileterit • U krijua ne laborator ne 1540 nga Valerius Cordus • Ne 1730 substance mori emrin Spiritus Vini etherus, nga August Sigmund Frobenius • Ne 1841 u rizbuluan vetite anestetike te eterit

11. Ether • 30 shtator 1846 Morton , kreu nje ekstraksion dentar ndaj Eben Frost nje mesuesi muzike nga Bostoni

12. Dita boterore e Anestezise • 16 tetor, 1846. ne amfiteatrin e Massachusetts General Hospital, Dr. John Collins Warren performoi heqjen pa dhimbje te nje tumori te qafes te Z. Edward Gilbert Abbott

14. Oksidi nitrik • Joseph Priestley zbuloi oksidin nitrik 1775 • Humphry Davy zbuloi efektet anestetike dhe e quajti gazi I te qeshurave • Deri ne dhjetor 1844 eshte perdorur si anestetik ne stomatologji.

15. Horace Wells • Ka performuar shume operacione dentale . • Ne nje demostrim deshtoi ta largonte dhimbjen. • Pas kesaj ai e la mjekesine dhe u be tregetar. Me vone u be I varur nga chloroformi. • Në janar 1848, Wells u vete eksperimentua me kloroform për një periudhë prej katër javësh. Ai u bë gjithnjë e më shumë I nevrikosur, u tërbua, pastaj bëri vetëvrasje, duke prerë një arterie në këmbë me një brisk pas thithjes së një doze analgjezike të kloroformit për të hequr dhimbjen). • Shoqata Stomatologjike Amerikane nderoi Wells pas pas vdekjes në 1864 si zbulues i anestezisë moderne, dhe Shoqata Mjekësore Amerikane njohu arritjen e tij në 1870.

16. Chloroform • Më 1847, obstetri skocez James Young Simpson (1811-1870) ne Edinburgh ishte i pari qe përdori chloroform si një anestezik te përgjithshëm • 7 Prill 1853 • John Snow administron kloroform në Mbretëreshën Victoria për lindjen e fëmijës së saj të tetë - Princ Leopold. Ajo më vonë shkroi në revistën e saj "Dr Snow dha atë kloroform të bekuar dhe efekti ishte qetësues, i qetë dhe i lezetshëm përtej masës. • Chloroform u përdor gjatë lindjes së dy fëmijëve të fundit të Mbretëreshës Victoria. • Chloroform filloi të zëvendësojë Eterin si një anestezik, por shpejt u braktis në favor të Eterit për shkak të toksicitetit të tij hepatik dhe kardiak.

17. Cushing • 8 prill 1869 • Harvey Cushing dhe Codman , dy student mjekesie, mbanin shenim dhe observonin pacientin gjate anestezise. • Kjo do te sjelle modernizimin ne mendimin anestetik.

18. Laringoskopi • Më 1871, kirurgu gjerman FriedrichTrendelenburg (1844–1924) botoi një punim përshkrimin e trakeotomise që duhet të kryhet me qëllim të administrimit te anestezisë së përgjithshme • Më 1880, kirurgu skocez William Macewen (1848–1924) raportoi për përdorimin e tij të intubacionit orotracheal si një alternative e trakeotomisë. • Alfred Kirstein (1863–1922) përshkruan vizualizimin e drejtpërdrejtë të kordave vokale. Kirstein kreu laringoskopinë e parë të drejtpërdrejtë në Berlin.

19. 1884 • Karl Coller perdor kokainen si anestetik ne kirurgjine syrit. 1891 • Punksioni lumbar nga Quinke 1897 • Dr August Bier administron anestetikun e pare intraspinal

20. • 1903= Amylocain, EKG • 1905=procain • 1907= ventilimi intermittent me presione positive • 1917=makina e pare anestetike nga Boyle • 1919=Magill = intubimi nazotrakeal, forcepsi Magill. • • Maj 1920= studimi I pare i publikuar mbi anestetiket • 1931= tubat endotrakeal • 1934= tiopentali iv • 1935= diplomim ne anestezi ne Britani • 1936= Shoqata amerikane e anestezise • 1942=perdorimi I kurareve • 1943= laringoskopi I harkuar I Makintosh • 1940= APGAR score • 1945= age epidurale

21. • 1948= lignocaine • 1951= Halothane u zbulua • 1952= perdorimi I ventlimit me presione positive • 1954 = maska Ambu • 1956= perdorimi I halotanit • 1965= Teoria porte e dhimbjes • 1977= propofol • 1980= isoflurane + maska laringeale + puls oksimetri • 1983= atracurium ne klinike • 1984= propofoli perdoret ne klinike , zbulohet ondasetron, verocuronium aprovohet nga FDA

22. • 1987= desfluran • 1990= sevofluran • 1996= remifentanil+ ropivocaine • 1999= perdorimi I echos per gjetjen e nervave ne anestezi regjionale dhe vendosjen/aksesimin e rrugeve venoze • 2001= videolaringoskop • 2008= Sugammadex (relaxant selektiv) aprovohet nga EU

Historiku i Anestezise

Historiku i Anestezise

Recommandé

Contenu connexe

Tendances

Tendances(20)

Plus de Hysni Dida

Plus de Hysni Dida(16)

Historiku i Anestezise